장음표시 사용
11쪽
F. LResponsa de Quart Quaestis
fie--mai dormit. Quare sanguinis haee est particularis cireulatis, a corde per vetus & arterias carotidas in cerebrum fertur calidior sanguis vaporolus; ubi a loci fluiditate vapor sanguinis permutatur crassescens in substantiam frigidam & grauem, quae primum loca circa cerebrum grauat, di dorm i ta re cogi t. sin timque per eadem vasa recidens in eor, a scendentem ex eo calorem repellit, & in corde velut obruit facultatem sensinuam, sed Nnumque perfectum essicit; qui tandiu durat, quous uesensim erassos illos halitus discutiente calore cordis, ijs omnino discussis noui spiritus, nouusque languis a corde fluat calidus ad cerebrum , & ad alias partes excitandas ad opus, adeoque ad vigiliam r Quae rurius perenni circulo som no cedit, fluente, ac refluente sanpuine per vetus & arterias a corde ad cerebrum, &ι. a cerebrosia cor s a cordis inquam unoquoque sinu ad unumquemque. Sed hic est peculiaris Euripus, & circulus sanῆuinis a corde ad cerebrum, &a cerebro ad cor. Deinde vero posuit Aristoteles communem Euripum &motum circularem sanguinis a corde ad partes omnes, & a partibus omniabus ad cors etenim cuique certum est, Aristotelem posuisse cor primumi de vit. & ch fontem caloris r & principium ci venarum, atque arteriarum e & esse
m Or.c.1. promptuarium absoluti sanguinis, quem h diit, ibuit per arterias,& venas 3 1. de par. ad 0 enutriendam quamcumque corporis particulam. Ceterum una cum e.3. isto sanguine nutritiuo, serosus ichor, velut eius vehiculum per arctiora va. k de spirit. satam venarum, quam arteriarum capillarium, transmittitur: & ratione L. i. S seqq. tum ichoris, tum alimenta iij sanguinis, recursum humoralis masse tot iuxι de tu. & a partibus ad cor, seu versus cor, unde primum effluxit , non Obsc ure tractaia sen. v. uit Aristoteles. Cuius opinionem, paulo altius petito contemplationis R. de pari. initio, tum ex rei natura, tum ex notissimis Medicinae principias , in Hippo. c. s. eratis,& Galeni scripto multiplici celebratis, ita dilucidare iam aggredior. I. de pari.
ς '.'s. .: De duplici substantia partis cuiusque viventis, a cordis 'H it' utroque sinu per arterias & venas alimentum sibi geminum attrahente. Cap. III.
P Artes uiuentes in corpore nostro, solidae nuncupatae, non solum mistae
iam omnes compositaeque proxime ex quatuor humoribus appellatis,&iis mediantibus ,ex quatuor vulgatis elementis, ut post Hippocratem, Ari-a l. r.' 1lotelem, & Galenum asserit Avicenna: ca led etiam coagmenta rateonstiab i. degen. tutaeque sunt immediate singulae, sicut & semen Artitoteli, μ) ex substantia anἀ.I. spirituosa,&ex eorpulentia crassa; quarum quidem spirituosa substantia ciGIuitur in halitus insensibiles cum extinctione caloris in obitu viventis;evanescentibus ignea potissimum & aerea partium substantia reorpule tia vero partium crassa secundum praedominium terrea & aquea, di luto naturali calore, post mortem remanet sensibilis in eadauere. Vlterius Mitem spirituola cuiusque particulae viventis substantia duplici corpore proxime constituitur;quorum unum est humidum radicate,siue substantificum, a prae dominio aereum; alterum est calidum insitum, quod implantatum,
12쪽
at fixum appellant Mediet, a praedominio igneum tin Aristoteli. Atque vr ἐ a. de arceator ille fixus ad humorem radicalem se habet veluti forma ad subiectam t. so. sibi materiam sex quibus fit&eonsurgit una substantia quaedam particulae de iuu. &cuiusque spirituosa,quam Medici nuncupant spiritum insitum & impIant sen. c. n.&tum: ita ex hoc implantato fixoque spiritu velut ex forma,&ex corpulen- seq.tia crassiori partis a pra dominio terrea, & aquea, velut ex materia, fit co stituiturque pars ipsa completa vivens& animata: quandoquidem in unaquaque parte solida uiuente, praeter humidum radicate, ea lidumque fixum, in unum spiritum implantatum coeuntia, reperitur subs1hemia crassor ω densior,quae ratione primordialis missionis est eum praedominio terra in ocsibus, chartilaginibus, tendinibus, neruis, atque membra nis,& si quae sunt alia huiusmodi: at vero eum aquae praedominio in cerebro, pinguedine, ea ne musculorum,&quouis alio parenchymate cordis, pulmonum, hepatis,
