장음표시 사용
331쪽
rescisci haud poterat. Propiora loco et tempore
erant ea, quae a legatis reducibus X pectabuntur. Cum ita liue spem retumque haererem US, rediere legati Hanno uera urbe, et speratis laetjora renuntiarunt admissi illi et excepti cum facilitate et comitate d. Xll. Iunii a sumna copiarum duce Eduardo Mortier re pons una et pronuntiatum acceperunt Vniversi fatis Gottingensis dignationem habitum iri re Mecor fit ostro e rei Em or)intlim, riae ad eam 'ullo nodo spectore optat; '' adiectum quoque, licere, si e re nostia visum esset ephemeridibus Hanahurgensibus haec ipsa pronuntiata inserere. MOVcompertum est, dignationem Georgiae Auguitae habitam me tantam, ut, antequana prece nostrae ad summum rerum Francicarum arbitrum estent
perlatae, statim in ipsis Conuentionis Suhi ingensis conclitionibus d Ili Iunii quibus de summa
rerum constituebatur, scriptum esse L relinqui niversitati Gottingo; i rediti stilibus illa a retur.' ita cademiae necessitatibus commodisque prospectum erat. Premebat tamen animos tacita anxietas, ne, dispositis per loca idonea militum turmis, praesidium in urbem agrumque Gottingensem introduceretur: quo facto verendum erat, ne de securitate et tranquillitate academiae, eoque ipso de frequentia ad
nos commeantium, a luna esset.
lam antea per eos dies, quibus hostem ad fines
Hunn Oui'ranos aduentare nuntiatum erat, Curat O-rum academiae, etsi innumeris sollicitudinibus districtorum, prouida cura, ad incerta euenta pardia erant rerum nostrarum praesidia alia cautum erat
de pensionibus sente stribus praesenti pecunia ante diem
332쪽
316 Certamen litterarium et praemia
diem una erandis institutis publicis erat subuentum assignatis in mentes proxina O erogationibus, nihilque naissum quo malorum instantium metus minui, ingruentium leuari, damna sarciri, saltem differri possent aliarum rerum agendarum consilia salubria erant impertita. Quae si animis repetimus, nam memoria excidere nunquam possunt, quis est, qui ad omnem Oni rectique sensum adeo occalluisse videri debeat, ut, tanta in nos cumulata bona, virorum summorum tam paternam Ia Ostri curam, recolendo, non grato animi affectu moveatur. Νisi enim tales viros nostrae incolumitatis providos academia habuisset: verendum
erat, ne inter tantos terrores Omnis res academica,
subductis iis, quibus sustinenda erat, vel ipso
Inetu uentorum, labefactaretur.
Anxiis curis diu iactati quae fortuna foret precum nostrarum, Parisios ad lummum Consulem, nunc potentissimum Francorum imperatorem, delatarum, una cum litteris ad alios viros gratia et auctoritate valentes, de impetranda academiae nostrae securitate et tranquillitate; ecce sub exitum M. uni litterae allatae sunt summi rei bellicae adminiitri, Alexandri Lertirier, manu scriptae, nacum litteris duardi Mortier, quibus nuntiatum est, a summo Consule, nunc Francoriem Imperiatore, Academiam nostram in tutelam reis'. Francicae esse recelliam, cumque ea omnia Academiae in situla et cadmiae ciues ipsum summum Consulem stare, in sudiis no stris pacate et tranquille prosequendis ullo armorum Ir itu nos turbatri significauit simul summus copiarum in his terris dux litteris suis pro.
