장음표시 사용
401쪽
prudentis. nunc, quae rerum sunt vicis litudines, Epii copo caret. C. A P.
OB curiam plim oppidum, nunc regni caput CA tu, & magni nota amς: quam Citilius aliiqtie V m esse opinui sunt,quamque Pt 'lemaei is inter Turdulos inter Turdul , ii Borii ii iiii, Plinitis vero Batici suci ac sic dicit, ita vi vcl hac sola iratione Gistinia es. nequea , utpote quae in cr Carthaginein nouam Et Valent: tu, Drocul a Baetica limitibus sita discus Arciuepisse. Toletarius lib. XXIII
'Da Antonius visos cinctus, ceterique fabularum patroni. getibus P pulis deri itant, quos aiunt culo Atlantis filio Moigcro in Italiam primo aiecisse, dona reduces --: Gu. alias a te eiu i omini urbes condidi isse. Ego vero l .an. mini-eani de Iose hi Moleti: potiorem opinioncm duco, qui Ptolemai liodierti,s est. Asor ramallerunt. si quidem intermediterraneas Contestanorum urbes re censetur, non procul. Valenti , quo in loco Murtiae Valenticque regna sunt: sic si A bra Omi Ortelii Hispaniae veteris descriptioni fides aliqua danda. nemini erit dubium ecdcm proi sus loco Gl tram nostram, quo Mentim olini, si iam cile.
Alphontius X. cognomento Sapiens lianc EPGnorum manibus eripuit: qua de in is illi obnoxia admodum de fidelissima, vel in maximo illo Hispalilaea stu, quo urbes omnes. Hi pali una cum excepta, ad Satvctium Filium desciverant: qua Ocauila illam teptem coronarum insignibus, insidet mcmoriam honestauit. Sit est in planiela; amoeni: sima regione, quam . V. .ram amitis intersiait alii . m&m voeant inoe deriumst, inc inde rivulis agros ir isuos ficit: malis citreis consiti campi sed boni bycum praecipuus prouentus, A sericae xcliis copia.
ctore. Upinio Sila ita irra A Carthagine si scenita. Cur Spartaria ae D. V bissitur. Geurista, celibres. I ter prisci molim ispaniae urbes, Orabitonoua locum tenuit quae II prouinciae via non ex dedί .n ne tenue tantum clarisii inae vibis velligioni tui rei ; proinde conabor illam ex cinerc& ruinis excitare. Appianus Alex. in thericis puta b Hanni- bale, ex saxi intinae urbis reliquiis cxstri actam est e. Sed mirum non es c,raecum in Hi panicis lapicina ei se, cum Romanis, quibus notior erat Hispania, no uenaci id accidet it. Sibus Italicus ad Teitcriim eius originem refert: Das Carth viros Teucost dira et erit 73.r o ed cum historica veritate pugnat. Nam vetus Carthago, a qua noua nomen Canas , ne velleio aterculo annis tantum 6 s. prius qua Roma coderetur ab Elii ita Tyria qua' & Didone nominant codita est ira via capta Troia an . 61.ς structa fuerit. Nulla erat Carrio .c ii circerΗii pani. x littorii appulit lusti misc te non dic. ieruiti eoud ' Car: haginem sed Hispaniae littorii, ubi nunc ' οὐ in, o siliise indeq; in altisciam transiisse. Polybius , strabo, A Pomp. Mela ab. H ita: ubaio Hamilcaris. et cui Hannibal in imitario succcssil cxstructa radicum. liicior tis XV Ot e. cap. I . bHannibale cotidit amarictor est. Pliniusve. o Por ac rum op esio ut & Tarraconem Scipionum: a Polybio libro Secundo. mis i. 'M smilitet & a Stephano Byzantino. non secus ac Libyca Cai go vocaro
402쪽
ab aliis ab Antonino Augusto& Appiano x Plinio lib. XXXI. par
torta nominatur, ob insignem, qu/m habet, siparti copiain. inter Comestanos a Ptolomaeo reccnsetur. Iuridicum olim conuentum habebat , qtio LXll. populi iura. petebant, exceptis Insularum incolis, auctore Plinio. nam teste Strabone i b. IlI. cum murorum nrianitione, fuit aura,&pulctilitudine, tum partus commoditate,& lacus amo: - ,
nitate ornatii sima. Huius vibistitiam cum T. Liuius lib. XXus graphiee admodum describat non pigebit hic adducere, ut hanc purpura lacini ines adnecta: Sit linquit, Carthago cel.Sim camarib mediaferme His Mitiora mare nu Aserico sexto passu miro turres crus, ta uti passuum in Arriud ne patens. Iraim inosissim's,
