장음표시 사용
121쪽
snam partem nil praeter stuperbiam, luxum, pompam, e citylendidam vestem: nihil praeter morbos,ac scabiem referret clomum: ac nullas artes praeter aleae, & pilae lusum, gladi
toriam, ac tripudiatoriam disicere. Interea talpen omnes conterraneos prae te comtemnere,quasi civilitatem rcrumq; prudentiain 1oli possiderent. Hos elle longaru pregrinati num fructus in adolescentibus: Parentes auteiri,eorum C
perientia doctos inteIligere indies,quantis in mercem damianosam impensis sit opus: quarum ob jacturam saepe caput ut proverbio dicitud scalpere eos videmus. Denique millephiculis obnoxias cise peregrinationes, & itinera longa.
Occurrere ubiq; juventuti imperitae fraudes, insidias, en rcs, naufragia, lapsus, latrocinia, venena,caedes, morbos ac mortes immaturas inter ignotos. Quam triste, ac miserum
infelicibus parentibus, si charus, exoptatusque filius post longam ablentiam, maximosq; sumptus factos, tandem ineptitolio funesto dutaxat non te tcnus, nigro θ praefixo redeat, suspiria, lachrymas & planctus adserens Z Si haec privatis metuenda, quid magno principit qui nusquam latere, vel sibi vivere poteit: qui semper in oculis aeque pravorum technis ac in udiis, ac probitati bonorum sit expositus. Sed quato hoc pars imbecillior illa est, hoc saeculo,his moribus;
tanto majora ubiq; pericula obversari, qemlibet nisi mente sit captus fateri debere. Non igitur consultum video, ad lescentem principem tot casibus objicere non sine immensis sumptibus. Non posse cienim Carulum pro majorum suorum splendore, pro cognatorum ac amnium amplit dine, pro parcntum statu & conditione mediocribus imp sis soris educati. Recte prudeuterque censuisse Veteres, d
mum ' propriam domum optimam esse. Mysonem Ch n um sapiente appellatum,& Aglauni quedam Psophidiuu senem ac pauperem oti in oraculo Delphico Gygi Lyd rum regi amplit simo felicitate praesatu esse: quod praedii iiii,
in quo natus erat, limites nunquam fius let egressus. Principi Carulo non minus honoratu fore,ac utile magis di frugali victu,moderatisq: silmptibus apud sitos educatus, natale solum amare,& moribus patrias adsiliesccre discat: sitarum provinciarum naturam,i Pitum, ac situm; populorum ingenia, consuetudines legcs . c privilegia, atq; ordinum omni conditiones scillim cogno cre possit. Linguas, praeter ver
122쪽
naculam, paucas illa esse necessarias, Gallicam videlicet Ee Alamanicam; easq: ipssim domi aeque faciliter ac Latinam apprehensurum.Tum maxime familiari consiletudine suo rum animos sibi obligaturum, optimatum amatorem sibi conciliatum si patriam ac siuos redamare a puero,assiduoq; mi ho colere ipse vidcatur. Si vero poli longam absentiam sis parum notus, moribus externis imbutus, peregrino comitatu stipatus, cultuq; ylieno de rmis revertatur : grave illi suturum ac dissicile,sitorum moribus ac institutis te
mei accommodare.Immo periculum re,ne multa novare
velit,quae alibi visa placuere;ne pro subditis, exteros san Lstigas, sibi ilim consuetudine iuvenili cognitos rerum guber naculis adhibeat. Libellati publicae, provinciarumque laluti advel sum & perniciosum semper hoc non istum esse: ve rumetiam principibus ipsis valde periculosiim. Alexandro Magno post maximas victorias peperisse thmmam invidiam , quod barbaro cultu ac habitu peregrino delectare tur, Persicisque ritu adorari a suis vellet, Demetrio Philippi Macedonum regis filio exilium attulisse, atquc Vennoni Parthorum regi abstillisse regnum ; quod obsides apud
Romanos cum sui sient,eorum moribus,artibus atqueinstit tis nimium indulgere viderentur. Cujusvis aevi exemplo rum csse copiam, neque vetera adductae necesse csse. No.sro etiain staculo plures provincias perpetuo tumultu aeseditione flaarantes doceri posse, quantam reip. malorum Iliada rectores peregrini,ac veteres consuetudines, legesque
