Summa Goffredi de Trano clariss. iuris interpretis in titulos Decretalium ..

발행: 1570년

분량: 551페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

ad venditorem, antequa scriptiira perseiatur ut C .de fide instrv.l. contractus.

Certe speciei, ideo et a si sub alternatione sat emptio diuersarii rem, pcriculuprimo pertinet ad venditore. ut fLeod. titul. l. si in emptione .g. si emptio.Quae degustationem non exigit, ideo diciturua in illis ante deputationes pertinet periculum ad venditorem. ut is deperim.& commo. rei vel .l.si una.Item pericuis publicationis pertinet ad venatios rem.is loca.& eondue. l. si landii l 'Tenetur vendito re tradere, ita quod emptor habeat vacua possessione. Vacua a sit possessionem habere, hoc est,ut cinptor potior sit, ita st ab co auocari nopossinna si quis ea auocauerit,perinde

est ac si tradita no fuisset. Quid enim

si alius sit in possessione eiusde rei causa rei seruadae, vel legatorii,vel mulier

causa ventris. Tunc vacua possessio noest traditaret fLae act. emp.& Vedi I. i. s. I .& l. 3 .& l. mptio. R. I .& I. empto-νcm.f. inde Neratius. Hee aut traditio facit emptore dominsi, Ii venditor dominus crat;si non crat, obligatur nomine euictionis. Si mo pretii ina sit solii tu, aut eo nomine sati stactum,ut is de act. empl. l.excepto. si venditor nolit retradere,tenetur ad interesse, ut T. de emp.

ε & vendi. Li.' Sed nsiquid manu militari poterit ab inuito veditore res vendita extorqueri Quod visum est domi

8 e.omnis qui.' Et si quis in salsis menseris; et ponderi P suerit interceptus, extra ordinem punies.ut aede extraor. crimi. l. annona.& is depce. l. in dardarios.

s. Emptor adit cogitur nummos facere venditoris, ut de act. cmp.& vendi. l. exempto. R. I. in s. 3c est diuersitatis rQ quia vcnditor tenetur in specie,& ideo Riseit eu de euictione teneri; emptorvcro in gne, &propterea cogitur nummos facere veditoris .arp. ad hoe. T. delega. t a. si a substituto .f. naercs, quoq;. Ο summa notanda test,st si ecclesia dccipiat in cotractu emptionis A veditionis,aliqn non tenci contractus ipse

iure;aliqfi tenet δ iure. sed rescinditur beneficio coi; aliq5 agitur ad decipiendum in pretio; aliqsi lubuenitur ecclesiae vel minori per integrum restitutionem. Vnde distinguedum est, cum dolus dat causam cotractiti; puta do lote

induxi, ut v ederexquod venditurus no a Cras,non tenet contractus .ut is de dolol. eleganter. arg. II. q. 1.c. quisquis epistbpus in f . de rerum p cmu .e.cs uniuei sorsi. Si vero incidat in cotra . ut quia cras venditurus, sed per circouentione te induxi it minori pretio venderes,tenet quide contractus, sed agitur ad decipi edii. vi ff.dς act. cmp.& VCn. I. Iulianus .g.s vcnditor.Vbi vesi nee dolus dat causam eo tractui, nec incidit in cotractu, sed res vcndita est minori pretio nec te in pretio circoiiciat, quamuis

re ipsa sis deceptus in pretio, ad nulla a sere potes,nisi pretium. i.dimidia iusti pretij subsilat, tunc. n. obtinet quod

nis,quibus subuenitur per in intesta restitutionem. Et haec locu habit in contractibus bonae fidei;na in contractibus stricti iuris, et si dolus det causam contractiti,tenet contractus, sed excipitur contra agente. ut st. de verb. ob. I. liquis tu aliter . C. de pactis. l. cu posteaqua. Et no .st in cotractibus bone fidei,n dolus d ct causam contractui, non pcr Contrahentes, sed per media persona idest

per mediator no tenet contractus . Vt

ff. de dolo. I. Sc cleganter. f. I. In quoliabet aut cotractu cxigitur bona fides. C. de actio.& obliga. l.hona. Ut nota,

i si quis colludente. ' Item re uendi tacuicta agit emptor decuictione, quod sallit in multis casibus si cmptor su revendita

322쪽

vendita Impetitus no nsi clauit venditori,vel si'abfuit tepore sententiae,vel per

iniuriam cotra cum sententia lata silerit. via. cod. c. vltimo. vel si non icini' niue enunciet, sed iam prope sentetia. ut istic cui c. l. si re quam .s. vlti . nisi contractu remissa sit necessitas nociandi .visfide euic.l. Herennius. vel ubi no potuit nunciari. ut C .de cuic. l. antepcnu I.

x i sunt & l alij casus, in quibus emptorno agit de euictione, si compromisit,&sententiam contraria rcportauit. ut F.

de cui c. l. si dictu .s.si copromisso. Ite si culpa sua possessionem amisit .viff. de euie. l. si re 4.f. si duple. Ite si habuit repro derelicto. vi ff.de euic. l. vl.Ite si seruum emptsi manu miserit.ffide euic. l.si Iserusi. Item si ancillam emptam prostituat. vi ff. de euiet .l. si mancipi u . Ite si emptor usucepit rem emptam, ut T. de euic. l. rem aliena. Item si venditore absente emptor condemnatus no appcllaucrit. ut isde euict. l. Herennius. f. I .ff. mandati . l. s procuratorem.f. si igno

rantes . a

s V M M A RI V M. I Iocatio quid sit.

