장음표시 사용
191쪽
IV .ced. Altera est ab ennumeratione duarum sormarum talium conditionum. quae tacite insunt. Aut enim proponentur illae pertinentes ad aditionem haeredum: & in his dubitandum
non est, quoniam ex eo,quod retroducantur,
transmisso impediri non potest d.ui dies.& d. I 8 l. aliquando. t Aut proponentur illae, quae insunt ex natura rei ut est illa c si Arethusa pepererit & licet in huiusmodi genere longius
dubitari potuerit tales. n.sunt,ut non facile retroagantur de essectum legati suspendere usedeanturo verius tamen est, ut in hoc qum: gemnere transinissionem uerbano impediati qumniam di hic verum est,per adiectione non m rari naturam conditionis.d.l.si dies. d.l.aliqui quod si conditio,quae conuenit Blum parti eius de quo disponitur, duntaxat 3 illa pante facit conditionem, non autem pro alia. l. fims.seso. mst. leleg. a. Bart.in .l. Eo. S. caio. inst.
desundo instr. l. fessa. f. fin. cum Bart. ibi decond.& demonsane & in hoc loco statim com ditiserit accipienda pro suspensione actionis&obi gationis cui conuenit secudum expressionem etias, quod tacite inest: non autem pro stupensione dispositionis cui non conuenit: &ideo transmissionem non impediet. 1 t Neque timenda est opinio Bal.CastriSoci S Iasqbus placuisse uidetur ex eiusmodi sermula nimi coniecturam conii tionis; quasi per eam verbis expressis euidens sit disponentis voluntas.l.labeo.Ede silppel.leg. prout potetis velit. I in conditionib. f. t .ff. de condi. & demonst.& quasi geminatio aliquid debeat operari. l. batilla.ssad treb.&ne adiectio sit omnino si macua.l .aliquando e .lit.nostro. Naro solutione huius opinionis & ut diiuerseatrum sententiae in suis terminis detegantur non repugnantes neq; contradicentes, Due tendum est generaliter, ouod ubi quaeritur, I sotan oratio aliqua uel adiectio faciat conditionem,eiusmodi qua lio potest dupliciter i telligi. Primo ut sumatur sensus conditionis Proprie circa conditionem pro impedienda transilissione rei, uel iuris nondum existentis, ut supra in text. nostro. Secundo p est intellisti sensus conditionis,non ut respicit transirmissionem, sed ut est in communi conditi num ui & potestate, scilicet ut deficiente com ditione deficiat dispositio, uel existente conditione obtineat dispositio. Si quaestio intelli-setur primo modo.indubitanter probanda est ampliticatio supra confirmata. Neq; obstant argumenta alterius opinionis si apra relatae r nailla cum suis Authorio.accipienda sunt in terminis secundi intellectus, scilicet ubi quaestio intestiretur secundo modo &quaeret aliquis,
an eo sensu iniiciatur conditio,& verum est, conditionem obseruandam. Aut enim propones eam conditionem tacita, quae omnino
adactum necestaria est, ut supra in primo casu exempli text. nostris si Seius haeres erit J3c hic negari non potest, quin ea deficiente relictum quoq; deficiat. si enim hor uerum est &ubi expressa non esset ut supra in tex. fuit adnotatum longE magis hoc verum erit ubi sub ea sermula reperietur expressa. Aut proponetur illa eonditio, quae stoliam ex igitur, ut valeat di ositum eo modo, quo testator uoluit; veluti si dictum esset pluribus institutis si Se ius haeres erit dato centum & in hac quoque specie propter illam formulam sub ea condi tione &c. Seiri non adeunte deficeret legatum: nam & idem supra constitit, ubi a Seiri nominatim datum esset legatum .non enim a coherede debetur , quoniam de illud censemus reli uim sub ea conditione si ille nominatim
prauatus haeres erit .l. Celsus.f. I. inst. tit. I. Ls plures .inst. de leg. 3.quod si hoc in praedicto casu praedicta ratione omnino uerum est , longe magis idem praecipiendum , ubi formulam testator expresserit sub ea c6ditione legare decina & hic indubitanter voluit testator, persena Seii hoe sensu conditionem facere: quod si relictum a cohaerede quoque deberetur, nulla esset conditio & vana geminatio. Haec est opinionum concordia. Et haec est regula hactenus notandis modis amplificata. Nunc illam intra suos cancellos legitimh csistrin-1yrgo. t Primum igitur non procedet ubi aliae et testantis tioluntas. verum enim est contra Disam Moderi opinionem, uoluntate t santis posse relictum fieri conditionale, ut est casus manifestus in. d.Lin conditionib. f. I. de Cond.&demonstri probat Bart. in sua quaest. ante ultimam oppol huius primi tractatus, s quutur sere omnes Din & improbanda sunt in contrarium per Moder. allegata, qui ab hac
