Gabrielis Fallopii... De morbo Gallico liber absolutissimus

41쪽

ouitur, apponitur assimilatur, Wquicquid exere,. menti est exesrnitur. Inii canti e pcimum grauia tau cornoris, torpedo qu dam, haec non dependet nuta laesis particulis similaribus, vos videtis colorem immutatum ab immutatione humorum qui pendenta naturali facultate videmus nigraim, pallidum, album,in mortuum colorem Praeterea si congestio excrementorum in omnibus particulis, unde oriuntur gummata tubercula in ossibus,& perihosiihi, unde haee, nisi ex labefactata virtute naturali, quae decoctum non apponit, crudum non concoquit,excrementum per debitas, consuetas vias non expetilitγHinc fit etiam issio in defluuio pilorum, hinc generantur infinita excrementa, hinc sanguis a naturali statu recedens immutatur . si igitur hoc perpe tuum est, ideo necessarium est hunc morbum assicere λntem se uentem hanc facultatem hoc est,par, in quo tanquam in propria parte oritur morbus. Cofirmat sententiam hanc autoritas grauissimorum virorum, quorum maxima pars declinat in eam. Huius opinionis fuit Antoni u Musa praeceptor meus. Brassavola, Montanus, Antonius Gallus, qui scripsi de ligno Guaiaco libellum Nicol Massa medicus Uenetus, Petrus And. Mati. Cum igitur unus sit morbus, qui habet varia symptomata cum nami articula regrat illud epar erit, colligimus aut hoc a

aesone actionis naturalis,c' principiti,&fons cotinetur in epate.sequiti natura morbi a prosequamur.

De natura morbi an simplex an compositus, inprimo contra Bra .

C, M viderimuspartem affectam, videamus natui ram morbi, an simplex, an compositus, an unus, vel

νὶ ea . quidam dixere esse plurium specierum Vnde

42쪽

unde praeceptor meus voluit 3 . species explicare. sed labor sui unus, minutilis inidam Nicolaus

Matheolus, quem secutus est Io Suessanus Neapolitanus fuit huius sententialiquod esset congeries omnium malorum simul. Quae opinio suspecta eri quoniam aegritudo haec non superatura inultitudine medicamentorum , nec oportet totum pharmacopoli si

accipere, sed simplicissimis tollitur auxilij ideo unicam naturam habet. quavis simplicia ista diuersas

habeant partes, tamen Salsaparilia, Guaiacum, argentum vivum uniformia sunt , nec diuersas habent

partes, &his sanatur, ideo nullo pacto dicenda est multiplex affecta o sed simple . .

Contra Manarae cap. XV.

AE ergo erit Io. Manardus Ferrariensis opinabatur esse solutionem continui, quam sententiam imitari visus est Montanus, in libro qui scriptus sub Montano editus est: libri enim qui circunseruntur non sunt Mont sed partim sui, partim sui discipuli. Mont nihil edidit, res ab illo prodita ita integra erant, ut nihil limitatius nihil doctius. 'uanuis aia sectarit Paradoxa, tamen tanta eloquentia astruebantur ut visa sint axiomata, si iam edita conspicitis Paradoxa falsissima apparent, qu vera sunt uenuste, atque ineleganter scripta sunt omnia isti suae gloriae intendentes eam deturparunt, profitentes esse Pavones Montani nihil intelligunt ideo oro vos n6 imponatis illi viro, quae olent artis ignorantiam, sed quae Lelegantiam, ingenium acerrimum, peritiam sapiunt sua dicito , quae minus, Pedagogis illis qui noctuae turpes magnanimam in cathedris Aquilam representabant , inponito . In eo igitur libello de morbo Gallico ridetur Μo consentire cum πις

sententia Manardi At,--ssum est quon m m

vestigium, ero .iu hoc experiri L

43쪽

xs I. secuti uno anno plusquas o homines, di nunquat, repertui solutionem continui in pate. Indicatur etiam a curatione, quia non est curatio solutae,ni tatis, quoniam sellata continuitas semper indicant exiccationem cum vnione partium , adstrictione, modo adstringentia potius obsunt, quam prosint in Gallici curatione sed Mont hac ratie ne mouetur, quoniam morbus incip3 cum ulcere, cum ulcere desinit. Hoc verum est de partibus e Xterioribus, tamen ob id non dicemus ulcus esse morbum Gallicit, quoniam ulcus non est perpetuum desuunt pili a est Gonorea sine ulcere, stamen ades morbus Gallicus sunt symptomatici affectus consequens, tamen non est propria natura Gallici.

- mida intemperies. p. o XVI.

