장음표시 사용
331쪽
portunius tempus vindicta,Tolosam recessit. Conuerso tamen ad dextram itinere, Ilerdae improuisus adueniens, urbem cepit, vastauit ει diruit;post Oscam accedens, quae Celtiberorum est in Aragonia, ciuibus metu intra munimenta se continentibus , agros late variauit, direptis villis , suburbiisque incensis, in fraudis Punicae iustum stipendium. Quinta auctorem fraudis par fraus inuoluit; nam
anno prOAimo, cum ad res Saxonum euocatus esset Ludovicus , Addo a quodam ut Narbonem adductus, fortasse adc'nsilia occupandae urbis agitanda, eodem indicante captus, & primo ad Regem, tum ad Imperatorem , doli tunc materia qui artifex ante, perductus est. Sed mox debellata Saxonia, decernitur oppugnatio Barcinonensis, iam Barcin'nenses Hamurem Addoniamnem in Captiui locum suffecissent. Ad Barripernciendam oppugnationem Ludovicus ingentes copias in tres partes diuidit ; cum cclyix Prima ipse substitit in Ruscinonensi Comi- tatu ; quae prouinciola sub Pyraeitaeorum Iadicibus , Hispaniam inter & Septimaniam media ; ad auxilia dc comincatus, tum ad rem cessum ubi opus foret, obtinenda necessariberat ; parti alteri cui praeerat Rostagnus Comes,obsidio urbis commissa est; tertiam quasi excubitoriam,ex equitibus & velitum expeditissimis, ut late incursaret , commeatus tu uaret, proculque auxilia ab obsessis amoue-rCt, ceu cursoriam aciem peruagari iussit. Barcinonenses obsidione perspecta, confestim Cordubam Μaurorum Regum flagitatum opem miserunt; nec cessauit ab mittendis auxiliis Arennus Princeps;legitque exer- scitum,cui liberandae urbis munus impositum. Iamque accesserant Caesaraugustam copiae, cum fama audientes Francorum promptissi mos viarum intercepisse compendia , paratos
ad praelium, quod alterius praeludium solet;
332쪽
- --dimissis hoste & ciue, in Astiires conuersi ad CARD- agendas praedas, secum abstulerunt spem de Lus M. metum obsidionis soluendae. Quocirca uterque exercitus ad urbem admotus, intentissi- in cura ad obsidionem versus, intercluso aditu exitiique , extremam famem importa- 'runt in urbem. Iamque obsessi , absumptis omnibus esculentis,detractis pellibus inania corpora sustentabant ; plerili que se e muro rum pinnis deiicientibus, subitάmque fatum letali vitae anteferentibus ; alebatque spes unica pertinaciami, fore ut hyeme modo ineunte, saeuitia frigoris hostes abscederent. Vertim & hanc spem Francorum constantia statim abscidit. Nam deuecta affatim ἡ proximis siluis materia , casas exstruere , fossas
purgare, vallum instaurare , in imbrium vina communire sese, tam gnaviter ceperunt , ut Μauri spe etiam ad extremum consumpta, Hamure Principe tradito, urbem dediderinta Et tradita est in Ludovici Regis potestatem, quem eam in rem euocauerant Praefecti in castra , Ut venantium instar a fera capi 1 canumque permissa morsibus voluptatem
perciperet. Porro distulit pius Rex in urbem ingredi, donec fanum Mahumetica impie late purgatum diuinos cultus admitteret; quasi Deo victori primos honores haberi cu-- peret ; tum praeuiis sacerdotibus ipse cum lexercitu subsequens, inter hymnos psalmo seque canentium , in templum sanctae Crucis Perrexit, acturus gratias auctori omnium. Postea Bera urbis Comite constituto , & relicto ad praesidium milite , ad hyberna Aquitaniam petiit. Iamque Carolus frater Lugd num peruenerat, 1 hatre Imperatore ad suppetias ferendas missus ; optimo Principe colligante liberos praeter naturam charitatis vi culo sed accepto nuntio urbis expugnatae,ad
XXVI. Affecto vere Ludovicus Franciae limites ad Iberi
333쪽
Iberi ostium propagaturus , proculque Μauricam gentem quantum daretur armis amoturus, reuocato exercitu in Hispaniam penetrat ; & capto Barcinone itinere, Tarraconem Profectus,'antiquam urbem, Olimque Hispaniae Tarraconensis primariam, vi capit ; aliaque in Catalaunia tum castella tum munici-yia ferro ac flammis vastat dc delet. In lata ilia prouincia expugnanda urbs admodian una lupererat, Tortosa, Veteribus Dertosa,ad amnem Iberum, haud procul ostio quo mari influit. Ad hanc situ validam , Mauricaeque Potentiae propugnaculum , Occupandam, Ludovicus incumbens , copias bifariam partitur ; selectissimos milites Ducesque fortissimos Hisembardo tradit, quos late ad vastandos Maurorum agros improuiso agmine d ceret, dum ipse tenderet recta Tortosam. Et ultra spem Regis Franci promoti, ardentibus