Veritate temere recedunt, aperte mluiu 'tes ex allegatione r Gulae. l. nemo potest. instaeo quasi quod testator mutare non possit ea, quae sunt ex lege . Nec animaduerterunt nihil per testantem in hac uoluntate iniiciendae conditionis, suae dispositioni in legem eo
mitti. d.l. in conditionib.in princ. &. S. I. Lex enim authoritatem ei tribuit ut quo uelit modo disponere possit, vel pure, uel sub conditione , uel in diem; & si ab conditione utcunq; uelit: adeo quod pro voluntariis conditionib. ad suspendendas sitas dispostiones de illis uti misit; quae alioquin sine eius expressa uolum rate
192쪽
tate hoc sensu non egent conditiones, quae si
si Ederent dispositionem. Et haec omnia voluit tex. ind.l inconditionib. s. i.&ideo uitur,a a ut indubitata sit communis opinio. t D bet autem voluntas disponentis euidens esse, quae duplici modo inter alios concludeter tetit colligi. Primb ex uerbis, idq; multiplici
ter. Exempli gratia si dixisset Volo per has con
ditiones transinissionem impediri . sic enim aperie colligeretur sententia relicti conditi natis. Item si dixisset, Nolo diem legati cedere ante aditionem haereditatis, uel antequas ille sit hae: s Item si dixerit, Nolo deberi leatum decedente legatario ante aditam hari tatem . sic enim videbitur reliquis te sub c
ditione si si peruixeris. l. aliquando. in fili. de cond. di demon. l. quoὸ puti. in prini e . lum. dies let. d. Idem in alia simili oratione qua constet per testantem sit pendi ipsam disipositionem lineius effectum principalem, in quo dicimus esse uim dispositionis: sic generaliter in hac materia iure non prohibente sed permittente , conditiones accipi cmus eo sensa, quo uoluere testantes. d. l. in conditionibus. Hic est primus modus quo ex uerbis testantis,
conditionis voluntas in eadem dis sitione Amrile collimida erit Alius est modus paulo subtilior, de hic pertinet
ad ea, quae necessario consequuntur uel ad ea, quae praecedunt&concludenter instulit in sequentia. exemeli gratia finge in alia parte t stamenti, expressionem sectam esse pro conditione uoluntaria; in huiusnodi si, e & circa
legatum cui inerit, adiectam putabimus eod. modo, atque ita pro conditione. repetita, a pumen. in.l. qui filiabus.&.l. si seruus plurium. irasceo.&. l. in repetendis.quarum legum & si-pra in utili. a. fari cis mentio. Talis est fecim-dus modus colligendi uoluntatem disponentis, ut conditionale faciat relichun: Et talis prima regulae nostrae coangustatio..13 t Alia defixunda est exceptio, ut haec regula non procedat in eo conditionum pene quae tacite instant non de eo, de quo dispositi- aliquis obligatur, neq; ut impediat effectam dispositione producenda: seu selum di im
tur ineste, ut ea essem aut confirment si exi-ι stent, aut resoluant, si deficiant: in hoc gen
re conditiosum expressio facta in ipse dii oss-tione, reeia dicetur facta alio modo, quam in- st ;& ita quidem, ut dispositionem faciat cor ditionalem, quamuis inde facilior actus d
structio consequatur, ut est casus in. l. 3. s.filius.
si de libi politium in .l. si ita relictum. f. illi si volet. iast. Luti nostro. ia. l. actus legismi.
dicimus,u tacit E non inerant ipsi dispositioni, quae&ante producit ei lectum sedibilim in rant confirmationi ves resilutioni: & ideo e presse in dis , sitione reddunt actum cotiditi
nalem, qui si talis erit ut conditionem non recipiat ves sui ei lectus suspensionem uitio sic afficietur per eam adiectionem,ut nullius moinsiti fiat d. t actus legitimi. in lin. d. f. filius. l. 3. a
l. si quis sempronium. d. l. non unquam sin au tem talis erit. vi conditionem recipiat per eam
adiectionem eam suscipiet quae contieniunt dispositioni factae conditionali, vestiti in materia relictorum proprie c5ditionalium, ut impediatur transmisi G Haec est altera praedictae mat riae vera declaratio & secundum hos limites, reiectis innumeris nostrorum limitationibus, post aesi uniuersa haec materies. Sed clina eorum, quae taci se insimi alia dicantur inesse per modum conditionis, alia per modii dispositionis, hactenus de his, quae insunt per modum conditionis; nunc vero de illis quae tais cite insunt per modum dispositionis. 1Videamus ex ordine Bart. an& quando horum quoque expressio aliquid operetur ves nihil efficiat & ex hac re cognoscemus', an per expressit cesset tacitum & an pariat in eium,quem non producit tacitum. Et quo res tota prinatim generalius cognoscatur, desiide singulariter ini 1 1 suas species diuidat uni quaero in uniuersum, an ex ressio eius quod tacit dines per in uiridi positio iis aliquid operetur. Qiiod prima si si te fere in lillincte est Edum videbatur, ut in. l.
