AusonI Popmae Frisii De differentiis verborum libri quatuor et Cornelii Frontonis de vocum differentiis libellus

271쪽

Caesari quotannis pendebant Tributum quod

populo in berarium inferebant. unde praedia alia stipeiidiaria, alia tributaria, autore Theo-D. De Im. philo. Paullas Iurisconsultus: Neque stipemr' d dium. neque tributum ob dotalem fundum priestita . Vlpianus Ad Sabinum xvii: Quo niam dc alia onera adgnoscit usustu stu legato, visusta stipendium, vel tributum,vel salarium.. S PERvAcAN EVM est quod non necesiarium est: SupERVMVvη est quod abundat & super-Biiit. Sallust. Catilina: Illis superuacaneum est pro poteotia pa acorum pugnare. quod

sum sit a Demosthene,qui in oratione aibeze V --Huic autem sum peruacancum est me accusare. Gellius lib. 1: Hod superuacaneum esset, ac non nes est Ilum . .& mox: supe esse alias dixisse pro superfluenti,&superuacuo.

priuatum. Nam Tabularium erat locus publicus adseruandis instrumentis & tabulis, in quibus omnia praedia, pascua , vectigalia, portoria, redemtionesque publicanorum per- idcripta erant: Tablinum verberat locus in aedibus proxime atrium,in quo veteres Romani cenabant,& tabulas rationum suarum reponebant. Varro De vita populi Rom. . I; Ad focum hieme ac frigoribus cenitabant, aestiuo

272쪽

DE DIFFEREN. VERB. LIB. IIII.

tempore in propatulo. rvrzm coite, in urbe in tablino quod mentanum possumus ii itelligere tabulis fabricatum. Plinius lib. xxxv : Tablina codicibus implebantur, & monumentis re rum in magistratu gestarum. Virgil. Georg.ii: Insanumque forum, & populi tabularia vidit. Liuius lib. xxii L. Censeres extem-pId in atrium Libertatis adscenderunt.& ibi signatis tabellis publicis, clausisque tabulariό,3c dimissis publicis seruis. Vetus inscriptio r

TAcERE,RETicERE, & OsricE R hoc disserunt, quod Tacemus consilia, licemus dolores, obticemus quorum nos pudet. Terent. Heautontimor. Ne retice,ne verere, crede inis quam mihi. idem Eunucho: Virgo conscis veste lacriamans obticet. TENDERE est cum nisu& contentione pergere : PERTENDERE est pertinaciter & sine reis missione insistere: illud constantiar,hoc pertinaciae est. Virgil. AEneid. vr i Iocum tendunt superare priorem. Terent. Heautontimor. Video non licere ut coeperam hoc pertendere. TERGVM proprie est dorsum. unde Terga Vertere pro fugerer TERGus cst corium,ut Vir gil. Eneid. I:

Tergora deripiunt costis, & viscera nudant.

273쪽

Idem tamen lib. ix. Tergus prodorse, i hinc ruptas fugientibus ingerit hastas In tergus. ει Tergum pro corio lib. I, Taurinis quantum pollent circundare tergo.&aliis locis. THEATRvM & AMpAiTAEAT vM quid dis serant ostiadit Plinius lib. xxxvi de C. Curio . ne loquens his verbis r Theatra duo iuxta fecisamplissima e ligno, cardinum singulorum versatili suspensa libramento, in quibus virisque antemeridiano ludorum spectaculo edito,i nter se aueisis,ne inuise obstreperent scenae,eu re-

onte circumactis, utcontriinarent, postremo iam die descendentibus tabulis & cornibus i

rer sesorantibus faciebat Amphitheatrum, &gladiarorum spei tacula edebat. Et Cassiod rus Variorum v: Cum Theatrum h misphaerium Gnece dicatur, Lmphitfieatrum quasi in

'num iuncta duo visoria,recte constat esse nominatum. Isidorus: Amphitheatrum dictum quod ex duobus thiratris sit factum. Nam Amphitheatrum rotundum est, Theatrum ve-fo ex medio amphitheatro est semicirculi figuram habens. Hic celebrantur in 'rbe tria theatra, ut theatrum Pompeii, Balbi, MarceIIir

arte, Visite conspicuis terna theatra locis,

Amphithe trum unum amplissimum Statilii Tauri. quod tempore Augusti exstruxit Stat lius Taurus, & postea Neroniano incendio qonsumtum Vespasianus restituit, & Titus fi-- ' lius

274쪽

DE ,in1REN. HII. 247Iius absoluit dedicauitque, ut tradunt Suetonius, Martialis, Papinius. de alii. TiMERa propite est seruorum qui sormidine poenae coiitInentur: VaRERI est liberorum qui virtutis & honesti amore ducuntur. Et Tiamemus dominos & Vrannos, veremur parentes& seniores,& quissiunt in honore aliqu6 aut dignitate constituta. Cicero in Catone:Mettiebant servi. veretantur liberi,carum omnes h bebant. -em pro L. Flaccor Nihil timent,nihil verentur. Liuius lib. xLixi veremur quidem vos Romani& si ita vultis etiam timetismus: sed plus dc veremur & timemus deos immortaleS.