lienis, praeputio circundam glandis, ultiorum, & id generis: Quum tamen singularum partium humidum radicate semper sit aereum a praedominio, di ea lidum fixum sit a pra dominio igneum in quacumque parte. Quo iam vero calor fixus cum humido radicali ceu forma cum materia coit i n unam subitantiam spiritus implantati; qui rursum veluti forma,eum corpulentia Partis cuiusque solidae, seu terrea, seu aquea, qua si eum materia consti tuit partem vivetum : ideo cuiusuue partis animatae duplicem substantiam compoream esse dicimus, spirituosam,quae cum ignis,&aeris praedominio mo te dissoluitur in halitus, &erassam siue solidam , quae post obitum remanet
In cadauere eum praedominio terrae, & aquae; ut apud omnes eli in confesso tam Medicos,quam Philosophos. Quoniam autem assidue consumitur non solum humidum radicate tum ab aet uosiore calido fixo, quod humoris conis sumptione vicissim emarcescit,tum etiam ab extrinsecus occursantibus: vGrum &omnium particularum materia densior, aquea,terreaque, similiter&a calido naturali, & a causis exterioribus,&a motibus astiduis,3 ehementi
ribusque; propterea res auratio substantiae deperditae fuit i nitituta per ali. mentum assidue succedens in locum exhaulfe materiae, restituens id quoquo pacto, quod absumptum fuerat, & caloris actionem auocans a celeri consumptione humidi primigenij. Verum non ad hoc tantum institutum est alimentum , sed in prima aetate quoque ad augmentum partium, & in aetate
prouectioindeinceps ad seminis, & sobolis procreationem, ut 29 aeterna k x de alipecies conseruaretur in eaducis indiuiduis. Alimentum autem omne tria ta .plicem habet in corpore pro rriplici ventre mutationem; primam quidem s. de gen an ore, quod in capite locum habet; qua cibaria masticatione suscipiunt M.c.i. mutationem in chyli naturam imperfectam: secundam autem in imo veniatre ,qua ventriculi ministerio chylus persectus fit, & actione iecoris chylus vleumque venitur in sanguinem, scilicet in sanguinem imperfectum: territiam vero in medio ventre, qua materia sanguinea suscipit in cordis ventriis culis absolutam, & perfectam formam &estentiam sanguinis a Quae doctrina legitur apud Aristotelem, ea scribentem, c0 Man Urum igitur, quod unam I de vitige
quandam opeν atronem σνιι ν rius mi rat: alteram autem ea, qua ventris cirra tum. c. so
13쪽
ου p. L. Responsa de Quarto Quaesitis
indicis alimentum omne itiplex est e primum quicquid ore sumitur esel,
lenti, alteratione quapiam per masticationena mutatum : secundum thyinlus, ex eo confectus: tertium & vltimum sanguis, in quem,partes immediate nutriturum, chylus transmutatur. Porro secundi nutrimen ii, seu chili consectio , primam quidem sui praeparationem ac rudimentum habet in ore, per masticationem concoctione quadam adepta ,&aIteratione, virtute tunicae palatum & os interius inuenientis; quae ut originem ducit a tunica ventriculi, per oesophagum & gulam extensa usque ad internam oris rapacitatem, quam circum uestit; ita vim utcumque chylificandi sortitura vestriculo; qui postea ultimum complementum chyli tribuit eidem malefiat in se retepta .Quam theoriam, tisan Avicennas aperte prositas est, de astea cnJ Galenus asserens, quae ciborum reliquiae post mallicationem in dentium interirallis relictae suiu, in alteram speciem mutatas esse,diuersam a specie comestorum s licet ad perfectionem chyli transmutatae non sint : qua e sunt rudimentum chyli, complementum in ventriculo mox adepturi; ac vere materia, quae mane detergi consueuit edentium interstitias, accedit ad chyli naturam , cuius consilientiam, & colorem habere videt ut utcunqu'. Secundum alimentum est chylus absolutus,persectam sui generationem ad plus ta ventriculo : Iicet autem chylum ulteriorem perfectionis gradum
