Tractatus de absolutione forensi iuramenti promissorij, siue Obseruationis theoriam et praxim illius absolutissimam continens. In quo & de virtute iuramenti multa vtilia noue ad mentem vtriusque iuris edisseruntur. Iudicibus ecclesiasticis, et secula

발행: 1606년

분량: 638페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

actus, & illius mutationem , sein

nouationem,quod in prima extendatur iuramentum, in secunda non, consulit Burs. in cons. 22O.nu. 27. lib. 2.& quod per prorogationem non mutetur actus, sed remaneat idem: omnino in tempΟ- re prorogato,multis allegationi hus coprobat Gab. d. tit. de dila. d. nclus. 2. in 3. ampl.principali

i Secundo opponitur de C. Cleriaicus i do iureiur. ubi patet, quod iuramentum non intelligitur re nouatum in noua promistione:dicitur enim, quod qui iurat serua rostatum,non tenetur ad sutura,

nisi supet illis de nouo iuret: sic

ergo ad proposimm, iurans soluere in certo termino, non intelli gilax iurasse in alio termino, nisi vesteretur iuramentu : quod cor roboratur ex eo, ' quia iuramentum est stricti iuris, & odiosum est illud extendere, & ideo de fa tali id fieri non debet propter periculum periurij. ut ex Host. nota Abb. in dae. clericus, nu. 2.ad hoc Cap. um clerici, de ver. sig. unde nec trahitur ad incogitat Cap. 2. de renun. Respondeo, quod d. c. non Obstat; ' quia nimirum si ibi non 7 constringitur vigore primi iur

menti in secunda promission , nempe quia non est una , & eaderes in secunda,quae erat in prima; sed est alia res, quae non erat qua-do fuit iuratum; ideo, vel quid postea factum, non includitur in illo

iuramento; quia tempore tur

menti illa statuta, de quibus i

secunda promissione,non erant in volumine statutorum nec actu , nec cogitatu : ita declarat Bal.ind.c. clericus.col. I.ver de hoc vorum . Et iuramentum praestitum

erat de iam editis , ut ibi est expressum in ver. edita,quod verba ad hoc ponderant expenduntque idem Bal. & Abb. ibidem& ideo ad edita postea,vesuti ad alium

casum, & rem aliam, iuramentum

prius praestitum non potest simpliciter ex mente sola iurantis , quoad vim iurameli, extendi, nisi id expresse fiat, ut vult ibi summis Pontis & hanc solutione, huncq. intellectum ad ilIud cap. sentit,&

x a post alios citatos,lib. a. At in casu nostro no est res de nouo ad dita: sed est eadem,quae erat tempore iuramenti, & super qua interpolituni fuit iuramentum; quae per nouam dilatione non est sublata, nec quidem mutata, ut est dictum: merito durat iuramentum in ipsa prorogatione , & consequenter eius transgressio inducit periurium, rationibus ex Bal.

allegatis: prout idem tradidit

etiam Ias in I. lectar col. 7. Ver. secundo principaliter: E. si cert. Pet. Ex quibus patet responsio ad illam rationem quod iuramentu, vii stricti iuris, non debet extendi ; i quia illud verum est ubi e tensio fieri debet ad obseruantia

alterius actus, ut declarat Abb. in d. c. clericus, sub num. . Veri Ego quantum. Sed hic non agitur de extensione; sed de obseruautia eiusdem iuramenti circa unu-& eundem actum; merito a Sc. Etenim ii Ie ', ' qui promittit γνsoriere intra mensem, duo PT mittit, scilicet se solutnrum,& infra mensem i & sic ad duo obligatur, nempe ad soluendum in terminos Di il

152쪽

mino, & ad soluendum simplicit ter, ut adnotauit Ant. in c. debitores t de iureiur. per t. celsus.1s. sed ipse ff. de arbitri quem refert Abb. alias alleg. in cap. I.eo.

