장음표시 사용
251쪽
tionibus ipsis obtruncassent, iam non ariete, non scalis,non machinis opus , ut ad hostem Tarἀo-
accedant, patere ipsum , sub ictu esse, sub gladio ; poste uno eodemque gradu accedi de Cusvinci. simul primus ipse in hostem irruit. CALA. Atrox haud dubie pugna, dubiusque euen- Annotus ; donec Amorrus Saracenorum Dux, for- 7 3 3
citer dimicans interfectus nec quomodo scribitur) suorum animos debilitauit ac fregit;
tanti Imperator in alterutram lancem mo- Nitimenti est; hac commotos caede iamque titubantes urgere Franci audacius , mouere gradu, impellere, deiicere, mox in fugam d re praecipites ue deproperante Victoria , postquam semeI ad oesivin se mouit. Fuga Saracenis perniciosior pugna ; nam dum lalutis spe in uagna proxima strata nauigiis, quibus
a duecti erant, promiscua turba congerunt sese;pars in aquas praeceps,pondere armorum, Undarumque vorticibus, mersa est; pars a victoribus nauigia occupantibus aut 1 littore iaculantibus exti erra re mari latissime stra tis caesorum spoliis & cadaueribus ; gemino Elemento ad gloriam Caroli contendente. Qui statim militem opulentum praeda reduxit Narbonem ; non minori laude quam Ncro ille Romanus decursa Italia victum Asedrubalem repraesentans Annibali : sane Atli mus audita clade, mari effugit ; moxque Carolus expugnata urbe , ferro di flammis eaptam diripuit'; Romanorum Gothorumque delicias. Ac mox alias eodem victoriae gressu occupatas urbes , Agatam, Biterras, re Nemausum, Gothici ante imperii, tunc Saracenici , similiter vastatas , murisque vr vestibus spoliatas , iniectis ignibus ardere iussit;
seu veneficas , colluvie steterum inquinatas. Posteavictor , insenti praeda, malosique fama, in Franciam intimam reduxit militem. N c tot tantaeque cladibus numerosissimae XXX. geniis pervicacia fracta est: mox tertiam i
252쪽
rumpit in Franciam sua primum petita Gallia, hoc est Narbonensis, pervio ab Hispania transitu ; dein Arelas capta de vastata; unde accitu Μauricij Massiliensis effusa in Prouinciam Phocensem processa , & icto cum Μauricio foedere ad Varum ab extremis Gadibus
Mediterraneum mare inuasum. Excrescentem Hydram resecaret ut semel Carolus,praeter militem magnis delectibus euocatum, L estprandum Longobardorum Regem honorifica legatione ad societatem belli inuitat Gue ut maxime demereretur, Pipinum filium
sub initia plenae pubertatis ad Regem mittit,
ut Christiano more iis temporibus usurpato, primus adolescentis crimen attonderet ,
quod vel pueritiae depositio erat, vel quaedam ad Diuinum cultum inauguratio) eumque nouo quodam modo ad religionem spiritu gigneret. Idque celebritate magna perfectum ἰ tam grato animo Luitprandi, ut is
ipse cum exercitu quod a Paulo Diacono unc scribente traditur) ab Italia in Franciam
socia arma iuncturus venerit. Iam Childe' brandum Auenionem praemiserat Carolus, qui Maurorum impetus coerceret;ipse posteae cum Longobardo insequitur , excisurus tan dem Saracenicam luem e Francia. Fuitque
expeditio nominis & famae, haud ullius periculi vel laboris; quippe vel exercitus veI. Imperatoris terrore , nulla edita pugna dimlapsi sunt ; atque Μauricius tantae perfidia reus & conscius , relicta Μassilia , se abdidit in maritimum locum, excelsis rupibus auiά-que solitudine ignotum potius quam securum et Maurus iterum Narbonensi expulsus Pyrenaeis suis inclusus. Ita victor Carolus Pari sios rediit, post domitam impietatis eXeetram, totamque Europam a gravissimo ius
253쪽
RΑr in gloriae ac potestatis -- apice Carolus , cum nouae in THEOItalia turbae eotestati sin mi- DΟ-nus, gloriM saltem quidpiam Ricvs detraxerunt. Trasimundus CALA.
