장음표시 사용
211쪽
cit alterius, qui secreta sua ignoto pandit. Hinc quoque laudatur Zeno philosophus, quἔne corpus necessitate expugnatum,arcanum ullum animi posset efferre , linguam dentibus a scissam in faciem Tyranni exspuit. Plutarch. in Libel.de garrulitate. AEgyptiorum quoque lex erat, qua jubebatur illi linguam ab scindi,qui arcana Reipub. quae Lecha esse debebant, detexisset. Hinc quoque Ludovicus XI. Rex Galliarum iristium lauri Carolum VIII. noluit plus Latini sermonis discere,quam illa quinque verba; ne iacit dissimulare, nescit regnare. Itaque Tiberio Imper. monente ipsi Principes dissimulationes diligunt, iisque cepissime utuntur. Vsus etiam simulatione Daxid Rex dc Propheta. . 6 Cum in rebus aliis humanis omnibus, turn vero in bellis maxime dominatur occasio, quα
minimepraetermittenda. est. γ M nocturna itinera tuto facienda etiam Lunae motus cognitio necessaria est.. 8 In rebus omnibus quae exc6mpacio in beusis geruntur, temporis,loci, modi Sc personarum non observata exacta ratio 3c constitutio , tois tum coeptum reddit inutile, imo iis etiam ipsis , qui nobis favent, noxium M periculosum. De Arato hac diligenter in C Inethinorum urbe non obis servante. - o In bellis saepe propter parva momenta n glecta, ' magnae rei bene gerendae occasiones a
N iis qui insigniter praestantes sunt futuri , statim illustres indolis eorum scintillae ple
212쪽
Ex POLYBIo. gritumque apparent. Sic inpub. Ω-sone maiore. E. Exemplum luculentum est Carolus Philippi II. Hispan. Reg. filius, cujus ferox ac violentum ingenium statim a putritia observatum est; quum oblatos interdum ex venatione lepus. culos sua jugularet ipse manu; eorumque aspectu palpitantium , exspirantiumque frueretur. Quod a Veneto Legato fuit animadversum, fa- ctaque inde conjectura ind*lis videlicet inci
mentis, non minus quam de puero eruente oculos coturnicum judicavere olim Areopagitae. Quintil.l. s. c.'a
De Gulielmo PrIncipe Orangio seribit stradalib. 2.2.do hist.suae Belg. Imperatorem Carolum V. ubheum inter ephebos imperatorii cubiculi adsciverit, militum delectatum fuisse indole ausolertia pueri, quod ad modestiam compositus , neque vane ostentaret Principi obsequium, neque occasionem ullam pri termitteret obse quendi. Memorabile exemplum In Erasimo Roteroindam' , qui literatorum Beuii decus fuit hab .mus. Hic rudimenta linguae Latinae & Graecardidicit Daventriae in schola Alexandri Hegii, qui cum aliquando Rodolph.Agricolae scripta scholasticorum monstrasset , . praetulit Rodolphus. Erasmicum scriptum caeteris., propter inventio nis acumen, Orationis puritatem, & figuras apis. te seu flosculos inspersas, eoque adeo delectatus, est, ut accer sito ad se Erasmo diceret,Tu nisi me fallunt omnia, magnus eris. Porro eventus reipsa comprobavit verissimum fuisse hoc vaticiis
nium: minimo vere illud elogium aedibus nata. Iibus ejus inscrtetum Roterodami, de illo celet
213쪽
188 Appro RIs MI POLITI cIAEclibus his natus mundum decoravit Erasmum Artibus, ingenio, relligione, fide. Similiter etiam Alexander Magnus puer m n seste animi sui magnitudinem declaravit. Nam cum puerulo in ludo litterario victoria quam . pater pepererat , narraretur, suspirant dixit , Si pater Onania vicerit; nihil sibi superfuturum Cui cum astantes dixist ent, sibi haec omnia para in
ri, dixit, se parvi ducere, quod late regnarer, qua-do parandae gloriae materia eriperetur.Iam in ea. aetate orientales victorias contra Medos Sc Per .. fas vitus est animo concepisse. Baptis. Fulg. lib. I
α Ejus loci quem obsidere tentes, situs prius tibi apprime eli noscenduso Sie Scipio in nova carthagine obsidenda. ' 3 Expugnationem urbis, proelium, aut aliud quidpiam magnum aggressuri Duces praemia prius proponant militibus, ut fiant audentiores& strenui. Sic Scipio in no νa Carthavne expugnanda. - Ipsius Ducis strenultas & praesentia in psticulo conspicua , milites plurimum animat dc confirmat. Sie Scipio in Cari,agine nova. s Ad terrorem hostis dum urbs expugnatur, Omnes occidendi quicunque primi occurrant. soliti. E. Non ita pridem terrorem hostis experiete sunt expugnatae urbes Magdeburgum & Th nae , quae per caedem crudeliter, per libidinem flagitiose, per incendium barbare, cruentatae,inquinatae, egeris sunt. 6 Delectos ex toto exercitu esse oportet qui praeda in ex hoste fuso , & urbe ca-Pta colligant ec dividant. Me soliti. I ρ-
214쪽
Σκ POLYBIO .38s . E. Hoc monitu si Duces observarent, cuius non victoriae essent participest superiobus annis Chriasianorum exercitus cum ad Agriam Turcas s perasset , ipsum Imp. Otto manicum capere po- auisset nisi confusa militum manus omisib hoste Praeproperas praedae admovisset manus.
