장음표시 사용
151쪽
xttinet,peropportune constituit,nihil bone fidei po sessori praestandum, si natura impensis repugnet, &deductionein respuat. Qua in disceptatione argumentationem illorum non serimus, qui allud in voluptariis impensis , quam utilibus iuris esse statuunt. Nam cum picturae, exempli causa . sit facta mentio,& exempla legis sanctionem non minuant, .3o. mnν infecti stipulatio pertinet. ,. .ss. de dam . infect. cr. g quod vulgod de vi ct vi a m. quis non a nimadvertit Iuriscohsultum picturae propterea metionem fecisse, ut quid animo concepisset certo , &quae in causam illorum, quae quandoque tolli possunt,nonnunquam non possunt, non incideret, eviis denti exemplo aperiret. Deinde quis nescit. t pictu-
, ras & maximo constare, & frequenter in numerum utili uim pelarum cedere,si sorte ablocare rem sibi restitutam pro parte,vel in totum, velit, Io. quod ha, f. de 3mpens in reb. dolfact.
Idem iustiori ex causa in tectorio probandum est,
cuius inductionem intra utiles merito rescribit Menochius d e. 2ss.num. 2I:quod putamus dubitatione carere,si ad frugi patrisfamilias rationem modus sit adiabitus,argum. o .f.de damn. infect ita, Vt generaliter appareatJ. Ctum de his impensis, quid iuris st.constituisse,ne utilium impensarum controversia proposita, non solum convenienter, sed perabsurde ad alia covolasse intelligatur, quod sane pugnat cum notissimis iuris nostri regulis,quibus cavetur, id potissimum agi a Iurisperitis, ne otiosi quid sanciant, sed quaestionem in qua versetitur,dirimant. I.ss. AEAE munmpal. Item vitresposio illis,quae in disquisitionem vel interrogationem venerunt,co veniat. ἰ si δε- senser, g. ur interrogatu .stri interr .act. O f. p
152쪽
tar, admouenda manus diversae disceptationi est. xl, siquid in ea D nerui, illum recidamus, cuius ratio tanto promptior sutura erit,quod praecipuos auctores, quibus haec ipsi adsertio adscribitur, ut Bariolum,
Albericum, nihil tale sentire,sed longe diversum statuere deprehendamus. Cum enim t Bariolus οδct. 38.ino do,num. Stanfnsecutu3glossem. La .in rem. S. s. item quacunque eodem titulo. disserentiam inter applumbationem, & conferruminationem, quod ad detractionem attineret, consti tuisset, tanodem concludit,etiam hanc impensam,quae ferrumine cohaeret, agnostendam ab illo, qui dives esset: Albericus vero ver=ul. 1tem oppono,qui bis, numer. scilicet O.rapeti ur, nihil tale memoriae prodidit, sed dict.nnmer. o. in plantatione,idem, quod in aedificatione,in casia,de quo quaerimus, probat,& lsa. non
de arbustis, quibus vestita essent praedia , sed de frumento vel legumine intelligit, illa pendentia deberi
possessori, sed solum impensarum exceptionem ei Gdem competere. Bostius autem nihil in opinionis suae fulcimentum allegat,quam autoritatem Barto Ii dc Alberici, qua sublata hanc ipsam optatonem quoque corruere necesse est. Credimus linaque Menochium, virum alioqui laboriosissimum,& infinitae lectionis de fide dc diligentiaBossi non contenen di auctolis minime dubitantem, quod non cst, eidem Bariolo,& Alberico delegasse, qui error in tanta librorum copia ipsi merito condonandus est..Non igitur nobis cum auctoritate stribentium quid negotii erit,sed cum rationibus, si quae sol te in propugnatione huius sententiae occurrant. Quae duaei potissimum a Menochio commemorantur, Vna I
petita eo l. si fundias. de raι semae cui iam satisfeci .
