장음표시 사용
41쪽
tioneS, quae Unicuique videntur euidentes, et vel ad conuincendum. vel perluadendum sussiciunt, ideoque imperari nequeat, ut pro vero habeamus id, de qDo conuicti vel perluali non siumus per rationes nobis euidente maximeque absurdum foret, ut quis assensum suum voluntati aliorum Vellet subiicere. et quae .siunt reliqua δlegitime insert: fieri non posse, ut, qui in ciuitatem coeliu inter se conueniant, ut, quod de cultu diurno rnterno, et de iis , quue. vi cultus interni in externo aliter sese habere nequeunt, parti maiori visum fuerit, habeatur pro vero.
Monitum Monuit hic iterum aliqua venerandus dissentiens. dissentientis Primum quod p. 7 i. in nat. ad 9. 9s. legimus. est quod PyimV sequitur: ,, Distin filo adhibenda est inter ius internum Met externum, seu inter ius et impunitatem agendi; item Minter eos, qui nunciuam ecclesiae communioni sint ad- , scripti, et qui semel eandem sunt ingressi. Si nunquam, uere adscripti J iure quidem externo, Ieu impune sic Com eniunt, ut id pro vero habeatur, quod maiori parti vissum fuerit; iure tamen interno et obligatione imperis- ,,cta sic conuenire deberent, ut id pro Vero habeatur. -quod clericis a Deo constitutis visium suerit. , Sin Dero amiam ecclesiae communionem sunt ingres8 tunc ab aliis secomisi unionis suae sociis cogi possunt, ut eo modo iu,,ciuitatem coeant, qui non repugnat communioni eccle- ,,siae Vniuersali. Enim vero communioni ecclesiae re-
ἡpugnat dissensias in iis, quae reuelata sunt. Erso Cogi
riporiunt, Vt ita in ciuitatem coeant, quo consensius fi- ,,delium in eadem dogmata reuelata conseruetur. Con- ,, serUatur autem consensus iste per consensium in eandem ,.doctrinam clericorum. Ergo obligatione etiam persecta sesie coire in ciuitatem tenentur, ut id pro vero Ubeatur,
isquod clericorum praedicatione, et doctrina des1nitum
42쪽
a39. XXXV. Sed primo nego, eos, qui nunquam ecclesiae communioni sunt adscripti, iure externo seu impune sic comvenire posse, ut id pro vero habeatur, quod maiori par- ti visium tuerit. Quum enim eiusmodi pactum per se a surduni sit, quoniam sanae repugnat rationi assensium siu-um quoad dogmata pluralitati votorum subiicere; mani- sestum est, poenam naturalem eiusmodi pacti esse consequens. Deinde nego, eos qui communioni ecclesiae nunquam sunt adlcripti, iure interno ideoque obligatione, teneri ad sic conueniendum, ut id pro vero habeatur, quod clericis a Deo constitutis vllum sucrit. Clerici etiam ii, quos Deus constituit, manent homines, ideoque possunt errare. Id itaque veritatem doctrinae non probat . quia clerico a Deo constituto visa suerit, sed quia euidentibus rationibus corroborata. Repete, quae supra dicta sunt θ. 22. 23. Tertio in argumentatione: Qui δε- 'mel comminionem ecclesiae sunt ingress , ab aliis communionis suae sociis cogi possunt, ut eo modo in ciuitatem coeunt, qui
non repugnat communioni ecclesiae uniuersali, nego et consequentiam et Consequens. Consequentiam probat ex
g. cit. 4 i. Vbi haec posit. est propontio: qui in eandem
ecclesiae communionem coeunt, isti tacito quodam pacto sese obstringunt, mitis viribus communionem suam defendendi amuersus iniustos a grepres. Sed quaenam est consequentia Z
Sunt ii, qui in dogmate quodam a religione nostra dinsentiunt, religionis nostrae iniusti aggressores Θ Iniusta aggressio est crimen. Dissensius in religione an sit orbulen Τ Posito illo antecedente id s lum erit consequens: Qui se et in communionem eoelesiae sunt ingres, ab Hiis
communionis suae sociis cogi posent, ut ab eiusmodi communione, β is capita religionis non velint consentire, ab LNegaui consequens Ratio huius est, quae sequitur. I s cogere, ut eo modo in ciuitatem coeant, qui
43쪽
24 non repugnat communioni eccles ae uniuersali, idem est. ad aliquem cogere, ut dogmata ea ex ratione pro Veris habeat, quia ab aliis pro veris habentur. Eiusmodi vero coactionem sanae rationi repugnare, Vel eX eo patet. quia intellectus materiale non est sub coactione. Ergo et consequens illud inter ea referri debet, quae sanae rationi repugnant. Et quae sunt reliqua. Cessat itaque pri-
. b. XXXVI. uitlim . Alterum, quod l. c. monuit, est quod sequitur:
seeundum Neque sic CXtorquetur astensuS, nili per rationem, qua . et responιio MI clericus docere debet se legitima authoritate voca.
