D. Hippolyti Bonacossae, I.C. Ferrariensis, Quaestiones criminales in quibus ordine alphabetico ferè omnia discutiuntur dubia, quae iudicijs statutorum causa suboriri solent ..

발행: 1573년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

ς uastiones Criminales

Si sit statutum. quod notarij facientes falsum instrumentum,debeant priuati honoribus. Pone, quidam notarius se- inel falsum instrumentum confecit,postea iterato aliud, ita, quod priuare eum ultimis benefici)s nihil importat.quid iuris ξresp. Bal. quod iudex debet imponere ei aliam poenam .

ut dr in l.Nouerint. C.ut intra certu lepus.cri.qq.termi. Casus autem,quibus Notarij puniantur, ponit Castaneus in cosue.Burgun.6.8.pagi.9o.& uide omnino C pollam.in consi. .in crimi .uide omnino etiam Iulium Clarum.in prac.crim. in S.falsium uer.Fabricans.& in uer.notarius.& vcr.sic etiam& uer.adde quod.& ver.Item notarius.& 9.73.uer.notarius. Et si notaris negat suam esse scripturam.dic ut ait Claudius

cit de notario aliqua.Notarij, & aduocati,qui recusant officium suum praestare,qua poena puniant, ponit Menochiusai trac.de arbitrio iudicis.in casu.369.& in casu.37o.ubi & alia pulcherrima potes uidere.Nox ST A T v τ v M prohibens ire sine lumine sub poena tempore noctis,coprehendit etiam foeminas.ut ait Deci.in coc

262쪽

D. Hippolyti Bona Cosse. IJo

ctissi.episco.*.reuerendissimus rubi dicit,quod si statutum dicat,quod si quis iuerit inuentus ire de nocte,puniatur, ire de nocte non est maleficium. & si vadit de nocte, & cst inuentus . Sed statutum facit vim, & uult quod sit maleficium,cum vadere de nocte sine lumine est inuentus. Et ibi dicit Gan dy.quod si statuto cauetur,2 nullus de nocte ante pulsatione

campanae portet certas res extra ciuitatem, vel 9, nullus ponsit ire per ciuitatem sine lumine, si quis surrexit de mane, credens esse pulsatam campanam .licet fecerit contra .d. statutu non debet puniri.& ita tenet C polia .in cons. 13.sub nu. 2 I. Contrarium tamen videtur velle Alberi. in qq. ad statu. in a. par.q.6.Idem Alberi. in l. liberorum .g. r.ffide infami . ubi dicit per illam literam hoc ita determinari.statuto cauetur, uis non vadat de nocte post tertium sonum campanar, & in te veneris sancti, quo non pulsantur campanar, aliquis repertus fuit post horam, in qua communiter eonsueuit pulsari certa campana, an incidat in poenam sta tuti & certe incidere ait Alberi. quasi ex mente statuentium, non tam pulsatio campanar,quam hora, qua pulsari consueuit attendi debeat. Item si campanarius non pulsauit campanam hora solita, vel

nullo modo pulsauit. & aliquis inuentus fuerit ire post hora

solitam pulsandi campanam, an condemnabitur respon. ut per Vitali.in trac.de malefi .in sor.libelli .nu. 8o.& Euerar. incenturia legali. in loco ab usitato, seu a solitis.& Bal. in l. libellorum. E.de ijs,qui no. inst.&Fely.in c.super. a. col. in fi. de testibus cogen. ubi dicit,4 si committitur maleficium in nocte veneris sancti,quod erit grauius . propter signum campanar, solitum praecedere.quamuis tunc cessauerit,attamen punietur, si praeterierit hora consueta pulsari. limita, ut per Fely. in d. c.cum super.& Bal. in c. inquisitionis .col. fi. ad fi . de

accusa.& ibi etiam Fely. Et statutum puniens deprehensum de nocte,non habet locum in viso de nocte. secudum Ange. Kk a in l. I.