est.de iure.& in quaest. Ergo licet illud de soluendo in terminoi fuerit sublatum per nouam dilationem, seu per prorogationem, remanet tamen promissio iurata de seluendo tempore debito ; &sic iuramentum non extenditur ad aliud,nec repetitur:sed prima effectualis praestatio iuramento adstricta inducit periurium;& h cratio ad hanc ampliationem fimmandam tutior, & firmior rati nibus Baldi supra relatis visa est Ias. & Cur. in praeallegata l.lecta:

vi ex illis videre est. non curo referre . Alio etiam modo respondet Feli. nempe , quod non dici tur ampliari iuramentum,ex quo tacite includitur in eo, ut traha tur ad prorogationem ; ut per eu

do: de iureiur. Et pro comprobatione huius dicti Feli. respondo

Rertio; quia iuramentum resula-xur iuxta actum cui apponitur, eiusq. naturam sequitur, Iate. D. . to. Gata in conclusi tit. de u reiuran. l. I . alio quoque modo respondebat Host. In cap. praeterea : de appel. quod in dubio tenenda est ista pars tamqua. tutior, & illum refert Feli.in d. c.

Σ.in concl. . praeal .circa medium.

ver. non Obstat, quod ultra, desponsal. - Immo plus etiam in terminis diostris, in quibus scilicet facta est irorogatio ante finitum illud primum lcmpus per nouam dilati Nem concessam, seu verius per

prorosationem primi termini cseu primae dilationis; nihil etiam Ioad tempus ipsum cesetur atai tu m,vel Immutatum ς ' qui rotempus ita prorogatum non censetur esse nouum tempus; sed ideeum primo: nus tex. in l. sed &si manente r ubi Bart. & Ang. E.

de preca. ' ubi si precarium tria 3 icertum tempus constitutum ante

illud finitum in ulterius tempus prorogetur; non ob id constituis tur nouum precarium; sed unum& idem remaneti & ita firmatri Tiraq. per illum rex. & alijs a ctoritatibus , quas copiose moressio congerit in tract.de Retractu

quo fit,ut & supra retuli,ut id te- pus p rogatum assumat omnes qualitates, & eonditiones, nisque priora accesseria secum trahat , cense turque esse eiusdem, i zomnino naturae cum primo: quod tradit idem Tiraquel. d. IOCO, nu. 27. ex multis per eum allegatis r et tenet Feli. in loco proxime citatorqui ad hoc allegat tibi a

ctoritatem textuum Cum Can

tum Iegum, ac item Doctorum Glosarum,& Decis. Rotae in viginti locis. idque copiosis item alle- pationibus confirmat Ant. Gab. in ii. dedita. praealleg. concl. z.

Tertio praedictae eidem ampli xioni videtur obstare id, quod ducompromita prorogato determinat Bal. cons. 37I. quaeritur si factum sit comproniussum. lib. I. relatus a Deci. in d. I. lecta, num. I .ff. si cert.pet.' Vbi dicit, quod 33& si facta sit prorogatio comprOmissi iurati, facta narratione Contentpru in primo compromisso,s non Disiligod b,

153쪽

non tameti specialiter de iurame to,nisi addito verbo: & c. attam iuramentum non intelligitur esse repetitumr per d. c. clericus de iureiuri Breuiter Marcus Anto. Blan. in suo tract. de compromicquaesto T. Ver. Prorogatio. nu. I s. ubi eandem quaestionem examianat; tenens ampliationem supra firmatam veram esse ; respondet

praedicta de compromissi pror gatione non obstare, di diuersam rationem esse in compromissio r3 ' nam quando quis compromi

tit,& iurat de'non contraueniendo,& apponit terminum; intellia

gitur se obligasse sub ista condistione si insta illud tempus silerit 3 3 causa iudicata adeo,' quod, sinuto illo termino,iuramentum non

perdurat, di obligatio iurata sinitur, cum cesset conditio adiecta 3 si de certo tempore: ' & si postea , nondum finito tempore comprΟ-Hissi fiat prorogatio,non est dubium,quod respectu temporis est nouum compromissum , cum sit mutata forma respectu temporis: ut determinat Bal.in I.si cum dies is de arbi. unde cessat iuramentucessante illa conditione adiecta primo tempori sub iuramulo Obseruado;videlicet si causa insta illud suerit expedita,ut est dictum, merito tempus postea additum non debet operari illud, quod inductum est in primo casu, seu inta primo termino; nisi quatenus in addito sit expressum, cum quoad ortum sint diuersa,vi dictum est. Secus autem est, si quis promise .rit,& iurauerit, & apposuerit tε- pus ad soluendum : nam si fiat prorogatio, adhuc est obligatus sub eodem iuramentoicum a prin