animis obiectas metas transilientibus ; nam aduerso Ibero sex diebus continuis progressi, occulti tamen fallentes , vel noctis tenebris , vel siluarum lustris atque anfractibus; die septimo Cinga de Ibero natatu transmissis, inopinati de quasi e coelo prolapsi, terrore omnia complentes, direptione , caede, incendio, impune grassati sunt.Porro tam pronus aditus reditum habuit, ut fit plerumque impeditiorem. Saraceni primo metu utcun que abiecto , v bi se collegerunt, re putantes quantum Franci nec ii magno numero progressi forent; grauium spoliis dc incautorum victoria intercepturi reditum , magna multis tudine Ibanae vallis ostia insident. Erat haec inter altos montes, dc succinctos praeruptis rupibus , non depressa modo, sed propemodum infossa; adeo arcto limite , & obnoxio eminentibus rupibus, ut qui in eam se immisissent armati, e superiore loco,euolutis dun- duntaxat saxis , nyllo negotio obteri atque obrui possent; eratque redeuntibus Francis
334쪽
- - - - Via proXima & compendiota, longiore al-CARO- tera, quae per aperta camporum spatia vaga-Lvs M. batur. Et Franci haud dubie ruebant in certum exitium, nisi mens melior non prouidentia sua ab occupata valle auertisset ; nam insidiarum ignari, ad patentem illam viam Deo agente conuersi, iter per1equuntur, non ideo
liberi omni discrimine : quippe Alauri disiecti
spe proxima, dc in nouam effusi, rati Francos metu abstinuisse a valle, iamque perterritos in apertis campis vinci posse , relictis faucibus magno impetu vestigia euntium terunt, eosque assequuti aggrediuntur intrepide : at Franci repente conuersi, circumacto in hostem agmine , relictisque a tergo spoliis , ir-guentem primo haud fugientium instar exceperunt, dein loco mouerunt, postrem b in f
gam egerunt magna internecione. Perpetrata victoria, ad praedam reuersi, post vicesimum diem incolumes ad Ludovicum perueniunt ; de is depopulatus agrum hostilem, urbe intacta domum se recepit. Μox anno proximo , cum obire eandem oppugnationem haud posset, nauibus fabricandis inuigilans, quas ex mandato Imperatoris ad defendenda in Normannicas classes littora , in Garumnae Rhodanique ostiis obiici oportebat;tradit exercitum Vigoberto Legato, quem eam in rem miserat Pater. Is porro Α uitanorum flore stipatus, Barcinone re deliberata, statuit iuxta quod prius Ludovicus tent,
uerat, copiarum partem ultra amnem transemittere ; qui improuisum hostem aggressi
haud aegre disiicerent, alterique parti expedirent transitum fluuij. Inde occurritur uni incommodo , quod amnis eliquatis nivibus tumens natatum haud facilem praebiturus foret; fabrefactis cymbis, quarum compages
inquatuor partes solueretur,ut earum ungulae binis equis mulisve vehi commode posisent, atque ipsae ubi usus foret, in commissi
335쪽
ras ligneis clauis perapte inseri, stupa dc pice
ad obturamentum paratis. Bademaro dc Berae pro aincia tradita. Ii magna cautione, absque tecto re foco, siluarum latebris, aut que se mitis incedentes, quarto die ad fluenta amnis, ubi iam pacatior aquas deuoluebat, in strumento nauigiorum exposito,iisque facile compactis dc picatis, indeprehenii ad ulteriorem ripam transmittuntur, ad cymbarum latera equis adnatantibus , nullo periculo, quippe onere leuatis , frenoque ductis , ne torrente amne raperentur. Hactenus belle strata gema processerat, nisi prudentiam & sagacitatem casus fortuitus obturbasset. Lavabat Maurus in flumine, longe infra locum quem Franci traiecerant; ac forte aduertit fimum equinum fluente amne identidem vehi ; ut est callida gens , dc mire suspicax , ex fimo apprehenso , naribusque admoto , qui
nec onagri esset, nec iumenti alterius herba pasti, qualia Μaurorum essent, sed hordeum 1aperet, vafer Maurus colligit , peregrinos equos amne transmissos , simulque ad ripam vectos equites ; unde asseueranter aflirmat imminere hostes ; commilitones ad arma eX. citat, Ducique Abaiso ad excludendos hostes ripam insidenti diserte asserit iam transitum amnem. Missi ab Duce qui rem explorarent, traiectum renuntiant, & ut fit in subitis, suo terrore alienum augentes, in trepidationcm metu mox verso, obnitente quanquam Abai- .so, confestim Μauri tentoriis dc impedimentis relictis in ulteriora & tutiors loca confugiunt. Interim aduentantibus Francis, diuque Penuria laborantibus , paratum hospitium ac
commeatus refertum percommodum fuit.
