Antonii Dadini Alteserræ ... In libros Clementinarum commentarii. Accessere sex prælectiones solemnes habitæ pro instaurandis scholis

발행: 1680년

분량: 184페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

21쪽

4 IN CLEMENTI NAs

Pontifice, vel Vicecancellario. Auditor in Curia datus a Sede Apostolica in causa Beneficiali, ubi causa cognita pronuntiavit, alicui Beneficium deberi, potest conferre eidem Beneficium, cui ante debitum pronuntiavit, ut evitetur circuitus. Ratio dubitandi esse videbatur, quod judex datus, ubi pronuntiavit Bene, fidium illi deberi, functus est officio suo, L. iudex posteaquam. Tde re judici cap. Cum in literis. de Uf. deleg. Statim desinit esse judex , nec potest exequi sententiam suam : sed ejus est, qui judicem dedit, exequi sententiam judicis se dati, L. A diυο Pis. in princ. eod. tit. de re judic. Auditor datus a Sede Apostolicia audit

tantum partes ,& refert ad Summum Pontificem, cap. Dilectus. in Antiqua in D. hoc tit. cap. Super quaestionum . de osc. detur. Iudex datus in causa praesentationis, non potest praesentatum Clericum instituere in fraudem Episcopi, vel Archidiaconi , ad quos institutio pertinet, cap. Super eo. de incideteg. Procurator non potest excedere terminos mandati, L. s. ff. Mandat. L. Si procurator. L. Maritus. C. de Procurator. Sed hoc jure judex delegatus a Sede Apostolica potest exequi sententiam suam, cap. Significasti. cap.renti. eod. tit. can. 2Puisquis. 2. qu. 6. quia habet quasi ordinariam)urisdictionem , exemplo judicis dati a Principe, L. a judice. C. de judic. Iudex datus a Pontifice, posteaquam pronuntiavit alicui Beneficium deberi, sine alio mandato speciali potest conferre

Beneficium, cui debitum pronuntiavit, vitandi circo itus causa, quia rerum expediendarum causa circuitus vitandus est , L. Dominus. T. de condict. indebit. L. 3. s. ult. de don. int. Uri in uxor.

Clem. Gratia.

MANO κτο Apostolico seu gratiae, ut provideatur de Dignitate vel Beneficio Curato nondum vacante, renuntia ste videtur , qui ante adeptionem esusdem aliud Beneficium pacifice assecutus cst, quod de jure simul cum Dignitate vel Beneficio in vim dictae gratiae debito retinere non posset, licet illud resignaverit, aut resignare paratus sit. Ratio est , quia ejusmodi mandata , seu gratiae de providendo conceduntur pro pauperibus Clericis , & assecutione pacifica cujuscumque Beneficii, quasi tacita remissione extinguuntur. Unde si pauper Clericus, qui mandatum impetravit, ut ei per ordinarium provideretur de B neficio, antequam ei provideretur , aliud Beneficium assecutus sit ; Ordinarius non tenetur ei providere in vim mandati,

22쪽

COMMENTARII. s

cum cesset causa mandati, cap. Si pauper. de praebend. in V I. Maxime clim mandatum concessum est in forma pauperum, cap. Cum secund m. de praebend. Mandatum de providendo solvitur assecutione cujuscumque Beneficii, licet illud resignaverit, vel resignare paratus sit, quia gratia semel extincta non restituitur, ut obligatio semel extincta non reviviscit, L. aput res. g. Aream.

ff. de solui. F . Clem. Literas. R Esc RiντUM de conserendo Beneficio quam primum vacaturo non extenditur ad Beneficium, post datam rescripti creatam, ex hac Constit. quia mandata de providendo sunt odiosa,& non extenduntur de casu ad casum , cap. Quamvis. de praebend. in VI. Sic rescriptum ad lites non porrigitur ad lites futuras M nondum natas, cap. ula. de rescript. cap. Dis endia. cod.tit. in VI. Tractatus futuri temporis non pertinet ad officium judicis, L. i. s. 2. T de Uur.

TiTII I. De Electione Eleat potestate.

