장음표시 사용
191쪽
Hinc iuramentum hoc, quod vel Iudicibus, vel ab ijs, qui ad gubernacula Ciuitatii in vocantur, stiper appellationibus non admittendis praestat tir, sed quod sententiae per illos latae statim sint executioni in idandae, etiam ij idem ad sede Apostol. intei positis. non obstantibus, tanquam in contemptum supelioris praesti
tum irritatur. d. c. Veniente S.
Idem dicendii in est , si Superioritassii bditos suos ad tale iusiurandii in impellat atque cogat, qliod videlicet nolinta seiarent ijs Iudicum, sub poena pertur ij, aut alia qua uis, appellare. De quibus
est elegans text. Ordin. Cana. Impe T. pali. Σ.titui. 28 quem te X tum placet his anne ciere.
Quod i vero partes inuicem iuri appellandi renunciare possint , est elegans textus .fin. in fila C. de temp. appeti. Sin autem inquit, partes inter se scriptura interueniente paciscendum esse credi lerint, nemini parti licere ad prouocationis auxilium peruenire, vel ullum fatale obseruare,eorum pactionem firma in esie censemus. Legum enim austeritatem in hoc casu volumus pactis litigantium mitigari, Maran. pari. 6. tit. de appella. ntilla. 33o. Guid. Pap. singu. 3s9. I/et r. Iaco tit de const pec infin Hippol de Marsit sing.
Ex ' quo autem diximus, ex illa potinsimum causia, Statuto appellatione SITO-hibentia non valere, quod ius Superior si res pective laedant. Et talia Statuta in Ducatu Geldriae per Reg. M. Hispan tanquaterritori verum Dominum, creduntur confirmata, consequi videtur, Statuta fortassis talia fore toleranda ac perferenda, peri Reg. qua dicimus Cessante causa, . cellare effectum . per c. Cum cessante, exi. de app. I. Adigere. g. quamuis,ffide iv.pat r. I. Q iod dictum, T dela et Roman.
Mech. in loc. A cessan . ratio Et Tira qu. ad illam Reg. copiosissime de poeta. iudi c. appellat. temere, sine iusta causa rei j cie tis Uide etiam Menoch de arbit r. iudi c. cas. 68.
De analogia auri ad argentum. SVM MARIA. Auri precium pro argento oecontra saepe
Aurem Vetus f. denariss pendebat. Prcportio Loma auri ad argentum quesis quondamfuerit. Proportio o aura ad argentum.
Proportio duodecupla cum diuidia. Proportio duodeι illa ar ad arge
192쪽
propere linem decupla minoremo id .ma
torem non extitisse. . Proportio visim arca Ar ad. . a genti.
Proportio secundite vi Agricola si-
Io Propoettio nostri temporis auri ad argentumq sit. λι Proportionem expuris metallis ineundam. ι Marca part auri argenti quopacto asti
ι Proportio nostri temporis est undecupla cil
ar ostig Solis meracismum designat au
I Poeta simpletiane latione per excessentiaxes II omerum re Virgilimn notamus. CAPUT XXIII. . 'Non iam 1 non raro usu Venit, Vt plectinia auri pro argento persol-
uallir, S econtra preci uin algenti pro altro, costatq; ex piae traii sis, uti quoia dam, ita di nolim temporibu S, aestina alionem eortlndem non nam eande inque,
sed admodum variam ac dissimilem Riisse. Iccirco locus praesens reqllire Ie vi detur, vide*ν λφὶ id seti proportione tali auri ad argentilin paticula lubi j cianaus. 4 Ad quam rem diligentius expendendam praemittere oportet, aure una illi imveterem, qui viginti quinque denarios absque ulla controuersia valuit, si i foret solido similis, ita ut drachmana e scrupuliam appenderet, maxime d: sin nitem constituere proportionem lanalogiam auri ad argentum, dii iersamque nulli timabea, quae Caelarum temporibus, ni ulto ante Romae habita fuit. Qtia de re illud
est costituendum qiiod olim cum Romae
fuit maxima auri penuria, auctore pilonio, tunc ea fuerit proportio auri ad argentum, quae testini lindecim ad ununa, dractam aetenim auri quindecim argenti drachmis aestimabatur. Haec quindecuplex analogia seu aestimationis proportio dicitur, ut refert Couar ex Plini lib. 33. cap. 3. quem eundem locum Plini Budaeus quoque lib.I. Aius non aliter inter
Aliquando' vero auri ad argentum illa fuit proportio, ut quatuordeci in libris