153쪽
in haec ver L In rem petitam spes sor ante litem conqienatam sumptus fecit,per doti mati exceptionem, ν-tio eorum haberi debet perseueret actor petere rεm suetam non redditis sumptib s. idem erit etiamsi noxasi iudiciastruum desedit, o damnatu praesit:ς pecuuiam Mur in area, qua fuit petitoris per erνorem insulam aedificavit: nisi tamen parati sit petitorpiati to ere eum ad Gum quod , in area uxori don ψta per auialcem qui de dote cognoscit, faciendum dixerunt, sed si uerum meumirum possideres, erudisses : non idem ob re Mandum Proculus existimat': quia neque carer ruo meo debeam nec potent remedium idem adhiberi, quod
diti in area diximu3. glossa' ibidem constituit,eius f. disi positionem locum habere in eo, qui antea bonae fidei fuit possessor , cui postea moveri quaestio coepit, quae interpretatio inde ςolligi potest, quod id fecit
3nte litem cotestatam. Quem intellectum licet multi amplectantur, tamen legi mini me convenire statuimus , quod mox fiat mentio illius. qui per errorem edificavit.deinde quod idem concedatur etiam post
item contestatam, cluti musi eo. rit. Paulus de Castro insuis commentarjs nouissimω,in dictum g inpran.
putat decisionem legis pertinere ad illum,qui pre inopia surrimam,quae sumptus nomine petatur, eXpedire nequeat,contςndens, id evincere verba illa, quia neque servo carere debeam, neque possit idem reme 'dium, quod in area di4imusi adhiberi, idque argurriento tris qui ciens C. de rei vindicat. Cuius sententie, quamvis in tractatu de voluptuariis impensis rem longe aliter digeramus, ut calculum quoque nostrum adiiciamus, res ipsa facit, quod repudiata interpretatione glostscasum de bons fidei emptore intera ligamus, Cuius exceptionem repetentis sumptus e vadere dominus nequit, patiendo illum tollere e
dificium, sed selutis impensis, nisi illum pauperem pyritona muri aut alie similes sint causet qui hoe ipsiq
154쪽
dictent atque praesepibant, L 3 . infundo. Porro,cum luis remedii locum non habeat m seruo, non cogitur dominus carere eodem senio, quoad pecuniam iniuio erudiendo erogitam inserat, atque dependat, sed etiam line soluti piae illum recipit. Qiue interpretatio j aperte eun cm Castrensem, Schrad. & alios erroris p coarguit,dum, ut supra diximus , illi hoc casia retentionem concedunt. Hic animadvertendum est, decisionem,de qua loquimur, intelligendam esse,cum LI.38. circumstantiis, si ratione affectionis interest domini, ut hic servus restituatur, cum assic tio erga horiminem multo favorabilior sit,quam circa res.l.γLdo m 3 9. a. in pecunia .sfaeleg. a. Aliocliti, si promiscui v-sus mancipium sit, in quo iust affectionis causa locum non sabeat, non putamus illum audiendum, si
Venditionem recuset, ut convenientem aestimatione
servi, que sine artificio obtineret, reportet. Summa totius disputationis ' eo redit, ut constituamus has impeii fas in illis casibus, in quibus caeterae. quae sepa' rationem non respuunt, solvendae sunt, eae praestandas: in illis vero in quibus sola detractione alicui con sulatur, nihil inferendum esse. Tertio principali si nostra enunciatio adhuc aliam declarationem admittit, v*scilicet ius tale exer-ςeri nequeat, nisi deducta prius aestimatione, quantores deterior per ipsum sit laeta .argum ., r. si negotia. F. de negot.gιLI. item E api ii pro socio, cum si lib. Dec.in auth.qui rem C desacro eccl. Curi.Iuπ. 0 16s. n. I .
Quarto moderationem in illo quoque casu ad mittit, quo solum pro parte quis solvendo est, ut, si χε, possessor detrahere nolit, que instituta sunt ita de inipetenti restitutionem pareatur, si saltem, quatenus Potest, impensas agnoscat; idq; illo argumento con-Vinci potest, quod,licet repulsam ierat, nimis grave
155쪽
im pensis desiderans, sedan ultro.1.de neggess. fit. Fructil. de ρση.σct. tamen partem petens, quam alter exolvere potest, desiderii sui convenientem reserat fructum, s.78.quisolidumst de leg. a.set Hlseruos Ful-ssus ct alii tUriptum reliquerunt. Schraaeca .p. p. partisprincipalissct. 2.n. str. Sunt deinde&aliae nonnullae declarationes, quq huic tractatui accomodari possint,sed cum prscipuas persecuti simus.& quq plurimum dissicultatis haserent & in calce huius enarrationis alie quedam subnectantur, pere pretium no existimavimus, minutaquetq; consectando,nos iusto prolixiores pr bere. PAR T. IV. CAP. UNICUM. S V M M A R I A. a Descriptio impenstrum soluptariarum. a Ruibin e sibin θa impensae villessint. a Viridia qua inteErgantur. . Aqua salientes,qua voluptaria. s .Inerussationes quε.s Nomen incrustationis angustuu,septin m. 7 Loricationes que. ) s Loem Plinii de lorieatione. ν Asia loricationis significatio. io An,quodaddeductionis, aut remotionis ius attinet,
aliquid inter bona ct malafrii possessorem in
u Sententia tisa ,sequentiumsolam detractionem
Is Error Harimanni pistoris. Argumenta, quibud hae ustima sentetia innititur. ri Auctoris startentia primam opinionem eum te e ramento,amplectentis τε Casus in quibus etiam voluptaria impensa se iam turi
156쪽
PART. IV. CAP. VNIC, mix An hae impentae indisincta soluendaset a diuite.
