De effectu baptismi juridico

2쪽

DISSERTATIO IURIDICA IN AUGURALIS

DE EFFECTU BAPTISMI JURI DICO.

R Ecensetur disputatis de Baptismo in Academia Fenens

olim habita, β. I. dubium, an materia de baptismo ad cathedram juridicam pertineat' cum distinctum inter effectum spiritualem eum, qui in negotiis civilibus conspicitur, β. II. dissertatio Fenensis mareriam de fectu baptismi juridico ex instituto non pertractavis, β.lli in titulo decreralium de baptismo ejus essectu etiam patica, imo nulla reperiuntur, quae δε copo praesenti inservire queant, β. IV. Prima quaestior utrum mancipia Turcisa per baptismum manumissa censeantur' g. V. adducuntur fundamenta eorum, qui quaesionem ad mant, β. VI. fundamenta negantium, g. VII. ilX-lX. nos negotiis, accessimus. Adduntur nonnulla, quae alterius adhuc ad illastrationem sententiae negativae facere possunt, g. X. modus manumittendi per baptismum apud Germa- vos quondam non fuit in usu, 3. X l. an in legibus Sueticis fundamentum habeat' g. XIl. Cognatio spiritualis in jure canonico S a Canonis is pro Ufectu baptismi juridico venitatur. Tria plex regnatio spiritualis, 3. XIII. diremis indirecta, β. XIV. an inter filios Altinue duorum compatrum ejinmodi cognatio contrahatur Z I. XV. si illi, quispirisu ter cognati sum, ma

3쪽

trimonium de focto inierunt, separatio conjugatorum herum

sieri debet, f. XVI. quid si ipse paterfluumsuum desac Dnte susceperit Z j. XVII. deliberatio in concilio Tridentino detolienda, vel refringenda cognationedurituali, f. XIlX. refrictio I altem decreta fuit, XIX. S juxta hane restrictionem

adhuc hodie apud Romano. Catholicos observatur, g. XX. ει - gelici e contrario cognationem spiritualem pro mero invento humano, eoque conscientiis gravi reputant, I. XXI. Lutheri sentetitia de cognatione illa, β. XXII. quamvis cognatio spiritualis in certo com etiam in legibuι Romanis fundamentum habeat, D opterea tamen non est opus, ut hodie in ilio casu dispensatio Principis impetretur, g. XXIII. De presbiero non baptizato es utrum illa ordinis characterem recipiat Z XXlV. quid. A ab omnibus creditum Derit, presbyterum baptizatum esse, sdemum post mortem edivi constiterit, eum baptizatum non fuisse' g. XXV. qui ipse non est baptizatus, illa nee in actu ba ismi alterius patrintu Gepotes, β. XXVI. utrum B, qut ante haptismum susceptum mortuus, in eodem loco iisdemque solemnitatibus sit sepehendus, in quo is quibus adhibitis alii jam dum baptizasi sepeliri Ioleut ' negant Pontisicit. Casus lepidus de inson e dubio butismo intincto S hine etiam in loco dubio Iepulto, g. XXVI l. Gangelicorum sententia cum subjuncto

Deo ex ordinatione ecclesiastica Saxonica, g. XXIIX. locus ex ordinatione ecclesiastica Ducatus Magdeburgies, I. XXIX. Controversia de sepultura infantum nondum baptizatorum inter Romano. Catholictis ex una fue Universitates quintam Reformatae rellioni addictis, g. XXX. status controversiae I mrum Roman Giholici in iliis locis, in quibus religio mixta deprehenditur,

evangelicos eo adigere queunt, ut parvulos non baptizatos Hiam

in peculiari loco sepeliant i s. XXXI. negarur. Respondetur fimul ad textus scripturae, qui obstare videntur, f. XXXII. Texitu in instrumento pacis me halicae de prohibita turbatio,

posci νnus templorum Mungelicorum fue pertinentiarum , 6. XXXIII. turbationem talem involvis, fi quis ab Evangelicis Gngere vult , in parvulos non baptizatos in peculiari loco exιν