cipio obligatio sit perseda drasoluendo sub pena periurij: ' & si 3 7

postea prorogetur terminus ad solitendum,semper est eadem obligatio firma, quae est iurata;vt di cit idem Blan.d. loco,& latius si pra explicatum fuit. Non sic in compromisso; ' nam tempus illa. 3 8 eo appositum respicit finem oblia gationis compromittentium, ita est, non aliquam obligationem inductam, sed inducendam. patet quia si laudum non feratur insta illud tempus, non obligat Partesed. l. si cum dies. s.fi intra: ff. do arbitr. ex quo similirer patet, 3 si quod compromissum, seu obligatio eius non habet persectionesuatri a principio; cum dependeat voluntate arbitrorum, & habet esse,& effectum suum tunc demia, cum fuerit iudicatum insta illuὰ tempus adiectum, ut dictum est supra i & ideo cu in termino addito censeatur nouum compromissum respectu temporis , & eo respectu sit mutata rma,ut simili ter dictu est; nihil remansit, quod censeri possit repetitum , & pr rogatum cum qualitatibus suis.

ideoque eatenus censebitur volitum,& repetitum in secundo te mino,quatenus in eo expressum

fuerit: quia illud obligationi non inductae, sed inducendae adijcitur. At in terminis , & casu ampli sionis nostrε tempus appositum est potius exactioni: ut considerat idem Blan. in loco citato, subnu. IT. quasi in fine. Quarto contra eandem ampliationem adducitur, quod do fideiutare dicitur, qui si interuenit in obligatione pro certo temPQrete. Prorogato, non censetur

154쪽

prorogata eius obligatior ut id

notat Ioan. Andr. ad specul. tit. de fidei s. s. I. ver. illud autem : &Abb. in c. constitutus, in s. fideiuss. Deci. in l. lecta, num. I T. attestans de communi. E. si certape. Nex. in l. ubicumq. ff. de Gdeiussi si vis plures,adeas Reper. Bert. ver. fideiussor liberatur, &Felin. qui hanc oppos ponit in c.

a. praeall. conci . . paru post prin. despons Sic ergo iuram. interueniens quasi loco fideiussionis,non extendetur ad hac oblisationem prorogatam. Huic obiectioni re spondetur, declarando notanter cum Felin. post Host. dictam ampliationem, seu illam suam rati nem, quod tempus prorogatum intelligitur cum iis accessiorijs :nam procedit in his quae ex partium potestate pendent, ut sentiuram . pena , pignora propria, &simii. Secus in his quae non dependent ab eis, sed ab alias ut simi fideiussores dati,& res alienae obligatae , ut per HOst. in c. praeterea, de appel. per t. labeo . s. pen. &s.ff. de arb. & I. si cum Hermes.C.loca. & alia iura,& a Felin. relata in d. loco. Et pro declarati ne adeundus est Abb. in praeall.

c.constitutus, de fide. Bal. ind. l. si cum Hermes, & Bar. in I. paulus, 2.1s.lucius. E. de admi. tuto.

Et praedictam ampliatione te nuit etiam Deci . in i .lecta praeaI-

Eandem quoq, reprobato Cardin. in Cle. i. s. nos itaque,de iureiur. tenet, & de communi pro ea testatur D. Anton. Massa Gai Iesi. intract. oblig. ad For. Cam. Apostol. par. 3. tit. de vi instrum. nu. I9. di seq. per dictam ratio-

nem; quia per simplicem pror

gationem temporis nihil censetur immutatum de priori obligatione, & alias sepra adductas. Ex

quibus singulariter infert f quod o

procedi poterit exequutiue in ipsa obligatione prorogata,si taliter in ea ante prorogationem