333쪽
cliuem voluntatena ad exsequendum hoc summi Consulis mandatum, fecitque fidem promissis per
totum annum, quo rerum summae in his terris praefuit; cognouimus quoque mite ius humanumque ingenium, cum aliquanto Oit M. Novembri d. XX l. XX l I. urbem academiamque
nostram inutieret nobisque eius conspectu adituque frui liceret. Nunc itaque res nostra academica in saluo tutoque versari videri potuit supererat tamen sollicitudo de praesidio Francorum urbi Gottingae imponendo, militumque turmis per principat timGottingensem disponendis qua e re magnu eratnaetus, ne casu Consilioue tranquillitas turbaretur victusque parandi facilitas interciperetur; nam rerum vendibilium pretia annonae difficultatem, hospitiorum locaria augeri, ciuium, cumque his professorum, rem familiarem alteri, aduenis militibus aedes ciuium insidentibus, manifestum erat. Exemtus est hic quoque scrupulus allimis nostris infixus impetratumque est, ne in terras Gottingenses ullus esset copiis militum, qui ceteras terras tenebant, aditus satisque factum ita votis nostris, pro praesenti rerum conditione; neque
quicquam inde est detractum, nisi quod, cum, instigante homine seditioso essent, qui tributa imposita soluere obitinate recusarent, essentque motus orti, suppeditata est opportunitas ut in has quoque Principatus Gottingensis partes coprie praesidii loco mitterentur; prouisum tamen est academiae tranquillitati, ne in propioribus urbi locis vicis agrisque militaria signa conspicerentur; ita
334쪽
gis Certamen iuri arium et praemia
ita nos calamitatis publicae. tua Hanno ueranae prouinciae amictae contabescunt, minima pars per totum hunc annum attigit.
N eque fortunam mutauit discessus summi copiarum ducis, Siliai di Mortier, qui in Franciam rediit, nuneque ad summos militiae honores It euellius Omnia acta et commoda nostra rata habuit. litteris ad nos datis humanissimis animos ereXit, tu incipia re academiae incolumitatem praestitit is, qui in ductu summo copiarum Francicarum suc-eessit. Dessolles, vir humanitate et integritate laudatissimus ingenio litteris liberalioribus exculto conspicuus. Memorandum quoque est aliud nomen nolira laude digni illimum, viri polita cultura et morum faei litate Xjmii, Verti e praefectis
summis copiarum Franci earum per Principatum Gottingensem, cui u litteris, adi pectu, sermone, mirifice nos recreatos sensimus interdixit ille severe et diligenter cauit, ne milite propius, quam necesse esset, ad agruna Vrbis, in praesidiis collo carentur, aut Vrbem intrarent, nisi hospitum iure ac more, sine Omni molestia nostra. Constituta hunc in modum respublica nostra. fortunae secundae aura amante, eluctata erat haud
unius scopuli minas et vada cum in aliud illa discrimen incidit, ingruente ab aquilone tempestate qua etiam tranquillis rebus amigi illa potuisset praesentibus vero rebus facile tota sub mergi videri potuit. Dum enim per Russiam, sapientissimi Imperatoris studio et liberalitate mirabili, nouae academiae condebantur, inuitabanturque e Germania lautis conditionibus viri docti ad
335쪽
nouas cathedsa et professorie disciplinarum dum
porro in ipsa Germania subitae rei academicae vicillitudines multis mutationibus locum faciebant: euenit, id quod facile praeuideri poterat, ut ex nostra inprimis academia complures sollicitarentur. v fortunas suas alio transferrent. Conatuum successsus spem calamitas nostrarum terrarum fecerat, propositis insuper conditionibus ad speciena opiparis et lautis. Metus itaque incesserat haud leuis, ne contubernium nostrum ultra modum minueretur, ornamentis suis spoliaretur academia, praeferrenturque multis noua speciosa antiquis suprobatis; et sane, discessu pliarium e notitro Collegio uno tempore, eoque tam iniquo, facto actum erat de splendore academiae nostrae. Seruauit eam nunc quoque propitium numen; nam cum securitas i et tranquillitas academiae summi Consulis. nunc inperatoris Francorum iussu edicta, innotuisset, moxque ab omni praesidii militaris metu liberati essemus restinctus est impetus incerta experiundi; aliorum fides et religio cade iniaeque nostrae amor aduersis in rebus praeclare enituit. Vel sic tamen malum longius sprpere pUtuisset. nisi virorum summorum, quorum consiliis et curis salutem nostram acceptam debemus, nunc quoque prudentia admirabili effecisset, ut consilia discessus a plerisque abiicerentur. His iterum recognitis, grato pioque sensu permoti summum rerum Ostrarum moderatoren
deum O. M. precibus religiose factis adoramus, et pro patria patriaeque parente ei supplicanuis. Hanc enim liberi.item affectuum nostrorum in Regem
336쪽
aeto Certamen litterarium et praemia
gem indulgentissimum nullo iussu, nullo interdicto conlpressam aut coercitam videmus id quod ipsa huius diei natalis Georgii III. celebritas te itatum fecit pietatem nostram erga nutritorem nostrum palana profiteri, et cum praemiorum.
