장음표시 사용
31쪽
CAPUT TERTIUM 13 voli in larii advoniant paulo post in Maurolaniam trajiciendi. Cortum est tamen eum non solatisse quantulum Hispania classe Valeret, quippe pistolae quam de tanta re ad Carolum rogem ipso scripsserat alludis in qua nullum rogum terra multum pollere OS se nisi quoquo mari valeat dicit i. Classicula, cui praepositus erat Diduciis de Vera, in sinum lcosilanum diu ricesimo septembris pervecta Si et excensumos navibus in a parte littori quae ab Oriente solo pales Mauri, qui dudum hostem XSpectabant, Omnia ad resistendum para- vorant et urina indigenarum undique arcessiverant quae mul- illudine sua urbem implebant corpus orti scii sexcentiqui caedolocti custodiebant tribulo ferre per eampum disseminali, scrobes quas levibus Virgulti et arundinibus contexerant infossae, insidiaeque cujuSque generis aditum oppidi impediebant. Di lacus de Vera de ratione oppugnandi cum Nicola Quint
aliisquestribunis concilium habuit, in quo graves controversiae oris sunt et, preti omnibu monitis, dux, cum milites suos ad oppidum invadendum praedae cupiditate paratissimos videret, in quatuor partes Xercitum divisit, sic in officio molius contineri posse ratus, ut a quatuor ilem coeli rogionibus Ico sium adorirentur. Ita dispani oppidum quadripartis aggrediuntur; portas inveniunt apertas, sed cum punica insidias
metuerent, Scali admoli S murum RScendunt. Quorum primi
circumvonii et capti uncis manibus quibus pinnae armatae erant Suspenduntur colori in sugam oriuntur. Tunc irruit oruscita cum equit alii et Turcis undique Christiani dissu giunt fisi Nicolaus uini auxilium colorifer ferre cogitur. Tormenta navibu educta, quibus instructum orat castellum Pelion, Horia scium prohibuerunt quin Christianos sugientes persequeretur Infelix Joannes de Rio, sortissim dimicans, occisus erat; sed Di lacus de ora jus quo filius lotum diomin Scopulorum cavernis prope lilius delituisse dicuntur Pars maXima copiarum perierui. Die tertio novembris, cum fusi fugatique exercitus reliquias collegisset et naves conscendis
1. Haec epistola a P. Gayangos et . La Fuente, p. 125-135 publicata fuit.
32쪽
set in Hispaniam reversurus, duxia formenta quae in castello disposuerat reveher voluit, at castelli praesectu Summa vis id passurum negavit eum imperitia incusans o ad 0rvandum castellum, quod rex sibi commisisset custodiendum, necessaria osse a tormenta clamavit. Cum revertebantur, naves horrida lompestate ac talae sunt, pluresque earum Submersd', ut Di lacus de ora, qui non inglorius militiae antea suerat, in extrema vita contumelioso derisus est, quod a praedone manc Vicius Squi .Ximonius, audita ea cladu magnopere commotus suisse non Videtur, ut quo modo nuntium acceperit his verbis refert
Alvarus om0Z, qui jus vllam scripsis Eius rei nuntium X imonius sub octobrem accipit, mulla am noctu hominibus theologis de robus sacris disputatilibus assiduus. Cum dictum esset cursorem ex Africa ad fores adstare, ut intromitteretur jubet, ut postquam illura ad 0 alas facilus legit, sereno vultu circumflatilibus dixi Exercitus nostor in frica victus et profligulus QSS nuntiatur; sed parvam acturam s0cimus Hispania hominibus acinorosis ut audacibus exhausta est. Et rursus ad qui Stionem theologicam disputandum si
admirantibus cunctis imonii conflantiam se invictum pec- loris robur, qui nudum animi commoti signum in re adversa et subila dedisset . , Idem imonius in pistolii quadam ad
Carolum rogum cladem multo minus magnani suisse quam diuitur affirmat, n0 mirum si tulis turba hominum errabun- dolum tui inconsidorato collecti suissunt se avidiores priae dodiluam gloria pra 'buissent deinde ad consilium quod sempermoditatus ost revertens, rogum hortabatur ut 0X0rcitum inStiluui et olui tantummodo Hispanis in curtum tempori Spa lium conscriptis constaret , nec moratus X imonius manum a lino, ut puri Classiariis mercedem pactum deposcentibus
33쪽
CAPUT TERTIUM 1 jubet stip0ndium dictum solvi, et, cum nave longo detritae
usu ad naVigandum non alerent, ea restaurari et robus nocessariis instrui mandat. Praeterea Ocio nave actuarias noVa forma et quae fustae vocantur armat, quae littora Baeticae prO-
vinciae tueantur jamque limitum praesidia armis o militibus
communiVerat. Illo vir clarissimus jure existimabat for ut Hispaniae, magna classe instructa, nulla cauSa esset cur a Turcis Maurisv detrimonium acciperet, et regem commo Vel, non Semel necesSo esse ei qui terra dominari cupiat mari
dominari, quod ad Hispaniam maxime pertinet. Brevi quam prudentia essent consilia cardinalis ventus ostendit Etenim di vicosimo sexto uti anni MD XVI, triremes hispanicae et
nonnullo naves quae cum illis navigabant, in quatuor lassas Turcarum inciderunt, quae postquam utrinque acerrime dimicatum est, exconlis insidelibus intersectis aut captis, de prehenSae Sunt paulo OSi quinque aliae a Ve S, quae ingentem Maurorum numerum Voliebant, captae Sunt.
