De Caroli V in Africa rebus gestis. Thesim proponebat Facultati litterarum Parisiensi E. Cat

13쪽

INDEX LIBRORUM

D0CUMENTORUMQUE U0RUM SAEPISSIME US SUMUS A. Libri typis mandati.

G. LmTA, Historia dei refD. Hernando et Catolico, CaeSaraia istae 1670. Duobus voluminibus in-4' conStat, quae aliquando quintum et sextum Annalium Aragoniae ejusdem aucto ris volumina designantur. P. DE UIXTANILLA' MENDOZA Orsenim virtute intenti Catholi eum, Hispali 1550 in η'. ALVAR G0MEZ, De rebus extis Francisci intenti. Compluti. 1554,

udius, Istus V terra firme de Disr oceano, etc. ADtWer- piae 1581, 2 Vol in sq. MEMORIA BIST0RICO SPADOL, VOLVI, in quo Croni a de os o b rojus a L. DE GOMAR Scripta multaque documenta continentur. D0CUMENTOS XEDIT0S a avarrete et aliis collueta voL XXIV in quo ita ducis Ugo de Moneada a GASPAR DE BAEZ scripta multaque alia documenta a VARGAS P0XCE reperta legenda

sunt.

14쪽

bonae, in-8',1890. R. BASSET, Documents usuimans fur e lege dulger en 15 1, publies, truduit et annotes Parisiis in-80 1890. B. Codices manuscripti.

10 Consectionis quae dicitur Solutor, in Bibliotheca Academitae historicae Matriti volumina , 16, , 17 Α, 18 Α, 44, Signata in his invenies multa docum0nta de rebus publicis Hispanis , Ferdinando et Carolo V regnantibus, et quamplurimas epistolas vel a Carolo vel ad Carolum ScriptaS 2 Commentarios viverra de Tune ab M0Νs DE SAXABRIA, in codicibus G 65 et , 172 Bibliothecae rogis Matrilensis; 30 Historia V conquista de Tunea diarium a milite quodam ignoto scriptum forsan in capitulo XXV nomen auctoris datur, Sed id nunc certius sacere non possumus in codice Ee 8 ejus-dom Bibliothecae 10 Historio de Derberia a DIEG DE SUAREZ in codice X, 2160jusdum Bibliothecur 5 Nolae et documenta de Dragiit pirata, insula Gilva et litt0ribus Tune lani regni in codice V, 218 jusdem Bibliothectae.

15쪽

PROLOQUIUM

Cum abhinc tribus saeculis multi historiarum scriptores Vitam se praeclara Caroli uini facta posteris retulerint, nihil sorie reliqui si sed plerique, cum gloriam magni imperatoris celebrare ejiisque bella in Italia Germaniaque

narrare maluerint, bella quae gessit adversus Mauros, non tam ut Tureas debellaret quam ut Africa potiretur, praetermiserunt aut saltem breviter exposuerunt. Nobis igitur non alienum visum est demonstrare Carolum uin tum ordinandi cognomine Catholici consilia secutum eSSe, et, qu0dfli Spani semper adipisci voluerant, Africam armis petiisse Iiaque epistolis et monumentis accurate inSpectis, quae aut jam nota erant aut in tabulariistis

panicis servata nondum edita sunt, Varia earum rerum vices paucis Verbis narrare conati Sum US.

17쪽

CAPUT PRIMUM

Quomodo ineunte seculo serto decimo, His ni ad Africam armis subfendam parati viderentur. Logontis annales Hispani populi admiration0m mouot illud longissimum bellum inter Mauros Christianosque, quod in-copium eo tempore quo Asdrubal dux oenorum erat, variis modis variaque fortuna continuatum et hodie vix exstinctum, semper Castellanis antiqui Sicut Hispanis temporis recen floris atque etiam aetatis nostrae gratissimum fuit. Quibus, postquam per tria saecula Arabibus obnoxii fuerant terra patria p0dutontim ab Insidolibus recuperanda fuerat, et tantummodo post quatuor Saecula bellorum laborumque Granulam, ultimam Arabum urcem, et Hispaniam totam in libortatem vindicare aluerant. Altamen, hac victoria paria non cessatum os a bello. Elonina Mauri ex Hispania depulsi, sedem suam in litoro maris, contra patriam perditam, in loci qui Silia, natura, adspectu et frugibus eis Hispaniam in memoriam reducebant, constituorunt. Et, cum latifundia ubi agros colere et pecuariam facere possent non possiderent, quod ceteroquin genus vitae dudum desueverant, praesertim in civitatibus, artificium commerciumque exercentes, ViXerunt. Deinde, cum nullus Maurorum regulus adversus Hispano magna tentare posset, navibus instructis, bellum in diversas partes et saepis-Sime geSSerunt, et deposita omni spe pristini sui imperii armis recuperandi, Saltem illius novos dominoi Vexaverunt. Tale