parua in utiobtecta ab alta. νιumas μιbus ventis,praeterquam Ajoco tutum acti, abi imo simu ni ti excurrit: tumul Missem otandua urbs ortu His,c meridie, cinctiuman; ab ecca u Gavit agnum, pauiametram a quemtrionem in rae abitudinummi u ex . t rei deficit mire . continent urbem iugum ducentos fere es' quinquaginta passi parens ceni ingit. Polybius lib. X. tumulum illum , in quo vνbs condita est, Cherrone cum voc: t, totamquc ciuitatem in quinque tumulos ait diu Tam .c quibus maximus ab oriente adiacci prominctis in mare,in quo structum est templum Asclepit. E regione huius ab occidente alius est situ similis A ui imposita est regia magno sumtu abHasdrubalo exstructa. Cetcti tres minores collis septemtrionale latus claudunt, quorum qui magis orienti obuersus est ης , ,seu dicitur: huic vicinus ori, qui algentis sdinas d exisse videtur, quare diuinos honores illi decreuere : vltimus vero νου, seu Suis/ni vocatur. T. vero Liuius lib. XXVI. resert extra urbem fuisse tumulum quendam, quem vocabant. Vbi forsan ad imitationem magnae Carthaginis humanis hostiis litabant, non secus ac illi Saturno. unde Luca-
Et quibus immitis plicatur'guine HroTMutates, horre que feris aliaribus Esus. Sed quam graphice urbis situm exprimat Silius italicus lib. XV nunc videamus Carthago impenso natu ad ut auore Excelses totis peligo circum L muros, rctata ponti serus modicat uti liab, 3ο a Titan ortu terras aspergit Eoo. Ei qua prosDictat Phabis asera cadoris. 'gram in planitie sin tes egerit undar, Vas avet etemens, res fuereciprocat me. Sed gelidas afonte PthHimund rciosylla imposta iugo, pronumque excurris in aec uor, Et tuta aetermissenis minia fluctu. Portus Vrbis quantaevis clastis capaxmec tota quidem Hispania tutiorem inue
Effrit a te laterum ; qui 3 omnis abalis I angitur, in 'esinus nil visu reductos. Hinc aliquehinc vastae rupememinique minantur
In caetim pis. Hanc urbem cum Carthaginenses in belli sedem v armamentarium elegissent. atque hue uniuersae Hispaniae obsides pecunias,&qu dquid ad usus bellicos necessarium crat contulissent, uno die a P. Scipione per vim capta fuit, ut latius apud Polybium S: Liuium legas licet. Circa hanc urbem plurimas argenti fodinas fuisse resert Strabo, qitibus erant f
occupatae quatuor hominum myriades, qili P. R. indies XXV. drachma: una millia referebant, seu secundum Budaeum lib. IV. De asse 1; oo. coronatos. Sed per barbaro rum in Hispaniam inundationes a Vandalis priitio mox vero a Gothis solo ae lirata su-rii, non totis sexcensis annis decursis, postqtram exstructa fuit: ique intermiserandas ruinas, multis seculis sepulta iacuit. Donec eam Philippus II. Hii iuniariim Rex potentissimus, patentum memori instaurandam curauit, ne Turcae&Am piratae portus praestratia allecticundem occuparem. Quod a Vespasiano cona a gasumnia dilicentia S: industria curatum fuit, ita ut nunc egregie munua siit Episcopalis vibis in hodiernum diem utque primum autem Episcopum habuit San- f
403쪽
urbs pe laurorum tempora spoliata suit,nunc Marchionem liabet: e eoat. Fcitus vel b
m rem: ha uit 1 isicopos D. Fingeniam, δc Tui nitum, qui DD .ri de Isitati. frater fuit. 'bs totius Carthaginentis prouincia O-'
cui .ima vietum parebat, ipse tamen Episcopus Toletano subditus f iit: qu, resn paucos induxit, scicdcroni Tolcianum Arethiepiscopatum 'tin is Ca
