장음표시 사용
41쪽
buisse intelligemus , si errata in victus regimine sedula attentione perscrutabimur, XXX lX Obstructiones tunc fieri autumat Boerha avius, a Deum obturatur analis transitum tollens liquid per eum transseiundo mitati, ono, mel morboso ex exeola molis trau. Isturae supra capacitatem vasis transmissuri Bina hujusmodi causas in aegrotantibus noliris
ad amussim concurrentes animadvertimus
morbosam scilicet crassitiem sanguinis transituri aequeac angustata vasorum diametra per quae sanguine globuli transmitti deberent a caustico nempe contenti fluidi stimulo praeter modum contracta . Expositis causis membranarum quoque sanguifera vasa constituentium inflatio addenda est stagnante enim sanguine in minimis vasculis illarum substantiam irrigantibus, atque distendente, majorum canalium avitas arctabitur, quorum membranas mirabili vasculorum mini-rum textura conflatas esset jam evidenter demonstravit cl. Ruysthius b). XL. Facta igitur in extremitate canalium sanguinem deferentium remora, obinstructione, vel in illis etiam primi generisdictis, rubro quandoque globulos admittentibus, crasssima pars stagnabit, atque haerebit, hinc quo major congestio, eo vehementior
42쪽
tior reliqui sanguinis impulsus a tergo comis primentis, eo velocior ejusdem motus, frequentior arteriarum,in cordis pulsatio, unde febris Obltructione vero adaucta , sanguine globuli stagnando, sphericam figuram amittunt, hinc inflammatio quae sine h. structione, febre numquam esse potest
XLI. Morbosam istam constitutionem primo excitatam diximus dum aliquot Bran-oelii incolae ex Orbitellianis oris ad patriam reversi sunt, eadem febre correpti, quae loca illa, e quibus discesserant infestabat. Tunc profecto aliquibus communicari visus est morbus iste, domesticis praesertim, qui eis rem ab aegrorum halitibus coinquinatum inisspirabant ita aliquas tantum domos occupavit per integrum hiemem, quo quidem transacto , ac stiva tempestate ingruente latius grassari caepit, magisque in aegros saevire Nec latet ratio cur morbus exacerba. tus sit, atque languentium numerus adau.ctus scimus etenim aestivi caloris ope cutis foramina ampliari, per quae morbosa ias. mala in aere contenta facilius introducuntur, non minus ac a patefactis aegrotantium corporum meatibus erumpunt. Hac eadem de re diminutis in corpore particulis aquosis, volatilibus, concretoque sanguine i arteriarum vibus stagnationes fiunt, bres
43쪽
bres asperioribus symptomatibus stipatae a
XLII. Cum de febrium epide micarum Brandeli pagum infestantium natura,&causis satis jam actum sit, reliquum est ut methodum exponamus, qua in illarum curatione utebamur . Illa autem non in singulis aegrotantibus eadem fuit, cum varius illorum 1tatus similia remedia prorsus in omnibus neutiquam exposceret. AEgrotantibus noviter morbo correptis, ut sanguis extraheretur imperabam , sedula prius diligentia illorum aetate, atque corporis constriu-tione perscrutata , ita ut si eadem , aequeac morbi veheementia indicaret , ad tertiam quoque , quartam v vicem saluberrimum istud remedium iterari juberem. Idem vero sanguis figulino vasculo exceptus , spumescens, ad coagulum valde tendebat propter seri deficientiam , coccineo colore tingehatur, atque oculis immissus acriter mordica.
