장음표시 사용
181쪽
VERENDISSIMO D. PETRO PONTIO, LEONIS A CORDUBA EPISCOPO PLACEM
TINO, SUMMO CHRISTIANAE FIDEI PER REGNA ,
Ex Dixi ONEs PHILIPPI SECUNDI REGI a CATH .liei Inquisitori, diuinae legis & sacrorum canonum consultissimo, humaniorum studiorum amantissimo:
AMBROSIUS MORALES CORDVabensis Regius Historicus, tautem plum
E a minum Tibi, Praesulta ris simiam iri ibi duere Corduba nostra perfatebitur. Cum me gloria, quae quam
plurimu natu bonu extollitur,eimum tamen clarissimorum multitudineo singulari celebritate maiorem in modumpraecessit, prae
clara semper es Fubbmu extiterit: amputuri tua μο βώnd re,
mora anmtate, doctrina, e celsis magnarum ναμ mmm- tu, limaxime hoc nostra tempor tinclyta fecit. Eum namque te ciuempro
DO, qui patria elari mae, mamnum virorum saecundissima eximio decora ornamento essepossis. Ut enim nobilitatem tuam, genem ciaritarem praeteream quanquam quicqwoene claritatis induabium ruficentissimu ciuitatibus coiambe Fit cet.Histon or praenuet, in tuuparenti ν coniunctumpraesul 3o ilia quodvere tuum est, oeulatus abissentia ne mate prosequar. Eissicatus a tener anctissimὸ apud D. Petrum Pontium patruum tuum Cordubensis Eul siae Primicerium in canonicum: cuisue eoaπ πἀtes vitaeque probatissimae exempla nunquam nostra ciuitas desinet cumsancta quadam admiratione recolere: Lat neruetingua cognitione iam imbutus, Salmanticam maioribuae diis imbuenta et melarissimi viri cura essem utransimilem.Sacrorum ibi canonuminstituta, senerorumq-patrum consultam primaeva adeo aetatemmterpendia cisti: it cum publicastudiorum tuorum experimentat, velutifcimina, degrnais illius mora praeberes entiam tuam omni ae admirantibus, etiam nondum confirmatarias est stupori uodetiam in magnu tum admodumprycotibus honoribus, magistratiabus di dimitatibus mox contigit. Electus namqueab Imperatore Carolo. V. sesame in augustissimum,a upremum, 'Uti vocant, sta Inqui nonas Senatumrcum eoru tum homines eum honoremmerentis gratularent-, iuueni admodum contigisse admirabantur. Eadem virtutis,doctrinae,aemeritorum celeritates inans, secvminiat ensis ereviris. semque in ea dignitate, m Tradentino concibo, es in censuras insoletam conuentus, absequemUimis rigissa ne . negotii rudotissime, . amplitudo tua Hereret ab Philippofundo Rege careobram Placentinum sev tum, maiorispraem3, o amplioris in Dei Ecclesiastinus ergo euehitur. Et vidignus tandem amplitudinis tuae, atque praestantia cumulus acerseret: nuper Nummum fidei tholuae Inquisitorem ab eodem Rege catholico duectus min. cuius magistratus dignitate nihil habet Histania nostras II , magis augustum, aut munerandum. metuam dignitatem, Praesuletarisi me, eum magnovere adaugeant. Coiambam panser nostram tabalumno iure optimosanantem, plurimum nobiluant. Iliad
Uero quotum verae gloriae patria nostrae accumulat y quodis haesub oris din Tomus IIII. T
182쪽
in diutissime cultra bon-burru tanto' remes, tanta assiduitate requentauriet Mia ea laus infimo homini, , vulgari eontingeret, multum commetanonupro meruus rure optimo Nuiaretur. Illudetiam insigneo' amphore dignum latide m tuo Me bonarum buramum amrreres lendet, quod usui tuae commiamaut volvtati raestantia tua vulti ruino studia: omnibus in commune prodesse cupit. Proindecumineon'renia, es diquaqueperuestigandusanctorum Hist ammtibnu multum cur diluentiae o samptus etiam semperreposuerat quu non Misit Meae ipsam utilaatis causis in Me genere tantovere elaborareqNam opes bas avidF- me congeris,sedis omnium mox sumprofisunu. multaboelsum propediem test