At Ximenio non salis oratiispaniam ab incursionibus praedonum defendi posse cincolas quoque Africani illoris ad ossi cium ruduci oportebat Clades enim a Didaeo de Vera accepta non aula orat ut studium ei fiducia cardinalis frangerentur; lantummodo monobatur Icosii incolas alio animo esse ac credi-dorat, et Hispanis, ut id oppidum Subigerent, major exercitu ducibusque peritioribus Opus futurum eSSe. Cum maXima pecuniae inopia laboraro Hispania, cardinalis ad Summum Ponti
ficem recurrere coactus, a menSe novembri anni MDXVI con
silium inivit pol0ndi ab illo ut bellum sacrum profiteretur, et
decuma S unde Ope suppeditarentur, institueret. Di duod0cimo mensis docembris, in pistola ad Carolum regem Scripta, do hac re quid sporot exponit, dicens fore usu una strauirmatam
id si classis magna instrui possit. Ut Summo Pontifici suaderet necesse esso hoc bollum seri ad eum misit Bunudicium Uur-lado, qui cum pontifico multa colloculus ab illo dicium adb0llum sacrum facile impetravit. Praeterea Leo decimus ad imonium pistolam scripsit qua ei victoriam paulo ante ad Ebusum insulam gratulabatur, auXiliaque et incitamenta prO-
34쪽
18 DE CAROLI Vmisit' Quibus ilioris redditis, intentus gaudio exsultavit et di duodevicesimo monsis marti anni DXVII ad do ompei longam pistolam misit de bello adversus Insi dolo; steum orabat ut cum Summo Ponti sic consilia communicaro rSod sortissimo illi seni non conligit ut opus quod paraverat poraclum Videret elenim editiones quae in Ilispania in dios crescebani negotia quae illi ad administrandum segnum xhibebunt Belgae quos ministros consiliorum re mi foras ut m priniis inopia rei pecuniariae impedivorunt quin xpoditioni parandae peram daret, per lotam aestalem anni DXVII Insuper septembri mens advenit rex illo quom tamdiu Xim0nnis Hispanique omne Videre gestiebanlisi qui erga imo mum malevolo animo fuit. Paucis post diebus aes liliae anni consectus, Vir ille praeclarus, qui fautor bellorum advorsus Africam fuerat ranumque domuerat, vila decessit.
2. V. . de Gayang0s et V La Fuente, pus saepissime citatum.
35쪽
De e editionibus quas Uyo de Monoada in Africam duxit.
