Tractatus de absolutione forensi iuramenti promissorij, siue Obseruationis theoriam et praxim illius absolutissimam continens. In quo & de virtute iuramenti multa vtilia noue ad mentem vtriusque iuris edisseruntur. Iudicibus ecclesiasticis, et secula

발행: 1606년

분량: 638페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

6 De Absel. Foren. Iur Promiss

eat id quod iam promissiim erat, verum est quod promittit,& Pr missorium est, & dici potest tur

mentum. Vnde merito Gossi ed. Dec. & Domin . Sol. in locis iam citatis hoc Iuramentum Confirmatorium non distingunt a promissorio : neque de eo mentione faciunt. Quin imo an sit dam, specifica disterentia inter praediacta omnia iuramenta, non immorito in dubium verti posset; Id quod examinat,& disputat Dom. Sol. d. art. I. col.fin. quem si lubet,& si scire aues quomodo differant inuicem, adire poteris.

ramentum.

a Iuramentum qualiter dis-

niatur .

3 Iuramenti Etymologia. Iuramentum ex ma natura bonum, quia es actus latriae, ct quare : ct pereatum πι- resis est contrarium tenere I

ernum. Fa

s uramentum ὰ malo esse, quo- . modo intestigitur, remis λοῦ γ Iuramentum non es probibi. tum : ct qualiter intelligendae snt auctoritates, qua i Iud probibere videntur. 2 Iuramentum habet virtutem obligandi in tanta, ut acti nem O Meeptionem praefunde Iure Canonico: O nu. s.

I Iurament vitam apud Gentiles , in magna fuit obse

I x Iuramentum Promissorium su de futuro, an si modus itidueendi obrigationem de iure civili. ita ut actionem pariat. Onu. 3 a. ct in equaesionis.

sor. expenditur.

r obligatis principalissi corruit,

accessoria quoque eorruit. Is Lex una Ne si ex auia interictum, ct de Iarationem. a s Intellectus no γ ὰ iure ins mari debet. I Inteste ius diuinatium rei iatur m iure. I 8 Ingenuus non obligatur Imramento ad prae lationem , operarum: er quare.

I st Iuramentum obligat pracse adfactum. xo Libertas res es in rimabirinar Libertatisfauore multa intro ductasunt a iure riuili. xa obertatis datis dieitur , Iuspius az3 Iibertatis gratia a iure quoque canonrco concessa sunt quaedam, Moqui eo rure pro

x ciuilis tuere potes circa

iuramentum, ne illud ad id eita trabatur. Is Lex inuigilat, ut ton ι impedimenta libertatis. as Iur Dissiligod by Corale

22쪽

as furamentum eontra bonos mois res nulls suo obligato-

- -- rium.

ar Libertus iuramento obligatu ad practationem operarum I. i ct quare.

a 3 rus de fatali reuertitu ad sua

οῦ naturam.

a 9 Iuramentum Promissorium , ideis de futura parit obligatisnem naturalem de iuro . eluiti ferundum eom. ς 3o Denuriatio Euangeliea intenistari pote I vigore obitatio.

nis naturalis.

si obtigatio naturalis ex iura . meto indiacta es ax esset ad agendum etiam de iure civili ubi ruramentia naturali olli. gationi adiectum esset.

neo quod Glas in

cet quid sit iurare: quid Iuramentum: quae Causa institutionis, Iu tamenti a & quae sit Qrma iura et di, seu Iuramenti. ' Et iurare,ii quit,est aliquid Deci teste dicere. Iuramentum est vox ipsius iura α tis, vel actus ipser ' Et sic secum: dum eam dici potest Ι ameturnes. Dictionem , seu Assertionem de aliqua re Deo Teste factam . Et de multiplici diffinitione Iuramenti, vide per Abb. in rub.de

iureiur.