ara Phocen spin e ructum. Tem i. quod icnebrium. D Idum est Debet priscis temporibus Dianae fano celebrrimum, a quo Dianis Minnilinius stipei liarium cise dicit. dc conticiariis Carthaginensi . Prose-. . maeus inter Edetanos recenset. ad Balearicum nrare situm, inter Carilia nem n uain,&Sucronem amnem. Strabo lib. ut ista, ἄπειρο . i. Harnan sim dicit ' ra inextremiti habebat Dianae Ephetiae templum, frequenti religione cultum. vnia de de inremi' dichiam; adlluc, teste Antonino Beutero, promontorius ii urbis .i, mus cibus leucis distans ' Arte ni vulgo dicitur. Stephamis B ant. ex Artemid a risuiuentia Phocensium Coloniam esse clictitat; Straim vero a Maildientibus condi tam, qua in re exigua est diuersitas. Nim de Massistenses a Phocensibus or nem dr xere, ut Phocenses primo Massiliam appulerint: dei adc vero aggravante . iaccin Hiloniani colonias dedi ixerint i qua men ad Pli cnies et i in referri pol sun0 ut Empcn iis, Hemermi optum: ubiq; tamen auiix ressionis memores, Dianae Ephesinae templa erexere.' Oppidum est ad rem maritimam peropportununx. Cum enim inolle exstrii ctumst, speculam etiam habet mari imminent lux longismium auigaimbus proi pectum praebet qua de catici insertorii S Trec piaculo vilis est telae Strabone, qui locus uba lustra, , oi de Ser
nurici Me n. & Florianus Occampo: cui suis a lauripie Strabo. ii Iaran ii phi quo has resertati est si es admodum ferace, scribit veris Lile
proim uatoriis nomen ii ream. Abrahainus vero Crtelius m teri Da Hi pani i lodriptione idem proniontorium, a Cl. t ollantico Irin v m vocariauciore. i. miror quid Strabonem mouerit, qudd paulo iniser nis scribis orto tuu ouq Quex Celtiberis eiectus esset, ut ii a vale idine diium tuum clausia cum apud ceto Alictores coni , Perpent a st inter-- emtum, lim:. teste velleio Paterculo. Emi pal ta .
404쪽
S ET AB IS, 'tiam nunc x tis uat, vim est regni Valentiae , non proeul ab ipsa Valentia : inter Contei nos resert Ptolenaaeus, qui etiam fluminis eiusdem nominis meminit. conuenti, armisonensis est Plinio.Hanc Francisi i .eus Tarapha ab Augusto Caesare cognominatam Valeriam tradit, quodex Plinio colligere est, licet ob diibi onem importuno intolemni aluet videaturi Habet enim sic Pliiniana dictio Set μι piae si simi, GωDUs, cum citra inter punctionem legendum csset. . sita est editiori in colle, M subline Sucrone alluitur: Gntit si duberrimi arborum fluctibus, dc praecipud mali punicis abundat: laiidatissimi tenuisti inique lini prouoatu celebris, adeo ut Plinius lib. X ly. p. l. primuin illi palmam deferre vide tur his verbist Similytero in Irasia, ratione alia inter iam inu Mamn ibia sua Munia in Europa opes : ficu iam mim in vicinoraris τι Reumaea, sEmilia via, na
rati M. Silius citam Italiciis lib. III. egregiam eius m tionem facit. Sedent με cohors, quam Merariisentum via ' Aniue altrix es tari Sua uSerabis, cyreias rubums e super Et rese μιν sitim componere lim Quo in loco obiter mihi notandum videtur, non est e legendis cum vulgo Sede aiatin led Stare a liquidem metam qui Ptolemaeo Heuuam Turaconensis e. rant pluuinciae; Mintam vero nu iamleguntur.Hoc in populo Silius Serubim stantii, licet Ptollaniae inter Contost alios, illi vicinos locet. eadem etiam ratione ι Catullus commendat ludaria Selaba bendecasyllabo illo in Asini iuuir insedam stan ex uerti j. Uuiserunt mihi muneri Fabrigucssit Veranu . Horum etiam Sirabo meminisse idetur, licet mendose apud eum legatur optimus monuit metissimus Casaubonus; Σαλtim: Telamini, inquit , summa remum assecopia, quin Sesa aere Pium: nusqualia enim gentium Gisia a siluit. Hiucoc Poet. Gratius in Cynegetico suo circainitium. . . mssotrue a lio 'eciantur Selabes v u. Nimis enim tenuia lina sunt, ii iam ut retibus uenirepossint