2 Meator quis dicatur.3 Loeatio et conductio qualiter eontrahitur.

4 Leeari militibus praedia non possunt, ct

quando monachis.

ς Iecatis potest fieri in perpetuum et ad tempus. 6 Gnosore mortuo Infra temptu eonda 3Πionis , eius haeres in ιure conductionis succedit.

et Lecari quae possint, quae non.

2 Actiones quae nascantur ex contractu I easionis ocenductionis. 4s Merces opensio locationis quo tempore sit soluenda. x o Inquilinus in quibus casibus post expelli. x et Inquilinus quando post domum deserere. I a Rsinissio quando fiat in eontractu locati

13 Sterilitas quando esse dicatur.

ducto. Rubrica . V diuimus de retractu emptionis & uod itionis, sed quia contractus Iocati S conducti nimiam tu ipso habet similitudine, in inis, in quibusdam casibus inquiri loliat, vim sit locatio an venditio. ut meo. l. I.&1. ideo post tractatu de emptione& venditione sibijcitur iste de locato& coducto,tanquam familiaris, simi lis, S assinis. 'Videamus i situr quid fit locatio & conductio. Quis dicatur locator .Qualiter c6trahitur. Et in quib' rebus. Et quae actiones ex locato S cciducto nascantii r. si Locatio i cst personae vel rei ad usum saeta concesso mercc- dc in pecunia numera da coirenta. Alioquin si de alia re dada,laci edave couenerit, no crit locatio,sed contractiis in nominatus, & agetur pscriptis verbis. vi ff. coi diuidun. l. si couenerit. & T. depos. l. I .f. si quis seriis. Locator dicituri qui re sua aliti uti permittit mercede s bi conuenta, vi cu loco tibi domunica ad inhabita dii; Iocator ego dicor,

I si tibi.& l .c si landum.& C. eo.tit. l. nemo.& l. conductores. Ali in locatio dicitur firma vi i. co .c. vestra. & i.ne cle. vcl mo.e.sm dictum . Quod intelligo secundum vulgare prouinciae alicuius. Aliquado locatio ponitur pro emptione, & c conuerso . vi ff. de actio. en p.&VCn. I. vereres ' Contrahitur locatio &conductio qilibuscunq; modis cotrahitur emptio & veditio. Et ideo quq in superiora tractatu dicta sunt de cossent, rebus,& pretio,hic intelligas repetita. t Militibus predia locari non polliinta ne amisso armorii ussi ad opus rutalc se conserant; nec curialibi is .ut C.co.tit. I millic s. R I vltima. & L curialis.& iLe. tit. l. si ignorans. Sic nec monachis,ut i. ne cleri. vel mona. e. seci indum. nisi causa necessitatis faciant,cu sui scietia predia non hiit, uti.de deci .c. dilecti.& in Auth. de sanci is episco.f. vlti mO. col.

323쪽

DE LOCA. ET CONDUC.

s potest ' aut seri locatio in perpe- Ictu tim Sc ad tempus. ut F. si ager vecti ea 6 lis. l. I. Sc x.'Etsi moriatur coductor.J. tempus condi ictionis,succedit haeres in iure e5ductioni , secus in ususei ictu, qui personalis est,& extinguitur cum perisfia.ut C. eo .lit. l.si una. R C. de usus ruc.

τ l. si domina. 'Locari possunt i omnia,

uae Se vendi possint; quae autem veni non possunt,nce locari; quia tit. locationis non est gratuitus,& isti duo contractus emptionis & locationis similliami sunt,ut superius dictu cst. Nascui S -tur ex hoc cotractu due actiones,' actio& locato q datur locatori, & actio ex conducto quet datur coductori. In actione ex locato venit in primis merces soluenda, de qua conueniet , veniunt Ralia de quibus actu est in contractu. vi C.co. tit. l. legem.& Eco.tit. lui in lege.s g.si domus.& l. dias. g. vlt. Quo aut tempore merces & pensio debeant solvi,dubitatur . Quaedam enim lepra videntur velle, st in principio sit solucnda,undo dicitur polle inquilinu expelli

misi selucrit pensionem ut C. D.tit. l. 3. s.de iureiuran. querelam s. te dila. c. litcrae. Io.q.2.c.hoc ius porrectu. g. qui Verd. Te.tit. l. quaero. g. inter. Quaedam

auic in iura innuunt, st in medio tempore, sicut dieitur in salario quod fiscus

dat suo patrono. ut C. de aduo. diuer.