Adde aliam Baldi in repetiti

M. I. secundae in undecima cartarversiculo: Ego de primo. g. d Imreiuran. quam refert Felinus invita extra eodem est. Secundum Dominicu Soto Iuramentum est dictio per diuinam Attestationem eonfirmata, , ita definit in trin. de iustit. & iur.

lib. 8. q. I. art. I. vers. hinc ergo:

quam ipse comprobat, di doctarat. Aliam ponit Na uar. in Man.

supponimus,quae parum differunt de in ide reciJunt omnes. ' Quod 3 attinet ad Etymologiam. dicitur Iuramentum ob id quod sit quasi pro iure introductum quod enim iuratur,pro lege habendum est,&veluti ius ipsium sancte seruandit:

quam etymologiam latius declarat idem Sol. d. artic. I. in prima Carta, vers. At quantum ad Etymolog.' Insertur ex ipsius Iuramenti

Etymologia,& Definitione,Iura- mentum esse actum suapte natura

bonum . Et est actus latriae siu religionis,quo diuinum honorem illi per quem iuratur exhibemus: allegatur enim tamquam infalli bilis testis, & prima veritas, quae est Deus . cap. a nobis , it a. d

sent. excomm. ita Nauarid. loco, num. a. de qua re late SOt. d. q. I. an. . per tot. Ideo lamentabatun

Deus de filijs Israel per Hier.filirini dereliquerunt me, & iurant in his qui nossint Dii. Hierem. I. Ex quo & ex praedictis Circa Etymolo am, et Definitionem Iuramenta inkrtur ' quod pec- σcat mortaliter qui creὸit actum Iurandi esse suapte natura malum et numquam licitum : Imo non solum mortaliter peccat, sed est Haereticus , si pertinaciter in hac opinione persistit;quia facit co tra diuinam paginam Deuter. 6. etc. et si Christus , de iureiuri ita N

23쪽

8 De Absel. Foren. Iur. Promis .

ita Nauar. d.loco num. Prout in hac haeresia fuerunt quidam vocati Valdenses t et hodie sunt Anabaptistae, et ante eos Pelagiani, ut resera Cornel. Iansen. in . Concordia Euangel. cap. q. in a. par. Glos. Ego autem dico vobis.

tot. Et quae Conditiones habere debeat, ut sit licitum Iuramentum dicam infra ex eodem Sol. qui de hac re agit d.q. I.aTt. 3.latius artic. 7.et lansen.in supradicto loco, Col. 3.ε Quod aute dicitur Iuramen- tu a malo esse, ut in Evang.Mati. . et Luc. s. quomodo sit intelligendum, ne aduersetur praedictis, explicatur Q.q. I .in Glos in vers. et a malo, ' clare Soto in d. art. a. coL milii 6. vers. Secunda item ratio . Et similiter omnes aliae auctoritates,qus videntur prohibere iuramentum, qualiter accipiendae sint, habetur in d cap. etsi Christus , in tex. et per Doct res: Et per Sot.d. artic. a. et per Ians. in Concord. Euang. cap. o.

in secunda par.Glociterum audistis , cum alijs sequen. ubi plene

per eos: non enim de Iuramento

plene hic quaerimus: sed aliqua delibamus pro illius aliquali cognitione: quia ad absblutionem

properamus.

st f Infertur ex praedictis Iuramentum vim virtutemq.obliga di habere: m circa eius etym

logiam dictum est, illud pro iure

introductum esse, et pro lege habendum esse, ac veluti ius sancte seruandum fore. Quae illatio, siue coclusio apud Theologos, ct Canonistas transit sine dissicuItate r Concluso .n.est in Iure Canonico firmata , quod iuramentu qualitercunq. praestetur, si Istitu est , & sine salutis interitu seruari potest omnino est

seruandum. cap. debitores. cap. cum contingat, de iureiur. cap. licet mul. eod. in s.cap. quamuis de paci. eod. lib. 6. cum similibus,

et dicetur infra alibi, et consulit Paul.de Castro ampliando,ut per

eum,cons 3o . notandu est , in a.