procedi potuisset. Et ' ad cognoscendum regu- Ilariter quae a prorogatione facta

intelligantur innovata , & repetita, & quae non , sed censeantur sublata & om illa, pro reguIa tradit id quod ex Host.adduxi paulostpra pro respon. ad ψ.oppos. videlicet , Quod Omnia, etiam a

cessoria prioris obligationis, quae

dependent a voluntate partium , ut iuramenta , pignora propria , es similia non ceniuntur omissa , siue remissa,sed repetita, & inn uata . Secus quoad extrinseca ,& extranea , uti sent fideiussores,& similia , ut ibi per eum . Adde quoque Felin. pro hac parte tria

ad comprobatione plura adducit. Cuiusmodi ' autem oportet esse factam prorogationem, Ut nocenseatur immutasse obligatione, sed idem de ea sit censendum; d cet modum, & formam idem Galles ubi sup.num. 2 .post Par. O . 43. prorogationes, lib. I.

Subampliari s ergo potest ea- 43dem praedicta ampliatio de te mino solutionis prorogato, ut in illo perduret vis, & virtus tur menti, ut procedat, sue prorogatio sit facta cum repetitione expressia iuramenti; quo casu nullum esset dubium; siue sit facta simpliciter sine ulla mentione i ramenti : nam nihilominus si non S i soluat

155쪽

soluat clabitat intermino pror gato,essicitur periurus νigorea ramentit principio pressiti radsupradicta, di ita concludit Bal. c supra citatus in d. c. venerabilem,

Et multo ergo magis procede rei in cassi, in quo licet non esset expresse renouatum iurametum a ' , aliqua tamen de eo mentio facta esset, iuxta id quod habetur in C. Clericus,in tex. & per Doctores,

Ista ' tamen aliqualis expres.sio, seu mentio iurameli, seu eius nominatio, siue relatio duramen

ii prius Praestiti non supplet pro

iuramento, neque pro iuramento habetur, ubicunque iuramentum requirebatur , seu ubicunq. quaeritur , an iuramenti prς statiocta sit, vel non ; & an quis tenea-vur ex iuramento, vel non: ut in casu illius.c. clericus, ubi id ape te deciditur. Item pone casum in subdito qui primo iurauit Domi et O , & conueniunt quod ilIud i ramentum postea extendatur ad - alia, ut exemplificat Ioan. Andr. in addit. ad Spec. tit. de iureiuri an fi. specialius pone, quia re Φpit se udum, & iurauit fidelitate ac postea recipit aliud studum, &conueniunt, ut iuramentu priusprqstitia. extendatur ad aliud se z - dum: quia non extenditur, nec tenetur ad fidelitatem secudi se Hi vigore iuramenti. Et ratio h rum est ' quia iuramentum non Qxtenditur ex simplici consensu , vel promissione. Sed ubi quis debet teneri ex iuramento, & quae

Titur an teneatur, requiritur e

ε pressa iuratio , ' quia forma , &iactus iurandi est det substantitave

aperte definitur in d. c. clericus uvbi id notabiliter probatur e Mmelius quam alibi,teste Abb.Pan..

quod dictum est, extensionem Primi iuramenti non fieri ad alia, ut non procedat ubi ad ea primum ipsum iuramentum extendebatut ex is, seu ex natura rei, secundum Ician. Andr. in L c. clericus , quem reseri, & sequitur Λb.pam

Secundo limita, &deciata, ut non procedat ' ubi quoquo modo potest constare, quod quis inte

debat nouiter iurare: quia tunc censeretur obligatus ex iuramento per relationem primi; idque , ex verbis adhibitis coisci posset .

scilicet an voluerit iurare, ac se . obligare iuramento , vel e Xte dere primum.Nam si dixerit,exepli gratia, volo teneri ex primo iuramento iam praestito, vel promitto per primum iuramentum; sic videtur extendere velle pri mum, & non teneretur iurame io, quia non potest fieri extensi uvi est dictum: Si vero diceret tu, ro per primum iuramentum ; veIobligo me medio iuramenti, sicut stet prius e & censeretur ex nouo iuramento obligatus r ut latius ista explicat Abb. in L .clari synu. q. vers. Ego quantum. Sequitur Burs. in alleg. Cons. 21 . n. 26.