audi. l. per hanc. Quidam dicunt,st in fine, ut cum quid debetur in die vi Edevcrbor. obliga. l. quod hoc anno. fidemigran. l. I. g.pensio. Ego puto seruandum esse quod actum est. st si id non appareat, seruabo morem regionis;q, si is non appareat, quia sorte varius inuenitur,tunc quod minus est obseruabo, stilicet ut exigatur in fine anni ut T. de resul. iiir.l. semper in stipulationibus. Ita ' cet crgo dominus non possit exigere actum,si inquilinus ultro ei non satis saciat, dominus poterit cum impune e pellere, maxime elapso tempore pensionis; unde si locator promiserit pqnam, si expelleret condi ictore,intelligitur haee conditio, si conductor soluat pensione., ut Teo.tit. I.qro. g. inter Ioeato ἔ.l P test autem dominus inquilinum expellere in quatuor ea silvis. Primus est, si di mus locata sit sis habitationi necessaria. Quod intelligo cum aliam domum habuerit locutor tepore lacationis, α

illi ea sit periit. nam si tunc nulla habuerit, nisi illam quam locauit, et ad suam

habitatione illam recti perare non ponhoc. n.a principio prospicere debuit. viis eo.tit. l.si quis domum. g.hinc stibiungi. Secundus,cum cessaria est domus

resectio. Quod similiter intelligo cum

tempore locationis rcfectio illa nece iasaria non erat, sed postea emersit, ali quin secus ut in casti praemisso.Tertiuis si conductor pervcrse in domo vers tur Et in hoc casu non fiet remissio perasonis pro rata temporis secundu Aro.

Sed dabitur domino domus actio legis

Aquiliae. Quidam autem dirimini, γ& hic fiet re nussio pensionis. In alijs vero duobus ea sibus praemistis secundum omnes fit remissio pensionis pro rata temporis , vel prouidebit dominus i quilino de alia domo aeque idonea ad

inhabitandum. vi Teod. tit. l. eu in pi res. in princ. uartus, cum inquilinus canonena per biennium non soluit .vt i.

inter locatorem. Sed secus est in re data in emphyleusina, ubi se cundum lcgex statuitur trienniu inter priuatos . Vt de iure empli'. l. r. Sed in re ecclesiasti-

x .e.hoc ius porrectu . in versic. qui rem huius. Filcus autem non soluentem statim expellero potςst.vi mdc pub.& V cti g. l.vectigalia. g. non so lutis. Fucrunt

autem aliqui, qui dixerunt st in omnibus praemissis casibus non potest domianus inquilinum expellere . nisi completo tempore locationis, ut sic dominus ex sua parte perficiat. .de actio. empti. & vcnditi. l. Iulianus. g . o fieret.& ff.de migran. l. I .f. I .Sed hoc non placet 'nam completo tempore locati nis etiam praeter illos castis potest in

324쪽

scnsum eonditio reuocetur, ut se dominus ex parte siua perficiat contrarium. vi Teod.tit. l. item quaeritur.g.qui ii xx D leto.' Et sicut dominus potest in ca-tibus opellere inquilinum, ut superius. dictum est; sic& inquilinus potest do mum destrem causaliter inuito domino & pensione pro suturo tempore non

xx remissio i propter sterilitatem. sterilitas enim censiis & mercedis solutionem excusat. Item vis maior,cui resisti non potest. Item quod nraeter consuetudianem cuenit,ut T. Od. tit .l.ex producto. 13 g. I .& ff.de ccnsi. l. forma. t Sterilitas autem & ubcitas intelli suntur secundum vulgi opinionem. st. de sun. instrv. instrumen. que D. l. cum delanionis. g. asinam. licet quidam dixerint sterilitatem esto,cum semcn non percipitur. vis .eod ait. l. ex conducto. g. similis. & L

si labes. S l. si in uno. Et sic si terilitas

contingat in ea sit fortuito, merces minuitur,ut dictum est. Si vero vitio,debititate, vel vetustate rei, non,ut in. I.e X conducto .f. t δε l. si in uno. Ita & uber tas, si casu fortuito contingat, augenda

est penso, non aute si diligitia posscsseris .am .carundcm lcgu. S l .colonus. nam & colonus modicu damnum aequanimiter sustinere dcbct, & modicum lucrum non ausertur ei. ut T. cossitit. l.si merces .f. ius maior. Fit autem compensitio ubertatis & sterilitatis praecedentium annorum eum sequentibus ut T. eod.tit. l.si uno. Loquor autem de co colono, qui mimis colit; nam partiarius quas iure societatis & damnum & tu crum eum domino iundi partitur viis.

eod.tit. l.si mereo .g. paret. Item sicut fit mercedis remisso propter casum fortuitum, ut in i .ex conducto .f.cum quidam.& l. qui insulam. sic & propter necessariam resectionem. viis.c Od.tit. l. sed addes. i. si q uis cum rei. Si tamen conductor aliqua parre praedii utatur, non fit deductio mereedis.ut T. Od.tit.

l.habitationes. .si vicino. ' Haec omnia loeum habent in locato 2 condu- cto . t Sed est quidam contractus mcdius inter eontractu locationis & venditionis, ut contractus cmphytcuticus, qui ncc cst cmptio. ncc locatio , scd inter utrunq; medium, sicut dixi. de hoe loquitur infra cod. c. potuit. Contra ctus ille locum habct in rebus soli,vc ditio & locatio in omnibus. In illo contractu requiritur scriptura . ut C. de iure emphytetit. l. I. in istis non . I ii illo contractu non exigitur pecunia, in aliis sic In illo contractu non amittit dominus directum dominium per traditionem , secus in vcnditore. Item locator ad modicum tempus non habet ius in Te, nec vendit, nec vendicat; empli' uta facit utrunqiie,ut hic in c. potitit.

tura

x Permnlationi t natura quae M. 3 v qua permutari pessunt. .Ecclesia an possit cum mclesia permutare, , ct an post permutare cum priuato. s.Ex sola conuentione permutaιιonιs ore nulla hine inde secuta,neui ri aliqua est inpolis actio. 6 AcIiones uuae dentur ex permutationitatior quando competant.

tatione. Rubri

tione, sed qQ permutatio vici

mus igitur quid sit rmutatio. Qualiter

cotranat. iniae si eius natura. Quae res valeat permutari. Et est quibus ecilesia I valeat pcrmutare. Permutatio est tunius rei cum altera vicaria prestatio.

