장음표시 사용
551쪽
di. Hinc etiam cum ab amicis admoneretur, me tam facilis esset ad. Promittendum , quod longe plura promitterer, quam praestare Posset, xespondit: Non oportet quenquam ab Imper, beonspectu & facie tristem discedere. , Aninoius Aurelius Pii cognomen clementia meruit; semper ea Scipionis verba inore habειγ'Malo unum civem strvare , quam mille hostes
- 6 In sedulos & fidos sit Prineeps liberalior ,
E. MEIehiner ad Athenienser, iniquit. Si mundira paucis, iisque dignis secundum leges cone seritis , inultos vos habituros pro virtute ceristantes e si autem cuivis cupienti, etiamsi nihil egregium fecerit, gratificemini, etiam frugi i genia corrumpetis. Promotio enim indigus xum, εc contemtus meliorum, ruina Se exitium est Reipublicae. S AV O R G, AN I ob servitia - venetorum Reip. tam bene delata ad magnos honores, quibus adhuc fruuntur,promoti sime. Aliassemilias infinitas gloriosus hic Senatus in amplissimo dignitativgradulocavit, quas omones si recensereιμ nimis onerosum foret. Coisia: Ramirus Vrsus sceleratam Caesaris Borgiae nae iam perbelle exploratam habebat, nihilominus tamen fore ut ipsi Borgias benefaceret, non di- eam bene serviendo benevolum redderet. πω dens, hoc reportavit, quod aliis siniplici morte . mulctatis, ille pro sedula fervitute sua in Iri cor
Poris partes vivus dissecaretur. Zinansulib. q. c. s. de ratione imperandi. Iacobus Trivultius i
variis bellis tam promte Carolo VIII, Ludovico II. & Francisco I. Gall. regibus operam suam e hibuerat , at hic quod rantopere ipsi obstrictus esset.
552쪽
1 κ P C o M t N AE Q. etlie . ne quidem aspectu ipsum dignum censo.
- -hat. Armeniacus Comes & Tremollius in e . .dem navi navigarunt in Gallia , nec non Heis braim Bassa apud Solimannum .scelerati hoc ha-
:rientur, quibus non ademerint.
i Principessemper metuunt ne ipsorum aurii .ctoritas ullo pacto imminuatur.
, -ος Populus si laesit Principemsuum, sithiis initimus, & placet eum magno obsequio.i 67 Suspiciones de detractiones in PtInciputa aulis sunt & ipsis Principibus, de eorum famulisi causae magnorum malorum. .
i E. Irederi Furius deinUL ereonsiliari eap.I., inquit: regula sertissima est , omni exceptione . carens: Petractiones atque suspiciones & delationes, non minus infidelis quam abjecti et Minanilis animi certissima sunt argumenta. nec ata. hunc usque diem delatorem fidelem fuisse eo ,ertum est. Nam Delatores, 'genus hominum publico exitio repertum et poenis quidem nun- quam saxis coercitum. Domitian. apud et .niumJ Eorum artes sunt, insectari, criminari pud pote i0res. ea maxime dicta factaque, quae maxime apud illos valere possunt : submattere callidos criminatores, validosque in animo dominantium: proximos illorum, quibus insidiae tales struuntur , inlicere, ut pravis sermonibus incautos ad peccandum pertumulent. Itaque, cum rumores ad Principes gerant Occulte , a cendi sunt a Principum congressis; quippe e1 - cta & frequenti conversatione cognoscentur dc cavebunturtanquam delatores. At Princeps, hos sistere debet illisque imponere, ut fidem faciant ejus rei quam detulerunt. Et quando eo ventum est, ut delatores necessarium regni t
553쪽
nt A, HOR. Is Mr POLI et rerstrumentum putentur, consultum eris Plane ignotos inter se ignorantesque habeantur ; qui si consentientiaietaeelint, credi us fortasse P terit;diversa dicentibus fides abnuen', ω ulteis rius inquirendum si quo modo veritas incem produci possit. Exemplum habemus in hi storia Susantur, falso delatae, quo remitto Iecto-6g culque regno Deus aliud vel regnum,us epidum, vel Principem vicinum , &aemului opposuit, tanquam contrarium & seaenuntiquo temperatior sit utriusquePotestas, cohibeatu Regis sapientis estanquirerean ea, de quisbus illi suspieio injicitur: non autem ea cflare aeamque suspicionem alςrς- . E. Prudentissimus Rex Henricus IV. citabat in Milam Bironiam , ut suspiciones purgaret , quas de eo audiverat; ille vero pertinaciter negando, non inique convictus criminis poenam
o Iustum est, militem, cui sua stipendia per soluuntur, 1 vi oc concussione prohiberi, vel
E. Concussionum de rasnarym cauissaepe attribuuntur mulieribus in castris cuni exercitu viventibus; de hac materie, ne longus sim , r mitto lectorem ad Laurent. Mellictum, libro ε.
