Codex diplomaticus et epistolaris Moraviae

41쪽

qui dicebatur Ballio, de domo Theutonicorum, mutuo habitum et Sollempniter terminatum de capella in Gumpol cum decima thelonei, de ipso foro et

aliis eiusdem ecclesie attinentiis, nec non capella in Gisiaua cum villis et aliis itinentiis suis ac decimis uniuersis, que omnia domus heutonicorum prefata rationabiliter et legitiine possidebat, ratum et gratum habentes firmiter, et easdem capellas cum uniuerSi possessi0nibus, iuribus et pre- scriptis appendiciis suis, cum hiis que Vel 0St pSum contractum constructe sunt, ecclesiis apud Gisiaua in terminis ueteris parrochie, que sancti Ioannis Baptiste titulo nuncupatur, uel in posterum diuina prouidentia construentur, ecclesie Syl00nsi libur Pt pacifice possidendas perpotu pre-

Sentibus confirmamus, volentes et si missime inhibentes, ne qui horudum aut SucceSSorum noStrorum, vel qui Squam de personis ecclesiasticis vel mundanis in prosatis ecclesiis vel possessionibus, et ad ipsas spectantibus Silo enSem ecclesiam prenotatam et eius rectores et fratres contra Regie nostre c0nstitutionis et confirmationi decreta inpedire, 0leStaro, vel quacunque occa Sion perturbare presumat, Sed Semper ipsam ratam et inuiolabilem debeat conseruare, sicut nostro grati fauorem ibi ad 0SSe, et omnipotentis de euadere diligat ultionem. Ut autem huiusmodi constitutio et confirmatio, quas prefato conuentu et ecclesie Syloen si indulsimus do gratia speciali, interminabile robur habeat o perpetuam firmitatem, ipsi domino Ambrosio abbati et eius conuentu et eorum ecclesio pren0tate presenti priuilegii paginam ipsis duximus Xhibendam, nostrorum Sigillorum appenSione munitam et perhenniter ualituram. Acta Sunt hec anno Dominice Incarnationis 1 CC. XL. III. Mense marcio Indiccione Secunda. Datum Prage, per manum curi n0stre notarii embothonis. Mense et Indictione preScripti S.

E copia vidimata in nauseo runensi. - Item asservatur authenticum vidimunal, halum Theodorici Montis Syon, et o gerit Milo vicensis, di Pragae menΝ Martio 1243. - in archivo monasterii Silo ensis.

42쪽

XXXVIII.

Conradus, episcopus Diomucensis, tranStationem hospitalis . Spiritus ante Brunam ac possessionem ejus ibidem et in flavia et Abianow ad hospitale fratrum s. Ioannis Hierosolymitani consirmat. Actum in synodo iniustomer,

XIII Kal. Aprilis, 1243.

In uini ne sancte et indiuidue trinitatis inen Cunradu dei malia Olonlucensis epi Scopus omnibu in perpetuum. Propter ambiguos rerum euenius et causarum diuersi tale quibus humana fragilitas a ueritate rerum gestarum plerumque deuia et recedit ea quo fiunt legitimo litterarum solent indiciis ternari. Proinde notum esse uolumus tam presentibus Christis delibus quam futuris quod nobis et capitulo nostro presentibus et auctoritatem restantibus frater ni denserus magister hospitalis sancti spiritus in Brunna cum uniuersi possesSionibus quas idem hospitale tam in Brunna. quam in Isia ac in Crizans et locis aliis iusto hactenus possedit tytulo. ad domum hospitalis sancti Iohannis baptiste Ierosolymitant. Se tranStulit saluo nobis iure patronatus nostri quod in hospitale sancti spiritus dinoscuntur habuisse. Preterea auctoritate nostra et de uoluntate et consensu fratrum hospitalis sancti Iohannis et etiam fratris Ruden geri magistri hospitalis sancti spiritus de eodem hospitali taliter est ordinatum quod quicunque magisterium ac rogimen eiuSilem hospitalis habuerit tres marcas argenti debet mittere singulis annis in subsidium hospitalis . Iohannis Ierosolymitani quicquid uero residuum fuerit ad emendationem hospitalis S. Spiritus P Sustentationem initimorum pauperum conuertetur. Vi autem hec translatio tam persone quam hospitalis et possessionum rata et in- permutabili pei Seueret super ea presentem paginam scribi et simili nostri appensione iussimus roborari. Ad maiorem etiam huius acti euidentiam hanc litteram sigillo nosti capituli duximus muniendam. Huius se testes sunt Sigerus decanus olomucensis. Iastister Milo archidiaconus Olomu- censis Magister millehelmus archidiaconus rei oviensis minricus abbas Τrebecensis. Robertus electus redicensis. Iohannes electus LucenSis. Τheodericus electus abbarducensis minricus electus iniistrudensis A bertus repositus in ubi anili. Frater Viricus commendator domus heutonicorum in Auzedliz Baldewinus de Brunna Baldewinus de Lapaniet.