contra morem majorum innovatae adducant. His rationi
bus inoli plures ut dixi) censuere,non educendum extra provinciam adolescentem Principem esse. Multi in diversa fuere sententia, qui utile, ac pene necessarium fore iudicarunt , ut in aulam amplam, ac praecipuam fit nimi alis ius Principis recte institutam mittetetur per biennium tri Pr 'ς enniumve, morum ci linguarum varietate conspicuam tu pq merbi non luxus, aut gula; non mollities aut levitas dominare tur, sed honesta disciplina vigeret: Ubi virtus ac bonae artes haberentur in precio, heroica dc mascula juvenum exer 'ς- ς' citia frequentarentur, & essent in usu. Nam solum libris, disciplinis, atque pMceptis indigere futurum Principem, sideriam polytropia quadam, & rerum variarum mperiuentia: Oponere quoque eum res comminus periclitando
123쪽
discere, quo firmius eas memoria retineat, & ex eventa quoque consilia expedire discat; non ex libris tantum, aut praeceptorum dictatis. Recte atque vere finxisse veteres Sapientiae patrem Usem, di matrem Memoriam csse: atque hanc deam elegantissime idipsum in Afranii Sella fateri, his versibus ortum, nomenque suum togatis palam facu
VpM me genuit, mater eperis Memoria. Sophramiscant me Grin et M enuam. Gubernandi vero dissicillimam aitem esse: clavum ipse ni manu terat, nauclerum nunquam peritum fore. Arat
rem deliraturum frequens, ni discat ipse stivam manu regere. Non temere Aeollinem deae hujus antillitem ac artium ipsum priadem τε rowπν publicasse Spa tanis suis Lycurgum; eoque symbolo docuisse veram prudentiam multa audiendo, plurimasque res usii periclitando quaeri debere, ut Sosibius, di Aristophanes grammaticus, auctores sunt. Futurum oratorem Quintiliano teste, in rhetorum & cophiliarum turba versari debere: sic Ρrinci pem ' futurum inter principes, dc magnates rerum publicarum peritos. Inter hos adolescentcs cito posse oculis Se auribus haurire vigilantiam: apprehendere verecundiam Mabistinentiam, addiscere prudentia consilia, res iplas experiri togae militiae iudi Cum domi alioquin inter filios, pro abstinentia facilius licentiam dc ignaviam: pro verecundia temeritatem & impudentiam imbibant: pro prudentibusae liberis consiliis audiant saepius nugas, blandimenta aepalpitationes: rerum exitus, non nisi ex relatae, ac fabulis intelligant. Faceidere nunc oportere Germanorum vel rum, Catonis ac priscae severitatis exemela rugosa 3 nostris moribus, nostroque aevo Vivendum esse. Et aliam esse privatorum, cujuscumque sint ordinis, aut status, institu endorum rationem, quam Principis. Hunc caput, hunc metitum esse in sceptro positum. Hujus este vocationem maximam, ut oporteat ipsum multis vigilare, multis sapere:
ideoque indiger accuratissima institutione, uti possit in Gmni sapientiae genere versatus Videri. Privatis esse satis, si bi. suaeque vitae instituto, ad quod natura fertur, quemqnestud, ee: Principi satisfaciendum omnibus esse. Quare cum illi liaci oribiu stringantur habenis, cuius etiam a recto tr mite
124쪽
mita ipsos aberrare, pravaque conversatione seduci. Adoleascentem Principem soris agentem nunquam esse solum, habere selectium comitatum ministrorum, quocum Versetur. Adesse semper suum Nestora, vel Achatem, cujus nutum observare, praeceptis de consiliis obedire cogitur. Hunc vigilanti cura vitiosorum consortia procul arciturum, ipsit madversus delitiarum bladitias, ferociam, licentiam, assem
talorum venena, ceterasque adolescentiae corruptelas , ac
