장음표시 사용
571쪽
ris oblinita febris levior,sinistrum oculum melius aperiti in facie citra frontem,in malis,in naso,in labris, in mento pustulae adhuc minimo milia grano minores,colore tamencat nis,quae naturaliter ut dicunt alba,nunc autem 1 usca vi detur;alis pustulae,tum in fronte, tum in reliquis corporis partibus,albidae, male olere incipiunt, aegre deglutit,ac deterius quam heri mane;valde leviter prandet, a prandio satape quievit,aliquantum dormivit,urina incitor , febris minor , labra utraque sui diximus)nigra : caena aeque atque prandium,minus male deglutit, nocte febriit,moleste habuit,prave deglutivit. Die Martis prima Febmarii mane urinae duae , subrufacimedrocris substantiae, contentum in medio subcrassuris, pustulae in fronte,in collo,in manibus, in tibiis multo maiores,magisque albae, in mucronem tamen non fastigiatae,
scd ut exposuimus) deprcssae. Capite aliquantum dolet,d jecto sponte aquosa,pallida. in fundo vasis retrimeta, qtiin- etiam alba, fabis fresicis similia, sed non multa, superius labrum cortice illo nigro sponte exuitur velut antiquum ulcus,per vim amota crusta rubrum ad atrum rcmanet,sputa
quaedam viscida cum aliquo cruore, nares inflatae,clausae. non sine febre, contulum liquidum & modicum prandet. vim albi pauciferi aqua satis diluti duo tantum cocleariat dein quia sitiebat,aquam ex cinnamomo potavit, praeterea ni tui. A prandio per inlevalla quievit cetera eadem Uesperi calor minor,Videntur in oculis lemae albcscere & maturari. pustulae illae faciei minutissimae in crustam unam cineris colore nihil prorsus eminentem, coire. contra nasus, mentum,labra adhuc inflata cae,frons utraquc,mala praesertim sinistra detumescere,faepius bene,quandoque non bene spurare; interdum surgere, atque extra cubile sedere invitis assiis
stentibus conatur, quod ilicet post animo fere deficeret in tumorem tamen incutiebat, ne pulmo nimium aut variolis,
aut succo,qui eas parit, obsessus id faceret, quippe qui cum erecti stamus sui ante quoq; narratum est quia suspenditurs urando facilius; quum vero cubamus , quia in dorsum indum bit , difficilius inservit. Pituitosa multa , valde lenta , nonnunquam cruori fusco conjuncta , sed difficulter excreat 3 urina subrufa , mediocris su stantiae, contentum nebulosum, diffusum , pulveratuna, garga.
572쪽
vrgarizatus ex syru: de granatis dc dulcibus Zc vocatis mu-κis, addita aqua calida, facilius expuit, guttur lenitur, caena quemadmodum prandium, nocte guttur insenium de sui
iocatione bis terve periclitatur, non dormit.