4쪽

ta Herium sepeliant, β. XXXIV. Evangelici non tenentu probare, quod a D . parvulos ante susceptum baptismum momtuos in coemeteriissuissepeliverint, ρ. XXXV. Romano-Catholici de scandalo conqueri nonpostunt, quando Evangelici brumori parvulos in coemeteriis suis Iepetiunt,3 XX XVI. idem regularιter etiam eo casu obtinet, quando Gangelici extraneis concedunt, hi tales parvulos iustiis caemeteriis terrae mandent, , X XX UILuirum in eli delinquorti poena prom rita propterea sit remittenda, quod fidem chrisianam amplexus fuerit baptismum quoque actu susceperit 8 Textus ex jure canonico pro sententia ad maliva, g XXXu X. Autores hane sententiam foventes, XXXIX. Tiroquellus negativam defendit, L XL. an Paduae Iuxta nonuminem confrarium observeturi g. XLI. Farinarius ad malivae subscribit, β XLl I. subjunctis tamen duabis limia rationibus, f. XLI II. nosera sententia, quod auidemjudex imferior ex eo capite poenam remittere non piast, bene tamen summus Princeps, adhibitis tamen regulis prudentiae, g. XLIV. an conjux fidelis post susceptum baptismum ab insideli divertere pinis P ex principiis juris canonici quaestio ad matur. g. XL.V aliter ex principiis Evangelicorum respondendum Respondetur ad textus, qui ex sacra scriptura obstare videbantur, I. XLVI. ἰυortio tamen locus es, quando conjux insidens baptizatum malitiose deserit, XLVII. utrum pro bigamo fit reputandus, qui ante baptismum uxorem habuit.ps fusi pium baptismum aliam superinducit ρ ιextus contrarii in Iure canonico. Nostra sententia, j. XLIIX F in elis conira jis divinum in contrahendo matrimonio peccavit,'post baptismum Me precatum adhuc durat, post susceptum baptVinum hoc emem dare debet, quod exemplis ita ratur, g. XLl X. quis si quis . fratris filiam ante suscepturi baptismum duxisset IL. sti m liberi ante susceptum is parentibus baptismum procreati ad visendi sini cum utas, qui post baptismum generati fuerunt' ad matre , g. LI. addita tamen limitatione, g. LII. an hereditasμ- ιris in parvulum ante susceptum baptismum decedentem uansfer Mart f. LIII. de Iure Sueonum is Gothorum A 2 . x

5쪽

4 DISSERT JURID. INAUG.

vetusto, g. LIV. eognatio spiritualis ex baptismo proveniens non tribuit jus succedendi nec ad tutelam suscipiendam obligaι,6 LV. minister ecclesii , qui aliquem baptizavit, Iure pr 'tendere non potes, ut baptizatus ellus miniuerso in auten consessione peccatorum praecise utatur, I LVI. De aliu quaesι-onibus remissise , f. LVII. an baptizatus adversus christianos militare pusi' g LlIX esse Ius bapιismi apud Pontificios intus tu campanarum, β. LIX. effectus baptismi perpetuus est, I. I X. oeccant ereo anabaptistae baptismum inter antes, L LM.

baptismi juxta jus canonicum, β. LXII l. M, qui se ipsum, aut parentes, qui tiberos lucri causa sepius baptizari faciunt, σι- men falsi incurrant, g. LXIV. an nomen in ba ιμο ιπυιιιιm mutare liceati s LX v. baptismauesiectum producit, suamvis ab haeretico collatus fuerit, g. LXVI. de probatione baptiss-

.f. LXVII. conclusio Dissertationis, 3. LXIIX. I. I. iE BAPTISMO in Academia Jenensi

A. MDCLXXXV. dissertatio inis auguralis habita est sub praesidio illustris L.yncheri, tunc quidem Prosessoris ibidem primarii, nunc vero Consiliari imperialis aulici splendidissimi. Comprehendit il--la octo Capita, scilicet I. de baptizandis. II. cle actu baptismi & in specie de baptigantibus. II1. de baptismo, qui fit in casu extremae necessitatis,

ptismi. V. de baptigati, V l. de conviviis b ptismalibus. VII. de patrinis & obstetricibus. IlX. de contrariis ha-ptis ni. Singulorum capitum momenta speciatim recen- . sere

6쪽

DE EFFECTU BAPTISMI IURID. x

sere superfluum foret, cum citata disputatio quinta vice jam recusa in plerorumque manibus sit & nos alios

exscribere non adsueverimus. q. u. .

Sed quid ad JCtos materia 'de baptismo p ita sine

dubio cogitabunt & dubitabunt nonnulli, quamprimum titulum etiam praesentis nostrae dissertationis in tabula publica adspexerint. Est baptismus alterum ex duobus sacramantis, quae benignissimus Salvator, gentis humanae restaurator, in novo foedere instituit: at vero materia de sacramentis ad cathedram theologicam pertinet , minime vero ad juridic m. Dubium hoc ita facili negotio removeri posse existimamus, si modo diversos scopos & fines, quos habent theologia& jurisprudentia , probe ab invicem distinguamus. Theologia de effectu baptismi spirituali agit, de regen ratione, remissione peccatorum & renovatione, ubi varie nostratibus cum Pontificiis controversiae obveniunt, de quibus consulendus Joh. Gerhardus in confesscathes i. a. pars. a. an. la. e. sub rubrica: de baptismi esse . Iurisprudentia vero eos saltem essectus consi derat, qui in negotiis civilibus ex baptismo resultant &de quibus nos proinde in praesenti dissertatione unice solum acturi sumus, neque limites inter Theologiam &Jurisprudentiam movebimus.

l. III.