tantur: nunevn- D. Eulogius, amplodnuiuaeindustria repertus, re velutiesia pulchro in vitam reuocatu abunde manisi Laeuamuis namquesensti butin mamyris opera in publicum esserendo, i uqueeuulgando cordubae nos,aepraeclarum Memnuae destinaueris, eidemque Um Neluti tribuerur quandam tamen inde utilitauem tota Hid ama, auqueario extera nationes consequuturaesint φῆ homines, remel o- rum sudorum amatores tanto christiana opulentiae thesauro iures, tanti boni magnitudne fruentes,metu postmodum praedicabunt.cum vero me tua ampluudopa tem eiuspraeclari laboris subire voluerit, cum eiu em Ῥ. Eulogij operibus emeniandis Ocbonis ita laudis, or demum aedendispraeesse iussit:eo nominem res tibi tia. ago. mmi enim benefici, loco duco, sanctissimo mar raquabcunq; mea opera insimuire lanael: tardubensis hic ahqua exparte veluti fabrum esse.Et taraes neutrum nosine ingeti laborepos perficere. utrunq; cumsummam ditareadmerecepi. a id enimsanctissimo martyri, martyrum etiam multorumpraecons, ingenij. doemnae sindugnae ministerium, quodsiis qua texiguum,sequalecunque tameni si non satietarer exhibereriam verὸ tardubensem Megionam augere, Hyclarum munus,quod ea de causa eidem comparabas, locupletare,perpolire, o abquantis erutastrare non disminerint quamuis Cordubae nosserae causa,cui tanta bivcgloria quaerebatur, ruc dissimum biboeipsum acciderit: tu etiamsanctae Ecclesiae letanae cuivi maiestas primaturamis Hib=amae subumis, multis etiam aliis nomini aesiumma merito ven rationem habet dignitas Osanctu 'lendorem inde praeterea ignoto antens 'redaeuo incremento exauctum delector.Exiisdem enim D. Eulogii operibus in teli ere,
summet sanctum martyrem antistitemseu uisse, atque Vulsereminosinctissimoarebivisiopo, es peruniuersam Hssaniam celebratissimosuccessisse. Horum duorum
suorum praesiuia tantasor praecelgentium, quemadmodum antehac notitiam num habuerat: ita nunc habui sim novere Letabitur. Ego Nero miroque nomine quis
quid habui Mens impendi, quicquidpotui,propensius conturi Deo in primis authore, quem in hoc gμ vpbci prece obsecraueram. Id qualebueri labori nosterιnd,
Atrit hic commemorare opus nonsit. Tantum H Uum Deo optimo max. in primueresecro, D. Eulogio,in celebratis ab ido mari ibi de ichordubensi loriae car iabus emolu mentis hinc adauctae ossero es aestantia tu Antistes celeberrime, tuis au-1ostici,s, tuo etiam beneficio coeptum laborem, quantooperepotui,cumulatum refero. Vale, TroiaItastrissime, es hoc tuo tanto bono diutius siuere. o luti anno Domini m. Dlxxij.
183쪽
---a ad Ne Mahas turis Vita S.Eulogij,per suarum Cordubensem scripta. Hymnus de epitaphiaeiusdem martyris, eoden authore. Diui Eulogij libri tres de martyribus Cordubensibus, Memoriale martyriunaba
Apologeticum eiusdem pro gestis sanctorum martyrum Cordubensum. Exhortatio eiusdem ad martyrium, duabus virginibus Florae&Mariae, iam in careere pro Christi eonfessione comprehensis scripta. Eiusciam epistola ad miliesindum Pompeionemem Episcopumein qua peregrinationem suam in Galliam commemorat. Item epistolae aliquot eiusdem martyris. Coronidis loco adiecti sunt. quaeassequi undecunq; erutapotuimus des. Pesulo, s. Eurenia, S. Dominico Sarraceno, cum multis eiusdem sociis martyribus, non miticis annis post Eulogium Cordubae ob Christi fidem coronatis. Multa etiam de Cordubae antiquitatibus ad finem libri cum chronologia adiecimus.
184쪽
CcvpATA Ab Sarracenis uispania, minus de causis Barbari victo Clitistian p pem 3nti divi se siniri commouit, quod magi
lateque distulas Hispaniae prouincias accossipsimpleren poterant. Ut igitupesient, qui agr*s colerent, c uiae mercimonia ercerent, de trubiit principi persoluerent: Christianosin Hiiparua quoscunque potuerunt, consed-ua iete. kelictus iis ibit religions s cidius:templamulo locis inta permanserunt: libereque pςrmillum, vi Christrino ritu eadem frequentarenti Cordubae vero maior Cliti iliatior uni humerus relictus, maiorem etiam religionis cultum retinuit. In uni- σε - - uet sunt namque ea ciuitas multis modis ab Mauris iam inde fuit nobilitata. Sedes res. tam, Ai xi l.te in retalium historia, quae pondum est excussa per Abdalarim Muςae in Hispalliae administra ione successorem eo fuit translata. ibi arcem ibi templum,nunc eri pi inscrtor,ngenti aedificia toti orbi admirandum erexerunt scholas ibi philo ph;ἡ , & publica doctrinae gymnasia cui est in Alsensi regis historia, quam Generalem diciatu clie voluerunt:.L regni