is Morem regionis is alias eircumsantias no-unqua, errare,set seoluptaria impensae soluantur Io Nemo prohib/ruν res suas augere,nisii sat eum damnas iniuria abena. 2o AEquitas ex omnibus erreumfantus implenda est. at Vehus intesticius l. 3. . sed si mutua, T. de in re ver-
ar Frugi paterfamilias no delictatur impensis, quam
qua sntra mundictem conssant. ag Iniquum esse,ut adminus cogatur rem suamψend re,visumptus voluptarios ad causam utilitatis deducat.
a Vna lex aliam supplet. 23 Intestactus lan fundo. f. censuimus. T de rei vind.ao Anpronuntiamm,impensias bona fidei possessoris ra- sandas etiamsi seoluptariasint, mouo dominus easdam facturus fuisset,semper procerit.
dicatsone non reperit securedum snterpretationem
ga Soluitio La7.ex duobusff de negot. gest. 33 Voluptarias impensas ne quidem detractione fruari posse,sicirea res nouas versentur.3 . . l.domum C. de rei vind. voluptaria impensa
3ς Expositis Garziae. 36 Non pesse reddi rations, quare hareditatis petitio
157쪽
arriseindentiene, quoad/mpensu seoluptarias Daretur.37 Gneddet explicatio l.39.utiles,T. de pet. heredit. 3s Geddet animaduerso in recistam ιnterpretatione dicta legis improbata. 3ρ Generalia verba prUertim negatisea etiam gene-νaliter inteEgenda. o Excεptio confirmat regulam. r Alia natura ori petitionis haereditatis, alia vero rei Qinuicatiouis,ct rationes.
x IPius causa fauorabibor ori qui rem Ram petit,
quam quae debeatur. 3 onerosia ς usa lucrativa raponendaeq
Rei Vindicatio etiam contra Agularem succes νε Deum habet. υ vi Lex generalis casud alibi decialiter exceptos non
gs Exceptio non ita confirmat regulam, ut aliquid diserta cautum corrigat atque obliteret. A petitione haereditatis adres vindicationem regulariter argumentari licet. E s Non statim inducitur diversitas dissositionis, ex quo inter eosus nonnihil intest, nisi certum sit, ratione motos legislatores adaliquidsancie mquod in alio casu non sit. o Qua rationes impetrasse videantur in petitione haeredita is, Ut voluptari s impen sim detrahere
so Lui facit impensim,quae siparari commode possunt.
non videtur ammum habere, dominium illarum prat ex Iu interuεν tendi, vel resilutionem remorandi. lii Nusto modo eri audiendus, qui retinere velit, quod sibi non prosit, alteri noceat. x a Voluptariae impensis aliter siervari nonpossint, n, ου ηtεS. Cto.de non refigendis ornamentis de trahέ
158쪽
PAR T. IU. CAP. VNIC. j trahi psssunt.1, Cum generatis se specialis ratio eoucurrit ,stissicera
Interpretatio lya.si sine.*.interposito T. de admia
16'Fraudis diectio quem interictum admittat.1 Pestitutio non solet indu geri iure munitis. Restituimur aliquando contra ipsam traditionem. V Pradonem non esse qu pretium numeravit. 6o Clementim cum ιδε agi,qui probabile mitium ha -ἱuIt . . e
PARS QUARTA. NVNC det voluptariis impensis, quas Paulus i
I.C.d. To .impens deverb.signis statuit esse. qua speciem duntaxat ornant, non etiam fructum augent, subnectens quinque exempla, viridia, aquas salientes, loricationes, incrustationes;picturas. Hic animadvertendum est, omnia exempla, quaerelata sunt; etiam in numerum utilium Impensiarum cedere,si promercales sint res in quas impensae sunt,ersae. re. de impensivreb. dotal. Dct.quod non solumi obtinere costituimus,si res venum sit exposita, nsed si per alium quemvis modum, ut permutatio nis, aut locationis,in commercium deducatur, &eo
facilius quem,qui ad hos contractus adipiret, inveniat.Deinde cum J.C. initio' viridiorum mentione s.faciat , non est credendum, illum de campis, pratis, Pomarijs, quae gramine vestita oculos quidem pascunc