TRlavetvM est pecunia quae populo imper tur , ita dictum quod tributim a singulis pro portione census exigitur , ut Varro tradit, vel D. p. -b. ab intributione, aut quod militibus tribuitur, sis' i ' autore VIpianor VEoioAL proprie dicitur quod pro inuectione vel euectione mercium debetur; sed generaliter significat omne exquis' respublica reditum habet, veluti vectigal portus , decumarum, Vicesimae, scripturae; salinarum,metallorum,& similium: ULTROrnia TA erant redemturae operum publicorum faciendorum , quae Censeres quintoquoquo a no mancipibus certa mercede locabant; site ap-

ζll in quod ab ipsis locatoribus vltro attria

uerentur; &perlohaerentur. Plutarchus bi vita Catonis v, at Itaque Trib tum & Vectigal erant fructus & reditus rei-

275쪽

publicae: illud Graecis est τέλ- , & res atquctfundos maxime spectat, hoc Graeci vocant ρ γ, & in capita resque mobiles imponitur: Vltrotributa autem erant sui iis, & impenta publicae, Varro De lingua Lat. v : Lustrum nominatum tempus quinquennale a luendo hoc est seluendo, quod quinto quoquo anno Vectigalia de Vltrotributa per Censis res persoluebantur. Liuius lib. xxxix: Vectigalia summis pretiis, Nitrotributa infimis lycauerunt. idem lib. x Lii N. Edixerunt ne quis eorum

qui Duluio A. Postumio Censoribus pu

blica vectigalia aut ultrotributa conduxissent, ad hastam suam accederet. Sed interdum Vectigal latissime pro tributo ac stipendio accipia xur , & vectisales prquinciae agrive pro stipendiariis,vel tributariis. Festus: Vectigal ars dicitur , quod ob tributum & stipendium , &eques re,& ordinarium populo debetur. TvMvirus est perturbatio magna & repens, quae ex hostili incursu aut populari seditione oritur: TvRBA ver est turbario minor. Cicero Philippica viii: Quid est enim tumultus

nisi perturbatio tanta ut maior tumor oriatur. vlide etiam nomen ductum est Tumultus. Ita,' que maiores nostri tumultum Italicum quod erat domesticus, tumultum Gallicum quod erit Italiae finitimus, praeterea nullum tumultum nominabant. Liuius lib. xxxv : Qui tur bae ac tumultus concitatores fuerunt

276쪽

VI Rus est: qui habee crura incurua,pectitque introrsus figit. Pla

tus Milite, Aut varum,aut valgum,aut compe nem. I Varro De re rust. ii: Sint cruribus rectis,ac potius varis quam vatiis. Vlpianus Ad D, De aedit. Edictum AEdil. Curul. 1: situm est an baia i ς' i' v bus, & blaesus, dc atypua, isque qui tardius loquitur, & varias, & vatius sanus 11r. VaLιvM dicitor ipsa munitio, VALG siunt palia, quibus in terram destitutis de surcillatis vallum munitur. Virgil Georgic. Ir: Exa l. cuuntiauisllos: ad sutantandas vites. ει VEc Ra est mouere,impellere,& agitare,ut Ventus veget undas , Oritus italis veget herbas & stirpes 'Vicine est rere, & pollere. Varro Manior Viget, vin pote plurimum. Seneca Ad Lucilium: iuiti veget s liber Hinc VEG Erus dicitur famis Murcoit is,VGGEΝs est for tis atque robustus. 'imm/Veges, tum corporis, Vigςns etiam animi dieitri

tore Nonio, '.' VEua laetii dicuntur ipsi serui venales, Νε- NALiTiARii autem sunt mangones, qui seria ιTum negotiλtionem exercent. Africanus Quhstionum isi: PMangones non mercatores, sed

venalixivios appellari: aqvia dissentit Vetus in

nalitii

277쪽

nalitii pro venalitiariis accipiuntur. Cicero Pro Cornelio ii: Neque me diuitiae mouent. quibus omnes Africanos de Laelios multi mer Catores venaliciique superarunt. Suetonius De claris Rherucibus: Venalitii-Brundisii gregem venalium naui Educerent.

