De corporibus marinis lapidescentibus quae defossa reperiuntur

발행: 1752년

분량: 171페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

INTERPRES LECTORI

tus , pingendi arte iILHris , rerum antiquarum inete ligatione multo ilLHrior , hanc epictotam italica fingua conscribiis, atque in lucem edidit Neapoli per Andream Colicchiam , anno scilicet Iσ7o. eamque D. Marchioni Carolo Gregorio de Podio Gregorio equiti Stellae dicatit . DiHolae mero hunc titulum , ut ea feretant tempora , in fronte prae xit . La vana speculaZione disingannata dat senso . Haec eadem in Iatinum sermonem mersa iterum in praesentia sit publici juris . In ea eterienda munere functus di interpretis minime curavi versum merso reddere , sed ilia omnia, quae ad O cia , o ad obsequii , amoris o hamanitatis Ἐgnificationem pertinebant , praetermis, quum iis tota nimium fortasse haec scateret epiriola ; eterum ea selegi, quae ad naturalem his Ioriam pertinebant , ne eruditum , o ad sosidam δε- Ectrinam properantem , meris dissinerem mersis . E cimitate Messana scripsit Scisti hanc epistolam ad quemdam Doritorem , quo familiariter utebatur , quique --

Liae commoragatur, nomen autem ejus honoris gratia

reticuit , quum ab ejus sententia , quae a docti is omnibus , his praesertim temporisus , uti absona reficitur , longe di Iet , imo eam Hrenue oppugnet, ita ut si eum nominasset, visum quodammodo esset de amici inscitia triumphum agere voluisse . Ad hanc maxime sicriptio

12쪽

nem talcaria Scinae addidit Paulus Bocconius Cosmi III. M. D. Bruriae Bolanicus , o rerum naturalium scrutator sagacissimus , ac editis operisus perceiastis . m. gnis sane laudibus excepta eLἱ haec opella, o semper apud Adtos in pretio fuit , cum ob re Ie phiIosophandi Vationem , o ob seritentiae flrmitatem meritati consonam , tum ob imagines rerum naturalium , de quisus tradiat ati dor in hoc Iibro , quae graphice admodum o summa diligentia de lineatae sunt , o non minus eleganter o fite ueri incise , quibus iisdem omnino usi sumus in hac interpretationis editione . Plurimi quoque facienda eLI Differtatio Fabii Columnae Linoei , quam ad calcem hujus libelli adjecimus , quippe quae in

eodem argumento ersatur ; nam qualis vir fuerit Co- sumna notum e I lippis atque tonsoribus , sed magis etiam elucet ex iis , quae eruditus , ac plane doctus

Iohannes Bianchius Ariminensis scribiis in disertissemis fucubrationibus , quas ad ejusdem Columnae ΦΥΤΟ-BAEANON a fecit. Itaque hanc Dissertationem, quum admodum rara , o inventu difficilis jam emaserit , operae pretium duxi , iterum typis mandare. Vage .

13쪽

CORPORIBUS MARINIS

LAPIDESCENTIBUS

15쪽

υυM iter sacerem per inferioris Cala briae partes , a Civitate Regii paucis ad modum miliariis , in via , quae ad oppidum vulgo Musorrimam ducit , forte mihi sese in conspectu obtulit mons coclearum, conchyliorumque striatorum numero insignis , atque talium testarum , quo non dum perfecte in petram conversse erant .

Quod quum mihi mirum videretur , loca circumposita rimari in animum statim venit , sed nullum potui invenire harum coclearum vestigium . Finem facere haud poteram eas inspiciendi , ac effodiendi , quippe mirum mihi apparebat eaStanto temporis spatio , ac tam diuturno potui ne se conservare , ac tueri , ac praecipue longe a mari , & tam eminenti loco supra ejusdem maris superficiem , in asperrimis videlicet illis montibus a litore per sex itineris miliaria distantibus . Curiositate permotus ab incolis quaerere coepi , quid de hac re sentirent , qui nihil haesitantes responderunt, illuc e mari delatas esse a tempore universalis Cataclysmi . In animo meo simplicitati gentis illius veniam dedi , videns, quod facile & perfecta animi tranquillitate earum rerum eia istum , quarum principium ignorabat , in illam causam reji ciebat , quae Omnem humanam recordationem superat . Interea mente inquietus , & ob ea , quae videram , flumpore correptus redii Messanam , & hic otium sallendi gratia nonnullos libros continenter lectitans , ut genio meo indui A gerem di