dis.polit. O misit. c. q. . . , - Tam stricte olim milites a rapinis ab tinebant, ut memoriae tradiderit scaurus pomiseram a forem , quam in pede castrorum fuerat co aplexa metatio, postero die abeunte exercitu, i tactam fructibus relictam. Frontin.4. stratast cap. s.Cassiod Una tuendae disciplinae militaris, tum etiam latrociniorum coercendorum cer-
554쪽
E x p pl. C o M 1 N AS O. rt'tissima ratiota militibus certo stipericlia solitaniatur. Neque enim disciplinam servare potest jejunu exercitus, dum quod deest, semper praesta. Iriat armatus. Unde recte Imperat. Valerianus militares leges tales militibus praescripsit , ad vicarium Rum scribens et Si viv sesurus esse , imo si vis vivere, manus militum contine. Nemo aliena rapiat, segetem nemo atterat,nemo Pullism rviat, uvam nemo decerpat , annona sua miles contentus esto,& depraeda hostis, non de lachrymis provincialium vivat. stipenciunt in baltheo, non in popina habeat, ripiscara io
. 7I Honeste eo ἰones & piae repudiatae nequicquam postea poselintur, imo a Deo via.
72 Vltra dominium Prindeps nihil potest juste de absque tyrannide exigerea subditis, nisi
eorumconsensu & concessione.De Imp. rcar.
2 Fortior est Princeps 8c externis formidolosior, qui ex sui populi consensu & consilio bella gerit, dc administrat res regni , quam qui. suo ipsius duntaxat consilio. 74 Bella quaerentibus dc foventitas multa
semper infortunia accidunt , multaeque clades. E. Aligustus Imp. sin Suetonio) Proelium quiadem aux bellum suscipiendum omnino negabar,nisscum major emolumenti spes quam damni metus ostenderetur. Nam minima commoda maximo sectantes discrimiae, similes esse ajebat aureo hamo piscantibus, cujus abrupti damnunulla ratione pensari posseti7s Senatorum, Consili Iorum , aut Prae sectorum belli Avaritia in quovis statu Reipub. non tantum ignominiam , sed etiam exitium Reip accersit. De atragisio. Z Maso
555쪽
AGro R. ISMI POLITI 1. E. Male audivir DArius propter nimiam eo actionem tributorum, quae per satrapas certos exigi mandavit. Vnde Persiae dicebat Darili fuisse 'mercatore. Cabyseu dominu,Cyrum vero fuisse . Patrem. Quonia Darius res omnes quaestui hab hat,Cabyses aspererat& mor0sus, Cyrus mitis, dc omni ratione de subditis bene mereri studeshat. Imp. Vespasianus rapacissimum quemque ad ossicia publica promovebar, quo locupleti res factos mox condemnaret, di majori pecunia emungeret. Quibus ideo pro spongiis dies hatur uti, quodquasi siccos madefaceret, & ex
idem Vespasianus filiς Tito xeprehendenti ,
quod etian rinae vectigal commentus esset,pecuniam ex prima pensione ad nares filii admo . vit, sciscitans num odore offendereturi at illo negante: atquiex lolio est, adjecit illud popul xe proverbium: lucri bonur odor es ex re ν libet. ei,n in Vespasiano. . . s Ordinum regni cuiusque debet esse sum- , aha auctoritas, etiam in extraordin artis exactio. . nibus aut tributis indicendis. Vbiprotelatione opus est , non statim reis
sponsio danda , sed promissis & legaris semper novis, qui superius cum aliis acta notant , est
. 78 Conjugiis sunt regna ditionesque vicinae. quantum fieri potest, nostris Ujungendae. Daueroina Duce Burgundia. E. Guillelmi Auxasionum Principis filiae po- tentissimis Germaniae & Galliae Principibus elotatae sunt, uti Frederico IV Electori Palatino, . Duel Bullionaeo, Duci Tremoliens, item comutibus Philippo ab Holientoo & Hanoviensi.M inus favor singuit Lusim tibist pol. men. cap.