par. ' Et obligat essicaciter adeo sui actionem, et exceptione praestet.cap. I. & d.cap.debitores,ubi

id notant Α .Felin. & omnes, de iureiur. et Bar. in L si quis pro eo, mox allegam num q. st de fideiuss et non est qui dissentiat, tam ex Canonistis , quam ex Legistis.Et quid mirum de Iure Canonico quod Deum verum,Vnum,et tri Ionum colit, et veneratur, et cuius finiis , et scopus est dirigero homines in Deum remouendo ea quae auertunt nos a Deo, ut interim aeternae salutis dispendium aiserri non patiatur, ut patet ex dissinitione ipsius luris Canonici, de qua Institaemon.lib. I tit. I . de Iure Canon. in princ. ubi not. Et in tract.de Comparatio. Iuris. D. Ioan Pauli Lancell. earundem institutionum Auctoris, in tertiacuta,vers. Pontificii vero: ' cum Iret apud Gentes, quae Deum vera non nouerunt,iusiurandum in magna fuerit obseruantia et veneratione , ut dixerit Cic. libro ossiciorum tertio, nullum vinculum

ag stringendam fidem iureiurando maiores arctius esse voluerui, de qua re plura dicenda sunt infp. 3 q. F. in declaratione Iegis non dubium . C. de legi. ' Verumta- Iamen

24쪽

Praeludium II.

men de iure ciuili apud Lcgum

professores res in quaestione versatur propter opinionem Barioli

in L l. si quis pro eo. Ede fideiussi

ubi firmat hanc conclusionem , quod iuramentum non est modus

inducendae obligationis in homine libero, quam elicit ex ea lege:& ex hac Barioli conclusione, atque opinione quaestio pro negatiua parte definitionem accepisse videtur, quia omnes sere Barioli opinioni se subscribunt. Caeterum quoniam ex his quae Circa etymologiam iuramenti, de illius virtute & essicacia dictum est , & ex

relata Ciceronis auctoritate,Barioli sententia non undequaque

firma videtur, liceat petita venia pro tanti viri reuerentia) contra eius opinionum pro Iuranacti dignitate , ac vcncratione aliqualiter insistere; praesertim circa intellectum L l. si quis pro eo. eae qua potissimum i Bartolo, ut supra intellecta, quaestio praedicta ortum, & finem pro negatiua Contra iuramenti virtutem , ut dixi, sortita este videtur . Conclusio quam Bart. elicit ex d. l. ponitur

ab ipso,& intelligἰtur in Iuramento Promissiorio simplici, quod per se principaliter debet Obligare,

nulla alia praecedente, vel sequente causa, vel contractu, ut & insta commemorabitur: N hoc iuramentum inquit) non est na dus inducendi obligationem ii libero homine , seu in ingenuo, sed in liberto sic, ut ibi per cum in summario, & in primo nota b. intelligens Bariolus , quod ille qui ibi putabatur libertus , qui scilicet operas se praestaturu iurauit, pro quo fidei uisor accessit,

esset ingenuus . f Sed tu cogita , I 3 quia sorte d. l. si quis pro eo non intendit, quod ille qui putabatur

Libertus , pro quo fideiussor accessit, esset homo, liber sed seruus;& ideo nimirum si fideiussor non tenetur, ut dicitur in ea lego, nempe quia non tenetur ipse se uus principalis: l ex quo enim, I obligatio principalis non tenet, neque accessoria , ut dicit ibi Gl.

in verb. non tenebitur, in prin. &Bart. ibi in a. notab. Porro ideo seruus promittendo operas, iura-mcnto non obligatur, quia deficit causa r nam libertatis causa operae imponuntur, di ob hac causam iurat. l. fin. ff. de libe . ca. & l. vi

iusiurandi in prin. E. de ope r. lib.&l. I. C. eod. quae causa cum in seruo deficiat, merito non tenetur ex defectu causae . l. fin. cum sibi not. H qui sat..cog. ita sentit Glosin d. l. si quis tiro eo, in Ver. tenebitur , in primis verbis,dum

allegat d. l. fin. Ede liber. cau. Et ideo verum est , eum non aliter

quam liberum obligari , ut dicitur ibr in d. l. fin. id est non aliter quam libertum effectum, & libe

tatem nactum: nam,ut dicitur ind. l. vi iurisiurandi, libertum csscoportet qui iurat, qui si libertus

non est , fideiussor pro eo non tenetur ratione prie ficta. Non cr-go est necessario intelligendum in d. l. si quis pro eo, esse ingenuu.