Illustris Autor, cujus in L mentionem injecimus, alias quidem materiam de baptismo, quatenus ea iuridica est, plena manu exposuit; interim tamen deessemi baptismi principaliter & ex instituto non est, sed interdum saltem unum, vel alterum Casum tetigit. Observandum & monendum hoc ideo fuit, ne quis existimaret forsan, ac si nos actum agere vellemus de effectu baptismi juridico disputaturi. Ceterum hona fide semper inin

7쪽

dicabimus & hune & alios Autores, sicubi eorum tradita nobis ulteriorem meditandi occasionem suppeditarunt. I. IV. In jure canonico etiam & in specie in decretalibus Gre- .gorii IX. Papae peculiaris titulus de baptismo editu effectu habetur; verum pauca, imo nulla, ibi reperiuntur, quae scopo nostro in praesenti inservire queant. Nam quae in C. 3. contra haereticos quosdam adseruntur, quod scilicet pa vulis etiam baptismus sit conserendus, prout apud nos quoque fit, & quod baptismus intuitu parvulorum esseruim suisum habeati hoc magis ad cathedram theologicam, quam iuridicam, pertinere videtur & sic non est huj us loci. Q ieestio enim deessectu spirituali est, non de civili, quem nos pro objecto habemus. Paria sunt, quae ibidem de baptismo

amentium, dormientium, invitorum atque coactorum reperiuntur. Ita in c. s. dicitur, non esse verum baptismum, ubi elementum aquae deest, & in c. 6. prohibetur, ne a Latinis baptizatos Graeci iterum rebaptizare audeant.

Ut ergo ad scopum nostrum propius accedamus, primo omnium tangemus quaestionem a diversis diversimode decisam et utram mancipia Turrica per baptismum mannmissa censeantur st adfirmativam defendit D n. Iconig in Dissera. de mancipiorum Tureicorum manumissisne baptismo implici a Lipsiae quondam sub praesidio Dia. Ittigii habitae negativa autem plerisque magis placet. Nos, ut de tota controversa eo melius constet, fundamenta ex utraque parte adducta breviter excerpemus nostramque sententiam deinde paucis subjiciemus. I. UI. Fundamenta sententiae adfirmativae haec perhibentur: i) quod Pontifex Gregorius M. in epistola quadam ad Fortunatum Neapolitanum, cujus fragmentum continetur in eo. V. diu. M. decreverit, cogendos esse dominos, ut sua mancipia, quae ad christianam fidem conveni & baptigari desi-

8쪽

DE EFFECTU BAPTISMI IURID. γ

desiderant, pro pretio dimittant, adeoque locorum Episc pos omni sollicitudine eo laborare debere, ut omnibus modis in libertatem vindicentur. a Quamvis absurdum non videatur, illos, qui in bello Turcico capti sunt, servos et iam permanere debere, arg. LFj de captis. quamvis ejuraverint religionem Mahumet mam & christiana imbuti sint, cum sententia sit probata, servitutem personarum & dominicam potestatem legi divinae non adversari, Halin. ad me fenb. tit. Jlde capti. num. I. nec evangelium abolere politias, 1. Cor. g. v. al. quam ob causam in Lusitania aliisque regionibus adjacentibus adhuc moris esse dicitur Bodino, ut capti Turcae servi permanere debeant, licet religionem Christianam fuerint amplexi, quae sorte & ratio, cur usus mancipiorum & vernarum etiam duraverit per tempus inter christianos, in tantum, quod etiam ecclesiae sutis servos h huerint. Attamen cum charitate Christianorum paululum increscente inter eosdem servitus evanuerit; ideo palam esse,

quod mancipia I urcica post bi otismum non amplius pristis nam immanem servitutem subire, sed potius vera christianorum libertate frui debeant. 3 Confirmare hoc luculentissime Pium V. Papam, constitutione sua A I 66. lata, quae hibetur in magni Bullarii Tomo I. num. II. quod edidit Laesetius Cherubinus, JCtus Romanus, in qua disposuit Pontia sex, captivos eorumque prolem a servitute liberari debere, suscepto S. S. baptismate. f. VII. Negativa e contrario hisce sundamentis nititur, i quod can. V. diu. s. de iudaeorum servis solum loquatur, ut si quis de judaeorum servitio, sive judaeus, si ve paganus intra tres menses postquam judaeus eum emerat, ad religionem christianam converti voluerit, pretium ejus, judaeo ab emtore christiano solvi: si vero post tres menses id contingat, absque restitutione pretii & absque venditione liber fieri debeat. Ergo, dicunt, cum hic textus de dominis, qui judaicae religioni addicti, disponat, ille ad domi