argenti una libra auri aestimaretur 'quo sensu accipienda est lex viai c. De argen . pre c. quod the s. infer. lib. Io. quemadmo-d una sentiunt Molin. nume. 779. Anton. Augustin. lib. 2. emend. c. 8. Herodotus vero in Thalia, cum tributa recensuisset, qua Darius ferre coegit nationes S gentes, quas in sua potestate tenebat, unum aura talentum taXauit, IJ argenti talentis, quod τὐισκαιδ'εκαscco ιο nominari potest. Romae etiam Sergi Gallae temporibus unam auri portionem aestina a tam fuisse argenti portionibus duodecim laimidia, exi Suetonio&Trnquillo S Corne. Tacito deducit Georg. Agric. Praeterea scribit Liuiusdib. 38. ubi de coditionibus pacis loquitur, ad quas Aetoli cum Romanis conuenerant, De pecuniae s unania, quam penderent, pensionibusque eitis, nihil ex eo quod cum Consule conuenerant, mutatum, pro argentosi aurum dare mallent, dare conuenit, dum pro argenteis decem , aureus unus valeret. Ergo ex eo sequi cur pro auri libra tunc temporis decena libras argenti mille aestimatas, Bilibaldus quoque in libello de num or aestimat non procul ab initio ait Si aurum purum cum argento comparatur puro conuenient ferme undecim partes algenti cum parte una auri, licet antiqui communiter decem partes argeti pro una parte auri com nau
Hi parchus apud Platonem aperte asseuerat, nam auri portionem esse precisi duodecim argenti portionum. Idem attestatur Plin. quoque lib. i9.cap. i. Proximis
193쪽
inquit, byssino mulierum maxime deli-t ijscii ca Elin in Achaia genito, quaterni S denarijs scriptita permutata quondam tauri,que locu ita interpretatur Agricola. Hacu de re Molin. ita scribit. Nunqtidi auctoribus legi minorem decupla proportionem fuisse attri ad argentum, iliuis ex Regestis Monetalibus se intellexisse fateat tir, quandoq; in Regno adeo ratiata te argenti euiluisse ausu, ut non Valeretini socio marcas argenti, quandoq; ad e rarum aditim , ut valeret sedecim libras argenti, qnae extrema mutat Io, ait, non solet accidere , nisi quando Principes cati ponatione rei monetalis abluti titti rad quae it una, ut o lina saepius fael; at si
Georg. Agric hanc rem ita finit. Ex his,ait, intelligitariis, priscis il lis temporibus idem altri argenti precium non fuiste, ut nec nostris est. Et en im patruna memoria, una a tiri puripodus inpcipuis Germaniae empore is primo empta fuit II. arget partibus, de patito plus quid ua-busvnriis decimae tertiae partis terti js deinde fere duodecima argeti partibus, nucvero undecim, d paulo plus qui una undecimae tertia Iacet enim auri precium. Haec magna ex parte delampta sunt ex Bud.3. ib. Ass Dida c. Colla rL. cap. I. V ter.
coli. Num s. Georg. Agric deprecto Aletall. l. b. t. Bodin. alle g. r. ca. de Republae alijsper eosdem illis in locis citatis. Quoniam a vero Agric. paulo ante siti temporis proportionis auri ad argetum meminit, Icciaco Videndum anne& dem Analogia hoc nostro seculo sit usu recepta. In quo diligenter est aduerten. dum adinti od non ita accurate in collaci-oiae Unitis ad alterum, veteres videntur
attenduse analogiam istam hinc inde de
purissimo tum auro tum argento, loneum metalli liis permixto, formandam atque constituendam fore. Si enina aurum purum esset in co sideratione, quod conferri deberet cum argento, in quo aliquo pars arris adhuc te sideret, longe certe alia esset instituenda ratio, quam siv-taumqtre metallum ex purissimo propo-
natui .Quapropter cum iuxta Ordin. Imperi rex arca purissimi argenti fiant i
nouena Imp. thalleri, uri supra cap. i8. de Pedmonet est oste sum, Et ex arca auri puri ut 93 aurei in auro fiant, resolutisque dictis aureis in auro, qui aestim inrmodo. 7S. Vel etiam 78 albis, tum elici thalleris Linperia lib. istis trotae, qui e X potau tur pro 6y. vel et in a. alb. vulgaribus, Sequitur diligenti operatione praeuia Vndecim marca si fere quarta unius marcae argenti partem, proportionem Cand i ,1 ci una arca auri puri putilbrtiri, quae supputatio cum proportIO ne praement. D. Agricolae, quam suo tepore iniuit, pr pemodum couenit. Hac de re quaeda scripsitqlioque Franc. Hot in libet. de renu-mar. cap de auri ad argentum proportio-one, quae cui placet Iegere poterit.