Spoletanus Dux Luitprando Longobardorum Regi vecti- rgalis , ab eo defecerat, ac Romam in Gre- υ gorij III. Pontificis tutelam ut in asylum confugerat. Hinc Pontificem inter & Longobardum , primum offensio, mox bellum graue : Longobardo spoletum inuadente, ac minante Romae ni dederetur sibi Τrasi munia diis ; Trasimundo contra ope Pontificis po- ..hopulique Romani, vim illatam strenue repet - 4 6 lente. Ex hac flamma natum incendium , quod Romanis Pontificibus aerumnas plurimas, Longobardis talu in regni perniciem extremumque exitium peperit. Igitur Luit- prandus viribus pollens & auictoritate, instigante Leone Imperatore,qui cupidissime Romanam Ecclinam Purditam vuIlut, in ipsum Pontiacem
254쪽
-- Pontificem Romanamque sedem arma com- THEO- mouit ; ac statim post occupata Pontificia: di DORI' tiqnis quatuor oppida,& direptam sancti P .cus tri Basilicam, cui vel Ariani pepercerant, Ur CALΑ. bem obsedit,agebatque ad extrema,nisi Tr simosis cum exercitu spoletum conuersus, avocasset Regem. Scio plerosque magni meriti Auctores scribere , dc in ea primum sui sententia,Martelli auctoritate oblidionem solutam. sed praeterquὶm quod eius rei veterxes nulis meminerunt, sane ex iis malis qu*Luitprandus liberata Roma Pontifici intulit, colligi potest , nequaquam Martello coli tum id beneficium, quod statim in malefactum descivit;& fuisse opus infirmitatis non clementiae, alienae veI suae. Sane ad CaroIum instituta est legatio,eodem modo quo a Gregorio II. obita fuerat; imb additae Pontificiae literae, magni doloris & miseriae indices. Iissset. Dominum excellentissimu-filium Caratum V, Ai- Subregulum s ita enim compellat) ad ferenseu . dam Ecclesia opem impensε precatur ; eiu sdem Eccissis angustas ct calamitates in emti animi sensu Hepserat. Seueritur, quoi niquorum interest maximὲ fatuam esse ma
trem, laborans nullum auxilium, asseuppetias feranti monet ne Regis Longrivaria falsi praetextibus moueatur, ideo Duces B neuentanuim is volatanum belgo peti tam Atraci, quod nolint Romanam Ecclesiam adimis lacessere: Potentem quidem Apostolorum
Principem adpropiusanda hostium tela, MF
que ades ab calamitate omni vindicandas Iea experiri Deum, qua fidelium mens,qui ruri animio sitis in bene diis mortalium ama- rect quaerere quo rependat. Postremὸ eun-rim Carolum bis Chrisianissimum appella-ω- , incensis verbis aatur i, per Deum τλ
. Mum, Φ ipsas fac tismaue claues, iam a xiis vi qua indigaw, he Longobardi amicitiam Ecclesia Iono anteponat,sed celeriter a.
255쪽
mter ad prastandam ope aperiatque iacta- ---
te diutim Petri naui tutum portum atque THEO. perfugium. Haec apud Carolum cuius fuerint DoM- ponderis haud satis liquet: San E H eoniice- Cusre est eum pro Pontifice apud Longobardum CALA.