RELrciosus in Abbatem alterius Religionis, vel hab itus

id est, alterius ordinis, qui habitu discernitur, eligi non potest , ex hac Constit. A cap. Nullus. eod. tit. in VI. Ratio subjungitur, quia rationi non congruit homines disparis professionis in eisdem Monasteriis sociari: quod desumptum est ex can. In nova. I 6. qu. 7. Beneficia regularia non possunt conferri Religiosis Professis alterius Monasterii, vel Ordinis, quia idem non potest habere locum in diversis Monasteriis, quorum unum non dependeat ab alio :& hoc, nisi ex dispensatione Summi Pontificis, cap. Cum singula. g. Probibemus. de ρκaebend. in VI. Hodie ex Conc. Trid. Sess. i . de reform. cap. Io. statutum est , ut regularia Beneficia, per obitum , aut resignationem vacantia, Religiosis tantum illius Ordinis, vel iis qui habitum omnino suscipere,& professionem emittere teneantur, non aliis, conferantur. Beneficia regularia non possunt conferri Religiosis alterius ordinis, ni si rite fuerint illum ordinem prosessi, d. cap. Nullus. Quod si electio vel collatio aliter fiat, ipso jure est nulla & irrita, ex

23쪽

ό IN CLEMENTI NAs

hac Constit. &d. cap. Nullus. Ex hoc tamen Monachus vel Religiosus non prohibetur eligi in Episcopum cujustibet saecularis vel regularis Ecclesiae , ex hac Constit. & d. cap. Nullud. cap. C m

Clem. Ne Romani. OL i M electio Romani Pontificis fiebat a Ciero & plebe,

can. Ego Ludovicus. 63. dist. Sed tandem schismatis vitandi causa electio ejus devoluta est ad Collegium Cardinalium , ex Constit. Nicolai II. in Conc. Lateranensi ; can. In nomine Domini. ED dist. Hoc jure electio Gregorii VII. facta est per solos Cardinales, ut patet ex decreto electionis ipsius apud Platinam, de similiter electio Alexandri III. ex Rade vico de Gest. Friderici, lib. 2. cap. so. Et ut tolleretur deinceps materia schisematis, in Concilio Lateranensi habito sub ipso Alexandro III. statutum est, ne electio Romani Pontificis valeat, nisi facta sit saltem consensu duarum partium totius Collegii Cardinalium, cest les dea x tiers, cap. Licet. hoc tit. Ex Constit. etiam Gregorii X. alia quaedam statuta sunt circa electionem Romani Pontificis , cap. Ubi periculum. hoc tit. in VI. Sed quia irrepsit opinio quorumdam , quod Constit. Gregorii X. lata pro electione Romani Pontificis per coetum Cardinalium Romanae Ecclesiae, modificari, id est, modum recipere, corrigi, Vel immutari, aut quid ei detrahi, vel addi, sive dispensari circa ipsam , vel aliquam ejus partem , aut ei renuntiari, vacante Sede Pontificia , potuit. Clemens V. ex hac Constit. lata in Conc. Viennensi de fratrum consilio,& Concilii sententia, hanc sententiam damnavit optima ratione, quia lex superioris per inferiorem tolli non

potest, can. Inferior. ai. dist. can. Cum inferior. de major. Obed. L. ult. C. de legib. Imo Sede vacante nihil in novandum, cap. N Uit. ne Sede et a c. aluq. innου. Et Concilium non potest tollere decreta Pontificis, can. Cuncta per mundum. p. qu. 3. Cortus Cardinalium non potest tollere, immutare, vel corrigere Constitutiones Pontificias, Sede vacante, nisi quatenus in Jure expressum est, id est, Constit. praedicta Gregorii X. ex hac Constit. Glossi in cap. unic. Verb. Sede vacante. de schismatic. in V I.

24쪽

VA e λυτε Sede Pontificia officia Curiae expirant morte Pontificis, praeter Camerarii, & majoris Poenitentiarii ossicia. Ossicia Curiae expirant morte Pontificis, quia habent potestatem delegatam , quae expirat morte mandantis,cap. Licet. supr. de osse. delegat. L. Et quia . ff. de jurisdict. Ossicia Camerarii & Poenitentiarii non expirant, Sede vacante, morte Pontificis : ossicium Camerarii scilicet Put consulatur temporalibus Ecesesiae. Olim Camerarii ossicium fuit, temporalia, id est, stipes pauperibus

erogare, ut notat Ioannes vetus Glossator in can. I. g. qu. i.

