Opuscula academica collecta et animadversionibus locupletata

341쪽

spemque concipimus fore ut in futurum certamen illa iterum incalescant, generosoque ardore laurea quae industria et doctrina nainentibus constituta est, potiundi inflammentur. Ea spe rein creati uulgauimus Quaestiones in IV. Iunii anni quinti huius saeculi propositas:

Ab ORDlΝ quidem THEOLOGORUM:

repetita prioris anni quaestione, iterum postulatur: Vt accurate examinetur ac ponderetur , quantum valoris et momenti tum in adfruenda veritate hisoriae Chrisi, tum in demon franda authentia et integritate librorum . . . testimonia aduersariorum qui dem chrisianam, et haereticorum etiam, qui idem catholicam in tribus primis seculis impugnarunt, habeant et habere possint forationis sacrae argumentum ex loco Matthaei XI. V. 22. petendum, Ostendat:

Eam, quam doctrina Chrisi postulat, humilitatemiusam ac liberalem sui ipsius aestimationem non

excludere.

iterum proponit, his quidem verbis: Exponantur esse tus acturιm iurisdictionis voluntariae et mixtae in Ileno territorio secundum principia iuris ciuilis, sublisi Germanici et gentium.

342쪽

26 Certamen litteraritim et praemia MEDICORUM ORDO quaestionem proponit:

An principii azotici sue nitrogenii mimos 'haerico aere lιnqrsam non inhaerentis, dism hic per respirationem atque exhalatis uelm corylis inimale intrat, nihil in eius interioribus deponatur δ

μΡHlLOSOPHICVS autem ORDO pro quaestione

hoc proposuit: Vt religio rum niti veteri donasicaram notitiae is libri Fasiorum Ovidii eruantur et ex alois scriptoribis illas rentur. Consulantur inprimis Varronis frogmenta cum Festo; nobilis , Lactantius diu. Insiit. I, O. Ait usinus de

Cio Dei lib. IV VL VIL Macrob. Satrii u. I, II. Pro fundo esse possunt disputata in xcursu V. ad Iib. VIM Aeneidis.

Litteraria haec certamina ingeniorum, de laude profectuum in litteris inter se certantium, non nisi pace haberi posse videntur est itaque

admodum memorabile, licere nobis tale certamen indicere ac proponere inter armorum motu et terrores. Tanto notabilius hoc ipsum certamen, et reportandam ex eo victoriam tanto memorabiliorem fore putare licet. Agite itaque, quotquot Vestrum. Commilitones eos iam in studiis fecistis progress us, ut virium pericula facere OiIitis; reputate et memori mente tenete, O natu vestros tanto magis conspicuos fore, redditurosque esse conspicuos vosmet ipsos, et academiam nostram. si quando tempus plum memorabitur quo omnia haec

343쪽

haec sunt peracta. Quanto tamen insignius es e

pulabimus sollen ne hoc anno iuturo si redditatum pace et tranquillitate publica priuataque cum pacis bonis restitutis, nae tu armorum depulib. hilaritate animos omnium relaxante, promissa certamini huic praemia persoluentur. In hoc tempus vitam nostram, et, quotquot oitrum sunt vita ana vergente, nostram senectam, utinam seruet nunaen propitium Quae vota nostra illud trata habeat, pie precamur, et, meliora minando, euentura esse confidimus. Ergo, o boni, reuocate animos maestumque timorem nitite forsia et haec olim meminis e tabit. Durate et vosmet rebris

seruate secundis. P. P. Georgia Augustata iv. Iunii cI IOccc IV.

Cirm id, quod sub initium huius prolusionis P. 3I3.3i . narratum Si euentum sit ad Omnem posteritatem memorabile, quanta iam humanitate et clementia copiis hostilibus niuersitas nostra litteraria a terroribus minisque sit liberata moxque ab INVICTO NERO intra telam recepta ad pietatem gratamque memoriam Pertinere visum est. Vt ipsae litterae, quibus tum reCreata est urbs et academia. Loc quoque loco exhibeantur.