43쪽

Herbordus notarius. Berterramus de ut emir. anonici Olomucenses et alii qua in plures. Actuu in sinodo nostra in uet emir. Anno domini MCCXLIII. XIII. Icalsendas Aprilis Pontificatus nostri anno Secundo.

Ex originali in arch. Melitensium Pragae.

XXXIX.

Conradus episco m Olomu en8is, monasterio Luce Aijus Patronatus ecclesiae

in rosmeri e confirmat. it in Mansbery II Kal. Masti. 1 243. 40 gracia lornucensis piscopus omnibus in perpetuum. IuSium est et honeste consonum rationi ut res legitime acta litterarum testimonio roboretur. 0 tum igitur esse uolumus tam pressentibus Christi dolibus quam futuri quod nobis una cum prelatis n0Stre iocosis in domini nostri Regis enκ0κla gloriosi 00morum presentia c0nstitutus in Sexta seria ante diem palmarum anno domini M. CC XLII1. dilectus in Christo Iohannes Abbas de Luca ab eodem domino Rege humiliter postulauit ut ius suum quod ei in eccleSi de Proetemeri competit sibi recognosceret et eo permitteret eum frui dominus uero ne habito consilio hoc negotium nostro commisit examini niendum ut Si ius esset pro domino Abbate predictam ecclesiam ibi confirmaremus Auctoritate Rem hoc uolente.

Νo uero uiso instrumento Super n0minata ecclesia consecto et diligentius eXaminato quod idem Abbas nobis postmodum preSentauit domino uni adoquondam Brunnensi notario illius ecclesie plebano ius suum etiam idem Abbati corani nobis resignante quod ibi in illa eccleΝia compsetebat noes domino Abbati et ecclesie suo Lucens ius patronatus eccl0Si in ProZe- meri Auctoritate Regia nobis commissa duXimus confirmandum eidem Abbati set ecclesie sue ius spirituale nichilominu conserentes. Et ne domino Abbati super ecclosia sepedicta postea questio uel gravamen oriatur. nos et Super ea presentem paginam dari et Sigilli nostri appensione iussimus roborari. Huius rei testes sunt hii Theodoricus Abbas de a bardo vi κ. Sygeria de canus Olomu censis. Cuni adu quondam rvnnsen Si notariuS. frater Wiricus Commendator domus Teutonicorum de uχ0deli Z frater Iohannes Supprior Lucensis 4rater Rudeligerus canonicum in abardo vi κ. Datum

44쪽

in Mansberg. per in anum mei bordi iuri in m0Stre motarii. Anno domini M. C. XLIII. II Kalendas mali. Pontificatus nostri Anno secundo.

Ex Originali in archivo ejusdem monasterii.