Die Mercurii mane, sebr s mitis, putius languidi, urina eadem . deiectio nulla, facies circa superiorem mandibulam
utrinque detumefacta, nares clausae, non male spirat, ga
garizatu ex Oxymel iris fi i aquae hordei p. j. sputa. minus
dissicile rei jcit, guitur neque pejus neque meliuS, mucos Uiuscidissimos 3: multos expuit, eos tamen expellere propter lentorem vix potest, reliquae pustulae albae omnes, caput prurit, prandet ut heri mane, a meridie eadem, caenam solito citius petit, carnat sicuti pranius est,urina fere sine contento, in aliis eadem, a clistere stercora quaedam dura, de maiore copia quam alias, dc absque cruore, ab his aliqua tum dormivir. in facie pustulae illae parvulae, spissae, subatrae, reliquae ut dictum est. nocte non nisi raro dormit, quamplurimum aquae hordei, id baucale ferme integrum bibisse ferunt. inter dormiendum dextram faciei partem totam frucuit, haec primum cruenta, dein nigra cernitur , insomnia formidolosa. Die Jovis 3. Februarii mane eadem omnia, minus mcia aleste glutit, viscida quaedam serruginei coloris excreat, facies nonnihil detumescit, a clistere stercus multum in fri stula divisum subdurum. prandium ut heri. die toto sine somno, sine qu te, μωτιδεει arteriae quae iri collo sint v
hementer moventur, vox remis Ia, de foetore conqueritur
circa horam zo. 1ii rgens ut scderet, fere deficit; pulsus inaequales, parvi, deficientes: in lectum deducto digiti manuum convelluntur, brachia sursum deorsum temere j ctantur, caput retro cadit, os distorquetur, lodicem e thorace ad pedes res jcit, cor magnopere commovetur, quas Ierumpere de pectore manci apposita percipitur, mille modis distrahitur,d cpria tur, prosilit: interim delyrat, quam 'do ad te red;t, molestiam in sterno prope iugulum, oc nonnihil in capite sentire dicit: vesperi urinae duae julta copia subrufae, mediocris sit bstantiae, sed altera sine contento: dejectio, quatis die Martis, pullus non mali,facies aliquot
in locis decorticata, nigrican S.
Porio haec excreanda cordis commotio,simul etiam diagitorum
573쪽
gitorum orisq; contorsio:&alios & nos qui diem Veneris
initantem tantopere timebamus, omnino perterruerunt.
Ea omnia sane primo alpectu ab illo foetore, que adeo insensuin sibi esse reserebat, oriri probabile videbatur, utpote qui pravo suo vapore cor & cerebrum vellicans haec 1ymptomata excitaret. Deinde considerantibus complures variolarum putore longe majore di molestiore pilectos his malis nunquam obnoxios fuisse, suspitioancidit ne a pulmone;qucio semper veriti fuimus,lithaec Oiar ma gignerem tur Quemadmodii enim aegroto,qui propter imbecillit te plerumque supinus jaeet lic nocte di interiam Varus quibusdam horis uncs adeo collabuntur,ut pulmonem erige re,ac dimoveri vix possit, tu voce lenialia fit,ic detegit, lodicem consuetam velat on histam a thorace rcjicit, crebradi densum quia pulmo perinde ac lodix gravis esu spirat,
manus pectori,ac si aliquid illinc icit icet pulmone pondere infestum eximere vellet admovet,hinc inde hue illuc cum anxietate jactatur: pulsus inaequales, inordinatos, languidos, parios , deficientes, sortitur. paulo poli ad te revertititur,qui tametsi debilior quam priuS erat, cVad. t , icamen rum tamen tollerat, quietus manet, minus dissicile spirat,
