Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae

22쪽

XIII. 30rdanus, ramim minorum in Polonia vicarius, uotum facit Furturos vastata Polonia jam in s0ribus mentiu et Alenianniae esse, atque in eorum occurSum regem oemiae cum Xercitu esse greSSum t. in conventu

Pringensi, in Idus Aprilis, 1241.

Ibi deni ci addita mentis p. 13S.

XIV. Epistola ad I ducem Barbaniae se Bononiae de artarortim Saevitia, et de expeditione adversus eosdem 1241.

ibidem.

XV. Epistola fratrum minorum regni Boemiae adi ducem Brabantiae de saevitia et moribus artarorum, qui ante ascensionem domini orariam intraverunt. 1241.

Ibidem - p. 139.

XVI. Episcopus quidam ex Ungaria Parisiensi episcopi de martarorum irruptione et moribus scribit 1241.

Ibidem p. 112S.

XVII. Wratres praedicatoros et minores universis fratribus suis artarorum in Ungariam, Poloniam et Morariam irruptionem, et quae contra eosdem parentur, noti sicant. 1241.

XVIII. ridoricus imperator de artaris Hungariam, Poloniam et Boemiae sne vastantibus ad regem Angliae scribit. t. in recessione poSt depopulationem Faventiae, . Iulii. 1241.

Ibidem.

23쪽

XIX. Utricus, comes de Ultimis, crucesisnatus adverSus artaros, gn0ni, episcopo Brixinensi, omnem Suam hereditatem legat. t. BriXinae, mense Iunio 1241.

XX. Gregorius papa IX. audita artarorum in Ungariam irruptione Belam regem solatur it Laterani, V. Kal. Iulii. 1241.

Fejer IV. I. 21S. - reg. anni V. p. 79. - Apud Rayna Id. MCCXL. o. 1 S. - Κatona T. V. p. 32.

XXI. Idem audita Tartarorum in Ungariam irruptione universos praPlatoSSolatur, eisque elam regem Su0Sque commendat. t. Laterani, V. Kal.

Iulii. 1241.

Fejer IV. I. 21S. - Bullario Ord praedicator T. VII. p. 16.

XXII. donata clademungaris illaia per Stephanum Vaciensem episcopum certior factus, conSolationem apud Belam regem iterat Suamque de pace cum riderico ineunda subsidii serendi gratia promtitudinem declarat. Datum Laterani, Kalendis Iulii, 1241.

XXIII.

V encestat, Boemiae regis, epistola ad Conradum Roman0rum regem, qua de inani sua expeditione in Poloniam adversus artaros scribit, auxiliumque Xpetit. 1241.

Scit annat. - Vindemiae p. 204.

24쪽

XXIV. Conradus, nonianorum reX, filius riderici imperatoris, Germanos ad expeditionem crucis adversus artaro pr0Vocat die congregationis in octava S. Joanni Baptistae in uriaber indicta. I 241.

Ibidem, p. 204.

XXV. WonceSlaus, rex Boemiae, confirmat donationem bonorum Miletjusactam a Domasta v d 'lileisin si atribus domus Teutonicae sub testimonioneinrici, Lani rarii huringensis. t. in rade XIIII Kal. ovembris, 1241.

Millaver Deuischermitterorde p. 103. - ex Orig. in arch. Regio montano.

XXVI. F. abbas montis . Mariae in Ungaria perscribit per fratres suos in Hiberniam fugientes vastitatem per artaros illatam, sugam Belae, ac Colomanni ad Sajo fluvium vulnerati obitum, nec non vastationem Austriae et Morariae. it Viennae, pridie Nonas Ianuarii. 1242.

XXVII. vo dictus arbonensis clericus, Giraldo Burdigalens archiepiscopo scribit, quid artari ad eostadium ac Viennam egerint, quos more praeae tulerint etc. 1242.

Matthaeus Parisiensis l. c. p. 53S.

XXVIII.

Epistola Rogerii in miserabile carmen super destructione regni Ungariae per artaro tacta ad Ioannem, Pesthinensi eccleSiae episcopum.1242.