Hodie est majus ossicium, quod praeest aerario Camerae Apostolicae , 8e habet Auditores, etiam Sede vacante, ut notat Ioannes Andreas hic. Tamen Sede vacante Cardinales nihil recipiunt de Camera, M omnia reser vantur laturo successori, cap. Ubi penicutam. g. Proυisiones. hoc tit. in V I. Poenitentiarii ossicium non desinit morte Pontificis, ut consulatur periculo animarum. Sede vacante coetus Cardinalium non potest inoituere novos ossiciales Curiae. Tamen Sede vacante Camerarius & major Poenia tentiarius, vel aliqui alii ex minoribus Poenitentiariis, quor ossicium non expirat morte Pontificis, si morte vel alio casu , puta valetudine , vel furore superveniente, deficiant ; coetus Cardinalium ad tempus vacantiae, potest in locum deficientium alios subrogare, vel plures etiam in locum unius, quoad Poenitentiarios, si hoc eidem coetui concorditer, id est, communi consensu visum fuerit. Ait, concorditer, quia unius dissensus potest hoc impedire: & hoc speciale est, nec pertinet ad Beneficia conserenda. Collegium Cardinalium Sede vacante nihil recipit de Camera Papae, sed ea omnia servantur futuro successori, d. cap. IIbi periculum. Non potest conferre Beneficia ecclesiastica ad provisionem Pontificis spectantia, quia collatio Beneficiorum est in fructu, & reservatur futuro successori. Selva de

Bene ic. pari. Σ. quaest.2. num. IO. Marcus tom. I. qu. 93.3. Sane.

SI Rominus Ponti sex moriatur extra civitatem, id est, extra Urbem , electio succestaris celebranda est in civitate , in qua desunctus, erat tempore mortis cum Curia, ne mora fiat ele-

25쪽

8 IN CLEMENTI NAS

ctioni: & absentes Cardinales non sunt vocandi, sed expectandi tantum per decem dies , cap. Ubi periculum. s. Hoc sacro hoc tit. in VI. Alias electio Episcopi facienda est vocatis omnibus qui habent jus eligendi, de provincia, cap. Gram dilecto. de elect. Quod si Episcopus moriatur extra civitatem , in qua erat cum Curia, electio successoris celebranda est in civitate, in cujus di iatrictu seu territorio Pontifex mortuus suerit. Et hoc casu districtus seu territorii nomine dioecesis intelligenda est, quandoque territorium pro dioecesi, can. Si quis Episcopum. J6. qu. S. g. Porro. FLεcrio Romani Pontificis celebranda est per Cardinales inclusos in Conclavi, cap. Ubi periculum. g. In eoiam: hoc tit. in VI. Quod si Cardinales omnes simul, vel successive, id est , variis temporibus exierint de Conclavi, ex causa valetudinis, vel infirmitatis, vel alia justa causa , compellendi sunt re intrare quam primum idem Conclave, sub poenis Constitutionis Gregorii X. Cardinales autem Conclavere intrantes, debent ad electionem procedere, secundum statum , id est, locum in quo erantinuonclavi, eo tempore quo E Conclavi exierunt, ne mutetur status Conclavis, & per hoc locus detur discordiar. I. Caeterum.

HO c speciale est in electione Summi Pontificis, quod Cardinales excommunicati, suspensi vel interdicti, non repelluntur ab electione, ut tollatur omnis occasio discordiae& schismatis, ex

hoc s. Alias in electione Episcopi vel alterius Practati suspensi& excommunicati, non postlint eligere, neque eligi, cap. Cum inter R. seniorem. cap. Illa quotidiana. de elect. cap. Cum dile Au. de consuetud. cap. ult. de Cleric. excomm . minijser.

I. Verum.

EL CTr quorum electionis confirmatio pertinet ad Sedem Apostolicam, cap. Cupientes: hoc tit. in V l. & alii qui ex quacumque causa ad Sedem Apostolicam venire , vel mittere compelluntur; ad ipsam, cum vacat, ac si non vacaret, venire, Vel mittere tenemur, ne mora fiat confirmationi electionis, propter

26쪽

COMMENTARII. es

pter spem quod electio brevi fiet, de Ecclesia diu non vacabit.

