장음표시 사용
41쪽
CAPUT QUARTUM 23 AEgusa, go de Moncada, Didaciis de ora et Loaisa cum maXima cura expeditionem contra Gilvam paraverunt, et duX, cum diu moratus esset, quia pecunia stipendiaria osci0bat ut iniqua tempestas comm0alus advontum impodiebat, landum potuit, di decimo quarto aprilis anni MDXX, imperatorem certiorem facere naves conscendisse' Exercitu conflabat sex millibus et quadringontis peditibus, quingenti et
SeXaginta graVi armatura militibus, recenti sit viginti exp0dilis equitibus praetor multos nobiles Hispanos et Italos. NUmero aVe erant quinquaginta quinque a cibi vix in SeSquimen Sem is suppetebant et mullis militibus tantummodo ultimis diebus arma a praesido Siciliae subministrata
orant. Die sexto decimo aprilis, classis e portu solvit, et, cum aegre navigaSSent, juxta insulam advenit cum maro adhuc turbulum esset, dies duos coacti sunt exspectare ut navibuSogrederentur. Decretum erat ut castra ponerentur in loco nomino a Boch etiam ibi aqua causa pulset odorentur Indigenae autem, Seu quia praeter opinionem eorum res cecidi S Set, Seu propter aliam causam, arcere ne appellerent non
tentaverunt. Ilaquo Hispani, nullis obstantibus Viris, minus tribus horis in lilius d0scendurunt, sed per totam diem Ventu Simpedivit no equos et formonia exponere possent. Die Vicesimo septimo, adhibilis in consilium tribunis militum Ugo tu Moncada aciem instruxit ut interiorem regionem Xplora-rol. sediles divisi orant in tria agmina quae mediocri inier-jecto spatio procedebant turmae equitum primum agmen et novisSimum luebantur. Cum novissimo agmine quod praecipue Germanis et nobilibus viris constabat, erant tormenta et nonnulli quiles levis armaturae, infor quos ibat dii ipse. Cum jam itur facionios aliquo millium passuum progreSSieSSent, minus cauli ab insidiis, in eo orat ut signa SuSitne reus, Um repente circumventi Sunt a multitudine Maurorum quos in hortis palmetisque abditos primum agmen magnaque par modii non conspexerant. Qui subito irruerunt hor
1 Documentos ineditos, vol. XXIV, p. 27 et sqq.
42쪽
26 DE CARD LI Vrondis clamoribus seri et Christianos lapidibus obruonius. Minima pars eorum qui vehebantur; labulas gerebant in quibus versiculi Corani inscripti orant; 00S ad pugnam auguratrix qua/dani o mora vila hortabantur . Tantus sui eorum impetus ut primum agmen refrocedere cogeretur et copiae qua an loibant in fugam verterentur quorum Xemplum secula si pars medii agminis. Interea sit prostlium acri cor-
lamine Itali et milites gravis armatur se brevi fuga dant terga equila lus, quamquam haud semel dux procurrere jubet, latine luens. Quo viso Ugo de Moncada cum contum et quinquaginta quilibus uidelis, nobilibus aut legionariis in consortissimos hostes sui fur simul ita irrumpunt primi agmini pediles ui ludos in victoriam ceduro f. Alii alio dilapsi
Sunt Mauri quos cum quitatu dux spatium trium millium agilavit. l nocle veniente, cum res frumentaria deficeret et insidias limureni, Hispani ab insectari desierunt. Haec Victoria quas diu anceps is stetera morte ducentorum militum inter quos mulli nobiles inpia st saucii numero recenti orali 0 infer os praes eius ipso Moncuda creditur majorem numerum Maurorum occubuisse. Tortio post die, dux misit an in t rudicum triromo qui in congresSum OHO-quiumque veniret Mauri cujusdam in proxima insulae parie Vursantis et quo familiariter utebatur, de pace cum illo acturus. Cum jam in colloquia venissentit obsides interis dedis- Seni, re Subilo turbata est quia servi duo qui e triremebis panica aufugere potuerant si atros suos indigenas ad bellum sed integrandum sex et laverunt. Λ quibus aqualore Subit OOppressi ad quadraginta inters deli sunt. Tunc Ugo de Mon cada latuit oppugnaro castellum hostium, Sed quum quatuor millia passuum Hispani progressi ossunt in interiorem regionem et jum iter periculosius vi doretur, constiterunt ibique