9쪽

ε DISSERT. JURID. INAUG.

nos, qui christiani sunt, applicari nequit, cessante prorsus ratione, ad quam Gregorius M. respexit. Constitutio enim ab eodem hanc ob causam concepta est, quia judaeus non potest habere mancipium christianum. Deinde etiam hoe casu baptismum non semper vim manumissionis habuisse addunt, quodsi enim intra tres menses primos ad religionem Christianam se convertere voluerit mancipium judaei, idem in potestate domini christiani, qui pretium domino priori iudaeo solverat, permansit.

f. VIII.

α Regeritur, nullum esse dubium, quin tempore R. postolorum in primitiva ecclesia major inter christianos fuerit charitas, quam subsequentibus seculis. & in specie illis, ubi servitus inter christianos sublata fuit. Cum vero

charitas illa non permoverit christianos primos, ut servos etiam fideles manumitterent, uti videre est Ephes cl. v. p. r. Timoth. o. v. a. certe etiam sequentibus temporibus hoc factum non fuisse, praecipue cum eo tempore, quo servitus inter christianos sublata, christiana charitas neutiquam Creverit, sed maxime potius decreveriti Porro, servitutem eo tempore in tantum saltem evanuisse, ut christianus achristiano captus servus non fieret. mansisse autem ad nostra usque tempora se ut scilicet turcae capti servi fiant. Et ergo, si christiana illa charitas tunc temporis non impedivit initium servitutis in turcis, non posse etiam dici, quod ea impulerit christianos ad turcas per baptismum manumittendos.

g. IX. Quod 3 attinet, respondet, constitutionem Pii U. pertinere solum ad districtum urbis Romae & per consequens

eandem ad Germaniam male extendi. Deinde ipsam constitutionem aperte ostendere, quod neque ex mente Pii V,

neque Pauli IlI, ad quem Pius V. provocat, manumissio per baptismum ipso quasi jure fusta fuerit, sed per dationem

specialem conservatorum S senatus Camerae, postquam mancipia baptizata ad ipsos confugissent, & ergo baptizatos eo

10쪽

DE EFFECTU BAPTISMI JURID.

non confugientes servos mansisse. Pluribus de hac controversia egit illustris Thomasius in Doricaae quaest. promisi. hi.

Nobis videtur, quod haec sententia negantium priori adfirmativae praeserri debeat. Quod enim susceptio chri1hianismi & per consequens baptismus vinculum servitutis, quod baptiZatus alteri obstrictus est, non tollat, hoc, ni fallimur, satis clare indicat Apostolus I. Corinth. 7. v. ao saI. unusquisque, inquit, in qua vocatione vocatus es, in

ea permaneat ; servus vocatus est non sit tibi curae. S d j si potes steri liber, magis utere ; Equidem υers. v. dicitur: pretio eniti sis, nolite fleri servi hominum ; verum hic Apostolus de servitute spirituali, ut ita dicam, solum loquitur, scilicet, quod veri christiani non debeant sese subjicere traditionibus mere humanis, a quibus per Christum liberati erant,

quo in specie pertinet circumcisio, de qua tunc temporis quaestio agitabatur inter iudaeos conversos, annon illa nihilominus necessaria sit, non obstante, quod quis christianam fidem amplexus fuerit, cons vel f I. is N. d. cap. I. Onesimus aufugerat a domino suo Philemone. Ministerio Pauli ad Christum Salvatorem convertebatur, & nihilominus tamen Paulus ad Philemonem eum remittebat, qua remissione opus non fuisset, si baptismus &susceptio fidei christianae Onesimum a vinculo seryitutis liberas et. Atqui, dicis. Paulus vers rL epist. ad Philemon. expresse dicit: quod Philemon Onesimum non recipiat ut servum, sed pro servo chari mum fratrem ; respondetur, haec eo pertinere, quod Philemon in Onesimum non debeat saevire, prout hoc saepe fiebat ab illis, qui vera fide christiana non erant imbuti; quod vero ipsa servitus civilis eo ipso fuerit sublata, hoc

exinde probari nequit. Manet servitus, sed tamen modus exercendi dominii in servum temperatur. Confirmat hanc B nostram