Mum esse, et id solum in materia religionis pro vero ,habendum esse, quod clerici legitima authoritate con- ,,stituti, a Deo reuelatum esse docent. ,, - Εt quae sunt reliqua. Duo hoc in monito distinguenda veniunt. Prinium clarissimum dissentientem tacite Concedere, absurdum esse assensium extorquere nisi per rationeS, quae con- . vincendo videntur euidetates. Deinde illo ex concesso principium ei, quod dissentiens posivit, e diametro oppositum legitime fluere. Probationem ascipe. Ponamus clericum legitima authoritate uonstitutum docere, hoc .
vel illud sibi a DEO esse reuelatum, quaestio ponenda
erit, Vtrum illa doctrina vere a Deo reuelata sit, an pro reuelata a clerico illo per errorem sit habita Τ Assenstar itaque in dogmate quodam ea ex ratione EXtorquere, quia eiusmodi dogma a Deo reuelatum esse, Clericus legitima authoritate constitutus docuit, idem est ac assten. sum per rationem insissicientem extorquere, ideoquet er rationem minus euidentem'. Docuit itaque Veneranus dissentiens dogmata minus cohaerentia, ideoque nore
verbis clerici, sed rationibus, quibus doctrinas confir naant, fidem esse habendam.
44쪽
2s. I. XXXVII. Addidit Per . Ill. Philosophus thesi g. 33. enumera' Impurameae: nisi quatenus controuersia in ecclesia orta prout noliter tio illius decidenda , aut de ea certi quid eonstituendum. Illustrat Hiςsto nia Philolophus sententiam verbis, quae sequuntur: ,, Si s P Gontrouersia in ecclesia orta ut terminetur, vel sopi Atur, e re tam ecclesiae, quam ciuitatis fuerit, cum pam: ,,ti neutrit imperari possit, ve sententiam alterius ample-γctatur et pro vera habeat, non aliter id obtineri podi est, nisi ut pro visionaliter vel decidatur, quid publiceisdoceri aut neri debeat , Iut certi quid constituatur, ve-,auti vi unicuique liberum sit sententiam suam propone. Are ac rationibus defendere, extra contumeliam et in . sinatio nem Dariis alterius, vel ut de eo, quod con
,,trouersum est, in cultu diuino publico taceatur. Isti. usmodi autem decisiones et constitutiones prouisiona, riles, ubi omnium aequale ius est, aliter fieri non ponisiunt, nisi ut praeualeat, quod parti maiori visum sum it eorum, qui in ecclesia sunt. Et quae reliqua. ,, Sed et hoc venerando dissentienti videtur salsum , ratio ius P quatit affert f. roi. est, quia ex eo, quod QIi clerici ius habeant et potestatem 1egem reuelatam in te pretandi, fluat Blos clericos habere potestatem controuersias circa religionem enatas dirimendi. Et quae sunt reliquill Sed salsa est argumentationis materia cl. 22.23
Ergo Et mittenda est conclusio. - . t ' in
Satig ex dictis manifestum est, nec a venerando dis Conelusio sentiente legitime probatam, nec veram esse thesin, ut generalis.
potestas dirigendi et praedicandi sacra solis illis clericis, quos definiuit, nulla ratione populo competati Quae D Cum
45쪽
26cum ita sunt, sequitur. , Omnia cessare, quae ex lege illa quasi sundamentali g. Ita. intulit, nimirum primam legem ciuitatis iundamentalem esse, Vt eius leges a popin, Io condendae nihil statuant circa sacra dirigenda. Et quae sunt reliqua. Porro cessare rationes, quibus ianoti ad g. cit. impugnauit sententias Philosiophi, quae se ui tur. Si qua vi iure circa saera lege fundamentati di-vuntur . ea tenent rectorem eluitatis g. 9s 6..ΤΟm. cit. lex nulta fundamentalis obstet, superior quamcunque res, giovem tolerare potest in riuitate, modo ea non satui eiulsi aduerso, et eam praescribere potest legem, sub qua tolerare inlit F. 9s . Tom. cit. s diue Uum religionem, ab , ea, quae recepta es, profitentes tolerare decreuit Rector ciuissitis, per pacta cum iis de ire potes rus circa Der , quod i competere. -bet, nec ultra id, . de quo conuentum est . itis suum extende e potest, etsi eidem ius maius competat respectu ceterorum, qui receptae religioni addicti sunt. Et, quae stat reliqua. ' .