missis, nonnulli milites do improviso agrossi amissi Suni,
s. si in ines quidani, sanctitate vili morumque insignes qui gallice mura
43쪽
CAPUT QUARTUM 27 alqtie liam castris poliri noctu Mauri conati sunt. Sed, cum augurali iX eis praedixisso soro ut vincerentur, animo dubilitati, minus fortitor hoslus adorti in sugam conjecti sunt. Itaque iterum de paeo clum est et foedus junctum est a conditione ut dux Maurorum innus Christianos in insula captivos restitueret, imperium Caroli Quinti agnoscoros, tria millia nummorum aureorum quotannis penderet, denique legatum ad pacem confirmandam in Hispaniam illoret Rebus lacompositis, di quinto mensis junii, Xercitus nave CODScendit, quites in Hispaniam redituri, peditos autem ut cum Ugo de Mon cada Egusam repolorent . In Europa impuratoris victoria ad coelum, quasi maxima fuisset, laudibus lata est; ipse solemnes gratias BruXollis Deo git ut ducum Ugo de Moncada magnificis muneribuSornavit . Hispani Gilvam captam celebraverunt perinde ac Si Omne pristinas eodem loco ac copias clades ea victoria ultiesSent. Praedones lamen 110 sublati nuc obilitati orant; Barbarossa contra ex hoc bello victor evadebat majoremque gloriam cepisse suis videbatur. N insula quidem ΙΙispani potiti erant nuc castellum lenobant, nec praesidium reliquerant, ad00 ut historia scriptori jure licet quaerere nonne imperator Europam deludere it parva pecuni Summi Pontificis ΗiSpanorumque votis obsequi voluit.
1. Cum haec victoria pessime ab omnibus scriptoribus relata sit, vir erudi tissimus, qui rebus navalibus Hispaniae studuit, Varga Porice, litteras quas Ugo de Moncada imperatori scripsit perditas fuisse maxime dolet Doc inem, t. XXIV, p. 300 . arratio a Pere de ueros, classis numerario, scripta et quam in appendice publicamus, quodam modo locum narrationis ducis tenere potest et multa ignota resert. 2. De his rebus perlonga Caroli V epistola in Docii mentos ineditos, Ol. XXIV, p. 292-300 datur.
44쪽
De detrimentis Hispanicis reqionibus ab Africanis praedonibus ab anno DXX ad annum MDXXXIV illatis.
In proXimo capitulo omnia compreh0ndimus quae ad duplicem X peditionem Ugonis de Monenda adversus Icosium anno MDXIX adv0rsus Gilvam junio anni DXX perlinent. Dum cum classe Sua Medi torraneum mare percurrit, piralde minime deterriti sunt a rapinis Audacior factus clade nuper ab Hispanis accepta, Barbarossa brevissimo post tempore unum ex suis legalis misit, nomine Hassant qui cum quinque navibus oram Valentiae VeXarel. Is cum in amnem Amposlum ductus a Mauris illius regionis subiisset, urbem diripuit et magna praeda politus incolumis abiit Paucis inter-joclis mensibus, cum Barbarossa Icosio pulsus in urbem Igil-gili confugere et ad piraticam quam olim Xercuerat ipse Seresurre coactus HSsset, secundum illus Sardinia navigans sop-lem naves onerarias quae si umentum Vehebant, se aliam in maritimis Italici' Genuensum navom cepit postea in conspectu nilva visus estis ibi hissiculam suam auxit, adjunctis illus-llibus nonnullis ducibus inter quos rant in an nationeaud mus, uredinus Cachidi ablo, Salah-reis et Tabas . Piratae
Vere rempublicam maritimam instituere ac componere videbantur quibus summa purilia, maxima audacia. Da Vnti II par illa S liri nullus o lunas oro melior erat o di eis, lina militaris Striclissima victoriam plerumque dabat, quanquam a pius
. Is lux quem Sandovat inretan vo Karthagan vocat, idem ac Ilassan, qui postea cogi praeses si ectus est, id tu Esse. 2. Fando al, p. cit. lib. III, c. XXIII.
