장음표시 사용
401쪽
contra aromatorios,uendentes aromata uenenosa.qui capite puniuntur. & idem dicit Villemata. in I.diuus.sside sica. sub num.6o.& Parisi.in consi. I 67.na 4.uol.Et sciendum est, quod uenenci in Persia poena huiusmodi uindicantur,Ampla est petra,in qua capita eorum imposita,alia petra feriunt, quo ad faciem, & caput infre gerint.ut refert Plutrarchus in uita Artaxersis.vide.P.Gerar.in singu.6s .ubi etiam dicit, lmulier,quae timet sae uitia mariti, potest petere,ut sibi caueatur. ut supra ego quoque posui. Et de ueneno tradit Alberi. in dictione uenenum.& Fely.in tracta.de conatu.& Bar.in l. I.Tde parrici. ubi ponit de monachis, qui conati fuere d
re uenenum Abbati. &Grammati. in voto. 3.& uolo. 3o. &magis communis est opinio,quod emens uenenum, ut alteri daret, & attentauit,sed non pcriacit, quia non sit mortuus, non punitur poena ordinaria.& ad hoc allegat plures.nu. I9.& Arno.in dialogo. .&in epitoma. 48. ubi ponit limitationes.Nisi statutum puniret attentatum . quia in attrocioribus semper punitur ct attentatu .Et qui fecit,quod potuit, nec se poenituit, debet decapitari.ut dicitur ibi.num.97.per Carre. Item si quis venenaret fontem,uel puteum,ex quo actu mors sequeretur,ueniret puniendus poena mortis.Idem,si imponeneret medicus,vel alius uenenum in medicamine,furca deberet puniri,quia proditorie se gesserit.ut dicit ibi Carre.Item
si quis confiteretur,aliquem ueneno occidisse,debet constare.Item si mulier accipit medicamina,ut non pariat,decapitabitur.Itidem si ob id abortum fecerit, quod animatu erat in utero.Nisi medici propter matris salutem ita fieri determinassent. uide Franc.Crem in singu. 49. & Cane. ubi supra.
402쪽
Et de uxore uenenata. uide Amanellum .de Claris aquis .in singu. suo. de hoc. ubi etiam ponit, de illis, qui ponunt sibi herbam in pedibus & tybijs,ut appareant infirmi,& sic extorqueant eleemosinas. ut dicitur. C.demendica.ualidis lib.
N. in glo. in uer.plenitudinem qua expensae eis factae in iudicio repeti possunt.& vide.in qq.Tholosa. go I. & ibi App st illan . ubi de mendicantibus ualidis dicit. qui ut pallidi appareant, fingunt se fucatis coloribus ,& exhibent se uulgo
infirmos,cum non sint, ut consequantur eleemosinas. Et de
malo medico dicit Assii c. in decis. Neapoli. 1 23. Et de inclatatore Firma. in repertorio.& in tracta.de Episco.in a. par. lib.nu. 4.& uide tractatum de sortilegijs,& de lam ijs. Et no. dare pocula amatoria mulieri,non est haereticum. secundu Alberi .in rub.C.de haereticis.& Zanneti. intracta.de foro c5 scientiae.& Paul.Girian. in trac.de sortileg.num . 23. Item siquis portat arma venenata, debet puniri acerbiori poena. Vt ait Bal. in l.nemo.C.de summa trini.vbi etiam dicit, occidens aliquem veneno,dicitur cum proditorie occidisse. &Barba. in tracta. de Cardina. lega.a latere. in a.q. basilica. subnume. I .Et statutum de ueneno, intelligitur de malo veneno.Nam lex mala venena uocat,quae ad necandum homines
facta sunt,aut homines aegrotare faciunt. l.3.S. haec adiectio. ff. ad. l. Cornel .de sicca.&l. si quis aliquid .g. qui abortionis.1f. de poenis Bona autem,sive mala venena dicuntur illa amatoria,quae in poculis amatorijs commiscetur. ut ait Bal. in d. f. haec adiectio.& Bar. ind.S. qui abortionis. Si statutum dicat, si quis voluerit venenare, capite puniatur. si quis tamen praeparauit tantum uenenum,non decapitabitur. secundum Bal. in consi. I. in I. vol. ubi plura dicit de venenante. c verbum voluerit,intelligitur cum effectu, & re ipsa quod scilicet fecerit.prout dicit Cremen. in singu.49 .&Deci. in i .non vult haeres esse .fnde regu .iur. & Fely. in c. i. de praesumptionibus.& qui sciens animalia vicini venire in talem locunt,proiecit esse am venenosam,tenetur. ut ait Abb.