Rex Caroli1S, cognomine primi IS, qui, mortuo imonio, administrandam Hispaniam ipso suscepit, consilia cardinalis p0rsoqui minimo in animo habuisse videtur praelo rea i 0-lonli tempora obstitissent quominus ageret. Elonina in dies numerus factiosorum iniiSpania crescebal, et grave motus, consternationis indicium, in varii regionibus oriobantur Rox insuper, praecipue rebus Germaniae Belgicaequo impodilus, bellum contra Mauros millebat, quod abhinc lot saeculis Caslellani reges pro munere a Deo assignat et a patribus suis tradito habuserant. Ultimis mensibus anni DXV tolo anno insequente epistolae a rege scriptae de rebus Africae nihil memorant, ita ut consilium X Sequendi operis quod paravis sol imonius omnino abiecisse animo Videatur. At non ita res s hab0bat in aula Summi Ponlisicis. Elonini
Leo decimus magno terrore imperium Turcarum in dies au-gori vid0batilarma Insidolium, sicut o clavo saeculo post Chris-lum natum, Omnibus Christianis rursus imminere. In ea pars emaris inferni quae ad orientem vergit Insideles sero undiquo dominabantur in parte autem quae ad Occasum Solis Spectat strenui Turcae praedones illor depopulabantur, et, cum Mauri societate facta, poriculum oratio brevi tempore isti mare
mediterraneum, ut olim Romani, mare nostrum Vocare OS-
sunt Ab orient Summus Pontifex nuntios in dies graviores accipiebat et magis ac magis bellum urgebat. Iam tempuSerat principum Christianorum discordiis finem imponon di, ut ad salutem Ecclesiae et imprimis Italia omnes ire junge-
36쪽
20 DE CAROLI Vroni. Quod ut assequeretur, regibu Anglorum et Franeorum e Germanicii imperatori scripsit. Cons lobal sor ut saei liu oliam ad hoc bullum induceret Carolum primum nambollum advorsus Insidolos maXime intererat Carolo, cujus provinciis Italicio, Sicili: se quo primum impendebant Tureae hispanica autem provincia maXime ObnOXiae erant Mauris, quorum
incupla o prosperiti Succedebant quo magis auxiliabantur Mauri qui in o ninsula Hispanica permanSerant. Praeforda providebat onliso sor ut Hispani, odio immortali in Insi dolos accensi, cum maximo ardore bello incumberent. Ita persici poterant prudentissima illa consilia quae intentus iniurat, cum Hispaniam pro rege administrabat. Quibus ducausis I 0 decimus, cum magnam classem instructurus lex peditionem paratus erat, quibu Turcarum Maurorumque audacia comprimoretur, maXimam spem in rege Hispaniae reponebat. Di duodecimo mensis aprilis anni M. DXVIII ad Carolum scribi oum monen si quum primus inter reges Europa si ad bellum adversus Insidulus paratum declarasset, eam expeditionem adhuc exspectari, qu ae nunc maXime neceS- Saria esset, cum Turcaei 'llum Omni ope pararentis et ad eum millit legatum qui de laniis negotiis ageret Scribi quoque regibus Λnglorum et Francorum, quos auxilium Christianis dosondendis laturos ses considit . Legulus cardinalis il0rbonsis in curiis Cost saraugusti regum invenit qui operam suam pollici lusist Attamen diligenter et summa vi rem ges-SiSSe non videtur, quamvis opportuna incidisset occasio tal, hine pluribus mensibus aliquid magni contra regnum Tro-m0χ ni uni lentare sucii sui Asel. Cum II oruscius dii audaci SSimus pro donuiti qui uni in ilion sua Icosium Curion- nusquo urit bul hoc regnum subigendum Suscepisset cum
pauciolibus militibus, acillim a Christianis oppressus suisset ei simul lota provincia, quum bellum civile debilitaverat, do-ii illa sitisse l. 0 liori potuissu videliar, quia ratio ut sorti
s. Ianc viiiiiii Pontificis epistolam, quae nondum edita esse videtur in appendice inseruiuius.