Contrahitur permutatio, sicut ple-

325쪽

risq; placuit, quando inter aliquos conuenitur,ut certa species detur P certa. vi. C. O.tit. L quoniam asseris. Si enim, c5uenirct ut daretur certa pro incerta, vel incerta pro certa, non Esset contractus permutationis, sed alius contractus in nominatus, do vides. Est igitur inatura permutationis, ut rerii interuem contrahatur non solo pacto, sicut &cmptio, in qua etsi res & pretiit esse de-

cmξt. Sc l. et .s.sinc. Contrahitur tamen postqua de pretio eo uenitur, ut notauis. de empl. & vcndit. g. I. Ali in autem& sinere contrahitur emptio, ut in praedicta. t ncc empl. g. Aliquando. Possunt permutari quaecunq; possunt vedi. 3 l Sca&quaedam permittantur,quaen 6 vcnduntur,ut ecclesiae. ut j.eo .c. ad quq

stiones. Sc I 6. q. vlt. c. nemini. Sed opponitur, cum permutationis cotract' non sit gratuitus .vLTe .stu. l. 2. quom Odo in spiritualibus interuenire potest,

quae gratis sunt confercnda. vi. I. q. I .c. gratia.& q. 7. c. Daibertum, quae abhorrent pactum, modum,& conditione. vi. I . q. I .c.q pio. infra ut eccle.benefi. sine. diit. coluc. c. ut nostrum, infra de simo. c.tua & c. per tuas. Item si ecclesiae pnauiciatur,& alter ex permutantibus agat, ex permutatione petudo ecdictam,pctere videbitur praelatura sic. sed hoc seri non debet,ut infra de ivrcpare.c. per nostras. Respondeo permutatio in .iritualibus non ex pacto partita nititur, sed auctoritate superioris;totum enim uod gcritur, in arbitri u superioris coertur, qui ex arbitrio suo de rebus permutandas disponit; & propterea omne vitium aboletur. vi. T de lus qui no .infami .l. surti .6. quae iussu.& supra de praeben. & supra de pac. c.c si pridem . superior enim potest commutationes reruiacere,& personarii. ut infra eo .c. quaesi

tum. 7. q. I .c. mutationcs.c. scias c. om

nis q. I 6. l. I .ca. temporis qualitas. I 6.

q. vlti. c. si quis vult 7 .dist. c. quorunis da . Et lite determinatio colligitur ex illa decre. quaestum.&1nsea cod.c.cum

univcrso ru, in verbo. illo. Ecet ipsi pinse de iure no possent ecclesiastica n mi tare. Potest ecclesia i cu e lana permutari indenitate utriusq; seruata,pOtest, & cu principe.vt. Io. q. 2. c. hoc Iuxporrectum est, in verbo, sed & permutare.& i.cod. ca. I. Potest & cum priuato ermutare, dummodo utilitas ecclesiae Oe cxposcat,ut i co .c. 2.Quod autem. dicit. infra cod. c. mancipia & c. t ullum, scilicetiy mancipium ecclesiae permutari non p6t cuin mancipio putuati, nisi

ad libertatem. intelligendum est de seruo ecclesae dato & couerso facto, Q cusit religiosa pina, seculari homini se uire non debct. qa semel Deo consecratum cst,ad humanos actus vel usus tras

a. c.hocius.vel intellisc q, pcrmutatio mancipiorum de sacili fieri non debet. Et est ratio illa, quae assignat in scruta

I. lex quae tutorcs &. T. de fideicommisi lib. l. cu quasi . f. furiosi. Vel forte loquutur iste dec quando non expedite vi sae mancipia permutare. Et notad In q, sicut spirituale cum temporali r mutari non potest, ut superius dictu in est; se nec reporale cum s irituali, cum D mutatio de spiritualibus ad teporalia improbetur, ut i.eo.c.vi. In summa notandum cst. l quod ex sola conuutionermutationis,re nulla tunc inde secuta. neutri aliqua competit actio. Vt C. O. tit. l. ex placito. ' Sed re secuta, quaeritur an ex placito .i .ex conuentione, vel

ex rei traditione actio deturZAd qa rrideo. e X pacto, vi ex. l. illa ex placit O. colligitur manifeste, & probatur hoc id

ff. de pac. l. iii gentiu g. I .sside pecu.l.qsitu. g. is qua.&. l. quoties. g. si semel. Datur igitur ex contractu actio, sed demure secuta. Sicut aliter dicimus ex cotractu nasci actionem,sed non statim competere, ut in mutuo. aede siletus. l. si uspro cod. g.si nummos. Sic dicimus in sotacta te sic in tutela, ut detur actio ex