9 Galenus loquiat adipisci post etiam in intellinis, quae pariter a ventricu lo sicut originem, ita virtutem perficiendi chyli sortiantur a id tamen accipere nequeo, censens complementum actionis deberi agenti primario, cuius. modi ventriculus eli, non autem secundario, atque dependenti. Sed potius exiitimo, quum a ventriculo transmittantur ad intestina iaces cum adini. stione multat substantiae chylosas, commorari chylum in intestiuis, inim quandoque citra moram in transitu per ieiunum a venis meseraicis chylum extra faeces a iecore trahi, & in hepat convehi. Tertium ac vitiarum alimentum , ut ait Aristoteles non ρ semel, est ex chylo genitus sanguis: &quum in qualibet humoris generatioue,siue coctione,ut ait Galenus passim.&ex Galeno testatur Cl. sa P Laurentius, tria necessario spectentur, praepain ratio, coctio , & persectio: sanguinis ipse praeparationem fieri vult i n venis meteraicis,generationem , siue coctionem in hepate, persectionem in venis magnis,quae sapgui fuandi vim habeant a iecore. sed melius ex Aristotelea rationabile nasique inuo est, sanguinem illud complementum a venis virtute iecoris accipere posse,quod ab ipsemet hepate, agente principali,sortiri non potuit. Nec invenis melataicis vlla fit praeparatio chyli ad sanguinem, ullusue gradus sanguificationis ι verum quia non per easdem venas fertur de chylus in sanguinem vertendus, & sanguis ad intestinorum, di ventriculi nutrmonem; chylus per lacteas venas purus sertur in hepar, nullum rudiis mentum sanguinis adeptus: sed quod putarunt plerique chylum per easdem venas una cum sanguine in diuersa serit: videntes meseraica vasa semper rubro succo referta, nondum obseruatis venis lacteis Asellianis, id imposuit Medicis prioribus, omnia sere sensu metientibus, de rudimento sanguinis. Quare praeparatio ad sanguinem perfectum, fit primum in hepate, in quo sanguiais tui uri substantia repurgatur ab utraque bile, nutrieudo ineptat
14쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum . V
quem sanguinem incompletum cor per Venam cauam ex vicino iecoretra hit ad se, tractumque vertit in absolutum sanguinem, cui suo paren chyma te conciliat eum gradum caloris, se humoris, per separationem residuarum
adhuc in eo fuliginum, qui reddi tipsum ultimum, di aptum partium alimentum . Et forte vim alterandi chylum in materiam sarguinis cor per v nae cauae substantiam communicat venulis, & parenchymaii iecoris, ut ventriculus consimile quid ori tribuisse dictus est. Ceterum sanguinea materies in hepate praeparata, tum a iecore vellit ab officiali membro, publica functione pellitur, tum a corde trahitur per venam cauam vehi ii per Ta- ma I. 4.nanu in quandam intra suum dcxtrum sinum sin quo Vi proprii caloris coqui- iae. e., tur sanguis, de xltimum sui complementum acquirit, quo redditur aptum ad 'nutriendas omnes partes solidas, quoad sui subitantiam corpulentiorem a
prae dominio tum terream, tum a queam; ad quas, vel usu ue ab illo fonte cordis per venarum ductus proprium ac familiare sibi nutrimentum attrahe tes, cor liberaliter transmittit per venam cauam, de eius ramos proportio natum sanguinem de suo dextro ventriculo; de quo per veram arteriosam peculiati ductu mittit identidem alimentum oportunum ad partes consimiles pii hiacinum,ad quas non pertingunt ulli rat ni venae cauae, ut puta velut ad partem maxime a corpore reliquo secretam. Verum quia non sesa subitantia crassior solidatum partium sanguine nutrienda fuerat, sed etiam earuncem subitantia spirituosa, qua poti ssimum calido fixo nititur a praedon inio igneo,&humido radicati a prae dominio aereo; quum similiter absumatur, di inita utationis indigeata quumque venosus ille sanguis, ob sui crassuic mac densitatem, multaque portionis aqueae terre sirisque participationem , non foret aptus illis enutriendis, nec ideo tam cissimile nutrire enium ab illisa traheretur; natura sagax e dextro ventriculo cordis transmittit portioncm
sanguinis in eo contenti per idoneam viam in sinum finiitrum, ubi ab intenissiori calore ibidem vigente conuerteretur in substantiam sanguinis tenuioris, calidioris, magisque spirituos; qui per arteriam vendiam quidem ad nutriendum spiritum implantatum, seu radicatim humorem, calidumque
fixum pulmonis ascenderet: per arteriam autem a Orlam & eiu S ramos innumeros, pari fere palla cum ramis venae cauae tolum corpus peragrante S,&per uniuersum corpus ad omnes alias particulas disseminatos, transae it ter tur ad alendam portionem spirit uolatu fixi caloris, &humidi radicatis,unia cuique membro corporis intime coextensam . Ac ut in arteria veluti gemina subitantia continet ut, ignea magis, quam Medici vitalem spiritum a Ppellant; & aerea potius, quae languis arteriosus,di spumolus, ac foridus est, vitali spiritu consistentior, di sensibilior; ira racicalis hun. or cx arte Iijsattrahit in suam alimoniam sanguinem spumosum, fixus autem calor, qui spiritus eli implantatus, igneum spiritum vitalem arripit in sui nutrimentum. Porro spiritum illum implantatum, ut quid a terrena crassiorique solidarum partium subitantia distinctum ali sanguine, de cordis laeua lacuna suscepto, praeter allatam rationem,aperte confirmat AristoteIes in opusculo de Spiritu
