Jus canonicum ad libros 5. decretalium Gregorii 9. explicatum, et per quaestiones, ac responsa in methodum brevem, & claram redactum. Authore R.P. Adamo Huth e societate Jesu ..

발행: 1758년

분량: 722페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

11Σ tu Canonisum . . tio , quia hoc casu imploratio judicis succedit Ioco M. elionis, estque quasi iudicium ordinarium, in quo necesse eit fieri litis contestationem. 3. maenam si obligatio judicis p Resp. r. Vitare debet, ne in iudicando respe bim personarum habeat ,

affectumque Privatuin sequatur. can. 79. cos. II ' φῖ. L. - 14.1f. de ρςn. L. I. f. de Q. Pr 'sae adeoque tenetur

in causis civilibus pronunciare pro illa parte, quae per pensis omnibus , causam habet probabiliorem . Contrariuin damnavit XL die a. Martii 1679. Si vero aequalis pro utraque pM te, appareat probabilitas , neutri favere, causamve pro libitu, caeteris patibus, al- terutri potis adjudicare. Ratio, qyia non est dominps rei controversae.. Nec potest a LL. publicis , Matutis particularibus, consuetudine legitima recedere .

Resp. δ. Judex non terretur , imo non popest condemnare reum , secundum allegata Sc probata nocentem, quem privse scientia innocentem novit, sive sint eausae criminales, sive .civiles tantum . Ratio, quia repugnat juri naturali , huω dictat , aequalitatem esse se vandam inter culpam , s& poenam , inter obligationem& solutionem. It. contra rectam rationem est , puniri eum, qui non deliquit, aut condemnari ad tuendum, iqui nihil debet. a. R iigniri Jμri Canonico c. I. debent. θην rejud. in6.3. Iuri Cressi, iquod L. 6. f. I. s. de o s. Praespraecipit judici judicare secundum ea , quae probantur', atqui tali casu non probatur judicit, quod reus sit no

Resb. I. Iudex ex ossicio potest , imo etiam debet issa a partibus, earuime Advocatis supplere circa ea , quae juris sunt; quia ea spectant ad ossicium, judicis, v. gr. examinare Iibellum , deferre iuramentum , rejicere testes iron segales. Non circi, ea, quae facti sunt; quia judex non debet assumere ossicium partium ; subinde tamen & hoc potest, uti refert . Brunnem. ι rea e desunt Ahoc. pari. juae sun. Res p. q. id circa accertionem tenendum, non tam corrupta praxis i quam Ius divinum modi 23. v. 8. Deuter. c. 16. v. 19. 1us Ecclesiasticum c. 1o. Hevit. bones. Cor. Ius Civile. L. I S. de Q. Pries .

132쪽

ad Lib. I. Decretal. Greg. m.& inaxime Nov. 8. in M. attendi deberet. Engel hie n. Io. ait, teneri Itidicem ad restitutionem acceptorum munerum, etiam ante sententiam, quod tamen limitat. Pichi. b. t. n. Io. Id universaliter verum, multo laudabi-

Iius facturum judicem, si a xeniis etiam spoxialis quarum receptionem permittit consuetudo, & respectu judicis a Pontifice delegati c. 11. g. insuper, de rescript. in o.

abstineret.

. De Majoritate , ct obedientia . dies. i. sv d fit majoritas, is, unde nascatur RUR