Huc pertinet quaestio Ha de poenis madfatis pas sim imperialibu ς, ita arrestis, siue sententiis condemnatori; insertis cum
ex pretii oetali, 'Sehilne pecta et licherniuret et tigri ostgQ sub poena aliquot i
marcarum auri, controuertitur saepe de quo auro puro ne, an vero de viliori finitales pinnae accrpiendri Memini me super re tolutione hirius puncti, per insignes&egregios magnique nominis Mau-etoritatis Doctores , aliquando fuisse requisitum, quod tunc maximopere admirabar. Erant enim practici quoq; sum ismi. Demum responstebam, urna se ruinin Obser. praeti c. huius meminisse, ab eo petendam esse declarationem istius, sed cum in illa obseruatiuncula Uumn fol7.tit. de verbor .figni. hoc saltem dicatur,
quosdam asserere de auro viliori, qua sint aurei in auro verbum tot rex accipienduna, a ijs conte dentibus appellarioneis tim praestanti stimum aurum signi f. cari: dubium saltem mouetur, sed eius de eis nuda ibidem sequitur , atque ita
urna serus Lectorem magis cogitabundum, incertioremque, quam antea me is
risi rellinquit, tradisi. itaque a verbo Germanico globi hoc est cadescere,descedit. Ramento siquid si ite virgula aut
194쪽
particula quadam ex peti aut denario auri argentiu excisa, candenti cdaci que igni inmisi , prout color ex igne proueniens se habet, iudicatur de auri vel argenti puritate, si rubetis plane prouenit turpureus metallum praestantissimum, quanto vero magis nigrescit ranae tum, tanto vilius aurit m argentii iudicatur. Sic dicimus gou siue illia r. Is . Vel IJ. hosti II Si numerus absit, impliciter I proferatur Io. 2 o. 3o latare ibi tigriolti toti ig ilberg I purissimum siue auru Iri,
siue argentum significamus, non secta Satque Gramatici faciunt, qui ubi poetam hoc vel illo pacto ceciniste allegant , ita telligunt apud Graecos Homerum, apud Latinos vero Virgilium idque per excellentiam, ut in precedentibus in simili didit. Hanc mearia sententiam vidi postmodum ab And. Gallio receptam lib. r. cap. 6. SI'. de pace publica in postrema tua editione nam in anterioribus video aurum simpliciter nominatiim ubi verba
illa tot tiggoth Inon simpliciter in poe
nam tot marcarum auri,quein admodum
in prioribus editionibus simpliciter de auro textu S loquitiir, versi auri puri r filtulit &interpretatus est. Quod lumna iliabet rationem Nasi enim hoc dicamus e X quo a tirum reperitur multiplex S varium , ut supra ostendi mandata Marre-sta , aut decisiones Camerae Imper aliorumque consistoriorum nihil plane certi in his definirent, sed pro uniuscuiusq; arbitrio, SI motu propriae assertionis, vel coangusta relatur, aut nimium exalper arentur Et sic illa plane foret arbitraria, Quod hac in specie poenarum, per Impe. Maiest. Stat usq; Imperis iudicatarum, a Dfirnaare velle, indecens, S ninnis forte temerarium foret, Sic sentio alterius iudi- cio nihil per hoc detrahens.
De Moneta rijs. SUMMARIA. Monetariorum appellatisne qui remant. TRE NUMARIAE a Monetariorum secundum quosdam vilio abiectuinfuisse oscium, ubi quod hon
riso visa caule aequiparentur.3 Monetari, qui censeantur iure Codicis. . Glossa oritas est maxwIa. Glos qualiter commum sentensia pras
Glosa est idolum aduocatorum,multum,
valet Amisinplato, Socrates, magis amica ταritas, Monetari nonpossunt turpiispersonis a quiparari. 31onetarios non esse ruitis conditionis. ι Partiti quo ad honores paurem sequitur. ιι Moneta verbum quabier interpretetuσAlciat. Ia Monetarius qui Princ. moneta cudit Hishil tabe commune cum turpibu ociu-ri's.
ι Glossentetiam contracilitas quidams
1 Alatatus bene intellexit historias Omiri Monetarios non esse turpiliuistis personis
ι Glos aliquando bene male aliquando di
citisi Alciati sententia praesumptionabin esca
ιό Moneta cudendae ius summum estis gale. Monetaefabricator prunus fuit Tharespati Abrata. a Augusti Imperatoris suusfuit Argenta.
at ars nobilior censetur secundum nobilivi subiectum. a Iurisprudentias Thhologia propter si
iectum circa quod Persantur. praestant. a Monetandi ars circ. auraino argentum versatur. a Nobilior censetur nobilior bres praepositus. a Moiretandi iusprincipamisit bus coluret. ab Se
195쪽
A Secretari Principum maxumo hon refulgent. sar Abrahae parens Thares primus monetartus.
a probandi auri sientia, vim nisit apud
a Pecunia in conmierciis idem quod medium ius rogismo operatur.3 Monetar' duplici iuramentoso stringuu-
et ' Moneturiorum persona debet esse qualis- cata. 3a Monetarjgaudentpriuilegiyso immuni
ratibM. 33 Coiisuetudo legibus praeuitet. 3 monetari, ex longa consit eludine habetura contrἴbationibus immanes. 'ra dictori attestanti de consuetudine credi
3s Monetariorum priuilegia per Maxiliansi
3 Doctorum liberigaudent parentumpriui Iegijs. 33 Privilegiati non priuilegiatis praefersitur.3 Monetariorum acceptio secundum Suida, quesis. l. Monetarios istos in Codice nominatos, Bo
1 Monetarios istos in Codice viles Negotia- tores msse.' a Monetari conditionati hominessuerunt. 3 florum collegi uin quondam extititμ-
surum apud Fg ptios per abiectra per-
' Imperariorum in auri argentifodinis honesta condit: est. CAPUT XLIII.