caput constitutam QMimi undique magnitudine maies teςxtulerunt. Μdiungum sit,si Mnia percensere velim, quae eo tempore ad Cordubensis ciuitatis amplitudinem & maiestatem collata senti verum enimuero quanquam quicquid Barbati poterant claritatis nostrae ubi eo tempore certatim imistrent: multo tamen illam Deus optimus Maximus maioris enciore inclytamesse voluit cum captiuani, pressam, & multis malis afflictam Christianorum ibi Ecelestia in religionis editu.fictique catholicae amore maxime fecit excellere. Vt quae mar rusti eaedelam diu antea urogata nobi Iissima fidei Christianaegermina, & uberrimos avxpirituleratimni sacri cruoris exundantibus rivis plenius imbuta,praestantiore
sibi Aesiae eotonantiis Hesis miram ciuibusque suis firmum certumque apud Deum
patrocinium maiori ciarita, uiomne aeuum compararet. Id quale quantumq;rit diuitiae largitius bEhetasum . diui Eulogb libri fusius & uberius iaciat,
Ex quoniam Coidubam.cum si perii Arabici domicilio & sede ibidem constiti
uia, .mma omniaHubmiaetura tam sacra quam prophana immigrarunt a Christi nie religionis dignitas atque potestas, quaecunque ruerunt, eo etiam ex tota prouincias etlanstulerunt. Non quod Toletana Eccleua, ut fuitolim,&nunc quoque est, eo rempore totius Hispaniae primas esse desierit, caputque Christianae apud nos relki nis haberi.Non quodi tropolitanum suum Hispalensem Cordubensis Ecclesia non agnosceret. Adquia tyranni cum omnia possent,&ad sese omnia reuocarentino conuenire dconcilium reliquos antistites cogebant, ibiquede quibuscunque cuperente rebus deconsultam , 5 ualuere volebant. Indicio suo duo concilia Cordubae per illa 'ς temporacongregata klterum,cuius D.Eulogius meminit,ab omnibus Hispaniae metropolitanis cum staditis Episcopis celebratum:alterum, cuius in Sampsionis abbatis e M. Cordubensis, quo suo loco dicemus, Apologetico mentio fit. Et quoniam hanc,
3. Esia videbatum ideo multo plumibidem templa,basilicae monasteria virorum fimmi ιο -- minarum,&permanssse,&denuo exaedificata fuissenEulogbscripta testantur.Ορο- pretium fuerit ad Dei omnipotetis gloriam catalogum hic iam sacrorum locorum, qui Cordubae fuere,ex D. Eulogij praesertimlibris apponere. Etintravrbem auid haec fiuisememorantur. 3 Sancti Aciscli martyris Cordubensis basilica, ubi san m eius corpus requiescebat Sancti Zoyli martyris Cordubesis basilica, in qua sanctum eius corpus erat tumulatu. Sanctorum trium martyrum Cordubensum Fausti, lanuari j,& Martialis basilica, ubi eorundem cineres asseruabantur. Huius templi mentio etiam est in priscis annalibus, quos initio libet ille Compostellanus habuit, de quo in Dominico Sarraceno martyre dicemus. Ibi ita legitur.Εra M.xxxiij. Octauo Kalendas Ianuari, captus, & lanceatus fuit Comes Garsa Fernandi ἀ Sarracenis, inter Alcocer MLanga in riba de Dorio Et quinta die mortuus fuit,&ductus ad Cordubam, si
pultus in Sanctos tres,& inde ductus suit ad Catadignam. Basiliea
185쪽
Basilica Genesist martyris. Sanctae Eulaliae virginis & marturis basilica,quae ex Io. cap.lib.3Nemsanaas non potestintra Cordubam futue.
Sancti Christophori martyris monasterium. urbi trans flumen propinquum, in parta Meridianα Cutectarense monasterium in montibus urbi vicinis, diuae inruerimini sacrum Tabanense coenobium, ipse diui Eulogij tempore constructum in iisdem montibus: Pilemellatiense monasterium saneti Saluatoris: & ipsum etiam eodem tempore iisdem in montibus conditum, cuius etiam hodie ruinae visuntur.
Armilatense coenobium ad Armilatae fluminis ripam in montibus Meto Zosodii
Sancti Felicis martyris monasterium in oppido Froniano eorundem montiunia. Monasterium sancti Martini in montibus ad locum Rota . Sanctorum martyrum Iusti & Pastoris coenobium in montibus ad viculum Giualense. palma oppidum, Annanellos vicus, Malia quaedam oppidula, quaenominantur, sua templa habuere. inter quae Colubris dictus vicus sanctorum martyrum Cosinae δε Damiani habuit ecclesiam ..
Fuitetiam prope Cordubam templum tacti Sebastians.