deprecatum amice,ita certo constat nihil ar-
mis tentasse, siue grauissimo ac diuturno bello perfunctus , potius duxerit, suos pace de
otio recreare, quam implicare nouo Μarte
atque ancipiti, siue foedere , amicitia, summisque beneficiis Lestprando obnoxius, ingrati animi notam effugerit,seu demum tenta ac decocta nondum consilia mors occupauerit. Nam de Gregorius Pontifex proximo anno suo fato raptus est, Zacharia successbre mansuetudine morum atque ingenij impetrante pacem a Lestprando, Caroli fortasse qua timore, qua monitis. Et ipse Carolusinatis anno quinquagesimo quinto, regni in Reges usurpati vises o quinto,tabe evae febri contracta, vitam claust, multis aduersis felicem & inclytam ; pace tot inter bella de tumultus parta; dignus quo Francia Graeciae atque Italiae se componat, ita summa ex paruis, ec in patriis salutem non perniciem gesta Nurimasunt. Vnum tamen Martello defui
quae: Alexandri Caesarisque felicitas , nempe Scriptor qui praeclarὸ gesta posteris traderet, nisi id ipsi posteri, liberi de nepos , Martello
pro scriptore sint, de panegyricus supra omnem laudem sepultus est in basilica Dionysiana, Regum Mausblaeo , ut iaceret inter Reges,qui sedere noluerat. Post obitum fama tanti viri dc existimatio laesa est , quibus- tetidam somniis de aeterno eius exitio increbese m m. centibus, MN per se futilia,& a Baronio DNs comperta, ut mera somnia, de vigilantium mendacia, reiicienda sunt Fortasse haec op xio dc in poenam fuit Martelli gloriae,qui ressicras paruo delectu in profanos uius in
256쪽
lasset audacius : Quanquam de aliunde hanc iacturam sarciuerit, Christianae fidei apud Germanos eteio dc studio, adeo ut illi Gregorius III. gratias egerit, quod sua cura, auctoritate & opera,sanctus Bonifacius centuni hominum millia ab idolorum cultu auerterit: praerogatiua nobili Principum,ut in aliena tum bona tum mala influant, nec tantum ex suis quantum ex subditorum moribus censeantur. Paulo ante Rex Theodoricus obierat , euecto in solium Childerico III. Theodorici filio aut agnato , quippe haec incerta admodum ; nec Childerici praeter exautorationem ulla memoria, indignantibus fastis ea nomina adscribere , quae umbratica ocin inania nihil vera: dc solidae laudis retegerent.
Carolus tanta facinora praeclara sobole comulabat. QEatuor illi superstites fili j , C rolomannus, Pipinus, Gripho , & AEgidius. iIi siue natalibus impares , siue indole , aut paterno affectu, haereditatem ipsius haud aeque sortiti sunt. QSippe Carolus postremis
tabulis, maximo natu Carolomanno regnum
Austrasiae gentEsque ultra Rhenum commiserat; siue honoris causa, quasi aestum E Pipino regnum primum genito traderet; siue ex prudentia delectitque iusto, ob Caroloman ni ferociorem indolem, quae feroces itidcingentes pronasque ad rebellandum, duxiust regeret, fortitErque subiiceret. Idem Pispino mitiori natura Neustrios & reliquam Franciam faciliores populos regendos attri buit, minorem licet in maiorem partem a mittens, qua teneritudine assectus,erat enim Pipinus patri charissimus qua vaticinante quodammodo futuram magnitudinem animo, dc amplitudinem regiam in adolescentis dotibus praesagiente. Duo supercrant liberi, ex alia coniuge suscepti, Sunahilde nimirum odilonis Bauariae Ducis ex natre nepte,Cri
257쪽
fo& rigidius : quorum rigidius iam vivo --. atre, ut erat indolis ad solitudinem natae & CHLL-