403쪽
sylva.Et de herba aconito tractat Asstic. in consti. in rub. de haereticis.num. Io.& Petr Lanande. in tradi. de doctoribus. ubi dicit,quod perdit mures solo odore.Et de herba sabina. tractat Ananias .in consi.primo.per totum.Et de Aqua decocta in argento sublimato,quae potest uenenare in magna qualitate desumpta.ponit Alex.in consi. I IF .in 3.uol. Et nota. st poculum amatorium tempore Aristotelis non erat prohibitum inter uirum& uxorem . ut ipse Aristoteles dicit in lib. magnorum nat uralium cap. I 6.ubi refert quedam uxorem, quae poculum dederat suo uiro,qui mortuus est,euassse.Sed postea fuit prohibitum ex.d. S.qui abortionis. uide omnino Iulium Clar.ubi supra δε Claudium Battandier.in regula criminali.81.ubi habetur plene de his. De uenenante tractat C pollian consi. 8o .Et ueneni crimen est detestabile,& execrand um.& lon ge grauius homicidio. ut inquit Grammatiacus.in d.uoto. 3. Et veneni delictum est occultum. & ideo in eo iudex debet esse promptior ad torturam. ut dicitur ibide
uol.uide etiam Bude. in posterio. ad no. pagi. 3 23. & pagi. 88.&.l item si obstetrix.S.I .ffad.l. Aquil. ubi,si quis ui, uel suasu medicamentum malum alicui in suderit, uel ore, uel elystere,tenetur lege aquilia,si manib.dedit,in sudime. & uide Grammati.decis eapoli. 2.ubi dicit, fuisse decisum, quadam ancillam, quae sublimato uoluit uenerare dominum, morti naturali non esse tradendam. vide.d.m.Alcia. in l. censere.ffde uer.signifi.& Boeri.in decis6i .in fi.&Bal.in consi. ar I .in 4.ubi dicit.quod state statuto,quod qui associauerit,& fauorem dederit homicidae,puniatur. si quis praeparauerit uenenum,& miserit,non incurrit inIoenam statuti.sed punie
404쪽
tur arbitrio 7udicis. etiam ad mortem.& Parisi in consit. I 67.in 4.uol .per totum. & Cassanc. in consuetud. Burguia in rubri.pagi. 1ΦQb num .i s .& submum.3a ubi dicitur de filio,qui uoluit uenenare patrem.plura dicuntur ibi.& nume. 32.& plura tradit Follerius ubi supra sub titulo.dentur capitula.& titulo.Item,quod sororem uenenavit.& Iodocum.in Prac.crimi.cap. q. in titulo .de homicidio peruenen laugi. I 72.6c Firma.in reperto.& Alba.in cons. 72.rino. quod mulieres citius,quam viri in suspicionem veneficij incidui aut inquit Cantiuncula in topicis, in loco ab adiutristis. pagi 268. Et nos Ferrarienses habemus statutum subrubrica. de poena venenantis,uel venenum habentis,uel venenari facientis aliquem. Ad quod statutum vidu Menochium intrina. de arbitra iudico in casui: sues numer 3.lib., Ead idem statutum in ver.scienter. de C sciri fulgu.3M.& Alex.in cos
CTAetur via dicit,quod qui verberauit aliquemipuniatur ii decem mono,quidam puano percussit aliquem, An Punietur statutoΘrespon,Alberi .inqq. ad statuta. q. Σάε. in a. pa, quod non.per s.seruis .inst tu.de injurijs.quia magis dicitur percussio, quam verberatio. l.si seruum.*. sit naulier. se ad. l. Aquit.& Noueli .in prac.crimi.& Bai.& alij in tracta. de Percussionibus.& supra dixi.
STATUTUM , loquens periverbum futurum, Amequirat sententiam responde,ut per SoZLin falleri.in regula.36o.