IN his,atque aliis multis templis,quae nominare diuus vulnius hori potuit, primterquam quod sacra fierent, docendi quoque cura& erudiendi quamplurimos conasuetudo perseueraba id docet multis locis diuus Eulogius.&in eius em vita Atuatus ubi etiam apparet non vulgarem illum doctrinae cultum, sed septa captiuitatis & mis riarum in quibus degebant fideles, tempora praecellentem Ipsa templa etiam intra v bem suas turres, aenea sua cymbala habuere, quibus Dei plebem assidue conuocabant. Et durat adhuc Cordubae exiguum unum, ab illis usque temporibus, ut suo loco refer mus, conseruatum. Sacerdotes, monachi, sacrae virgines, peculiari veste, legitimoque o cultu amicti, detonsietiam in publico conspiciebantur. mae omnia ex diuo Eulogio atque aliis duobus eiusdem saeculi scriptoribus, sunt manilesta. Neque sine plerio ta--ἀmen,&recentibus semper exactionibus. Ut idem sanctus martyr Et alii tradunt, ebna cessa fuere. Vnum illud tantummodo mortis etiam in terminatione fuerat Christi nis vetitum, ne pseudoprophetam eorum Mahometum maledictis incesserent aut imo suae cum probro detraherent. Hoc uno fideles Christi abstinerent, Arabum templano intrarent, tributa persoluerent: tuti, dc pene liberi poterant permanere. Nam M c ,- Comitum dignitas semper Cordubae inter in tabes perseuerabat . ut ex Samseneia a Abbate,&Cypriani Cordubensis epigrammatibus, perhae ipsa tempora scriptis comstat: At quod in diuo Eulogio legimus, publico exceptorum munere iidem fungebam tur Christiant,atque inter rones Regios, de quibus suo loco dicemus, Regiis ann nis, utipsis sancti martyris verbis utarivescebantur. Et Samson Abbas, cum de Seruan do Comitetnitio libri secundi agit,aperte Comitatum Cordubensem nominat.Vti telligere debeamus. Gothorum more Comitem Cordubae MoPrabibus Christiania datum, qui eis praeesset. Ius inter eos diceret, dc controuersas aliquas leuiores, neque ad publicam Regis maiestatem, fiscumve Regium pertinentes, decideret. Eius enim dignitatis Gothorum tempore, quod ex eorum legibus praesertim constat, hoc late proprium de peculiare, ut urbes regeret: cum militiae munia Duces imprimis obirent. Et inter sacerdotes etiam praeter abbates, qui,Vt diximus,templis praeerant, A rchidi coni, atque Archipresbyteri nomen de dignitas perdurabat. Cyprianus enim in ill rum suorum epigrammatum titulis Archipresbyterum sedis Cordubensisse appellat. Archidiaconi mentione ab eodem factam mox referemus. Illud etiam scicii dignum, ij intemplis etiam nostrorum publicas Cordubς bibliothecas fuisse: ut facile quiuis pos sit intelligere quanto doctianς ardore nostri flagrarent.Vnam scriniis etiam insignem, quam in lancti Aciscli templo Adulphus Comes reposuerit, idem Cyprianus Arch, pressiytet longo epigrammate celebrauit. Alterius etiam meminit, quam ipse Salu Dino Archidiacono magna ex parte perscripsit. Sed enim,cum haec ita sint, Christianorum tamen contarim reserentediuo Eu-- Iogio, tamquam in ipso contaminarentur, Sarraceni Morsus deuitabant: & ab illo
186쪽
idem lanctus Martyringemiscit, & illud in primis , quod sinstulis mensibus siluebat
μεν- Nouis etiam tributis Christiani Mogarabes onerabantur. Adeo ut de oblationibus omnium Ecclesiarum partem seluere, nouo tributo excogitato, cogerentur. Quod ιά isse. Samson de Seruando christianorum Cordubae Comite, sed nefario homine loquens. verbis deplorat. Exinde omnes basilicas urbis praedictat tributarias fecit esse: & im-' putiishostis de purissimis oblationibus fidelium in usus templi collatis Dominici rheaetoris. -- lauros fisci inhiatus est ampliare. Vt spoliando mensem Christi, & ditando palatia fisci, ideretur aquam satientibus auferre,&lissimo maris sinu infunderer sicquen V.,. actum est, ut venale sacerdotium sustinentesipita basilicie, non more solito dignos im cipere,& indignos queant sacerdotes repellere. Et quae sequuntur. Haec autem sex rooctove annis post diui Eulogij martyrium facta fuisse, suo loco, plenius de Samsone agentes demonstrabimus. CAETER vM quamuis Christianorum ecclesia Cordubae congregata diui Eulo gij temporibus, vidicebam, in dira captiuitate tot tanti'; solatiis templorum mon sieriotuna, doctrinae, & exemplorum in sanctissimis viris allevaretur, ut non omnino capta, aut deserta videri posset: illud tamen habuit verum ac selidum dediuina benignitate solatium illo maiori beneficio magnam persensit Dei misericordiam . quod multi ex ea martyres eo tempore prodiere, qui veram fidem in vivis sua morte eonsi marent . mortui etiam viventibus suo patrocinio Dei clementiam propitiam redde renti mi autem, quotque fuerintidiui Eulogij libri, Et quae his nos adiunximus latius . ostendent.
Vii Divi Eulo feta duo habuimis exemptim. Miserum cum m: operibus in vetustissimo Ouetensi ad finem cohaerebat. Miserum mihi b , nigne commodauerat ubael iRius Asu stren morum Boiamiae Principum Tedia Ernesti asicrem, adolesiens ingenio cir Beruo narissimus, c in pervestiganda omni antiquitate stu- Ο diligentiae singularis. Fuit is etiam codex literas Gothicu in membranu depra tu, es' quo utris indiciis apparebat, itidem metustissimuι. Plura continet poemata, Drarenti' nimirum deo resex dierum bbros Los, cum divi Eugeny tertii Archiepsopi Toletani μ λ mentur cor nigrammatici Africani ad sustinum Imperatorem libros quatuor: eiusdem divi Eugeni, ept ammata, in quaedam aba. Infine v ta Media Eulogi, suis
adnexa. Ouetensis codex nullam titulum habuit huic ope praefixum. Ue aberbum praesierebat, quem apposiamin. Sed Erae computatio suis vane in margine signata, cum abro numero, vianarebat, altersuissetsuprascriptus. e nus Dominicae I eam itionis recte suitsignatus. Inde nos es' ex Astronomica nostra ratione supputamae cuius nobis opportunitatem Al rus ad finem operis, quemadmodum ibi appar bito Mi in utrumque rectesignauimus,stastruximus. Nomen etiam Regis in t tulo mendose fuit Uriptum. Abderra moenim legebatur: cumino mortuo, Ma-Mmadrii tuu diuum Eulogium, quod ex eiusdem bbro tertio constat, matri ris c ronauerit:HAluarus etiam ipsum Regem. Maboma ominat. Ipse Alua in nobia
lis admodum,'ilgusiri genere videtursuisse : siquidem serenissimi titulo ipsam non in
semel compellat Eulogius. duod idem praeceptore uum etiam iocat, humilitatu
in prorsis: cum fuerint, aut confestini legenti apparebit, condistipuli. abini σω per catacrisin quandam Gluaris Doctor Acitur, homo lautis in cum is, quantum coniicere datur, innexus, cui huiusmod, titulus minime re tempore poterat competere.