VALENTIA A D. IUNIO BRUTO COveterani de Veteres Zm. Coloni Iulia appes ira π Ispanue citerioris nobilissima , M amoenissima urbs est Vadentia, amari teste Plinici LAiis tantum M. P.distans, quam inter minanos populo Ptolemaeus: inter
uos recenset. hanc ab Hispaniae Re Romo, non solum secundum Asntium vitet .r 'iniensem in lanethonem, scd S pr cipuo Hispaniae scriptores, conii tam vilestru nef .u uictamque ab illius nomine Eo iis, idque CCC. pene annis ante orbis caput Ro- -m: postea vero nomen in k lentiam mutatum. Ddmirorum ineptum illum Anniatim 'i iumsuo Mancilione de Berois,multoruanti dii inuasse, Atquicquid ille essitiai, tam ii iam ex tripode dictum putent. Manifestum enim eximi epitome lib. LV.Iunium Brutum circa annum V.C DC.XVI militibus, qui sub vitiato milita
uerant,oppidum dedisse, quod Valentia nuncupatum est. Hieronymis vero Surita in Antonini imp Itineraritim credit, non lianc victa rum Hasemiam, sed illam quae in Lusitania propc Tmna, Viriati militibus a D. Iumo bruro datara. Lacum puc classi sic
405쪽
sicos Scriptores huius Visaetrae ad Tagum , nusquam mentio fiat, nulla ratio euincet. hane a Viriati militibus habitatam. nullius etiam momenti cst, lubd urgent montiam Edesanorum, nimis a Lusitania distate subi bellum cum vitiato gestum j ouam ut eo Colonia mitteretur. non enim in sola Lusitania sed & Carpetania, & Celtiberia, bellum circumtulit Viri .atus,& ut refert Appianus in Ibericis, etiam post mollem Viri ti, milites eius duce Tantalo,a Sagunto ausPiciis inSeruilii Caepionis repula sunt: A: exiguo intercedente tempore, deditionem iccure, agrique illis assignati S sedes, quibus habitarent: quae certe omnia Vasentia nolirae fauem,SI Liuianae Epitomae constanant. Opinioni meae substribit Andreas Resendius, in D. Vincentio heroico sanὰ
Bruti viri Hesperiam Tisiaticaede manum Hepetens, acus patinitivria honore Donauit, positisque Hu victrictb mammis,
Qua de causa forsan in antiquis inscriptionibus incolae nummi&-nunc pantur, ut indicium facit illa, quae Valentiae spectatur:
Eandem verbColoniam fuisse testatur Plinius. antiquus verbnummus a Golletio roductus, referent Ortelio, Goniam Iuba, Valentiam vocat. Sed quo tempore Co-onia effecta fuerit, in tanta antiquitatis caligine latere quis meretur Sita autem est ad amnem Turiam, licet Pomp. Mela lib. II. Duriam Vocet, tamen,
monente doctissimo Hermolao Barbaro, Turia legendum . quamvis Gerundensis Episcopus dicat Pontiam vocari flumen, quod per decurrit, Turiam verbSaguntum praeterfluere: sed crassior est error, quam ut refelli postulet. Vrbs haec caeli, solique miti temperie nulli cedit, nec felici, ae superbae Campaniae inferior. Toto hic anno floribus abundant prata, hortique,vernante semper aura. Hyemis hic rigor ex lat: equitum splendore nobilis, mercimoniis opulenta, opificum numerosa turba instructa egregie: lanificium hic diligentissim8 excolitur, ut panni valentini, M ipsa lana inter ceteras Hispaniae palmam ierant. Incolae elegantis,& festiui fiant ingenii, nec a Musis alieni. Auctor eli Be uterus urbem a Cn. Scipione maximis cloacis donatam, M publicis priuatisque aedificiis excultam , sed more suo citra testes. Bello Sertoriano a Cn. Pompeio deletam fuisse, auctor est Salustius lib. I v. Historiarum in Epistola iusdem Pompeii ad Senatum his verbis: Castra hastium apudSucronem capta, praebum a- pu flumen Turium, cV dux hostium C. Herennius, cum urbe munira se exercita deleti, suis cura vobis Funt. quam tamen postea a Sertorio restitutam dicunt. E Maurorum verbscruitute cani Rodericus Biuar, cognomine Od, anno CII. XXV. asseruit, rei bellicae vir peritissimus qui cum maximis numerosissimisque hostibus