ad I. Majoritas est praerogativa sive excellentia -unius prae alio; vi cujus unus est li orabilior praealtero, ut in congressibus, consessu, stallo, suffragiore praerogativis aliis antecedat. Resp. ad 2. Oritur haec majoritas I. vel ratione Ordinis , vi cujus Clerici digniores sunt laicis, can. 6. dist. q. & inter Clericos, qui Ordinem altiorem sunt eonsecuti c. II. h t. cui tamen dispositioni ,in pluribus Ecclesiis est derogatum per contrariam consuetudinem approbatam c. in de consuetud. in 6. Vel a. ratione dumtaris Ordinantis , ut tamen is cui Papa contulit ordines , caeteris paribus , aliis c etiam in concursu & collatione beneficiorum juxta Uviest. R r. a. sit praes rendus e. T. b. t. ratio ibid. assignatur. Vel 3. ratione antiquitatis, seu prioritatis temporis , ut is, qui prius in Ecclesiasticis ordinatus fuit vel institutus, posterius ordinato & instituto, caeteris paribus, de praescindendo a particularibus privilegiis, consuetudinibus, juribus sit Praeferendus, c. I. b.-- reg. yq. in Vel q. ratione privalegii , qua via Patriarcha Constantinopolitanus, licet posterior Antiocheno & Alexandrino, s uper eos principem locum obtinuit, c. 23. de privileg. r. 6. disi. 22. Uess. ratione dignitatis , jurisdictionis administrationis. Sic supereminet omnes Summus Pontifex, cap. 6. hcictitui. hunc sequuntur Caidinales, hos Patriarchae &Primates, istos Archi-Episcopi, Archi- Episcopos Episcopi : post hos in CC. Generalibus veniunt Abb P. Adami mib. H tes

133쪽

M . Ius Caminicum, res usum mitrae & baculi habentes, tum Generales os dinum Religiosorum. Extra Concilia in dioecesibus da 1ure Sede plena primum post EDiscopum locum obtinet Vicarius Generalis, utpote repraesentans Episcopum , P. Leur. in Vicar. Disc, q. 6 inseq, Si C nonici G-rhedrales collegialiter incedant, praecedentiam habent prae Abbatibus, quia tum repraesentant Ecclesiam Ca-xhedralem; secus si inced ne singuli can 12. cauis I 7. Ecclesia Cathedralis praecedit ceteras i ejusque Ca,nohici reliquarum Ecclesiarum Canonicos, qui imme diaest sequuntur, hos excipiunt Parochii Plebates, C rati. Ecclesia ruin Parochialium Presbyter cum reluquo taero sarculari, Inter ordines Religiosos post Cle,rum s mi rem primum per se loeum habent Canonici de Clerici Regulares, tum Monachi, ac denique Μem, dicantes; ex qualibet harum classe, dum in una civitate concurrunt plures, praecedentiam habent, quorun

fundatio sive introductio antiquior est. Ceterum in hac

materi maxime attendi debet c suetudo ' . sities. a. suis sit judex controversiae ortae ratione princedentis, v. g. in processionibus , deductione funerum Ono. Resp. I. Episcopus tales controversias componit, si inter Conventus, 3c communitates Ecclesiasticas , etiam

ςxemptas, li versetur. Trident. 1 f. ar, cap. II. de Regular. a. Si inter disternitatis Lai rum lis siti& agatur in iudicio petitorio, de ipso scit. jure praec dendi, iterum cognitio & decisio cause spectat ad judicem Ecclesiasticum, c. a. dejudic. s. Si agaxur in Positi librio, & Communitatis conventa sit saecularis, nec admisceatur quaestio juris, potest etiam iudex laicus co-snoscere causam hanc de decidere, quia tum cognitiqversarur solum circa aliquid temporale

suis. 3. suid sit obedientia, in qua consistat , cui δε- beatur st . Resp. ad 1. Obedientia, prout est virtus spesialis, definiri potest, quod sit virtus moralis inclinans ad faciendum, quod praecipitur, quia praecipicur. Resp. ad a. Consistit praecipue in I. 9ilatenus est hu, jus Iocir nimirum in reverentia Superioribus exhibemda ; in mandato ab ipsis a ipi do & exequendotii judieio eorum subeundo. Resp, ad 3. - ab omnibus fidelibus debetur Papae.