187쪽
PREsBYTERI ET DOCTORIS, QUI PASSVS EsTEra DCCCXCVII. Anno Incarnationis Domini
quinto Idus Marti j. Quisore Aluario Cordubensi.
EAT Issi Mi Martyris & Doctoris Eulogi; passionem disponens seribo ire, prius vitam eius putaui dirigendam in Ordine, quam sui finis agonem, pulcherrimum designare: ut quis vel quantus fuerit ante lectoribus innotescat: &sic deinceps adeptum ex merito palmam victoriae. euidentissimis et elucescat indiciis. In cuius operis principio Domini Detus & RG Missis demptoris nostri auxilio, profiteor me no audita&dubia, sed via&per me pr ibata re--Γtexemquoniam, gratia Dei cooperate, a primaeuo adolescentiae flore charitatis o ulce 2o dine,&scripturarum amore uno vinculo concordi innexi. huius vitae, licet non pati ordine, tamen pari assectu in cunctis quaestionibus duximus iugum. Sed ille sacerdoth ornatus munere, pennis virtutum in sublime euectus , altius euolabat: ego luxuriae& voluptatis luto confectus, terra tenus repens hactenus trahor. Et inde est, quod non incerta,&quorumcumque hominum narratione comperta, sed mecum gesta,&per me cognita narrare disposui. Quia sicut de incertis temere refert ententiam, peruculosum fore profiteor, ita de cognitis subprimere ea, quae t nosci debent, vacuum pGrieulis esse non reor. Est quoque& laudabilis pro exemplo praedicanda omnibus veri ras,&nihilominus detestanda Rhetoricorum composita falsias. Quoniam melius est de multis praeclaris nihil facinoribus dicere, quam ex paruis bonis multa filia dissere
m. tutiusq; est,omnia,quae gesta sunt, praeterire, quam ea,quae non i filerunt, aliqua finias, .,I 'gere. Et mitius errat,qui non malitiae voto,sed segnitiae fastu vera subprimit eo, qui di . laete falsa confingit. veritas enim; si studio veritatis,& non vanae gloriae iactantia dicitur, dicenti coronam implodit: falsitas autem, si ab aliquo intentatur, coniectantem occidit. Et ideo sicut me veritatem dicentem remunerandum esse congaudeo, ita sal sitatem si dixero,condemnandum esse non nego. Quibus ergo causis ad falsitatem re texendam insilitem, ipse non habui, qui veritatem in omnibus, non mendacium re munerate cognoui.
lci et v x beatus martyr Eulogius nobili stirpe progenitus, Cordubae cillitatis B,--δει patritiae senatorum traduce natus, ecclesiae ministerio mancipatur, sancti ae beatissimi o Zoyli aede deseruiens, & in eiusdem collegio clericorum vitam deduco, multis & cla- rillimis virtutibus floruit, magnis & laudabilibus operibus viguit. Ab ipsis enim ineu l 'nabulis literis ecclesiasticis haerens, & quotidie per studia bonorum operum crescens, Liandibo
perfectionem adeptus est, ac super omnes coaetaneos doctrinae scientia clarens, & eruditionis Iumine florens, magistrorum doctor est factus. Quippe qui mentem senilem paruissimo corpore gerens, vincebat etsi no aetate certe sicientia uniuersos. Erat enim
studiosissimus scripturarum scrutator, & intentissimus sententiariam inuestigator. Ita c. re ut nihil scriptiarae praeponeret sanctae,nihil magis eligeret, quam in lege Domini medi- tara die ac nocte. Nec contentus magisterio doctotum suorum, alios si quos forte auadiret, procul positos, requirebat: & ne offenderet proprios, furtim se horis. quibus O poterati subtrahebat. Nam de abbatem bonae recordationis & memoriς Sperain deum opinabilem de celebritate doctrinae praeconabilem virum saepius invisebat. auditorim; more ex illius ore disertissimo dependebat. Qui ipso tempore totius Baethicaenes prudenti rivulis dulcorabat. ibi eum primitus videre merui,ibi eius amicitiae dul et inhaesit ibi illi indiuidua sim nexus dulcedine. Eram namque iam dicti inlustrissimi viri auditor: de dum frequentius eius limina tererem, incultum. ingenium acuerem, tandem res mone diuina huius tanti viri societate coniungor. Et catenatim in si uiaua lubili nexu non innector tantum, sed unior factique sumus auditores viri,inquiniores veri, amatores nostri. In tantum ut illa aetas incrocta sibi non concessa praesumeret. Agebamus utrique scripturarum delectabilem lusum ια scalmum in lacu nescientes eis .