XL. Decisio litis inter Ioannem, abbatem Lucensem, Uertum, rectorem sanet nippolyti de rudis ditenber , ratione molendini sub castro κnumen si Oct in Luca, Secunda feria in diebus vationum,1 243. In nomine domini amen Theodoricus, abbas Sancte uia egundis in Brutina, Alberius, propoSitus in Dubra viaik, ΗeZZelo, prior Montis Syon

in oemia, arquardus, canonicus Pragen Sis, magiSter Hylarius, omnibus, ad quo preessens Scriptum peruenerit, Salutem in D, qui est Salu omnium. Durant quadam discordia intor dominum I. ohannem), abbatem lucensem, e Vna partΡ, Qt dominum i pertum, rectorem Sancti politi de Gradise altera, pro quodam m0lendino, sit sub castro n0yem tandam placuit eisdem in nos arbitros conuenire, ut nobis mediantibus inter ipsos rosormacio pacis et concordie firmaretur. Auditis itaque proposicionibus et allega cionibus utriusque partis, et habita discussione non modica Super is,

unanimit0r concordavimus, vallantes arbitrium Pna Θcem marcarum argenti deinde pro nunclauimus sub hac forma, ut dominus i pertus loco m0lendini, quod sub castro situm fuit, aliud in villa dicti abbatis et ecclesie Sue lucensis, Nesaglobe nomine, habeat molendinum, unde decem modios Enoymensis mensure siliginis videlicet et tres solidos denariorum, et hoc est nonagini denarios anni singuli percepturus. In Super pificariam habero obse ibidem in terminis sibi seputatis, et molon dinarius ipsis seruiet in honoribus et mendis. Proterea disposuimus ei duos modios tritici, quos de ecclesia Primetic singulis annis in sesto beati Michaelis porcipiet; cum tamen de priori mol0ndino, cuius obstaculum si atros de luca temporibus SU0rum antecessorum de suo iure conlisi in parte sui undi lauditus de-Stru Xerunt, predictus Wil ortus in certa ponsion ultra undecim modios Siliginis mensure minoris. ii ducentos denarios nichil amplius percipere

45쪽

consueuisset Acta sunt hec in luca Secunda seria in diebus rogacionum. Anno domini M. C. XLIII hiis presentibus, quorum noni in Subn0iantur. Otto canonicus Montis Syon. Falco canonicus ibi deui Fridoricus, sacerdos de Rucho van. Cunradus, sacerdos de goZd PetruS, Sacerdos de Urho e. Magi Ster Wilhelimus, phisicus n0ymensis. In huius rei uiden testimonium declarandum nostra Sigilla Sunt appenSa.

Vidimus authentico ab anno 1422. in archivo ejusdem monasterii.

Decisio litis inter monasterium Lucens et plebanum . Michaelis numae de denariis decimalibus. cc. 1243.J N. ficolaus archidiaconus tam Brunei Si quam n0ymensi prouincie. et .s tech prepositus de Dubra viaike uniuersi preSens Scriptum in- Spectu riS. Salutem in perpetuum. CognoScant uniuei Si filii ecclesie quod cum inter dominum abbatem Lucensem et magistrum'. Jlhelmum plebanum Sancti Michaelis lis uerteretur de decimalibus denariis quos ab antiquo

tempore barrochia Sancti Nicola iuste et quiete p0SSederat nisi quod dictus magister, per manum indebitam ad Suam eos u0lebat trahere ecclesiam cum tamen nulluin eiure ad eum haberent respectum nobis iudicio residentibus predictus abbas in nostra preSentia ei Sona ydoneas tres honestos Sacerdotes scilicet Policonem oream et remiglinum duxit in testim0nium per qu0rum uoces totam Suam iusticiam Sicut debuit demonstrauit apertissime. Inquisiti enim a nobis dicti Sacerdotes cum persecta diligentia de contentione dictorum denariorum Sub Stola una u0ce retulerunt. et dei sacramentum porrexerunt quod X antiqua poSSeSSi0ni iusticia. barrochia sancti Nicolai de tota ciuitate personales et decimales denarios Semper recepisset. os igitur totam causam d0mini abbatis firmam et habentem robur a uoce testium cognoscenteS. et per omnia uidentes in parte sua morari iusticiam ipsum misimus in perpetualem posseSsionem decimalium denariorum MagiStrum, ab ei penitu eXcludentes. Precepimus eciam eidem magistro, ut domino abbati de denariis per IIII annus minum iuste recepti usque ad ictauam beati laureiicii martiris

46쪽

satisfaciat. Et ne decisa posSit lies reuocari proceSS temporis presens scriptum cum subscriptione testium Sigillorum I 0Strorum Laractere roboramus. Huius rei sunt hi testes Wipertu prep0Situ Sancti politi cuius sigillum in testimonium facti idem abba pectit apponi. Magister Hylarius Rud-gerus de ui nati petrus plebania de vi bav. Dater tricus de a Zodlice. Perengerus Sacerdos MagiSter IohanneS. Petru Scolasticus.

