Sphaera mundi. Add: Gerardus Cremonensis, Theorica planetarum. Tractatus de motu octavae sphaerae

61쪽

beorica mercurii iter alias dissicilior

etia au eccἔtries genistis qui et putristus eccentrici trase quantem: Et etiam centrum eccentrici sua parvam circusergii transit vare imo it aliquario cetrum deserisis docentrii aequatis sineri eodeloco: quare in cireuli ambo erunt οὐ orcu dosem

rex praeterri in illo instanti spinquior crit deserῆs

62쪽

9rmam et, aequans uouetur autem deseres ita ue tempoibus aequalita aequales gulos describat supcentro aeqtis. Aequas uero imooili se nisi quatu ad motu octauae sperae: ut patet i figuras cedens Epicidus aut mercurri moueti circuserentia; eccetrici sui ab occidete orietes aeque citori cito mouet sol 'tra firmametu Nnge apparet a seueeentrum epicidi lunae bis pirans circuser etiam eceentrici sita in mense ita cetra epicicli mercurii bis pertransi eccentricum suu irino una uice motu proprio alia ince motu augis Iste ait epicyclus exeurii queagmo Iu dc aliors habet duos motus scilice mediit doue, . egi motus terminat per lineam exeutem a cetro terrae requidistantem lineae exeunti a centro aequantis P centria

epicycli. O iste messi' motus est idem e medio motu solis id quandocis iste lineae aequi distant scilice linea Xreris a centro eccetrici solis,elatu solis cclinea exiens a centro eccentriet, iis mercurii poentrum epIcVcli sui: dclinea exiens a centro terrae aeqdistans praegictis duabus: dc si ille tres lineae moueantur aequaliter iam erut aequissistantes: au omnes exunt una: aut duae erunt una: Et non oportet plerhoc centrum epicycli mercuriod cetru solis sine eodem loco dc linea quae exit a centro ecce trici solis p cetrum solis sit eade linea cudine exeunte a centro aeqtisi cetr epicycli Nexus aut locus uel moens epicycli terminat per lineam exeunte a cetro terraei cenerum epic)όν Mouetur autem scut dictu e centru picycli ad oriente Nisu eccentrici defereeis

63쪽

occi gentema contraria sites aeque uelociter iter se dc aeque cito ut sol medio motu Cetru uero epicycli drauleecetrici di libe pulli' eccetrici ae feretέ

fem in temporibus aequalies aequales angulos sua

cetro aeqtis describui. Et aeque cito etia centru deferentis mouetur in parua cireuiarentia ut i tempesta aequalibus aequales arcus describat liuo Aculo re inaequales in aeqte describit.Cum enim quartam partem si oculi parui transie non piransiui quartam Partem aequantis Ex a dictis potest ostendi or auxdeferetis non potest esse i quolibet puncto aeqtis culineae exeuntes a centro terrae cenerii deferetis quae ostendunt auge deserentis semper cadunt in arcum aequatis compbensu a duabus lineis contingentibus paruum irentu super quo mouetur centru distentis: destraseuntibus p centrum terraeῖUnde apparet augem deferentis iuxta istu arcum comprebesu3 esse cive accessere dc nunc recedere aupem deferentis respectu augis aequantis mobilis lit quamuis

auκ deferentis non possie esse nisi intra arcum praeginum punctus tamen deferentis qui mogo e auxpotis in quolibe puncto aequantis idest in directo edacio cotingit ideo quia aux eccentrici mutatur continue. di quando aux deferentis recedie ab augeaequantis uersus occidentem tunc sectio illa Aeuioasi aequantis δέ deferentis quae est post auge aequaneis sinite orientis in suce essione signorum accessit ad augem aequantis N alia sectio quae est in oriente recedit. E conuerso autem contingit redeute auge de

64쪽

ferentis a Dauge aequantis uers orientems uoties

uero entra epicycli mercurii coniungilc auge, ferentis N era ea tu aux deferentis e in auge aequantis

quare tunc centi um terrae docetrum aeqaanti cen

trum deferentis c auges c oppositiones augiu et cetra epiciet sunt in una diametro siclitae quasso centra epiciet ex opposito augis deferetis quae pri' fuerat auctuc ista similiter sunt in una diametro ctunc ambo eccetrici sunt un' eccentrict N ppae etia; ex iam dictis priuauis centrum epiciclii currat suum deferentem bis i anno tamen non est i auge deserentis nisi semel quia dum cetrum epicicli ei una messie

tate su aequatis centrum eccentrici curret i medieta

ee sui parui Aculi supposita alteri medietati aequatis quae e supra cetra deferentis rta n centru picisi est in auge tuc est in pucto deseientis o potest maxie remo aeri a terra dc sic potest esse iunctio maxime remoto a terra sedi potest esse ii disto diaretis maxime Ppinquo centro irae; quia quado est in opposito augis aeqtis: quae pri' fuit ali deserentis sui tunc ambo circuli sunt unus circul'ucti in est centrum epicycli in opposito augi aequatis duo sue

loca quies maxime accessit centrum epicicli centro terrae N in aliis locis non potest tantum accessere Ista uero duo loca sunt duo puneta proprie opposita augi deferentis uel aequatisterminantia sneas contingentes paruum circulum . super quem monet cetrum deferentis dotraseuntis per cetr terrae G uado igitur centrum epici cli est in auge sui e serentis