conis

326쪽

retractu sed dem si foetetare,vel tutela finita,vt f .dctute.&rato. distraa.si tutor reipublicae g.ulti.&l .sed no datur. 4 Sic obtinet in mandato .vt ff. de OLprocon . SI leg. l. bstruandum. g. vlti. Sic dc actio de dote nascitur quidem O tractu, sed non datur nisi dem si matrimonio soluto.ut G.de repudi .l. I. Sed quaeritur quid si ex una parte res fit secuta,nu quid alteri parti,quae nestiuit actu, labitur actio 3Rndeo non,ut proatur.C. de pae.l si certis annis. Sed shaec q6 videtur inutilis,ad quid dabitur actio ci eui completum est quod eo uenit, ipse in alteri n5 completiit. Sed shaec legalia sunt, nee ulteri Ssequor. S V M M. A R I V M. I Feudum quid sit.

1 Fendum unde dictum.

3 vi in seudum quae eoneedi possunt.

'Feudia iteraso eo grati non dicitur nouum.

1 Ver m reddendi,quid importet. 6 Decimae an possinι infendari lateis. τ Laici decim.u possidere non possunt. 8 Fetidum qualito amittatur. Is Filius an ex delicto patris pertas sudum.

& contractibus,per quos res ccclesiae alienantur. Sed quia in iseudatio est modus alienadi,idcirco interseritur iste tractatus de laudis. Uideamus igitur quid sit seudu. Vnde dicatur.Quae res valeant inscitdari. sauibus res ecclesia meae dari piat in studii.

Ex quibus causis laudatari j perdui seux dum. Feudu t est coceptio rei pro homagio facta. vii . desinio. .ex diligen-α ti. Dicitur' autem seudum a fidelita . re, qua seu datarij seu vasalli dominis

suis iurare dc praestare tenenturi vis. de 3 iureiur. c. veritatis. & i. c cam te.' Res

seu lates,id est, quae eo sucuersit dari in udum, possunt concedi in seudu ; quae aut non sunt scutales de nouo inscuda

ri non valent, praeterquam in quatuor casibus, tres habentur . . Od.c. Ex parte . Quartus.i.d donat. c. per tuas . t Non autem cst nouum seudum, quod iterato consertur, ut i. eo .e.cx parte,sicut non est nouum aedificium, quod suscitatur. ut isde noui opor.nunciat.I. I.

s. si qui x aedificium .i. de iudae. c. consuluit. Item aliud est inlaudare,quod nolicet; aliud reinlaudare, quod licerita ieut aliud est laeere,& aliud rescere,ut T. J iti. actuq; priua. l. 3 . s. reficere 1 qua uis verbum reddendi & per se dandi significatione habeat.ut is do verbor. signis l. verbum reddendi. t Sed quaeritur an decimae possint laicis in lauduconcedi Ad quod respondeo non in perpetuum, probatur hoc per multa iu

ra. I . q. I. c. vlt. i. de deci. e. prohibemus. I 6.q. 7.c. I .c. quonia. s .de has quaes a Draela. sine consensu. cap. .cum in

apostolica. yde deci. c. ad hoc. & c. quariis. ad tempus autem non, ut titulus,

sed ut stipendiu, ducimae perceptio laiam posset concedit, arg.3 1 .di.c. si Verd. re dominij & possessioni, penes ecclesiam remancnte,' quia latet decimas possiderc non possunt.vis. de prΤscrip t. c. causam. Ideo veid dixi perpetuum, quia laudatarius perpetuus habet vitia Ie dominiu, sicut emphyleuta, publicanus , & is qui ad non modica tepus conduxit . ut st. si ager vectigal I. I.& isdesuperficie aer s. q, est. Amittitur i studii, si vasallus illud alienaverit, vel maiore partem ipsit is,& dominus potest iI Iud vendicare a quolibet posscssore. Si uod minore parte ipsius v asallus dcderit ad Ii uel tu, vel pignori obligauerit, dumodo in seruitio domini remaneat, non perdit laudii. ut in lib.seudoru intitu. quibus mod. stud. amin. g. 2.& 3.1 Sed quaeritur an ex delicto patris talius perdat seudu Videtur qJ sGargu.

327쪽

Iaeum ratio. 6. I .&.2. Sed circa hoe r currendum cst ad conlactudines & eonsumtiones seu dorum.

a Pignus unde dicitur .

3 Pignus an differas ab Dpotheca. 4 Pignus νοι modis contrahatur. 1 Pignus generaliter o specialiter contra

hitur .

6 Pignoris triplex dissa. τ Pigneri quae res obligari possunt, o qua

8 Rem alienam an quis mendere post,ct an sint in bonis.s Seruitutes an post pignori obligari, et su

Io Sacrae res an obligari possint. II Pater ob necessitatem famis potest vendere Altam ct obligare. a x Amissio pignoris an liberet debitorem. 13 Daior pignoris an teneatur ad impensas in pignore per ereditorem factar. I es viii pignorata uteri pignorari no pol. a s creditor integre solito debito, pignus re

dere tenetur

36 creditor tenetur reddere pignus,no alii ob - ligatum,nec deterioratum.

I7 Poena adiecta in coniram pignoris, an facias illum praesumi usurarium.