collatis signis, frequenter dimicauit, victor tamen semper euasit, in cuius memoriam Vaseuliud Ciavialgo dicitur: scd illo vita functo, iterum a Poenis occii pata fuit, donec anno II 8. Iacobus I. Aragonum Rex eam iterum Christianis restituerit. Hac in ur D. Viacen ius Diaconus sub Diocletiano martyrio affectus est. Duos Pontifices Mac Ecclesiae dedit, Calistum IIL & Alexandrum VI. utrumque exstirpe Borgiae Archiepiscopatum habet celebrem& opimum. Sed non ultimo loco duxerim ciuem habuisse Lini Memn Viuem, virum doctii simum, quem ingenii sui situs posteritati iacitiunt interesse. Tomus IIu
406쪽
mynthiis, in i rdeatinc torrita. Dravis te T. iam et et sti μι- mum. Theatri rellam D Eliquias esse sanguntiae es adisi Iamiam, ne no Hil panicarum rerum gnaru igno-0rat,quasi mura vetem dicta. non pro ulentina valentia Edetanorum, ut de olim i o Sagunt us,distat,i mari aliquantillum Molini enim tantum mille passibus, nunc vero IL M. P. mare remo um liabet: siue quod olim tanta urbis magnitudo fuerat, dceo vl ite protensa excurrerit, siue quod pelagus arenarum adgestione in talarum recesserit ne tantae urtas calamitates ex propinquo aspicerer. Dcoriguae eius prima
conditore multa effatiunt Hispani, Franciscus Tarapha a Saga filio Clius, nepote ham, qui cum Tubale in Hispaniam venit, nomen h. ibui sie asserit. Alii a Sagis Ibeiicis cotidi tam esse fabulamur. T. Liuius lib. XX l. a Zacyntho insida oriundos dicit. quibus etiam misti ab Ardea, Rutulorum generis. Recentiores Hispaniae Scriptores ad Herculis comitem Zacynthum originem referunt,auctore Silio italico lib. I.
Haudprocul, Herculer testantselatoremum 2 OClementer crescente tugo, queu nobile nomen i Condum excelso suratur colli Zacynthus. Hic comes Pidae remeabatem agmine Thebas
Gersone exstincto. Idem tamen Poeta mox sebnectit, M a Zacynthiis Se Ardeatibus auctam urbem, cuius non pigebit vcrsiis producere:
to exprofugi, ducente uoto,aaeuertere colam, Insuti quos genmt Grato circumsua ponto,
teque auxit quondam Gerara regna Zacynthm Firmavit tenues orim mox Daum 'bes amus, missu Areo quem iuves alumno 'fag Atmu regna a Uris, nunc e ydea nomen.
urbs olim opulentissima, maritimis Micrres cibus fluctibus telix, sanctitate disci- seciali fide inprimis illustris, quam vij in perniciem suam pertinacis linae coluit. Potius enim quam a Romanis ad victorem Hannibalem deiciscerent, communi . rogo sese ciues si periecere, cuius excidio secundum bellum Punicum excitatum, innumeris caedibus illi parentatum es Octauo demum anno quam a Poenis capta eria Cn. Scipione, depulso Punico praesidio recepta,de antiquis cultoribus quos belli vis reliquerat, est restituta, teste Liuio lib. XXIV. unde inanifesto Appianum Alexandr. in Ibericis lapsum videre est, qui Spatiariam Carthaginem ex Saguntinis rumis excitatam crediderit. Templum hic crat Dianae cacrum, magna religione, quod ex ad ''
Plinii aetatem perdurauit eodem teste lib. XVI. cap. XL. his verbis: Inmsama, Pa tiaram templum Diana a Zacyntho aduectae, cum conditori bin, annis Escentis ante Troiae exendbam, --ctore It Bocchus, infraque oppidum id haberi, cui pepercis re sane anductus Hanni bali sumper trabibus etiamnunc durantibi. Hoc vero aeuo ruinae eius indicio sunt,qualis
olimvlbs fuerit : inter quas Amphitheatri vestigia spectantur. Hii iusti emicyclianabitus est pedum Rom. CCC. LIV. latitudo parietis obuersi pedum CC. vomitoriorum crassitudo pedum X l I. cum dimidio in L. gradus etiam consurgebat. Laudat illi mos olim calices parabat duunt si teste Plinio lib. 3 s. cap. . Vndex Martiali, lib. I. . uanos scituu teneat. servetque m mser me Suinti, poc tu D DIO.