Verum Abaisus ignominiae impatiens, seque castris eiectum nec uno teli iactu indignatus, Mauros iuxta metu atque periculo liberatos. Verbis aggressus ; pudore fugae lacessito , dc
excitato gloriae fomite , docet incompositos hostes,
336쪽
hostes , effusosque in praedam, paruo numero, ut ipse explorauerat, diuisos amne ab sociis , nullo labore profligari posse ; se si viri
essent sequerentur , priorisque metus infamiam nouo dc expedito facinore deletum irent. Ita postridie ingenti multitudine Alauri in Francos impetum faciunt, ac dimicatur summa υtrinque contentione ; hinc Mauros ignominia, inde Francos praeter gloriam impellente necessitate victoriae : ideo instaurolas animis, quamuis longe impares numero, in fugam Μauros Franci coniiciunt, caeditntque passim , donec offusa nox quietem victis victoribilique indulsit. Ab hoc praelio Vigo-bertus obnitente nullo se suis adiunxit, admouitque ad urbem copias, obsidionem lentam paraturus 3 quae tamen frustra fuit, oppido rerum omnium copia instructo. Quocirca ineunte iam hyeme fuit in Septimaniam redeundum ; rebus quidem multis praeclard gestis ; sed inglorie, quia nullo fructu: adeo Finis summa dignitas est, quem nisi cons queris , nihil praestas. At Ludovicus dedecori vertens , quod is floriae suae cumulus deforet, magnis delectius per hyemem habitis, de arcessito ex Fra cla supplemento, statuit ipse Dertosam aggredi,vrbisque pertinaciam non amplius Ieseia obsidione , sed vi dc machinis expugnare dc frangere. Nec secus quam decreuerat prae stitit. Quare nee dolo nec stratagemate gras faturus, tralacho per hostium tela Ibero, Dertosam positis castris circumcingit 3 partitiiseque in Heribertum,Lituardum, Isembardum, ali6sque fortissimos Duces oppugnandi monera , acerrimum praeliandi genus instituit; quo immensae murorum moles pro clypeis, ac ingentes phalaricae molaresque lapides
pro iaculis sunt, pilis & gladiis. Tenuit orpugnatio dies quadraginta 3 per quos seu vineis dc testucinibus murum subruendo,
337쪽
stu turres arietibus quatiendo , seu bellicas machinas in propugnatores urbis effundendo , ita Mauri vexati sunt atque attriti,ut tam animis fracti quam viribu ,se cum urbis clauibus potestati II egis permiserint quas ipse Patri acceptissimum munus postea detulit) ingenti Saracenicae gentis terrore , ae Franciae gloria. Repetita rursus Hispania, oc ab ipso Rege , dc ab Heriberto legato. Nec Legatus praeter vastationem momenti quidquam confecit ; coactus obsidionem Oscae deserere , quam susccptam fortiter , at negligenter promotam , reliquit turpiter; adeo in rebus quidpiam est praeter initia. Ludovicus oppresso quem ante retuli tumultu Vasconum, cum exercitu Pyrenaeis qua Nauarram iungunt superatis, Pompilone moratus aliquandiu, praeclara multa in publicum bonum constituit; tum in reditu , prudenter odoratus proditores Vascones eam sibi appararc fraudem , quam olim Patri in iisdem locis texuissent; eorum ducem apprehensum necauit suspendio, dein reliquorum omnium uxores oc liberos , qua sponte
qua vi ad se adductos , loco obsidum per
abrupta montium primum inter extremumque agmen secum habuit; ita perdissicilem viam emensus incolumis, praesidio quod mirum est , mulierum atque infantium , hoc est infirmitatis ipsius. Elij post transitum aD finibus redditi, ea incolumitate quam praestiterant. Porro de iis apud Hispanos scriptores mirum silentium , ne inuidiam dicam; cum sanctissimo in perfidam gentem praeter mio bello , Carolum Imperatorem in ΑΙ-phonsum Regem componant , magna iu1 'uam suprὶ recensui clade. Sane tam dise te id Aimoinus exscribit, ut loci dubio nihil sit; & adstruit ratio , id iussu Caroli motum bellum, tum ad obtinendas quas pepererat ipse vivorias, tum ad arcendas Maurorum
338쪽
--- - incursiones , quibus littora Franciae atque CARO- Italiae, ac maxime Corsicam Insulam immis-.1vs M. sis classibus foede infestabant. Nec pigebit eas hic delibare , ut virtus Caroli, atque in Sara- Rempublicam Christianam merita , praesere ni re- tim in Hispaniam, cuius sanabat ulcera pernicie hostium, in luce sint atque memoria.