16쪽

SCILLAgerem , qui in inquisitione , ac studio antiquorum mimisimatum totus versetur , incidi in locum Strabonis , qui meam omnino adauxit Curiositatem . Quum enim de vera causa insolitarum , 3c sibilarum exundationum maris philosophetur , refert etiam ex aliorum sententia nonnullas historias , vide licet : In Mediterraneis a muri ad duo vel tria sadiorummitatu dissilis inpeniatur multis locis concharum , Osrearumque , ct cheramidum multitudo , tum lacuum muris aqua plenorum , Fcut ait , circa Ammonis templum , ct iter ,

quod ad illud ducit Iouum ad tria sudiorum millia multum esse ostrearum diffusum , fati ue etiamnum inveniri multum, ct maris in altum resici exsus Tationes, ibidemque in marina Harum nuvium ostendi frustu , quae per hiatum ferantur esse ejecta , ct in columnalis esse delphinos cum Bac inscriptione: Oreucorum ad temne spectaculum missorum . His dictis

Stratonis si sici laudat tententiam , ct Xantisi sedi c. Vidisse autem se possim procul a mari lapides conchylii formam referentes , aut pectinum , aut cheramidum effigies , tum marinum lacum in Armenia , ct Mattienis , in ae

'br3gia inferiori ; ita uesibi per afum esse campus isos aliquando fui se mare Strab. libr. I. pag. 9. vel 8 . edit. Am-siel. i O . J Historiam utique approbavi , iis tamen , quae

CX ea infert , non acquievi , cum haec pluribus fallacibus opinionibus referta existimassem ; haec enim animantium fragmenta degentium in lacubus dulcibus , salsisque casu aliquo exiccatis , possunt in terram e mari subitis aquarum eruptionibus , nobis tamen minime notis , esse projecta , ibique relicta . Potest etiam aliquod navis fragmentum inter viscera terrae reperiri , erit tamen aut tiavis alicujus . , quae triumphali pompae inservierit , aut ad navalia sella aedificatae , uti Romae notissimum moS erat , ubi multa navium rostra visi sunt , inde tamen argui non potest , neque inferri , solum illud quondam mare fuisse , ac sexcentae hujusmodi nugae. Iam Vero ad rem pro possitam redeamus . Praenotatus Strabonis textus mihi in mentem redegit plurimis in locis Siciliae nostrae , R in Messanae praecipue collibus , saxa utplurimum elapidicinis effodi , quae nil aliud sunt quam conchyliorum ,

17쪽

DE CORPORIBUS MARINIS.

arenarumque eXtranearum cum aliis pene innumeris marinis corporibus in unum conglutinatio.' Prope maris litora non

infrequentes sunt hujus generis lapicidinae , seu melius dixeris strata lapidesecta ; nam non longe ab antiqua Antiatum

Urbe vidimus haec strata ex minimis cochlearum A concharum fragmentis una cum solidiore arena coagmentatis lapideam induisse naturam . Omnia haec marina animalia veras conchas existimavi ,

nec ulla de hoc meus haesitatione laboravit intellectus , eo magis quia Cardanus , homo quidem non stupidus , cum de conchuliis loqueretur , pol quam quemdam in medium pro tulit Pausaniae locum , hoc facili negotio evenire pocte firmiter autumat . En Auctoris laudati verba . ) Num coucistrorum testae , cum diuturnaeint inter Iasides ac sub ter ra , multis tu iacis lapidesunt , forma retenta , fudiscutis