. Opinio. ID A dicunt esse intemperiem frigidam,&humidam epatis, quia abundant talia excrementa. vos videtis robustissimos iuuenes, qui nunquam expuunt, postea adeo expuere, ut sit incredibile. Pri

terea ventriculus, omines venae ex entur hac ma

teria pituitosa, ideo necesse est ut dicamus par pati Impetna intemperiem frigida,& humidam. Domini si ventricu ,ο Ius esset locus affectus reuera potuissent colligere hoc,quonia abundat pituita Epar frigidu, tumidugiffiit sanguinem sapiens pituita naturam, non vera pituitam,quae gignitur in ventriculo, si est mucusgiagnitura cerebro vel male affecto, vel in quo materia multa luxuriet non igitur valet, abundat pituita,emr' est intemperies stigida,& humida epatis. Vos videtis homines laborantes calida epatis intemperie,&Grissima expuere lagenas pituita plenas .

44쪽

ca intemperies.

A DII etiam intemperiem calidam & siccam autumant . qui nobilioris sunt autoritatis illius sunt sententiae. Aliqui addunt materiam coniunctam, aliqui non addunt Montanu ,δε alij hoc tenent, hanc intemperiem dicunt esse vere morbum a quo με; omnia pendent , qua praesente omnia adsunt,&remota remouentur Mouentur his rationibus primum quia nascitur astectio cum ulceribus,& desinit in his; haec autem sunt a materia acri, erodente, quae iagnitur in epate, quod non fit nisi par sit distemper tum in caliditate,&siccitate, quoniam humor in pate generatur Secunda ratio, abundant excremen ,. H. 'ta copiosissima , qua calida sunt, tanta est copia materia biliosar,4 exume, ut nihil maius ergo par est exiccatum,& excalefactum. ertio in morbo hoc succedit defluuiu pilorum quia eroduntur radices apsorum, non ob siccitate cutis , quia non renascerentur, haec erosio fit a phlegmate salso , quod quatenus phlegma falsum ab epate oritur calido, sicco Vi Immo

detur probabilis haec sententia, tamen non possum dicere eam esse veram:ratio me mouens est, quoniam curatio tota toto coelo distat ab isto morbo . ego erubesco quomodo docent curare ealefatientibus,& si

cantibus morbum calidum,& siccum hoc contraria est methodo . Sed dicent medi amenta ista digerunt,&materiam euacuant. Hoc est salsum primo quia non est verum esse morbum cum materia secundum falsum est quod necessario sequitur, quod intempe ries ista foueat a materia& sequatur materiam.

Nam videmitum is spelate est intemperaeso . calidue

45쪽

ealida, sicca in parte, si evacuemus sanguinem vi. tim cessat caliditas in intemperiei, quae concomitibatur materiam, dependebat materia.&ideo euicuata materia cessat intemperies, quod non est dicendum in morbo Gallico . Quae est ista materia qua morbum istum maecessit Videmus iuuenem do mientem una hora cum amasia insci , quae est male ria ista, qua defluit ad epara nulla ergo falsum est

percotinuatam euacuationem feri sanationem motu Praeterea est necessarium quod si sit morbns cum materia adsit tumora Intemperies cum materia est quando materia non adest in venis , sed in loco affe- eto ut verbi gratia, in manu est materia dupliciter vel in vasis, vel extra vasa , si in vasis non facit morbum, si extra vasa facit morbum locum autem aD sectum voco propriam substantiam particularem, n6seeundo de venam ista docentur a Gal. qui dicit, quod veluti rosca . om diffunditur materia perparticulas ipsas simulta est

.v.M. . facit tumorem,&sic reuertemur ad primam sententiam, quod sit solutio continui tumor autem iste eum intemperie calida, ricca est erasipelas, ergo Gallicus morbus sterilap. hoc est falsum , ergo falsum est esse intemperiem , calidam , Iccam . Praeterea curaremus sine indicatione,Nam lignum ua-iacum salsaparilia suffumigium ex cinabrio, exercita

tio,victus ratio tenuissimi, cale: acientia sunt siccantia, & tamen sanatur eparbo a Gallico penitus absoluitur, ergo ratione contrarietatis necessario igitur concludimus, quod affectus aut fit frigidus, d Ad prima humidus, aut calidus, siccus Ad Rationes, inaratisnem . cipit cum ulceribus , hoc non est varum semper sed 11 fit, hocst quia labefactantur naturale act: ones epatis, ideo subnascitur feruor ex inconcoctione. sic fiunt ulcera &si incalescit epar ob id non est inteAdseuda peries calida,&sicca. Ad secundum accidunt excrementabiliosa. frequentissime est hoc, non semper, accidit autem hoc ex seruore excitato, tamen feruor