Exstat etiam liacm vi vetusta admodum Claudio Caesaii, Galieni successori dicata inscriptior
407쪽
e riacum mos regia. ter Carperatios, non procul a Toleto, Ptolemaeus t Mamuam urbem collocat. V
X re etia indictam reserunt Moletius&Tarapha: sed ab illis tantum . hodiei o druium esse in confesto est. licet non milli non hoc loco sed ubi vici in Vimmani, iactuς, olim ruanturan ibis ledicant. Guantuae coi ditorem dicit Tarapha, Ocnum Tlia
berini Latinorum Regis filium, qui a nomine matris Tiresiae vatis filiae, aliamque in Italia vi beni appellauit. sed huic Palaepliato, quis aurem praebeat 3 Hodie oppulum eii ex totius Toletanae dioecosis feliciisimum situm est editio si in elluo, de septentrioni maiori ex parte cxpositum, cuius radices allui modicus amnis. vulgo Guada ama dictus, qui saxeo ponte transitur: non procul λ Madritio oritur, I Tago se admisecta situs amoenitate, acris insigni salubritate. oe soli egretia fecunditate, inter primas totius Hispaniae urbes, non iniuria potest adnirmerari. Aiunt Imp. Curialum v. diutumia quartana assectum, sola aeris huius clementia, breui inc se testissimo umorbo liberatum. Saltus habet umb oso ', frequentes, siluas Risum v nationibus dedicatas. In Madritii etymo multa Minsilia vulsb seruntur, quae cum inepta sui . silentio premam. Ioannes de Menna Cordubensis, Poeta ver culus, sed non insulsi ingenii, tauributum igne cinctum suis tythmis praedicat, quia tam murorum fundamenta,quam priuatorum aedes pleraeque pyrite lapide constant, cuius copiosus toto territorio prouentus est. Frequens hic recessus & habitatio Regum pro sertim Philipp II qui variis illud operibas exornauit, ut nunc in splendidi illinum oppidum euaserit: siquidem toto regno hue excita nobilito, sumtuos a sibi aedificia exstruxit. Nefas duxerun, si Madritio relicto, de vicino illi sexto inde lapide E dumo, Hieronymian 'rum monasterio ad S. Laurentium tacerem. Visit ut ibi mirandi ops storis egregia litotes,&plane Regia, quam maximus HispΑNi AE Regum Philippus il .re.
plo iunitude die. . Celeberrimo enim illo praelio adop3idum S. Q imini vero-
manduom caput, o. Laurentio aedem vovit, cuius die anniuersario&tutelari natro
no, si otem Gallicae uobilitatis sudit, & firmillimam urbem expugnatiit, anno et risti Seruatoris M. D. LVll. lactitet Roma licet Amphitheatra sua, Pantheson, Capitoli xim, palatia, S umi numinibus sacrata templa; dum sese Hispania hac mole cetera binis miracula non iniuria superare contendati nam praeter tEmplum , α monasterium rarissimae structur , Bibliotbecam habet omnis generis librorum, ec praecipuὰ manus eriptorum copia instructissimam: ut unici varicana excepta, incer ceteras pauniam serat i qua in recum Ptolemaeo Philadelpho certare videtur De regio vero; a. latio, quid attinet dicere, nisi quod ibi materia vincitur ipse sua. An arcti uecturam requirest ne Vitruvius quidem aliam. an marmora v nobkta lapide nil plani rariores. Nam hortorum nitore, satium amoenitate. silvularum inbraculis nec ipsa Aiui biae Daphine illic comparauesit. magnitud , eius tanta, vi velinquatuor Regii invises commode sui Aesito qui singula huius molis seire desi derat, Abrah. Ottelii parergon editionis viti tuae adeat.
ite 'tus teste Plin o. lioca uo. i. Ea leue res ab amne Henares, qui urbis muros
a terssuit. Elapsis seculis trians stramen sita erat teste I arrerio, ubi Malucri scae urbis vestigia. Tenis, ore R res Alylion si sapientis vocabatur Adiati S. quia is Sanctus ni cum scate sub s. Pastore, sub Daciano Praeli de extra urbis pomoeruam maturio inca sunt: qito iram his versibus irae moliam celebrat Poeta Pitulcntius:
408쪽
C A ν. LX li I. CARRACA EADEM CUM ANTONINI ARRIA CA
Ion procul Compluto urbs est Gaiarilarara via b dicta, Punico serenone sumen lapidum signate, pleri'; Plispaniae Scriptoribus petitiaium, ut Lucio Marineo Siculo A: Mario Ai etio. Sed i aede illos hallucinari ostendit Gai par Barrurius, qui una
cum Ain br. Morales Ptolemaei maci m, x Antoninit: p. in hine ario Arriacam se asserunt licet losas Simierux Arriacam legendum suspicetur unde Poeni prim5 artacadcilexere, posterior verbae s. magis corrupte, rLiωr , quali men Amasa dixerunt. motas cnim illis dictionem Guadi Dccluenter praeponcie. vi cis Ad pe, na, aliisq; sexcentis. Arnacam v cro,ves carra meit suadet passuum numerus, quo Antoninii Compluto Attiaeam XXII. M. P. distat edidit, qui V. cum dii nidia leu- .cas Conficiun licet Complutonia nec rara tantumlv. sed maxit nas incolaeuu- meram: raro enim ex quantur milliaria cum leucarum numero. Sedicrupulum omnem adimit, aequari distantiam, quam Arriaca vi l Cessatam Ant nurus numerat.