15쪽
8 P.L. Responsi de Quarto-Quaesitis
fieri consueuit. , fortio. An ut . panes ratera, foris aecedenta quopiam: sic alimentum ijs appositum, qua animam habant, eo eruat issa, maiora reddis. C siderandum isaque fite est , quati ιd sit. O υnde aeredar. Et sunt modi duo, in quos reser ι μιπιῶ autemm respiratioe sud fit, aut concoctisne cibi assumpti. vi mpartibus quoqua reteris. Et ex his minime alienus υιdetur modus asse, quem obs esse
cor'orea fieri videmus , ara stiritus quoque aueris, or alitio in corpus referetur rissima ; nam ct ipsa eorpus s. Ruis autem modus Eic fuerιt ' an palam est, attractione quapiam a venis facta, ct con coctιone suorei, quandosanitis extremum a qua idem uniuersis es aramentum : Vt igitur ad vasorum, se eorum qua continentur, atque omnino ad calidiatitionem quippiam astrahitur, quod aιν diseribuit efficaciam prebens ,sibique Usaeoquendi vim apponens, auget. nutratque I sic hunc usumistro. tum inerementum durationemque accipera fortassis haudfuerit absurdum. At quod primum est aborum,S tam amma cognatum, evortassis generatιone, em quam semia Ma ιn partes fingendasseeernuntur, in in cuiusque naturam abeunt, ea it rius est, ad ex alimento rerum habere, absurdum videra queat 3 tale enim certus esse, quam
ut ιιa nascatur, par fureri. Deinde si omnis alimentι exerea bentum sit aliquod,cuιusmoda ab ias,auν quo pacto excretiosast y Nam expirationemrι, rations consentaneum non est; nam satim aerem recipit ; reliquum igitur est, ut per arteria meatus. Sed ramen quod excernitur , aut tenuius erit, aut crassius: em utrumuιι absurdum est a
siquidem mim hie omnium sincerissimus sit, quomodo excrementum erit tenuius faer si sit erassius, tum fumine meatus omnino maiores atiqui, nisi per eosdem attr-βω fiat, edi excrementa expulsio. Spiritus ιιaque usius anctio,, duratio ex alim μυ facta. hisce fere modis usa queat. Ruod autem re paratione incremorum, o durationem θιrrtus Me iat, ut m Aristogenes es arbitratus, ex aera m pulmonaeoncocto, se per vasa distributo, exeramentιν autem foras expulsis, id plures dubitanones habet m. Ar oreatus innatus per uniuersum est animalis cor us &c. Sic
igitur Aristoteles opinatur duas esse partium quarumcumque torporis animati substantias intime sibi inuicem coextensas, alteram spirituolam, quae spiri tus innatus appellatur, alteram crassam, quae solida pars nuncupatur squarum utraque nutritur, & augetur sanguine de corde hausto, quem spiritus alaeuo finu per arterias at trahi t, solida pars e dextro per venas. Quod etiam latius infra patebitSed quia partium viventium aliquae sunt,quae maxime abundant substantia erassa,& minimum habent subffantiae spirituosae, ad quas venae sine arteriis feruntur ; hae nutriuntur sanguine de venis attracto, quoad sui crassiorem substantiam; quoad spirituosiorem autem aluntvxillo pauco sanguine, quem venae spiri tuosum, ac renuiorem per anastomoses attraxerunt ex arteriis; qui solus non sufficit alendae spirituosae substantiae implantatae, quae multa reperitur in alijs partibus, ad quas arteriae distria huuntur. Ceterum sanguinem a finittro cordis ventriculo delatum ad unuuersas fere corporis particulas absumi cedereque in earum nutrimentum,iu Iud aperte docet, quod assidue nouus gignitur sanguis arteriosus in laeuo tanu eordis, perennique fluxu per arterias influit ad membra; si enim ea non aleret, iugitet que non consumeretur in eorum substantiam transmutatus,
adeo cresceret in arterijs iste sanguis. ut breui diuumpciet earum tunicas a
16쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum . 9
& periculum athlaticae plet horae semper in omnibus hominibus prona ueret : nam semper e dextro ferrur in la uum sinum cordis venosus sanguis in arteriosum transmutandus: quare Galcri seetatores omnia nIembra solovenoso sanguine nutrientes, non item arterioso , periculum hoc euitare nequeuntes, in arte medica naufragium facere copu ntur.