minus malos pulsus habet, ita hic adolescens similibus in modum praediisthim malis distinebatur , subinae ad feredibat: quippe pulmo propter variolas in eo natas propter humoris copiam qui in illum antea S laestim di imbe cillum contemni larebatur ut dolens guttur, ut jugulum, ut sternum, ut iustis etiam indicabati densior atq; gravia or famis, luo pondere maximum cordi laborem interebar, vires ejus inculcabar,opprimebat. Illud contra dum re luctaretur, dum incumbens onus hoc est pulmonem justo graviorem excutere & a se propellere obni e contenderet, tum sese colligens, spiritus omnes ad se revocabat, mox ut pulmonem a se prorsus elideret, in altum attollebatur, pectus sortiter percutiebat,soris erumpere magno cum Impetu apparebat : pulmo inviccna sua gravitate illud deo sum reprimens , & retrocedere & concidere cogebat, tandem fatigata ob pugnam natura, cordeque neque pulm ni amplius refragari valente, neque spiritus ea causta ulterius resumente, sed in loca solita repere permittente, huic aegro talia quaedam quies,dc minus maeqtialis pulsus co
574쪽
tingebat, In hoc gitur tumultu & altero in alterum vici Lsim i uente vehemens illa cordis agitatio ob dictas causas
creari existimabatur. atque verisinrale erat , interea pubsus variari, minui,deficere,quoniam corde spiri tus ut contra incumbentem pulmonc in magis polleret, ad se retr liciate,arteriae illis egentes moveri vix poterant, postea vero finita pugna,mcliores pulsus apparere, quoniam sedata controversia, & corde spiritus ipsos non amplius retinente, sed in arterias fluere prout moris est sinciale,il lae aeque fere atque ante symptoma dictum aut paulo debilius reddere conlucros pulsus permittebantur. digitos stem contrahi , manus jactari, caput retro verti , os distorqueri, quoniam angustia, quae sulfocationem minatur, infir
mum corpuS,varios, inconcinnos, contrariosq, motus ut
in his qui a repentina distillatione strangulantur quotidie
cernimus edere cogItur lodicem autem e pectore abjicere, quoniam ut pulmonem sua graVitate opprimentem a se foras elidere ccrtabat,ita mani us suis ea quae pectus imbecillum gravabant, illinc amoliri studebat. Haec autem non
semper, sed horis quibusdam accidisse, quia vires aequaliter non semper sese habebant;verum ubi seu vigiliis seu nutrimenti delethi, seu vi morbi debilitatae , pulmonem neq; attollere neque sustinere valcbant, ut vox ante remissa monstrabat, tum praedicta mala contingere nihil prohibebat. Hactenus de propositiorum symptomatum causis. Historia sequitur. Hoc igitur de Jovis leviter camatus est, vini albi valde diluti perquam modicum bibit, dei ne tamen non quiescit : huc illuc per cubile iactatur , variolae, se tent, caput saepe fricat, adjuvanti servo, ac si valde iucundum esset, acquiescit:obdormire videtur,sed non pote scibris augetur. hora quarta valde delyrat, simulachris terri ficis infestatur. lodicem sypernam detrudit ad pedes. et
Eho voluit omnino exire,non potuit contineri, egerit aquosium quiddam cum illis retrimentis albis, tum symptoma proxime sedatum rediit sed multo minus. In lectum regrae se contusum paulo solidius oblatum est,deinde horae paratem nunc dimidia,nunc tertiam per intervalla dormit.hora nona tum ad conciliandum semnum,tum ad pravitatem,siqua subesset, arcendam,praeter lem i am terram & margaritas , quae praesidia nunquam reliquerat )mitradatii vocatae
575쪽
