Tractatus de absolutione forensi iuramenti promissorij, siue Obseruationis theoriam et praxim illius absolutissimam continens. In quo & de virtute iuramenti multa vtilia noue ad mentem vtriusque iuris edisseruntur. Iudicibus ecclesiasticis, et secula

1쪽

Ex Bibliotheca

majori Coll. Rom. Societ. Iesu

4쪽

DE ABSOLUTIONE

, Ιωamenti Promissorij,sive Obseruationis

absolutissimam continens. . In quo in de virtute Iuramenti multa irilia uoue ad mentem in utriusque Iuris edisseruntur. P ..

IUDICIBUS ECCLESIASTICIS, ET SECULARIBUS,

& omnibus in utrolibet Foro versantibus; nec non Confessalijs,ia Ahimarum curam gerentibus apprime utilis. . - '

. ANTONIO CORNEO

R o M AE, Ex Typographia Aloisj Zannetii. M. D C. VI.

6쪽

Perpetuam in sa eius pietate, in gubernandi migilantia perseuerantiam, in prosperitatem. V M Vicarium Episcoporum agerem, eas bijt aliquando mentem cogitatio, Vt quid in eo munere ad forensem praxirrhexequendo seu frequentius esset, seu se

rius,seu item accurate,siue etiam oscitanter actum obseruarem. Inter haec autem

de pluribus mihi ad huiusmodi praximspectantibus cogitanti praecipua iuramenti sese obtulit abs lutio: ea videlicet, quam in iudiciali sero petunt contrahentcs, ut a Iuramenti Promitaris,quo se ligarunt. nexu,subindeque a promistarum obseruantia liberentur. Eam ergo cum meditari accuratius coepissem, rem quidem esse animaduerti in praxi irequentisiimam, utpote quando nostra hac tempestate , scilicet hominum decrescente fide ac puritate, eorundem crescente vicissim diffidentia, ac infidelitate,vsque adeo increbuit iurandi mos, &consuetudo, ut in cuiusque leuissis . mae rei sponsione iurisiurandi fides,religioq. exigatur, inte ponat q. ut a malo iuramentum esse 'uod proprio ore ipsa vetitas affirmauit in nunc ut cum maxime verum esse intellI gamus. Vnde postmodum faetium est, ut hanc a iuramento

absislutionem petendi praetica squod praedixi) euaserit frequentisiima. Eandem insuper admodum scriam esse arbi rasus sum . Siquidem rem periculi, ac timoris mali euentusFςnam per eam petunt homines, nempe ut alteri per iura

c. a 2 mentum Disitired by Gooste

7쪽

mentum pollicitam fidem,& Deo simul exhibitam, debitaq.

religionem, ac reuerentiam derelinquant : ut proinde iusta cum admiratione recogitare coeperim, cur ea nec petatur, nec detur consultissime: cum imo vero in uniuersa Curiarum Ecclesiasticarum practica nihil sere quod facilius obtineatur inuenias. Quapropter his praemonitus mihime ipsi consilium capere decreui, nempe ut diligentissime inuestigarem quonam pacto absolutio ipsa rite, recteq. danda

foret. Et cum ex Doctoribus cum antiquis, tum recentioribus, atque item ex sacris Canonibus multa e re in materia collegissem, quatenus intor forenses occupationes tempus a

cupari licuit , ea ne ex memoria, quae labilis est, exciderent, in scriptis redegi. Posthaec, quia Araritas omnia sustinet, incidit consilium ea ut in lucem proferrem, ne,si quomodo alijs quoque profutura serent; eaque interim ego tecto latere paterer, desessi in terra talenti merito redarguere r. Quod autem Sanctitati Vestrae, Beatissime Pater, opus istud meum dicarem, ne morem sei licet in editione librorum usurpatum desererem, optima ratione suadebar. Noui siquidem te in omni vita tua adeo litterarum virtutumq. amore desiderit flagrasse, ut quemcunq. vel tantisper earundem sectatorem multa humanitate & gratia fueris complexus. . Quod te vir tutum omnium pollessorem ostendit,Seneca testante, multis virtutibus abundare eum, qui alienas amat ..Praecipue vero ea me ratio suadebat, quod huiusmodi opus pro sua materia visum est donum Beatitudinis Vestrae pietati,iustitiae, ac reli- .gioni condecensin correspondens. Namque iamiam ad' B-blime Petri solium, pro huius certe seculi selicitate, Spiritus sancti gratia impulsuq. euocatus, illustribus argumetis in istatua gubernandi charitatis plena vigilantia,huic nostro seculo permaxime necessaria, declarasti nihil tibi antiquius, nihil gratius, nihil magis cordi esse, quam ut inter homines fides, synceritas, atque iustitia tutae, inuiolabile'. struentur; per

fidias

8쪽

fdia, fraus, atque iniquitas propellantur: super haec autem

Deum , ut pie lancteq. colant, N. venerentur, sanctumq S: tertibile Nomen eius debito prosequantur honore, ac reuerentia. Quae sicuti ut te non praeterit , iurisiurandi recte

