장음표시 사용
551쪽
tutis pacis habitu, quemadmodum in Augusti denariis ex pressos videmus Caium & Lucium Caesares togatos cmraclypeis& hastis puris: sed quia prodire debet in campum. st equester & in habitu imilitari: quemadmodum vid
mus in nummis aliis antiquis apparet e principes. In armis itaque refulgeat albus, ut videatur candidatus esse virium di honoris. Paludamentum illius imperatorium more Pomano sit purpureum, sic & equi candidi phalerae purρ reae: ut potius imperet, seseque regat verecundae rationis, quam violentae potestatis praetextu. Galeam habeat cum bucculis, & ornamentis suis forma antiqua, cujus conus, ex quo cristae exurgunt, sit aurcus leo vigil, & sedens ad saltum faciendum. Cujus tale simulachrum hieroglyphicum signat vigilem curam, atque promptum ad captandas o casiones animum. Qitia leonem sic sedentem oculis apertis dormitare nonnunquam ferunt, & clausis vigilare. Somni etenim parcissimi est, solumque hoc animal ex recurvos ungues habentibus simul atque natum est,cernit; ut AEgyptiorum iacerdotes physiologi volunt. Atqui Manethon AEgyptius ad Herodotum stribens tradit, opinione multorum imones Omnino insomnes esse.quam improbat sententiam Mristoteles, incredibile putans animal ullum esse perpetua invigi lia posse. Etymologici sine leoni nomen παροι τὸ λ quod videre di considerare est, inditum affirmant. In loricadi segi militaris thorace pulchra facies appareat humana; ut memor sit benignitatis & clementiae, quae maxime principem virum decent. Sub pectore zonam purpuream nodus
constringat Herculaneus. Notat etenim Zona, teste Seneca, verecundiam ingenuam, atque temperantiam; quae forti continentiae nodo firmatae Virtutes coercent animorum impetus pravos,& cupiditates noxias. In virgata fastia purpurea pendeat ab eius collo aurea bulla non vanae significati nis: quae forma humani cordis esse debet, Macrobio teste; nec non concava, ut quid in ea claudi, conservat i que possit. Erat autem apud Romanos in usu continuo dumtaxat pumris: scortia libertinis , & ingenuis aurea vel argentea, sicut
ex Astonio Paediano, & aliis manifestum fit. Quapropter&M. Tullius in Verrinis dicit bullam eum toga praetexta ornamcntum esse pueritian nec non indicium atque insigne
552쪽
sertunae. Indicabat quidem materia fortunam ac conditi nem pueri formaveris debilitatem immaturae illius aetatis; cujus vigor tenellus ac quasi momentaneus est, uti nascens ex stillicidiis inflata vento in gquis bulla. Quam igitur pu-ςxilis aetas indigeat cura consilioque alieno docet bullae forama,&ipium nomen, Graecae vocis allusione idipsum significante, namque consilium est, quod a corde dc pe repromanat. Deponebatur deniq; & Laribus consecrab, tur, cum adolescentiam ingressi praetexta posita togam puram stimerent anno aetatis XVII. ut pulchre Persius mstendi i de seipso canens: Cum prem p. do custos mihi purpura cessit, Fusiam Arcanctis Larib- donata pepenaee. Hanc vero resumebant auream solo die suo solemni victores principes triumphum acturi veluti frenum quoddam contra insolentiam dc superbiam: quae vitiare obscurareque gloriam oc verum honorem solet, cum haec eos moneat imbecillitatis humanae. Rursus tanquam scutum quoddam contra inimicam invidiam, quae felicitates & successus illustrium hominum impetere semper consuevit. Includ bant itaq; tunc congruentia adversiis haec remedia vel amu-leta quaedam: quemadmodum & in bulla nostii Principis claudi volumus. In qua conservetur haec curta supellex. Infans nudus qui admonebit imbecillis, atque egenae nativitatis nostrae ; alae binae, quae inconstantiam fortunae; dcclava Herculis, quae continuos vitae labores indicabunt. Calvaria deniq; his adjuncta, signum erit certissimae mortis. Quae in memoriam hisce tesseris reducta poterunt non esse efficacia adversus superbiam & invidiam remedia. Addantur parerga in bullae supςrficie. Ab una facie Palladis c puri praesidis iapientiae malorum omnium victricis: de ab altera imago ipsa Victoriae cum pulcherrimo Platonis dicto docentis omnium optimam esse sui victoriam:
ΤΟ. NIKAN. ΕΑΥΤΟN. ΠΑΣΩΝ. NIKΩN. ΑΡΙΣΤΗ. Haec quidem Principis juventutis panopita, comitum q3
vestitus omnes decenter exornentur horum ac frondium Gleganti pictura tanquam encarpis Vitruvianis, aut topiario quodam : ut indicetur aetas florescens principis adolescentis, a quo fructus sperari potest. Intermisceantur insuper leonum aurea capita, praeisum in baltheis, gladiorum c
553쪽
capulis,ocreis,&equoru phaleris, ac frenis: ut adsit mem ria magnanimitatis, terarumq; virtutum istius animalis. Restat clypeus quem sequens in equo piralerato princiapem puer lanccarius a tergo geret, de cujus ornamentis pollea dicemus. Instructo jam tali apparatu, juventutis Principi comit tus addendus erit aptus,ac non indecens. Introducet pompam omnem ex lege theatrali melicorum chorus pedestris, quem vellemus institui ex Musarum personis cum 1stae sint prImae magistrae ratὲonis, Virtutis, ac honoris. qui si forte displicebit propter varietatem apparatus. imitentur Sali Tum vestitum musici versicoloribus tunicis, ac trabeis fibulatis, & sint acci ne i baltheis,ac gladiis, atque tegantur emrum capita galericulis versicoloribus acuminatis, quos apirices appellabant. unali sere in habitu Romae Salii. quotannis mense Martio sacra Maiti Gradivo s io pompam tripudiando per urbem ducebant: quam Livius lib. primo, Plutarchus in Numa,ac Ovidius in Fastis memorant latius Noster autem chorus non cum ancilium plausis Martem Mamuriumve canat ; sed variorum instrumentorum cum symphonia pompam siuam ad modulos certo pede traducat spondaeos, anapaestosve pyrrichiis aut tribrachis : rursum Molosibs aut Paeonas epitritis, vel proceleumaticis apte miscendo Eideq; curae sit imprimis ad symphonia suae mens, ra progredi:quo pompae sequentis equi libratis ite passibus
ad concentu numerosque quadrupedando videantur incedore. Sic etenim Martium quid Princeps juventutis in campum ac certamen adferet, atq; imitabitur Thraces Cretenses aut Lacones illos veteres, qui musicorum instrument rum ductu ad modos atq; menturam inibant olim proelia. Chorum sequetur deorum equestris pompa cu Principe& suis alliclis hoc ordine. Primi sint Virtus Ec Honos quos contiguis in aedibus sacris Romanus coluit: eaque ratione a M Claudio Marcello constructis,ut non nisi per Uir- tutis pateret ad aedem Honoris aditus. Sola namque Virtus nos ducere ad verum honorem potest. Sequentur horurn assectae heroes. Eubulus Virtutem, & Hypselastes Honorem,quorum ille bono consilio,hic autem magnanimitate,
ac sublimium rei u indagatione praestat. Post hos sequetur ipse Princeps in campum procedens,Opumis principiis min
554쪽
nitus. cui praeserant hastas erectas Eubulus de Hypselastes di subserviant comitenturq; certaturo vel currenti ad cim culum omnes: ita ut ei aliquando a Virtute porrigatur hasta, nonnunquam ab Eubulo, nonnunquam ab Hypselacte: qui numina conatus honestos omnes plerumq; proj rare credebantur. Ab his igitur non indecenter illi submi- . inistrabuntur hastae, quae apud antiquos inter alia multa is solebant imprimis significare vim emcacem virtutis,aut dia quinae potentiae,dum justum expedit conatibus essectum .ideoq; in magna religione apud veteres erant hastae, qiu deorum suorum dextras iis sere semper armarunt: significantes
effectum ac potentiam rerum in corum manibuS esse.