pestes bonis admonitionibus sedulo praemuniturum. ULtam quidem humanam ubique fortunae arbitrio &casibus variis obnoxiam esse: pallidamque mortem regum turres, di pauperum tabernas aequo ubi qui pede puliare: Omnibus igitur manifestum esse, quod non minus domi, quam foris Princeps mortalis sit. Ubique regnare fortunam variis casibus. Quare non semper domi, velut apum rex inalyco vulsis alis concludi ipsium pos Ie. Equitandum, navigandum, ae proficiscendum serpius. Tum aeque periculis
iisdem objici, quae nunc virtutis, ac prudentiae caussa paucis annis , dc secure peregrinaturo metuuntur. Virtutem
a diis immortalibus in arduo, ac siiblimi positam parvo sudore,levi biisve impensis parari non poste. Et nisi hanc Prin-ccps possideat, umbram,ac simiam in purpura potius,quam Principem esse : Immo pestem ac perniciem reipublicae. Sumptibus igitur minime parcendum csse in ejus capitis institutione recta, a quo maxime filiis Reipublicae depender, ac mesum provinciarum felicitas. Ad haec linguarum p regrinarum cognitionem aliquam illi necessariam fore, arbitrari quidem nonnullos: sed Germanicae tantum, & Gallicae, propter commercia, clim iis populis paternar ditiones sint circumseptae. Quis autem Italicam, & Hi sipanicam ociosas fore priidens assirmabit, si assinitates ipsius respiciat di quod hae linguae nunc temporis in omnium fere Christianorum Principum aulis ubique vigeant,& floreant ' Tu pe prosecto, & indecorum illi fore, cum Imperatore, RegNbus Sc Principibus peregrinis, eorumve legatis ore tantiari alieno colloqui; cuna ipse nutu, & signis dumtaxat, quae V lit indicare cogetur.. Constat optasse quosdam nostri saeculi principes Germanos magno, & singulis talentis cupivisse singula compensare verba, si citra interpretem rebus posti lantibus, quae vellent, cum monarchis colloqui potuillent.
125쪽
Olim xerxem Mithridatem potentissimos reges popilorum multorum multiplices ac varias linguas discere non piguisse nec dedecori ipsis fuisse, Themistoclem quoque senem & exulem intra annuum spacium summo labore Persicam didicisse: quo sine interprete cum Xerxe rege loqui libere posset. His si libusque opinionum diversis rationibus diu,multumque certatum est in senatu, ac etiam postea in conciliabulis dc conviviis. At vicit tandem, licet numero imbecillior, auctoritate tamen patris fulta. melior, ac sanior sententia : decretumque , uti Carulus Princeps honorato, sed frugali cum comitatu in Austriam profici- sccretur: per biennium maneret in aula Maximiliani Imperatoris Caesaris avunculi sui, palatium ossicii caussa quotidie fiequentaret . & cum Caesaris filiis amitinis suis anctam amicitiam familiari consuetudine contraheret. Quorum duo majores natu Rudolphus , & Ernestus ejusdem fere cruri Carulo aetatis ; ac summae spei adolescentes. recens ex Hispania ab avunculo Philippo Rege redierant: ubi perplures annos a puero fuerant accuratissime educati &instituti. Ibi mores Carulus, linguas, ac disciplinas exteranorum usii addisceret: regulorum , principum , legato. rum , illustrium , atque doctorum hominum colloquiis per converiarionem assilesceret. Domi certis horis 1ludia tua, foris cum exquisita nobilitate militaria & campestria Principum exercitia feliciter incoepta continuaret. Bieri. nio peracto, Italiam, Gallias, Germaniamque inferiorem per ambages redeundo perlustraret : sanguine vel assini. rate, aut necessitudine sibi junctos Reges ac Principes vi si taret : celeberrimas urbes videret, populorum instituta, di . sciplinas, ac mores cognosceret: & quicquid denique vel antiquitatum, vel aedificiorum, aut munitionum, quibusque in locis visu dignum esset,pbservaret, & annotaret. Hujus autem profectionis, ac onerosae licet provinciae curam omnem in se magno animo suscepit ejus oeconomus ac gri. bernator Guarenerus Gimnicus, ut Principis, & rei p. siuae est amantissimus. Fit igitur apparatus ad profectionem ex ejus arbitrio ac consilio, renovatur oeconomia familiae, de. lectu habito comitatus ac ministiorum, non ad pomPa