37쪽
CAPUT QUARTUM 1 adminicillo Hispani uti polorant et instiper marchio Omarensis in mediterranea loca jam pli ires inchirsiones socera e penitus processerat idem vir etiam clam multa cum quibusdam tribuum sentibus collocutus oratis cuidam ex iis qui Treme-Zenium segnum assectabant auxiliatus 1 al. 0 dubium quin marchioni copias tanto opori pares praestare satisfuisset Sudnecusso sui illi, cum militibus quibus jam praeerat, pauci SSimis subsidiis ac copiis agere. Nihilominus vicit Turcae consigali sunt ei doruscius cum multis ex suis militibus in proelio occisus est. Cujus victoriae cum nuntius ad regem per-Veni8Set, qui adhuc orat Caesaraugustae, ibi ei in tota Hispania De solemnes gratiae actae sunt. Summus onliso ad Carolum scripsit, ei militum suorum victoriam gratulans eodem tempore eum orabat ut victis inflare o Mauretaniam perdomaret M. At rex nondum acriter pugnare latuerat inSuper sero omnes in Hispania fore ut mors dorusci Icosilanos in Hispanorum ditionem revocaret emere credebant pecunia praeterea deerat quibus e causis nec aestate anni MDXVIII, nec hieme insequente nec etiam Vere anni MDXIX, quidquam ad bellum paratum St. A flamon Barbari non orant otiosi Mortuo Horuscio, UDUS e fratribus ejus, nomino Carsed linus vel potius heir-0ddin regnum sibi adeptus erat et cum se in clientelam Turca rum imperatoris contulissos, ab illo subsidia magna tnomen beylierbey, id est ducem ducum, accepit . Re quoque Tunoli socius alem cum illo imperator ini0rat se periculum orat ne brevissimo temporis spatio Turcae Maurique adversus imperium Caroli Omnes suas ire conjungeroni. Interea praedones sine ulla intermission piraticam exercebant et
hi qm anni DXVIII incursiones in littora Siciliae regnique
Noapolitani fecerunt Ver anni insequentis, cum Mauri circiter quadraginta cymbas et quatuor triremes inter I unetum
1. Hanc epistolam, quam typis mandatam nullo libro vidimus, inoppendice
2. De hoc officio legendum est quod doctissimus de Grammoni in libro Histoire 'Alger ous a domination Turque, p. 73, illustravit.
38쪽
22 DE CAR0LI Vol Gilvam ab strent, prostla eius Neapolitanae provinciae Rai- mundus de Cardona auxilia silagi lar coactus est'. Rogavitu triremes ii spanica millerentur ad osendendam oram Sicilia . etiam nunc male munitam, quamvis in praeSidium ejus magna pecunia altribula suisset. Ea triremes re misit, du
cibus Ludovico de Requ0sens et rixari sed dum illi Siciliam
petunt classis pra donum in mare Sardoum transiit, numero
ad triginta duo sustas et quatuor triremes, mullas hostium navos cepi et imprimis quamdam quae ex Sicilia rodibat si umens Onerata, aliam tuo Carali venientem qua mullio sejus urbi principibus ohobantur. Cum do inde Barbarii lor siue leni0s cursum ad illus hispanicum lenderent, rex scripsi ut quam maxima colori late possent triremes suo redirent . Sporabat ni in foro ut junctae cum triremibus
Gonuensibus proaedones perso qui et nonnullas Orum naves
nali aro in ulus o littora segni Vulsentia vastaverunt. lmagnis subsidiis recepti non minus quam SeXaginta naves
habuerunt cum quibus in fricam regressi sunt, opima praedas uela millibusquo Christianorum captis. Carolus qui tunc versabatur Barcinone, cum Vastalionis luelusquo Hispaniae maritima quasi spectator esse in Olio su permanere diutius non poterat. A mens junii jussi ut
pro sidia ora Valentinianae augerenturi iurmae equitum instruerentur, qua celeriter o Se conserrent ubi necessu sessu lauxilium serri, iii decipue portum Valentio', qui Gra diei lur, defundo roni mulla oliam insuper ad oram ossendon dum praecepit . Di secundo ulli monsis Fadri eum de Sane lol. Fra lenta harum litterarum in appendice hujus opusculi vid0as. 2. Has litteras in appendico inveni s. 3. aut rex Olotinibus Barcinone rueretur, in conspectu urbis septem susta Mauroruni visae sunt, quibuscum alia sopiem duc rite Turca Halym X n Paulo Post convoti runt Isios adversus pr: dones triremem quam mitteret nullam rex habebat quod valde doluit praesdrtim cum gloriae cupidissimus essit n. SANDOVAL mibtoria elisini errauor Carios V, lib. III, cap. XXXIII. 4. Multa de hujus Ora deserision litteras scripsit Carolus, quiae in Bibli Olli ea Λ ad nitio historicii Maii iii collic Λ, 17, asservantur et quarum duas lautummodo pistolas in appendice publicare utile nobis visum est.