De via breui, & patente, nullis hucusque proposita, pris
ter allatas ab alijs controuersas, per quam a dextro itinu cordis, & a vena caua sanguis fertur
V Erum quo ductu serature dextro sinu cordis in sinistrum sanguis vli
rius e laborandus, controuersa res est: GaIenus non unitam, sed gemitas proponit vias: nam agens de vis partium , obscuram viam S longissi-iliam affert, nulli sensui dissecantis obuiam, dicens a dextro sinu per ve nam aiteriosam ferri sanguinem in ramos illius ea pillares , delitescentes in su stantia pulmonum,quorum oscilla iurgantur cum osculis ramorum i te mobexilitatem inadspectabilium arteriae venois, per eandem pulmonum substantiam disseminatae, ac suo magno truneo in lνuum finum cordis terminatae, in quem evomit sanguinem haustum ab arteriosae venae ramusculis : ait
enim, ca In toto eorpore mutua es anastomosis, atque esisterum apertio arterifrm a 6. de v f. mulor vexas, trax sumuntque osse parato sanguinem S stiritum ριν Ἀμ-biles par. c. Io. quodam arqua angustast ete vias. Quia flos ipsum magnam vera aricraese ιtiis .em semper patuisset, nullamque narura iuuenissimaehιnam, qua elaudiret sum. quum est tεmpestiuum, ae rursus aperire queat, fieri nunquam potuisset, viper invia sibilia atque exigka oscissasanguis contracto thorace in arterias transumeretur. Ne queenιm p. xtiter omne ex quovis attrahitur, nequa emittitur : sed quemadmodum iaquia leues , facitius eo , quod grauius est, dilatatis instrumentis attrahitur , t aemautim constrictis επrim isur 3 ita se per latam viam celεrius aliquid, quam φ erans am triartur, at rursus inistitur. Luum autem thorax eεη raiamr, ulse atqu/istro co ressa undique 'νιirre, qua in ulmone fune , venos a terra , exprimuntqu/dem quam celerrime, ι insilsis est,spiritum, transumaent aulcm ρεν iliasubtilia
Uc stasanguinι3lonion m abquam. uod nunquam aeriisset resecto, si sareuis per maximum es iusmodi est vena huius ad eor) retro remoare potaes t. Nuns vero reditu heros magnum intercisso, dum comprimitur inriguo, desistat μιπι- per exigua ista rescis in arterina. Ruod quam pulmoni sit vim, Vi μουμ iam osse loratum, qui ea. qua da istis nutritione seri simus, meminerunt. & mox. O Ex μibias omnisus tolligi potest, multomin 1 fris tulmonem AE corde nutriri. ι eap. IPorro quum vas altirum, quia tunica simpliei constat,in cor infigatur'. alterum vero, quod .uplici, ex ipso pro eatur: eammunem utrique locum quasi eisernam quam, Mam parari noeessestiit; ad quam pertinentius utrasque, er alterum quisem traha r Ganguis . per reliquum vero emittatur. Atque is dextιν eo dis ventrieulus esy λωεν Asa, quemadmodum demos ramιmus, compar tur. Quam unicam
17쪽
Io F. L. Responsa de Quarto-Quaesitis
transitui sanguinis de sinu dextro eordis in sinittrum & Galeno tribuunt, Md Haru.e. a Galeno recipiunt viri est Cl. Quam viam ego, pace illorum, iuque solatia Vual.ep. I. apud Galenum lego, ut mox apparebit, neque recipere valeo; nam si co . stricto thorace, venosae arteriae ramuli pariter constricti spiria um in pulm nes exprimunt, dum etiam arteriosae venae ramusculi constricti de se tinguianem in pulmonem euomunt non potest enim dum conli ring ur thorax arte si vena copstringi, & arteria venosa dilatari ; sed simul cu ira horacis
constrietione vas utrumque materiam in se contentam exprimere debet lis pulmones ) profecto nequeunt rami arteriae venosae dum spiritum emittunt constricto thorace,fimul in se recipere sanguinem ab osculis arteriolae venae; ad quem recipiendum deberent aperiri meatus arteriae venosae: quum ipsi de uspul. 'b Galeno, per anaspmson transiris arreria dilatina ex venis tralunt , eontra L. . cta contra, in eas regerunt. At vero tunc ad spiritus & fuliginum elisionem constringuntur illius arteriae venosae rami, suosque meatus angustants quos dilatam dilatato thorace recipientes aerem a pulmonibus inspiratum,quem deserant in cor. Et eo magis deberent aperiri meatus arteriae venosae, si transumeret in se sanguinem ab arteriosa vena , dum illa conltringitur a radice , quo sanguis arietiosae venae crassioris est subitantiae, quam spiritus, & aer in dy.nat.sae. arteria venosa contentus. Praeterea Galenus,qui statuit alibi, d tractum, C. II . expulsionam dιuersis in tempoνιbus per eundem mearum fieri s quomodo nune asseis