vel splendorem: sed ad usium ac necessitatem. Seliguntur summo judicio ex praecipua Pvincialium nobilitate latrap unlii
126쪽
ad generosa mi iusteria, qui corporis ipsius Principis custo- ne semilia diam dc curam gererent: Joesines Reccius, Guilhelmus N rubstetraditis, Adamus Gimnicus, Guveneri F. Hermamus 'νnc pis. Bolfuinus: quibus pollinodum in aula Caesaris i alii plures accesserunt. Adduntur item duo pueri nobiles otio Vachiendoncus & Rolemannus Bilandius. Cetera iam lorum ac servitiorum cohors expedita, & frugalis non minore cura instituitur. Et quia Matthiae praeceptori apud minorem statrem ipsius IoannemGuilhelmum Principem, a tum in Gramma cis erit diebatur, manendum erat: 'uaestatus est vir pietate simul atque eruditione conspicuus aliquis: noti ἁ-ν α Αακος, sed civilitate morum amabilis, lingua. um non imperitus: qui jam antea Principibus inservisset, Gallias, Germaniamque vidisset, atque Italiam consuetudine cognovisset. Ad cilcere placuit unum ex aula Buta sun dica, ex famili domus Granuel lanae et equa Velut in ovirtutum politicarΗm celebri gymnasio quodam,multi prξ- clari viri Principum ministeriis nostro faeculo adhibiti sunt, ct rei p. gubernaculis admoti. Accersiitur ex hac quidam Corona Pighius, mihi sanguine jui1mis,qui juvenis studio n. rum causia per annos octo in Italia manserat, & inde rever- sus Antonio Perrenoreo Cardinali Granuellano, supremi senatus Nincipi, sib Carulo V. Imp. Augusto, & ejus filio Philippo Hispaniarum rege, fuerat ab epistolis Latinis, &ci bibliotheca per annos amplius quatuordecim. Vir in bonis disciplinis, historia veteri, & in antiquitatum observatione haud mediocriter vertatus. Hunc pater comitein adjungit peregrinaturo filio: jubet, ut mores eius familiari conversatione sormet, studia literarum pmmoveat linguam crudiat : in itinere viiii & observatione digna quaecunque monstret, dc doceat. Rebus igitur jam rite constitutis, anno rost Christum natum c I o DLXXI. clim iam Carulus princeps praetexta depolita XVII. annum ageret, dies prosectionis est indictus : ut circa Idus Octobres universa cohors adesset, & ad iter accingeretur. Movit igitur familiam par r, dc omnem aulicum comitatum Dusseldorpio Bensbe stiria, in sit periorem Montensis ditionis provinciam : Quod castrum in Ubiis ultra Rhenum e regione Coloniae Agripi inae litum est. Inde praemissa plaustris impedimenta
127쪽
tenestri itinere Ratisbonam per Francones. Et cum iam profectionis tempus appeteret, charistia selemni eonvivio celebrata sitnt cum amita, stratre, & roribus amicae demi sionis caussa. Pater ipse, quamvis valetudine imbecillis, S alternis plerumque diebus aeger, filium tamen comitari,& praetoria navi adverse Rheno itinere dierum octo Franc sortiam,vsque ad stiperioris Germaniae limites deducere .o- 'ostionτι luit. Igitur terrestri itinere Francosortiani equi ducuntur, numm. & XIII. Kal. Novembres valedictis omnibus, Bens bergo disteditur, magno cum comitatu nobilium, officii caulla prosequentium. Confluuntque hine inde vicini magnates in itinere Carulo principi valedicere cupiἴntes : atque imprimis Adolphus Novaquilanus Comes Ulpiensis, elegantia morum insignis adolestens, expeditis eqtris,ne debitum
praetermitteret. Conscenduntur naves ad Rheni ripam e regione Bonnae,& labore jumentorum sexto die per Rhenum asscendunt Mogunciacum. Ex more Dux in itinere a Vicinarum urbium magistratibus of&lose salutistur , vino atque lautiis honoratur: atque etiam castella, turreS, arceS, ac montium propugnacula in transitu tubarum senitu, atq; tormentorum aeneorum applausiu gratum ejus adventum