263쪽

e -- siuastiones Criminales

in I. I.C.de petitio.bono. bla.lib.x.de quo meminit Fely. in c.cu non ab homine.col.3.de iudi.nu.6.Nec.d.statutum ii, gat surdum. ut tenet Bal.in l.si quis in graui.S.surdus. ff. ad syllania. & in qq.ad statu.ver.surdus Et qui de nocte incedit. aduersius dictum statutum,alium accusare non potest sic eun tem,nec contra eum testificari.ut ait Fely. in c. prudentiam . in I .col.de mutuis peti. Si sit statutum, quod ei, qui secerit maleficium de nocte duplicetur poena,si post sonum campanae,deputatae ad segregandum diem a nocte, quis maleficium faciat, duplicabitur illi poena. alias secus. secundum Alberi.in l.more romano., inde ferijs. & in qq.ad statu. vide Lucam de Penna in l.qui, agros.C.de omni agro.deser.col. I .lib.xi ubi in terminis .d statuti declarat,quid sit nox & quid dies.& Alberi.in dictione nox.& Felv. in c.si perfodiens.de homicidio. Noctu auteco inmissum sit delictum,nec ne,disternere, iudicis arbitrio est commissum,ut est communis opinio,de qua meminit Iu

Afflic.super cons .in titu.de crimine sacrilegij.nu. I .sel. 8.& Iul. Ferectius. i suo trac.de militari iustitia.nu. 24. sol. I 3 a Statutum dicens. Si quis secerit sic & sic.postea subiungit de nocte,refertur ad utrunq;.secundum Bar.in l. doli. per italum tex. is de seruo corrup. & Fely.in c.causam, quae . de rescrip.&SoZ.in cons. 8.colum.3. ad fi.& in consi. 83.in I.col

Statutum puniens illos, qui vadunt de nocte,debet intela ligi,si inueniantur per officialem. alias sectis. ut ait Ange. ind.3.rcuerendissimus.& Bal .in l .item lapilli .ffide rerum diuisio.&Bar.in l .l uia. in ii.ffide accusa. & Lansr.in clem. Lepciuer. te plano. de uer.sgni.ubi dicunt, quod repertus de n ete,non est per sententiam condemnandus, sed de facto cogendus ad uolutionem poenae.

Statutum dicit, quod nobilis puniatur poena quadrupli

2. eius,

264쪽

elus in quo puniretur popularis,si contingat nobilem delinqre de nocte, uel in platea. An poena quadruplicabit simplicis maleficij, an poena maleficij sic qualificati Et det quadruplicari poena simplicis maleficij. ut ait Bar.in l. I.S.cum plures.issi fami.fur.fecisse dicatur.Et dicit Bal.in l.ultima.C.de,

ijs, quibus ut indignis. quod ibi est argu.ad statuta,quae dicunt, in nocte, quod intelligitur post sonum capanae ad hoc

deputatae,de sero dupliccntur poeitae maleficiorum.ut uirtus statu.non se extendat ad aliquem locum,ubi communiter sonus campanae exaudiri non potest. l.qui semel.C. quomodo& quado.in uer.uox praeconis.& isde decre. ab ordi. facien. l. t. ibi,aduersias scientem.Et Iaco.Butri. diciti quod ubi non

poly uenire sonus, inspicitur nox naturaliter,quia ubi verbo non potest dari ciuilis intellectus, ad naturalem intellectu est recurrendum. Et ideo, si quis deliquit de nocte uera,punitur poena dupli, licet sonus campanar ad illum locum non

perueniret. Sed si deliquisset in nocte ficta,hoc est post pura

lationem campani, tamen ante tenebras, & deliquit in tali loco,in quo sonus campan non auditur ex qualitate noctis,

sed ex simplici delicto . quod est verum,secundum Bal.in d. it. ultima. quando statutum punit delictum, vel maleficium ratione noctis, & omni capite. Sed si restringit se determinato modo ad noctem secundum sonum campanar, non includit aliam. Quid autem de capto post sonum campanae ὸ resp. vi per Bal .in d .l. liberorum de infamibus . An habebit locustatutum, si quis fit inucntus stare, uel sedereὸ respon.ut per