134쪽

Ad Lib. I. Dreret. Greg. IX. . sIt. Joan. 2I. v. IJ. a. Λ Dioecesinis Episco proprio , c. q. eit. Clerici tamen Episcopo sub:ecti non tenentur praestare juramentum, quo promittant specialiter Episcopo obedienti m , nisi sint Curati, c. I.

b. t. vel inobedientes rebelles, aut contumaces , c. I . b.

t. 3. A Capellanis, Pr byteris, M. Cardinali in Eccletia sui tituli, sed tantum obedientia manulis praestari debet, c. II h. t. q. A Religiosis Praelato, a Μonialibus Abbatissae, a qWibuscumque subditis Superiori legitimo, licex dubitetur, num iusta praecipiat. Engelib. n. 5. quia in dubio est praelamμio pro Superiore. uises. ratione proce ensim is obedientia δε perior uus praefandast Resp. r. Superiori obediendi obli- satio dator solum in iis rebus, ad quas se rius jurisdictio extendit; Mia talis subditiis in liis reias est livstar non subditi. Res p. 2. Ex duobus Superioribus contraria praecipientibus parendum illi, qui major est, scit. quoad potesta

rem praecipiendi respestu talis subditi, r. a. dist. 8. non obstante can. F., 6. ea . q. - . Ordin. Si uterque Superior mandas aequalis sit, etiam in potest te praecipiendi, obediendum illi, cui quis potiori tuetulo subjectus, cum de ex hoc proveni x potestas praemcipiendi . . U. 3. meme inobedientibus sari taeὸ Rese. I. Canonicis constitutionibus inobedientes notam inobedie tiae incurrunt, live quandam infamiani Canonicam, quae per poenitentiam tamen sublato pec to tollieur.

Resp. λ. Non obedientes statutis i deeratis Episc Porum, aliorumve Praelatorum, seu Superiorum Ecclς-siasticorum per contumaciam excommunicari, c.

3. b. t. Abbatissis in sibi contumaciter inobedientes poenam hanc instigere non possunt ob de se m poteuatis Clavium, possunt tamen implorare officium Superioris. ut sibi in edientes excomminicet, c. II h. t. species quid desumitur ex eap. . An ut explicat Mur, hoc rit. Plin.

135쪽

QUAE'. i. si fit et regua, is quotuptiaest Resp. I. TU

gua est securitas personis & rebus ad tempus praestiu ta, discordia, vel magis specifice bello necdum finis to . Sive est cessatio ab armis ad tempus, per quae verba disserta Pace. Alio nomine Tregua vocatur Armisitium, induciae. Resp. a. Alia est Tregua Legatis , seu potius Camon, ca , quia lege vel canone constituta. Perpetua alia&alia Temporalis: alia est Tregua coarventionalis , quae Conventione seu mutuo partium consensu constituta est, estque juris gentium, ean. 9 dist. I. imo juris naturalis c. 3. caussas q. I. ratio datur ab UIplan. L. I. sis passi etiamsi inita fuerit cum hostibus haereticis, paganis &c. Canonica Tregua temporalis e. I. h. t. statuta in usu nunquam fuit; neque , quod dolendum, tregua perpetua sive securitas Clericis, Religiosis, ruricolis, aliisque sonis c.M. h. t. relatis concedenda; Adeoque, quod prius attinet, Christianis etiam licebit non tantuni ex causa

necessitatis per c. I S. caus 23 . Causa comm ditatis die Festo bellare, arg. r. 3. de feriis. . ' ua. An Princeps possit subditos dissidentes compellere ad parem ineundam , se quid praeterea Heendumst Reis. r. Si publica sunt inter civitates & populos dissidia, non

tantum ad Tinguam vel inducias, sed etiam ad pacem laciendam Princeps cogere potest subditos e. Prae1. Si privati inter se contendunt, regulariteν non

potest cogere ad concordiam. P. 124. cap. sem ratio,

quia non potest jus, quod quis habet, tollere. Resp. a. Tractatu pacis inito, Princeps damna lubd1cis tempore belli illata absque illorum consensu remittere potest. Ratio, quia censetur utile subditorum negotium gerere, & quia Princeps Ius habet in bona subditorum, exigente id utilitate publica & necessitate. quae C. communia de Legat. quod ius quia nae ha e Princeps Laicus in bona Ecclesiastica, damna ncclesiis locis piis illata absque Superiorum Ecclesiastia