testabantur. Tum patris jussit Carulus cum Pighio familiariter agere, visit digna passim observare,&annotare, deret M N literaria colloqui, & midia sita quotidie conserre coepit. ε H quod tota deinceps prosectione statutis horis, plerumquet bis in die continuatum est. Appellentibus Mogunciacum, g obviam itum ab Archiepi pi Principis Electoris Danielis ς' ' Breyneii oeconomo, & arcis praefecto: qui absentis nomine ηε - ac in Franconia ad Moenum tunc aestivantis, dc nondum reversi, invitarunt Principes ad hospitium, & in Palatium receptos magnifice tractarunt. Postridie sumpto ientaculo discessere, Rhenoque relicto, per Moenum adversem D co for vecti sunt Francosortiam , emporium celebre Germaniae. Verian traditis appellentes , urbanus consul ante portam exceptos facibus deduxit in hospitium. Postridie propter diei dominici ferias ibidem principes quicuerunt. Tum magistratus S respublica per oratores ex more majorum Vinum offerentes lemnibus verbis prosperum ipsis adventum gratulari fiunt. Sequenti autem die,cum jam tempus distesium flagitans chara pignora separare vellet , Omnia qu in pr Adolphua
128쪽
in procinctu haberentur, Carulus patrem ex ossicio ad naves cum comitatu suo reduxit, de adjunctis familiarium praecipuis, cum eo postiemum prandium in praetoria sumpsit. Quo peracto, gratias pro tanta pietate summisque D sedit beneficiis agens amantissimo patri; se omni labore ac dili- patre ru- Rentia annisurum pollicitus est, ne expectationem eximiam Δω Prinde sie conceptam fallatmeve impensarum ingentiu sui caussa cerinnistarum, faciendarumque poenitere ipsiim possit. Accepta deinde non sine lachrymis abeundi licentia, ac valedictis
omnibus , ad equos in ripa expectantes regreditur, iisque cum comitatu sivo conscensis, iter suum prosequutus est. Pater ex suo praesidio si opetariorum equitum dccurias duas filium custodiae caussa sequi, atque Ratisbonam usqued ducere jubet. Addit ex suo contubernio medicum peri- . tum, atque chirurgum, qui rectae valetudini ipsiuis familia que summa cura providerent.His omnibus recte constitutis, eodem die Mogunciacum, atque inde possea in suas provi cias amne secundo rediit. Carulus princeps cum sua cohorte per Moeni ripam recta Norimbergam contendit, neminem que ex itinere Principum Germanoru visitare hoc tempore statuerat, propter reliquae Viae longitudinem , dierum brevitatem, &anni stationem itinerantibus incommodam. Instabant enim Calendae Novembres, quando in Vergiliarum occasu fit aeris ad asperiora frigora, continuasque plu- vias conversio. Placebat igitur viatores in longa densaque silva sub noctem deprehensos imitari: qui nisi viarum
sint prorsus periti, festinare recta non desinunt, ut evadant: ne obscura nox eos praeoccupet, & erroribus implicet. Ita visium Principi adolescenti peregrinationis suae initio non sine cura vigilanti properare per Germaniam paternis pr vinciis vicinam. Quam postea reversius domum, & state prin. vectior accuratius subinde perlustrare; nec non, oblatis aliquando occassionibus, amicitias cum Germanis principibus contrahere poterat. Interpellavit eum nihilominus altero mox die Moguntinus Archiepiscopus elector Imperii Da- MC- λniel Breynerus, cui interveniebat vetustior amicitia cum- nuo Arcla
Psius patre. Is enim per oratores obviam mistbs p tiit, ut pisop- ei Asciburgum deflecteret, suoque hospitio per biduum tri- mma duumve quiescendo familiariter frui vellet. Cum excusatio- Γν Inersu.nes haud frivolae,& plures interpositae id impetrare, no sine--- cibor F s Mnt: gμέ.