DE PIGNORIBUS.

Rubrica .

Post praedictas alienationis spe

cies, consequenter de pignoribus annectamus. Videam' igitur qdst pignus.Vn dicat. Qualitor pignoris obligatio eotrahatur. Quae res pignori obligari possit. Ad quid dator ad quid1 acceptator pignoris teneat. Pisn'testres obligata pro debito ql ad securitate si creditoris, quia tutius in pignori

incumbere,et in personam ascre;vt I stitu. de obligatio. que ex delic. nascun-x tur. g. surti. ' Dicitur aute pignus roproprie mobilis pignori obligata Stradita. a pugno. s quasi a putno vel manu

tradita. ut .sside verb. sign. l. plures .g. pignus, in princ. in in re immobili traditatione rei pignoris obligatio contrahit, & pignoraticia actio nascitur. 1 Vbi autem res non trasit in ereditore, dicitur hypotheca. ut .sside pig.a . si in . si proprie, sed quantum ad hypothccariam actione nihil refert inter pitn' dc hypotheeam, o cnim tantum dissoriit. vi. st.eo.tit .l. res hypolliceq.6 inter pign'.& Inaede actioni .f. inter pignus. qi Ite contrahitur pignus duobus modis, citc,vel cxprelae. Tacite, ut in rebus ni nistri, quae tacite intelli sutur obligatae

ccclcsis pro administratione rerum. I 3 . q. 2. c. illud. si dona mariti tacite obligantur,vt.C. in quibus causis pig.ta eo. l. I .& 2. Sic & bona tutoris tacite obligant pupillo, ut.C. in quibus cail .pig. iaci. con. l. si mater S. s.cO. tit. l. vlt. Sic bona conductoris inuecta & illata tacite pro pensionibns obligantur, ut. T. Muibus causis pign.tacite con. l. si no ii ucta &.I. vlt.&. Teo.tit.l. ex differentia. t Item contrahitur pignus gcner liter,& specialiter. Generaliter, ut cum

quis omnia bona sua pignori obligauit quo casu obligata inici ligsitur habita& habenda .vt. C. q rcx pigia. Obli .pota sunt. Lul. Specialiter obligant, ut aῖer, liber, vel cquus. ' Item triplex est diuiso pisnoris, quia pisnus aliud conuentionale, aliud praetorium,aliud iudiciale .Conuentionalem ipsis facto nomen

sumpsit. vi. st co. tit. l. I . Praetorium constituitur per missioncm in posscssione. vi. ff.de pig.acts.non est mirum. g. scie-dum. Est autem p xtorium planus, si fiat exca causa, qua praetor heri iubcuputa ut caueatur pro legatis,vel de da no insecto,vel de opere demoliendo in noui Operis nunciatione. Iudiciale piguus est, ut cit iudex iubet mitti in pos sessionem, vel sentcntiam dimitivam executioni demandat, tuc primo capiu-tur mobilia, post modii immobilia, i mu pcruenit ad nomina.vtan . de re iud.

La diuo Pio.Aliquando iudiciale dieit

328쪽

preetorium, Sc econuerso praeto rium iudiciale; quia utrumque a iudice constituitur. ut C. de praeto .pig. l. 2 . Pignori

τ obligari possunt i quaecuque vendi possunt; quae autem vendi non possunt, nec pignori dari possunt ut isquae res pign. obliga .non post. I . g. vlti. Quaedam tamen vendi possunt, que pignori dari nos possunt;lnam rem alienam quem vendere posse, nulla dubitatio est . ut T de

contrahen .emp. & ven. l. rem alienam ,

sed obligare non possiimus nisi ea quae

de bonis nostris obnoxia secimus. ut C.

uae res pigno. obliga. ros. l. qui filios.

. 5 diu crutatis haec est, quia in venditione hoc agitur ut tres tradat,& veditor de euictione obligetur. ut faede act.

inde Neracius. Sed in pignore hoc agitatur,ut ius in re costituatur; unde pignoris conuentio in rem parit actione creditori .ut Teo. ti. l. pignori. Et quod dixi rem alienam vendi posse, veru est immobilem. Si enim mobilis res aliena vedatur, iure si committiturii& ideo ne emptio nec venditio contrahitur. ut T. de contrahcn. cmp. & vcndi. l. si in emptione.& Inili. de ustic. g. unde in rebus. Ite. obligari possunt res praesentes, & suturae.vt fructus pendeto, partus ancillae, faetus pecorum, & ea quae nascuntur. MCodem. titu. l. & quae nondum. Item res corporales,& incorporales, ut cautiones δε nomina .ut Teod.titu. l. cum venit. Item seruitutes personales,& usus, ct fructus. ut F. cod. titu. l. si is .f.vsu Ductus. Item seruitutes praediales, & rusticae. vi Teod. titu. l. sed an vis. Iura verbprediorum urbanorum pignori dari nopossunt in l. is. g. vlti. Ratio diuerstatis est, ne ex varietate usus & utentium P

dificia destruantur, & inutilia sant. s at Sed opponitur contra id quod dixi, semirutes rusticas posse pignori obligari; nam seruitiites nee in bonis nostris sint, nec extra bona. 't T de usu istic. Iega. l. r . & ideo obligari non possunt. Vt C. quae res pigno. obli. post. qui fi