rit, sibi contradicens, in eodem plane tempore constrictionis thoracis, quo certum est per arteriam venosam expelli fuligines a sollito sinu cordis in pulmones, simuI attrahi sanguinem ex osculis arteriosae vene, atque adeo depulinonibus,in quibus ramuli venae arteriosae disseminati delitescunt Amplius nullus culteranatomicus has insertiones ramusculorum arteriosae v nae cum ramulis arteriae venosae reperire potuit unquam ; quo factum est, ut plerique merito viam istam a Galeno datam & a Cl. vitis Harueio conseniatientibus receptam, sanguini transeunti de sinu dextro cordis insin illium non accipiant. Et revera dum constringitur thorax, simul & arteriosae venae rami exprimunt in pulmones tum sanguinem ad alendam subitantiam crassiorem solidarum partium pulmonis; tum fuligines halituosas e dextro sinu cordis a calore magno procreatas: & arteriae venosae pariter propagiis
nes exprimunt in puImones tum sanguinem spirituosum alendae spirituosae substantiae fixi calidi, & humidi radicalis in totis pulmonibus implantati; tum uberiores fuligines ab intensiori calore sint uro in ventriculo cordis aestuante genitas. Dum vero thorax dilatatur, simul & pulmones aere imspirato replentur, di de repleto pulmo dilataqΤenae arteriosae, pariter &arteriae venph meatus in plurimi Ia Mulis attrahunt aerem,quem ad Virumque cordis ventriculum perser m pro caloris utrobique vigentis attempe- ratione. Siquidem Galeno, sicut perrime vidimus, dilatatis instrumentis facilius attrahitur leuis aerinspiratus de substantia pulmonum, & spiritus,quam grauis crassusque sanguis de venae arteriosae ramis, aut de pulmonum parenchymate: in quos simul & aer, & sanguis inest, aperti meatus ramusculorum arteriae venosae in dilatatione thoracis, relicta crassa subita tia sanguinis,aerem tenuiorem haurientiex Galeni decreto,& ex rei natura.
18쪽
per Epistolas Clarorum Virorum. II
Sed alibi tractans de naturalibus facultatibus Galenus priori via secundam ad ungit, asserens e dextro sinu cordis meare sanguinem in ventriculum sinistrum perforamina septi, dum scribit, se Pari autem modo in iis quoque
sorde ex dextero eius sinu in sinistrum trahitur, quod renu simum est : habente fili. Mi in se eorum interposito septo foramina qua dim, ia qua praealte defendere obtututicet, velut inprofunditates quasdam, qua ex latissimo ore magis magisque semper in angusum procedant. Ipsos tasten ultimos tartim sines tum Aropter pinnisaram, tum quod in animali sam mortuo omnia sint perfris rata ac densara, eontueri non licet. Ceterum hie quoque has sinuum cordis coinmunes υias ratio deprehendit: primum quidem ea, qua inde ducitur, quia natura nihiImolitu rustra; non enim temere, aut frtuito facta sunt profundi isti meatus, qui ad o in angustum finiuntur. Seeundo illa , quod quum in dextro cordis sinu dtio ora Hr i unum , quo sanguis inuehitur , Iterum quo cmittitur; longe maius est id, quo infertur, quam id, uo emittitur: ran- uam non omnis sanguis , quem υena laua cordι infert, ex in rursus in pulmonem emistatur : vrique maior es ea caua pars , qua in eor inseritur, quam vena ea, qua
in pulmonem procedit. Neque est quod dicat quifiam, absumtum esse sanguinis
aliquid rn Vsum corporis toris nutrimentum ; siquidem alia venas, qua in id varie fissa di pergitur, quaque nee ortum a corde habet, n e fanumem ab eo arcuit. Quod si etiam aliquid absumitur, at non tantulo minor est vena. qua in pulmonem proc dit . ea. qua in eor inseritur; quantials credibile est inereris nutrimentum sanguinis esse absumirum I verum ea longe est miner. Ergo manifestum est, quod in sinistrum sinum transmittitur . Siqu dem etiam duorum numera, quam hoe sunt vasorum, longe minus es id, quod a pulmone in sum dulit spiritum, quam magna, qua ex eo procedit arteria, a quaqua funr in crepore, omnes ortum Laebent: em non Visitummodo a pulmene accipiat sinisterminx ,sed etiam ex dextro sinu per iam dictas communes viassanguinem. Quod etiam alibi nota bera i inqu iens, Qua igitur in