talis scriptura insceo. n. l. it. C. de in f .st si ibit. conitincta. l precibus. C de impub5. l. iam lioctu .is. de vulg.& pus'.& l. titia. E. ad leg. silcia.& l. 3. C.si pend.appel.& l. i .ff. .& l. celsus. T. de arbitii 16 t Attamen secundum Bart. & ni Vis communem in hac quoq:.q.definitio est a armatiua& pro regula recentum siti. H espressiri nooperetur,sed eadem ut virtus taciti & expressi, per text. in. l. si arrogatoriis. de adop. &l.cum quid. s. si certi pet. Et pro selutione contrari rum ex sent si Bart. declaratur praedicta reg plurib. modis. veluti prim5, ut procedat in lais, quae insunt necessitate ut in. d. l si arrogator. quarta enim arrogato debetur ex ptincipali costitutione non iudicio testantis; non aute procedit in his tuae insunt ex voluntate, ut ind.l. talis scriptura. intellige ex voluntate missiua. Item procedit in his, quae insimi concludenter: G autem in his quae insuat praesumpsi . ut ia
193쪽
min. l. .Qde inst.& substit. Item procedit ne quid noui inducatur aduersus eum, quo etiam tacite fuerat aliquid dispositum: no procedit ad impediendum comodum uel eius
augumentum ut in . l. titia Ladleg. falc. Item procedit in his, quae exprimu tur eodem in do quo insunt: non autem in his, quae exprimuntur alio modo, ut in. l. 3.C. si pendente ampsi Sed quoniam dicta Bart. obscura & ism-cilia sunt , ct a pleri': male intelle la & ideo
temere dciniuste a plerisq; reprehensa praescr-t1 tim a Modero ' operepletium cst, ut singulas Bart. quaestiones principales adnotemus, exponamus, & aduersus alios iure suadente tueamur. Hinc enim apparebit sere una Bart. hanc materiam exacte percepisse, neq; sibi co- tradice ei alios uero ab eo recedentes grauiter hallucinatos esse. 78t Pono igitur primam conclusionem,ubi dispositio micae neces ario inest, eius expressio nihil deicit . quod adeo uenim est, ut non desinat dici dispositio a lege subintellecta neque
est arroducat effecta, quam cum tacita permanet diab homine non expressa. ut est casus ind. l. si arrogator. V. de adopt. licet enim arrogator quartam filio relinquat: attamen dicitur arrogatus quartam illam habere ex ptouidcn-ria principali sc ex lege, non autem ex testantis iuditio: at a: ita propter expressam disju li-rs' tione non cessa quod di tacite inerat, i dum illud tacitum cx necessitate incrat. tale en in in , ut uariare non possit ueluti & in .l. quonia.. ode inopic. cstam. Quod si talecisset, ut &minui uel tolli posset, ut in. l. pacisti s de pael. in.l. quod si nolit .s si quis ita. isde editic.c dici.
C. lepraescrip. v. v lxxx x. an. iaci Cmnino
idem csset:& idco non sine causa uerbo nec Lstatis si it usis hic Bar. Eadem iamcn concluso illum habet expeditum intellectum , ut e pressio non operetur in praeiudicium vcl damnum seu grauamcn eius. pro quo tacite quoq;
iso dis , sitio per legem fuit introducta: 1 ree etamen expresso posset illius commodum augere , ut est casus in. l. titia. l. ad l .falc. sicc'
dum di positioncm iuris antiqui, quo salcidia
non poterat prohiberi: attamen relicta in t stamento aliquid deicit secundum uoluntatem disponcntis Ac in eius fauorem, cui remittatur.