159쪽
stunt,tamen respondentem pretio utilitatem suo do. mino, aut non multo inferiorem praebent, sensisse, sed hortos pensiles cona plecti inluisse, quae voluptati
omnino destinata lint, quos in tectis.&fenestris delitiarum 6c amoenitatis ergo statuere solebant. De quibus Seneca elusiot ra3. in haec verba. conqueritur,
di luxuriem suae tempestatis deplorat e Pomaria in summis turribus serunt , quorum silva in tectis o fa-sigiis Amorum nutant, inde ortis rauicibus quo improbe cacumina egissent. Q iorum eriam Plinius Inentionem facillis r. io. p. . dum huiusmodi viridaria, hortos imaginarios vocat, quorum inventum Semiramidi adscribitur. Potest haec quoque significatio reserri ad nemora privara sive hortos, qui cor siti arboribus opacitate umbrosa nos ab aestus idi incalescentis Solis iniuria, defiendant, & grata frigiditate deambulantes,aut gestatione utentes dolectant, de quibus Vlpianus M. cuivi. cui alias
initium est, AEquissimum, s. fluctuarius V. de m*struct. O leg. octaus in D. . de fundo ist. ct inst.
Pari ratione ' non omnes aquae salientes volupta-
tiis impensis accepto serendae sunt etiam commercii causa circuni scripta, sed id spectandum, cui rei sint
destinat V. . c. Si enim in montis fastigium, ut Perusiae, vel in locum, in quo nulli naturales sunt latices , per fistulas ducta aqua ex tabulis prosiliat, non poterit hic sumptus voluptati, sed potius necessitati, alit saltem rei ipsius compendio accepto teferri Designasse ergo I C. illas aquas videtur quae in antris imaginariis , ut in deliciis Ducis Florentini in loco, cui Pratolin nomen est, vel in hortis amoenitatis causa pulchro ordine ldeseriptis, ac in quincuncem aliquando directis, ut
Tiburti, per occultoSSiphones ac meatus ad arbitriti ldomini repente,& cum admiratione eo diverterit iucrumPzrcidicat, ut Iz, i II ritum V cIra tanto iucudi
160쪽
ra A gratiora omnia reddat. In eadem causa ' ssunt incrustationes,& loricationes. Incrustationes appellamus crustas marmoreas, quibus paricles exculti splendore operis rem ipsam commendant, secuti Alciatum d. l. py. Spi egelium di Schardium in suis
Quam interpretationem licet Menochius non recipiat, quod secutus Rebustum in aec explanatione putet de subtilibus crustis, quas Itali in tunicaturus, vel incurbaturas vocant I C. sensisse, di idem quoque probare videatur Corasius Misce n. tib. . c.ro. num .P.S Fornerius d. l. 79.tamen veram & huic loco apte congruentem existimo, ita tamen, ut aliam opinionem non resipuamus. Generaliter enim J. C. O mne tectorium, quod parietibus ex crustis marmoreis, si ve sectilibus tabulis constet, sive minutis, variique coloris tessellis , quae diversas rerum formas exhibeant, inductum,ad ornatum &condecorationem domus pertineat, compte hendisse intelligitur, quod probatorum Varorum auctoritate defendi potest. Quintil. declaratione 9. Non me accurata I
quearia, nec radiantes marmore columna, nec graves
crusta fecerins immemorem stagilitaris. B Cyprianus Q. a. si.a. Iam sibi auro disincta laquearia, Opretis marmoris erusis sesita rimicilia. Issidorus bb.ro .Etymologia c.r3. Crusarai uiasunt marmoris, sexde mar morali parietes ct incrustati dicuntur. Quibus respondet insignis Vlpiani locus crγf--
p. deact. empl. Suena. in haec verba: Ga tabula pictae pro tectorio includuntur, itemq- crusa adium sunt. Hae autoritates de maioribus marmorum
crustis sive tabulis, si suffecerint ι De minutis crustulis,sive opere vermiculato, ut Adrianus Junius id recte appellare videtur, unus locus Plinii libr. ρό --pit. as. implere fidem etiam huius adsertionis poust.