45쪽
CAPUT QUINTUM 20 major numero erat hos lis, quo iubat ut in omni tempore anni ex oris taliae Hispaniaeque opulentam praedam multOS-que capitVOS auferrent. Cum imperatorem possessiones suas lueri non OSse plane pateret legati Catalauniae, Valentia et Balearium Sardiniae que in curii Barcinonensibus, mons januario anni DXX statuerunt eum adjuvare ut oras defendendas omnibus rebus necessariis instrueret, o causam consilii sui exponentes inmemoriam rogis reducebant liliora a Barbaris vastata et audaciam viresque istorum in dios crescentes. 0lebant ut in
Ver proXimum triremes armarentur, quarum trierarchi a rege
elocli, Sacramento Se Obligarent coram atribus conscriptis ad oram defendendam fors iter, o tribulum septem millium nummorum aureorum, id est plus dimidiae partis pecuniae
qua pia erat ut armarentur trirem0S, Se pensurOS SSe pollicebantur . Quae Secuta sint hoc consilium nos praelerit, at certissimum est, ab anno DXX ad annum MDXXV Barbarossam
praedonesque Vastando Hispaniam maritimam per SeveraViSSe. Imperator autem res maritimas omittebat, ullantummodo in ea quae gerebantur in continenle animui allenderet, et XHispania profectus Europam percurrebat ut in bello adversus Franciscum primum Ocio regem Britanniae principeSque Germaniae t Batavorum sibi conciliarsei. Quum menso maioanni DXX in Hispaniam ovorsus est, multum aberat ut haec regio tranquilla esset, etenim Majorica quoque a rege defecerat Sub idem tempus triremes cum Ugon do Moncada in Italia orant. Oplandum si ut olim sciamus quantum D IVium facultatem o sempor Hispania haberet et haud dubium si lar ut in labulariis Simancae aut urbium maritimarum monumenta magni momenti de ea re inveniantur Ecdocumeniis quae ad hunc diem odita sunt, Suspicari poSSumit rem naValem Hispaniae eo tempore minime pro Speram suiSSe ΠUSquam videtur junctas fuisse multa naVeS, nunquam plure 'Illam
46쪽
30 DE CAR0LI Voclo. Etenim cum mare tenebant duo praefecti, ut annis MD XVIII o MDXX unusquisque eorum praeerat Solum quatuor triremibus se dissicii credi polos numerum hispanicarum triremum per totum illud temporis palium majorem
fuisse quam decem, quae plerumque malo instructae armalo
quo erant. Tanta erat n0gligentia principum ut vix inlolligi
queat saepe enim cibarii se pulvero tormentario carebanto adeo remis saliscebant ut navigare non possent. In epistolis praesecti Ugonis de Moneadail Roderici de Portundo, annis MDXXIII ot ius sequentibus usquo ad annum MDXXVII, de are tristissima narrant, et assentire debemus auctori qui historiam rei navalis hispanicae scripsit dicenti Animadvortile quantum rem maritimam negligeret Carolus Quintus . Mupe cum ita essent, non resisti poterat Barbaris, 1 Barbarossa audacior et sortior facto, Hispani doli imonium aliud super aliud accipiunt praeterea liliora eorum assidue astantur a praedonibus : unum ex praesidiis, quae in illor Asricano pos- Sidebant vocatum Penion de Velea de a Gomera, a Mauris decembri DXX expugnatur, quod frustra marchi Monde-jarenSi recuperare lental, et quo ulonius insidolos ut refugio lusissimo ora Baetica populantur. Paulo post Mauri Tingitania castellum Santa Cr/ι de a Mars eques a Unicum praeSidium in coano hispanicum capiunt, quo capio ei licet ut Mauri colerarum regionum impune piraticam sacere. Re Africa terra marique gestas haud saepse curat in litoris imperator. Etenim a sempestate omnia rius consilia ad bellum adversus Franciscum primum et ad Italiam armis subigendam Spectabant cum clades a classe sua ad Salernum accepta in qua Occisus est Ugo de Moncada et quatuor XS0 triremibus ab hoste capust uni, uni subito admonuit nec SSe essum dico bal imonius, qui in conlinunt dominari
cupit mari plurimum valent. Itaque latuit sibi conciliare illustrissimum Andream Dorium, qui classi optima praeerat,
. Docui nentos ineditos, vol. XXIV, p. 26.