cum ea faciam ara Hi tam usque scaenim XX l V. M. IUex leucis sipondent Sitaci modicca tui in tumuli, ad ripas Hrnares amni quem Ambr. 1lorales a Plutarcho 'TGenior putat. m aca, ted non ii aernenda urbs, i essii pi ι cipua Meti doZae t initiae & Ducu cieqoorti iplendidi, aedabu 5 unus horiis egregie Ornata. Pricipue vero nobili Q Sertorii stratasvmate celebris r teri Vicitarchus in eius vita, pullum a Metello Scrumum, non procul a Cliuacitati s
409쪽
ita enim vocat) ad amnem Tagonium castra liabuisse,qui ut seculi illa barbaries et ,
inon oppida colere, nec per vicos liabitare, sed antra x speluncas adiacentis montis incolero norant, S naturae hoc munimine freti, Sertorium ut victum despicere: ille aegre contumeliam ferre .cxcidium ipsis minitari; sed frustra: obscruat interim speluncas omnes in Boream obuersas patere, vicinumque latc solum pulvereum esse ilico iubet milites adiacentem terram sustodere, quasi aggerem admoturus. Barbari conatus eius risere: sequenti die spirante valido Aquilone, iubet milites aggerem qu tere, eqtinesque magis tellure concutere, quovcmus excitati pii lueris nubes mi plorum ora oculosque volueret, quibus cum nullum effugii a pateret, repletis faucibus. o spiritusque meatibus praeclusis, tertia se illi die tradidere: magna Sertorii fama Agl ria. quod non tam hostium , quam naturae victor esset.
caras. Miuiuxtur quia Sagunto ortam dici ni.
SEruntii olim Celtiberorum urbs non obscura, nunc leuiter deflexo nomine, G- vocatur, Plinio Ptolemaeo Iobrga Antonino in Itinerario Segon- icia, T. vcro Lihilo Λὶ runtii dicta est. Estoc alterab ancia versiis fretum Herculeum, a Plinio nominata. Cuius vestigia hodie circa Gaudelete fluminis ripam conspici, de Gi onca locum vocari,auctor est Ambrosius Morales. Antoninus etiam praeter hasi ter Nertobricam Sc Caesaream Augustam, Secontram urbem recenset, quam Gaspat Barrerius IIuetam dictam scribit, non dubiis coniecturis fretus: lubuit lias ita strictim urbes reccialere, ne nominis assinitas Lectori erroris amam praebeat. St. atuit autem Antoninus Segontiam, inter Complutum & Bilbilina, a Cessata M. P. XXIV.dis o stare ait, qui sunt septem leucae ab Hita quae Cessata est Suvmyrm usque;licet hic parum exacto M. P. leucis respondeant. sed laoc mirati subiit, nonnullos, nulla mensurae habita ratione, in mera meridie ita caecutiisse, ut crediderim hanc urbem, tum olim fuisse, nobilem illam memoria seruatae in Romanos fidei. Sed magno a se mutuo interuallo distat e quis ignorat ' Ad Iberum enim S unius est, ut apud Liuium ceterosque Geographos videre est, a quo Seguntia plusquam XXX, leucarum in te ' uallo dissita est; alii vero a Sastantinis reliquiis conditam ferunt, inter quos est Ioannes Gillius Zamorrensis: sed citra probati alicuius Scriptoris suffragium. Nam x T. Liuius in bello Macedonico regii se meminit, quod exstincto secundo bello Punicos .itim enatum cst dubio procul originis S guntia meminisset, cum recens apud o- innes miserandae illius cladi, memoria vigeret. Ambr. Morales auctor est veterema tiam non eo loci suille, ubi nunc O, sed media ab liinc leuca, loco vulgo di- cto et in s. la, ubi multa circumiacentia rudem urbem olim fuisse testantur. Sit i l Lec urbs est in clivo. muris egregie vallata, Madiuncta arce collis pedem sum cia alluit: Episcopali dignitate ornata est iam pridem, ut frequentes in prouincialibus Hispaniae Conciliis subscriptiones Segunt- si is itustantur. Tem plum habet non vulgaris operis, binis turribus conspicuum: multa hic marinorealc- pulcra Pix stilum,&illustrium virorum se osterunt ipe, tantibuς. inter cetera X.Lι rata astabre ornatum vilitur. quod ibi magna in religione habetur. Episcopo in annuos usus supra XX. aureorum millia ceci int. Habet etiam
liberalioris disciplinae. de Tlieologiae Collegium non spcria cndiam.