tumultu reriuri alienae,sacris curis addictus, DARDRothoinagensibus infulis fuerat anneXus , Cus Grifo propter morum asperitatem,& iinmo- III. dicam ambitioncm, in nullam partem haereditatis admissus, iubebatur eam sortem accipere , quam constitueret beneuolentia fratrum , patre detrahente ambitioni materiam, ac iuueni dominandi cupido obsequium im- Perante , ex fraterna beneficentia tutius a que suauius. Verum ut raro humana Pr dentia ultra hominis vitam prorogatur,uniusque Dei est in aetates multas prouidere,statim Griso paternam praeteritionem ratus iniu-xiam, erumpente carceribus positis indole, saluit praeripere fratribus quod iubebatur accipere , dc partium, si eas tandem regnum admitteret, diribitor csse, non particeps. Accessit noua incendio flamma, sunahildis, quae amans ut mater, & ambitiosa ut foemina, silii contumeliam atque inopiam suas ducens , eum ad moliendas nouas res impulit. Quaeri: sebat a filio Utim ab matre impari ortu fo- Hi r An vilis adeo Bauaria sanguis , e
nata soboles pro sturiast i Nam quid alm
paterna tabulas dicere, e quibus per ignomi
niam esset expunctus,nisi nothum esse is stin
rium, qui liberos inter prae ermitteretur y Ac
nequaquam id iudicium Caroli esse,cuiu/ 0-famentem is pietatem duom explorasset ς eam a priuignis textam esse fraudem in ta- ΓΗ, qui tum ipsum tum AEndium fratrem, quos ab natalibuη non possent, a natalium
fructa amouissent. Mocirca ipse, si vir ερ fet, si vera hortissimi Caroli Soboles, iam re
terna, virtutis aemulus , in fratres Osuiu que falsas exsurgeret, haereditatem cuius pase te vetaretur inuaderet uniuersam ; eam adhuc occupantis fore, proceres Francos ducem sequuturos, cuim misserarentur inopiam , in mirarentur
258쪽
mirarentur audaciam 3 patruum ipsum
IL- uarum cum tota Germania promoturum tam
DERH iusta studia. Iret igitur , fortuna duci sese
CVs committeret ; quodque raptum iniuria foret, ZII in id amis quod Principum ius est, vindicaret.
Confestim iuuenis ste dc indignatione toni 'Laon. dus,adscitis consilij1ociis,Laudunum iis temporibus urbem munitissimam in Pie dia in, uadit, indicto fratribus bello, maiore audacia quam potentia. Ii vere germani in commurenem hostem conspirantes , haereditaria celeritate lecto exercitu, oppressuri virus in capisci, Laudunum obsident; adeoque interes sam omni ope urgent,ut se conditionibus nublis tradiderit, ipso Grisone permisso fratribus, breuissimo tempore absumente spes tantas. Hoc periculo perfuncti fratres , ad sonandas nouas plagas conuertunt animum.
Si quidem populi, ac ij maxime qui proca
dissiti ad Auitrum & Boream , nuper adiumcti erant regni limitibus, post fata Carolii sum excusserant, abscedente reuerentia cum metu, dc resurgente spe libertatis recEns ex. cisae. Sed ne quid turbarum Grifo moliretur, cura. Carolomanni, in Castellum nouum , quod ad siluam Arduennam validissimum erat, deducitur 3 honesto carcere animi impetum nimiamque ferociam refringente. Mox Pestum Aquitania rudimentis Principum designata. in m ' Eam HunoIdus, iam saepe dictus, Eudonis fi ἰώ - lius inuaserat,dc Carolo etiam num vivo rer' duellis, Lantie dum Abbatem sancti Germani, legationis causa ad se missum, quasi exploratorem, captum, & in carcerem trusum, contra ius gentium, magna Francorum igno- minia, pluribus mensibus detinebat. In eam igitur cum exercitu penetratum; sed breui
bellum pace mutatum est , quam Hunoldus suppliciter poposcit, illi cum Ducis titulo, Aquitania permissa, at Franco vectigalis , &vicissim Lanfoedus redditus, male actorum retita
259쪽