. Verbum praesumat,In statutis.intelligitur,quado quis propria authoritate facit achini. secus, si de comissione alterius. vi inquit Abiain c.decerminus.de iudi.&Deci.ibi num.6.&αBursatus.in consi. ao.num. icui maxime debeo, propter
coalui 8.Et de uerbo audeat tractat isdem Bursatus.in consii 77.num.
405쪽
' num smbi dicit, quod dolus malim requiriturin eos citrata culpa.dt ideo a icit , quodportans tormentum, quod aretabusum dicit ira rota partiae .pensurae rabita liccntia a magno uiro ciuitatis, vescorani oricialibu&conniventibus ocuhs,& silentibus,nota incurrit in poenam. Et stitimim non habet locum in eo,qui ignoranter contra uenit. sucundum Aris
id Quoties verba geminata sunt in statuto appbsita,scriose; ecnon ex lubrico appotita censent .vt dicit Euerarzin cenaturia in loco.a locutionis geminatione.ad fi . ver. aut uerba scribun tur.& uer.hinc etiam est, inquit.quod quando in uno statuto pluries cxprimitur id verbum , tunc de mente statuit exorbitantis,uel poenalis est, quod non fiat extensio ad aliu
. A M. et ba posita in uno capitulo .statues,latestiguntur repetuta in alijs capituli s,quae sunt de eadem re &substantia. Et re petita intelliguntur, si incontinenti subsequuntur, & actuin
a Ad statutum,quod utitur verbo soletivide Alberi. in qq.
ad stat.q. I a. in I .parte.vbi tractat etia de verbo intelligitur. -r Statutum,quod committiesudici ut cxpediat secundum, quod tibi videbitur,Intelligitur tamen habito consilio peritorum.prout declarat d. A nto. c.ut debitus iade appella.dtinc. I.de constit.quum ibi sequitur Alexandrinus. dc ait ideAnt. 9 in arbitrarijs, iudex dc Det serre suum arbitrium cum consilio peritorum.& allegat, quae habentur in c. ne innitaris.de constitu. Ad statutum,quod loquitur per uerbum placuerit&uidebitur.vide Roma in cons. 3 3.col.a .ubi dicit,u, ambo haec boni viri arbitrium important. vlaizPlin.in repcti. l.si quando. subnum.63 3.C.vnde ui.ubi fusius de hoc tractatur. & moin L I E Ee a dcr.
406쪽
D. Hippol ti Bona Cossa: rao 3
Uerba statutorum, quae praecedunt,declarant ea, quae sub sequutur.l.virum.vers.putousde petitaere.& Paul.de Cassi in consi. Ita.incip.super dubio.
Verbum unius statuti intelligitur secudum aliud verbum eiusdem statuti,vel alterius.modo sit in eodem volumine. l. non est nouum.cum seq.ffide legibus.&l. I . S. & parui. ubigio.& Bar.ff.quod vi aut clam.tata pudor.vbi glo.& Bar. C.
Statutum loquens per verbum praeteriti temporis,No extenditur ad futura,quando tollitur materia delinquendi. ut ait Marsil. in g.aggredior.in pracaerimi. Quoties statutum concedit arbitrium iudici,per hoc verbum,st habeat moderari poenas.Nunquam potest imponere
poenam mortis.'uia Verbum moderari importat diminutionem poenae.ita dicit Maria.in c.inquisitionis.de accusa.& Fely.in c. ex literis. col. pen.& Maran. in Speculo . in A. par. I. cist.subnu. a.