188쪽
regere, Euxini maris credebamur fragori. Nam pueriles contentiones pro doctrinis, quibus diuidebamur, non odiose, sed delectabiliter epistolatim in inuicem egimus, &rhithmicis versibus nos laudibus mulcebamus: & hoc erat exercitium nobis mello suauius, fauis iucundius,&inante nos quotidie extendentes, multa inadibilia tentare - inscripturis, puerilis immatura docibilitas egit. Ita ut volumina tandectemus, quae postea aetas muta abolenda, ne in posteros remanerent,decreuiti - -- S E D cum iam annos iuuentutis adtingeret Eulogius, diaconb ministerio fungitur atque in breui merito vectus ad superos gradu presbyteriss sublimatur. moxqim gistris ordine&vitae moribus sociatur. QBnta illi humilitas, quanta bonitas,quanta inhaesierat charitas, amor omnium ostendebat. Exhinc coepit se acriori vitae austeritate Io eonstringere, & modestiae legibus in uniuersis actionibus perornare. Scripturis vacare diuinis, de corpus suum vigiliis ac ieiuniis castigare, monasteria frequentare, coenobia inuisere, regulas fratrum componere. Hinc inde cuncta eo modo curare, quo, si fieri posset, utrobique adesset. Ita clericatum agenS proprium, ut regularem ordinem non dimitteret alienum: ita monachis adhaercns, ut clericus probaretur. Ita in clero demus, ut monachus videretur, utrobique aptus adcurrens, &vtrarumque prosessiones unus sui scientissime complens, currebat saepius ad coenobiorum sacratissimos greges. Sed ne proprium ordinem contemnere putaretur,ad clerum iterum remeabat: in quo dum aliquod tempus persisteret ne virtus animi curis saecularibus enervaretur, itidem monasteria repetebat. Hic doctrina oris ecclesiam Ornans, illic vitam propriam' cutiendo decorans, in ' cunctis virtutibus positus, viam saeculi moerens incedebat. αanxius:"idie ad coelestia volare cupiens, corporea sarcina grauabatur. in tan- -rri. tum ut Romam ire disponeret,ut adolescentiae naeuos lachrymis. ω peregrinationis itia domaret, immo domitos deleret: sed ecce omnes hinc inde insistimus,& eum magis corpore quain animo retinemus.7 V Ε R v M dum ista dialia reseruntur, tandem Reccas edus episcopus super ecclesias&cleticos quasi turbo violentus insiluit: omnesque sacerdotes, quos potuit, carincerali vinculo alligauit. Inter quos ut electus aries ducitur, S cum Potifice suo vel aliis E-6,- να lacerdotibus vincitur. In qua retrusione magis orationibus&lectionibus operam do si vinculis. Ibi sanius virginibus Florae& Mariae, pro fide comprehensis, illud sodocumentum Martyrale uno libro composuit. In quo eas ad martyrium verbis tenas μι- cissimis solidavit, casque&per se verbis & per epistolas mortem contem nere docuit. Seque, suosque socios,earum suifragiis vinculo .luendos commisit, quod & obtinere mox post sextum diem passionis earum promeruit. Nam illς octauo Calendas Decembris expleuerunt martyrium, sacerdotes vero Domini tertio Calendarum earundem
8 solutionem adepti sunt. Extat super hoc inlustriore stylo consecta,&mihi his die sdirecta epistola, passionem earundem virginum, & ereptionem sacerdotum ipsarum s virginum meritis continentem. Ibi metricos, quos adhuc nesciebant sapientes His niae pedes perfectissime docuit, nobisq; post egressionem suam ostendit. Inde & mihi εο pro libris illis,quos in defensionem martyrum aederat, epistolam facundo loquutionis
genere dictatam direxit. Nam cum omnes, qui cum eo erant sacerdotes, vacaren votio & quieti, ille non noctibus, non diebus a lectione cessabat, noctes diesque ingeminans,scripturarum mella lambens, & ore & corde spiritualiter ruminans. V ER v M operaepretium reor, si paulo altius inccdentes, tempore persequuti tota I nis qualiter probatus extiterit, inseramus. ' Nam dum episcopi, sacerdotes, clerus,&sapientes Cordubet in martyrio nuper exorto deuio calle incederent, ac timoris impulis fidem Christi, si non verbis, nutu tamen negaren t, hic tamen inadibilis nunquam vacillare, vel tenui est visus susurro. Sed omnibus pergentibus ad agonem o
currens, uniuerserum animos roboranS, cunctorum 4, ossa venerans & componens, in
- -- - tantum ardescebat. 'ut dote martyriI&ipse incentor ipsis diebus videretur esse mat- ν' tyrum. Pro quo rectitudinis Zelo multis extitit contumeliis propulsatus, magni', terroribus Atigatus. Nam unus ex proceribus illum impetens, & minis exasperans, diuino iusto iudicio in reprobum sensium conuersus,fidem,quam tenens nescius impugnabat, mox miser & stultus amisit. De quo plenius in libro Memoriale Sanctorum tertio iam dictus beatissimus disputauit. In quibus libris & passones fgillatim martyrum claro fonte loquutionis explicuit, &prosequutione sufficientiquaeeumqtacta sunt in martyribus domini S dicta, sequuturis generationibus propalavit. Qirantus autem, vel quam excellens fuerit scientia, luce clariora eius pandem opuscula, quae sale Attico & prolatico lepore,immo diuina inspiratione composuit.