Et in dubio satis videtur U-Iuisse iurare , si expressit verbum iuro,vel consimile, ut dictum est e& ita dicit Abb. d. . in fi. Iaserri potest ad materiam nostram

156쪽

Pars III. Quaestio IV. 14r

sram absolutionis , ut illa non sit necessaria ; & superfluum sit eam petere in casibus, in quibus dictu

est non fieri extensionem iuramenti. cotra in casibus cotrarijs. Extende & subamplia secundo eandem ampliationem , ut sit ve-49 ra f etiam si prorogatio est facta

cum longiori termino, quam primus ; quia nec propterea censetur sublatum iuramentum per istam longiorem dilationem , Ut id tradit Feli. in d. c. I. nu. Q. Tertio principaliter amplia so praedictam Conclusionem in praesenti quaestione firmatam, ut

non excusaretur, nec defendere

se posset iurans a periurio incumso auctoritate statuti annu llantis

tale iuramentum: utputa quia statutum caueret, quod non valeat contractus initus etiam cum iuramento sine certa solemnitate : nam nihilominus contrahens cum iuramento, illa solemnitat non seruata, & contraueniens i ramento, fit periurus, nec excusatur a statuto annullante iurame-tum : Alex. cons. 38. col. 3. Par. q.

latius Roma. cons. 37. Ego plene dicam infra in Parte quarta in casu xij. maxime in prima ampliat. in ver. Et praedictam dissinitionem : & intellige, ut ibi.

Amplia quarto principaliter,r i ' Vt neque remissio iuramenti facta a Parte quicquam prodesset post terminu lapsum, & periurio

consequentcr incurso, ad excusandum ab illo: notat Feli. in d. c. I .nu. 3. N in cap. a. in . Conclusitae fine, ver. modo limitatur, I'Ons. Suppetias tame serret ipsa re-

. missio , si tantillum temporis re-

. maneret,necdum termino Iapso ;Iicet intra illud non esset possibile, ut expediri posset id, quod ex

iuramento erat adimplendum Inam nihilominus Partis remissio excusat,& releuat, licet pro abs Iutione non sufficeret Illud tam

tillum spatij t ut id notat Fel. ubi supra : & Barto. in l. Iabeo, in s. Tde iureiur.& alibi sup.est dictu. Exceptio quoque periurij remitti potest, vide casum per Bar.

Soc. cons. 63. in I. Par.

Et praedictam Conclufionem, ad quam nonnulli Iudices Ecclesiastici nostrae huius tempestatis

parum aduertunt, bene nouit o seruarique voluit, & mandauit vigilantillimus pariter, & Illustrisi simus Archiepiscopus, & Cardin. factae memoriae Borromeus in sua Curia Archiepiscopali Mediolanensi, di in alijs illius prouinciε tri est in Concit .Prouinc.v.de Episcop. & episcopa. iurisd. Limitanda est eadem praemissa Conclusio, secundum Abb. Primo ut non procedat in casu, ' ubi saperiurus, petendo absolutionem, non perseueraret in eo peccato periurij; nam tunc posset petere absolutionem post terminum, lucet per lapsum termini, semel de facto contraueniendo, inciderit4n periurium ; id quod secundum eum contingere posset ratione, obligationis instantis;vt per eum

de iureiur. & in disput. seu quaest. a. incipit stante statuto, col. Pen.

ver. Vnum tamen ; ubi elarius.

Exemplum ponit Abb. ' in ven s

dente rem per metum, & iurante non contrauenire et licet enim de . facto contrauenerit,mn petendo

prius

157쪽

142 De Absol. Foren. Iur. Promiss

prius absolutionem a iuramento,& se ineiderit in periuriumihil minus poterit absoIutionem petere postea , ut sic licitum sit sibi

venire contra venditionem ratione obligationis instantis; cum illam petendo non peccet denuo, nec perseueret in peccato; quia illud fuit momentaneum peccatudi non successivum: ut per eum in loco citato per plura, quae adducit, & inserius reseram . Verum quidam non spernendae doctrinae, & auctori tatis mihi ad hoc exemplum Abbatis opponebat se non videre cur magis abs lutio denegetur ei, qui eam petit post incursum periurium ex eo , quia non soluit in termino per dictam rationem, quia petendo eam semper est in mora,& perseuerat in peccato,ad ea, quae dicta sunt supra in principio huius quaestionis; quam in hoc Abbatis

exemplo:cum etiam in casu huius

exempli is, qui in periurium incidit non adimplendo venditionem in termino, videatur semper esse in mora, & perseuerare in peccato similiter petendo absolutione: unde secundum eum prςmissa limitatio parum firme praedicto