mentia & clementia cives illis facila conciliant. E. Alexander intactam reliquit uxorem dc filiam Darii; Scipio spontim Lucii Principis Cel- tiberii; Adrianus inviolatam remisit patri Reis Pers. filiam, quod factum movit gentem uintam, ut Imp. venerarentur instar Dei. 8 Ducis ipsius continentia reliquos milites inmmcio continet.-iu Scipione apparet. E. Nam quales sunt ij qui praesunt, tales&.ύ- li solent esse qui eorum imperio subjecti sunt. ,
monente Claudiano , . eomponitur orbis
Regis ad exemplum nee se insectere sensus
Humanos edi fa valent quam vita regentis.
Saur Messic. Pater Leon T. Papae dicere solebat. Et queleh a ii Signo anno pol molli, he net Sis 'son ruttigii occhi volti. 's Exercitum exerceri a Duce praesertim in lio oportet, dc dum residet in hibernis aut castris. Sie Scipio in Hispania. E. At loge differi miles mercenarius & subditus Principis sive civis in opidis. Civis enim quantuin cunq; armo tu usu didicerit, & multiplicatis cohortibus impi at campos, nunquam par illis erit sui inter vera pericula versati timere desierum. Et hoc ipsum est ad terrore, quod timida pensatione aciei & veri Martis discrimina a fictis certa-
minibus Sc umbratili militia longissime differre animadvertent Pili Electori subjecti populi tora
215쪽
IJO APHORISMI POLITICI Germania ab armorum tractandorum peritia celebrabantur, at nulli miniis ad resistendum animi habuerunt: nimirum aliud est,bene ad meis tam collineare, aliud hostem serire. In Venetorum ditione, Sabaudi, Hetr Iae principatibus agrestis puhes militari opere exeriscetur.Iustin. in hist.Ven. et Ioan. Boter. BeIgis foederatis usitatum est,Praecipue Hagae
exercere militem omni armorum genere: in ca teris opidis munitis cives exercitati cum mercenario milite excubiis admoventur contra
Proditiones & pericula ab hoste dc peregrino
milite quae imminere possunt. Io Dum iter facit exercitus, Oportet Imperatorem non una semper in parte illius versari;sed modo in hac, modo in illa; ut ordines militum di silentium observet. Sic Scipio. II Ij optime Imperium sibi conservant , qui eandem benefaciendi subditis voluntatem Mmentem retinent, quam initio imperii attule
L Isocrates dicebat e Regem dibere esse coismem, facetum & gravem. Gravis in jubendo l&loquendo; facetus in conversatido;hinc Trais jani affabilitas laudata, dc Dionis culpata auli ritas; Philippi Macedonis benignitas elevata , MIexandri superbia contemta fuit. Principes enim maxime decet comitas &cleis . mentia.Sic scribit Suetonius de Imper. Augusto. Octavius Augustus prona iscuis salutationibus admittebat & plebem, tanta comitate adeuntium desideria 'excipiens L ut quendam corriperet, quod sic sibi libellum porrigere non dubit
rex, quasi elephanti stipem . . . Sic etiam Imp. Alexander Severus uxori coninquerenti,quud nimia comitate Potestatem suam
216쪽
Ex POLYBIO. I redderet contemtibiliore, respondit sed securio. rem atque diuturniorem. 'i 2 Magnati ex castris hostium ad nos fugienti non facile credendum: Sic Scipio in Audomati Hispano excipiendo. E. Pro exemplo sit Araspus a Cyro ad Assyrios dificiens.xenophon. c. in Ostropaea. Zopyrus de vulneratus ad Babylonios. Iustin. lib. I. Tarquinii superbi filius ad Gabios. Livius O Florus