189쪽
Sin redeundum est ad Reccat edi episcopi tempora, & qua arte a suspenderit, ne eius glutinaretur errori, proferendum. Namque ipsis diebus eunetiei: v & vi&potestate addicti, iussu regio 1 ibditi, iniquo videbantur hosti adiunctit &qui ioeriori insurrectione aduerside erecti contra eum steterunt,tunc terrore conciti quasi familiares lia rebant non mente, sed corporet nec dilectione cordis, sed compultione terroris, &ne aditus ei nocendi daretur in amplius.' ua quoque Rex contra nos de,' uiem legibus necessitatem induxerat , & liberum arbitrium interpolians,omnes truci tisubdiderat hosti. Cuius historiae veritas in alio opere enucleatius disseretur. Nu N c vero huius admirabilis viri tantum enodare sanctissimam cupimus ars o tem.' Is enim graui instinctu doloris,dum undique circa se dolosum cerneret ipsius e. vpiscopi grassata ingentu,&caeteros ei communicantes deprehederet, nec resistedi sibi . copiam inest evideret, nec amouendi licentia utpote fideiussoribus datis) 'remanere μα -- sibi Ospiceret. coepit se graui adterere gemitu, magnoq; intrinsecus ut diximus mactari
dolore. Sed nutu Dei contigit, ut quadam die praesenti Episcopo beati Epiphani Ci-priae Salaminae Episcopi,Ioanni Episcopo Hieinblymitano directa epistola legeretur. inam ego cuidam diacono praeceperam legere: in qua idem beatissimus pomifex Origenis nenias arguens,&ordinationem cuiusdam presbyteri in monasterio iam dicti Hieroselymitani adsignato a se consecrati defendens, causam ordinationis retexuit, beatissimorumque presbyterorum Hieronymi MVincent ij continentiam sacriscadia o laudando innexuit. Quam narrationem tum iam dictus Eulogius auida mente magis arripiens quam suscipiens,& sibi a Deo datam occasionem cognoscens,ingenti vulnere quasi percussus,ab intimo Corde trahcs suspiria, mclintuens, conueruis Episcopo dixit: Si lucernae Ecclesiae,&fidei nostrae hoc egerunt columnae, quid nobis facere co- uenit, quos delicti onera grauiter deprimunt,&aflligunt Cognoscat ergo vestra paternitas, interdictam a me ipse mihi cacrificandi licentiam. Sicque huius odi ingenio tempore Reccaisredi se ipsessio ligauit arbitrio. Cuius professionis licet hoc modo ordinem sit meret, delectabili tamen T usu perfunctus, nolebat postea statum reiectum recipere.Sed Pontifex proprius in tantum eum ' amissum officium sacrificandi com- . . pulit repedare,ut eum anathemate terire non vereretur,nisi citius redire promitteret. 3o ET erat vir ille in omnibus pro sessionibus principaliter, o non medie decoratus, cunctis ex aequo deseruiens, S cum praeiret omnes sciet uia,humilior certe etiam infimis videbatur. Clarus vultu S honore praecipuus,eloquentia fulgidus, & vitae opertibus luminosus. Incitator martγrum &laudator, tractator peritissimus 3c dictator. Quis ardorem ingenij quis decorem eloquij, quis fulgorem scientiae, quis assabilitatem vives ossici ,quocunque poterit prudentiae dicere flumine i Quae enim illi non patu re volumina 'quae potuerunt eum latere ingenia catholicorum,philosephorum, haer a tirorum, nec non S gentilium t Vbi libri erant metrici,ubi prosatici,ubi historici quie ius inuestigationem effugerent ubi versas,quorum ille ignoraret canora ubi hymni, vel peregrina opuscula, quae eius no percurreret pulcherrimus oculus Quotidie enim o noua de egregie admiranda quasi a ruderibus, & fossis etadiens, thesauros elucidabat inuisos. Qu3nta docibilitas tam pretiose munere ornatet' inesset animς,quanta & im meris exhausta cura solertiae,nullus sapiens comprehendere poterat Et o admirabilis suauirutas mentis. nunquam priuatim scire aliquid volcs,nobis omnia praestabat. Vitiata comrigens, fracta consolidans, inusitata restaurans,antiqua reptiorans, neglecta nouans,&quaeque poterat ex antiquis viris gesta competere, satagebat operib. adimplere. Se ueritatem Hieronymi, modestiam Augustini, lenitatem Ambrosj, patientiam Gregorin in corrigendo errores,in sestentando minores,in demulcendo maiores, in sufferendo i horrores, unus idem se multipliciter varium exhibebat. N Ε cei suffecit monasteria patriae siletinuisere, quinpotius occasione fratrum Q - , orum,qui ipsis diebus in Franciae tinibus exulabat, indeptam viam arripuit, & in Pampi lonensium territoria ultro progrediens, monasterium sancti Zachariae ingressus, & . - alioru . coenobia ipsarum regionum gliscenti voto percurrens, multorum patrum est amicitia dulcoratus. Quorum conuersationem in epistola, quam Episcopo Pampilo I . --.nensi in carcere positus dedit, nominatim locatimve digessit. In quibus locis multa volumina librorum reperiens abstrusa,&pene a multis remota, huc remeans, suo nobis i regressu adduxit. lbi beati Odoarib est fiuitus conloquio, cui centum quinquaginta regulares monachi militabant. Inde secum librum Ciuitatis beatissimi Augustini, &Aeneidos Virgili) , siue Iuuenalis metricos itidem libros, atque Flacci satur