556쪽
o Exaerni Principis, itemque eomitatus ilia xllus mores, victus, & habitus vix ae ne vix quia dem tolerantur diu , nisi se ad subditorum mores accomodet. nonis exemtu monemur, in ea
Dpmuistra non ego diversi a majbrum institues. ,
Generiatur tamen monensisent Principes.ser m. B. utantis r paucorum verborum , injessu tardo,
vectegrais. omnino vero si ejusdem Principis comites ea ossici3 ω administrationes regni , quas indigenae tenere solent, petant aut habeat, sequitur seditio periculosissima. ' . . E. tibi Cominaeus: Nihil est odiosius popu- Io, quam si summa quaeque ossicia, dignitates, sacerdotia , magistratus ab exteris occupari vi. i
- go Miserrima est ejus populi conditio qui
peregrinum Principem eligere comPellitur , . quod indigenis ad regnandum aptis Carear. E. In magnis facultatibus positus, ut ut lasgus sit, nunquam tamen Poloniae Rex cor na-hitur: nobilissimi enim istius regni Electores soris 'dido regnum lucro dilatatum nolunt; ' unde vicinum quendam Principem eligunt, a quo tim duo beneficia accipiunt. alterum quod Prin cipis illius potentia Poloniae regno adjuncta hoc 'longe potentius reddat. alterunt quod Principis istius posteris, donec familia ejus esse desinat, eis lectis , ' Principatu; iste Regno incorporetur. Gabr. Zina n. de rarion. imper si, 3 c s. 8i Litium multitudo & pragmaticorum nu- .merus in dies minui debet, ut sitit divites pitvati in quovis ordine. De Ludovico rege unZec σ
557쪽
v . APNDRISMI POLITI cIE. De remediis contra litium prolixitatem eo Ieganter et noviter scripsit lab ficto nomine quidam Pomeraniae Ducibus a confidis;titulus libri - . est Parthenivi ex quo petantur, quae hunc apharismum explicent. Cato sorum , in quo Romae consi sterent ita 'tigatores, muricibus sternendulii esse censuit: Guaazus de civili conversael. Malum est india
eium &praesagiiun civitatis , quae multis Meis dieis & judicibus abundat : Alterum. enim ex dese*u propriae virtutis, sterum ex crapulare otio originem trahit. 82 Principem huccessurum plures spectant , . ' colunt 4c admirantur , quam senem Principem lyassi caducum. Ῥompeii dictum. Plures spiciunt
Solem.orientem, quam Occidentem. . E. At successor ille modo sic bonus ; nam
yravi in pejus mutati0. est damnosa contra alVirtutes meeessbris gloriosissimum sunt de , sfuncti Pri spis,epitaphium. Simocater I. his., Natricem subjectis,& phaςthontem rνgno suo. edurae , qdi impium filium succe rem habet. Sueton. in caluuia. Igitur Reges, qui prolis suae educatsonem negligunt, Rempubl. negligunt. cujus salus a bona Principis institutiqne pendet. Minotasunt belli mala quam pravae instituti vis quippe illation nisi ad tempus durant; haeς,.quoad vivit Princeps. P. Marth. invita mis Epa Caloen M. . E. Cum Frederico sax. Electori unanimi Esctor im consenis delatum esset imperium , illud
ingenti animo recusavit, cumque rogaresur .
quem igitur censeret eligendum , negavit sibi. quenquam alium tanto oneri iustinendo parem videri , quam Caeolum V. Archiducem:
Austriae,&c. Ob hunc insignem animum ota
558쪽
: E x P H. C O Μ I re M o. . Eita a Caroli legatis 3o. millia florenorum conis stantissime rejecit: Cumque urgeretur, ut tan-- rum xxx millia pateretur dari famulis suis : aciscipiant, inquit, si velint, attamen nemo postridie manebit apud me in aula, qui vel aureum acciperit. Erasmin. 83 Deus dat regna & adimit.. 84 Principum vita est plena curarum . sollia citudinis&, laboris. E. Vopiscus de Saturnino tyranno. Cu eum animarent ad imperium qui induerat purpura, in haec verba respondit: Nescitis amici,quid ina-Ii sit imperare. Gladii, tela &.histae nostris cer- . . vicinus impendent, ipsi custodes timentur, . ipsi - comites formidantur, non cibus pro voluptate, . non iter pro auctoritate, . non bella pro judicio non arma pro studio. Adde quod omnis aetas . in imperio reprehenditur. . verum mali hujus remediui est in Iegum majestate,.sapientumque consilio, ex quorum sapi- entia Principes quod optimum factu sit , stat tuant. nam iummis imperii moderatoribus pia. decora suadentes, instruinenta sunt boni &felicis saeculi. .