Abbatis exemplo sustineri posta

videbatur. Quocirca ut cuique instar prε- dicti eandem difficultatem excitanti scrupuli auserantur, & dinferentia inter casum,seu Thema praesentis quaestionis,& hanc eius fallentiam ex dicto Abb. exemplo constitutam clarior apparere haheat; illam explicatiori,quamuis λrtasse non usque adeo necessaria,declaratione demostrare operaepretium duxi. Itaque ut differentiam ipsam facilius percipi

mus, considerare nos oportet,

quod in illo debitore, qui ex non solutione in termino incidit ii periurium, actus periurij durae

etiam post terminum ratione morae; neque in eo est noua instans obligatio in futurum adimple da, cuius intuitu peti habeat absol tio: pone exemplum in mutuo sibi facto,ex quo ipse remanet obligatus ad usuras, quas iurauit soluere, & non soluit in termino iurato; ut ponit exemplum Abb. in

su . hic enim patet,quod perseuerat in peccato, & multiplicat periuria petendo absolutionem;quia durat actus periurij, etiam post

terminum ratione morae com

mita non soluendo in termino, ut est dictum i neque enim subest obligatio instans adhuc adimple-da,cuius gratia peti habeat absolutio, ut similiter dictum est: nia mirum solutio, ex qua obligatus remanet, & ex qua in periurium incidit; ex contractu iam absoluisto,& qui ab altero erat adimplendus, & fuit adimpletus, nempe ex mutuo sibi facto,sibi incumbit: &sic merito absolutio non petitur ab eo ratione instantis obliga tionis, vel contractus, qui adhuc sibi ineumbat implendus, & co tra quem absolutionis remedio adhuc contraire habeat: prout est in exemplo p dictae limitationis , in quo petitur absolutio intuitu obligationis instantis,seu

contractus adimplendi, ut non

adimpleatur. ideo petitio eius hoc respectu non inducit perseuerantiam in peccato, ex quo pe det ex causa de futuro non

Diuiti so

158쪽

Pars III. Quaestio IV. 1 3

praeterito , & sic non durat actus

periurij. Et hoc est , quod dicit Abb. quod prccatum periurij admissi non adimplendo venditionuin termino fuit momentaneum , di non successivum, & petendo absolutionem,no peccat denuo, nec perseuerat in peccato, ex quo temtit eam ratione obligationis instantis , scilicet in quantum vult contrauenire venditioni, quae a

huc instat sibi adimplenda; & sic

ex causa,quae de futuro instat siue in futurum respicit. quamquam enim,ut Abb. inquit, iurarit non contrauenire, & semel contraueniendo peccauerit; nihilominus

desistendo postea, & petendo habilitationem,ut sic licitum sit sibi

venire contra venditionem ratione obligationis instantis adimplendi contractus,non peccat de nuo; sed hoc casu cessat perseuerantia in peccato: non enim peccat denuo petendo absolutionem ad contraueniendum; quia hoc non iurauit: arg. c. ad audientia: de his,quae vi mei. Ca. & C. si vero,& c.Verum,de iureiur. intelligitur enim quod non contraueniet, stante iuramento, arg. c. sicut,de sponsul per ipsum . Et sic habito respectu ad obligationem instantem, seu a parte ante, non est mora , ex qua durare habeat

actus periurij post terminum : &consequenter non est cur impediri habeat absolutio in casu praedicti exempli,& praedictae fallentiae, ut subtiliter considerauit Feli. in c. I. sub quaest. 7. in primo illius casu, in fine de iur. Item cogita si posset etiam poni exemplum pro dicta limitatio