46쪽

estsemploma morbi, non autem natura morbi. Ad

illud de defluuio pilorum, hoc verum est, sed non terram, semper, sed cum si est propter humores acres, qua oriuntur ab cpatis in temperie, non autem sunt morbus. At incip:ente morbo Gallico semper Opinatus sum, qudessensim ac sensim incalescat,&siccetur

epar, haec autem non natura re orbi, sed consequis

tu de necessitate affectum , qui es causa seruoris, feruor est causa causitatis, Miccitatis quae sensim, ac sensim fit. Ego quaero ab istis huiusmodi caliditas,&siccitas epatis est aequalis inremperies, vel inaequali. si est intempeties aequalis ergo est altera

natura, non igitur erit morbus, quia morbus naturam destruere intendit Perintemperiem siquidem equalem intedigimus temperaturam introductam in particulam, quae est velut altera natura. Exempli

pratia epar in iuuene est calidum, humidum, in sene frigidum , iccum . ista est intemperies, sed aequalis, quia sensim, ac sensim introducta est' haec est illa intemperies, de qua saepe fit mentio S incest,quod nascuntur quaestiones in consultationibus, clamantes digladiamur,& sumus concordes quis dicet temperaturam esse calidam, &siccam,aliquis vero frigidam,&hi ad varia respic1entes varia enunciant hic etenim innatam, ille aduenientem cons derat temperaturam si est intemperies inaequalis est mutatio terr peraturae, quae nondum facta est naturalis parti, ira ter naturam est, nondum aequaliter inuasit omnes minimas particulas, 'ate est morbus. Ouaero ego an caliditas in pate sit inaequalis intemperies mali secundo de caus symp. volebat hanc non sieri sine dolore, at in pate non sentiunt aegrotantes talem dolorem . Dicent, epatis subita tia non habet sensum, sed sensus est in membrana

cxteriora Uerum est quod parenchima,caro illa epatis non habet se nitam, quia non st constans ex substantia neruos . non hab nexu lina admiXxum - Θ

47쪽

GAR RI Exos rLOPHO ego dixi in Anathome contra alios neruorum instas propagines disseminari per totum par ergo eputis substantia habet sensum. Nego consequentia quia non suscit hoc, sed requiritur vidisseminetrii substantia nerui mixti . dices, ergo non valet ratio 'Valet ratio, quoniam non solum in morbo Gallico epatis substantia patitur,sed venae, alteriota knet. uult sibi coluncti laborant, quoniam si laborat epit, quod est fons laborant exteriores actiones naturales S communicatur per particulas illas habentes ner uulos coniunctos, ergo si intemperies ista inaequalis est, & magna, par sentist dolorem, quoniam modibus Gallicus intensissimus, quia effectus intensitamus, ergo in principio morbi huius sentiri neceti est, dolorem grauem, at non sentitur, ergo non ea intemperies inaequalis Constitutum ergo si mouebum Gallicum non esse intemperiem rigidam ismidam epatis, pariter neque calidam& siccam, ibine in morbo isto, diuturno epar sensim, Nem. sm contrahit intemperiem aequalem calidam, se, cam , quae non est morbus, quoniam sanamus luem

Gallicam,&non remouetur intemperies hoc auteconsequens est morbum,non morbus.

duod non sit calida . humida in

temperies, nec putredo.

ALII opinati sunt epariati intemperiem calida,&humidam &huiusmodi esse Gallic una, neque istum hoc, sed putredinem addunt illi intemperieia mixtam huius sententiae fuit Io Gallus vir doctissimus, cuius opinionem sequuti sunt ali doctissimi, grauissimi doctores, mouenturque hac ratione,& icut,morbus Gallicus est contagrosus, at omnes huiusmodi morbi habent putredinem, corruption substantia

48쪽

substantiae illius partis , in qua est morbus , ergo iste morbu habet dis lutionem substantiae secum patis , at in putredine semper adest caliditas& humidi ias, ideo affectio Gallica erit intemperies humida,