344쪽

328 Certamen litterarium et praemia

Signe:

De Genera Mortier, et cher chori vortier de an Ilii abges and teri Deputation de Universitat die rastigste Versi cheron de Schiatetes erihellet atte, at hieraufunterm 16. Iun lalgendes chrei ben an den Prorector

EDO UARU MORT1An ii euten ant-Gen P Commandanten Ches. Ait Recteu de universite de Gottingue. En donnant a Mesεieura vos deputes Passura nee Hela protection speciale que 'accorde a Puniversite de Gottingue

345쪽

tingue e leur exprimois avec 'aut arri plias de laifirmon intention personia elle, qu'en Cela e ne salsol quepreveni celle dia remi e Consul aingi que voras en jugere par a leti re duministre de a uerre doni e

Loministre de la Guerre. Alr. HAYNs membres de anniversite de Gottingue et

associe de l'institu nationa de France. Le Premier Consul, origi eur, qait appreci errae Services que universite de Ottingue a rendus au lettrea et ara caris, et es rotis qu'elle 'est acquis acia recOD-noissa iace des avaris. Que e ruit de armes 'inter- rompe a Vos aisibi es et utiles occupations. 'Arme Fran ais accordera ne protectiora peciale a vos e tablisse mens Son genera ei a reqri Ordre et aura Uri grandplaisi a executer. Ous Ouve en donne PasSurancea totas es membres de Otre universite que te rem ter Consul honore 'une grande estime et particulierementa r. de Martens On rorecte ur.

Agrees Passura nee decla Considerationes plus distinguee.

346쪽

; o Certamen litterarunt et praemia

PRO RECTO R

QVI IN MERTAMIiun LITERARIO

BRITANNIARV ID REGIS INDULGENTISSIMI

CONSTITUTA EX EIUS MUNIFICENTIA

SIMULQUE

A ACADEMIAE ORDINIBUS PROPOSITA

ta ferre naturam humanam, Vt, caeteris amissis vel ereptis, cariora sint ea, quae relicta sunt, vulgare

347쪽

vulgare est dictum. Quod si ita se hahet, consentaneum esse videtur. Vt eorum quae amissimuS,

desiderio sublato, solatia tanto facilius admittamus, iacturas et damna aequiore animo feramus. et in iis, quae in pote ita te habemus, quorumque fructus integer est relictus acquiescamus. Contrarium tamen morem plerumque obtinent homines, nam amissorum desiderio contabescentes, bonorum, quibus abunde frui licet sensum habent nullum aut exiguum contra in amissorum contemplatione des X is animis, bona, quae pro solatio esse et antimorum desideri una leuare poterant. spernunt, verbis eleuant et cum indignatione damnant, non sine ingratae mentis peruersaeque obili nationis nota in hunc animi morbum, Cives iniquis his calamitosisque temporibus ne incidamus, sedulo nobis est cauendum. Non est huius loci ac temporis, Hanno veranarum terrarum mile- rari fortunam, urbes agrosque stipendiis, tributis, commeatibus, pensionibus per biennium iam toleratis, ad noua imperata defetisci exhausto penu. Cella, horreo, patrimonio, re familiari non modo attrita, sed absumta, aere alieno ingrauescente. fide vacillante, cum viribus auxilia quoque virium reparandarum deficere accessisse anni tempestates iniquas, agros fallaces, amnium eluviones, spes quoque ereptas; unde auctae sunt annonae dii n- cultates, vendibilium caritas rerumque ad vita natolerandum necesssariarum immodica pretia, animi tandem adeo fracti, ut meliorum vota Vix concipere audeant. Inter haec, iues, grata aetate reputemus per hos eosdem duo annos, etsi calamitate