ne, ubi post periurium incursum

ob non adimpletum contractum in termino, cessasset mora ob implemctum postmodum sequutum; quia eo quoq; casu videtur, quod sit necessaria absolutio a iurameto, si amodo vult contrauenire nihil suffragante implemento sequuto.' nam propter iuramen- II tum adiectum contractui , videtur, quod neque etiam post obseruatum contractum licitu sit amodo cotrauenire; quia c. a.de pact. lib. 6. secundum Abb. vult per ea dictionem omnino, quod propter adiectionem iuramenti sit exclusa omnis contrauentio , ut ipso declarat latius in c. cum contingat, sub num. 8. quasi in fine , in versi. Placet itamen mihi, de iureiuran. idque tenuisse ait A chi d. in d.c. a.& ad idem dicit esse tex. in authen. sacramenta puberum : in ea dictione inuiolabiliter. C.si aduer.vendi.

Et ad illud exemplum Abbatis adde, quod ipse requirit, quod imponi debeat paenitentia de periurio illi, qui post periurium vult habere absolutionem, ut possit

contrauenire.

Et esset bona cautela, secundu Fel. ut paenitentia imponatur ei ante Omnia , & sic ante petitam absolutionem: & post peractam paenitentia admitti poterit. nam alioqui non videtur, quod posset admitti ad petendam absolutionem ; quia periurus repellitur ab agendo, ut per ipsum in praeallegato. c. I. q. 7. in primo illius casu,ver. sed considera r de iureiur. ad hoc allegat Specul. in tit. de actore , I. I. ver. Item quod est periurus: per t. si quis maior. C.

159쪽

cap. I. sub nu. 28. praeall. veri sed considera.

Sed tamen idem Felin. ibidem sentit, quod ista sua cautela non sit necessaria,& quod illa non ad hibita, di sic absque ista imposi- ' tione paenitentiae transire potiest dictum Abb. quod dicit esse nota neque enim obstat quod dictum est, periurum repelli ab agendo σε quias idem Feli.respondet id verum esse & procedere quando venit contra contractum iuratum celebratum super actione quam intentati & sic in causa in qua periurus reperitur: iuxta casum,& dispositionem d. l. si quis maior . alias non reperitur, quod periurus repellatur ab agendo taIleg. ad hoc Glos. & Doctor. in c. dilecti. de except. & docto. maxime Anto. in c.intelleximus, ins fi. de iudi . At f petere absolutionem non est venire contra contractum , ut ibi per eum . Et est regulare, quod extra tamen terminos,& casum Ll si quis maior 18 l periurus non repellatur ubicu-que ius suum persequitur, etiamatisque emendatione, vel pqnitenviae. C. Omnibus, ε. q. 6. & per illum tex. declarat Abb. in d.c. inrelleximus, n. I . &est ratio,quia periurium non repugnat directo lacultati agendi. imo hoc est,inquit, in quolibet criminoso, qui alias repelleretur ab agendo pro publico interesse , nam admittitur cum ius suum prosequitur; . Et ex his quae idem Felin. ibidem dicit esse notanda, ipse elieit singularem hac limitationem

ad ea quae dicta sunt de periurio, quod impedit absolutionem ς ubdelicet, ' ut non procedant nisi s quando actus periurij durat etiaeost terminum ratione mors , Ut ibi per eum , & admonui supra. . Verum est animaduertendum quomodo pr dicta circa hanc primam limitationem ex Abb. &Felin. relata procedere , & Io cum habere valeant propter dis ficultatem quae oritur ex disposi tione d. I. si quis maior. C. de stransa. quia manendo in terminis

iuramenti, de quo loquitur Abb. 3e limitatio praemissa, scilicet de

iuramento interposito pro obse uantia Contractus, seu couenti nis initae; non videtur,quod remaneat amplius remedium aliquod ipsi iuranti,qui iam contrauenies ad ueniendum contra ipsum con tractum et ' quia contraueniendo iam cecidit ab omni iure suo,d. l.

si quis maior: l quae locum habet 61

non in transactione sola , sed in quocumq- contractu, & in quacum. Pactione , ut ostendit ibi Barto.nu. II. & ibi tenent omnes ut testis est Alex. ibi nu. I. Et tradit Abb. in c. per tuas, in prima

lact. nu. I . cle arbitr. late Anto. Gab. in Commu. conclus. tit. do transact. Concl. I. ampliat. q. nu.

s. ' Item locum habet, tam inta 6 actore qua in Reo contraueniente , Ut tenent omnes in illa lege.