I. I. Thuanus lib. 2o. habet exemplum cruentum.
Anno FIazen Ariadent filius Caesareae in Africa Rex ut Mahumetem Cherifium Fessae regem perderet , egit cun .cognomine quodam Haden, qui cum injuria affectumse simularet,ad Cheri fium cum 2 o. sociis transfugit, ab eoque stipatoribus suis prςfectus oblata post occasione novum Dominum occidit. I3 Belli tempore est Rex S summus magistra. tus de exercitu, in quacunque regni parte sit,as sidue dc celerrime adnionendus , ut per singula momentatilius necessitati prospiciatur.
DIssicile est adversus internas & doahesticas
seditiones remedium. E. At quς libet seditio in qualibet civitate reincte curatur, si tollantur ejus causi. Uenenius . urina apud Halica r. lib. s. Lycurgus tollens avaritiam, omne simul domesticam dissensionem. ac seditionem de Repub. sustulit: propterea Spartani hac peste liberati Rempub. Omnium
Grecorum optimam habuere concordiam inter se colentes. Polyb. s.hisor. Remedia autem mali'- re sunt applicanda; nam incipiens adhuc & ner-
dum adult. seditio melioribus consiliis flectitur. Tacit. I Histi t
217쪽
r x Ap Noos MI POLITI cet Menenius Agrippa Liυ. XI. Inoluora brachio remedium adhibuit seditioni cbmp rando eam cum intestina corporis seditione cui similis esset ira plebis , flexitque mentes hominum. At si fieri medicinam asperiorem, extrema necessitas jusserit , fiat, more majorum in a Gores criminum vindicta, ut ad omnes metus , ad paucos poena perveniat. Hegetivi.
Maligeri Herodotus dulcissima est illa .τη ς
1άδες μῆσαι. Vixit annos s2. Vetu tisimus est omniumsoluta orationis seriptorum , qui hodie extant,scrinium originumGrais carum et barbararum, auctor doctis nunquam deponera με- .
In Olympiis cantillans historias memoria a se proditas ac proertim aures orationis' smavitate demulcens, Musarum nominibus eius libri nobilitari 9 vocari capti sunt, is illis novem existentibus. Luciam . in Herodoto.
RIMO Ru M inter longinquos po-i pulos bellorum causae extiterunt ra- plus mulierum dc adulteria. In proo
E. In sacris legimus tam uxorem levitae, x x ' c I a e Benjamitis caela sunt , tota urbe Gibea funditus incendio com sumta. 2. Sam. H. Rex David pulsus est regnoa
218쪽
Ε x II E R O n o T fisso Absalon ob raptam Vriae uxorem & mari tum trucidatum. Troja solo aequata , principibus occisis Sematronis in captivitatem abductis ob raptum Helenae a Paride.Stuprum illatum Lucretiς conjugi Collatini a Tarquinio Regis filio, ejecit Reges Roma, dejecto & expulso Tarquinio superbo mutata Reipub.forma esti Livib. r. Sub Imp.Rodolpho, siculi propter Galloru lubidinem & militarem insolentia, conjuratione in Gallos injerunt,ut diePaschatos cum primum campana vesperi audita foret, ubique Giui nullo discrimine habito caederetur. Qua in re adeo saeis Vitum est, ut etiam mulieres Gallico compressit praegnantes caesae fuerint.