Multi in ea sunt opinione, ut existi
ment magis rorum Monetalium, tum maxime eorundem ἀὶλιρηκο τύρid est, operariorum, qui linico vocabulo generali Monetari vitigariter appellantur, officium vile sordidiim, abie istum, seruile, planeque tale esse, ut tineo consti-
Πῖtuti, ad hono iuna aliquem gradum non soluin transcendere non postini, Verum etiam si quem cosequuti e sient, isto per hoc fore priuandos, de infimo loco habendos. Contra quos aliquando Claris . Consultis vir Matth. Bous I. V. Doctor, huius V niuersita. Colon Professor publicus ordinarius, a finis meus mihi carissimus, in Praefatione prioris editionis tracta illum quorundam de Monet. quaedam scri: Iit biter, quae liu transferre, ea de inque copiosius nonnihil explicare,& qu pnaea de-iu percent ura sententia si, ubi j cere, partium mearum fore sum ratus: cum propter alias, tum vel maxime ob a an causam, Principe in locum obtinentem, quod scilicet honoris A vitae caussae aequiparentur, ut est text. in . isti quidem. s. quod metus caus. Mibidem glos. iii Iulianus. E. si quis omis .caustellam. Petr. Gerard. singui. i. num. 9. cum seque n. talagul. 8a numer. 7.& Ingu. ἐφ num . . Vbi quemadmodum pro defensione vitae licituna et aliquem impune occidere,peri. ut vim, fide iust . iur eodem modo etiam pro defensione honoris S famae illiud ipsum lice
Hinc Bald in c. i. circa princi p. s. Ol. depac. ten. infert, quod pro honoris defensione liceat inire duellum . Crudelis enim iudicatur qui famam negligit, per c. nolo.
Textusu itaque ductoritates, quibus illi praedi et suam opinionem probare conantur, sunt hi praecipui subsequentes, i. i. C. de murile g. Gynec. lib. s. ubi Constutinus Imp. in hunc modum loquitur monetarios, inquit. in sua conditione perdurare oportet, neque dignitatis cuiusque, priuilegio ab huiusmodi conditione liberari. Similis textus est in l. edicimus. 7 Qeod. Mulier nobilis nubens Onetario, si post protestationem non recedit, efficitur Monetaria, de cris pristinae libertatis mitti id ipsa, eius liberi. Idem probare nitu tur exl. f. C. de digni. lib. tr. Nequis ex vitinat ne otiatoribus,
196쪽
nique officiorum fere, diuersisque pastis turpibus hic ris, aliqua filii dignitate portentet, sed cis qui meruerit, repellatur,rcpilli os et talia, proprijs reddi consorti j sopollebit. Hic u lossa com lmirrite e Cepta, ITIO netario Militer pretatur eos. Quia rancipis moiae tam cti de barata quam si fallabant grauis sanae puniebat ut , iuxta l. r. C. de fals .nJO-npt. irantae verba lictolitatis sit glos. non est opus ut multis ostendatur, cum illa omnium Doc tortina ait toritat ibi is praeferat tir que in ad Od urna constat per tuear. Laid.
alios lite Doct. passina. Qiiod vel in primis tunc locum habet, itando saltem unius alici ii iis Dinosi Doctoris aueto litate iuuat ui Qtio calui sine dubio communi sententiae praefertit r. Tenet S amplificat Scht Irss. Consi. 9o .ntin . . Guid. Pap. qUS- 1li O. 277. Hi iacCJn Clossam vocat idolum Ad uocatorum attestatue Zasio libio .consi. . nuin. Ir. Quod ipsum qiloque comprobat praeses Euera Idu S, cons. III. niln4. F.