tetita venia. Ibidem ad veteres pictauos ,' narres egregiὸ concordes, ne charitas perita CHiL esitaretur in posterum, regnum quod indiuisum hactenus gesserant, iuxta patris tabulas partimatur, obtinente Carolomanno Austra- ID. Mam,Pipino Neustriam, quippe facilius sectorem admittit imperium quam coninitem. , Inde regressi uterque ad sua. Statimque daturus specimen qui futurus esset Caroloma- s, primo in Alemanniam ultra Rhenum με'λὴ excussis iugo rebellantem facta irruptione, ferro & flammis coactam sapere , ad obsequium reuocauit. Deinde gnarus pietate de iustitia contineri regna quae ferrum parasset; admonente Bonifacio sancto illo Germanorum Apostolo, quantum licentia & impietatis, homines non profanos modo, sed facros etiam arisque addictos, tot inter bella quae gesserat Pater inuasisset, nec remedium efficacius quam ab euocata Praesulum Synodo, autoritate Zachariae sumni Pontificis ea contracta est; multisque Canonibus quae penitus collabebatur instaurata Ecclesiastica disciplina, Dei cultui prouisum in posterum. Per- synodo, rursum obstiepentibus lituis. Hars tentatus. Bauari oc saxones ab Caroli obitu,qui primi temeritate rebelles fuerant, iidem postremi omnium temeritatem peruis cacia tuebantur. Ae Bauari quidem odilonis freti audacia ; qui Ducis abdicato titulo Vsurpaverat regium, iam Dominis suis se
componens , nouaque iniuria cumulauerat
primam, Hilarude Francorum Principum λ- rore, Sunachildis suasu , cum in Bauariam fugiente , admissa in thalamum , dc inuitisfiatribus in uxorem capta. Ergo Carolomannus dc Pipinus, eommuni exercitu vindicaturi contumeliam commiinem , iunctis viribus odilonem inuadunt, ac post acerrimam dimicationem ad Leccam amnem profligant pinde conciliata pax, victo pernuisa uxor, Re
260쪽
- gis titulus in stipendiarium mutatus. Pbst in CHIL' Saxones Carolomannus solus se conuertit, . DERar quos Theodoricus auctoritate facile apud ebs ςv princeps ad defectionem impulerat; eosdem' λι- que mox obsequio reddidit, captus ipse a Carolomanno in valido castro Hostoburgo, di data fide in libertatem restitutus .Liber i men rebellat iterum, geminisque fratribus
in eam mouentibus, iterum vincitur, captusique veniam impetrat, victoribus arma in poe-. nam expedita , venia & indulgentia coercentibus : Vt hic mirari lubeat, tum concordiam fratrum , tam facile mutuam
Dpem praebentium, simulque impcrantium quasi unus foret uetum clementiam , ita par centium quasi non vincerent nisi ut Pas
III. In hoc prosperitatis cursu Carolomannus, patrauit facinus seculis omnibus memora
dum , quod quia sapientiae est rc fortitudinis
Grais supra mortalem , placet id fusius atque enuma se cieatius enarrare. Et citim,si laudi fuit quam nin maximae,3c ad cumulum famae amplissimum, Iona, Carolo V. Imperatori, iam seni, debilitatochm. morbis, dc inconstantiam rerum pertaeso , in filium hoc est alterum se,magnam regni molem transmittere , quantae erit gloriae Carolamanno, in flore aetatis , valenti dc vegeto , i omni fortuna prospere functo, amplissimas spes fratri, hoc est alieno propemodiun, coripiamque tantam relinquere, ut pauperculus, es ad nutum alterius , vitam multa inter ii commoda ignotus agerct ὶ Hic igitur prostigatis undique hostibus, iam pace paria, ne difflueret otio, cepit de futurae vitae statu cogitare. In coenobia benignus admodum, pia liberalitate plurima fouerat , praecipue Ful densi,quod Bonifacius aerumnis magnis con diderat , iura & fundos elargitus erat lucu lentos. Inde frequenti cum eodem Bonifa'cio sermone, pietatis rerumque sacrarum it Iecebris