is qui putabatur libertus , , qui

non obligatur iuramento, nec fideiussor qui intercellit pro illo ;imo ex dictis legibus quae sta ut

seruum iuramento promi Irendqoperas non obligari ad illas postmodum exhibendas, iunissa etiami seruiitia testamento, lux hoc ideB clare

25쪽

ro De Absol Foren. Iur. Promiss

et re determinat: ff. de manuminxes . satis probatur d. l. si quis pro eo intelligendam esse secundum illas, videlicet, ut sentiat quod ii . te si putabatur libertus, esset ser- II uus: ' quia una lex per aliam reeipit intellectum & declaratione ψvt vult Bart. in I. in ambiguo,ver. item hec lex ff. de reb.dub. Iacob. de sancto Geor. in l. diem functo Col. 2. vent. secundo habemus . isdde ossic. asses. Alex. in i .gallus. E. de lib.& post. Bal. in l. aduersus.

praesid. Et de ingenuo nulli bi id 26 tale cauetur . ' Et intellectus hominis debet insormari a iure, ut dicit Deci . in c. prudontiam, is a II primis verbis , de ossic. deleg. 'Diuinatiui autem intellcctus in

iure nostro reijciuntur. te X. in e. ut nostrum. g. porro cum : Vt eccles bene. sine dimi .notat De Ci. in C. suggestum, lati . . de appel.

Non celabo tamen Glosellam intellectum Barioli retinentem in

verbum libertum , supplet, nomo ingentiu , & allegat d. l. si quis pro

eo: approbat quoque tamen in tellectum a me allatum, dum adisdit, nec seruum. Attamen propter intellectum Glos & Bar. qui nulla lege coadiuuatur, ego non muto sentcntiam, nec recedo ab intellectu supra relato, qui legibus praedictis fulcitur , di suadetur,

quem & nunc prodere ausus sum, quia reperi auctoritatem firma qua illuidi tueri valeam, nempe

rando illam legem si quis pro eo,' dicit sh intelligere, quod ideo il-Ie, qui iuravit sed raestadiaram operas, cum non esset Libertus, 'nom obligatur, nec fideiussor pro eo, videlicet ratione sui erroris, quia credebat se liberum esse, cu non esset liberi & sic aperte sentit Abb. quod ille qui putabatur

libertus, erat seruus. Et certe hic intellectus plus conuenit, et su detur a maiori verisimilitudin et plus enim est verisimilis , et plus quadrat materiae obligationis, et personis de quibus lex loquitur; nam cum loquatur de praestati ne operarum, et itum de liberto, quod scilicet reputabatun libemtus ille qui iurauit, plus conuenit intelligere hoc de seruo, quam de ingenuo; nam plus est verisimile quod fuerit seruus qui in lem promissionem operarum faciebat, et item quod seruus aestia metur a se ipso, & ab alio esse ID bertus , ut contigit in illa lege ,

qua is qui est ingenuus t id quoAaperte suadent illae leges superius inductae ad probandum hunc intellectum , videlicet t. fin. E. de liber. cau. l. iurisiurandi, in pri fide ope r. lib. evi. r. C. eod. Et l. seruum test. E. de manumis s. testaὐ quae ponunt talem promissionem factam a seruo ad hoc, ut ostendat eam non valere, scilicet propter errorem ipsius serui existimantis se esse libertum: et sic congruentius est iuxta eas intelligere legem ipsam, si quis pro eo, ut praedixi. Et si instares quod imo ex illis legibus magis suade tur pr dictus intellectus Bart. quod l. si quis pro eo, intelligatur de ingenuo , et non de seruo , ex

quo iam de seruo in illis legibus

erat declaratum , ut non debeat

fieri supersua repetitio, quam in iure Disit

26쪽

s Praeludium II.

