Dissertatio historicoepistolaris ad cl. virum Jacobum Bartholomæum Beccarium qua epidemicæ febres in Lucensis dominii quibusdam pagis grassantes describuntur; necnon Mercurii, atque Corticis Peruviani usus in earum curatione recto rationis examini su

12쪽

DE EPIDEMICIS FEBRIB Us

In Lueensis Domιnis quibusdam vir grassantibur DISSERTATIO HISTORICΟ- EPISTOLARIS

BECCARIUM.Ametsi Vir eruditissime quotidie Te sciam in litterariis occupationibus expediendis multum operis insumere, duo nihi- 'ominus epistolam hanc meam febrium quarumdam epidem i- earum historiam, atque curationem complectentem, ut ibi conscriberem, vehementer impulerunt. Summa in primis Doctrina, qua mirifice exornaris, quae suo quodam jure ii los omnes videtur allicere, qui merito eam excolunt, Madmirantur; simulac humanitas illa, qua me prorsus immeritum excepisti, cum Bononiam olim perrexerim , observanriae erga e meae officia persoluturus nullum profecto tunc praetermisisti officii genus, in quo singularis erga me benignitatis tuae testim nium non elucesceret benevolentiae vero tuae constantia ab omni parte emicat in singulis, quas

13쪽

quas abs e litteris accepi, cum oraculum tuum, ingenii perspicacia, a longaevo artis usu praestantissimum, in ambiguis mihi, ac discillimis rebus consulere opus fuerit saepius fortasse ob discendi desiderium importuno. De hoc vero gratus memini, ac

mimquam obliviscar, tantumque ibi debere profiteor, quantum neque verbis, neque te ipsa satisfacere me posse arbitrer. Haec sunt, Beccari doctissime , quae me ita Tibi d. dictum reddidere , ut gloriae tuae amplificandae assidua cupiditate exardescam. Ignoscas igitur quaeso si opusculum hoc meum, quodcumque illud sit, Tibi dirigere audeam avidus expostulans judicium super hoc tuum; Ingenii etenim mei tenuitatem optime peris spectam habeo , sed ubicumque lapsus fuero sapientissimam censuram tuam libenter paratus sum amplecti. Ad rem interim deveniam,

I Neunte Augusto anno nuper elapso I 13. Oppidi cujusdam incolae in Lucensi Ditione positici quod nuncupant Brandeglio enixe

deprecabantur Nobiles Viros ex Reipublicae authoritate sanitati servandae destinatos, ut quamplurimis eorum conterraneis , gravi diuturnoque morbo vexatis, jamdudum inter illos exorto lateque diffuso auxilium ferre non dedignarentur. Quamobrem Dominorum animi expostis precibus com

movi

14쪽

moti, confestim, pro ea qua praediti sunt

elementia, pecuniam ex publico aerario deia promptam in victu comparando rogari decernunt, ne quidquam ad optimam aegrotantium nutritionem deficeret, mihique identidem imperant, ut ad Brandelii pagum contenderem , ac de languentium numero, deque morbi qualitate in natura Nobiles e clem Viros certiores redderem. Supremo ut satisfacerem ulla statim aegros invisi, quorum numerus sexagesimum tertium aequabat quindecim antum exceptis, qui quamquam me morbos recidivae indicia praeseserebant. II. Symplomata singula quae moibum Comitabantur, ab eadem causa progenita exta stimabam, magis quamvis vel minus vehe. mentia, prout in initio, statis, aut declinatione morbus reperiebatur. Capitis dolor gravativus, anxietas, nausea, lassitudo, sitis,

dextri praecipue hypocondri tensio, rigores interdiu per corpus universum, pulsuum deis pressio, frequentia, urinarum color maliquibus albus aquae instar pellucidus , in

aliis rubedine saturatus, praecipua erant symptomata sub initium febrim hanc comitan. tia Sequebantur in aliquibus exanthemata purpurea, vel livescentia, plus minusve confluentia, citius, tardiusve apparentia , juxta aegrorum aetatem, corporis habitum , atque pro valetudinariis habe

15쪽

morbo fomitis robur in aliquibus enim

tertio a decubitu die in aliis quarto, numquam post septimum erumpebant. Ingravescente morbo faucium, lingua ariditas, auditus depravatio , de limum , lethargus convulsiones succedebant , arteriis interim debili, inaequali contractili, ac non semel intermittenti diat tole micantibus. i, III. Non autem singulis aegrotis eadem symptomata communia erant, tam in morbi accessione, quam in ejusdem progressiu sed varie se habeban in quam plurimis, pro varietate circumstantiarum quae morbo socia.

hantur in aliquibus enim febris in ipso exortu tertianae simplicis, vel duplicis typum

perfecte servabat, quae caeteroqui pol teristiam , quartamve accesssionem, quandoque post primam hin continuam convertebatur, non tamen acutissimam, milla prorsus remanente periodi lege, aut subintranti . Superveniebat interdum iam haea, ut phari mis rota aliquando subcruenta, una cum enarratis superius gravioribus symptomatibus, ac demum parotidea in aliis vero febris ipsa arullo praevio rigore insurgebat, horrescent bus tamen interdiu aegris post secundam, vel tertiam morbi diem, cum sudore quodam frigido per universum corpus, praesertam vero circa frontem apparente ..

IV. Gravius potissimum aegrotabant,

16쪽

periclitabantur , qui nullis expertis medi aeariis auxiliis, quin potius spretis, sese quasi

casui committebant, a recta laudabilis victus methodo aberrantes. Quam plurimos aegros Cucumere saturatos reperii spe illa deceptos, crebro hujus es febrilem ignem compescere posse, cum viceversa ab ejusdem ingestione putrescentis virulentiae fomes in humoribus adaugeretur.