47쪽
CAPUT QUINTUM 10 d0inde septem triromes Genus strui jussit . 1 lamen nondum in Africa montem defigebat, quippe qui magnam claS-ssem aedificare vellet ut posset lutissimus in Italiam transcen- dure, ubi a Summo ontificu insignia imperatoria Bononiae
Cum in eo erat ut Barcinonem profisceretur, ad eum acceS-
serunt legati a praefecto castelli enon Icositani, qui eum admonerent praeSidium aquae, pulvoris tormentarii frumentique inopia laborans, obsideri a Barbarossa i solum auxiliis coleriter missis liberari poss0. Quos benigne et honorifice accepto imperator promissis Oneravit; a autem breviter oblitus est . Sed priusquam in Italiam prosectu eSt, u lius se allatus si castellum P0hon fuisse X pugnatum a BarbarOSSa, quanquam sortiter restiterat Martinus de VargaS, et portum Icosii Mauris a purium sori, qui tutiSSimum praedonibus rufugium et impori formidandi caput sus urus erat. Paulo post tempore alius eventus stondit quantum debilis esse res navalis hispanicam quantum aucta OSSet piratarum audacia. recantibus Mauris Vulsentiae, qui in Africam cum conjugibus liberis tu suis transmigrare cupiebant, BarbaroSSa o Cachidiabio, unum ex praesectis SutS, misit cum Undecimna Vibus rivi nonnullis incursionibus faciis juxta littus, fluvium xlloam di docimo optimo octobris anni DXXV Subiit, et ductus a Mauris indig0nis quos secum abduXit ad SeXcentos, urbem Percon cepit et mullos Christianos in servitutem abstulit. Tunc ex Italia, quo imperatorem comitatu Serat, Odericus de oriundo cum octo triremibus redibat qui cum certior factus esse in linor lolam eam regionem Cachidiabio vastari, uni consectari voluit a pirata, cum ejus classiarii et militos molior disciplina ulerentur, Victoriam reportavit Portundo sortissim dimicans occisus est et triremis qua vehobatur cum quatuor aliis capta Si una Ub- mersa fuit et duae tantum aufugere potuerunt. Ita n proelio
. Fragmentum epistoli a l0gato imperat0ris de ea re scriptae in appendico
publicamUS. 2. Sandoval, p. cit. lib. XVIII, capraxi
48쪽
32 DE CAROLI pleraeque naves Hispanorum ad bellum instructae amissae sunt. Circiter mille Christiani mullaque tormenia sellica, quae Barbaro Ssa magnae utililuli erant, a praedone Victoria insato Icosium abducia sunt. Λudita clade et morte praesecti Poriundo, maxime commoli sunt Hispani ui suspicari licet ex epistola a praeside Majoricae Seripla ad imperatricem, quae absente marito Hispaniam regebat. Orabat an ut quam cilissim ejus detrimenti imp0ra loro in saceret certiorem l jubero armari incolas littoris
Valentia et Baeticae, qui omnimo armis indigebant, quod vix fido dignum videtur odum l0mpore Mauri victoriis suis
gloriabantur rexque Trem0Zenius, Occasionem Opportunam ad
exuendum Hispaniae jugum existimans, ranico praesidio bellum de nunciabat. Cum maxime nunc oportere armi Asricam invadere, ab extremo anno MD XXI imperator id parare voluit . Allamon dubium os quominu magni apparatuS facti fuissent ante annum MDXXXI, in quo Andreas Doriacum circiter viginti triremibus mi Ssus est, qui locum XI O- nundis militibus opportunum quaereret. Cum cursum ad Caesaream direxisset, oppidum cepit et in libertatem sexcentos
Christianos vindicavit; sed, cum Christiani ad diripiendum
dispersi essent, Turcae, ex arce in qua coacti erant confugere, Subilo egressi os fuderunt et plurimos ceperunt quo actum est ut Doria cogeretur ad naves reverti e fugam malui Ire, incensis antea duabus hostium iri remibus nonnullisque sustis.