129쪽
O nefariarent: oratores, ut praeterea in mandatis habebant, praecur rentes,Carulo principi hospitium nocturnum operempympii pararunt,atque ipsiim comitesque coena sumptuos .,nec minus prostridie ante discessum prandio lauto tractarunt Kalendis Novembribus 'gyrthemii ad Moeni ripam quievit ob Divorum omnium selemnem diem, de anae meridiem secris operando rei divinae vacavit ac concioni. Postridie Herbipolim Erebipolim vocat Celtes) tardiuscule pervenit, urbem antiquitus celebri fano Dianae, nunc vero pontificali sede, principatuque Imperii insignem. Nec diu latcre potuit. 1taque mox magistratus Herbipolitanus, 3c ordo Ecclesiasticus Canonicorum basilicae maioris vina praesen tantes adventui ipsius per oratores gratulati sitiit. Antistes eius urbis, Princeps Imperii, dc Dux Orientalis Franciae Fridericus, Gua urbem in castro ultra Moenum in praer pio monte velut in specula posito domicilium habebat ; vix aetate provectus,stirpe generosus,ingenio, eruditione,& prudentia insignis. Huic etiam mox innotuit adesse Guilhelmi Ducis, amicitia sibi conjuncti filium. Misit consestim Oeconomum non sine comitatu, qui sitiis Verbis rogaret,ut publica taberna relicta, veniret in castrum, senem amicum patri, familiaeque suae clientem ne sperneret: indignum sibi vide-xi, meritorium,ac cunctisViatoribus peregrinisque apertum hospitium suis laribus praeserri. Excusat Carulus festinationem, seque ignorasse tam vicinum urbi tunc mancre praesuleni : daret veniam modo, noctem ingruere , omniaqUC
ad coenam dc quietem necessaria jam ibidem esse parata. Mane sequenti, priusquam proficisceretur longius, ipsum se Venire, atque omnia debita ossicia humanissimo amicissimoque Principi praesentare velle. Pollicebatur autem hoc eo lubentius, quis eadem occasione castrum situ,oDeribus, atq; portunitate loci munitum valde, atque aedificiis peramplum perlustraret. Jussit igitur, ut in aurora sequenti m turius omnia, tanquam in procinctu ad iter essent parata: se tunc velle secro interesse apud Antistitem, ac deinde proficisci. Orto autem sole, cum templum cathedrale, curiam. locaque urbis inligniora perlustras et obiter; ne princeps senex descenderet ad diverserium . properavit ad castrum. Pontem Moeni transgresse monumentum nefariae caedis octaurit,ad divum montis Episcopo Mdchiori Zobello erectui ra
130쪽
ctum, qui ante annos aliquot eo loci propter religionis C miholicae de iustitiae defensionem, a sicariis quibusdam ad si , , MA natum iturus crudelissime fuerat trucidatus. Ascendenta Ve--z. nis obviam Antistes, & summa cum humanitate senex ado-
Iescentem eomplexus excepit. Conqueritu felli'e, comiterciue sibi factam injuriam esse, quod alibi potius quam auud se hospitium eligere voluisset. Omnem culpam in
Gininicum ceconomum rejicit, ei dicam sei libere, pa- . vi reum tatuere velle dicens. Si culpam deprecari tamen, di redire in gratiam cupiat; se non refragari, modo princeps gratiam vicissim gratia compenset, diemq; unum alterum- mve sui cupidissimo hosipiti impenderer. Nec destitit fis
rem istum emagitare, donec Carulus addiceret ue eo die mansurum: sub conditione tamen, ut sequenti divinis periactis, prandioque sumpto, sua cum bona pace discedere, Sciter sui ceptum prosequi liceat. Gratissima fuit optimo se haec principis facilitas. Nec mora, portas obsca ari lubet, nequis comitum elabatur. Mittit in urbem ad diverserium, mandatque ut famuli omnes reliqui tractentur abunde,nec Quippiam ab ipsis accipiatur pecuniae. Principem ma primis humanissime acceptum nuncio istissimo partae ad Naupactum contra Turcas victoriae maritumae ingentis eXhilar Alo satum deduxit ad templum, & Missae sic ifica O ibidem pera- se,. 6ρ cto, gratiis deo dictis, circumduxit ad castri, palatuque aedificia situm, hortos, munitiones ac propugnacula contemnianda. Intrarunt facibus accensis Liberi patris sipdquin am- οι ritum, profundum & obscurum, operarum multitudine & Dolabore in ipso monte cavatum. Admirantur hospites stupendae capacitatis, atque magnitudinis vinaria Vasa e trabibus contignata, circulisque ferreis trecentarum ampliuS ii' Diaeispares brarum compacta,quorum maximum CL. nonnulla CXL. Quaedam CXX. culeos Romanos capere, tituli lingulis m- scripti notabat. Ex more veteri gentis, vastis e doliis depi o-ota exi auis cyathis nobilissima quaeque & vetustissima vinae cum degustassent advenae,& prandii tempus appeteret,prodierunt rursum in lucem, ductusque est Caresus ab Antim ' si te in triclinium, di splendido apparatu acceptus est: isque dies variis, doctisque colloquiis,& adolescenti Principi non inutilibus exercitiis consumptus est. Postridie poli com