quae hoc bl lenia assignanda essent, memoratione, liberalitatem quoque munifici principis, litterarum et Georgiae Augustae amorem, meritis laudibus
praedicare, et enumerare licet, qua indulgentia, cura et caritate eam per tot annos complexus sit,
quibus copiis litterariis, scientiarumque instrumentis, eam instruxerit. uod hos sensus, quos natura et fides osticiumque instillant, palam profiteri licet hoc ad ea accessit, quibus Francos cultissit naae et politissimae gentis nomen et gloriam merito sibi vindicare fatendum est. Quo enim Ilio tem pore hoc factum nouimus, ut inter arma et belli terrores litterarum bonarum officinis ita prouideretur ne detrimentum caperent; contra Vero, securitas et incolumitas imperaretur et ediceretur,
relictis intactis iis, unde alerentur, concessis stipendiis, salariis, institutis; quae omnia aliis temporibus in bellicos usus versa et consumta, iure helli tolli et euerti solebant unde bellorum calamitatibus ne in pace quidem medela reperiri
Cum piis votis factis progressi sumus ad ea, quorum caussa solleniae huius diei indictum erat; recitataeque sunt primo loco quaestiones ab Ordinibus academicis anno superiore propositae, quibus qui scriptis traditis inter ceteros apprime satis.
fecillent, nunc praemia, non tam operae remunerandae,
337쪽
randae, quana cincitandae industriae aedi acuendi studii cauila, adiudicarentur.
fuerat postulatum V accurate examinaretruria ponderaretur, quantum alaris et momenti tum
in ad ruenda eritate historiae Chrsi, tum in δε- monseranda authentia et integritate librorum . . . testimonia aduersariorum qui dem chrisianam, et haereticorum etiam, etsi dem catholicam in tribus primis seculis impugnarunt, habeant et habere
Vnus saltem inuentus est, qui discussioni non adeo quidem facili nec tamen ninais impeditae sese immitteret, sed parum abfuit, quin unus ille. de cuius commentatione ordini exhibita iudicium ferri potest, esticeret, ne plures desulerarentur. etsi laetissimum nobis euenis et, si plures ipsi similes in certamen prodiissent. Ille enim in tractanda materia ita versatus est ut non solum in sutiana a causa constituenda, quae a multis, quod mirati sumus, ne perspecta quidem videtur, sed etiani in disquirenda et disputanda tantum ac una in is atque ingenii, quantum diligentiae eruditionis et lectionis comprobaret quae quidem e maiore laude digna nobis visa sunt, quo certius plura alia in Commentatione obuia primam iuueni auctoris necdum sedatae in uestigationi adsueti operant
prodere videt tur. Quamuis itaque non pauca existis hac ipsa etiam excusatione egeant nec XCU-sari adeo festinata styli negligentia semper possit. impetrare tamen a se vix ordo potuisset quo Hol. VI. X minus
338쪽
3eta Certamen litterarium et praemia
minus auctorem huius Commentationis praemium etiam sine concursu meruisse pronuntiaret, nisi alia sese ratio obtulisset, ea, quae instituto nostro, quae ipsis nostris literis, et quae auctori etiam debentur, conciliandi. Cum enim, quod honestis imum de auctore post uinus iudicare, talistile nobis videatur, qui non de praemio solum concertaturus, nec laudi modo, sed litterarum quoque amore ardens in cert9men descenderit, satis ei factum existimamus, si viam Ostenderimus quae illis inseruire, et se ipsum digniorem adhuc praemio possit exhibere quod quidem prorogata
in sequentem annum quaestione, nou certamini,
in quo ipsi iterum concurrere licebit, hoc modo materiar praebitura, obtineri post e non nouo prorsus exemplo confidimus.' Sermonis e suggestu aedis sacrae habendi argumentum e loco Psalmorum XXX lIl. v. IS. eliciendum hac propositione continebatur:
De veritate prouidentiae diuinae, e vitis clarorum magnorumque hominum adfruenda.