corde sparent foramina, adisus perissimum medium filium , Iradιcta communiis ratis gratia extiterunt: nam alioqui prius in venis rons ctum tanguinem arterias Transumere erat mellur. ut quod ventriculus est venis, vena sit arteriir. Quam
qisiderii viam vi pletique recipiunt, ita multi viti clarissimi respuere videntur; recipiunt quidem Laurentius, inquiens, D Vtrumque sinum tueriectus quidam sariis d se udis, vulgus septum medium dicit; hoe erassum quidem primo intuenti apparet, sed paulo acturatius injectanti tam multis foraminibus est pernium, ur a dextro in stafrum sperum facilis sit aditus , quicquid eontra Galenum elamitem innoterici : Carpus, Mundinus, Curtius idem asseuerant in suis operibus anatomicis,& nouissime Gasendus nostero assirmans, vidisse se Payanum ollendentem septum cordis intermedium per varios Maandros, sexuososque quasi cuniculos peruium esse; eosque posse inueniri, si stylo in1oueam aliquam leuiter immisso, eum sursum deorsum, di ad latera patren. tissime contorqueas,& ulteriorem aditum iam per explores, usque cum eius extremum inuenias. Ceterum alia negant omnino viam illam sanguinis a dextro sinu cordis per septi foramina in sinistrum, Vesalius aiens, 6 Vietin-que interim hasn a sint constitua , nulla ramen, quod sensu comprehendi lotes, ex
Laerro ventritulo in sinistrum per eorundcm ventricularum septum permeant: neque eriam mihi meatur vel obscurissimi occurrunt, quibus ventriculorum septum sis v , Ier-
19쪽
12 F. L. Responsa de Quart Quaestis
preuium, quamula illi adissectionum nefassoribus maννωρων, quum sanguinum ex dextro ventrieula in sinistrum assuma persuasissimum hab/nt. Columbus luis a lib. . Inter εω ventriculos septum adest , per quod fire omnas exsιmany δε-guina a dextro ventriculo ad sinistrum aditum pat eri r id it fiat facibus , in
transitu ob vitalium I rituum generationem tenuem reiat: sed longa errant via snam sanguis per arterissam venam ad inlmonem fertur, ibaque attexuntur: dein de cum aere una per arteriam venalem ad sinisrum eerdis ventriculum defertur zQuod nemo hactenus aut animaduertιt, aut scriptum re iaιι: licet maxima sit ab omnibus animaduertendum. Quum tamen ipse Columbus non animaduerterit hanc viam prius a Galeno fuisse tum animaduersam, tum scriptis resi-k6. de us. ctam in locis mallatis . Denique Uualatus ad obseruationem Payani de par. c. Io. llylo per septum leniter immissis e dextro ventriculo cordis in siniitrum ait,3 t. 0Et reue a id non raro Aecedere sumus experti: sed obseruauimus simul eas vias,3 . nat. n. asts maandros , nequaquam a natura frctos esse; sed astylo , aut euspide cultri fieri . c. I S. dum facturari utam aperimus : earo elum cordιι ita tιncra simul O consisteni est , πιι episti I. minimo rei perforantis aetasia statim disrumpatur, se eauitatem retinquat: adeo vi ct latera cordis ιta potuerimus peruιa in umire. Quare controuersa satis est
ac difficultatibus implexa via transitus sanguinis e dextro sinu cordis in sinistrum a Galeno proposita: quam etiam ne nos accipiamus non una ratio cogit; in primis uni humoris motui de una parte ad aliam natura non duas vias, ali unicam sem per apparare. flet nereque solet; quae nihil unquam fru-ilrafacit,nec entia multiplicat absque necesstate; quare ab uno dextro ventriculo sanguinem ad unicum sinum eordis sinistrum natura per binas vias non ducit, pulmonum, & septi, sed per unicam ducere debet; hanc autem