quidem ulli genus mirum in modum indoli hujus gentis c0ngruebat in quo saepissime adjuli a Mauris qui in Hispa-

18쪽

agebant et mullos Christianos in Servitutem rodigebant. Tunc mari expeditiones ducebant similes illis quas olim terra per

agros et quae Vernacula lingua azzia Vocantur. Itaque, in dies crescent et eorum numer et Victoriarum sania ducos, quos in lingua sua reis Vocant, non in jure e reges maris

esse ac labant. Tol tantas tu injurias Hispani haud aequo animo acceperunt; 0d odio prisco in Insideles Xacerbalo memoria Gra-nal nuper domitae spem eorum augente, nihil aliud in animo

hab0bant nisi illud bellum, quod per tot annos in patria sua gesserant, in Africam transferre 1 ad idem Christi totam Maurorum gentem armis redigere. Haec orant in Volis omnium Hispanorum haec omne cum pali 0 lum iob simul Deum

rogabant. Quo factum est ut, post expugnatam Metillam adue do Modina-Sidonia anno MCCCCLXXXXVII o insulam Gilvam a praeside Sicilia occupatam die duodetricesimo septembris ejusdem anni, intrepidus comes de Tondilla unum flagitaret, ut praeficeretur mille quilibus et docem millibus podilum ad subigondam regi lolam regionem quae informel illam o Icosium jacet. Quod de invadenda si id censebant Hispani in nos, id

dies o noctes in animo suo volutabant praecipue ipsa regina Isabella sel consessor rius, Vir longe peritiSSimus inter eos qui unquam ad rempublicam in Hispania se accesserant, inclytus cardinalis Franciscus Ximenius de Cisnoros. Elonini cum umbo studio Christi ardorent, num in divino secretum osse credebant ut armi Insidolos domaroni et ad ipsorum sidoni converterent sortasse ullam convertere in bella externa iam pli boni luti eo tempore lanio studio hiudis 1 agrabat, eam nobili latoria turbulon tam quae in otio bella civilia movendod flectabatur utili esse existimabant. Quod si antequam appara sustolli luod modi labatur vidoro possul rogina vita docuSSil allam n os tam Hillo suo Modina - Campi hilo mandavit ho ruitibus suis ut pro fido cum Insidolibus ollaroni l sinu ulli intermissione omni ope olopstruci, lolii cum subigendam

19쪽

CAPUT PRIMUM eniterent hir Chim autem re Fordinandus, Isabellae coniux, non tanta spe inflaretur et imprimis impensa lania Oxpodi-lionis sacer dubitaret, cardinalis, perinde ac si regina ipsi haerodi reliquisset consilia sua, magnam partem impenSarum ipse praestitit quare Xercitus, Omnibus necessariis rebus instructis, MerA-el-Kobir unum o illi duobus portubus quos antiqui divinos nominaverunt, cepit. ortus illo lutissimus

est totius litoris ot maximi momenti ad bellum in intimam

regionum gerendum Xistimabatur. Res tunc ultra non processerunt, sed compluribus Hispanis juxta Mers-0l-K0bir pro

fligatis occisisquo regi imonius domonstravit id Hispaniae

magno dodocori soro nisi tantam injuriam ulcisceretur. Rege autem parum SSentiente, Se totum impenSam praeflaturum pollicitus si et navibus instructis, copii conductis, omnibus rebus mirum in modum purali S monachus illo, annis jam consuetus fractis quo morbo viribus sed inviola virtute rotus, ipso ad edum Xercitum duxit, os Oranum, aliorum X duobus portubus, Secundam inter civitatos segni rom0Zonii, sexpugnavit, di decimo sexio mali, anno MDIX . rael seroa comes etrus avurrensis, quom classis ducum imonius ex Africa discollens reliquerat ut pus perficeret, maria per Urrit magna cum frago praedonum et Saldas ' dio sexto anuarii MDX Tripolim quo diu ultimo mensi S ulli per Vim Xpugnavit. Quibus victoriis tam sepentinis of hispanicae sortitudinis sa maloriserriti, rex Maurorum Saldantium in si domit clion lotam