Quin etiam illas ab initio pro diis ipsis cultas fuisse , 1ex. Pompeius Trogus, & Plutarchus auctores fiant. Jam vero dictarum pcrsonarum hic erit habitus ac vestiatus. Virtus stola vestiatur & bis cincta sit: nimirum castim V νωνῶ lasiib mammillis Ec zona succingatur stipra coxas. Nec multum ultra genua dependeat stola: quae sit ex viridi serico panno, atque adornetur florum ac ramorum aureorum
p i ctura. Per hos etenim solent intelligere rationem, ac veram sapientiam, non secus ac aurum in tenebris lucentem. Quali cum ramo fingit AEneana Virgilius omnes obscuras inferorum, id est, vitiorum labyrinthos, Sibullae,hoc est, divini consilii ductu sine periculo penetrasse. Caligulae Virtutis sint ejusdem coloris atque picturae: ut & ejus greLsus dirigat sapientia : verum palla stiperior , atque etiam equi integumenta coloris sint caerulei,& fellis aureis plena ad imaginem sereni caeli,cuius item Limbus Zodiaci duodecim ςgnis aureis ornabitur. Nam e caelo prodire Virtus dicitur, Ac suos cultores ad caelum ducere: cum Dei donum altissimi sit,scilicet ab eodem procedens Spiritus sanctus, ut pulchre declarat D. Augustinus, inJoannis Evangelium
seribens. Eius ergo caput galea tegatur auro argentoque consipicua: propterea quodsiimmae sit Virtutis , cogitati nes , sensus , ac animum armare aducisus vitia. Et quia duo praecimia ejus inicia esse constat, contemplari scilicet ac venerari caelestia 5c di vana, atque item indagare , cur reque terrestria & humana: duos quoq; jam dictos colo.
res ei attribuinatis .eaeruleum ut celo convenientem,ac viri
clam ut terrae: galeunq;Virtutis duobus laborum Herculis
555쪽
emblematibus insignire non absurdum judicamus. Ab uno galeae latere exprimatur Hercules in Atlante mont depol ita clava caelum humeris ferens,ac monte ascendens. in cujus cacumine Themis dea Termini recti sorma coli cetur, quod emblema designat virum bonum depositis vilibus curis ac laboribus caelellia meditantem, non tamen ultra quam fas est, quod notant etiam lauri in cono galeam rami expressi. Ab alio latere pingatur idem Hereules domans Acheloum taurum, ac cornua ejus rumpens . Pr mergente sub tauri pectore fluvio, prosiliente serpente z a que emergentibus e terra spicis. Qua fabula pselae honora tum agriculturae studium decantarunt , alterum virtutis ..., officium, humanarum ac civilium rerum curam gerentiszQuemadmodum inter primos Hesiodus poeta Mus rum instinctiim utrumque sius libris est complexus: canens in Theogonia sua caeleste virtutis ossiciu: ε, autem terrestre ac humanum .id es apsam agricultura:qua allegorice continetur item ars politica dc civili S. Eo namque in studio laudatissimi atq; optimi olim principes semet
solent occupare,suis pacem ac rerum omnium ad vitae ne eessaria pertinentium copiam procurantes. Ideoq; etiam in cono galeae visuntur spiceae coronae dc pomiseri rami. Se pens ac fluvius significant generationem rerum terrinrium in humido dc motu consillere atq; ipse bos agriculturae laborem,guttae ex cono decidentis influentiam eorprum ca Iesbum. Quae omnia ad fertilitatem sunt necessaria. Geret
sinistro brachio clypeum, cujus significationem eXpon mus postea suo loco. Dextera tenebit Virtus hastile, seu piatum Romanum,ueluti etiam visitur in antiquis nummi Vagina gladii caerulea erit, de notata aureis ramis fructis ris. Sed haec de Virtutis habitu dc ejus emblematibus ac symbolis dicta sussici m. Honos dextrum Virtutis latus claudat, quia hoc honori sempei dari solet. Et capite sit aperto, quemadmodum vulgo colitur,quia non tegi,sed ubique cognosci cupit. C ma ac facie pulchra juvenili,quia verus honor per se pulcherrimus est, nec unquam senescit, nec moritur. Caput ejussit coronatum laurea corona, bactas aureis plena, quae comsilii supremi ac mentis divinae est, omnia mala virtute exinperanus, atq; in bona vertentis. Eademq; retro ligata sit nomors ha
556쪽
Iemnisicis purpureis, quibus imperium signatur. Ideoque
vocat illud ligaturae genus Seneca capitis honorati vinc lum. In fronte summa inter lauri folia resplendeat sol a reus quia illul res & claros homines reddit Honoris favor. Resplendeat igitur vestitu ac habitu triumphali : quia sum mus ae divinus honor aettimat i debet triumphus. Prodeat in tunica palmata punicea , octoga picta purpurea ,quemadmodum triumphantes invehi in Capitolium sol cnt quia colores illi reverentiam ac auctoritatem adserunt , imporium & potestatem designant. Jam palmae rami aurei in tunica victoriam malorum demonstrant:& in chlamyde,si ve toga visiuntur praemia Virtutum omnis generis aurea.