Casum ad versamque fortunam spectari neque ciVile, neque naturale est, L. Inter stipulantem. s. Sacram . de V. O.

Clem. Causem. CA Usa electionis, postulationis, seu provisionis, per ap

pellationem ad Sedem Apostolicam emissam , tunc ad eandem Sedem devoluta censetur, clim in appellati aut ejus r curatoris, in ipsa causa specialiter constituti, praesentia interposta fuerit, aut eorum alteri intra mensem ab interpositione ipsius, vel post mensem, quam primum commode fieri poterit, legitime intimata, porrecto scilicet libello authentico appellationis ejus copia seu exemplo tradito. Etiam in judiciis Ecclesiasticis appellatio interponitur per libellum , can. Synodum. 17. dist. can. Lotiarius. 3 i. qu 2. Quod si appellatus absit, appellatio devolvitur ad Sedem Apostolicam, intimato libello appellationis ad domum, in qua appellatus communiter domicialium habuit, id est, majore parte anni, ubi domicilium quis habet , ubi quis larem rerumque suarum summam constituit, L. . L. Dus qui. F. i.& L. ff. Ad municipes. L. Cives. C. dein l. libr. io. Citatio fit ad faciem, id est, ad personam , si reus adsit; vel ad domum , si reus non adsit, neque Procuratorem domi reliquit, L. Scire oporter. i. ff. de excus. L. s. g. Etsi forte quod vi aut clam. Quod si domus in remotis existat, Iibelli appellationis intim tio fieri debet in Ecclesia Cathedrali, in cujus civitate vel dice-cesi consistit Beneficium , ut hic , M Clem. Quamvis . de Dr. comper. Ait, in Ecclesia, id est, in valvis Ecclesi .ae; δc ita intellige

dum in cap. Ex tuae. de Cleric. non res ident. Et nihilominus utroque casu in Ecclesia vel Beneficio de quo agitur, appellatio publicanda est: Sc si quandocumque petatur, copia appellato fieri debet libelli appellationis , quia ibi domicilium habere videtur, ubi residere debet ossicii causa, d. cap. Ex tuae. Q od si propter appellati metum aut potentiam libellus appellationis appellato tuto intimari nequeat, appellatio in loco aliquo publico solemniter publicanda, ad hoc ut ad appellati, seu ejus Procuratoris notitiam possit verisimiliter pervenire, ut hic,& cap. Constitu- tu. supr. de testib. L. De puρillo. g. Si quis ipsi Praetori. E. dever. που.

nuntiat. Intimatio appellationis aliter facta non valet, nec causam devolvit ad Sedem Apost Uicam, ex hac Constit.

27쪽

Clem. Constitutionem. . EX Constitutione Gregorii, si quis electioni, postulationi.

vel provisioni se opponat, opponendo contra formam electionis, vel contra personam eligentium, vel electi, sive provisi, & ob id ab electione, postulatione vel provisione appellaverit, appellans in instrumento publico, vel literis appellationis, omnia nominatim exprimere debet, quae intendit objicere in formam electionis, vel personas eligentium , vel electi, praestito juramento calumniae, coram personis authenticis, id est, idoneis testibus : alioqui non potest objicere aliqua, quae non fuerint expressa in hujusmodi instrumento, vel literis, nisi aliquid postea sorte emerserit de novo , cap. Ut circa. hoc tit. in V I. cap. Is qui. cap. Istui contra. eod. tit. Sed ex hac Constit. praedictum capitulum locum non habet, quando quae opponuntur contra formam electionis, vel personam eligentium , vel electi, directe respiciunt jus Ecclesiae, Vel personae opponentis rsed tantum ubi per competitorem vel oppositorem appellantem in sormam electionis, aut personas eligentium , vel electi desectus, puta defectus scientiae vel aetatis; vel personae, puta desectus natalium, irregularitas, Vel crimina opponuntur. Caeterum cum appellans in libello appellationis omittit debitam circumstantiarum specificationem, circa defectum informa Electionis, vel crimina eligentium, vel Electi, non est postmodum super his audiendus in prosecutione appellationis, etiamsi hujusmodi circumstantias, vel probatione ita earum juratus asserat ad se de novo pervenisse. Sententia lata in causa appellationis, postulationis, vel provisonis, non retractatur obtentu probationum de novo inventarum, ut sententia non retractatur obtentu instrumentorum de novo repertorum, L. Imperatores. T.