Sentenim in 'a Hucusque de principiis Philosophi de potestate ci
philosophi ca sac ra et circa disciplinam ecclesiasticam a venerando ής potςii disientiente argumentationibus quidem impugnatis, sed ... r. ' non refutatis. . Sequitur sententia Philosophi de pote- state circa bona ecclesiastica, quam a4. 1q Tom, Citi. exponit. Quam in compendium redigamus. Bona e clesiastica a populo in , suum ecclesiae certum ad obtinendum usum per pactum translata sunt. Ergo ecclesiae in eiusmodi bonis competunt iura ad finem illum obti- nendum neCessaria . et Rectori ciuitatis iura dominii mi Rentis. , Ecclesia intereunte res ecclesiasticae ab eo adquumtur, jcui ius res in ciuitate derelictas occupandi Fompetit. Et quae sunt reliqua. ' ID . ' s. XXX
46쪽
Omnia haec clarissimo dissentienti minus accurate Impugna posita videntur. Argumentationes quidem Philosiphitio pritu et non aggreditur, nihilo tamen minus conclusiones ininu heψήφ.
gnat. Primo impugnat thesin, ut bona ecclesiastica in . sivum ecclesiae tanslata, sed starit, ea translata esse in , suum clericorum. Argumentatio est : Ius illud ecclesiae competens et ius de bonis illis in scopum eccleissae, id est . in cultum diuinum et animarum salutem disponendi. Sed ea quae cultum diuinum et animarum salutem concernunt, non nisi a cleritis iudicari atque determinari possunt. Ergo ius illud solum ad clericos peristinet. Vid. g. II9. sq. pergit 3. ia i. Ergo soli clerici limbent ius iura clericorum iu . bona ecclesiastica determinandi. Sed respondeo, primo illius a umentationis in teriam iterum vitio quodam laborare. Concurrit enim propositio iam ante negata, nimirum solis clericis competere ius iudicandi atque determinandi, quae cultum diuinum et animarum salutem concernunt. Deinde siu mas propositionem ultim . . st . quaeso, quid cogites: Soli clerico competit ius ea determinandi iura, quae sibi competunt.
Porro I 26. negat, summum Imperan em habere Impugna.dominium eminens in bonis ecclesiae. Sed ratio est ea-tio secunda dem ex qua ante argumentatus esto Ergo et hancce con q*ψν clusionem iure meritoque mittamus. - . . Et idem Valet de iis, quae sequuntur.
47쪽
g. XXXXII. conelasio. Pro stopo itaque satis sit dictum. Probauimus enim sententias PhiloBphi impugnatas quidem esse, sed non
resutatas, argumentationeS vero, quibus contrarias Cor
roborare voluit septentias cIarissimus distbntiens, . aut in materia aut in forma peccare, ideoque omni rinstam ibis, legitime probato esse destitutas. Probauimus simq tentias Philo phi iisdem ex principiis sequi Oaei venerandus dissentisns sumsit. Sine igitur sententia .i Uuloisphi
48쪽
eri uanithene LM consulant isti sanctiorum doctrinarum re studion, qui in comparanda scientia eorum, quae sunt Turis Naturae, solida curam impendunt diligentiamque, non est quod longo probem sermone, quum ex eorum definitionibus inter se comparatis prono fluit alueo. Hamn TE numero prae ceteris adstribo, Doctissime Domine Responcliens, quo magis TE amore illius scientiae semper' incentum intellexi, eam-oue ob caussam TE laudandum publiceque commencandum existimo, quod eum studio theologico sciemtiae huic operaim navam kdulam. Quum ergo nunc publicum diligentiae Tulle laudandae eruditionisque tu stimoni uin praebere V V Mon dubito quin cum lande omniumque adplausu sis praestiturus. Gratulor TIBI de hoc ex intimo cordis adsectu, in votisque habeo, ut omnia TIBI, quae essicienda moliris, ex voto siuccedant. Fasiat Deus vi. patriag aliisque quibuscum
49쪽
Impavidus scandis cathedram, mi suavis Amis .i . ., i: l. Gratulor eas animo praelia docta Tibi. :. u aEn lauru viridi tua tempora cingit Apolla, Dum pugna fatis; laeta tropaea refers. o. Sic nune iucundos studiorum dumqte fructus. i Percipe laetitiam, laude. fruare noua: G , Vt gaudet cmpos unco qui scindit aratro, tim Horrea quum complet fiuctibus ille nQuis. . , ω . Ν , 'Aecipe quae posui Veri ceu pignus amoris, Absens vive memor, dulcis Amice, mei.
Hisce paueis viro Praenobilissimo Re. 9ondenti de speeimine eruditionis
50쪽
publieε Iam, A MIeῆ svλvissiMgantes quam ex Satana discedis, studiorum T voavM reddis rationem; atque specimine comprobas egregio, quantos, ex illustris Praesidis Solidissima institutione, in Philosephia ceperis fructus. Hisee motus non possum, quin insigni persundar laetitia, atque, amicitiae T vagi singularis et haud fucatae, qua per integrum fere quadriennium usus sum, memor, TIa I ex animo gratu- r. Conseruet TE itaque benignissimum numen ad seros usque