348쪽

33a Certamen littera=hm et praemia

naitate publica haud prorsus intacti fuerimus, nos tamen, fide promissorum integra, publica securiatate, otio, studiorum praemiis, reditibus, commodis saluis egisse. Quod si ex facultatum nostrarum incolumitate partem aliquam ad subleuandos populares oneri ferendo impares erogamus, quis non ossicium et humanitatem id postulare videat Tota republica in summas angustias adducta, dum omnium ordinum et classium, Omnis Census, homine S, egena quoque plebs, stipena conferre cogitur, quenquam unum, fortunis integris, Onan in fortunae publicae exsortem esse velle non modo in ciuile, sed etiam inhumanum censendum est. Cum more sollenni armis iotis, prina bellorum impetus in instituta publica, inprimis litteraria, erumpere soleant rara fortunae indulgentia nititutis nostris academicis saluis et intactis fruimur. In tanto humanitatis saeculi nostri cultu dudum X spectatum erat, ab Europae principibus pro ullum iri, ut bellorum furores a Musarum sacris arcerentur. Seruata est haec gloria aetati nostrae, ut belli asperitatem humanitate sua temperet imperium Francicum, habita hac sacrario nostro Musarum religiosa reuerentia. Duces quO-que, quotquot ad summam rerum in his terris administrandam missi sulit hac humanitatis et facilitatis laude conspicui fuerunt, inque his cum maxime veneramur ducem summae dignitatis et virtutis BERNA DOΤΤUM, incolumitatem nostram strenue tuentem, ita ut laudibus suis eXimiis novum hoc litterarum nostrarum seruatarum decus

adiungere haud dedignetur.

Quidni

349쪽

Quidni vero, exemplo hoc semel a Francis proposito, expectemus fore. Vt cetera quoque regna Europae, nouae huius laudis aemula litteras bonas ac diiciplinas studio pari tueantur, quarum cultu latius diffuso tandem effectum erit, ut bellorum furores mitigentur. Calamitates enim belli omnino unquam lolii ne speremus, vetat ingenita humano generi feritas. Etsi nec eo adducimur, ut assentiamur viris doctis, qui, bellis sublatis. omne humanum genus, Virtutis et industriae tanquam neruis incisis, in inertiam et torporem prolapsurum esse pronuntiant. Laudantur sane et multis verbis praedicantur commoda, quae bella feruntur attulisse litterarum studiis per noua geritium commercia et per litteras ipsas in populos rudes et barbaros a victore illatas Culturae ingeniorum, meliorisque doctrinae sacrorum per

bella aliamque vim hostilem inter Saxones, lavos aliosque barbaros prima habuisse sparsa semina. Verum perturbata sunt hominum de his iudicia parumque subtilia ab. Negari quidem nequit.

euenisse interdum, ut populi feri a victoribus meliore litterarum cultu expolitis rudimenta nonnulla acciperent euenisse quoque. Vt victores barbari melioris humanitatis cultum a victis adsciscerent: cuius fortunae exempla praebent Romani a Graecis Mogoli a Sinis, Arabes a Syris et Byzantinis doctiores litteras adoptantes non tamen hae est Enucleauit et illustrauit hanc sententiam sagaciter. et ad animum meum vere ac recte. Vir doctus in Magari euoyclo odique anni 8o6. Tom. III. P 377,

350쪽

334 Certamen litterarium e praemia

haec belli munera, non magis quam victoris consilio destinata beneficia sed pacis bellam excipientis nonnunquam fructus fuisse dixeris, dum nouo rerum ordine subsequente ad artes et littera invitam hominum reuocandas non modo opportunitas se offert, sed et necessitas urget et flagitati Quanto meliore conditione haec bona, si qua sunt per incolumitatem, pacem et societatem communicari poterant magno emtam dixeris rem honam cum hominum strage et terrarum vastitie, erepta libertate Ac prosperitate e X tinctaque virtute innata, Oblatdm; nam quotquot victi litteras pro solatio accepere seruiles quoque Ore induerunt. Ereptis aut turbatis legibus, institutis,

religionibus, litteris patriis, populi victi cultum

pristinum amittunt, nouum ab alienigenis et exteris illatum respuunt, si vi obtruditur, nullo cum vero fructu accipiunt. Quid vero si a victore dominatio aut imperium militare constituitur tunibonorum studiorum et litterarum doctarum cursum inhibebit ne an habenas immittet Fac tamen, itae uenisse aliquando, ut vitae et litterarum cultUra per victorem impertiatur victis vel sic litterarum politiorum munera non per se expetenda di Xeris, sed propter bona, quae e earum cultura ad vitam melius cum dignitate et iucunditate instituendam possunt manare quae bona si interclusa et negata fuerint quis tandem aut honos aut quae iucunditas litterarum esse potest Quanto optabilius est, procul a litterarum corruptelis in honestate rudi et priscis patrum institutis illiteratum consenesceret