Alber.in qq.ad statu.q. 23 I.in a.par.quod attenta mente statuti teneretur. Sed non attentis uerbis, quia ire non dicitur qui stat. uide Bal. in qq.ad statu. uer.nox.& Plot.in l. si quando. sub num.8 o.Et de damno dato nocturno tempore.uide Roma. in conli.7.& de maleficio commisso noctis tempore tractat Crauetia in consi. i 78. per totum in i . & nos serrarie sein habemus tale statutum. sub rubr.poena eorum, qui in-ucti lucrint de nocte sine lumine.ad quod Apostilla. An sussi

265쪽

i crastiones Criminales' '

LUD, quod dicitur , quod ad euadendum poena statuti sufficit verbalis oblatio, est uerum ad eu dendum poenam legalem, seu statutariam . siccus est ad euadedum poena conuentionale.quia opus est obatione rcali. secundum Ange.& alios in I.mora.ffs lu.matri.& Bal. in l.acceptant.C.de usu.in 3.Oppo. in.2I .q.&Iasin cons. I9.subnu. Iq.in I .uol.&Tiraquei intracta.de utroq; retrac.ubi de oblatione meminit.& Chircontu in tra

Obligare pro alio ad mortem.

I c a x pacto nequeat se obligare fideiussor ad mortem pro alio.ut ait Alber.in l. liber homo.per illum tex.ff. ad I. Aquit.&Caepolla.ini. I.subnu. 38.C.de ser.sugiti.attamelege.vel statuto hoc bene potest induci. secundum glo. in c. cum homo ab hole. xxiij.q. 3.& Ias .in S.quaedam. sub nu.37. insti.de actio.Et homo etiam non potest se obligare ad pugni amputationem, puta,si deieraret,ut sibi manus amput retur.prout tenet cuidO.Pap.in '. 278. Et quis no potest mittere se in manu inimici pro iniuria illata, ut alapam recipiat. Prout

266쪽

D. Hippolyti Bona Cossa. I32

prodi ait Bar.in l. r. fide iniuriis.Item statutum de obli alionibus,non habet locum in his, quae sunt excieri . ut penet Tiraquellus.in trach.de legibus connubialibus, in glo. .nu.

Obseruantia statutorum.

ST A ae v τ v M, quod nunqua fuit obseuatrihm,perinde est, ac si nunquam suisset. secundum glo. in c. r. de treuga &pace.ubi Fely.& caeteri dicunt idem. & Olara.in cons. a 39.& Alex. in consi. I 32.lib. r. Iudex tenetur obseruare statuta abs eo, quod in causa per aliquem litigantium sint producta.quod secus est in co- suetudine, uel reformatione,non inclusa in volumine statutorum.prout tenet Iaifredus.in deciss89. Licet statuta non publicata,non ligent, ubi tamen costat, quod statuta illa diutius fuerint obseruata , non requiritur publicatio.ut tenet Plotus.in I.si quando.nu. 838.C.unde ui. vide Gratum.in responso.49.in a. Statim,quod dominus madauit statuta obseruari, sunt approbata, ut dicitur in prohemio sexti libri.susscit.n.' princeps.scribat super obseruantia,etiam si no scribat omnibus. ut dicit Bal.in consi. 348. in 3.vol.ubi allegat.l. & eo modossde Iega. I.Et nos serrarienses habemus statutum sub rub. de obseruantia statutorum. Ad quod vide Barba.in Ioannina.& Firma.in ver.iuramentum seruare. uer 8. & Ias in l. si probatis.Edere iudi.&supra. in ver.Forma. ubi etiam dicitu omnia & singula statuta censentur ex.d. statu. dare sorma.

Occiser.

EX et A N et a statuto,quod occidens suis manibus,puniatur certa poena.non habet locum,si per alium quis occindi secit. ut tenet Barba.post alios.in tracta.de Cardi. leg.a letere.in a.q.Basilica.subnu. I ubi plene de hoc habetur.