Nam primum a Pipino missa est ab Italia
clastis in Corsicam, ad depeliendo S Mauros, qui nec expectato classis appulsu, in Hispa- .niam unde soluerant praecipites redierunt. At cum ferme quotannis in eandem Corsicam praedones iidem exstenderent, misit in eam Carolus defensionis causa Burcisardum Comilcm stabuli: nec defuerunt cupiditati solitae Saraceni; primo in Sardiniam appulsi, eaque exclusi infausto praelio ; tum in Corsicam versi , praedam obuiam rati 3 exceptique a Burchardo, nauali pugna victi ac fugati sunt , duodecim nauibus amissis. Nihilominus aliquanto post,Obstinata SenS in Cor- sicam redit, & ipto Paschalis G e ciuitatem, pietati addictam funditus diruit. Ea etiam . audacia pertinacibus ad praedandum fuit, ut Niceam Narbonensis prouinciae, dc Centum- at cellas Τusciae maritimum oppidum , repenti- no impetu populando exhauserint, demum .
a Sardis dimicatione victi dc repulsi. E quisbibus colligam , numerosos dc perinfensos i Christiano nomini populos , non intra pyraticam quieturos, si in alium Principem incidissent quam Carolumitantique viri male' statem & curam fixisse metas effusis genti bus ; qua Μauris, qua Danis, qua mari, quὶ terra, passim irrumpentibus,; francia tunc ilionestissime depugnante , cui iidem hostes forent qui Ecclesiae.
339쪽
v M haec in Hispania Ludo' CARo- uicus patrat, & in Germania Lus M. Carolus patris Imperatoris I. legatus Danos contundit, Pi- Beῖα pinus Hunnis iam profliga- contratis, in Italia vincit. Nam Grμ Rex m. moaldo Beneuenti Duce ad tributum & praestandam fidem adacto , orta est subinde maioris motus maiorisque laudis occasio. Si quidem cum antea Dalmatiam Carolus armis subegisset, Nicephorus virorum pessis anus , qui Irene Imperatrice deturbata iblio in illud per hens conscenderat,eandem Da matiam armis recepturus , supero mari clas sem immiserat ; quae nullo successu cum Venetiis se continuisset & Graeci Impetij Uenetiae erant) in Epirum soluit. Biennio pbist :eadem instructior Paulo duce rursus in Dalmatiam missa, ad prioris eaepeditionis purgandam ignauiam, Comaclium in Veneto mari haud amplam insulam, milite exposito occuparetentat. Verum Graecus hinc a praeo a
340쪽
,-- - sidiariis cum clade pulsus , Venetias petiit, .ωCARQ- bello desperato ad constituendam quouis foe-Lvs M. de re pacem se conuertit. Nec eam abnuebat Pipinus, nisi Villarenus, obelerium Sabelli- .cus vocat, & Beatus, Venetorum Duce S, Vel . in Paulum inuidia , vel in Francos odio, Pacem occultis artibus conturbassent, positis
etiam Paulo insidiis ; quarum ipse gnarus , Pipino deiectis Venetorum dolis ,rediit Constantinopolim, amicis quam hostibus longe infensior. Pipinus vero ne inulta Venetis perfidia foret , contractis nauibus aggressus Venetias, eSpugnauit, Ducesque. perfidos mali originem captiuos habuit. Hic Historici qui res Venetorum mandarunt litteris, magno Ornatu & verborum pompa Pipini cladem describunt ; quo fonte haustam nescio;
cum eius veterum nullus meminerit , sitque
praeiudicium quod enarraui ex Almo ino contrarium. Idemque addit, pacem postea inter Imperatores contractam , permissa ue Venetias Nicephoro, cum ora maritimisque
Dalmatiae oppidis , cuius interiora possideret 'ti Carolus. Verum in tam oppositis scriptorum sententiis, quando nobis veritas tam proculpi spectantibus patere haud potest : suae cuique
' genti sit gloria, liberumque arbitrium. Erantque res tum domi tum toris admodum pro-- suerae, gloria Caroli repubescente in libetis;
iamque eorum concordiae cauerat Pater, dc-sgnata cuique parte Imper ij; nempe Carolo nata maximo Francia quae inter Albim & Ligerim foret ; Pipino Italia ; & Ludovico Aquitani b Ligeri ad Iberum; Principum, a quouis iisdemmet prouinciis assuescente a 2 teneris. Vertim haec plaga optimo Impera' tori prima inusta est , Pipini fatum ; generoso iuuene & Patris Μartiam indolem referente , a captis Venetiis febri correpto , qua in fore aetatis 8c victoriae plausu extinctus