장음표시 사용
201쪽
i 6 Apud RIs MI Pomet Ier, ob behesecta iii patriam dictus est Pater patriae r
eortim testimonia extant Templa, scholae, alia qu e aedi fidia amplis reditibus aucta pro commodo urbis non gentis suae. I Tum Monarchiae tum Aristocratiae inj riae populum ad Democratiam invitant.18 Plebs largitionibus & alienis bonis, non sua industria aut Iabore vivere anhela. facile imperium in seipsam divitibus praesertim audacibus Pendit. Nam hi muneribus plerim corrumput: atq; ita tyranos sibi ipsi plebs imponit. L. Cosimust. Florentiae dux , ubi ab exilio
revocaretur, plebem habuit faventem adeo, ut
e nobili sit factus Princeps, & absolutus Domi
is QiIaelibet Respub. habet sua initia , auxeis sin, seu incrementa, & sinem seu decrementum- . a Deo constitutum. Polybius. E. Sic cum Pomprius in pugna Pharsalica deis victus a Iulio Caesare , ad Cratippum philos phum in hortum divertisset , & conquereretur apud eum de fortuna sua, dispu lassetque an alia . qua sit providentia Dei , cum in causa meliore victus esset, respondit Cratippus.Fatales sunt imis periorum periodi, &3ain convertitur Res pubis Romana in Monarchiam .Forste. in hist. jur. Omnium ergo regnorum sunt ortus, incrementa natus & occasus. Sic unus terraemotus sub Tib. Imp. XII. celebres Asiae urbes evertito totidem
Campaniae opida alius, sub Constantino, & unum aliquod Attilae bellum plus centenas, Cadavera Carthaginis, Numantiae, Corinthi, pristi viderunt & mirati sunt: nos Athenarum, Spar tae,& tot illustrum urbium ignobiles ruinas. UOnetiis quae mille annorum imperio superbiunt, niet tua dies, & tu Antverpia ocelle urbium. alia b
202쪽
. E x POLYBIo. II aliquando non eris. Lips lib. t. cap. Iς. decO A. alant. Ibid. pallor enim, an video SOLEM nescio Quem novi imperii Orientem ab occidente. libus verbis videtur designare Regςm II ic2aniae; qui Monarchiam affectare censetur.
2o Aa arii publici potestas Sc dispensatio penes concilium publicum , non vero penes vel Regem, vel Quaestorem esto. Polybi . Sic Sena-Iμι Romanus eam potestatem habuit. a. I Iudicia dublica in unoquoque Regno conlii tuenda , quar dc privatorum lites decidant ;&scelera publica pimiant : & provinci rum seu partium Regni lites inter se dirimant. Sie Senatus Remavus. 12 De Bello S Pace cum hostibus pacistendi jus: Legatis exteris respondendi aucto toritas , penes consilium ordinum : non autem penes unum Regem aut Consulem esto. Sic Senatus Romanus hoe fus habuit. E. Respublicae sint nobIs in notis : Venetiana , Belgica , junxerim Gcnevensem, licet sorte inferiorem.
23 Magistratuum suorum eIecti' in unaquaque civitate sit penes ipsum populum. Sic Roma factum est.24 Concilium publicum ordinum de rebus a summo Magistratu gestis judicet ac statuat.
Sis Senatus Romanus detriis his Cous rum. . 2s Duo Rempublic. maxime conservant et strenuitas adversus extraneos hostes seu Vis foris , & Domi concordia : quam utramque maxime labefactat vel una Avaritia : quce id circo e Repub. quantum fieri potest tollenda , imminuto pecuniae ac divitum , minime viro-ium bonorum honore. TObbisu. ' 'H s E. Cla - .
203쪽
y I A PHO Rr MI POLITI cxE. Clarius exemplum non habemus prς ter Bengi uni quod libertatem servat domeitica concorin dia, Sc forensi adversus Hispanum militia.