Vbi statutum punit delictum per verba praeteriti temporis , Non punitur attentatum, non solum ex forma statuti, sed nec etiam de iure communi. vi icnet Saly. in l. is, qui cu
Verba quouis modo, in statutis important,quod ibi nuuIa distinctio, nulla restrictio,aut limitatio fieri possit.& ideo secundum Saly. in l. a.C.de noxalibus, si statutum disponat, quod quicunque occiderit quouis modo,decapitetur.Tunc non distinguitur dolo, uel culpa Nec sorte quamuis secerit ad sui necessariam defensionem . secundum Alex. in l. &
407쪽
Statutum, quod utitur verbo praesumat, Non habet loca in eo, qui non in contemptum, sed ignoranter contrauenit . sed notat dolum, & temeritatem. ut inquit Cardi. Zaba. in elem. I.in princ. l.D.de priuilcgijs, dicens. se ita consuluic se in casu dictae clem,quae utitur simili uerbo. Ide tenet Calis
der.in cons de sententia excommuni c.& Fely. inrubr. de . Pr sumptio.& Arno. in commen.6 s. & Deciin c. sene.num. 26. in a.nOδε d.m.Alc. in tract.de prauump.in 2.par. in primnum. I.& a.& Firma. in uer. praesumat. & d. m. C phalus in cons. I 67.nu. I 2.in et .vΟl.Et tale statutu non habet locum in eo,qui alieno nomine lacit. & haec communis in opiniod cundum Abb.in c.decernimus, in a s. de iudicijs. &CO set. in trin. indag. iur. lib. I .cap. a a. Item non habet ipcum , nec ligat hominem simplicem,& ignarum, contrauenietem
di spositioni statuti sine dolo, & praesumptione, seu audacia,
i.& ibi addit Cors eius in singu. ista voco. Ad statutum, quod loquitur per uerbum cuiuscunque coditionis, uel status existat, puniatur, &c.vide Alberi in dictione ista.ubi dicit, quod de sui natura certum seruum comprehendit. & de uerbo intelligitur.vide Alb.in veraeoditio. Verba statutorum no trahuntui ad impossibilia. ut inquit
Ioan Lecircir.intrac.de primogenitura.q. I 6. sub num.6. ubi fusius de hoc dicit.&de uerbo in mare possito in statutis, vide Bar.in i turpia.ffide lcg. I. . Verbum si quis Tam masculum quam foeminam comprehendit. ut est tex. in Li.ff.deuer.sign.&dicit Alber.in quinsio.ad statu.q.6. sub nu. 39. de docto. in .s.l. i.&Gomos . in resula cancellariae.de infirmis resignantibuS.q. 6.pag. Tq. Veibum protegere intelliSitur, etiam cum armis. ut ii G quit
408쪽
Verba statutorum debent proprie interpretat i.Et propriEintelligitur,quod uere dicitur.ut dicit Bal.in usibus seudorii. Jn titulo dc ijs,qui seu. dare possunt.in prin.subnu.3.ad s.&ibi in addi .hoc ponitur. Iudices debent apponere verba statuti, quando pronunci ni secundum formam ipsius statuti. secundum Bal.in qq.
ad statuta.in uer.iudex.nu. a.& uide Roma.in consi.376. Verba statutorum impropriantur, ut minus recedatur a iure ommuni .Hi probat. c.dilectus.ubi etiam ita dicut docto.de constitutionibus.& Corne.in consi. 2o9.litera. y.
Dicit statutum, quod pro quolibet uerbo iniurioso quis puniatur in tantum.Qualiter intelligitur uerbum,& qualiter intelligatur iniuriosum, Declarat Bar.in l. item apud . S. ait praetor. ff.de iniurijs.& in consi.Io8.in I .parte. In dubio verba statutorum, debent intelligi in casu pro prio,& non ficto.ut inquit Caepolla.in consi. Iq.nu. 34. Verbum ausus in poenali statuto, sumitur in malam partem. ut inquit Lucas de Penna.in I.militc5.adfi. C. de re min.lib.xij. 'Verbum usq; , in odiosis excludit. ut inquit glo.inl.id est. fide doso .& Franc. Marcus.in decis . partae. Delphi.q.339. lib. r.Qgyd nota pro statutis.criminalibus. Verbum pro qualibet vice, in statutis intelligitur separatis temporibus.ut inquit Bar.in consi. I o8.in I .parte
C ΤΑΥ v xv M puniens portantem vestem certi generis. Non comprehendit fieri facientem,& eam domi habente, sed non portantem.ut ait Fely.in c. I .de praesump. Et nO.21 licet vestium appellatione veniant omnia tangentia corpuS. l. uestis.S.I.isde auro & argen.lega.tamen in materia poenali.
secus est.propter communem usum loquendi. ut ait Cardi-
409쪽
N appellatione viae publicae veniat strata resp. quod
non.ut tenet Firma in reperto.in uer.via Quod nota apstatutis criminalibus.