1. Quomodo captium sit Oranium Oppidum mulli scriptores narraVerunt, at mihi vid0ntur maxima fido digni do ea se Alvarus Gome et Quintanilla. Ambo litteras et monumenta plurima versaverunt, quae a imoni relicta testamento Universitati Complutonsi odio in odico quodam signato hoc modo : 4 Z . Bibliothoen Matrissensis Universitatis servantur Documenta multa hoc Odice de apparatu sexpeditionis Dd Oranici praesidii historia colliger posuissemus; sed cum haec pars historici a proposito nostr ali na sit, illas chartas cursim legimus, incredibilem rei militaris curam quam imonius praebet mirati De Orano armis capto vide insuper : Revue Africaine, Ol. XIX Cavela io Bosseti Discurso ob ea expedicion iam an de pensamiens de conquista de Africa Madrid, 1857 in-4'; linene de Sando Dal Las inscrip iones dei any usezatqui ir: nolicias historicas obre ambas plagas desil la conquisi hasta si abandono en 792, adrid 1867, in-40.

2. Urbs quae nunc Bousti Vocatur.

20쪽

; DE CAROLI VFordinandi Catholici se recopit et dux Icosi ad reg0m chris lianum togatos misit, qui sa diis quo se jus imperio subjicordi inirent. Quod exemplum paulo post secuti sunt rex Carlonnarum in o duces urbium Rusucurri y l Moslaganum, et adox ironium re ipso Trem egenii quam urbum antiqui Pomariam vocabant ita ut vere dici potest om n litus Africanum si et Horculo usque ad Syrtes imporio ordinandi ace0ssisse. Documoni est quod cum Hispani duce Polro Navar-rensi magnum detrimentum ad insulam Gilvam aecepis seni, novus rerum latus haud mullum mulatus est. Verum ostquidem Mauros, hac dispanorum clade cognita occasionem opportunam non amisiSS0 ei cum auxilia a rogo Tunuli acco-pissent conato eSSe christianos o Tripoli 0Xpollere, sediorumco pla Secus QSSerunt, i nuntiato OVam xpedition0m a Fordinando nos ricam parari reges Tromogenii Tunoli, celerique ducos iterum ut reciperentur in ditionem poliverunt. Elonini ordinandus Catholicus, cum in principio invitus ad bellum impulsus esset, landem populum sequebatur Olmi lasse quia animo haud aequo gloriam imonii inlusebatur. nomen suum Africa domita commundaro Pupiebat. Quam regionum dextrorsus et sinistrorsus conjunctim adoriri poterat Elonimii te obui ab occidunt ox Hispania pro socio orani bolli sodem ponere ab Oriente aulem, cum Magnam-Gree Iamo Sicilium possideret, paucis horis exercitum Tripolim, quam sortissimam arcum jam sensebat in sua dition0, rajicero poterat. Ei placuit in ea urbo maxima nautica castra constituereos Sicilia pra,sidi pra, cupit ut rem diligentissime servaret, dii in novo expeditionis, quam in animo habubal ipse ducere,

is pni alia a color iret. Jam quo cupidus ulciscenda injuriae a militibus suis ad Gilvani insulam ac copla , in eo erat ut proficisceretur Malacam, navem ibi conscensurus, cum bellum,

. IIo anti si illus urbis iam hodie luer nonien suisso certum est. 2. Ita apud Romanos Tenes urbem nuncupatam suisse ex multis titulis

constat.

3. Iil st, ut cre litur nona ii antiquum urbis qui nunc Deli S. 4. . Gilva, antiquo iii sulti noluitio uispani illam Gelves dixerunt; in mappis recentioribus Gert, vel jerba inscribitur.