Ex originali ejusdem monasterii lit. F. 110.

XLII.

Innocentius papa I abbatem melehradensem et Zubr tvicensem, atque praepositum Daubruti nicensem inquirere jubet de inrasione miti Munyariae per quosdam chri,tianos etiam post artarorum recesSum. it. Anagniae, XI Kal. Augusti. 1243. Innocentius episcopus seruus seruorum sei. Dilectis filiis . . ol- gradens Cisterciensis et . . abii doui consi remonstratensis ordinum abbatibus et . . prpposito ecclesie de umbra uini Olonlucensis diocesis, salutem et apostolicum benedictionem Spatiosum et Speciosum Ungarie regnum sic afflixit artarorum horrenda crudelitas, quod exinde uniuersitati fidelium inesse obuit materia lacrymarum. Sed quidam, sicut mirantes accepimus, regnum ipsum presentibus artaris et post illorum recessum hostiliter inuaserunt, multos de ipsius confinio, illorum bonis consumtis per incendium, ponente in or gladii, non absque manisost iniuria Crucifixi. Quocirca manda inus, quatenus inquisita Super hiis diligentius veritate, quo tempore, per quos et in quibus regni partibus Sint talia perpetrata, nobis vestris litoris fideliter exponatis, ut eorum veritate comperta, quod Xpedire viderimus, exinde disponamus. Duod Si non omnes his Xequendis potueritis interesse, duo vestrum ea nichilominus Xequantur Datum Anagnie XI Kal. Augusti Pontificatus nostri anno primo.

Re esto Innocentii V anni I epist. 35. in tabulariis Vaticanis. Excus apud ejer IV. I.

47쪽

XLIII.

Innocentius papa IV episcopo Prassensi, abbati Brewnoviens et praeposito Pragensi mandat, ut Conradum, qui in episcopatum Dioni ucensem per laicalem potentiam intrusus esse dicebatur, Romam citent. l. Inagniae,

III Idus Septembris, 1243.

Innocentius episcopus seruus Seruorum dei. Usenerabili fratri . . episcopo et dilectis si iis . . abbati monasterii d Breunowe et . . reposito maioris ecclesie Pragensi Salutem et apostolicam bono dictionem. Ex parte dilectorum filiorum . . de cani et capituli ecclesio tui consis sui propositum coram nobis, quod ipsa pridem a Siore Vacante, ii dein prout spectat ad eos, ne illa Sub diutina vacatione langueret, ad tractandum de suturi substitutione pontificis in capitulo conuenerunt; et cui omne perscrutini formam in magisti uni millelmum eorum concanonicum, Virum utique iteratum, honestum et prouidum, ac in spiritualibus et temporalibus circumspectum, per cuius industriam dicta ecclesia de bono in melius reformanda Speratur, concorditer conSensissent, ipsum in Diomu ensem episcopum elegerunt. ui cum ad multam eorum instantiam electioni de Se lacte consenserit, Conradus canonicus I desemensis in episcopatum Diomucen Sem per laicalem potentiam se procurauit in trudi , qui Spoliatis eorum do inibus de ipsa ecclesia eiecit eosdem, et in ea fractis ius ostiis in ipsius bonis hostiliter debachatur. uare procuratores dictorum decani et capituli nobis humiliter supplicarunt, ut cum de premissis apud Sedem apostolicam possit fieri plena fides, ipsi ecclesie ac eiusdem canonicis, qui per eundem Conradum bonis omnibus Spoliati et experti vincula et carceres

in iniuriam clericalis ordinis subire coo'untur mendicitatis opprobrium, prouidere paterna sollicitudine curaremus. Procurat 0r Vero pariis adusti SP, quem cum iure iurando qu0d procurator esset admisimus, e quod procurationis litora propter viarum pericula Secum deseri e timuit ut dicebat, pr0poSuit X aduerso, quod R. quondam Olo mucensi episcopo, licet frequenter

monito, XceSsu canonicorum Suorum corrigere n0n curante, VenerabiliSsrater noSter . . aguntinus archiepiscopus loci Metropolitanu, eandein OI0mucensem ecclesiam iure metropolitico visitauit, et cum inquisitione prehabita, decanum et alios canonicos ipsius ecclesie pro manis in c0habitatione mulierum et aliis diuersis excessibus et euidentibus criminibus