Hadrianus VI. Trajectinus Pont. Romanus moriturus, tale sibi epitaphium inscribi voluἰr. Harrianus sextus hirstus es, qui nihil infoelietur stat in otia duxit, quam qHod imperaret. Hinc p. Diocletianus: Nil esse difficilius , . quam bene imperare. Videat lector luculentum discursum ndrea Salices er boc verbum. Fertur rex quidam traditum sibi diadema, prius qua capiti id imponeret, retentu diu consideras se ac dixisse . o nobilem magis quam feliceni pannum . quem si quis penitus cognoscar, quam Plurimis curis, periculis ac miseriis obnO
559쪽
si ΑνHo Rrs MI POLAT rex xius sit, ne humi quidem jacentem tollere velle sue Bella saepe extraordinario quodam mmtu , qui a Deo datur Principibus , sulcipi--
Ss Inter pares eiusdem Reip . proceres aist Osticiales facile nascitur invidia , sicut eorum alteruter sit abigendus. De Ludovico OS. Seveα
87 sumptus urbium inutiles, peiniciosaque
commercia interdicantu f&rollantur , quales qui in templa sit per qua & monumenta privator uin, ludos scenicos & theatra fiunt. E. Six ri s V Pontifex, antea Felix Monrutus, . 'monachus de Francisci familia squem ab infimo, tenere, domoque, non natalibus, sed lacero.r cto per solem illustri, ossiciositas ad summam dignitatem evexerat pecuniarum venator aiasiduus erat, thesaurosque corraserat immensos, quos cum subiisse in obeliscos , vias, temPla, ,
palatia, aquae ductus , egentium quoque & bi- bliothecae Vaticanae curam profunderet, facile tamen vendendo ossicia ες tributa imperando resarciebat.' Quinque titilliones eum reliquisto tradunt, cum insanus mortalis in unius obelirat tantationem dc erectionemqδι8. millia cor natorum impendisset. 88 Mercatoribns, a quibus peeuniam a&epit Princeps, servet fidem. Vt postea mutuam pec niam accipere possit. '' ' E. Philippus Rex Hispaniae, accepta a Merca' torihus in usum belli sub scenore mutua pecu- nia, subinde fidem datam in solvendo turpiter fefellit, & cuni paulo graviores uiaras creditoria. ' bus Domisisset,remissionem dc absolutionem a Pontifice Romano impetravit.
De Iulio Caesare ita Pio.l. 2.Musui nomen et .
560쪽
. E X PH. . COMINAE O. sys. Pecunis,cujus exigendae probabilis nulla alia ravio extabar, praerexebar, quanquam alioquin vi eas quoque oon secus ac sibi debitas poscebat . , neque redditurus unquam erat. Dicere enim solebas, suas se facultates impendisse Reipub. ideo- . que nunc nomina facere opus habere. 89 Exercitum temperantem esse oportet , Eraesertim inter eos qui nobis favent & chncialiandi sunt . . o Populi armato furori cedendum est ad
. si Discordiae in exercitu jam dilabente sunt 'certissima extremi ejusdem exitii auguria de prγ
sentisima. De seditione orta tu exercit/ε Monrpe Dri in Rapolitano regno. . . Tyrannorum familiae ullae vix Ixo. annos
totos unquam regnarunt, aut durarunt.. 93 In Aristuc ratico statu cavendum,ne unius iamilia nimium diua egnet, & gubernet.' Vbi neutra pars inpacta vel conditiones positas consentir, media quaedam via aut pers nae utrique venerandae eligendae aut propone, '. dae sunt, qui postulata rem perent. . yr Cum populi peccata punire vult Deus, excitat hostem, cui resisti non potest , dccui o-
mnia ex voto succedunt. Tota historia Neapolit na expeditionis carosi VIII. Regu Francorum. E. Tamerianes Tartarorum Imp. bellum Indixit Bajaeteti Turcarum Principi, qui Constantinopsin obsidione cinxerunt, , & professus est se ad castigandos tyrannos nulla accepta injuin iria 'enisse, 6c quidem trecenta millia Turc . rum non modo sudit ac pr'stravit , sed e iam Principem eorunt cateyis vinctum, bellu