136쪽

Ad Lib. I. meret. Greg. IX. IIT 2. 3. Dod fit bellum , O an licitum p Reip. I. Bel- Ium est discordia Principum vel. Rerumst. vim & arma inserentium mutuor vel, est status pugnae publicae duorum exercituum per vim certantium, ab iis, qui Superiorem non agnoscunt, institutae. Unde facilis est dis. ferentia cognoscenda inter rebellionem, seditionem , durAlum , is bellum. Resp. 2. Tam bellum defensioum, de quo non est dubium 3 quam osse viam licitum est Catholicis, ut constat ex plurib. text. Scripturae. Modo habeat seq. conditiones. I. Mil. ut adsit legitimas potestat. Deinde ea fa justa, qualis non est, augmentum vicinae potentiae,& consequens metus, ne sibi vel Reipublicae suae 1 ecuturo tempore noceat, Schiara in TheOL Beu L. 1. dum cult. 9. 3. Ut tenentur prius media alia omnia ad impediendam aut reparandam insuriam, damnumque resarciendum, quam bellum indicatur. Sitque hoc necessitatis, non voluntatis, can. 3. caus. 23. q. I. Unde &tenetur princeps a prosecutione belli cessare, dum, eo etiam coepto, competens ab adversario satirictio os-

. s. q. su-am liceant in bello jino vel non e Res 1.

Licent ea omnia, quae ad finem belli consequendum vel necessaria vel proficua sunt; v. g. milites adversae partis capere de occidere, hostiles terras & bona occu-Pare, vastare agros, diruere arces, uti stratagematis. Ratio, quia cum finis sit licitus, etiam media necessaria aut utilia sunt permissa. Resis. a. Neque licet per se innocentes occidere, neque innocentium bona diripere : per accidens autem, re quando ad victoria necessarium est, utrumque licet, direptio quidem bonorum directe, uuae autem ademptio indirecte. Ratio , qui damna in bello insecenda licita tantum sunt, quando necessaria vel utilia ad comsequendum finem: sed hoc de directa innocentis occiflone dici numquam potest, cum sit intrinsece mala; spoliatio vero tantum tunc licita, quando bonum publicum id exigit. Resp. I. Non licet occidere datos obsides, aut praelio devictos parta jam victoria, nisi aliunde meriti sine

137쪽

1is Jus Camnicum. - εinscere arma, semes, annonam nec expilare Ecclessas, Ecclesiasticasque personas & earum bona. Raci ses passim videre est apud ΑΑ.

ctum juxta L. a. f h. t. est duorum vel plurium an idem placitum cisnsensus, scit. de dando aliquo vetfaetenda. Acceptum specifice est conventio ultro citroque habita non pariens actionem civilem , per quae veria dissere a contractu prome tali z Dimit etiam pactum

a nuda pollicitatione. Vide Enges b. t. anum. a tram actione: L. 38. C. de transact. a te mento omnique alia voluntate ultima, quia haec unius testatoris voluntate

Reis. 2. Praeter varias divisiones , praecipuas pactum aliud nudum est, aliud vestitum. Pactum est simia plex aliquorum inter se de re aliqua pactio sive comventio ; sola nitens aequitate naturali r nec habens a jure Bitatem vel actionem. Restitum est conventio , quae avri sola nititur aequitate naturali; sed insuper firmitatem, assistentiam; actionem a iure habet. Vestitur auiatem I. si accipiat, aut ex natura sua habeat rationem dc nomen contractus specifici, v. gή emptionis L. I. g. I. f. b. t. si accedat stipulatis, L. C. de rer. permutat. 3. Si Dctum nuduni adiiciatur alteri contiactui bonae fidei L. 7. g. in fimo, I. Mol. Tract. a. deID. 233. n. 4. q. Si ex alterutra parte sit secuta traditio rei; vel irnpletio promissionis. 3. Si accedat jurame tum. 6. Si instrumentum publicum a Notario cons

ctum accedat. 7. Vestitur item per speciale privilagium, uti fit in pactis sponsalitiis, promissione dotis &α aquaesi. a. salem obtigationem im actionem pariant μή cta nuda λ Rrip. I. Certum est, quod pariant obligati

nem naturalem & in conscientia; quia omnis consensus sufficienter expressus & ab altero acceptatus, nec a

re irritatus, si sit de re licita, Jure naturae obligationem inducit.