ubi ait, ita iudicando non osse ab opinione glosae recedendum, qtiando habet altem unum Doctorem ni rotum pio se ii ixta Theorica miti tri)n I. i. C. qui pro sua iu
Idem a se iit Damhoud. in materia sub
hastationbim t. cap. nil m. I 8. Glosa audis oritas deficiente textu, lira xiii Zel , Ollinil' In auctoritates antecellens, Per Barto in I. Vt
vitia is de iistit Scutar Bald. in .cumiai editas, C. deposit. Approbat Henning Go-
ex Bait. sententia, glosa Selle narres, inquit perri iras nauigainu Sper hoc a tui vi pelagiis iuris Ciuilis, quaque dirigunt nos inportum clare veritatis, lectinduin Richar dc Salicet. in l. i. C. de paci. Ergo sequi videtur ab hac glos. interpretatione, tanquam firmissima in fallibili Rcgtilaac anchora, recedendum neutiquam est e. Venit in praedistis, alijsque non obstani ibi is, existimo sententiam praedictor una glossaria tot. SI alior una, eo qil prCD-xim ur sensu, ridiculani e ii: eptissimamesie,pace interim tautolum via o Ium iu A,
ta illud commune dictum Zasi in inteII
r una passim . t Amidus videlicet Plato, amicus Sociat e S, sed magi Maurica Veritat, cuius quoque memini stipi . Neque textus praemissi an de os, qui Principum monetis cudendis piae fecti sunt, quam de alijs infimae conditionis operari)s accipiendi sunt, atque intelligendi.
Quod ipsum pii in videtur omni labcolligi potan ex ijs appellationibus locis
stipra ablegatis insertis N expressis, ut puta soldidis, turpibus, abiectis, vili lunais, ouaniqlle fcce contaria inatis offici j s. Quas voces sordidas atque inhonestas,adironetarios istos qui Principum monetas cu-dIInt, retorquet evelle, absoluam nimissor et, δί quasi impium.
Vis enim ferat electos silmina industria, N ex anaine personarum praeuio, rei monetalis praefectos, eorundemve perarios pannorum huiusmodi tinctoribus, quales Baphi esse dicuntur, item Murile .gijs S Gynectar ijs, quorun illi murices, id est, pisces legebant , a veib pannos texere studebant, item ijs qui lintra Regi faciebant, aut aquam ad lauandos pannos ferebant, aut etiam portas custodiebant, S claudeban , quales dicuntur litica rh, tympharii, statio ita rij, R id genus infimae conditionis hominibus, rancipis etiani stibilantiam attenualuibuS,Vt habet l. 2. C. d. tit. litis iiqi lana terat nostros monet artiost alibi is turpibus personis aequi palandos Massimilaiadosae sies illae omnc perso.n siit, nomine Gynectarior tua coprehenci, ait g l. ad d. l. 13. de tirile g. Et quis eosdem monetarios dixerit ho mines conditio natos, a si criptitios, etiari riligo seruitutis innodatos , item de r-mia ministeria, abiecta Otacia subireλprout baptirantur illi in hoc passim titul.
Officiar ij, I in d. i. f. de dign. lib. 2. C. t Q iarum laic mentior alarum personarum tanta accedit 1 litas abi edito contemptus, ut si mulier sple didior 1s gradus huius monetari j, de quibus ind. ll. Codic. agitur, consortio δέ anapi exui adhaeserit,
197쪽
sua natiua libertatis ob id dicatur omit
Item qui exinge trito& monetaria, de qua in nominatis locis, nascitur, is non patris sed matris conditionem dicitiir sequi. l. tr. 8 d. l. 7. chin alias de iure constitutum habemus, quod partus regulariterqtro ad honores&dignitates, non ma- trem, sed patrem sequatur l. cum legiti-
an . Lol .deia a c. R il lini S. g. V g. 3 t. in rubri . de donat. inter Viri S uxor. Item Guilitie Im. Benedi c. ad c Raynutius, circa princi p. Sichard ades pactum. C. de rei Ven
Usque ad eb etiam stae de qui biis ibidem tractatur, persone, reputantilr CXose,
ut si qtiem singulari aliquo priuilegio aliterati a Principum ista conditione liberari contigerit, is solus illam gratiam sentiret, tota sua familia nexui 3 vinctilo ser- uitutis contemptibili innodata persisten- re, ut habet . allegat. 13. Quis igitur Princi
pum Monetarios illo quosdam , vel modernos nostros, de tribus nobis potiis)naum est sermo, ear tandem consortio, ac 'plane simili Z indecenti conditioni inclu1os assetierare auderet p milius rei gratia credidi semper antea, ubi hac de re quaestio moueretur, Verbum
a Monetarios, ' plane in alia atqtie longe di uersa signiticatione in praedictis locis accipiendum fore, videlicet pro vili abie-'cto, planeqtie aliquo seruili offici gene
re, que in ad modun omnia in . tit intelli- guntur. Quam meam opinionem vidi po- lle grauissimi viri ac celeberrimi Ita reconsulti D. Alciati sententia probatam e Corroboratam, qtii ad d. l. hoc pacto loca praedicta de moneta rijs e X plicat. Quod alitem de in ora etariis in . i. fit metio, nost rii interpretes existimauerunt hic eos accipiendos esse, quia rincipis monera cudunt. Quae sententia, ait, iccirc,rei j-cienda est,qtiod nihil ad huius ti t. materi i amsacit, in trocinania haec o licia fuisse textrini Imperatori coij cere licet, sitio dex annotatione Iosephi, lib. 7.ca. i. debel
lo Iudaico comprobari dicit, in hunc moIER PRIMUS. . Is dum scribentis. Transgressus ad eos est Ionathes, laomo iniquissimus, arte Gyne i rius, i is qui de insignibus Magistratuum opus scripsit ad Theodosium imperatore. Sub dispositione, ait viri Illi istris Comi
tissa clarum largition una, sunt Magistri lineae vellis, magistri priuatae procuratores Gyna 'Ceor lim, procuratores Baphiarum, Praepositi bastigarum procuratores lanili
Ciorum procuratorexmonetariorum, S c.