48쪽

exigente iustitia suspendisset, tandem eorum Succrescente malitia, tuliteXcommunicationis Sententiam in eosdem Demum vero predictis decano et canonicis olomu consis ecclesie existentibus Sic ligatis et absolutionem negligentibus implorare, ac interim prelata ecclesia pastoris solatio destituta, predictus archiepiscopus reputans eo iure lectionis indignos, quia Iapsu temporis iam deuoluta erat ad eum potestas prouidsendi eidem ecclesie de pastore, Conradum IldeSemei Sem Can0nicum, Virum utique prouidum et discretum predicte eccleSi olomucensi presecit, faciendo eum in ipsius ecclesie episcopum consecrari', cui tam in spiritualibus quam in temporalibus occlesie ministranti, capitulum ipsius ac totus tomiacensis ciuitatis et di0cesis clerus tamquam Silo episcopo obediunt humiliter et intendunt. Cum igitur sit in desiderio nostro continuum, ecclesiarum subuenire dispendiis per condigne prouisionis effectum, mandamus quatenus dicto Conrado, qui pro eiuSdem ecclesie pastore Se gerit, Spatium trium mensium terminum peremtorium religatiS, infra quem post vestre citationis edictum personalitur vel per procuratorem sufficientem et idoneum cum rationibus et munimentis suis ad negotium ipsum spectantibus 110Stro se conspectui repreSentei, tacturus et recepturus, quod ordo dictauerit rationis. Non obstantibus literis apost0licis ad . . Archidiaconum ratiSi aut ensem eiusque contudices Super huiusmodi negotio, per quas ad executionem ipsius propter malitiam tempori et eiusdem C. potentiam ut asseritur procedi non potuit impetratis. Uuicquid autem super hoc feceritis, nobis per vestras literas fideliter rescribatis. Duodsi non onines his exsequendis potueritis interesse, tu frater piscope cum eorum altero ea nichilominus XequariS. Dat Anagnie III Idus Septembris Pontificatus nostri anno primo.

Ex autographo Regesto iterar. Innocenti papa IV anni I epist. 111 in tabulariis Vaticanis.

XLIV.

Innocentius papa IV. fratribus praedicatoribus Dion censibus et Brunensibus mandat, ut crucem adversus populo Livoniae et russiae praedicent. Di Anagniae, XII Kal. Octobris. 1243. Inn0centius episcopus seruus seruorum dei Dilectis filiis . . Prioribus fratribus ordinis ire dicatorum Olomucensibus et Brunnei SibuS,

49쪽

Olomucensis diocesis, Salutem et apostolicam benedictionem. iii iustis causis hominum promouendis promptum fauorem impendimus, anto libentius uigilanti cura prosequi pia debemus negotia Iesu Chri Sti, quanto deus homini porserendus esse dinoscitur, et omnis sibi deberi reuerentia comprobatur. Igitur cum Sicut rolatu fide dignorum accepimus Xultantes, conditor omnium in Livoni ac rusci partibus, dilectorum liorum, si atrum Hospitalis sancte 'lari Teutonicorum Ierosolimitani, ac aliorum fidelium triumphanti dextera aciente, sit multipliciter Xaltatus, et Spe Sit, quod ibidem magis ac magis Sui nominis gloria protendatur, si planiationi Sue

parcium arundem satiorem, quom in pS POSSumus, impendente S, portunum illi per seuotos occlesie subsidium procuremus discretionOm u Siram rogamus et hortamur in domino, per apostolica uobis Scripta mandanios, ac in remiSSi0nθm peccaminum iniungentes, quatinus in Olomu consi ciuitate ac