odiro mutata . Desiderassem tamen , quod haec non ita leviter attigisset , verum longiori tractatione disceptasset , quae nam sit ratio , cur in nonnullis praedictae conchae lapidescant, in aliis vero locis minime , quod enim possint invicem in Ultis in locis uniri , necnon etiam durescere ad instar f1Xorum

e Xperentia me reddidit certiorem , cum rei testimonium ob oculos semper haberem : nimirum in parte portus Messanen sis , quae cum ventum Orientalem , tum Graecum respicit , aperte conspicitur rotas effodi molendinarias , quae ex alio Non componuntur , quam ex lapillis versicoloribus instar a re nae maris ἰ etiam apparet mari S arena , ex qua constant Scformantur . Accidit etiam non raro , locum , ex quo in Ola

aliqua nuper effossa suit , denuo solutis lapillis repletum , paulo post inveniri conglomeratum insolubili quodam vinculo, revinetis cujuscumque generis conchyliis, seu turbinibus parvis fortuito inter lapillos immixtis . Sanu S itaque non essem , si testas , conchasque illas ibi ortum habuisse crederem , quum sine ulla penitus ambigui late ipsis stratum video totum litus a mari rejectis , quae

Vinculum , unionemque eamdem opportuno tempore Dan ciscentur .

18쪽

4 SCILLA

Ex hoc , uti a jebam , intellexi facilitatem non tantum, qua in lapidibus conchylia observari possunt , & reperiri ,

verum etiam rationem , & modum , duo saxa variarum tamen qualitatum secundum variam tum accidentium , tum , locorum naturam , Sc dispositionem ) conflantur , S construuntur .

Aliam autem penitus rejeci opinionem , utpote fide potius , 3c conjecturis , quam argumentis , & demonstrationibus innixam , de ea loquor opinione , qua adfirmatur , lapides omnes , aut saltem metalliferas venas crescere . Hoc Cquidem credo , non tamen ut a propriis germinent visceri bus ramos , ut ita dicam , lapideos , es minerales , sed ex coacervatione- , seu unione orta ex vi salis , aut sudoris cujusdam , sive afflatus , vel caloris , aut fermentationis quod fateor me nescire ) quae in illo loco stat , & haec limum illum

in lapidem , lapidisque convertat naturam . Nonnulli sunt , qui Aristotelis verba nimia religione is sectantes , vegetabilitatem etiam in micis metalli , instar tritici terrae traditi , adstruere non erubescunt , non aliam Obi causam , nisi quia ille in suo admirandarum rerum Volumine cap O. & S. hoc asserit . Eruditissimus tamen Majolusscr ibit e Sed pereor haec fabulosa esse , nam illo libro etiam hoc minus seri mile continetur cap. I. in C ro , iuuit , juxta Tirrhiam nuncupatam ars fleri , in paras frustudi ccantes feminant , atque imbribus factis augetur , ct exit , sto eugue col igitur . Haec ille : eho F Da es , ad Dei miraculum traho : Tandem vero bene concludit Sed hoc nos o Italico cursi hujusmodi fahalos esse creduntur : --δribus enim Gestalia fata augeri , ridiculum ubique pu

tatur .

Attamen legendo percepi , minerales venas solere saepe sepius penitus absumi , nam uti refert Georgius Agricola in suo De wetauorum arte tractatu , habent venae suum caput , & finem , & in omnibus fodinis a fossoribus perdiligen- per venae exquiruntur potiores , utpote quae ditiores metallo sunt , quod in terra ramos , ut ita dicam , diffundit , &inter fixorum viscera serpens irrepit . Quod demonstrat ex loci