in iure respuenda fore ovit Imp. in l. I.post med.veres quid autem

C.de vet. iure enucle. Respondeo cum eodem Imperat. quod similitudinis repetitio quandoq. non inutilis est, sed necessaria pro di spositione titulorum , & cognatione materiarum, ut ibi per eu. Et hunc intellegium , ac proinde quod ex illa. l. si quis pro eo, Diatenus probetur conclusio Ba toti, & sequacium, quod scilicet de iure ciuili non oriatur obligatio ex iuramento, ostendit Abb. vlterius bona ratione ; si enim inquit voluHet ibi iurisconsultus

dare regulam generalem , ut ex iuramento no oriatur obligatio,

ad quid se adstrinxisset ad eum ,

qui cum libertus non esset, iurauit se praestaturum &c. quasi dicat,in tradendo regulam generalem non arctasset se ad catium istu specialem priestationis operarii Adde quod locus quoque parum fuisset congruus huiustemodi regulae; parum enim congrue siluata fuisset sub eo titulo. Ergo d. lex si quis pro eo,parum opitulabitur opinioni Barioli,& legistarum,dum tenent asseruntq. Ingenuum hirameto non obligari, rd. l. si quis pro eo: & ideo cu haec

Conclusi osuo fundamento rem

neat destituta sotu enim in illa

lege fundamentum iecit, ut testis est Λbb. in praealleg. repeti. per tuas,num. 27. in fi. facile erit illam euertere,& contrariam Conclusionem cohstituere: Videlicet quod iuramentum promissorium etiam iure ciuili in t pccto,virtute habeat obligandi,& actionem pariat etiam respectu liberi seu ingenui hominis. Et hanc Conclusionem ego putabam sustineri posse saluando etiam praedictum inrelieinim Bart. ad Ll.Si quis pro eo, videlicet ut illa intelligatur

de ingenuo; nam non ideo magis verum erit, etiam stante hoc Bart. intellectu, elici ex ea lege iurametum promissorium simpliciter,seu generaliter non inducere obligationem in ingenuo,quia ec dicitur hoc in illa lege , nec alibi id habetur: Quare saluo etiad. intellectu Barioli quoad hoc ,

ego intelligo, quod si ibi ingenuus iureiurando non adstringitur, id speciale est in casu illius legis, scilicet in praestatione ope rarum : f nam ad talem praestationem non potest liber homo , scilicst ingenuus, adstringere se iuramento , sed libertus lic bene potest, ut de ipso liberto cauetur in I. ut iurisiurandi,praeallegat. in prin.sside ope r. liber. prout hanc specialitate videtur sentire Glocin l. Operarum , in secunda Glos in fi. f. eod. tit. Et ratio specialitatis , ac item differentiae in In

enuo, quare non obligetur, con-yderari potest multifariam,nem-e ex partc ipsius,dignitas,& n ilitas humans creaturae,& fauor libertatis; cx parte rei praestandς, odium seruitutis quam sapere videtur promissio prestationis oper rum, veluti subiectio potestati alterius , seu quasi in seruitutem

redactio: ex parte iuramenti, eius maiestas , virtus & efficacia ad

obligandum: ' magna enim est is

vis iuramenti, quia facit teneri

praecise ad factum , ut notat Dcci. in cap. I. num. Ia9. de iudic. late Abb. in d. repet. c. per tuasuum. 1 1. cqpiose pariter, ac ne B α uose

27쪽

mo : de iureiur. vi contra bonos mores naturales , utpote . absonua naturali aequitate, & rationi visum sit legumlatori tam forti vinculo adstringi ingenuum homincm ad praestationem rei eius personam tangentis , & ceu seruituti eum subijcientis , seu ad

minus eius libertatem minuentis , atque onerantis: bene facit l.a S l. interdum, la prima: vers.