conservae violaceae ana Θ. i. capit. post ae e ac hora qtui Bia nutritur, dein levius habet, quatuor sere aut quinque horas, intercedente tamen saepius aliqua vigilia, dormit. Die Ueneris quarta Februarii, in qua variolas judic, tum iri praedictum fuerat, sputa. dc plurima viscida, quarudam cruenta, quaedam quasi matura albida, lingula magno reddita cum labore, urinae duae satis probae, pulsus non mali, & naribus clausis & ore clauso manet, id quod summam imbecillitatem vereri nos fecit. Circa horam Isi. . contusiam solidius capit, bene glutit, ab hoc aliquantum dormit, quiescit, hora Is, ad trullam ductus, quale die J vis proxima dictum est, egessit: tum defectionem sentie bat, sed non desecit. Eodem enim contu rursus oblato, subinde vino albo, paucifero valde diluto ,&per quam modico epoto, statim sibi restitutus est. adhinc paulum dormivit, quievit, urina eadem, Vesperi sputa quemadmodum mane. A gargarismo cum Oxymel ite nunc laeditur, eius locosyr: rosaceus ponitur, pulsus non mali jurina altera, valde sitit, contusium solidum sumit , vini alibi pauciseri valde diluti modicum summa cum delectatione potat, bene glii tit,siubinde nonnihil ptisanae hordei ex iure capi devoravit, mox vinum seniliter bibit, tertio ptu sanae ejusdem parum, & panis aliquid capit, itidem bibit, quarto siustulum Appii mali cocti, & vini tantundem si militer diluti potat: quicquid autem devoravit, cius gratia ut vinum biberet devorasse visus est. Pars faciei dextera tumidior quam sinistra, an quia cordis illa exagitatio propter laborem praecedentem partem sinistram exinanivit. Nasus & labra adhuc valde tument. In utraque mala crustae tenues, tensae, amplae a carne distractae quidem , sed ad latus haerentes, siccae, nigrae, caro flabius cruenta susica; fa ' torem accusat, nocte melius &quievisse&dormivisIe tiararant, majus somni tempus hora una. Sexta hora iterum nutritus est, postea redormivit. Die sabbathi quinta Februarii mane urina silbrufa, me diocris sibilantiae; contentum per summa diffusium , non sine sebre; cetera eadem. hora is . parce admodum pransus est, ab hoc tamen non dormivit.hora I9. omnibus resisten tibus surgit, extra lectum sedens resert magna angustia si-
si pectus affici, spirare non posse id quod ut pulmonis pessimE
576쪽
pessime affecti nota est, ita mortem immaturam, quia aravius nunc urget,accelerare significat.) Interim quoque pulsus angusti, formicantes , vehemens & infesta an corda commotio, vino modico assumpto ad se redit. hora 22. contusum quod facile sorbebat,& modicum S difficulter accipit: spe vini, quod valde dilutum bibit, accepit. pulsiis non mali,
febris, curtum spirare conqueritur, urina subrufa, medrocris substantiae,contentum nebulosum pulveratum, in matulae fundo arenae quaedam antea non Visae, rursiuiri urina altera similiter, praeterquam quod minus colorata, a gargarizatu magna tussis excitatur, saepe supinus manet, an extremae debilitatis indiciuna facies citra frontem tota nigricans,relique variolae eaedem.
Ad cordis desectionem , quia tum humidis tum oleosis uti Avicenna cum Arabibus & aliis medicis prohibet, sacculum exserico baphica cocco tinctum paravimus, qui habet sem. citri contusii J -- sem. ocymi S ij. corticum citri cultello tenuitur incitorum S vj. ligni aloes S j. - - croci 9.j. sinliorum melisiae siccae parum, specierum cordial. temper. J j. Vesperi quum syr. de g cyrriza coclear accepisset, viscidum quiddam, filamenta languinis aliqua, simulque se guinis nigri grumum, quantum est tritici granum, aut paulo majus extussivit, de gutture prope jugulum & sternum conqueritur, arteriae hodie quoque in collo valdem Uentur, nocte horam nunc unam, nunc una cum dimidia dormivisse reserunt alimenti parum aut nihil simit,nam hora tertia contusii dumtaxat 5 ij. deinde vini diluti modicu. hora decima tantundem; suum os non aeque libenter, nec ita facile ut prius lavat. 'Die dominico mane sputa viscidissima, cum his cruor similiter admixtus .pulsus non mali, cordis aliqua exagitatio, de qua tamen non conqueritur, an quia imbecillior factus,