Hinc ait non dubito quin monetari j& pli pro textrini quodam officio capiatur:
dicti sunt fortasse monetari j ab offici ipsius vilitate, ἀα του uor mli. Sic etiam in C mentar. Rei pubi Roman M. Fabius Cal. Rauennate libr. 3. Monetarios, inquit, lani-sias intelligunt qici textricia faciunt, a vi
Nam clanifices siti ut modi hodie in minimo sunt precio quos S similes viles abieetas personas inter quo textus,
prel tendit Monetari j, qui cudendis mone tis operam dant adhuc laodierno die vigore priuilegiorum a Caesar. Maies . obtentorum, re TO Uentatque re ij ciunt, uti ex autographo paulo post demonstrabitur. Parum laic me mouet, quod contra doctissinii viri D. Alciati nentem sententiam qitidam ' visi sunt insurgere, elidem reprehendentes, quod existimet omniasiis hoc titulo comprehensa, de vestium tantummodo sacrarum confectoribus tinctioribus e se accipienda . Qii .lsi ver b, inquiunt, non etiam de Basta garijs. Vestes, ad sacrum aerariun pertinentes, Velientibus ibidem, ideoque non soldra de talib. Ianificibus tractaretur.
Si verum , quod Basta gari sint tales, qui illius ira odi vestes vehant quid hinc,
Ergone incommode a pia dictos pertinebunt Tingere, lauare portare, Vellere
vestes, similia vilia minii ieria subire, tantum inter se offici prae eminentia reuera disterunt, quant sim candidum ab albo. Fatentur etiam i i, D. Alciatum praedictas leges bene perpendi me, a C X aminasse , t tum etiam noti iam Romani I P a Impe-
198쪽
Imper ij, 8 antiqilitate, ad quam sacrae istiusmodi largitiones, quae sub dispositione Comitis largitionum fuisse dicunt iir,
pertinuerunt, cognitam habuisse, nihilo minus mirantur eum glosse sententiare- celsisse. D. Tyraq. de Nobilit. cap. Qq. nil In. s. me mi iὶit tutius quoque apud Alciat. super vel bo, Monetali interpretationis, sed
Veriam quo pacto quis Principum Monetarios ad eos referet. ijsdemque vili Dsimis mancipijs adiunget , qua audacia, quibus ex si indamentis id facere audebit pQui ut proba, ac iuxta ordinationes Imperi iusta, omnibusque partibus absbluta moneta cudatur, diligenter procurare debent, ad quod etiam singulari iuramento obstri dii habentur, uti suo loco latius. Hic velim lector in mentem reuocet ea quς de Triuin uiris apud Roman creatis, Ut monetis praeessent, in initio huius libri recensuimus: qui in summo precio habiti fueriint existimatione. Quibus quoq; templum Iunonis ob id erat com issum Ronas, ut testatur iras verbis Cic. in lib. de diuinati oe: Cum tetae, inqllit, naotus faetiis esset ut suae plena procuratio fiet et, vocem illaesunt ab aede Iunonis summa ex arce aud4ram ideo monetam Iunonem appellata nasii isse, a monendo.Unde sus plena 8 grauida Iti non immolatur , ad quod allusit Ouid. hoc in carmine: Arie quo iii umma Iunonis tempL monetae Ex voto me)morantfacta Can, ille tuo.