sed si alberta. & I labeo ait: ff. deao oper. liber. ' quippe inestimabilis res est libertas . l. i. g. 3. ff. ada I legem rodi. de iaci. ' S alia quaptiira in iure ciuili libertatis fauore introducta sunt, ut notat. instit.de lega. g. ante haeredis: &zz de noxar. act.1f. I. ' Et eius datio dicitur actus pius, ut not. Insti.

a 3 de liber. g. multis , f S de iuro

quoque canonico eius fauore

permittitur id quod alioqui regulariter eodem iure prohibitum est; nam pro redemptione captiuorum distri hi permittuntur supellectilia sacra Ecclesiarum, ac vasa sacra earum, ut in c.apostolimS , Ia.q. 2. ideo impium M illicitum visum est Iegumlatoribus eam iuramento minui, vel impediri ; nolueruntq. propterea virtutem iuramenti ad talia exten di,' cum possit statuere Iex civilis, ne iuramentum trahatur ad illicita , ut dixit Bal. in I. nec patronis . C.de oper. lib.& ad alia dicenda inf. par. 3. q. I. Post m dium , vers. Aut causa legis ten-α dit.' Inuigilat enim lex,ut impedimenta libertatis tollantur: Instit.de lege ius. can. tol. cu ibi no-a 6 tat. ' Et iuramentum contra bo-nOS mores nullo iure est obligatorium: ut in reg. non est obligatorium , de reg. iur. in 6.' At in liberto est ratio item e 1 rcontra specialis,quare obligetur, nempe naturalis aequitas , & ratio qua ad antidora obligatur ob ingens libertatis acceptae bene ficium t quam rationem expresse sentit Abia in C.cum Venilist,col. pen. num. 26 vers. nam ibi libertus, de instit. & in allegata repe

nullam aliam. Et addi potest in .eo ' quod res de facili reuertitur , gad siuam naturam . specul. de legat. g. 6. ad fin. aliam quoque asesignat Bal .relatus a Iasin l. iusiurandum : ff. de iureiur. videlicet in recompensiationem libertatis , quae est eadem cum prima quam premisi Quamobrem quouis modo intelligatur d. l.si quis pro eo, non videtur bene probare ilIam opinionem Barioli, & sequaciu , quod iuramentum non sit modus inducendae obligationis in ingenuo, pro quo semper solet allega ri . Quocirca cum parum firmum sit iundamentum quo ea opinio nititur , firmior remanebit contraria opinio , quod etiam iure sciuili inspecto, iuramentum Pr missorium, quod obligationis introductorinm vocant, prosicat obligationem in libero homine eamq. efficace de iure ad agedum quantumcunq. non praecesserit, vel subsequatur aliud pactum vel contractus . Que conclusio ultra iam dicta,eiusdem Barioli armis satis vindicatur, dum ipse tribuit iuramento ipsi promissorio , seu ut vocat, obligationis introductorio hanc suam vim , et viret tem producendi obligationem,

28쪽

. . emacem in liberto quoad18eras per d. l. si quis proco. Nam cur non idem in ingenuo in quacumq. alia materia licita, in qua scilicet non est quid vetet ingenuum iuramento obligari λ Bar totus enim no assignat specialem

rationem, quam nec certebassignari polis reor, Γ magis ope rari habeat iuramentu in liberto quo ad operas, quam in ingenuo quoad aliar facit reg. vulgata a , quod eadem res no debet diuerso iure censeri. I. eum qui aedes,ubi Bart. Ε de usiicap. Glos. in l. in quartam , vers. coherede , & ibi Alex. super ea. T ad Ieg. Falcid.& ea quae dicuntur insta par. Σ. q. I. nu. 3. Circa finem, quod idem est vinculum iuramenti respectu