Quia Honos ipse virtutis labores digne compensat. Arunt nonsae m. autem praemia coronae omnis generia; ut civice ex quercu, γιγῶ ,I Obsidionales ex gramine: laureae & hederaceae ingenia,con- - sitit,ac doctrinae honores: Clypei,hastae puraein illae, phalerae, militaris sortitudinis insignia non desint.Nec etiam ci vilis virtutis ornamenta,sacerdotiorum scilicet, gistratuit, imperiique insignia:uti sunt litui paterae,iutuli,& apices sacerdotumatem fasces secures,sceptra magistratuum.Hon res enim semper appellarunt sacerdotia di ma3istratus anti qui.Denique caligae dc equi tegm na colore sint purpureo, di iisdem ornamentis reluceant,quibus Honoris toga. N que ineptum erit utrosque & Honoris & Virtutis equos au reis insignire Medusae capitibus: quae, ut poetae fabulantur, homines in saxa mutare solebat,dc signincat reverentiam Aeadmirationem summam in stuporem usque, quam Virtus di Honor secum adserunt. Manu dextra geret pilum, ut Vira us;& sinistro brachio clypeum, de cujus emblemate seor- . sim pollea loquemur. Gladii vagina sit purpurea, dc cor nis atque lauri ramis aureis distincta propter caussas jam dictas.
Eubulus Smypselastes sint facie virili matura,eodem sere M Γ ετ
vestitu ac forma. Sint eorum capita tecta, eo quod secreta Hugset vis debeant esse gravia consilia& magni conceptus. Et tegan- hab/ων estur galericulis albis:ob mentem puram,& cogitationes cam ἀπ---.didas, quae solae Virtutem dcHonorem quaerunt.Αdsint plumae.ut intelligatur expeditam mentis celeritatem in m
gnis consiliis requiri. Purpureo reliquo sint habitu, obam Moritatem & vigor ejus coloris. bicit cquorum t
557쪽
gmina coloris sint purpurei.At chlamydes sive paludam e ta utriusque flavi atque aurei coloris . qualis solet esse in spiacis ac fructu maturo. Maturitas enim requiritur in constitio, di magno conceptu. Distinguantur tamen hae personae suis notis. Eubulus geret ante pectus latum Sc album cor,in cuius medio depingetur caput Medus e : consilia enim bona debent esIe candida dc aperta: quae idcirco secum adferunt auctoritatem & reverentiam omnem. Hypselastes ostendar in pectore cor amplum & alatum cum Jani bifrontis captite : ut sietnificet magni animi cogitationes admodum alte volare: sed adesse quoque debere summam providentiam, praeterita ac futura prospicientis Jam. Et cor illud amplum significare selet prudens consilium & magnos conceptus. Unde Ac Ennius Poeta Sex. AElium Paetum lapientissimum, dc juris consultissimum appellavit egregie c datum: ut i statur Cicero Tusculanarum primo. Gladiorum vaginae sint item purpureae,& distinguantur iisdem notis Medultae & J ni,propter caussas jam dictas.