diocesi assumpto sancte predicationis officio propter deum, fideles constitutos in illis ad nimiam carita tona, qua Christus nos diloXit et diligit, re- Spectum habere, o ei retribuere aliquid pro omnibus, que inbuit ipse illis, piis Xhortationibus, secundum datam uobis a deo informar prudentiam, Studeatis, diligenter et sollicite potituri, ut ipsi redempti pretio gl0rioso, in qu0s, tanquam uiros christianos et catholicos, adore obprobria Xprobranti uin Christo debent, se uiriliter et potenter accingant, tanquam Plum dei habentes, ad ampliandam gloriam crucifixi, et liberandum pro Ximo de manibu paganorum, profecturi et acturi Secundum fratrum consilia predicat0rum, ita quod et ipsis premium debeatur eternum, et infideles non p0SSint, quod impune Christi nonion impugnauerint, gloriari. Illo uero de ciuitate et diocesi memoratis, qui crucis signaculo in Litioni seu Prusci subsidium insigniti propter paupertatom se debilitatem illuc nequeunt personaliter proficisci, a uoto crucis abs0luere procuretis, dummodo de bonis suis iuxta proprias facultates congruam Subuentionem Xhibeant, per manus eorundem fratrum in idem subsidium convortendam. Nos enim, ut, qu0d pro n0mine redemptoris tam digia deposcitur, effectu facili compleatur, Omnes dictarum ciuitatis et diocesi in Succursum eorundem sidelium, Su Scepto propter hoc crucis Signaculo, proceSSur0S, P n0n eorum familia et bona omnia, donec se ipsorum reditu uel obitu certissim cogno-Scatur, Sub proiectione ac sesensione sedis apost0lice admittentes illis ac

50쪽

aliis, qui iuxta facultatem et qualitatem suam illuc bellatores idoneos in

eXpensis propriis duxerint destinandos, nec non qui ad Subuentionem fidelium partium earundem d bonis proprii congrue ministrarint, uel qui in alienis expensis illuc accesserint, ibidem ad minus per unius anni patium Seruituri iuxta quantitatem Subsidii et deuotionis affectum, illam indulgentiam idemque priuilegium elargimur, que transeuntibus et subuenientibus in terre sancte subsidiuin conceduntur. Preterea ut pretatum negotium, quo pluribus contingit iuuari remediis, prosperitatis optate suscipiat incrementum, prPSentium uobi auctoritate concedi naues, quod illis earundem ciuitatis et diocesis, qui ad Sollempnem predicationem θStram accesserint, viginti dies de iniuncta penitentia relaxare ac eorum Singulis, illuc uinpto propter hoc cruci caractere proceSsuris, qui pro incendiis et iniectione manuum in clericos uel alias religiosas personas excominunicationis laqueum incurrerunt, absolutionis beneficium iuxta formam ecclesie impertiri possitis. Proviso, ut passis dampna et iniurias satisfaciant competenter. Illi dum-iaXat Xceptis, quorum X ceSSus adeo Sunt dissiciles et enormes, quod merito sint ad sedem ap0stolicam destinanili. Datum Anagnie XII. Κalsendas Octobris Pontificatus nostri anno primo.

Ex Originali in arctiivo praedicatorum Diomu censium.

XLI. mencest ius reae Noemiae, hospitali s. Ioannis Brunae jura, quae in in eis juaeta Brunam habebat, confert DL et act. Prasae, mense Septembri,1243. In nomine domini amen. os Veiiceκlaus dei gracia oemorum

re quartus. Cum in humanis actibus plurimorum gesta virorum illustrium Scriptorum inops deleuit obliuio ne simul et ea que per nos et nostris geruntur temporibus simili depereant ratione. Salubri prouidimus consilio. ut geStorum serie subscriptorum transmittamus in Scripto memori p0Sterorum. Cunctis igitur tam presentibus quam futuris tenore preSencium fieri uolumus manifestum quod nos hospitalis . Iohannis baptiste Sanctique Antonii consessoris fratribus uniuersa iura que in montibu Sive vineiS