I statutum dicit,quod vicini teneantur denunciare male- Oficia.Dic,quod vicini sint,& non ploximiores. vii declarat Bar.plene.inl.si tertius. isde aqua plu.arcen. & Bal.in l. duuersarum.C.de captiuis & post limi .reuer. Et qui sint vicini, ponit Bar.in l. i .& ibi Alex.in apostili. ff.si cer. peta. & Fely. In c.quosdam.in prin.ubi etiam Panor. in Amo.de praesump.&Nellus.intrac.Banni totu .in a.parte.q. SI.& Tiraquellus. in tracta.de utroq; retractu .g. I .inglo. s. nu. II.& SignorOIus.in cons. 3 2.ubi in terminis consuluit C polla.de seruitu. Si statutum dicit, vicini teneantur capere malefactorem sub poena,Intelligitur,si vicini possunt,adhibita eorum diligentiacilias sitariis ut inquit Abb.in c.cum sint.num.7.de eo, qui mitti.in possessio.Et vicini intelliguntur, qui inuicem suexaudire possunt.ut dicunt docto.in l.r .ff.de uerbo. obliga. ubi etiam Moderni ita ponunt. & Bossius.in prac.crimi. in titulo.de rapinis.
Vinus lictori condemnetur in expensis ib
C T A NYa statuto. quod uictus uictori condemnetur in ex pensis, Etiam in criminalibus debet condemnari in expensis.secundum Iasint .properandum .f.sin autem alterutra.C. de iudi. sub nu. at .& seq.& Alberi .in qq. ad statuta. lib. a. q. I9I .num. I . l. I .& Boeri.in consit. 27. per totum.& Grammati.in decis. Neapoli.39.& Mille. in prac.crim .ubi de hoc scribit. quod intelligitur,nisi habeat iustam causam litiga di. secundum Stepha.de Federi. in tracta.de interpreta. ivr.parte. 2.prin.subnu.6I .ubi dicit hoc est veru, qua uis contrariu
410쪽
D. Hippolyti Bona Cos'. et o s
aliqui dixerim,& ita debere obseruari de consuetudine. uide decisionem Perusinam. 32.& Alba inconsi. .per totum.&Ber.DiaZ.in uer. accusia.& Franc. Marcum in decisi paria. Delphina.6 8.nu. s. lib. I. &q. I 9 I. lib. a.dc Gomes in rcgu. cancella.intitu .de annali posscitore. q. .& Claudium. in re lacrimi. i 6.&sequen.®u. Iso.& seq.& Iulium Clar. in practica. crimi. q. 6 a. vers. sed nunquid. ubi ponit plura. Et ibi etiam ponit,quando calumniator puniatur de calumnia.& Ben intendis. in decis 6. ubi uidebis etiam, quis dicatur calumniator,& an de calumnia teneatur accusator. Innocens tamen non debet, nec in sumptibus, nec in aliquo uexari,nec grauari. vi inquit Bal. in l. secunda. in fi . C. de ijs, qui latro. occide. quem ad hoc citat Rotan . a Valle in cons. II. nu. .in 3.vol&ind. decisione Perusina set .Et quando quis suecumbit super articulo iuris,dcbet condemnari in expensis .vt ait Bal.in consi. 47 a. in i .vol. in fi.& Marsil. fusius in consi. I9. in I .vol .sub nu. I .& in consi.36.eo.vol. & in practi .crimi. in Sauperest .vbi hoc habetur susissimh. Et etiam instigator debet in expensis condemnari. vi inquit Marsil. in d.
stigator.& Ange. in tracta. malefi .in ver.Et ad quaerelam. & polia .in consi. s. ad fi.Etiam si habeat iustam causani instigandi. ut dicitur ibi per docto. & Iulium Clarum. in prac. crimi.q. . ad fi . vers sed nunquid. ubi etiam videbis,quando denunciator,& instigator debent in expensis condemnari victori .Et dicit Ioan . de Amicis. in consi. 3I . quod instigator tunc tenetur ad expensas,quando ipse,& accusator, ac denuciator,vel iudex temere,&sine caula ageret. Secus si ex iusta causa procedit.ut ibi latius prosequitur.& in cons. 8a. N in consi. 83.Et nos serrarienses habemus de hoc statutum subrub. de modo & forma procedendi per inquisitionem. ad fi . statuti .ver.Et ut calumniosis.&c. lib.I. & de instigatore tractat Guido pap. in singu. 36 a .ubi dicit,quod instigator dicitur,qui parat accusatori probationes.& sumitur in bonam &