25쪽

XXIX. Bohusluus de ustor fratribus militiae templi de Gamolice confert curiam in Ol0 it in Kozlow, mense Iunio. 1242.

in nomine d0mini amen. go Botiuχlaus de Buko omnibus hanc litteram lecturis ad rei memoriani sempiternam. uoniam nichil uita incertius nichilque mutabilius Xistit quam memoria posterorum idcirco adhuc mentis et rerum mearum poten hanc ordinationem Scripture mandare ordinaui. Ν0ium sit igitur tam presentibus quam futuris quod ego Nohuzlaus de Bukoi de consensu Xori me MiloSlaue curiam meam in Oiste cum omnibus attinentiis eiusdem contuli intuitu amicabilis Seruitii. quo frater uno de domo militi templi meam uitam in conflictu quodam cum atrocibus artaris fortiter tuebatur fratribus suis in emolice in perpetuum euum contuli possidendam. Et ne Super hac donatione apud posteros possit aliqua calumpnia Suboriri preSentem paginam Sigillo me roboraui adiunctis nichilominus uiris si de dignis in maiorem rei geste firmitatem quorum nomina sunt. otioch repositus de Dubrauni L. frater uni adus militi templi. Frater nolco sacerdos de StraZLa. Joannes plebanus in i Sterice. Stephanus de Medio v. Hormannus de KoZelov. Gallus lius Stephani. Woitelido geκd et alii quam plures. Datum in Buko anno gratie millesimo CC. XLII. mense Junio Indictione prima.

Ex originali in curia Brunensi.

XXX. Tui doricus, dux Austriae, consortioni ad dem imberg oss4cium camerarii cum proventu X Viennon, moneta, et cum adv0cati in D 0rnbach. Di in castris apud Alobust ad Vagum fluvium. 1242.

Wiene Jahrbuche de Literatur.

XXXI. l ridericus, dux Austriae, monasterio Medii censi partem silvae juxta castrum chala tradit Act apud euburg di in castris apud meikindoris 1242.

Huber, Austria ex archivis p. 22.

26쪽

XXXII. encestuus, reae Noemi te libertates, jura et leges iritatis inrtinensis stubilit it Prasae, mense Ianuario. 1243. In nonitu Pastis set Filii et Spiritus sancti. Amen. 0s WonceZlaus

Dei gracia Rex Boemio quartus. OmnibuS. iam 90Steris quam modernis. Salutem Gloria principum per pacem et Subditorum quietem largius elucescit. cum fama clementie ac diligentia protecti0nis eorum Xtenditur in posteros.

et memoria noni in is eoruin quam continue Studio uiri uti acquirunt apud homines permanet immortalis. Salutem quoque perpetuam a domino promerentur cum Subiecto quibus p0SSunt bonis consuetudinibus et institutis honestis ab enormitatibus quibus non Solum corpora. Sed etiam anime intolerabilia pericula Sustinerent retrahunt et ad iuStici tramitem conuer- facionemque probatam et acceptam et utilem uniuersis iuris Seueritate perducunt. Hinc est quod nos dilectorum ciuium nostrorum de Bruna deuocionem preceSque asseciu0Sas et assidua aduertentes libertates et

iura subscripta per que tranquillitati et communi utilitati eoruin decrevimus prouidendum. pSi S. et eorum heredibus et posteris de Regia clementia indulgemus quas de glacia speciali nichilominus eisdem Scripti presentis testimonio c0nstrua amus. Statuimus igitur. Vt quicumque ciuium liabens infra civitatis ambitum hoc est infra lassatum et murum valens quinquaginta talenta. quemquam occiderit nulla pro Se fideiussione indigeat. Sed tu de ipsum citet tribus edictis id est tribus vicibus infra VI. ebdomadas ita quod cui homicidium impingitur neget se idem h0micidium commisisse et Si se inn0centoni Siendore voluserit. Xpurget se VII. viris credibilibus et honestis. inter qu0s videlicet VII sit unus de iuratis Principis quem si habere nequiverit acquirat iam per de iusiiciam id est per aquam. Item. vi-cunque alium de homicidio vel de inuasione domus hoc est HlymSVoche. Vel de qu0eumque reatu consimili culpaverit priusmet Necundus iure coram iudicio quod nec inuidie nec inimici ci causa nisi de culpabili conqueratur. 0V0 Si non secerit actor ipse querimoni suo renuntiabit coram iudicio. quam contra Suspectum ab sebat. Si oro suspectus. VII. Se uiri pretatis eX purgauerit innocens erit a iudice et actore. Si vero talem Xpurgacionem habere nequiverit. capite puniatur. vel secundum graciam iudicis