Et f incurritur pgna illius te, 63gis ex eo solo , quod quis est i

mora non seruando, seu no adi in plendo promissa,vi dicitur in ea ,& declarat ibi Alex. sub nu. 6. ω tradit Bal. in c. querelam, nu. in fi. de iureiur. λItem ' locum habet pςnalis il- ο Ia eius dispositio etiam de iureo canonico ,-in textis Ecclesie,N

tradit

160쪽

Pars III. Quaestio IV. I s

. tradit idem Gab. d. concl. I. am-εs pliat. 26. Et f in tantum afficit in his terminis iuramenti transgressio, ut non habeat locum morae purgatio,etiam de iure canonico in foro λrii idem Gab. ibi intertia declaratione sextς ampliatio

nis . nu. I . nec mirum secundum

Abb. si hoc cassi iuramenti trans. gressio tantum efficit: nam hoc casu iurans plus delinquit,quam in aliis iuramentis ; quia iurans fefellit Deum, di proximum I ita considerat Abb. differentiam inter hoc,& alia iuramenta in c. testimonium,nu. . in fi . de testi. Vnde stra consequenter videtur , quod petenda dandaq. stabsolutio, quae nihil habet suffragari. ideo non videtur quod debeat cocedi si illa petitur, ex quo impetranti non remanet remedium , nec competit actio, ad dicenda insta in quarta parte, in decimo casu Et his conferunt quae consulit Paul. de Castro in consa 3.visis, & consideratis, nu. Ver. secunda ratio, li. a. Nisi dixeris , quod ob praetensum, & allegatum metum veniat

σε audiendus , ' quia illa I. si quis

- maior, ut locum habeat eius paenalis dispositio,requirit quod C tractus sit factus libere, nulla coactione interuenienter ut ibi legitur,& notatur praesertim a Iaisn.

67 Et praesertiin , t quia in dubio

facienda est interpretatio, ut nosit locus dispositioni illius Iegis si

68 Absolutio aute ' in casu huius limitationis obtinenda esset a Papa; cum petatur post periurium

incursum,& agatur consequenter de praeiudicando iuri parti aduersae quaesito ex ipso periurio, e ceptioniq. ex eo resultanti vigore Ll.si quis maior,ad ea quae dixi in par. I.q. a. in fi.& dico latius in par.hac 3.q. IO. Secunda limitatio , seu declaratio eiusdem huius quartae quaestionis conclusionis est, ut ' licet os periurium obstet in obtineda a solutione ; non tamen in repetitione indebiti seluti: quia si post

terminum,& sic admisso iam periurio, soluerit iuxta cautelam tradita a D.Αnto. in c.debitores de iureiuri relato a Pan. in allegata q. a. col. pen. in prin. poterit postmodum repetere . quamuis enim periurium impediat absolutionem,iuxta iam dicta , non tamen impedit repetitionem indebiti soluti; quia per illud repelli

non debet periurus a prosecuti ne iuris proprij. q. q. 3. Per tota& dixi supra.probari enim non potest , quod ius repetendi sit sublatum ex eo quod incidit in . periurium, ut dicit Abb. in loco

citato.

Tertio limita secundum Felin. ubi Iudex intra terminum prqc pisset debitori ne solueret;s quia T.

ex lapsu termini non incurrisset periurium propter tale prsceptu, ut per eum d.C. I. quaest. T. prope fine,ver. secundus casus,ex Arch. in c. auctoritate, I 3. q. 6. Vndi subdit, cautela esset, quod ante aduentum termini, iacta aliquali fide de turpitudine iuramenti, obtineretur tale praeceptum et in hoc enim cassi ex quo iuramentuinducit ad soluendum contra ius, excepta intelligitur in illo auct T ritas

SEARCH

MENU NAVIGATION