Statutum, quod occidens aliquem in die veneris lancti, quando tenemur esse maxime deuothob deuotione m Chridianae

267쪽

uassiones Criminales

alio die postea mortuus sitὸ respon.IaLinl.illa stipulatione sub nu. I a .ffdeuer.ob.quod sic,propter supremam deuptionem,& cultum tanti diei,quod dicit se alibi non legule . Statutum de occidente loquens, comprehendit laetaliter vulnerantem aliquem, qui postea sit mortuus. ob illud vulnus.secundum Bal.in l. i.infi.C.de nundinis . Late hoc tra' stat Bar.in tracta.percussionis.& in l.si in rixa. ulci.col. verti. posscmus quaerere.ffide sicca. sed propter excellentiam Virtutis alicuius,licebit a statuto recedere.l.lcire . S. Oportet Idivalde disciplinatos.ubi Bal.ffide excusa. tuto . de qua re fusius Iason tractat in l. I. isde legibus, & docto. in I. artifices.

nis temperandis,Vel minuendis. . iStatutum dicens,quod occidens puniatur poena pecunia ria.si Ferrariensis alibi occidatur, non poterit occisor ali pare retortionem statuti,& dicere,se debere puniri poena pecuniaria,quia contra quemlibet hominem Ferrariensem nodebet fieri talis retortio,sed contra populum vide Alex.m La .iequod quis', iuris.sub num. i a. per glo. ibi, & dicit communem illam esse sententiam. Statutum permittit haeredibus occisi occisorem occidere. Pone, Titius occidit Meuiu,an poteriit eius hqredes titiu occidere,antequam per sententiam fuerit declaratus occisor crespon.Paul. de Cast.in I.quae sub conditione.S. de hoc iure. nu. I 2. isde condi.insti.ubi determinaliquod sic . Occidens Firmanum extra territorium Firmi,non punitur poena pecuniaria decreta perstatutum, loquens de occidete,sub poena iuris communis.ita tenet Bar.Ange.Raph.& docto.omnes in l. I.ff.quod quisqi iuris. An occidens alibi,quam ordinauerat, puniatur poena statuit,loquentis de ordinatione occidendi ponit Bar. in q. incip.tatuto ciuitatis cauetur.2 non punitur.ut in l. amici S. ι n.de

268쪽

. D. Hippol ti Bona Cosse. I 33 .

Ede adulteriis.idem firmat Ange. Meti in trac. malefi. uer. existens Florentiae. Statutum,quod dictat,si quis occiderit, cidatur, Non habet locum in eo,qui,licet animo occidendi pcrcusserit, non tame occidit . ut tenet Bar.in I.is qui .ff. ad.l.Comcl.de sicca. Statutum dicens,si quis occiderit plures,capite puniatur, Intelligitur, siue simul, siue diuersis teporibus occiderit. Bal.in l.gd ergo.S.u ait.Ede ijx,qui no. infa.in a.lectu. z.col.

Pone,dicit statutu,si sis occiderit duos,capite puniatur, si si,ssic in mille libris. quida diuersis tepol ib. cccidit duos. an decapitabitur' espon.Bal.in l.quid ergo.ffide ins a. quod aut est punitus de primo homicidio per se,& tunc punietur de secundo poena pecuniaria,quia de primo amplius quiri non potest.aut non fuit accusatus,vel punitus,& tunc si simul de utroq; acu satur, capite puniet ur. Statutum loquens in occidente per se,an habeat locum in dante cautan mortis Carreri. in prac. crimi.S.homicidium. nu. I 8. tene quod non .& AlexanconsIqo. in et .vol. Statutum non habet locum in Attentante. secundum Iasin rub.insti. de actio.pen.col.& Caneri.in S.homicidij.nu. s. quod intelligitur poena. s. ordinaria eadem lege. uel eadem poena.Sed extraordinem ratione doli, animi, & insultus.secundum statuta punientia insultum, & percussiones. Et ille proprie occidit,qui gladio,fuste,lapide,calce, uel aliquo huius generis modo occidit. Nam uerbum occido ex ob & c

do componitur,& differt ab interficio.Na interficit, qui quomodocunq; perimit.ut dicit Asinius . in titu. is de Religio.& sumptibus fune. pagi. 6 o. sub numi4. quod probat ex Cicerone de Terentio.

Oculus.