Sic Aurelianus Imp. magnates interrogavit. Quomodo esset regnandumt morum unus reis spondit. Si Rempub. rite administrare volueris , . auro & ferro te munitum este oportet, ac ferro. quidem contra hostes uti, tui vero Observantes
. Hinc laudandus septimius severus Imp. Cuis ius haec ultima saerunt verba. Turbatam Remp. ubique accepi,pacatam etiamBritannis relinquo firmum imperium Antoninis meis relinquens , si boni erunt; imbecillum, si mali. . . Commendandus quoque est Fabricius , quἐeontemnit aurum a Pyrrho oblatum, nec movetur terroribus ab elephanto incussis , ut alienum aliquid a Reipub. di nitate dicat aut faciat. De hoc Pyrrhum dixisse Eutropius scribit.Ille est Fabricius, qui difficilius ab honestate, quam Sol
a. suo cursu dimovebJeur. Notandum Sc illud axioma, quod labefactatur Respub, imminuto virorum bonorum honore. Hinc recte dicebat Antisthenes, civitates tunc interire , cum boni nequeant discerni a malis. Huc recte quoque potest accommodari reis sponsum ducis Agesilai, qui rogatus , quas res Imperatorem habere oporteat, respondit, ad versus hostem audaciam, erga subditos benevo-Ientiani: in oportunitate vero rationem & conis silium. Stobaeus sermo s2.
Prudhnter Cicero pro lege Maiat. Imper. adsit labor in negotio, sortitudo in periculo,industria is agendo, celeritas in conficiendo. .as Bonis. hqnesti civium mores ac sanctae leges requiruntur, ut quaepiam Respub.recte insutua
204쪽
stituatur, sit sancta, fiatve felix. Pobb M. Σ Forma Reipub. a Platone institutae prorissus imaginaria est atque absurda. 28 Victus frugalitas ac temperantia publica Rempubis a multis malis ac vitiis liberat. E. Hinc recte Epicurus Gargettus dicebat, secum quolibet de Delicitate certaturum , modo mazam, id est, offam & aquam haberet. Lauis danda quoque est frugalitas Cyri regi; Persarum, qui cum in fuga longam inediam passus, cibariore atro pane paulum refectus esset, dixit se nu quam tam sapidum panem gustasse. Sic cuidam qui dicebat se admirari, quod Lacedaemonii tam frugali cibo & vestitu utereniatur , Agesilaus respondit. Pro hac frugalitate optimam messem metimus, libertatem: sapienis, ter admonens, nullam voluptatem esse ingenuis viris libertatesuaviorem,nec diu ibi posse regnare libertatem , ubi regnat luxus. Sic ors. DEI clementiae est, quod vivimus. Quod autem male vivimus, nostrae est intemperantiae.. 29 Nequaquam probandum est silud Rerum-pub. consilium, quo ad sua tutanda, & bella gerenda , peregrino potius , quam indigena milite uti malunt et ac propterea militiam negligunt. Aecusati Carthaginenses propterea. 3o In civitatibus maritimis & mercaturam nauticam exercentibus nihil fere solet esse de censeri turpe quod ad lucrum faciat. Sie de Carinthagine Pol bius. E. Genuenses mercatores pro salutatione matutina habent suum , quadagno sigre , id
est, mementote lucri.' 3I.Impia gens est, itemque civitas, in qua jus-
jurandum facile, vel privatim, vel publice ViQ-H s latur.
205쪽
tto Ar HOR. Is MI POLITI e Ilatur. Polybius de Graecupersidis o Romanis ei tenacιb s. E. Hujus praecepti luculentum exempIum extat in Rodolpho Suevorum duce. Cum eis nina Gregorius VII. Pont. Henricum I U. Im peratorem ex Ecclesia proscripsisset , &ROJolpho Suevo ruat duci novo exemplo imperialem coronam misistet, cum hac inscriptione Petra
dedit Petro. Petrus diadema Rodolpho. Rodolphus dc si alienum videbatur a viri boni officio, Principis, cui fidem dederat , maiestatem laedere , perluasus tamen Episcoporum argume iis, non servandum esse fi lcm excommunic to , accepit Caesaris titulum, bellumque m Vit Henrico Imper. Tandem profligatus & lethaliter sauciatus Rodolphus ad Histrum Mysiae amnem, Mers burgi scilicet occubuit anno Io8o.. Idib. Octobris Vbi cum jam expiraturo dextra quam in praelio amiserat, allatae siet. Haec fa stantium Epitcoporum agmen allocutus in de tera est inquit , qua Imperatori promissam suden non servavi. Haec violatae a me vobis inrispulsoribus fidei argumentum , & nefariae perfidiae testis est, de qua vobis reddendae sunt D E o rationes, Philip. Melanthon invita Imper. Hemrici IV. cognomento senioris. 3x Vbi Resp. ex parva fit magna; ex tenui diuves: tunc in ea & simultates civium inter se , Scambitiosa de principatu certamina , ac denia - que seditiones & luxus oriri solent. E. Pro exemplo sit urbs Florentia , cujus Historiam de ambitiosas seditiones de principatu inter familias Medicaeam, Strozzianam Sc alias , pegat qui volet in Vita Cosimi I. Magni Hetruriae Ducis. Autore Iohan. Bapt.