sancteq. adhibiti praestamus obseruatione : ita e contra illius transgressione fidem exuimus, Dei honori, reuerentiaeque detrahimus,atque Diuinam eius Maiestatem minuimus niuriaq. assicimus. Haec sane quidem ego in hoc meo, quem Sanctitati Uestrae offero , dic . de Absolutione iuramenti Tractatu, pro debilibus ingenij mei viribus iuramento pro missa firmantes admonere sategi. Enixus quoque sum,no' nihil ut Eccletiae Ius panderem, atque tuerer i l laesumque seruarem. Quod tibi etiam, atque etiam gratum Bre tunimn Itis alijs argumentis certi iacti sumus, tum vel ex eo pira sertina, quod quanta te cura teneat Ecclesiae uniuersalis opibme administrandae, ipsi ulq statuna oc iura illibata contem andi restatisiimum fecisti sedum nitet tui Pontificatus anilio sapientissimo inito consilio, piissImri. exdogitato remedio, praesidium opemq. in hac re ab omnipotenti Deo, uniuersa

lis Ecclesiae deprecatione adhibita, postulasti: quippe ea de caula promulgato Iubilaeo, indicti . per Catholicum orbem supplicationibus, cunctos Christi fideles, qui sancti si imis tuis votis precibus ad Deum sussis suffragium attulissent, praemijs

iritualibus,& coelestibus, thesauros nempe Ecclesiae copio te aperiendo, decorare, ditareq. dignatus sit isti. Exile quidem donum, & sertasse non sine temeritate oblatum censeri posse cognosco,dc prosteor; si Auctoris de operis humilitati,& obscuritati Beatitudinis tuae comparentur gloria, de Maiestas: non tantum hς, quae communes sunt omnibus Summi istius Pontificatus apicem tenentibus, sed etiam quibus Sanctitatem Vestram illustrant eiusdem anteacta ab ineunte aetate vita immaculata, castisiimi mores, & exoptata ista tua publicae.utilitatis, dc salutis cura, ac sellicitudo. Verumtanicia

a 3 horum

9쪽

horum nihil me ab incepto deterruit; quando eius Tu locum renes , qui humilia respicit, seque humilem esse professus est.

Quamobrern, etsi no donum ot=latum,animum certe meum

cum proximis, tum Ecclesiae Dei pro accepto talento cons tendi tibi gratum, &,acceptum sere raIus vim. Igitur, Bea. tissime Pater, eiusde clementissimi Saluatoris cuius vices geris in terra , exemplum stentus, qui pauperculae Viduae duorum oblationis minutorum nedum lubentem, & gratum se praebuit inspecto a veriura etiam aduersus iudaicum supercilium protectorem te laudatorem di munusculum hoc,

quod e pauperi mea literaria penu in Ecclesiae Gaetophylacio ea qua possum humilitate 8c deuotione offero, adeo imbenti oculo respicere dignare,ut 8c opus ipsum sub Tuae Maiestatis umbra in lucem erodire, meque ad sanctam benedictionem & Pedum oscula benigne receptum omnes agnoscant. Deus Omnipotent Sanctistem Uestram diutiuime seruet incolumem pro Ecclesiae sua: sancta salute, & stacit te. Romae a 3 a M. Februarii 16o6. inia

10쪽

PAVLVS PAPA V

Adsuturam rei memoriam.

M , ut aecepimus, dilectus silius Autonius

diate nobis subiecto optissupradictum sino speetati dicti Antoniν, aut eius

h redum, uecessorum, aut ab eo,ineis eausiam babentium neentia imprimere,auι ab alio, via a istae buiusmodi heentia imprimum vendere, aut venale habere,seu proponere possis, auctoritate Mosotica tenore pra sentium conredimus, ct indiastemus. Inhibentes propterea uniuersis, di

singulis uni quo sexus ChWilii Hibias, praesertim librorum Impressoribus, ct Bibliopolis sub quingentorum duratoμum auri de Camera, ct amissionis librorum, O tuorum omnium pro una Camera nostra Apos , orae, ac pro alia eirim Antonio,Heu unus baridibus, ctsuccessoribus, aut My eo, is eis causam habentibus, ae pro reliqua tertνs partibus Accusato ri,ct Iudici exequenti irremi biiure anheandis. ct eo φse absque Ulia declaratione incurrendis poenis. ne dicto durante Derennio opus praedicto, aut quamlibeι illius partem,tὰm in magno, quam in paruo filo, etiam praetextu declarationum inue additioniam iam in Urbe, quam in reliquo Statu meo suo praedictis sine hin modi luentia imprimere, aut aboli impressum vendere,aut venale habere feti proponere quoquo modo aud ant,vespraefumans . eruandantes diomassys nosns,ct Aposolica Sedis de latere Legatis,sia eorum Uieelegatis, aut Praesidenιibus, GuberΠa toribus, Pratoribus,ctalys Insiliae Mim Iris Prouineiam,Ciuitatum , T rarum, di Deorum εtatus noriri Ecclesiaticipradicti, quatenus ειώ Disiligod dν Corale