Obij ciet mihi hic forte aliquis, de quo dixi in initio. Non esse videlicet a gloss. Acciirs Balet. aliorum interpretum vetersi opinione&interpretatione recedendum,
ubi text. expressi deficiunt, sed tanqtiam Lesbiae tegulae illis inhaerendum. Cui ita responsum volo: tqllanti quidem attiner ad iuris punctum eiusdemq; dubiam interpretationem, in eo enim cugJos Bari S alijs probatis auctoribus Iliabenter colentimus atq: conuenimus, istuque viana tutiorcpa prositemur&agnosci Inu quemadmodum innii merabilibus mri decisio tribus posietos Sendi. Verum ubi de veteriuntati rorum,auteriam Graec
rum diistionum,aut vocabulorum dubi
rum interpretatione eorundemque ver iac genuino sensu agitur, non ita certam
oriam ducimus auctoritatem, tempori quo magis id ipsum, quo vixerunt, quam doctorum istorum virorum imperitiae aut inscitiae ascribimus,quemadmodum ex Budso, Alc. Nebrisse n. Antonio Aug. atque ali s viris doctis, Min omni genere liter aruiem satis, est colligere in Phanc rem praeter a lios insignis vir Dido Couar. cap. J. de Vete. numis .colla. num. 9.&sequent. pulcherrime explicat. Quorum praedict. doctiss. viror intem pretationes eo lubentius ac pronaptius recipimus, quo maioribus 'in vehementio ribus praesumptionibus Se rationibus sub ciuntur SI corroborantur. Quid enim o
ne tari isti quotida in Jodierni comune habebunt cum istis lanificibus abiectis& sordidis personis Si modo, uti par est, ODficium suum fecerint,& iustam, atq; omni ibus partibus absolutam suo risi Principuini monetam fabricari procurauerint pConstat, es cl; plus quam notissimum, monet fidii artem hanc inter Regalia quas principem locum semper obtinuisse,&adhuc obtinere iis .in Dud. que sint Regal. .
Hinc Camerari iis in repet. c. Imperialem, ut etiam eum citat velen b. coni. 6O. nu.3ι. . Ex auro argento moneta cuditur. Quod
omnino ius eis, inquit, Regale ossib pri cipum coli rens, per Gost red. in c. flIJ.tita. Si de seud fuerit conten.&c. Ad cuiuSar iis, de siti natura plane libet aliscia conatium, etiam hoc accedit, quod primus mone tae fabricator, qui extitit, credatur fuisse in pater Abrahae Thares nominatus, quem ad modum ex Alberi. de Rosat. Guid Pap. q. Grati. 9ῖ. annotauisu p. c. r. Adli Sc D. III p. Augusti ait 'fuit argetarius, quo5 Iul. Fir. inter honestas ipso nas artifices ponit, QAstron. c. I . In venere. holq: muneribus personalibus eximunt nossi a leges. Probat per I. I. de excusa. lib. o. C. Tiraq. leno bil. a.' nu. 7. Hinc Alc. eliguntur ait ma
gna fidei homines in argenta: ios, idq; de
publico, ne fallere pol in . dii P. q. c. 22.
Ex quibus omnibus tria notabdia desum
199쪽
myterunt, quibus ars monet Δdi, sic eius artis Prisecii, Moderatores, R directores, non tam deprimuntur,aut cosequuti si honorabit exi. iantur quam splendidiores ac nobiliores redduntur.
Plinitim est, quod omnes Scriptores dei Philothphi a tem de scientiam qua in libeta in eo itidicent excellentiore, quo eius sub lectuna, circa quod versatur, praestabilius , iudicatur. Sic nostra tiris p rhidelia, quoni j in eqiii ac boni, iisti atq; iniusti noti- tia consistit, iccirco facultas h ecc terastini illis nona inibus antecellit, quonadmo-
dum S de Theologia. qias in verbo Dei aci scientia et intelligentia sacrarum literatu versatur, ob id censetur SI habetur omni bus piae statior dignior . Eo de modo moinetandi peritia, quo lata aurum S argent si
L 'potit sim si pro subiecto habet, circa quod onetari versantur, ideo hac de causa nobiliori loco merito erit habenda. Quilibet tenim eo melior S nobiliori censetur, quo melioribus&nobilioribus est praepositus, Auth. de defens. ciuit . f. de-
Inde .col.3. l. fi C. de peda. iud. l. 3. C. si quis an ius Voc. non ier. l. Seius in pri n. de leg. i.
ff. Turbana. f de ver b. sign. In istum fine predicta iura allegat ignor de homo d.
Secund si notabile ex eo de sumi potest, qu bd sit quod diRegalo ius cudendae mo- metae atque ad eb tale, quod, ut supra est dii etiam, ossibus Principum dicatur cohaere- ire. Iure si quidem traditum legimus, Principum Secretarios, quoscunque inferioris conditionis miniistros, etiam ipsos cosi quos,ob id, qu bd Principi inseruiunt, in honore&dignitate aliqua prae eminentiori collocari, ut scribit Luc. de Penna inrub. de Primi c. Secundi c. C. lib. ra. Feli. in c. post cessionem, de probat Zas ad . r. f. Appius. ff. de origi. iur. Nic Ol. Boer. de- cIl. 212. Faci ut ea qua de Secretarijs refert Did. Couar. prael qu ur. cap. 19. Et Tila qu.