206쪽
Ex Po. LYBI . ISt Allud exemplum nobis suggerunt Magistri ordinis Teutonici, qui tenuissimis a Principiis orti post amissam Ptole inaida, in Borucia delati sucobi opibus&potetia ita creverui, ut non raro caPoloniae regibus ausi sint decertareiat incipiente inter eos regnare fastu, Sc succedente paulo p ostdiscordia,quaeq; dira impiorum & getiu omnia pestis est, ambitione, cito facileq; attriti sunt, ita quide ut tande sub Casim. Ps l. rege succumbetes, coacti fuerint inverba regis jurare, dc Patronum ipsum agnoscere. 33 Etli calamitati ac tempori cedendu est,uide dum tame ne id a quapiam Rep. vel Rege praeter illius dignitatem, aut futuram in posterum utilia cate, quae merito praevideri potetit, fiat. De Romanis abnuentibis redempnione suorum captivorUm. E. Christianus Senior Princeps Anhaltinus , ut calamitatibus principatus sui fine imponeret, iupplex factus Caesari Feddinando II. novit aulanum cum dignitate receptus sit. anno Ny24. .
IN obsessa urbc nulla muri pars, quantumvis inunita natμra & situ loci, unquam est absque praesidio & excubiis relinquenda: hac enim parte viam maxime solent tentare. hostes.
E. Hoc male observarunt Zutphanienses: dum enim in certa aliqua muri parte excubias collocare non cosueverat ,hostes Hisp. ductore Taxio de nocte muros urbis transcender ut, & lunam Omane urbem occuparunt omniumque civium bona diripuerunt. Anno 83. 2 . Septemb. L. Magdeburgum cum expugnaretur anno I 6 I. agger urbicus versus novum Opidum ,
207쪽
r82 AP Η 'R sMI io LIT Iermper male firmatus excubiis. Nam neque vigil ibi stationarius x.Maii qui urbi fatalis fuit J rite ser vavit excubias , neque milites in promptu rane idonei; ita unus locus pigre curatus , relia quis omnibus fraudi & exitio fuit. 2 Ex ea parte urbs vel murus est incustoditus,
ubi aves sidentes conquiescunt , &non terrentur, aut avolant.ine Lagorau deprehendit Sarde σ-rum negligentiam. .
TYrannis maxime sunt inimici, qui liberi
xi populi patrocinantur. E. Hinc accidit, quod Heletetit se priamum in libertatem excusse ityrannorum jugo vendicarunt. Accidit enim insigne exemplum contumeliae in praefecto Suietensi. Hic collocato ad scopum eo loci honesti civis filio, & supra caput pueri imposito pomo, coegit patrem ad pomum ceu metam jaculari,ut si pomum non coia limasset, . transfigeret filium. Sed & patrem cum rem tantam Reliciter peregi ster, illaeso filio, vinctum secum abduxit , in quo itinere excussis . compedibus, tyrannum trucidavit. . Porro notandum, quod pro hominum moribus D Eus constituit formam Reipub.ut recte de graviter tradit Lips. Belgii nostri Seneca lib. 2. de Constant.cap.9.ubi inquit, Vides Etrusca ingenia nimis alta , inquieta, & excitata, D E u sPrincipe coercet , HELVETIORVM sedata& mitia, libertatem indulget, Venetorum media, medium dat Regimen , scilicet Aristocratu
De Venetorum ratione imperandi hoc addit Cominaeus , quod venetis innata est quaedam.
208쪽
Indiistria de cupiditas proferendi fines imperii ,
de nisi cohibeantur. erit tempus, quo vicini o nes conditionem suam nimis sero deplorent. 2 Ne temere uuisquam fidat aut sese cominmittat hosti nondum sincere reconciliato, εc a quo nullos obsides habet. Sic Archidamiu mala dit Cleomeni. 3 obsides de argumenta securitatis ac fidei servandae sunt Iusjurandum, liberi, uxores,ami ci ab eo nobis dati, itemque vita praeterita ejus, cui fidimus. Polybius. E. Bini filii Franciscin Galbς Regis dabantur obsides Regi Hispan. pro libaratione patris, qui in Hispania detinebatur captivus Mantuae Caris
In obsidionibus sive ad oppugnandum, sive ad propugnandum maximus est artificum, qui
Mechanici, seu Mathematici dicuntur, usus; aciproinde compara adi &, conquirendi. Archia medii exemplum in obsidione urbis S racusana .