x Injuria insignis in Reginam aut alia quem ὀ regni principibus etiam a Rege ipso facta . tape in eum conspirationem ex citat , per quam caedes ejus , aut regni Priavatio saltem injuriae acceptae vindicta tente tur ae suscipiatur. De Candavis qui ab uxore rein Stiop rivatus est. E. Exemplo venit Alexander de Mediacis primus Florentiae Dux , qui moechus in . uxorem noctu a Laurentio mterficitur , dc seris
Voscoro concolos Ad regnum alicui peregrino etiam illud injuste occupanti stabiliendum . potest plurimum affertque momentum magnum eorum
qui praetextu religionis populo commendantur, favor , &pro illius jure &defensione e rundem responsum ac pronunclatio. De Pythiaeonfirmanu regnum Gni. E Artifices in hoc argumento hodie sunt Iesul- re, qui sub praetextu religionis quae uo moliuturi
219쪽
quid in Indiis factum quid novis annis in Boheisinia, Moravia, Palatinatu Z Olim Carolus Magisnus Imperator, cum Saxonum pervicacissimos animos & nulla unquam vi, nulla poenarum s veritate fractos, sexempli gratia, una vice ad te rorem caeteris injiciendum quatuor . milIe re
quingentos , eosque dedititios severo M atroci supplicio sustulerat) mollire non posset, non, ut prius, praefectos iis imposuit , qui regiam pol statem ac vim reserrent; sed ut quamque Pa tem bello denuo devicit, Episcopis a se creatis , hominibus piis ac religiosis assignavit , qui αdocerent populum, & auctoritare potius ac nomine venerando quam imperii specie praeessent. Successit consilium ; & ferro indomiti religioni succubuerunt, rabo.Em. 4.hs Fris 4 Anniversaria hostilium agrorum, frugum ac messis vastatio, depopulatioqile etiam absque eorundem obsidione , tantum illis incommodum affert, ut tandem de deditione , nisi mari
s Inopiae commeatus , aut imbecillitatis via rium simulatio dissimulatioque saepe prodest.De Thrasybulo tyranno inuolarunt. E. Exemplum sit Lugdunum in Batavis,quod anno Is 7 . a Valdesio Hispano, expugnatis m nitionibus, castialis circumpositis , intercluso undique commeatu obsessum, urbi habitatoria bus frequenti extrema prope necessitate indicta. quo facto , Valdesius ad Lugdunenses scripsit epistolam, qua gnarum se illorum inopiae ostendens, dedendae urbis conditiones offerebat , at illi contemptim respondebant , Alimenta sibi non defutura, donec laevum brachium restaret: hoc esuros, dextero ad libertatem tuendam rein s
220쪽
s Non solum caeterorum hominum,sea ma-
xime principum, quantumvis pro teniporeali quo felicium exitus vitae atque ext emi dies sunt spectandi priusquam felices dici eenserive possint. De Solone id respondei te Croes, eis de Croes qui postea a Cyro captu. est. E. Sic Solon prudenter neminem dum adhuc viveret,beatum dici debere arbitrabatur, quod ad ultimum usque fati diem ancipiti initunae subjecti essemus, teste Horatio, qui canit, decique beatus, Ante obitum nemo iuprem ue Minnera debet.
7 Homicidia fortuita apud vetustissimos
mortales etiam profanos detestabilia tamen M. execranda semper visa sunt, utpote qnod nata. la humana a caede & sanguine abhorreat: itaque eertis solemnitatibus expiari confitererant exilio nituitam. De Adrasto Phrae se. E. Hine patet absurdam & iniquam esse Cain
umiri magni Regis Pbloniae legem Anno I 3 6 8.
latam, quae caedem nobilium a nobile admissam 3 o aureis vindicat, si plebeius nobilem occiderit, poena duplicatur. si nobilis plebeium interseceririt, poena est decem aureorum, etiam si ex insidiis caedes est admissa : qua impunitate bcciden,
di proposita, innumerabiles caedes sunt secutae. . Spes enim impunitatis est illecebra peccandi. .' At gravis seper poena homicidis est irrogata. Theodoricus Veronensis Gothorum rex gravissimos conscientiae laniatus sustinuit ex nece
Symmachi consulis Rom. &ejus gene i Boetii. nam quo die interfici iusserat hoste. summos viros propter leves suspiciones assectati regni eodem die ministri regii app'suerunt ei in coena caput magni alicujus piscis : Theodoricus Vers specie hu; uspiscini capitis ita est perterreflictus I α ἀί