Cui tertium notabile ad ij citur de pa-
tre Al. raharna, qui primus extitit monetarum subricator quem praedictis lani faci-
NIgere aut comparare , eidemque notam
aliquam infamiae inurere velle, summae iniquitatis foret Mimpietatis. Accedit ni illa quae de schola erigenda probandi aurum large tum diximus apud Romano ad quam se adolescentes, ut preclara hanc scientiam addiscerent, conferebant, eiq; studiose incumbebant. Plin. libr. JJ. cap. 2.
Quae cum ita sint, ipsaque Pro b di au ri l atque argenti peritia, tanti apud Omne nationes, in axime vero in Imperio fiat, Vt putarem ea negle ista, aut per interitum obliterata, nihil in mundo propter Varietatem mercium D rerum neces ari rum precium indifferens, desincertum, sta
bile atq; equabile haberi ac retineri potasse, ineptissimos eos, sit venia verbo, iudi-CO, qui in contemptu praeclaris sinas, plane que nobilis sciet te peritos eius, cultores Ilion oribus adeptis exuere,i transitum ijs ad eosdem perueniendi occludere conantur. Quod enim medium totam in syl J9'logismo, sine quo illem ficus ell&inutilis
operatur, idem efficit hoc medium coclii dendi in c5 mercij atque contractibus, sine quo illi consistere ac salui permanere si poterui, quemadmodum ex ijs quae supra c. s. adduximus, facile constat, Si facit L . .
ff. de contrah. empl. Et Did. Couar. c. 7. Vet,
coli. numis. Arist. c. s. lib. . Et hic.
Neq; hoc sol sim verum etiam leuioris momenti ersi minusque intelligetur, quae Doct. passim de tempore contractus de solutionis, de valore intrinseco extrinseco permulta volumina ali sper se satis obscura intricata tradiderunt. De qui bus libro secundo copiosius, Deo Volen
In corroborationen horsi facit, qu bd o duplex iuramentum, prius domino cui inseruire constituerunt proprio, deinde secsdo D. Commissa rijs ad Dietas pro b tionum ablegatis prosentati Viri monetales du in anguratur pstare cogit tur, in istu fine videlicet, quod probe Se honeste haetenus vixerunt, in posterivi Nere prooposuerint, quodque iuxta pr script una in Ordin. Imp. modio Racio isto fungi, mo-
200쪽
netas salaricare, sese lite in totum gerere velint chiod irramenti Im ut alit i latitisost elai emit . etsi in Gallijs secundum Mo- Iina'. singillis annis rei teretur, sufficit tamen in Imperio ut annitatim per deputatos tantum repetat tir, iisdemque inmemoriam pliore ur prout de eo habemus teχ-riim tale in i din. Spire hal ita anno i 7 o.
His t accedunt 1 riuilegia, Exemptione S ibertatesque plurimae, non ipsis tantummodo Monetariorum Praefectis, sed eorum etiam .liberis , SI OBacia rijs,
gentia benigniter indultae de concessae, quemadmodum hoc ipsi im per fide dignos publicis literis est tradit tim , longaq; immemoriali sena per consuetudine etiam intinnibus passim Argyro copijsobtentu nam obseruatum fuit. inae consuetudines, quoniam pro Ie-
gibiis, i mnio prae ipsis etiam legibus habentiar S ponderantur, iccirco erunt ab omnibus amplectendae, ac iuxta tenorem earundem in cunctanter iudicandum uti hoc ipsi in communis Dodit Schola testatum reliqtait, SI hactenus semper obtentu
8οῖ. quaest. cr. iii ibidem ex professo de Moneta rijs, eorundemque liberis, pri- iii legijs ac immunitatibus disputat, concluditque post uilla Ouod praedicti Monetari j, qui actu SI habitu continuant ope
ra Monetarior usi , dum monetae Cudutur,
gaudeant priuilegi j istis Monetariorum, sintque exempti a contributionibus. Et quamuis de iure strictio non viderentur forte ab istis contributionibus im
munes, attamen, ait, de consuetudine diu
tius in sua patria non sol sim Gration opolitana, sed passim in toto Regno, etiam in Imperio habita SI culta, contrarium obseruat tir, liberique eorum ipso iure, abnque noua creatione per Principem eda, dicuntur Monetari j, gaudent priuile- ijs Monetari orsi, si a tu habitu tale on
Hinc bene infertur probatum satis esse, quod talis consuetudo etiam in Imperiot sit c obseruetur. Doctori siquidem attestanti de consuetudine famoso creditur.
ctimi me casus fio. nu. 9 . Chassa decisio gloss. in l. dos a patre. C. sol ut matr. IQ:3 te fundamenta etiamsi deficerent. constat nihilominus, S plusquam est notorium , quod talis consuetudo hodie 'no die in omnibus Monetariorum Onficinis inuiolabiliter seruetur Aemadmodum etiam nuper a Caesarea Maiest. praedictis Monetariorum famulis instantibus priuilegia corundem de nouo fuerunt renovata ac confirmata, quorum o