65쪽

statim incipit se uersus orietem in suo S serense Et similiter centru deferentis incipit ire uertas occidentem in tuo pauo ciculo. Et quasso cetrii pici cliesta capite meae contigentis quod caput ei FPrae

.PPObtum augis aequatis tu cetrum deferentis est iniuneto coni tu si ui ciculi cum ipsa lineari es tueest aux deterentis in maxima remotione ab auge qtis tunc est cetrum epicysi in opposito augis ferentis: quare tunc e in maiori apFpm quatione ad te iramo quia cum centrum feretis ascendit plus in suo suo circulo plus remoueret oppositum augis aleretis a cetro terrae: quod facile patebit inspicieti figuram N antelliget motum supra dictum: dc gaucri cetrum epitaci an isto arcula eretis qui est inter duo piaeta opposita: uel capita linear cotingetauri uxcapita sunt a Finqua oi P csito iugis ae 3 acis sciat em opposito iugis defcretis. Et hoc sequi ex cclctu uirit epic Vclus cunas te tantum currit cTtruceferentis ex alia pie crgo temper crunt in eadem linc traliunte mccntrum terrae e Per crat iam esciarenti sic in nunquam tantum PFpm qu bit centrum est cycli centro terrae qua tum Pa Panqua capitibus incar colangetium . Me diu autem T. Otus

Ner cui id Veneris e mcdium centura uca medium agum erum cier δέ aequatio centra in 'odraco di in epicyclo δέ au media dc uera d aequato agum et omia ista ac describunt in crces Niseere sicut in tribus supio ibus. Acquato es autem argumenti mercui accrescunt ut i trib supio ibus cetro epicr

66쪽

di P P aiqie terrae Aequato es ulto quae describunt in eao ala sunt aequationes ac si semper fuisset centra epiciet in intersectione circuli aequintis eum deferete . Cui enia centrum epicycli est in auge sui geliren is statim mouet uersus orientem: doetii secto itiisse feretis N aequatis quae est ante augem mouetur ad ipsum .cce atram epicydi quare coniungitur. Et aequator agurriet quae ibi coeigant sunt 'tinae fcῖpe itabata. Si militi cotingit in alia sectio cetro epicycli existeteri altis locis deteretis: tac.n .sum ut aeqv to es argam et per mi ut pro portonalia quare oportetri, tria sint paria tutor Pportioalia; . Minata .ri. Proe arto aalia ad logitu3iem longiorem est exces 'lineae exeuntis a cetro terrae J cetra epicieti pice et epicycli ecnte Laage deferentis ad linea exeunte ad incerseetoem e calo excessius dico diuisus lux .peesi minuta P a orto lia ad logi tu die Ppiores sunt

excens lineae exeileis a centro terre ad directo aemad lineas cotingenta, ubi e masia pippiquatio ceneri epicicli ad cenexu terra: .Et iees ab osse loco usque ad oppositum augis yis ea si ibi linea exiens

quare mutit tuta Pportonalia Diuersitas diameeri sculi breuis duplicieerra described sicut i trib sopio ita: uen uero babet deferetes Naequantem dispositos sic sicut tres supiores: N i osse loco . euant illi ece eitici tria eccetaericus solis. Et cetru picycii sui ita cito mouet sicut sol: .aare messi' moti soli e sicut messi' mos epicydi u Zeris eos meae exedies a cetro terrae aeqdistat duae lineae; quarum una exit