s. quod dicitur. Ad quod resp5deo. ser- tui tutes dicuntur no esse in bonis, et a noper se subsist ut, sed corporib' aceed ut svnde dici possunt no per se in bonis e se, sed tu his quibus accedunt. Vci dicutur non ita in bonis, quia rcs sua nemini seruit.Vel dici pol j et,st obligatur esimoditas serii itiitu urbanorum, sicut innisti eis hoc contingit, secundum liceat creditori ire & agere, ut i .l. sed an uis. et o Res sacraei obligari no pollunt,ut uasa sacra,& ornamenta, ut C. te sacros. cccl. l. sancimiis nemini,nisi ccesesia superflua vasa habeat, & dc bitum urgeat Vt IO.q.2.c.hoc ius porrcctu, vel nisi in

alijs causis necessari)s in quit ' res ecclesiae alienari possunt. vi I 2. q.2. c. aurum& nota. s. de rebus eccle. non ah .g. xcipiunt. Sed nee ecclesiae possunt pignori obligari. ut in Auth de alio. cmpla Π.f. qm. Ite liberi hominis obligatio nulla est,quia eontraria est libertati & na

C. quae res pisno. obli .pos. l. et filios in Auth. ut nulli iudi. f. quia vero. In casiabus in tenet obligatio liberi hominis , ut in redempto ab hostibus, ut C. de capti & postli .re. l. vlti. S Tdu leg. I . l. seis II natus. g.vlti.' Item ob necessitatem famis nator filium obligare potest; na &vcndere potest. vi C. de patribus q fili. distra es. r. Item libera persona consentiens poni potest in obstagio. vis. de iureiur.c.ex rescripto. 2 3. q. vlti. c. vir idem. Equi testa. D.pos l. obsides. m. de iure fisci .l. diuus. Vere in non tenet obligatio pignoris in libero homine, ut

ius constituatur in re praeterqua in easibus praemissis; sed detinetur homo ciualitercunq; ,ut fiat qd conuenit. Vel die,st liber homo non potest obligari propeeunia, sed pro pacto ineundae pacis ,

ii dator pignoris i nihilominus soluere debitu, si pignus perijt absq; culpa o

si actu sit, i, amissio pignoris liberet debitore.ut C .de pig. act. l. si fortuitis.Iteia lin pensas

329쪽

r 3 1 impensas in pignore a creditore bona fide factas reddere debet, nisi suerint immoderatae .ut ff. de pigno .act. l si a seruos. ' Sed & re uni pignorata alteri pignorare no dcbet,alioquin stellionatus crimine poterit acculari,ut C. d erimine stellionatus i. t.& vl. nisi res sit talis,st utriq; sussciat ut isde pisn .ae. l.sius in pignore .g. ulti. Ite si debitor scies re alienam absq; dfii voluntate obligauerit, vel obligatam surripuit, erimini stellio natus subiectus erit. ut C. de cri- I s mine sellio .l. 1.& ff.eo.tit. La. l Creditor ante integre soluto debito pignus

Io l. Ideo asit dixi interse; quia debito

pro parte soluto pro reliqua parte tollim pignus remanet obligatum.ut C. das distra. pign. l.udiu. t Ite tenetur reddere pignus non alij obligatum,nce deterioratum .viff. de pigno. actio .l. si cum.17 sevenit.& l .ereditor. Illudi in summa notandum est, st aliqs colore quaesito in fraudem iuris canonici, quod usuras reprobat,& repetitioni sauci,transitur de contractu pignoris ad contractum emptionis , qd cx forma contractus,&cx qualitate conuincitur croditoris. ut T. O.tit .c. illud.& s. de emp.& v .c. ad nostram. sicut praesumitu resitractus vi

tore.

3'Fideis bere qui possint. Fideiussor aceedis omni obligationis etiώ-

petentes principali competunt O sidelessori. et Fideiussor quibus modis agat contra principalem debiterem.

DE FIDE IUSSORIBUS.

Rubrica .

TR st uis' superiori titulo qua

liter res o dcbito pignorentur. Nune vid camus de Psonis, quae . pro alieno debito obligatur, unde subij citur hic. Rubri ea dc fideiusso. Videamus igitur qd sit fideiussor. Quis possit fide iubere.Pro quo. Ad quid teneatur fideiussor. Ad qd is pro quo fideiussit. I 'Fideiussor lest, qui alterius obligationem in suam fide suscepit. Est autem

fidei iissoris nomen gnate, ut contineata madatorem&costitutorem. 'Differta sit fideiussor a constitutore S madatore; quia madator praecedit , costitutor

subsequitur oblisationem, fideius r&praecedere dc subsequi potest,ut Insti. δs deiussore.& is de iudi . l.non quematam odsi . Vnde hic tractatur de fideiussore, qui per stipulatione pro alio obligatur nihilominus ipso obligato remanente. St. n.pro titio debitore tuo apud te I fideo, fideiussor ero. Si vero ma dem tibi ut titio credas, andator ero. Sed si obligatione a te in m C transs ram,& mes, te liberado constituto debitorem, constitutor ero, & actione de costituta potero coueniri. o C. de coma sti .pe .li. Fideiubero ' piit oes, quipnt obligari. Fallit in militib' ut C. t

ea.& conduc.l .milites. In clericis ut in

Ruth .de sanctis epis. g.alium. Et in mulieribus. Q& ff. ad Ucll. per totu. 3 3. q. s. e. mulier cst. Quod aut de clericis dictu est per Auth. ide obtinci & po ca-

uenit. de ciconstitutis. Monachus aute isde iubere non potcst, nisi de mandato abbatis vel conuentus, Vt j. O .c. quod quibusdam . & si fideiusserit, nulla est obligatio. Clerici in vicario modo inter se fidei ubcre debent de sistendo in iudicio. ut C .de cpis.& clea.omnes β. hoc