XLIII. hi initio morbi aegrotantibus
vena secabatur, enarrata superius magis perniciosa symptomata vel omnino non apparebant, vel Ocyus evanescebant; quod quidem haud contigisse animadverti ab extra. Et sanguine in morbi incremento, tunc praesertim cum aliqua imminente cris humo. rum motus perturbaretur . Maxime vero
44쪽
perniciosam deprehendi phlebotomiam in se hrihus colli quati vis, rataphoreticicis a I. Francisco orti descriptis, simulac in
e Xanthematum eruptione ac febrium par xismis, ut cl. quoque ridericus Hosmannus adnotavit. In morborum, ct febrium p roxismis, atque exacerbationibus , vena sectio non sine periculo insιtuitur: parum infra: ita, quandocumque extrema frigent, et ei imserni calores Maurietates agrum exagitant, admissa mena sectio I mptomatum Debeemenistiam non modo aeuit, sed, mortis peraculum areessit. In hoc igitur remedii genere imperando cautus incedebam, pluries qui detorta, Chirurghi cujusdam audaciam execratus , quod medico inconsulto sanguinem educeret, atque catharticos bolos propinaret, non sine ingenti aegrotantium detrimento, atque curantis Medici dedecores, in quem facillime imperitorum errata vertuntur Merito
idcirco scriptum reliquit doctissimus agit. vus Si alietibi eri in mediet , multa scire oportet , o paue agere, prasertim dum
ad eurationem morboram, vel πι- acutorum , vel eo Leatorum descendimus.
XLIV. Sanguinis extractione peracta, vel Therap/ut Deciat. lib. 3 capit. I. v.
45쪽
vel prout res postulabat iterata, electuarium lenitivum summo mane aegrotis propinari curabam, cui hydrargirum ad scrupulos duos cilciter permiscebam, abiit tamen, ne fortasse, si ab ejus assumptione aegrotantium res male sea herent, innocens istud remedium a medicis eidem aversantibus culparetur L nientes hujusmodi holos indiscriminatim aegiotan ribus singulis exhiberi jubebam, iis tantummodo exceptis, qui narium haemorrhagia, vel cruento alvi fluxu infestabantur;
mobilissimi etenim mercurii globuli , res rata jam sanguiferorum orificia magis ampliando , turbas augere potuissent . Camphorata idcirco pharmaca, diluentia, atque anodyna enemata hujusmodi aegrotis praescribebam, optatis paenitus interdictis , ne
fortalia caeterae secretiones, quae natura m in
liri poterat, praepedirentur praeterquamquod per nares haemori, agi , ut superius innuimus, quandoque salubris extiterat, hinc minime cohibenda videbatur , nisi excedens fuisset, aut ab illa aegrotantium res in pejus abiissent. Si contraindicantia ista sympto inmata cessassent, febris vero adhuc perseverasset, eadem methodo illos tractabam, qua in caeteris curandis utebar, quamque inferius exponam. Sana interim corpora ab insultu febrium defendebam accensis ignibus,
suffumigiis, non secus ac opportuna ab aegro. tantibus separatione. XLV.
46쪽
XLV. Numquam vero satis admirari dein sinebam purgantium praedictorum operationem, cum aeque languentibus iis juvarent quibus alvus stypticus erat, ac caeteris simul qui molestissima diarrhaea vexabantur, in his porro a propinato mercuriali leniente frequentes alvi dejectiones sedabantur, vermibus, aliquando, aut irritante mucosa materie expulsa in illis vero ter, quaterve intestinorum sordes ad exitum provocabantur ita ut ab hoc tantum remedio, simulac a frequenti, ac larga diluentium potatione atque clysmatum usu aliquos viderim pristinae vale udini restitutos. Quos vero aegrotantes ab adhibitis hisce remediis neutiquam sanare contigera , iis corticem , per uvianum ad drachmam unam, cui hydrargiri scrupulum permixtum erat, propinari curabam , partitis vicibus, ita ut, quarta quaque hora hujus xturae scrupulum, per diei spatium aeger deglutiret repetita ut plurimum ad tres dies eadem dosi, quibus transactis, sebris aliquando evanescebat quod Padhuc persevera Tet, idem pharmacum eousque alsumendum fore suadebam, donec benitus febrilis omes propelleretur, quod in aliquibus viris praesertim cachectico habitu praeditis tardius evenisse adnotavi , quotidie quamvis melius se haberent
XLVI. Hac autem methodo non singu- a tos
47쪽
los languentes pertractabam in aliquibus