TAYvro cauetur. quod excecans oculum puniatur vehomicida. Alio etiam statuto cauetur.quod iudex non fa

Hippolyti Bona Cossi. Lι ciat

269쪽

.siusiones Criminales

ciat punitionem de his, de quibus est facta concordia . Die,

quod de excecatione oculi poterit fieri concordia. secudum Stepha.de Federi.in tracta.de interpreta.tur .parte a. sub nu. x3o.Quid si quis oculum no videntem eruit,an punietur sti tuto,de excecantetiespon.Bal.in l.conuenticulamss.col.C. de Episco.& cleri.quod non.quia oculus non Videns,oculus non dicitur,nisi,ut pictus. prout dicit Bal.in q ad statu. veri

Si quis ex forma statuti sit condemnatus,quod oculus dexter illi extrahatur, si per errorem sinister fuerit erutus, deseter nullo pacto cruetur.quemadmodum dicit Paul. de Casti in l.Eleganter.*.qui reprobos.ffide pigno.actio.& Plotus in l.si quando.sub num. D.C. unde vi. ubi etiam refert illud Suetonij Tranquilli de Tiberio Cssare,qui de nocte optime: videbaranore nocti lucet.

Odiosum natutum.

ΤΑΥ vrv M odiosum debet extendi,ut fauorabile. quo ties cxtensio tendit ad fauorem reipublicae . secundum Marsil.ing. Aggredior.num 39.ua prac.cri. Et statutum odiosum in patre, trahitur ad matrem. secundum Bal. in l. quisquis.C.ad.l.Iul.maiesta.

CTAT v xv M permittens offensionem, seu vindictam os O sense,intelligitur de eo tantum, qui est corporaliter OD sensus,no de eo,qui iuris fictione esset offensus . ut dicit Bal. in consi.I 73.lib. y.&Fely.in c.fi.S.is autem.col.ultima. de off.delega. Stante statuto,quod quis possit impune offendi. Non potest offendi pendente appellatione.secundum Bar .in l. r. E. nil noua.pen.appella. Sisit statutum, quod offendens aliquem iuxta domu sua Per tot pedes,puniatur tali poena.an statutum habebit locia,

si quis

270쪽

siquis offendit aliquem iuxta domum suam a parte postericiri ipsius domus ξ respon. Bal. inl.si tertius. arguendo, quod sic. per . c. statutum.S. I .de rescrip.m vi Contrarium postea determinat.

. Statutum,quod offensus in domo sua,possit petere offendentem puniri,Habebit locum, etiam in filio offenso in do mo patris.secundum Bal.ini. r.S.domini. ultimo . per illum lex.ffad syllania. i Statutum,quod punit offendentem aliquem in uia publiae vel strata,Non habet locum in offendente in flumine publico. quemadmodu ait Balan l. fi.i fi per illu texasdeserui. rusti. praedio. quod secus existimat in ponte fluminis.& dirufert strata a via. Nam strata dicitur,quod ex lapidibus strata, vel scilicata sit, via vero absq; lapidibus. unde statutum de una,non habet locum in alia secundum Bar. in l. i.ff. de uia Iub.&.labsit C de priuile domus Angustaedib. xi.& C pol a.in tracta.de serui.rustico praedio in rub.de seruitute viae.&Alberi.tradit in dictione ista&Spiegellius in Iexico & d. m. Alcia.in l.quantum de verisigni & Ualla in e legan Statutum dicit,quod offendens aliquem in uia,quq vadat ad talem locu,puniatur poena dupi irata. Quid si offensio sit facta in fovea responsalutum non habebit locum: quo ad poenam duplicatam.ut tenet Bar.in la iparum.Tde rerum diui.quoniam solsa non est via. Statutum.quod punit illum,qui offendit iusdicentem, nohabebit Iocum,si quis offendat eius uxorem .secundum Deci.in consit. Io I .nume. s. in . v Ol. Et offensa dicitur omnis actus,qui poenam meretur.l.testamento.ffide manu.testa.Ite

sensa dicitur omnis actus, qui prouocat aliquem ad ira-ςundiam.l.cum te.& l.filia.C.de inoff.testa.de quo plene tractat Bar. in l. illicitatio. S. st illicite.ff.de publi.& Bal. in l. quida.isde haere.lasti. . Statutum punit poena centum reum,qui offendit aliquem ιd ciuitate,an comprehendet etiam eum, qui in districtu of LL a fundit

SEARCH

MENU NAVIGATION