330쪽

hoe nihilominus. Omni autem l obligationi fideiussor accedit ciuili,& naturali, ut Ceod.tit. l. fideiussor obligari. g. s fideiussor accipi potcst. Unde si qs I m pupillo sine tutoris automate Dbietato prodigo. vel furiosi, fideiusserit,

gi non possit, qui naturaliter remanet obligatus. Nec obstat φ alibi dicitusis deiussorem non poste in plus obligari,u principalis sit o. ligatus . Est enim a cessoria obligatio,& plus non debet esse in accessione in principali, ut iussi.

eod.tit.f. fideiussores. Plus enim quatuor modis dicitur, vis .de plus peti .c. Nno Insti .co.tit. f. plus. quorum nullus

aptari pote is ad id qd prs misi. Et quod dixi, fideius re obligatum pro pupillosne tutoris auctoritate tenuri, locu hahet,ubi pupilli obligatio ex re venit;puta impendi in rem com nauiae mihi & pupillo,vel pupillus damnii dedit in re c6

muni. ut is de actio. de Obli. l. furiosus. Alias contra . ut iLcod. tit.l. si a reo. f. si a stiri olus. Si vero nulla sit obligatio principalis,nulla est accestoria .ut isco. tit. l. qui contra.& l .cum lex.& l .si quis; postquam. Fideiussor i tenetur ad id, uod tenetur principalis;nec enim fideiussor in duriore causam obligari potiu principalis. ut is eo. l. bligari. g. qui certo loco. Et est sciendum p secunduvetera iura in ptate creditoris crat, a quo exigere mallet,a reo .vel a fideius. sore. ut C.eod.tit.I. iure. Hodie autem

non licet exigerς a fideius re presentereo Sc existente solliendo in toto vel in parte. Scil&si absens fuerit, dabitur certum tempus .i. quod fideiussor deducat rcrum Primo conueniendum, ipse fid citis ore in subsidium reseruato. ut C. CO.tit.in auth .praesente .Et si plures sint fidei usibres , quilibet tenetur inselidit. vi Insti .eod.tit. g. si plures,nisi aditor diuidat actionem sua agcns contra unum pro parte. ut C .co.tit. l.liberii. Secus si eligat unu ex pluribus asendo contra

cum de insolidii,& non exigat;na nihilo

du tenentur, habent be nc fictu nouae eo-stitutionis,per qua diuidenda est actio inter eos, ut C. de duobus reis. Auth. hoc ita .vel epistolla diui Adriani, qu. e

bet, nisi benescio diuid edae actioni. suerit renunciatum, nam tune pacta si ma-bitur. ut C. de pac. l. pa,sta.& l. vlti. Ic s.

de pac .c. I. Et quod dixi plures fidei unmres teneri insolidum, videtur locum ha re,cum a principio specialiter hoe

actu est,ut dicit palle. auth. hoc ita .Vel sorte aut h. loquitur in duobus reis tantum. sicut de iure veteri cautum crat. vetf. de duobus rc. l. reos. g. vlti . non a iste

loquitur in fideius ,ribus, quorum quilibci debet insolidii teneri,sicut & principalis, D quo quilibet intercedit, et si

expresse noc non agitur ut quilibet insolutum teneatur. Et tenetur fideiussor in omnem causim, siue hoc againrcxpraesse sue simpliciter fidei ubeatur, ut cum unus dicit silc iubeo pro illo; na in om-ncm cani fideiubere videtur. vi st. c.tit. J. si quis proce. g. si nummos . & l .amissi. s. sole iussores & l .si ut proponis. & l. si ita stipulatus, &.ss. vi lcg.no. l. I . g. bellissime.& T loca.dc coitu. l. quaero. terum si expcsse agatur de sorte,dc usii risaut nihil dicatur non videbitur fideiussor obligatus in usuris; quia in maiori quantitate, si actum sit,obligari no de- hct. ut is de notus i. si in pignore. sed &s fideiussor, tui in omnem cana, vel qui simpliciter fideiussit,obligetur,ut dicta

est;habci lii exceptione quo ad usuras, 1 indebitae sunt de iure canonico, vis. e iureiuria.c. debitorcs. t Et quaecul Pue exceptiones rci coherentes competunt principali, & fideiussori copetunt. vi ff. de exceptu .exc eptiones. g. rei. In

7 sunt ma i notandum cst,st fid iussor agit in quattuor casibus cotra principalem dclitore. Primus est,si diu stetit in obligatione i ii . manda. l. Lucius. Secudus,si reus dilapidat bona sua.Terti',sis deiussor condemnatus cst debitori. Et

SEARCH

MENU NAVIGATION