Barbarossa prudenter usus est Occasione elenim non Solum
mirum in modum communivit Icosium, sed etiam instruxit claSSem duodecim navium, cum qua urbem Cullera in prOVincia Valentia cepit, agros vastavit, captivo abduxit eX- centos Chri lianos et in spicam duo millia Maurorum XIlispania cum uxoribus liburis qui traduxit. In dios crescebat quam audacia luna polentia pro 'donis, ita ut Turcarum imperator eum arcesseret classi sum pro ficiundum laque,
. Iane opisti,tam in appondi est edimus. 2. Uuod ii ultis locumentis probatur. V. io umentos in editos, vol. I p. 40-l 5 et nevu africuine, vol. XIX, p. 18 et sqq.
49쪽
C UT QUINTUM a anno MDXXXIV. cum octoginta trii semibus Barbarossa illus italicum a Rh0gio ad Romam, deinde oras Sardiniae vastavit, donique consilia diu agilata perficiens, provincia unetana politus est. Sic illus africanum omne ab Herculis columnis usque ad Tripolim sub ditione sua lenobatis in animo hab0bate Omnibus Barbarorum urbibus unum imporium classibus praepotens facere. Intellexit anilem imperator tempus esse Summa Vi agendi praeterea, cum lunc pacem haberet cum reliqua Europa, majore parte copiarum Hispaniae, Italiae et Germania uli poterat.
50쪽
De Caroli litati imperatoris adversus Timetum expeditione.
Tuneium urbs a Barbarossa occupata in mente imp0ratoris ronovavorat memoriam velorum detrimentorum et tot contu moliarum quas paSSUS erat. Hoc bellum quod jam abhinc quatuor annos medi labatur, talia ora tandem geror ita ut
hostes, qui imperio ipsius ruinam mini labantur destruores aut saliena debilitaret. Itaqu0, a mens soplombri anni MDXXXIV ad civitatum principes et ad urbes hispaniens scripsit ut
Mali ili in diem vicesimum Octobris congregarentur curiae, ut de a re lanii momenti disputarunt. Curia autem, ut id ass0- queretur necessaria non poterant non erogare, o di quatuordecimo novembris, imperator cupidus cognoscendi quomodores se haberent in unotana provincia et quae osson hostis copiae, misit Genuensem quemdam nomine Ludovicum de Pressende, qui peritus erat linguae morumque si orum, ut
sub specie commorei in colloquium cum indigenis veniret Issucum abducebat militona hispanum nomino Didaeum de Zamora cum Molis sensi quodam et alio auro, qui ambo in lingua arabica ruditi erant. Cum imperator parum scire quae Tuneli 0r0rsentur, Ludovico do Prosund nihil curii praeceperat. Qui diligonior avstro ob balis nomino imperatoris
agere id retur, al, dum murca luras facit, ut qui Silurus orat tu inlust esseni copipst Barbarosso' illi quo negocium importa-luru si ori ullo modo posset. t pra/cipue ei pro cupium orat ut conaretur in colloquium congressumque Venire cum rege uno lano, quem Barbarossa rogno expulerat, et cum