138쪽

Id Lib. i. Decis . Greg. m. ii β. Non tamen actionem pariunt pacta nuda is ure Cisili, ut habetur in L. 27. C. de Loc. i 'Cond. t. . g. 4. ff. de Dassi ratio, ne lites nimium multiplicentur Neque de Iure Canonico, cum hullibi extet textus , quo

jus Civile quoail hoc foret correctum. 23. I inam paciscisto sint aut non possint Reis. ad I. omnes pacisci uti & contrahere ) μγssunt, qui habiles sunt & non prohibentur. Ratio, quia ad inducendam obligationem plus non requiritur, suam consensus liber; hic ergo si adsit, neque quis jure positivo prohibeatur , poterit pro libitu pacisci vel contrahere. Res p. aἀ secundum. i. Prohibentur jure positivo Eseeles fleo Praelati, qui bona immobilia vel mobilia pretiose, nisi causa justa de solemnitates a jure praescriptae

intercedant , alienare non possime, tot. tit. de reb. Ecclesallen. Deinde Religiosi in partieulari invalide paciscuntur aut contractus ineunt sine Superioris lacultate circa bona temporalia ρ quia per votum paupertatis abdicarunt a se dominium Se omnem circa res temporales dispo

sitionem.

Resp. ad secundum a. Jure Cisili pacisci non potest

pupillus sic, ut, si absque authoritate tutoris fuerit pactus aut contraxerit, indeque non sit factus ditior, nequidem naturaliter obligetur ad servandum contractum , ted possit se salva conscientia gerere, ac si non con traxerit . L. 19. f. de O. A. L. 4 I. Τ. de cond. iηdeb. ratio,

quia finis legis irritantis contractum a solo pupillo initum fuit, consulere imbecillitate pupilli : atqui factum id non filisset, si sublata obligatione civili remaneret naturalis. Idem ferre , quod de pupillo , dicendum est

de innorenni absque authoritate Curatoris circa bona contrahente , per L. 3. C. dein integri rest. uem de prodigo judice tali per L. 3 ff. de Carat. R. p. ad secundum. Filiusfamilias c Damdiu ;mpubes est, nequidem consentiente patre valide paciscitur vel contrahit , etiam circa castrensia, to. Inst. de nutiL ssun a. Si pubes, valide de castrensibus qua s, etiam sibe consensu patris , paciscitur L. q. g. r. L. de Castri peeal. iilem est de adventitiis, quorum usum D. non habet pater. Invalide vero de bonis

139쪽

I1o Jur Cianonicum. patris arg. L. q. cit. dc habetur clare in L. n. g. 3. P. filius autem, C. de bonis, quae liberis. Notari hic poterit c. pen.

de sepult. in 6. q. Filius semilias etiam majorennis sine

Consensu patris mutuum accipiens non tantum in foro externo tutus est, & urgeri non potest ad reddenduin mutuum, tot. tit. f. O C. de F. C. Wreae sed etiam in M. ro interno in casibus, in quibur uti potes in foro externo exceptione S. C. Wt M. Ratio quia Resp. potuit i υο

mit de ligare.filiossem.& patres in conscientia; ergo: Quod potuerit, nemo dubitat; quod voluerit, inde comstat , quia caeteroquin nec filiis , nec parentibus satis consultum fuisset. Imo de rigore juris saltem post sententiam judicis, licet inde factus sit ditior, L. o. s. a. fad S.C. mced. Neque jurato renunciare potest huic b nescio, saltem vivo patre & durantibus periculis; quia tale juramentum aperte ederet in praejudicium tertii. s. q. Isaenam sti materia D objectum pactorem, foeda quibus pacta θ' contractus iniri possint Resp. I. Inutilitex quis paciscitiu de facto alieno, a I. Institus. Minutil. stimi. uti de fusto impossibili, L. 18 .st de R. 3. Nec licet pacisci, defactis turpibus primum commi tendis , L. 26. de V. iro. L. I i condit. Si tamen pars altera turpe sectum implevit, v. g. puella ob promissam pecuniam jam corporis copiam secit, poteri; haec exigere pecuniam ; quia peccatum hic nullum est, Pirb. b. n. 27. Σ. Non licet pacisci de rebus spiritualibus ,