Von de Gewψs t de gotilichen Vorsehun arvsdem Leben grosse tin ausgeaeichneter flenschen. Inter decem rationes sacras Ordini exhibitas, de quibus alio loco sententia ferenda est, praemio ille dignam iudicauit eam, quae verbis insignita: auctorem habuit
339쪽
Ρrox inae vero ad Janc accessisse i eam te clarat, quana sententia notatam
Ab Ordine Iureconsultori constituta erat quaestio:
Exponantur effectus acturim iurisdictionis voli laviriae et mixtae in alieno territorio secundum principia iuris cir ilis , publici Germanici, et gentilivi. Mirari licet, ne unum quidem In concertationem
prodiis e. Ordo Medicortim desiderauerat conanaentationem: De aere, eius et locis Gottingensibus. Ad tractandam ianc quaestionem medici Ordinis tres libelli iri concertationem Trodierant: primus cum verbis, Quicquid igitur vis etc. delianeationem exhibet inanium earum rerum quae in tali proposito in considerationem venire possunt, ipsum propositum ' auctor persequutus laus est, corporis, valetudines impeditus itaque me, de praemio consequendo cogitauit commendanda tamen est viri docti industria et debita laude ornanda; et si fatendum est magnum solumen Troditurum fuis e si opus ipsum perfecisset, non scriptionem in certamen mittendam: cuius fines intra paucas numero plagulas continendos es e iam superioribus
annis identidem edictum est ita ut ab ea lege X a recedi
340쪽
324 Certamen litterarium et praemia
recedi haud positi Alter libellus inscriptus non primi ho sunt se omnes Commentatus est auctor de singulis rebus quae in quaestione proposita
continentur, cum aliis quoque quae aut animadverterat aut obseruauerat, cuna iudicio recto et industria operi tamen compositione et oratione
idonea elaborando non satis curae adhibuist e visus est. Tertius tandem libellus verbis insignitus: habet profecto Gottinga saluberrimum coeli temperiem etc. rerum ad quaestionem spectantium locuplete penu. iudicii subtilitate tractatione et ratione conata eminet rerum copiis cum dilectu adhibitis, commode digestis, multis acute Obseratis, quae adsitum urbis, incolentium Victum, Vitam, more misque spectant. Huic itaque scriptioni praemium. et cum praemio laudem aliquam praecipuam decreuit ordo Medicus libellum autem, altero loco pauli ante memoratum secundo quoque loco haberi voluit. Remoto sigillo solutaque charta apparuit nomen Casto Lus JULi Us PicΚΗARD, Holamunda Brunsvicensis.
quae sunt ea, quibus fg sema dynamicum in physica discit lina iure meritoque praefertur atomisico
Neque de hac quaestione qui in certamen se demittere auderet, fuit. Temporum iniuria euenisse , credimus, quod certantium studia peri hunc annum refrixerunt,