27쪽

et iuratorum ciuitatis emendetur. Si autem homicida deprehensus fuerit in ipso actu cum gladio cruentato et Si iude hoc probare poterit cum. VI idoneis et honeΝtis orsonis set vii iurato capite puniatur. Si vero iudex predictas personas non habuerit ad probandum probet et si intus. duobus uidelicet iuratis aliis duobus honestis uiris ita ut d predictis VI. uiris vel de quatuor Sequentibus nullus inimicus vel mulus exstiterit intersecti capite puniatur. Si autum homicida legitimis ter vocatus edictis. coram iudicio non comparuerii iudeX eum proscriptum denunc tot et prima pars bonorum uorum iudici altera par actoribus tercia vero cedat liberis et uxori. Verum Si liberis et Xore careat homicida qui proscripcione dampnatur prima par b0norum Suorum iudici altera pars actoribus tercia vero ecclesiis gentibus et ad uias reformandas de communi consilio impendatur. Igitur quicumque pro homicidio in proScripcio noni devenerit in ipsa per annum et diem omnium interuent destitutus et auxilio permansebit. Decernimus eciam ut quicunque propter homicidium dampnotur exilio sinito anno et die nequaquam ciuitatem intrabit antequam arcam argenti ciuitatiasSignet. Sane si homicida non habet infra muros valens quinquaginta talenta et nichilominus fideiussorem pro se poterit inuenire idem de iubeat pro eo in Summa L. talentorum de quibus quinqua sint talentis tercia par iudici tercia pars actoribus torcia vero ciuitati solvetur. Si fideius- Sorem non habuerit iude ipsum capiat et teneat quousque de ipso iudicet. Sicut iustum fuerit et ordo postulat racionis. Insuper si filius aut amicus alicuius quemquam occidat et pater vel amicus eius absens fuerit vel presen manum non appoSuerit si et tercius virorum fidelium hoc probare poterit ab omni culpa et pena ipsum decernimus absolutum. Item Siquis de homicidio incusatus consessus fuerit quod id fecerit. Vim vi repellendo id est. orivernile. Si hoc ipsum probauerit me septimus probabiliumvirorum inter quos VII. Sit unus de iuratis principis innocens erit. Et Si iuratum habere non poterit acquirat eum per de iusticiam id est per iudicium aque. Si vero in aqua processum non habuerit. Sed desecium. acquirat eum per igni iuni serrum. Et talis expurgacio et iudicium cuilibet indulgetur qui de homicidio inpulsatur. Nunc de vulneribus duXimus adnectendum. Si quis ciuium alicui nianum amputauerit. Vel stilem aut naueum.

aut aliquod nobile membrum abstulerit. iudici pro pena . quinque talenta

28쪽

soluot. passo dampnum X talenta c0np0net. Si vero qui dampnum fecit denarios habere non poterit. Secundum legem iudicetur de ipso. Oculum pro oculo. Ianum pro manu et Sic de ceteris membris. Si fieri vult in culpabilis probet innocentiam SVain et Secundu probabilium virorum. et uno iurato et si non poterit hoc habere probet et Septimus probabilium virorum o liber sit. Item. Vicumque alteri amputauerit dioitum. vel ita vulnerauserit quod membrorum pactatur detrimentum id si id-schori iudici duo alenta paSS dampnum quinque talenta persolvat. Si Vero denarios non habuerit eo quo predictum est ordine puniatur. Si fieri voluerit inno cons. probet innocentiam SVam liquitatu probabili iti uirorum. Et si hos habere non poterit probet et torcius inter quos de iuratis principis erit unus. Si qui autem aliquem temerarie citauerit pena talis iudicio principis reseruetur. Si quis aliquem vulneraverit ita quod uulneratus conualeScat. Sine detrimento membrorum id St. yiSchori unden. iudici num talentum vulnerato duo talenta persoluat. Si denarios non habuerit septimanis Se detineatur pro pona captiuuS. Vel X purget semet 0rcius probabilium uirorum. Si quis citatu lum time conuenitur quod aliquem plano uulnerauerit Vulnere. Sine leSione membrorum nobilium et ille versa uice proponat hoc de defendendo fecisse hoc et tercius probabilium virorum testimonio comprobabit. Sin autem iudici talentum vulnerato duo talenta sei soluet. Si vero quis quocunque tempore suerit vulneratus. ipsis de quibus habetur Suspicio quod eundem Vulnerauerint. Si bona non habuerint que sussiciant ad emendandum vel fideiuSSoribus careant a iudice VSque in cra Stinum teneantur et mane facto vulneratus coram iudicio suspoctos conueniat iuramento ab ipso actore prius pr0Silio et Secundo. Et si vulneratus pro liuia debilitate corporis ad iudicium venire nequierit due ydone perS0n . cum nuncio iudicis ad eum Veniant et in lecto egritudinis. ab eo et Secund0. recipiant calumpni iura montuin quod a nullo recipitur. nisi iuret mo Secundus. ulli quoque prestabitur idem iuramentum id est. Voroit extra iudicium sed in iudicio tantum Preterquam ut supra dictum eSi ille qui debet iurare sit adeo debilis quod ad iudicivin venire non possit tunc iudex mittet ad illum duos vel plures honesto viros. 0ram quibus idem metsecundus prebeat Sacramentum. Pro uulnere Vero. Si quem c0ntigerit proscrip cione dampnari in ipsa Xtra ciuitatem Se ebdo-