19쪽

DE CORPORIBUS MARINIs speculiar, natura , seu aptitudine pendere , qua extendi p

test metallum . Si res ita se non haberet , opus quidem non esse t imo

Eliae insula post annos viginti iterum mineralia effodi ex illis fodinis , quae exhaustae remanserant , & in quas difficilia

erat descensu S . Quapropter minime credo metalla vegetare , nam si

dinae ad duplum temporis consueti quiescerent , scilicet per annos quadraginta , puri ac desecati metalli esset eruenda mensura duplo major ea , qua fodina seu locus ille repletur viginti annorum spatio , quod minime accidit . Praeterea quis est , qui nesciat ex eadem minerali vena effodi multoties materiem plus , minuise puram , quo plus , minusvG terrae adhaeret , audi commiscetur illi materiei P Ex hoc autem apprime apparet , fodinas ipsas nunquam alicujus intrin- seci , A naturalis augumenti praeditas esse ad praedictam metalli efformationem , sed solummodo ex materie , quae illuc

casu confluxerit , concrescere . Si enim ex internam fodinstrum vegetatione erumperet , R formaretur materies , totum Carum Vacuum pura deberet materie repleri non commi ta saxis , aut terra .

Ergo igitur in illorum descendam opinionem , id omne per partium additionem fieri affirmantium , & illis praecipue locis , in quibus terrae qualitas , & natura concurrit , sicuti in Elbae Insula ; praesesert enim illius terra naturam magneti simillimam , & consequenter locus est aptissimus ad serrum

producendum . In hanc sententiam duplex me argumentum. adduxit, Primum quod meis oculis in aluminis fodinis maxima vidi pondera tophorum , quodam acri humore , aut quacum que alia re conspersorum , quae cito in alumen mutaturR VI-debantur . Eorumdem enim tophorum qualitate , & constructione diligenter ad trutinam revocatis plus , minusve illos comperi , vel persectos , vel magis a perfectione rem OtOS , quo magis ab ejusdem aluminis fodinarum centro laterali , dissitoque tractu possiti essent ; in centro enim sodinarum Vena mineralis consistit , qua ex vena , cum tophum quemda M

20쪽

6 'SCI L L Ajustae magnitudinis erui flem , R diligenter considerassem , eum nil aliud esie intellexi , quam lapidum coagmentationem tum in figura , tum in magnitudine ac duritie & variarum rerum cum terrea, ac glebosa materie unitarum, M aperte comperitur constare ex simillimis partibus, ex quibus constant finitimi campi . Patet tamen tophum partium suarum corruptione ferme mineralis naturam induere , evidenter

enim cognoscitur humorem illum , qui ex ipsis mineralibus venis quasi exsudans effluit , cum ad saxeas tophi ejusdem glebas pervenerit , illas paulatim permeare , & illas dissolvere eo modo , quo glebarum coagmentatio , & forma permittit , videlicet per lineas ; vel potius per quasdam superficies , seu , ut accuratius loquar , per segmenta aequi li- stantia , & postquam in frusta seu laminas saxum secaverit ,

aut dispescuerit salinus ille humor , omnes earum partes ser mentando commutare ; eoque diligentius id evenire cognovi quo magis saxea illa materies , quae a praefato humore agen te attingitur , duritie , ac magnitudine praedita est . Id ipsum in parvis evenire lapillis nondum comperi , vel quia ea corpuscula haud multum cum illo acri humore contendant, vel

quod minime liceat eadem observare , quum in tam exigua , corpora oculos intendimus . Nihilo tamen minus , ut mea

fert opinio , in aluminosam substantiam iisdem omnino ratio nibus ac iisdem penitus modis lapillos ipsos commutari exi stimandum est . Ut ut sit , in dubium omnino est , quod dinis terrea materie vix repletis , brevi temporis spatio , quidquid terrae erat , in substantiam aluminis convertetur . Accuratissimi aut horis sententia de aluminis efformatione Rrationi consona est & chymicis respondet, experimentis: Aci' dum enim vitriolicum , quod si bituminosae materiae uniatur, sulphur efformat , Cretae , aut Terrae absorbenti permiX- tum in alumen concrescit . Quare ex lapidibus , qui acido ,& terra eadem constant , ut de saxis Siculis putandum est, Alumen extrahitur. Nam particulae salino acidae Lapidis aut alterius Corporis fossilis poros subeunt , ac pervadunt , &Terrae ut dicunt alkalinae intime sese permiscentes alumen a

fiunt .

SEARCH

MENU NAVIGATION