c. q. h. t. c. 6. eoae plura ad Tit. de Sim. Non de rebus alieni rad transserendum earum dominium, L. IS. Onseq.s'. cominmod. Non de rebus humano commercio exemmis, A. a.

insit. de inutil.stipui. Non de rebus in praejudicium tertii cedentibus. Non de rebus plane incertis, ut explicat SchmalM. b. n. 4δ. Non de haereditate viventis, de quo pacto adiit. Decri ab intest. Neque de non succeden

do in haereditate pateriia, L. D. st de uison legiti haereae.

ubi notandum tamen c. a. b. Lan 6. Demum reproba

tur de Dre Can. specialiter certa pacta, quorum exempla

sunt in e--cit. b. t. c. 7. eod. c. I. de epuli. Oetc. I. eod. in αs, y. ISDeηam sit forma pactorum i x contractuum e R ρ. I. Substantialem a natura & LL. definitam h bent , accidentalem a contrahentibus i ter cap. M. G

140쪽

Ad Lib. Grai M. R ar Possunt insta Ni mntractus iniri vel p*re, id est non adjec Q cie, .tempore, conditione, modo, de tum statim cedit & venit dies. L. 213. g. MUS. vel in diem, h. est, impletioni & executioni assignando diem vel tempus; qu is certum 1atierit, oblig tio quiadem statim inducitur, non tamen statim urget, sed e

pectandum, quoadusque totum tempus fuerit elapsum. s. a. v. at ne HO. vel sub conditione, v. gr. solvam,

si dignitatem petitam, fuero consecutus , quae .conditi si de futuro contingenti sit, suspendit etiam obligationem, usque dum impleta tuerit conditio. Vel submota cum gravamine scit. in si turum , expresso. Per se ut, quo casu statior nascitur obligatio, modo etiam nondum latineto. Vel denique alternative, sive sub disjunctione, v. g. dabo tibi equum vel bovem; de qua obliqgatione loquuntur Α A. ad Reg. 7Q.m 6. aquae'. 6. sae hilo notanda de contractibus p Resp. I. Contractus proprie est conventio ultro citroque habita pariens per se actionem civilem. aquasi contractus est tacita seu pr*sumpta conventio , ex qua producitur Obligatio mediante aliquo facto. Vide Instit. de ἀγινα ex quasi contractu. Reis. a. Verus contractus alius est nomisatus, qui proprium & speciale nomen in jure habet, uti emptio, venditio, locatio dcc. alius innominatus, qui proprium dc speciale nomen non habet . sed venit generali nommine permutationis , licet & haec specifice sumi mssit seleati est hic iterum quadruplex, do, ut des; do,

ut jacias , facio, ut des; facio, ut facias. . In contractubus innominatis regulariter resilire potest pars, quae Iam implevit , etiam re non amplius integra. L. T.. g. de cond. cauis dat. ωή. non serat. a. Verus contractus dividitur ratione modi, quo perficitur, in realem, qui perficiturre, id est, traditione, ut contractus commodati: in lim teralem qui verbis; in verbalem, qui certa verborum forma; in consensuorum qui solo consensu reciproco per ficitur. 3. Dividitur in onerosum, reciprocum aut b lateralem, & in lucrativum, sive gratuitum , aut unilat Walem; hic est, qui un m tantum partem gravat; in illo utrique parti onus imponitur. q. In contractum b.fin quo judex ex aequo & bono proniintlax, qtiamst 'em

SEARCH

MENU NAVIGATION