29쪽

madis permanebit per quod spatium Si de cauSa et culpa Sua non c0inposuerit cum iudice et actore Se aliis ebdomadis Xtra ciuitatem commorabitur iterato. Et si quidem adhuc componere OgleXerit cum eisdem. annum et diem Xtra ciuitatem manebit. Si vero Versa uice se Suspoctus sacere voluerit innocentem expurget se et quintia probabilium virorum. 0uodsi processum non habuerit intrans domum . talenta egrediens domum . talenta persoluet qu0rum prima par iudici altera pars actori. tercia ero ciuitati soluetur et Si pecuniam non habuerit manum amittat. Volumus quoque. Vt quicunque manens in ciuitute cum ciuibus iura tenuerit Vniuersa tam in iudicio quam in collectis ab omni teloneo deb0at esse liber. Precipimus etiam quod quicunque ad pugnam vel riXam tenso arc Uvel balista accesserit iudici tria talenta ciuitati vero duo Solunt. Omnis quoque qui die larensi in foro cum forensi populo quod gladium ad gravamen alicuius nudaverit conuictus fuerit iudici duo talenta tria talenta ciuitati componet. Si pecuniam non habuerit manus ipsius iransfodiatur cultello. Si quisquam ciuium alicui in dubii teneatur tres die perempt0rios Soluendi habeat vel absoluatur. Item quicumque in aliquo surto deprehensus fuerit quod LX denarios Valent. Suspendium acietur. Si vero min0ri Valori suerit non suspendetur sed ad notam infami irro ignito consignabitur in acie ut est moris. Si quis Vulneratus fuerit a deo. Vt ad iudicium venire n0n possit et posse evadere non putatur et res huius facti ad iudicium venerit iudex teneat ipsum captiuum qui fecit. 0nec Si Vulneratus p0SSit evadere videatur. Si vero quis pro ipso voluerit fideiussionem prostare fidei ubeat pro L. talentis donec vel ille conualescat vel m0riatur et Secundum hoc emendet. Statuimus etiam firmissime quod quicunque mulierem honestam vel uirginem vi oppresserit vel rapuerit et illa infra. XIII1. dies testimonio duorum credibilium virorum se probauerit exclamasse illo igniti ferri se iudicio Xpurgabit. Si vero ille se non X- purgauerit Sententiam capitalem subibit Protorea si illa infra dies XIII1. testimonio VII. credibilium virorum illum convicerit nulla ibi conceditur eXpurgacio. Sed capital Sententia punietur. Si sero mulier aliqua communis Se Di queritur vi oppreSSam et Si constiterit iudex idem satisfaciat de oppreSSore iuXta consilium et Sententiam iuratorum. In poteState quoque

iudicis erit illum si voluerit puniendi Si quis conuictus fuerit per VII.

30쪽

viros credibiles et honestos quod salsum testimonium perhibuerit et vel deum. Vel sanctos blasphemaverit. XScindetur ingva illius vel sedimet eam. V. talentis. Iteni Aput quemcunque infra ambitum ciuitatis cultellus longus qui dicitur misericors. StechmeZZi cingulo Suspensus deprehensus fuerit dabit iudici unum talentum et assignabit cultellum vel manus ipsius transfodietur cultello. iii Vero cultellum talem in caliga latenter portauerit et furtivo iudici et V talenia vel manum imittat. Sunt et alieleges libertates et iura neceSSaria ciuitati que quoniam omnia presens pagina sui insusIiciens continere in hoc etiam dilect0rum ciuium nostrorum de runna de gracia Speciali preces decrevimus admittendas. Vt ea que restant sub n0Stris p 0SSint Sigilli in alio volumine plenius annotare. Ut autem conscripta se nichilominus conscribenda robur habeant perpetue firmitatis nec heredum aut Successorum noStrorum quispiam in predicte ciuitatis preiudicium et gravamen ea caSSare. Vel quicquam de ipSi con- Stilucionibus nostris debeat immutare presentem paginam predictis ciuibus nostris et eorum heredibus ac posteris cum testimonio Subscriptorum in earundem confirmacionem duXimus exhibendam nostrorum Sigillorum munimine roboratam et perhennitur valituram. Testes. illico camerarius de

Prybi nich. illico senior. illico de ovo castro. Bochko Burchrauius noymensis Crylio dapiser. Ratiborius cum filiis Archlevo et enchone. Victor Sisi idus et a dolitus orphani et alii quam plures Acta sunt hec anno dominico incarnationis 1. C. XL. III mense Januario. Indictione

Secunda. Datum Prage per manum curi n0Stre notarii Rembothonis anno. menso et indictione preScriptis.

Ex Originali curiae ejusdem civitatis. Excusum incorrectius in ,,Jura primaeva oraviae' p. 42.

XXXIII.

Supplementum libertatum, jurium et lestum civitatis munensis per restem mencestatim latarum iit Prasae, mense Ianuario. 1243. Me sunt libertates leges et iura que in maiori priuilegio non poterant contineri que tamen nichilominus volumus per omnia rata AESSe et