t. --- Cattor dc PolluX dii servatores ac tutesares generosiae iti- ω,in visis. Ventutis habebantur. Ideoque Romani equites quotannis' in eorum honorem Idibus Quintilibus quo die ancipiti in
praelio contra Latinos Visiiunt inter equites Romanos , de
ingens adferre momentum ad praeclari*mam victoriarn coronati ac donis suis militaribus insignes, nec non splen. didissimo in habitu trabeati, sacra cum pompa transVehi ea quis per urbem solent. Primum ab aede Martis per portam Capenam pergentcs ad Honoris & Virtutis aedem: deinde per forum Romanum ad Calloris & Pollucis,ac denique in ' Capitolium ad Iovis optimi maximi templum scandentes pompae sacrisque finem imponebant: quemadmodum Li vius bionysius Halicarnassaeus, terius Maximus , Ac alii plerique memoriae prodiderunt. Auctorem istius pompae quidam perhibent futile Q. Fabium Rullianum in censura, cum tribus nobiliores rusticas a libertinorum ac sbrdida pauperum sece purgasset,eandemque in quatuor humili
res urbanas rej ccisset, ne quotannis,uti consileverat, dissidia dc turbas in creandis magistratibus excitaret. unde Fabium Maximi cognomentum retulisse nonnulli prodiderunt: eo
quod discordiae civilis fontem ratione tam facile siustulisset. Voluit itaque 1iunmus Sc prudens vir, ut nobilis j uvemus,
558쪽
quemadmodum in ordinis ac honorum praerogativa, sic Gtiam virtute ac Ineritis infimam plebem antecelleret, Vir tutem & Honorem serio coleret, atque imprimis Castorem& Pollucem. quorum Vis live numen, ut antiquorum fab iis persuasum suit,expediebat imprimi S germanam concomdiam ipsissimamque synceram ac fraternam benevolentiam. eandemque non solum in civitatibus , verum etiam
domi privatim quam maxime colendam per singulas familias Romani putaverunt. Unde di dii Penates a multis ipsi credebantur esse Callores Vocantur autem dioscuri,dc finguntur esse nati ex summo Jove: quia sium mi numinis do num pax dc concordia est:& ex uno ovo prodiisse gemellos fabulantur, quia lub uno tecto diligenter servanda concordia est Forma dc statura sintillimi finguntur , nam paritate
concordia fovetur. Alter tamen mortalis, alter immortalis mille dicitur ut mutui inter eos beneficii locus esset, atque ipsi inter se imparitatem istam adaequare possent. Mutua e tenim ossicia benevolentiam concordiamque generant ina mortalem. Itaque patrem Iovem rogavit Pollux unmorta
lis,uti cum fratre Castore partiri divinitatis suae seriem pocset. Annuit votis ipsius Iupiter, atque ambos in caelo pares stellas esse jussit: quae vicistim orirentur, di occidcrent. He sperum & Luciferum eas appellant nonnulli. Quidam Ge minos esse in Zodiaco putant. Hinc est quod Homerus
ἐτεe 1μεμους Castora Pollucemque vocat, aitque diebus illos alternis vivere & mori.Eli igitur summa atque immortalis haec benevolentia vel concordia, quae vitam ac mortem in ter se partitur. Atque idcirco non inepth sequentur princi pem,cta tergo custodiam agent: ut videatur pacem dicon cordiam secum quocunque ducere, simulque recordetur amoris mutui & fraternae benevolentiae, quandoquidem mn una ipse duntaxat fratrem habeat.