enim febris ad acutiem, continuitatem ita celeriter properabat , tantaque erat morbi ferocia, ut merito suspicari posset de aegri interitu, si novae accessoni aditus concederetur. Hoc igitur in casu tres ejusdem corticis drachmas, totidemque mercurii scrupulos unica dosi exhibere oportebat, quo sane, do laethalis novae febris ingressius praecavebatur, atque iterata per dies aliquot, matutinis tantum horis, exigua mixturae do si s bris omnino profligabatur, marcebatur re
XLVII. Nec est quod qui am Cortici peruviano plusquam hydrargiro febrifugam
virtutem tribuere velit, in falso etenim supposito vulsaretur; haud profecto pauca tantum trium drachmarum corticis oblatio, ad perniciosarum febrium curationem sussiceret, ut satis testatur vir cl. Sydhenamia qui ad un- Cias tres, quatuor, ultra, in curandis febribus usurpat non minus ac cl. Torti b qui pariter corticis oblationem ad drachmas sex, unica dos necessariam existimat, ut in perniciosis febribus superventura accesso praepediatur inuin scriptum reliquit doctissimus Auctor in ejusdem usu perseverandum eise, quousque aeger uncias duas corticis
48쪽
eis in subitantia integras assiumpserit. Cum
autem nostrorum aegrotantium aliqui a meris curialis tantum holi affumptione convaluerint, eorum ver quam plurimi, quibus tantum tres corticis drachmae exhibitae sunt, a febre immunes evaserint, neque nemo toto
morbi decursu integram ejus unciam devoraverit, Mercurio potissimum triumphi gloria tribuenda est. XLVIII. Inficiari attamen non ausim Corticem per uvianum ad febres periodicas vel remittentes sint, vel intermittentes subigendas , maxine opportunum es se atquoniam eodem utentibus non semel no-xam attulisse compertum sit, taut merito culpetur ab his , ab illis e contra laudetur in eo propterea praescribendo valde circumspectus incedo , cum experientia pluinxies jam edoctus fuerim aegrotantibu obis fuisse, utut neque praepopere, nec insueta dosi, sed methodo plane a l. Torti commendata exhibuissem. Et quidem persaepe a Corticis oblatione febres exacerbara, etsi vero profligentur pervicaciores morbos exsur. gere observamus , assiduos scilicet maerores, ait limata, an orexias, dysenterias, heumata, obitructiones, cachexias , hydropes, tabem,& mortem ipsam. Hac profecto de causa, aegrotantibus nostris infidum istud remedium non propinabam , nisi ercuri correctum,
49쪽
cum illorum viscera crassis, atque stagnanti, bus humoribus in farcha essent moniti non immemor l. Friderici Hoismanni, cui tamquam sapientissimo controversiarum Iudici inter l. orti,in Rama EZinum circa Coristicis usum exortarum, plenissimam ridem semper adhibui scriptum enim reliquit an ces: Cbιua bina Cortex in febribus, quando corpora sunt plet borici, prima via multi erudiis ratibus obsessa, miscera infarctus, ct sa gnatioue occupaut id ipsum sequentibus verbis confirmat solertissimus Boethaavius bJ. Si autem febris aut uinis alis vehemensu corpus ex agritudior, debis morbus jam aliquo tempore dura vit; eique Au ad x interna a- flammationisu neque ollect alicuti paris neque obserus admodum fur illiuste visceras, Cortice peruolano abigetur. , , XLlX. Conta Corticis usum invehit quoque l. Gerardus an Suvieten e Baglivus
50쪽
ensibus, se uti in ephemeridibus Curiosorum naturae; f infaustis a propinato Cortice successus leguntur. L. Pharmacum autem istud praefata incommoda afferre posse , veluti experientia demonstrat, ita ratio suadela si enim ejus componentia cum ci Lemer scrutabimur, salino spirituos partibus ablatis, terrea principia magis quidem in illo abundare conjiciemus. Non mirum igitur si terreae istae Corticis reliquiae extremitatibus vasorum sanguinem deferentium facile adhaerescentes, pervicacissimos morbos ab obstruente hujus. modi in farctu progenitos producant. LI. Quod si persaepe a Corticis assumptione febris evanuit, nec proinde aegrotantium res in tuto collocatas vidimus, quin potius uno vel altero die transacto febrilia symptomata asperiorem tyrannidem exercuere , id accidisse existimandum est, quod salino. spirituosae Corticis particulae, celeri quidem mo