unius atque alterius, nec minuitur , vel augetur ex conditione

perinaru, cum non sit personaruacceptio apud Deum . Nam deducere hoc ex eo quod d. l. si quis pro eo, definit non teneri fide iusisorem pro eo, qui libertus non esset,et operas se praestaturum i rasset,videtur nimis incogrua, et coacta deductio , cum facillima, et genuina se offerat ad illa l. responsio absque eo , quod extorqueatur ab ea huiusmodi dorma, quod iuram. non sit modus mducendae obligationis in libero h mine ; quod repugnat. virtuti iuram. quae de iure quoque ciuili inuiolata conseruari cernitur ex multis locis, & praesertim,quia eo quoquz iure proprium tituluiuriiurando tributum esse in E. &C.videmus: & ex his quae fuse a ducuntur in ar. 3.q. . super de

claratione . l. non dub. C. de

legib. Mod ergo in ea l. fideiussoria obligatio non tenet, id est eo quia deficit principallis: quod

est secundum ordinaria regulam iuris . Ut not.ihi Glos L .

Cur aute principalis ipsa oblis

gaeso non teneat, si dicimus eo quia iuramentu non potest iud care obligationem e acem ini Ingenuo, vim atque iniuria tum iuramento, tum ipsi legi adhibemus : diuinamus, & mendicamus

quin etiam extorquemus responsionem, quae alioqui patentissima est,ea nempe, quia in eo iuramento: esto quod ab ingenuo, ut Bariniolo placet,pristitum siti adest e ror , & consequenter deficit con

sensus, qui est spiritus & vita iuramenti; merito non inducit obligationem in eo qui iurauit , quia cunque fuerit is qui iurauit. Ι

ramentum enim ex falsa causa ,

ae Bbinde ex defectu consensus, non est obligatorium . l.D.ff. quisat. cog. I.si ex falsis. C. de transact. quod sentit GIos. I.pGall. ind.l. si quis pro eo. in prino Glos.& dicam ins par. 3. q. y. in dCCIaratione legis fin. C. ὰe nonnume. pecu. & alibi. Ucrumtamen ut praesentis articuli amplior, & resolutior Cognitio,ac definitio habeatur,operaeprccium cst ire is,

quod hςc disputatio E Doctorse

bus duabus conclusionibus te

minaturi ' Prima est, quae habet , yiuramentum de iure ciuili producit obligationem naturalem tantum ineffcacem ad agendum ,

quia stilicet no pr stat actionem:

Et si ad hanc conclusionem refer- . re volumus disputationem , nullam haec conclusio patietur contradictionem,quoniarn huiusmodi conclusionem , quod etiam i

29쪽

eivili inspecto , ex iuramento extraiudiciali obligationis , Ut

vocat, introductorio oriatur obligatio naturalis quantumcumque non praecesserit alia obligatio,vel Pacium, vel alia causa: ae tamen insumetens est eo iure ad agenducum non pariat actionem: tenent omnes; & Legistae communiter id tenent in Ausi. decernit ius. C. de arbitr. teste Abb. Pan. in saepe

alleg. repetit. C. per tuas num: 3. eod. tit. de arbitr. quicquid voluerit Bart. etiam circa hanc coclusionem, in d.l. si quis pro eornam ideminet Bart. hanc COIn mu' nem conclusionem tenuit in cX- grauag. ad reprimendum. Vers.

denunciationem, num. Io. Versita

vel de ea naturali, ubi dicit dictu iuramentu etiam in ingenuo projducere obligationem naturalem, quae originem habet ex conserita 3 o Prout e X pacto nudo ' quam vadilere dicit ad agendum per viam denunciationis Euangelicae; di illum quoque refert Abia ubi su-3 1 pra.' Et si ante dictum iuranten tum prςcessisset naturalis obliga tio ex aliqua causa , oriretur ex ipso iuramento obligatio essicax ad producendam actionem etiam

ipso i ure ciuili inspectin id quod in consessis est apud ip s Legistas , ut tradit Abb. per exempla id comprobans & demonstrans ,

cum seo.