de re judic. L. Admonendi. de Iurejur. L. Cum de hoc. de excepi. rei fudi c. Tamen sententia vel judicium in causis Episcoporum instauratur auctoritate Sedis Apostolicae, can. Osius. 6. qu. . Oaodsi is cujus interest, puta competitor, ab electione, postulatione, vel provisione appellaverit, opponendo desectus, vel crimina contra Hectum, forma praedictae Constitutionis omissa, eo appellationem prosequente , alius superveniens non appellans contra appellatum in eadem' causa principaliter, id est, tamquam actor principalis, admitti non debet pro interesse com-

28쪽

COMMENTARII.

muni, eosdem articulos, seu eadem capita, id est, defectus Accrimina prosequendi causa, licet appellanti possit assistere, ne colludat, quia collusio semper coercenda est, L. Si perluseris. T de appellat. cap. Audivimu3. de collusione deteg. Non tamen propterea persecutio proprii interesse ei deneganda, id est, actio de eo quod ejus interest. Insuper si is qui appellavit ab electione, postulatione, vel provisione, id es , collatione Beneficii, omissa appellatione, per querelam simplicem agat. Ab electio ne, postulatione, de aliis extrajudicialibus actibus, intra decem dies appellare licet : post decendium appellare non licet, sed licet eam impugnare per legitimam contradictionem, id est,

per querelam , cap. Concertationi. cap. A collatione. de anellat. in

V I Regulariter appellare non licet, nisi a judice. Ab actibus extrajudicialibus appellare non licet, L. Scire oportet. T de excussiumr. Hoc speciale est, quod ab electione, postulatione, & provisione licet appellaru intra decem dies: post decendium a Ppellatio non admittitur, sed rantum querela. Igitur si is qur appellavit, omissa appellatione, per querelam simplicem agat, repellitur ab obiectibus in appellatione sua expressi si id est, non auditur super objectis in causa appellationis, nisi constet ipsum servasse formam praedictae Constitutionis, nisi in casibus exceptis in praedicta Constitutione. Qui appelgavit ab electione , postulatione, vel provisione Beneficii, omissa forma Constitutionis praemissae, licet repellatur ab objectis propositis vel proponendis, contra sormam elcctionis, vel personas eligentium, vehelecti.&ὶ probatione eorumdem: tamen hoc non infirmat probationem sufer his factala confessione adversarii, vel aliis legitimis modis, puta per instrumenta, cap. Cam dilectus. de fd.. instrum.

Clem. In pleris p e. NE Mo cujuscumque dignitatis sit , puta Patriarcha, Primas, vel Metropolitanus, vel Legatus Sedis Apostolicae, si ne speciali mandato Sedis Apostolicae, potest providere de Pastore Ecclesiae Cai hedrali, carenti Clero & populo Christiano , nullusque Religiosus potest licentiari a suo Praelato, ut consentiat electioni de se factae , sine assensii Superioris: 55 si consentiat electioni de se factae sine assensu Superioris, talis electio ipso jure nulla est , cap. Quorumdam . cap. Si religio . hoc tit. in VI. Sic MMonachus non potest ordinari sine testimonio de consensu Abba

29쪽

tis, can. I. I 8. dist. cans. Monachi. I 6. qu. I. Hoc constitutum est maxime propter Religiosos, qui plerumque importunis precibus M per ambitionem captant tales Episcopatus in regionibus barbaricis, ut possint dicere, Laqueus contritim, id est, ut solvantur vinculo Religionis, ut notat Io. Andreas hic. Quod si licentiatus etiam a Superiore electioni consenserit, & in Epist pum consecratus fuerit apiscopali caret honore ; sed in poenam ambitionis, Praelato Regulari ita manet subditus, ut nullus eidem in Religione sua vel extra ad gradus honoris vel administrationis cujuslibet pateat ascensus. Simile statuitur in Mendicantibus transeuntibus ad Religionem Non Mendicantium , Clem. Ut Professores. insr. de Regular.

Clem. Quod circa.