calida epatis, vel eius putredo Ratio ista assumpta Impu na

nis sita caliditate, humiditate, a putredine; tamen distinctissima res sunt, ideo opus ei dicere veIese 1ntemperiem calidam in humidam, vel putredinem, cum enim morbus sit unus nec talarium est vest unus per unam formam , hic adest gemini ima, hoc non potest esse aliud est, utra dum esse, aliud est esse calidum, humidum . Dicet quis omnia calida, hunuda facile putrescunt, verum est Panis in fanguinem vertitur, tamen non sunt idem, sed formet diuerse sunt , sed primunt loquamur de intemperie, R dicamus morbus contagiosus est, concedo, contalium putredinem sapit , concedo, at facilius putre tit quod calidum est,in humidum , concedo, ergΘmorbus est intemperies calida. humida meto consequentiam, Nescio in qua figura concludat haec argumentatio aliud est quod subiectum corpus sit calidum,4 humidum,in putrescat,& morbus fiat contagiosus, aliud est quod morbus sit calidus, humidus intemperies calida, & humida non est putredo , igitur non est morbus , sed est causa morbi, exempli gratia, in materia calida, &humida fit putredo, si est alicuius membri dicitur pungrena, si alicuius partiaculae dicitur Nome quaero si haec pars putrescat quo morbo laboret mon est intemperies calida , humida, haec est causa morbi non morbus, si est contagiosus morbus diome alias partes corrumpit, non reddit eas humidas in calidas, sed facit putrescere humores, quibus putrescentibus putrescit pars ipsa.putrescit pars ipsa putae scit aris ' bo Gallico ex-

49쪽

oo hoc , quia morbus iste non est calidus,& humiduitam municatur natura mobbi, putredo ipsa, combii sti ignis putredinalis, qui concipitur in humidita te calida partis prae existente. Praeterea quomodo poterit in instanti introduci intemperies calida,& huiuida λ de calida non dubito, quia cito agit, sed de humida nos videbimus iuuenem spacio quartae partis horae coeuntem cum muliere infici Gallico, quomodo

in tam breui tepore potest introduci humiditas qαε est qualitas passiua humectatio partim dupliciter vel

per se, vel per accidens, per accidens fit pereliquationem, haec concretionem, congelationem praeeustentem requirit, ut sevum,incera eliquantur ratione calo is , hoc non potest dici in epate quia non est congelatum, nec liquatur, ergo humectabitur persti hoc is per admixtum corpus humidum quomodo breui spacio tempo is tanta humiditas introducetur in e pate , ut intemperetur' non possum, ergo colligere hanc opinionem esse Veram , scilicet Gallicum esse intemperiam calidam, &humidam. De putredine, nam qui asserunt esse intemperiem dicunt quasi uandam adesse putredinem. Videamus, nepateuplex poteli esse putredo, aut tu humore existente in vasis aut extra vasa, in propria subitantia solida,

quaero de qua putredine intelligunt, si de humorumpti tredine loquunt tir hoc non quatrimu S, feci quaerimus naturam propriae substantiae epatis . secundos in humoribus proponunt putredinem ergo proponunt perpetuam causam febris, quia in viscere tanti momentis sunt humores putridi communicatur u

por cordi possunt dicere inter signa morbi Gallici connumeratur febricula in ditium,est igitur quod aliqua adest minera putredinis, quae non est nisi in ep te. Haec febris non est perpetua, nec frequens inditivo huius morbi, ergo sequitur quod haec non est forma morbi si autem volunt putredine esse in is

stantu

50쪽

DE MORE, GOLICO stantia nos haberemus nome, vel stacetum in epate. hoc no dicendii ideo non est putredo. st cotag1osus morbus, sed no ob id est putridus quia n6 Omnis astectio contagiosa putredinem coniunctam habet, sed

propria substantia alterationem, Simmutationem, ista alteratio aut est materialis, aut sermalis, materialis cum corrumpitur substantia, Hissipatur, ediepli gratia in scabie ab humore acri eroditur fu sta ,-tia corio, epo quaero corium quid patiturῖdico quod patitur in substantia ratione materiei, illa est una passio, quae pertinet ad materiam, in Nome patitur ipsa substantia quo ad formam, non quo ad materiam, quia corrumpitur habitus vitalis, gnaturalis deni oratur vel liuescit pars, remanet intacta caro,cari neruus,&materia, corium ad minimum redactum

non potest seruare .rmam corii,in scabie morbus est contagiosus, quia corrumpitur substantia corq,co puscula quaedam educuntur,is oritur feruor colli quans corium, exedens cutim scabies non est putredo, quia non perit forma substatiae partis, licet exedatur cori; materia. ecce quod omnis morbus con-taoiosus non est putridus,in quo non pereuente materia subiecta perit tantum forma materia remanentis, tandem postea perit materia- quod est nouum genus morbi,quod non possum dicere, habeo enim multa, .&ideo digredi minime valco. Sed ad dum vnia quod

ista intemperies calida, tumida postea processu temporis sicca euadit calida: hoc potest probari noese verum rationibus dictis, Diaboni. non unus

esset morbus sed duo no1 quaerimus an unus morbus a principio adfinem .. hoc concludimus esse verum. Quomodo ergo eadem astectio erit in principio calida, tumida: in fine calida, ricca intemperiem Prςterea si hoc esset nunquam sanaretur morbus Gallicus, quia nunquam superabitur ista intemperies Nos per calefacientia, siccantia, 'uarde Morem inducuntluem hanc vincere tentamus, qui

in a volunt