f Altera est Coriclusio, ut diis 3 actum iuramentum de iure ciuili producat obligationem, & actiorinem e & haec conclusio maiorem patitur contradictionem, nam sex ipsis Legistis sequuti sunt eam

laramontani in L I. C. de operi lib. quos restre Ias cum aliquibus bonis eorum fundamentis,in l. iusiurandum quod ex conuen tione, num. ff. de iureiur. qui tamen eos non sequitur inquiens commune esse sententiam Citra-

montanorum negatiuam,quam

ipse sequitur, S veram esse dicit, videlicet, quod ex d. Iuramento

Promissorso in futurum ut ipso dicio de iure ciuili nulla oriatur obligatio,& actio, ex alias ibi per

eum citatis . Sed tamen primam opinionem. a maliuam Ultra montanorum fuse, ac neruose locisa disputatione adhibita copro Dat,& sequitur Serafi. in suo Tractat. de priuil. Iuram. Priuil xix. per tot. quam ego verioren, aesti mo per supradicta , di per alia qiue deducuntur infra par. 3. q. I in declarat. l. non dubium. C. delegi. circa vim , & auctoritatem iuramenti etiam penes ius ciuile , non Obstante d.l. non dubiuin& multis alijs, quibus vera affer tur declaratio in tota ista q. 3. Adde in hoc articulo si plura videre cupis , citationes Congestas a Rom. in cons. 63 T. num. F. vers. quoad secundum.

30쪽

Pr udium III.

1 Iuramentum Promisio tam a iure eammico accepit vim, ervirtutem produrendi obliga tionem emaeem ad viaiam, O exeipiendum: i inge

quatuor concurrentibus i ediquont: nu. 3. . 6.α Statuere an materia iuramen

si ad Eee iam pertinet. Iuramentus tinet Manis'. i As de iure riuili, quia attenditur ius eanon1rum, O non euratur de iure ciuiti, quoad Me: amplia vi nu. g. ct y. , io Iuris eiullis dis' tis eire .i iuramentum non es attendenda Ubr aduersatur disso-stioni iuris eanonici.

Ii Iuramentum quoad eius exh

quutionem poterii esse de foro

laterii. I a Leges civiles inutiliter in materia iuramenti allegantur. 3 Iuramenti ad exequutronem, atque obseruantiam quibus notue modis agatur, remise

ERTIO admoneo

seu praeludo, quod quamuis de tu ciuili articulus pridictus passus sit cou trouersiam, superuenienterpostmodum iure cano nim cessauit ,omnis ambiguita

& disteptatio terminationem I dubiam recepit: ' quia iure cano I snico definitum est,iuramentum t p dictum obligare essicaciter,&ex eo agi posse , ut tradunt Consentiuntque Doctores omnes supra citati : & Λbb. 8e Felis. in C. I. de iureiur. & hoet ius canonicum etia in se to secularifest o seruandum, ut in c. licet mulieres de iureiuran. in ε. & dicam alibi. Namque disponere , & statuere circa materiam iuramenti ad Melesiam,& Canonum conditores :pertinet, ut in c. Venerabilem de elech. Et ideo ius canonicum circa materiam propria plenius,

re expressius quam ius ciuile diasposuit, & plenam vim suamque

virtutem iuramento palam tribuit , & generaliter statuit tur mentum esse seruandum , quod cum tribus illis comitibus, scilicet Veritate, iudicio , iustitiam praestatur i ut in e. & iur ut a Nq. I. de quibus iusta singulatim agetur: & proinde quatuor copulative concurrentibus ' Prim , 3 quod seruari possit iuramentum sine dispendio falutis aeternae. c. si

sat,de ivrctur.c. 2. in fin.de pact. In ε. & plenius infra suo loco' Nominiori declarabitur . ' Se- .cundo quod non sit contra publicam utilitatem principaliter, ut in c.si diligenti: de soro competa

SEARCH

MENU NAVIGATION