malum jam non sentit: a glande dejectio qualis illa sipoim
lanea, sed a clistere stercoiosa, subrufa,liquida, cum quibusdam sanguinis filamentis, urinae duae eaedem. hora IF. male semit alimentum, diligit aurantium dulce, ut ore verset &teneat conceditur. id quandoque sputum vistidissimum est. quandoque alia quaedam paulo dissimilia movet. nihil fere dormit : nares clausae. Quoniam aurantium ei potissi- in tun placebat,ex illius succo de silccaro consectu julapiti iri
577쪽
gargarizatit m offcrebatur, nonnunquam etiam & Iacem prinum, modaeptisanae cremor, modo julapium e succarorolaceo aqua scabiose dissoluto, deinde colato, postea decocto. convul siones quaedam in manibus momentaneae,sed rarae. Circa horam zo. symptoma quale die Jovis proxime praeterito, sed multo levius, an quia debilior est virtus. post id horas fere duas dormiviste dicunt pulsi is non mali cubat in latus sinistrum. hora paulo ante a 3. jusculum, quod comsumi natum appellant, & panis modicum ex iure lumit, nihil vini potat. sputa cum cruore aliquo redduntur : urinaequatuor, singulae bona copia, stibi uiae, mediocris substan. tiae, contentum quasi naturale sed pulveratum: nocte minus male quam altera dormivit, delyria nonnunquam te refacientia, issecatione semel petulatatus est; ubi expuit, liberatus fuit,mi nxit in lecto, nec sensit,proximis etiam praeteritis diebus semel aut bis minxisse ferunt. Die Lunae γ. Februarii mane urinae quatuor eaedem,pra terquam quod in imatulae fundo plures arenulae: ad egerendum surrexit, sed nihil dejecit; sputa eadem, cum his grumi quidam nigri sanguinis; pulsus iidem, saepe in sinistrum latus, sed quasi supinus cubat, lingua quinque ab hinc diebus non tumida, caput leviter dolet, se adhuc curtum spirare dicit, nares minus clausae, ab his aliqua mungit , interadum tamen a sputo ita impeditur,ut ferme strangulari videatur. ad 2 o. usque horam nihil nisi aliquid ad provocandum sputum capit : hac hora contusum cum ptisana mixtum
ad g iij. sorbet, siubinde vini albi diluti modicum potat, id
oblatum fuit, tum quia illud obnixe postulabat, tum etiam quia Hypocrates pota ptisana vini aliquid aliquando propinabat : postea vero bis aeque atque paulo ante a sputo in lstrangulationem incidit, ubi expuit, levius habet,febris non aucta: somni breves & concisi, delyria aliqua timorem facientia.Vesperi sputa viscida, cruda, cum his cruenta, qua dam tenuia, tu stis immatura, febris levis. lodicem consi tam ferre non vult,ab pedes rejicit,an quia imbecillior ut supra quoque diximus inest. facies crustis adhuc obducta nigricat : pustulae in manibus, praesertim ubi manicae finiuntur, siccantur. superior cutis excidit: in quibusdam cruentum
quiddam imus videtur, in quibusdam aspera cutis stabest. in genu simistro pustula una nigra , in collo altera Parte quoque
578쪽
quoque sinistra. nox valde inquieta, somnus fere nullus, timores quidam: tantus erat sputi lentor, ut Vix unquam c pueret, an quia vires jam tandem afflictae penitus S postratae stini: quamobrem neque pulmones attollere, neque1puta reiicere possunt. Pulsus interuri angusti, languidi, non tamen intermittentes, nec inaequales, dum aliquid 1umebat , augeri videbantur. Secunda noctis hora, post exiguum quoddam jusculum,nonnihil vini albi satis diluti potat ; hora septima vocatum consummatum sorbet. Instati rivisus est; iputa nonnulla ; versus auroram eodem vocato consummato reficitur.