410쪽
fuit. Cognominata August. a. Satine amnem a ferri temperie. Plinius emendatus.
SIta est Cati tamd in Celtiberis, quam plerique festiuissimi Poetae Martialis squem
AElius verus Imperator juum appellabat credidere patriam, Bilbilimio inquam ; sed refellit receptam hanc opinu nem diligentissimus Gai par Barretius. p tissima illa ratio astu petita: Cilita enim in convalle; Risitas vero in monte posita erat, ut non semel testatur Martialis. ita enim ad Lucianum: I de aliam Lutane Bilbilimes armis nobium. Ita enis selicissime emendauit primus Hieronymus Surita Caesaraugustanus,laomo do tissmia cum pallim legeretur, Equisoam: nobis m. Bilbilitanoscium equos, magno in pretio ni ille non vidi qui scriberet: non enim et hequu Ithacaelicus, dicebat ille, cum in aspero monte sit: aquis vero nobilitatam esse Salonis amnis. qui- iob iis optimum hodieque armis serrum temperetur, S incolae testantur, & Trogus Pompeius, ac Plinius auctores . clarius vero situm exprimit S. Paulinus ad Ausonium praeceptorem iiisce versibus: ontanamque mihi Catigurim, or B Ail acutis Pendentem epulis, collimque tacentis Ilerda probras. Idem vero t. Iartialis patriae suae situm alibi clarius explicat: unicipes, gusta mihi, quos Bilbilis acri lante creat, rapidis quos Salo cingit aquis Ita enim legit ibidem 1,cti si nus Surita, de Ant. Augustinus, cum antea passim leg retur . ra, loco t qua vere agrestis,&insulsa crat lectio. cum itaque ditiori loco sitam fuisse constet, non poterit esse Catiravi. quae humiliori loco cli. Adde vii lucriam pictae Salone cinctam fuisse ut ex versu sit periori constat: Cati-ιaiud vero Salone tantum alluitur. mons etiam,vbi olim Figiis fuit, nunc corrupto nomine Faut vici vocatur ab incoli , media leuca distans a Catiram , ubi multa antiqua- rum aedium vestigia visuntur. Frequenti allicet iam Romanorum numismata eruun-
tur, quae, quia rudi plcbi ignoto, mille figmentorum occasionem praebent. Illud prorato saltem habent, his in locis quondam inclytam, & populosam urbem sutile. Minime etiam praetereundum, Bilbilini olimmunicipium fuisse, δ sud am cognomina tam: cuius rcilicet a Plinio non fiat mentio, innuete satis clare videtur Martialis supra citato versu:
conte creat. Idem antiqua numisi nata ostendunt, quorum unum adducit Ant. Augustinus cum hac insicriptione, in medio instriptum habet: II. vi R.& circumcirca M. A vG v-
ta, cuius mirificavis indurando serro est, ut diximus, & non semel innuit Martialis, praecipue hoc versu lib. lv. Epig. v. Grato non pudeat referre V2
a vincit Cialybasque, Oricosque.
Ei ferro Platea uosonantem: amfluctu tenui sed inquieto morum Suis temperator a χbit. Locus hic me monet, Plinium a mendo aut a Scriptoris potitis incuria vindicandum lib. I q. cap. 14. de scri o agentem: licubi, in tu it, vena boritatem hanepraestat, et in Noricis, asecutis Atra. t Sulmone aqua: ut diximus. Sed quis quaeso si movem a tram
serro bonitatem praestare scribit 3 non licuit vidisse haercinis. Et quod mirum, ipse Suru