RE tici osi Mendicantes electioni, postulationi, vel provisioni de se factae in discordia ad aliquam Praelaturam ,

extra administrationem sui ordinis consentire non possunt, etiam accedente licentia Magistri, aut Ministri, vel Prioris Generalis. Non-Mendicantes consentire non possunt electioni factae a minori parte, numero, etiam accedente consensu Prauatorum suorum, cap. Quorumdam . hoc tit. in VI. Quod dictum est ind. cap. Quorumdam. de discordia, vel minoritate numeri, intelligendum esse declaratur de discordia & minoritate numeri, quae in facto, id est, in re ipsa, non in fictione vel Juris effectu consistit, ex hac Constit. quia Ius Canonicum odit fictiones ;maxime in electione Regularium , quae est mini favorabilis tquia Ecclesia sundata est in Ordine saeculari. Cum quaeritur an electio Regularium facta sit in discordia, vel a minore numero, discordia vel minoritas numeri intelligitur, quae consistit in facto , non in fictione vel Iuris effectu : puta si totum Capitulum constet ex decem & duobus, & decem unum elegerint, Malii duo alterum, electio Regularis non dicitur facta a toto Capitulo, quod illi duo sint suspensi , excommunicati, irregulares , & videantur non esse de Capitulo: quia in clectione Regularis non spectatur fictio vel Iuris effectus, sed factum tantum. Jus Canonicum odit subtilitatem Iuris Civilis, cap. 1. De Al. con-

30쪽

COMMENTARII.

Clem. Statutum. UAc AN τε Ecclesia Cathedrali, vel Collegiata, res vel

fructus interim obvenientes non acquiruntur Capitulo , Leci reservantur futuro successori, cap. I uia saepe. cap. charisa tem. & seq. hoc tit. in VI. Eodem jure Sede vacante emolumentum jurisdictionis & sigilli Curiae Ecclesiasticae & saecularis,' id est, temporalis , quia sculte Episcopus vel Abbas habebant

jurisdictionem temporalem , cap. Referente. de delict. pueror. cap. Dilectus. de ossic. Ordinar. cap. Si duobus. de appellat. non acquiritur Capitulo, sed reservatur futuro succetari, deductis sumptibus, ex hoc cap. id est, deducto salario officialis, qui exercet jurisdictionem, vel qui tenet sigillum, vel sumptu electionis , qui expendendus est de bonis Ecclesiae, cap. Ut praeteritae. de elect. Sede vacante Capitulum succedit in jurisdictione, quoad exercitium, sed non succedit in emolumento jurisdictionis, vel sigilli, quia fructus suos non facit, L. A tutoribus. g. ult. s. de adm. rutor. Eadem ratione Capitulum non succedit in collatione Beneficiorum, cap. Illa. Ne Sede vacante. cap. r.ec d. tit. in VI. cap.

- 1. de instit. eod. quia collatio Beneficiorum est in fructu, & reservatur futuro successori, nisi Romanus Pontifex jure praeventionis utatur. Hoc verum est in collatione libera: nam Capitulum Sede vacante succedit in collatione necessaria , puta in institutione quae fit ad praesentationem Patroni, vel in collatione quae fit ex causa permutationis, vel in collatione quar fit Graduatis nominatis, vel simplicibus suis mensibus, cap. Cum olim. de major. m Obed. cap. i . de instit. in VI. Sede vacante fructus obvenientes interim non adquiruntur Capitulo, sed reservantur successori, ne dulcedine commodi fructuum mora fiat electioni,& diutius vacet Ecclesia. Eadem ratione fructus minori S E. clesiae vacantes non adquiruntur Capitulo, sed reservantur successori, cap. Praesenti. de inlc. Ordin. in V I. Res vel fructus obvenientes Sede vacante, non adquiruntur Capitulo, sed reservantur futuro successori, nonobstante qualibet contraria consuetudine. Caeterum si Sede vacante jurisdictio S: ejus emolumentum devolvatur ad singulas personas, ratione dignitatis, ex consuetudine, vel privilegio, vel titulo speciali, non est locus huic Constitutioni. Ratio di versitatis est, quia consuetudo nihil operatur quoad Capitulum , quia periculum cst in Capitulo, ne diu

SEARCH

MENU NAVIGATION