Die Martis, octava Februarii, mane pulsus non mali, pustulae sponte sua cortice nudantur, urinae quatuor quales heri, stibrufae, mediocris substantiae ad crassum non de ponentes ; aclistere stercora multa aliquantum dura &simul juncta, sputa eadem. hora i s. modicum jusculi rursus offertur, bene glutit, non tamen quiescit, magis Sc febrit &sitit. prope horam 3 o. tantundem stimit, bene glutit, mox vinum exiguum valde libenter potat, paulo post difficilius spirat, in cubili quiescere nequit, se huc illuc verti assissentibus jubet, sterior, vox remimor, pulsus deficientes, manus tremulae, momentaneae quaedam in manibus convulsiones, tussis cruda,sputa lenta, cum aliquo cruore immatura, duo ferme rotunda, cruenta grumi sanguinis instar. vesperi urina tantum una, crassa subrufa non deponit; densum spirat,stit. hora et . vocati consummati R ii. Ac panis frustula duo vix silinit, mox dilutum vinum album ex medulla panis al
bi expressum quoad J vj. quia nihil solidi capiebat in pota
vit , bene glutit, cetera eadem: nocte pejora Omnia, nunquam dormit, nunquam quiescit, vana quandoque loqui sed raro videbatur. hora septima vocati consummati J vii facilius quam unquam antehac sorbet, pulsus languidi,dem sium & crebrum spirat, supinus manet. hora ro. nihil glutire potest, ne vinum quidem quod illi huc usque maxime placuat admittit. Die Mercurii nona Februarii, mane hora x . sanguis, ut medici duo qui tum assistebant, κferunt, ex ore ad sere decem sponte manat, spiritus statim facilior, pulsus melio- Tm,paulis tamen post hora 16. diem obivit, cum incredibili m rore nobilium omnium & universi populi Romani,
579쪽
32 1 1 1 Modi1 ADie Iovis i q. Februarii 13 73. mane conciderant pustulae omnes, facies adhuc nigra , corpus totum valde gracile, venter tumidus. hora 33. 1ecatur: musculi tum thoracis tum abdominis innutili mi: in abdomine nulla pinguedo. pulmoneque costis neque sterno amaeus , ab his liber concidisse tamen velut pullulae videbatur, a quo fortasse cum comcideret, fmguinem illum, qui mane paulo ante mortem ex ore prodiit, emanasse probabile est: hic non levis,non rarus,
non spongiosus, sed gravis, densus, spissiis, adsuilli lienis subitantiam prope accedebat, stiperficie levi, colore in alia qua parte subcruento, duo ejus lobi anteriores aliquot in locis singillatim hic illic album quiddam, quantus esst exuemus pollicis humani articulus, prae se ferebant , extrinsecus lene, intrinsecus dum secaretur, iuppuratum quippiam glutino ex farina parum alba, non dissimile videbatur: sine id
variolarum ipsarum excrementum apparebat, eXtra Vero noprominebant, quoniam pulmo anteriore sui patete ut ad pectus perpetuo sese collidit, ita illas retrocedere, & superficio em in seipso levem relinquere cogit. In peri cardio non aqvula, ut solet, sed sanguis quidam non concretus, Iiquidus, niger ad J iij. inventus est, forte quia dum a pulmone ut supra declaravimus) graviter opprimebatur : interea dum coerceretur, non aqueum aliquidis sed cruorem exsudabat. .
Cor valde flaccidum, quasi rugosium, utrinque depressventriculis,in ambobus perexiguus sanguis conctatus.
Hepar nihil mali prae se ferebat, praeterquam quod sub cavo versus extimum parte quadam nigrum incisa nihil intro su bibat. Omentum non album, sed subcruentum, relictis intesti nis ad stomachum & hepar, & lienem sere totum retractum sine ullo pingui,maxime gracile. Intestina inflata omnia & vacua, praeterquam in colo: hic enim stercus durum & perexiguum. Stomachus foris colore subrufo, intus albido,tenuibus in
Lien & renes naturaliter se habebant. Sub
580쪽
DE MORBO ΕΤ MORTE CARULLSub intestinis paulo post renes hinc inde versuS coccygem, uti obique sanguis quidam niger , membranae post riorem inibi partem succingenti perfusus. Caput & guttur non attigerunt,ne illa quae integra servari oportebat, a sectione deturbarentur. De his hactenus t in quibus enumerandis si nostra prolixior fuit oratio quam sistoriae compendium, quo in aliis utimur , postularet: scire licet id factum suisse, ut cuique judicium de his ferre in promptu esset: quod nisi res quemadmodum sese offert, hic pure dc integre recenseretur, nec recte fieri, nec intelligi ullo modo posset. Caeterum haec separatim ab aliis historiis quas priemanibus habemus, & modo ab eisdem diveris, id est, non brevi , non contracto , sed producto dc diffuse , nunc scripssimus : tum quod res ut est, ab omnibus intelligeretur; tum quod aliqui exemplum id a me non sollim requisiverunt, sed prorsus efflagitarunt.