V. Prae reliquis quae in hujusmodi mor-ho notatu digna animadverti , id unum fuit, quod languentium aliqui, qui tertia, vel quarta morbi die, largam satis narium haemorrhagiam patiebantur post septimum a

decubitu diem, notabiliter morbo levari viderentur, atque promptiorem ejusdem solutionem nancisci cum alii quidam, quibus eodem ferme modo sanguinis per nares liberalis effluxus contingebat, in deterius potius prolaberentur, nullo levamine percepto. VI. Caeterum epide micus iste morbus facilius mulieres quam Viros invadebat juvenibus quoque plethoricis, atque athletico habitu donatis, magis familiaris erat quam Senibus, necncn gracili praeditis constitutione, quos tamen si adoriebatur diutius detinebat; aliquos enim horum febre adhuc laborantes nactus sum ad quadragesimum usque protracta

VII. Nullus Agrotantium initio morbi

17쪽

occubuit, quemadmodum in perniciosis aliis quibus febribus, etsi intermittentibus acciridisse comperimus, utque Cl. Vir. Franciscus Torti contra Hippocratis monitum observavit E Porro ais Auctor febres periodica perniciales, mel tales sunt ut perseveranter utero mittant, esseramque naturam suam tantum prodant immani quopiam, oe peculiari θmpto te febrilem paroxψmum comitante, cujus fero-eiam minime tollis intermedia quies, qua cateroqui securitatem ex Hippocrate pollieetur. Qui autem vel in statu, vel declinante jam morbo ad exitium properabant, aliquo ante obitum spatio loquela destituti, profundoque lethargo oppressi decumbebant in iis e con-bat, perfectae alicujus criseos indicia non observabam, verum diu vacillantes, torpidi, ac nerves, lenta satis atque diuturna convalescentia, gradatim vires recuperabant. Duodecim aegroti grassante morbo sublati sunt, quos inter juvenes praecipue mulieres

occubuere

VIII. In tam ancipiti rerum statu, cum de morbosae causae investigatione valde sollicitus essem, animo intente advertebam quidquid ad illam detegendam conduceret. Nec sane a veritate ditanum mihi visum est hu

a Therapeu spectat. lib. 3. cap. I.

18쪽

jusmodi febres perniciolarum nomine p. pellare, atque ad genus idem remittentium simul ac intermittentium illas reducere

quas L Torti accuratissime describit, a mante ipsum viri sapientissimi Ludovicus

Mercato, Richardus Morthonus adnota.

runt.

IX. Ut vero luculentius morbi naturam scrutarer, quadragenariae cujusdam defiunctae mulieris corpus aperiri curavi, ut in lingulis cavitatibus contenta viscera , anatomica perquisitione explorarem , num aliqua peculiari labe inficerentur. Decima sexta morbi die morte sublata est mulier ista, quae, dum aegrotaret, gravioribus jam antea descriptis symptomatibus detinebatur. Totum ejus Cadaver , magis autem abdomen inflatium erat, atque distentum, epidermi de alicui, livescentibus maculis faedata , ac levatis vesiculis eodem ferme colore tinctis conspersa , quae si anatomico cultro perforarentur, nigricantem lympham, graveolentem admodum L fundebant. X. Secto a Chirurgo atque avulso cranio, meninges inflammatas observavimus; in sinu quoque longitudinali polyposam concretionem in ventriculis vero Cerebri, extra.

vasatam lympham sanguine conspersam ad in

ventis

19쪽

venimus. In horacis cavitate ungula viscera a naturali statu variata haud repetamus, corde solum excepto, quod mole magnopere adauctum erat Iaccidum , atque concreti sanguinis copiam in suis avitatibus occludens Abdominis aperta cavitate visui se obtulerunt ventriculus, intestina praeter O- dum inflammata Colon vero ad nec rosim vergebat Mesenterium totis in suis partibus obstructum mepar omnino Spha celo corruisplum. Reliqua viscera parum a naturali statu desciscebant , quamquam singula leviter forent inflammata. In intestinorum cavo sta. bulantium vermium copiam uti opinabamur neutiquam nacti sumus. XI. Mulierem descriptam, nemo non agnoscet ab universali inflammatione, quam gangraena sequebatur, ac in aliquibus vis eis ribus jam irrepserat, necatam fuisse Minime autem quod irr cadaveris sectione repertum est a praeconcepta sententia me removit, quin

magis in illa confirmavit Scimus profecto hujus generis febres, praesertim cum spretae fuerint, ut in casu nostro accidit icemina

enim ista, ut ut nono die aegrotaret, in lecto collocari noluit, neque debito tempore Medici auxilium exposcere, sed decumbenti filio graviter morbo detento, maternam opem ferre, assidue, ut antea fecerat, per

severavit viscerum semper inflammationes

20쪽

quando universalem heunt. Si etenim aristeriarum extremitates obstructas considerabimus, patebit illico inflammatoriis, rhis Cis

cassionem non deesse, quibus praesentibus, gangraenae periculum imminet. Quam plurimi sunt Authores qui in humanis corporibus perniciosa febre extinctis, idipsum observarunt, inter quos recensere lassiciat Forestum,

prae caeteris vero Fridericummo annum qui sequentibus verbis relatas sententias confirmat d . Quospestilentia, ct febres maligna

tollunt, in bι mentriculus, ct inusina nusquam non spbaeelata conspiciuntur. Et magnus B rhaavius ejusque eruditissimus commemtator Gerardus an Soleten. Cum ergorale ue vasa italia obseruat, non mirum, iu- flammationem a febre, ut cause, nascipse: v

mm natam inflammationem sequi possunt aris ejus exitus, nempe suppuratio, ct gangrana. Quae igitur viscera in extinctae hujus mulieris corpore inflammata, gangraena, vel spha-