quum ostenderimus non esse venam arteriosam coniunctam cum arteria venosa in pulmonis paren chymate a nune age monstremus non esse per septiforamiaa. Certe sanguis e dextro sinu mouetur ad sinittrum, non sponte sua,sed vel impulsus,vel attractus,vel utroque modo;ceterum nec attraci IO, nec impulso sanguinis fieri per septum ulla ratione poteli, quia septuin est concauum verius ventriculum sinistrum, & gibbum qua parte dextrum attingit; e contra vero contingere deberet, si per ipsum sanguis pelleretur a - dextio,vel traheretur a sinistio; nam copia dens sanguinis in dextro contenti septum impellens incuruaret,calorque finistri sinus ad se trahens parietem prope se gibbum eisceret,ac in tumorem duceret : ita sane tum is nis ardens prope partem carneam, siue in ira medicam cucurbitulam, siue secus, attractione sanguinis eam partem in tumorem extollit: atque fortassis non aliam causam habet potiorem hepatis figura superne gibba, & inferne concaua a quod inferne pellitur in eius subitam iam humor chylosus per venam poris tam ab intestinis, & a ventriculo; superce trahitur eiecore sanguis per umnam cauam a corde. Similiter quo succum in se recipit pars quaeque debet hiare, velutique concaua fieti corpus acceptura liquidum; at emissura consilingi: Quare figura septi renuit hanc viam sanguinis a Galeno propotata n. Nec oppositum probant Galeni rationes contra sensum hosce ductus apertos in septo non agnoscentem vel apud Anatomicos diligentissime septi foramina rimantes; uam ad primam concedentes, naturam nihil temere
20쪽
Per Epistolas Clarorum Virorum. I 3
moliri, negamus solamina septi a dextro sinu maiores excavati sensim angustiores effecti non alium usum habere,quam ut sanguinem percolent in staniltrum; etenim eorum usus est ut alimentum perferant ad partes interiores septi, ad quas non pertingit vena coronaria; quae reliquam cordis substantiam nutrit potius quam septum. Quam theoriam satis innuit Avicennas
inquiens, m Et in iis corde sunt tres ventres, duo mognι, c, venter quasime. m I.3. s. t.
Hus, quem Galexus nominauit foueam, σωe meatum . non ventrem, sit ei recella- N. I .c. I.
tam nutrimenti, quo nut itur spissem,forte, si te substanti aisui; etsi secus Ari stoteli tertius cordis sinus accipiatur; ut alio Qussito latius explicamus. Deinde cum se Hippocrate dicere possemus has cauitates, potius asperita- n de corde. tes esse,iactas ab ingenti calore cordis,corrodente substantiam septi; verum prior causa magis placet. Ad secundam concedentes in dextro sinu cordis duo esse ora,maius quidem venareauae,minus vero venae arteriosae: di per os venae arteriosae sanguinem emitti in pulmones, non omnem , qui per venam cauam aduectus fuerit in cordis eum ventriculum dex trum : negamus per os venae cauae sanguinem immitti tantum in dextrum sinum cordis; nam ubi coctione maiori sanguis in eo sinu fuerit elaboratus utierius, postea magna sui parte remeat in venam cauam ad nutriendas omnes corporis partes s Iidiores, ut antea satis ostensum fuit. Ad tertiam concedentes, venam cooronariam afferre sanguinem in alimentum cordis e negamus primo venam istam alere totum septum cordis; nam id alitur maxime sanguine in sua sporositates attracto e ventriculis, ut niti rex Avicenna notaui: Negamus secundo venam coronalem non haurire sibi sanguitem e dextro ventricula cordis, & inde non oriri; si enim hoc immediate non emcir,attamen id pratis stat mediante venae cauet mmco,ex quo prope basm cordis enascitur,& sanis guinem per eum e corde sibi fugit. Ad quartam eoncedentes in sinistro sinu cordis longe minus esse orificium arteriae venosae,quod a pulmone duci t spiaritum in cor, quam os arteriae magnae, quae cunetas arterias in corpore proia ducit; & hane non modo spiritum a pulmonibus accipere,sed etiam sanguinem a dextro sinu: negamus hunc sanguinem ab ea recipi per vias illas communes septi, & arteriosae venae,arteriaque venosae propositas a Galeno, obrationes allaias s nam id fit alia via mox aperienda. Negamus etiam arteistiolam venam solum ducere spiritum ex pulmonibus in cor; nam a cordis Iauo sinu reducit in pulmovem tum fui ines expiratione peliendas extra corpus; rum alimentum implantato spiritui substantiae pulmonum. Teristiam viam sangu inis a dextro in sinittrum ventriculum attulit Leona reus Botallus so Vir Cl. qui scribit, Paulos racoronaiιm satis conjiciacm roperiri .
due um iuxta sericulam deriram , quistatim n sinistram aurem ricto tramite fri . ' c
tur. Sed hanc viam ut communem in omnibus animalibus ducendo san ' μμ uini a dextro sinu inlauum a natura dicatam, optime non recipit Cl. ua