E. Hoc prudenter observat Illustris & Gens rosus Mauricus Comes Nassovius, qui semper in castris adiunctos sibi habet prςstantes sechaniis cos & insignes Mathematicos, qui egregria periatia instructi sunt castra locandi , propugnacula exruendi, valla erigendi, aliaque opera militaria artificiose fabricandi. .s In hostico qui primum summas ac muniistissimas arces vi capit , facile reliquas regionis partes ad deditionem metu postea cogit. Sie Phialinur Illarior Acrotisso capta. E. Spinota superato Rheno captis oppenhelamio Sc munitioribus Palatinatus locis facilem habuit reliquam parrem. 6 In captivis clam abducendis et liberandis suaunopere caventum, ne extraneis prorsus bomi
209쪽
sS Apuo Rrs MI POLITICI homibus totum hoc negotium committatur , neve absilue obsidibus aut pignore dato id cuiquam facere promittenti credatur , aut ne iis qui sunt . deprehensi mendaces , lidatur. De
T Nunquam cuiquam uni, vel pluribus lic re debet . ut quando vicini sunt hostes, possit ingredi egredive, nisi prius & ipso explorato, Mejus comitibus quoque non oblis ruatis. Sic T . rentum captum ει proditum a Philemone. 8 Prudentes Duces cum quidpiam magnumnioliuntur adversus hostes, spargunt plerum-qqe famam de se aegrotis vel mortuis: Sic Annibos Ut noster adventus latere hostes possit, vel omnes qui occurrunt retinendi, vel specie latrocinii fugandi,vel occidendi: Ipse vero exercitus quam celerrime incedere debet , omnes tameII ordines ser vate, nemo vero vagari e Denique lQcus quo tenditur , paucis tquoque notus esset debet. Sic Annibal capturus Tarentum.
E. Si ullibi praxis est hujus moniti, in Unito Belgio est , quod emittit scepe milites inscios assendorum priusquam ante Portam loci expuin gnandi ducti fuerint.
EX, LIBRO NON O.'QVi obsidentur sunt de auxilio illis dando
admonendi. Sic obsessi Captaani de Anni bole admoniti. 2 Qgi transfugarum specie ad nos accedunt. sep ζ sunt exploratores, aut per eos ipsos hostis sua consilia quibus vult e nostris communi
i Vr hostem cogas ad solvendam obsidiὀ-nc mi est vel iPsius aliqua ua bs vicissim obsidendi
210쪽
dat vel ineendio ipsius regio vastanda: vel damnum aliquod insigne illi inferendum. Sic t Romanis ut Capua obsidionem solveret. Φ Hostem perterret nostra in proposito seis mei suscepto pertinacia , qua illi incommodamus, vel non cedimus. Sic Romani in urgenda obsidione Capuaa .s Taciturnitas 3c dissimulatio consilii Imper.
E. Nam rerum ingentium anima silentium est Marselaer in Legato. dc taciturnitas optimum atque tutissimum rerum administrandarum vinculum P. Matth.
Hinc Diocletianus Imp. saepe solet illud dictu.
repetere. Qui nescit dissimulare, nescit imperate. Curtius.Vnde apud Persas lingua gravius castiagatur,quam ullum aliud probrum, nec magnam rem sustineri ab eo posse credui, cui tuere grave sit,quod homini facillimu esse voluerit natura. Hinc etiam vehementer celebratur a Valeta Max.l. 3. c. 3. Pompeji vir tus,qui dum legationis officio fungeretur, a Gentio Rege interceptus , cum SenMus consilia prodere juberetur ardenti lucernae digitum cremandum praebet, eaque patientia Regi simul dc desiperationem tormentis. quicqua cognoscendi excussit, dc expetedaeam citia Pop. Rom. magna cupiditate ingeneravit. Taciturnitas itaque in consiliariis Principis. necessaria est, ne consilia quae caelari & occuli ri prodest: , patefiant. Ideo prodere arcana , praesertim in remilitari , apud Romanos erat capitale. Sic Menander in leg. 6 F.de re milit.re. . spondit, Exploratores qui secreta nuntiant hostibus, sunt proditores & capitis poenam luunt.
Et Augustus Imp. Mecoenatem proPter tacitur. . nitatem viner Abatur .