ea poemata, seu Porphyrij depicta opuscula, vel Adhelelmi Epigrammatum opera, '
190쪽
13 necnon Avienni fibulas metricas. de hymnorum catholicorum salaldaeambri, emi
praeterea tulgoremveris&coruscationem ingenij resplendentibus semitis praeseris, tialitercunsit se entibus&vsualiter sequentibus, specificis semperostentam iris' ' divis.&luminosis aeducens vestigiis, ubique lucidus gradiens,undique fulgidus rediaens, limpidus, dulcorolus, nectareus, CHRI s TI coronatias emicabat omnibus
NE c illudomittendum inhoeopere reosiquod post diuinae memoriae Uui stre- miri Toleranae sedis episcopi, in eandem sedem ab omnibus comprouincialibus, de roeofinitimis Episcopi selectus, de dignus est habitus, & pro relatu omnium comprob 1ρ tus. Sed dispositio diuina, quaeeum sibi ad martyrium reseruabat,quibusdam repagi lis obuiauit. Cumque iam ipsa communis electio eum sibi consecraret nepiscopio assi clamare rerum obviantium aduersitateimpediti,alium sibi eo vivente interdixerat
V . eligere. Qinlicet argute frustraretuabordine, tamen non priuatus eiusdem ordinis munere.Siquide episcopatum coelestem adeptus est, dum per martyrij gloriam Chris T sto coniunctus est.omnes namque sancti Episcopi, non tamen omnes Episcopi sancti. Ille vero stactitatem percruoris fusionem inuenilem, Episcoph ordine firmitur,dum
eoelo treceptus,aetemis promissionibus muneratur. CvM Ehis virtutibus Et dogmatibus insigniretur,&omnibus quasi lucenta x super candelabrum posita, ac veluti ciuitas in montis sita cacumine procul altius emiticaret,&ut doctus scriba de thesauro domini sui noua de vetera uniuersis semiliis p uideret,in sacerdotibus primus, in confessoribus summus, in iudicibus residens non extremus: tandem voti compos effectus, diuina sibi cooperante elementia inopinato iudicio. seddeliberativo studio euectus est ad supema.Etea,quet martyrib. fusis poma lauerat Iachrymis, & per tota sua opuscula more sparserat precis: obtinere meruit teribus sanctitatis. Quod verius poterit noscere,qui insa eius egregia opera curauerit mre. Et quoniam expedit, de dignum vobis visum est pro utilitate legentium, de pro annuo festiuitatis suae recursu, paruonem eius breuiter explicaret ideo sequestratim, pure disyneeriteragonisset pulcherrimum induximus enia. s.
Eninore igitur,quo tam dominatio Arabum ealliditatis astu omnes sires ire.aniae sere deuastabat, quo Rex Mahomad incredibili rabie & eL
frenata sententia Christieolum genus delere funditus cogitabat. millia - tenore cruentissimi RNis mutuentes, eiusque insaniam modificarent tentes, pertrucem voluntatis iniquae ossicium diuersis & exquisitis oceasionibus gre- Christi impetere tentaverunt Plerique Christum negando se praecipitio commi- larunti su duristomentas agitati, commoti sunt. Porro alij florenti virtute stabilitita . 2 sint. Ecfiandatianeuius ut diximus temnore marturium fidelium coruscando resole-duit,&error negantium fluctuavit. Nonnulli enim,qui fidem Christi tantum mentiabus retinebant.instinctu Dei quod celaverint,luminositer& patule proferebat, Nul-aλ Iodisquirente ad martyrium prosilientes, & coronam sibi ex tortoribus rapientes. Ex quibus, Arabs genere B. Christophorus extitit,cuius passionis ordine malibi digerera 'ta cogitamus.Sed&ex eorum numero B.Aurelius&sanctus extitit Felix, qui csi uxorib.
- - ad passionis gloriam post multa&prolixa latibula prodierunt. Ex ipsis etiam florens virtutibus Flora virgo beata,quae contemnens saecula arem labilem pompam, aeternam meruit sine fine coronam. orum hie noster sanctissimusDoctor agonem singillatim exposuit,&actus virusque corusco sermone explicauiti H Ctempore puella nomine Leocritia quaedam genere nobilis, men nobili. . Gex Gentilium sece progenita.&ex Iuporum visceribus prodita, dudum per quandE . sibi genere proximam Christo dicatam nomine Litiosam, aquis salutaribus tincta, & . , , occulte fide Christi induta enituit, odoremquenectareu notitiae seae cunctis adsparsita . t se nis Etenim cu ad iam dictam religio in annis infatiς more propinquitatis recurreret, eamque quib. illa sermonibus poterat,quotidie instrueret,iandem respectione coelesti. fide Christi mente suscepit:&ardore amoris susceptam pectore conseruauit. Quae duad annos sapientiae veniret.&scientiae contingeret lumina: fidem illam, quam tener- ε