Jam habitus atque apparatus geminorum istorum Da '
trum interpretari fabulam, atque argumento nostro subser O- , vire debet. Sint itaque magnitudine pares,persenis,equis,ac v mi
vestitu quam simillimi ob caussas iam dictas. Vestitus omnis & ipserum&equorum quos albos esse vultPindarus
sis plan niveus:nam sincerus aebet amor esse , di candida
559쪽
concordia. Limbis tamen purpureis praetexantur chlam des,dc equorum tegmina et quos limbos adornent alternatim ova argentea,&fulgura aurea Iovis eorum patris arma. In ovis singulis pingantur binae stellulae Castoris &Ρoltu cis;otiens alter qui aureus erit: alter occi des,qui niger. Quia nati ambo sunt ex uno ovo,serte tamen,ut dictum est,disp ari.In tegminibus equorum. depingatur in viridi arundineo serio cygnus: eo quod pater Jupiter sub forma cygni eos genuerit,ut habet fabula. Pileolos albos gerent in capite semiusecti ovi figura, in quorum vertice summo luceant aureae stellae prominentes. Atque boc habitu eos Romana religio colvit:ut etiam visuntur ubique in statuis, picturis,ac nummis, antiquis. Proinde pileatos eos fratres appellat Catulistus poeta.Ρileos eorum circundent coronae similes ex calx mo quae species minoris ac subtilioris est arundinis)contentae. Qualibus coronis eos a Spartanis olim ornari solere
scribit Aristophanis interpres: sortasse quod cygni eo fruticis genere delectetur.In dextris gerant pila Romana,quibus hastulis eos armat semper antiqua pictura.In gladiorum v ginis argenteis depingantur aureae stellae. Clypeos ferant mvatae formae: de quorum symbolis nunc ordine suo dice
Scuta & clypeos ordinavimus ad istam pompam ornamdam quinque dumtaxat ob numeri mysterium,quod indicat corporis humani sensus omnes ,& maxime principis mdolescentis virtutum indigere sypeis .Quapropter duos Honori & Uirtuti in principiis attribui mus,tertium principi in medio,quem puer ejus geret, & duos reliquos a tergo Caiastori&Polluci. Neque id inepte: nam Eubulo & Hypselasti heroibus ipse illustria & ampla corda in pectoribus clype rum loco possunt haberi. Praesentissima namque in subitis periculis est defensio aut tutela cor animosum atque pruin
Principis iuventutis clypeus serma sit rotunda,quales a reos vel argenteos ornatissimos, & magni ponderis cum hastis aureis, argenteisve puris equester ordo Principibus juventutis frequenter in honorem publich solet dedicare. Eademque quoque forma circulari visuntur in antiquis de
nariis Cati & Lucii Cisarum,quos M. Agrippae filios Augustus sibi adoptavaathaeredes .cijMeatuus princies deci
560쪽
rari secerat, ut monstrat ipse titulus in denariis adscriptus. Et a Dione Cassio scribitur lib. historiarum LV. di lorum
Caesarum post mortem clτpeos illos aureos, quibus eos quester ordo decorarat, ipsis in honorem ac memoriam incuria fuisse suspenios. Principis autom nostri clypeus coloris erit argentei cum margine purpureo, qui dii imguetur aureis leonum capitibus & rosis ob rationes in ejus vestitu iam ante adductas. In umbone mcdio synthema depingatur istud: Aquila nigra, fulmen aureum unguibus iciacias a de tris : itent viiltur sive accipiter fulvus, cum diademate aureo in unguibus a sinistris. Quae aves duo sceptra intcr ipias decust im posita contingant, quibus notatur concordia &confoederatio potentiae. Aquila signat summum imprimis principatum,imperium, atque imperatorem Vultur in Etrusca disciplina, & auguriis Romanis inter alia inulta, reetem& regnum: quemadmodum etiam accipiter in literis E pDptiorum hieroglyphicis, ut Orus Apollo testatur. Sic eti am imperii vim ipsam,fulmen illies lovis,& diadema sunt
sicant regnum. Collocetur jam supra sceptra religionis in omni confoederatione requisitae character ara soco accensore- Iucens. Sub sceptris autem lolis resplendens globus indicet favorum quasi divinum aliquem: quia sol caloris sui favore, favonioque nutrit,fovet,& auget inferiora cuncta,quae e terris nascuntur. Itaque sub his omnibus exurgat ex uno quasi . trunco quercus adolescens, ramis sex virescentibus inlicinis. E quibus duo superiores connexi colligantur,& fratrum dii orti m amorem mutuum demonstrent. QDatuor reliqui iii amplum procrescant, & signent sororum numerum. Circumscribatur universo symbolo hic versus :NOS. IVVAT. AUSPICiIS. MAGNORUM. AD LESCERE. DIVUM.
Quae verba vel possunt intelligi de Virtute, Honore, relI- qitoque Principis juventutis comitatu : vel, si plqcet , etiam de Imperatore, Reue Catholico ,& aliis languine velavinitate junctis principibus: quos omnes. cum & potentes di boni sunt, tam sacra scriptura,non minus quam Homerusci alii poetae deos divosque solent appellare: quia hoc omne bonumquod bovi di potentes sint,a Deo Veniat. E e Vir-