67쪽

a cetro eccetrici solis per ceta Gis: d alterole ac atro aequatis cetrii epicicli. Deferes et aequas mobiles sunt nil iritu ad motu claue sp cra pter bocaeteres mouet i latitudetnes. ad meridieno ad septetrionestata ut fiat ab in deterens et aequas in eadem

suptici pla liue sub ecliptica: dein sub ea de linea qeras trucis' potu utrili decliat deseres ab ecliptica. Nd bo motu dicest in latitu gini . mnia alia Ei uenere ut similia tib superiori . ut patet in sigura Praescripta. CAPlTVLVi I De retrogradatoe: statoe: dc directo Planetarum. Equi de retrogradato phnetaram. Planes ta dicitur directus quando mon et iuuat motu epici cli contra firmam et u Rctrogidus dicitur quasso mot eius Ora luvat motu Pici cli contra firma metum. Stato prima dicitur punctus

epicis in quo cipit retrogradari plaeta. Stato secuda dicitur pudet: in uo placea incipit dirigi Luna uerono dici babcr baec tria accidentia quavis beat epici clum pter boc quia i em epici clus lunae dc centrii epicicli mouetur citi' lipia luna in epici clo. g cit triin superiori paterini epici cli tarda cursu: d in inssio fio elox cursu. stato Prima in a significato dicit arcus epici cli cades in te ueras augi Pici cliis punctu stationis primae in Prima significato e. Stato secunda in secunda significato dicitur arcus Pici cli agens iter augem ueram picis S puctum stato is secundae Ipria igificato e . Arcus dico trisiens per primam stationem ad secundam . Arcus retrosa datonis Parca

68쪽

ἰcidicasses inter prima static ne δέ secvngi arct deo computatus P oppositum ausis epicicli dos per

oppositu scin arcum directionis. Et iste arcus mi orat secussu cetrum epicicla accessis ad centrum terrae quare mutant Pucta stationu3. Et si subtrabatur arci primae stationis ab arcu secundae statois remanc arcus retrogradatois. Et si subtrabatur prima statio a toto Aculo remanet arcus Cecussae naciat Dacus.a.b

.c.ut e arct. a. c.b. Mose messi' cuiuslibet plaetae a leepus Pteritu q rim scribit i tabulis sic accipit Accipe radice vanis collectis.postea accie media a L; expansis annor intermed or qui stant irater primuarium colle. tor eranum que quaeris: et isto cursu; strabe S radice si fieri potest: si no addat radici nareuoluto. xii. gnor ac residuu e medi motus plinetae quaesitus. Megia coruncto uel oppo itio dicitur secundu medios motus. uera secussu ueros motus .uisibilis sua uisibiles: dcli mosseermian lineis ductis a supficie terrae: quam colimus. O baec attendit in signo gradu mauto et se cudo: pucta ecliptica uel digiti eclipties dia duo ge timae grametri corporis lunaris vel solaris. Minuta casus diar minuta coeli quaestrarisit luna a pricipio eclips usi ad messium si no obscurat tota tua uel usque alpricipii aut sin Protalis obscuatois si tota obscurat. et i sole miuta cai sui iutari perast lita pricipio eclipsis solis usi ad me diu;Minuta dimissi morae sunt minuta quae pertrasiticina abprincipio obscuratonis usi ad me diu δ appeer boni ista minuta dividantur per motum lunae

69쪽

aeq leti una bora uel et tes quo tepore transit per ea puncta. Minuta uero uel puncta residui gicuturites diametri opicies que siit ab auge ustis ad directulliae Nueri' ponunt in lineis tabularum eclipsium

Suca retrogradato is ita solsci citrecto is naetarum.

70쪽

sunt argumta at tussina inter se aeqpolletia uel lae tu

dies aeqpollentes. Anni maiores ad numer termior computatur minores ad reuolutoem: miores sit iter medii maiores di miores solis et lilae.Maiores in sue eori maiores Acuit': miores minuri mediocres medii.Tad cisi plaetae.i .minuti cursu: quando sunt retrogradi ineloces. i. auisti cursu: qi sunt firecti Aueu uero nuero glaut quado aequatio aguine adgitur suo messii cursu3.Minuti uero dicut conuerso .Aueti lumi dictitur ii recedunt a sole uel sol ab eis: miat lumie si accesssit ad sole uel sol ad eos.Naturae Prietates N pato e pleῆtag. δέ signor declaratur tali eongito e , sena fiat ceptio a sole quia e nobilior plaῆta : N ab arieterinia nobilime lignu' a mei die a nobilior e pis diei: dc secusso situ aequatois: uti; medium mundi e istit' -- α

nato planetarum.

Atitudo planetae dicitur distaeia ipsi', ial soli ,.Deestat plietae dicitur distati ipsius ab e noctiali .Patet ergo soli bibet aikugiem sed os an deestato em quam diato ea accipim a solei distatia cetri solis ab tersectio prima

uisa facit c*culus solis c aequinoctiali .sa pricipio ictis: latitudie lunae accipim p Bu cetri corporis Itinae ab interfecto prima quam facit Oculi tune cum e culo solis .i. capite draconis. Et si accipimus 4 ecliatoe gradus orbis signo; in quo e luna di mead boracilitudiem lanae ab orbeJignorus i. a uia