Vastavia est diisti. articulata , de significabilist vo cest quilibet sonus6re prolatus. Ἀ-

citus Historiar. i 1 te Verta vocesque duos te stes habebant. Horati Epistolar. r: Sunt verba dc voces: uni Verba sunt disporationes & orationes philosophicae, ut in antiqua formula, Verba habere & orationem: V . ces sunt sententiae, & dio . Verus est quod habet atatem, Vmus6M est quod hominiani memoriam excedit: sicut Vetustas significat 'tempus infinitum, cuius scili' cet memoria non exstat. Plautus Curculione: Ita veteris vetusti cupida sum. 'Vaci Nia significat Iocum ubi plures vicini habitant, Viei Ni Tas est vicinorum propinquitas,vel multitudo. Terent. Andria: Commigrauit huc viciniae. idem HegutontimoL. Virtus tua me, vel vicinitas. Cicero in Ver rem vir Signum quo notum erat vicinitatibuccina datur. Vi DERE est cognitionis de curae, ut videre quid agatur, videre ne res pereat; Visana estincti, ut Visere aegrotum, amicum, vel Visere

ad aegrotum,amicum. nam utrumque Veteres dixerunt. Terent. Hecyra: '

. . Novi

278쪽

Ev1--x autem est obtinen in iudisti aestu incere, qui legittimo obtinet, & sic rem iu- re domitoabidio . ut Euincere haer

ditatem α euth re per bonorum possesso nem. mani littera hie adget significationem, ut iidis Emereor P realiis multi ' i reti lib. vi:

Multa simul vincam consurgere nubibus - ibidem, Nam neque eum seri nec frigore vincere

possis . . Interiisse. .

VI MDetera H mpunit, vel suturum prohibet atque propulsat e ' VHro persequitur . contumeliam, vel iniuriam finam, aut d mnum datum. Et indicta etiam legittima est,ia ad magistratus in reos animaduersionem pertinet,Vltio aliurum quorumlibetest.' to Originum 1 ut Si quis membrum rupit,aut 'os fregit, talione vindicta proximus cognatus ulciscitur. Varro De re Iust. I II, Lux pinguetudinis vitidicta. VsvcAAna & VsvapAng Iurisconsulti dis tinguunt. & Vlucapere est usu adquirere . de poliessione suum facere,sicut Vsucapio est d a minii

279쪽

minii adeptio adquisitioque, per continuationem possessionis temporis lege definiti: Vsii Pare autem est apprehendere id quod alius pos .iidet, eaque re possessionem illius interrumpere t & Vsurpatio est possessionis interruptio.

unde ex lege xi I Tabular. usu uxor, nondum usucapra, si ante annum a marito trinoctium

abfuisset,dicebatur usurpata esse: qudd inter- l pta eius usucapio erat, ipsaque apprehendebatur ab iis quorum ante, in potestate fuerar, Puta parentum aut tutorum,d mariti potestate exibat, ut Gellius & Macrobius tradunt. Sed oratores & historici Vsurpationem frequentem usum vocant, &Vsurpare accipiunt pro crebro aliquid agere aut dicere,ut Cicero multist in locis,& Liuius lib. xxxiVt Admonet saepς usurpatae Dionysii tyranni vocis.

Vsus est ius utendi re aliena , salua rerumstbstantia, VsusFRvCTus autem omnem rei

fructum significat, & ius utendi, fruendi praestat, tam ad quaestum aut voluptatem, quam ad necessitatem. Ita in Vsufriustu&Vsus est , at in Vsu fructus non continetur. ab illo dicitur Usuaritis qui usum habet, ab hoc Vsu fructua rius qui fructum: de quibus prolixe tractant Iuristonsulti. Cicero Pro Caecina: Vsus enim, inquit, eius &fructus fundi. . Vr 1 est ad necessitatem & honeo e insumere: Aavri est ad alium usum re uti quam in

quem ea comparata est , vel rem omnino con

sumere,& perdere: sicut Vsus est utilitas, ΑΒv

280쪽

Asinio sinisthdedi Si abusa. Cicero in picis, usius enim, non abusus, legat iussu ubi Boethius, utimur

his quae nobis utentibus permanent: his vero Abutimur quae nobis utentibus pereunt . . UTRvai lignificat viro iti Ioco,V'va ima est utroque in loco. illud dubitationem habet utrius loci ; hoc Mimationem utriusque loci

Vtrubi cenaturi estis,hiccine an in triclinior Cato in Seruium Galbam Pio Lusitanis: De . si 'mento utrobi bona, . uti obi mala gratia capiatura Plaesus Stichos Vtrubi accini, ii utrubi tu vis. Upi iiiij tAd edictum cinet Praetos an . yrrubi hic homo quo de agitur maiore parte huiusce anni fuerit: Theophilus , Graecus Institutionum interpres hi interpretatur 'PA