39쪽
CAPUT QUARTUM 230livolo misit, hi Minoricae custodiundae opseram daret, dicens e majora auxilia, quibus ab omni injuria Baloaros insulae uerentur, parare. Re enim fundum latuerat piratas aggredi et Africa poliri, misso comit ilo Cabra. Illi mandavit ut so Carthaginem Novam confestim conferret, ubi navem conscenderet, inde Frumentariam insulam prosecturus ibi cum illo se juncturus erat Ugo de Moncada, ordinis saucii
Johannis eques, gregie facti suis advorsus Mauros clarissi mus, et Secum ducturu veteranos hispanos qui nuperi Sicilia pacala redierant. Die decimo quarto monsis ulli ad praesidem provinciae Neapolitana rex scribebat ut quam celerrimorem frumentarium qua pii esSet compararet amquo millero seu rumutilarium insulam Seu in portum Africanum, in quem antequam quinquaginta die complerentur jam profecturus esset exercitus .
Sed bullum salis incauto, et celerius, o sine constantia paratum suiSS Videtur. Ei enim nusquam legitur comitem de Cabra Frumentariam visso ut cum copiis in Africam transiisse milibu in locum ejus, praefectus ostigo de Mon-cada. Is prosectus Aegusa, cum Xigua manu circiter quatuor millium et quingeniorum hominum e Carthaginem Novam rocopito inde Oranum transcendit; unde patet Hispanos noti scivisse plane ubi cum Mauri congressuri essent. Ugo de Mon-cada aliquantulum in interiorem regionem processit; doindo, cum a praeside Orani auxilium recentorum militum lancois
armalorum accepisset, iterum naves conScendit et praeternavigans illus Mauretaniae Caesariensis, ineunte menS Rugusto Icosium pervectus est. Constat rem actam Ss nimia
coleritale, o haud facile inducimur ut mandata, quae rex die docinio quarto ulli dederat, confici potuisse credamus. Interea oppidum Icosium a Care lino magno Ormentorum numero munitum erat, et praesidium, quocum se unxorant mulli indi g0nae , belli studio ardebat et ad sustinendum Hispanorum
1 Has epistolas, in codice , T Bibliothecae Academiae historicae servatas, in volumine XXIV, p. 264 et sqq. iocumentos inedilos inVenies.
40쪽
21 DE CAROLI Vimpolum odo in modo quo union ada orsus Dida cum de Vera, inlotilum videbatur. Ugo de Moncada, quamquam numero copiarum longe inferior erat, lanion experim virtutis militibus considens, oppidum oppugnandum esse censebat a coloris ducibus placuit X speclaro don0e advenisso r0 Trome Zonii, qui se uni magno excercitu auxiliaturum pollicitus erat. Quem cum frustra XSp0 clavi SSoni se per dimidium monsona hostum ii ne inde lacessissent, et cum do Victoria se sporaret Ugo de Moneada copias suas conscendere jubel die vicesimo quarto mensis augusti Nocte coorta est horrida sempestas lud per olum diem uetus commovit, o naves undis ac talae, Se inter se collidentos, Submersae sunt aut in terram
eclo' quod triste poetaculum Hispani X castello P0 non
conlonali lanius quia iis surro auxilium non polorans dolebant.
Bari milites qui nando illus alligerunt a Turcis trucidali
sunt procella lando in composita, Ugo de Moneada cum paucis navibus, a Xima pari classis et militum tormentorumque amiSSa, cursum ad Baleares elendi Commeatu auxiliis quero coplis Frumentariae Ugo de Mon-cada cum octo iri ruinibus prosocius si gusam ubi se junc-luru erat cum reliqua class0 cui Didaeus do ora tionisa praeerant. Consilium ni in iniurant subito aggrodiendi Gilvam insulam, unum X lutissimis piratarum reco placuit '. Λl hispani ea classis, secundum illus Sardinia navigans, circa promontorium Sanctum P0li uni in classiculam Turcarum incidit qua una nave magna ut duodecim sustis constabat. A cerrime pugnatum est Monenda, cum mullis o uis saucius, nave duas amisit culo ras, quae e concursu navium ma X ima danina ac cuperant, in portum quemdam Sardinia
abduxit ut res cursentur quo factum si ut expud ilio milleretur in insequent0m annum Per totam hiemem in portu
s. Ite clade ad Icosiuin ac septa et epistolim Caroli regis et Diagna doctissi ini uente historia silent narrationem nostram ex Sandova pro cipue hausimus.
2. iii ut probatur illori Caroli V ogundo die novenabris scriptis V Documentos ne tuos, vol. XXlV, p. 270 et sqq.