Illud etiam ei scit exprcsso, Q hos si dubitum ex lege dici etia debitum eY dispositione hominis. d. l.titia. ad leg. salo.&. l. si ita stipulatio. si de uerb.obi sentit & Ruin.in IV. nostra, que inuitur do Tom. du inquit corcratur opterusio, ut sit nouum hiris vinculum O. Probauit ante illos Bart. qui uoluit, expressione aliquid incere posse in cius fauorem, cuius gratia tacitum inerat, sed non operari aduersus cius commoda. Et est passim & bene probata haec sententia, ut debitum eκ necessitate legis, expressione non desinat dici debitum lesis: ieiuE tamen fieri possit, ut idem ex noua qu uel minis dispositione tanquam o nquo tulis uinculo debeatur. hoc enim respicit eius cmolumentum , pro quo lo ita disposucrat: non autem damnum de praeiudicitum. Haec cit prima concitis o . . . a6i t Secunda est concluso ubi taciturn incito dispositione legis non tamcn nccclinati sedcx uoluntate hominis selibri, perii; is sua, cxprcilio operatur Z inlcr alia ciscit, ut dicamus adcsse cxprcstam ipsus hominis dispositioncm, non amplius icsis uel ab ea si bini ellcctam ; x nde hic illa siquentur circeia, quae producit hominis dispositio expressa, tapia alia
quae si quuntur ex tacita, ut est casus in . . talis scriptura. insicco. citi non contradicit et cxt. in . l. non reci .C. de fideius. Sed male a Doci .con- 'Isa tra Barti alleg. eius mente non acccpta.
cuam contradicit sibi Bart. in his, quae insta scribit in sua distinctione. de arguedi sunt Mo- de qui ausi sunt dicere post quosdam alios, praesuppositum Barti esse induob stlsum,&'bi ipsi repugnans. Primo in co, quod ire luit in prima oppositione olinari tacitum ubi in .cx voluntate in ira in distinctione ubi inest
in uoluntate, noluit operari inpressum. It cinita co. quod voluit in cad. prima oppos. inellain. d. l.ralis scriptiira .cX uolutate, de infra indistinctione praeter voluntatem dc o disposit ne legis. Nam isti non penetrarunt quid sub his terminis subtilit cr de prudenter senserit Part.neq; cognouerunt uim distinctionis uoluntatis pcrmissus dedi postiis de quenaadmodum illa permissua dis, sitione legis fit; ponat, de recie dicamus ex voluntate di quod cito dispositione legis. Item quemadmodurecte dicamus praeter uoluntatem quod est ex permissua, non autem ex dispositiua : quae iusta qualia de quanta sint, vera ratione ex
i 63 1 Tertia est conclusio, ubi tacitum mel l ex uoluntate dispositiva de ubi aperte & con denter constat illud inesse, eiusm i expremo
taciti non operatur praeter nominis adiectionem: quoniam in hoc casu expressiani uocabimus quod prius erat tacitum sed eade est vi tus taciti de expressi.l. cum quid. ff. siceri pet.cualiis concordata allegatis. Quam
194쪽
i σε t Quam est conclusio, ubi tacitum inest
solum praesumptum amuis ex uoluntate dispositiva, eius expresuo magni est momenti. fit enim quod erat praesumptum certum & manifestum, atq: ita concludens de probatum, ut
in sequantur effecta, quae necesse est produci ex manifesta & probata dispositione, & saepe longE plura & maiora & alia, quam illa, quae
oriebantur ex praesumpta voluntate, ut inc sus in d. l.praecibus C. de impub. coniunci . l.
fin. de inii.&subst. Et Daec pulchra&utilis conclusio videtur indistincte uera & gen raliter . mittenda, &si multa prima fronte ei Dis P pponi, quae tamen facile solues petriis offa ueritate & illis adnotatis. quae dicta sunt in l. cum quid. ii si cert. pri.&haec s it Bart. i 5 in et . oppos huius secundi tradi.' Sed quaeres,
an verum sit quod nostri opposuere Bari quasi . seipsum confundat. dum in ea oppos . expressionem eorum quae insunt ex uoluntate cisi sitiva, uoluit crari :cium tamen idem Bart.& in prima oppos& in ultimo membro sus distinctionis apert dicat, expressionem eorum, quae insunt ex uoluntate dispositiva, non rari. Sed in prima oppotitione loquitur de voluntate permissua, quae non idem est cum uoluntate dispositiva, ut infra exponam, &modum utranque cognoscendi tradam, & illa etiam operatur ubi fuerit expressa, ut per eundem Bart.in prima oppos In ultimo membro suae distinctionis loquitur de voluntate dispositiva non quacunq; sed probata & concludenti. tali enim casu expressio non Operatur . Vbi vero est silum praesum pia, sane operatur eius expresso, ut in secunda eiusde Bart. 166 oppos Itaque sciendum est, vel si in uulgari substitutione contineatur tacita pupillaris: hoc tamen est cx praesumptione, non quia in nifeste& concludenter &necessario probata sit inesse haec uoluntas. Lia hoc iurciis. de vulg. atq; ideo in contrarium quoq; & coniectui s&probationes possunt admitti, ut per D . in s.l. iam hoc iure.&.l. a.&.l. ceturio. E. de vulg.& pupil.&.l. praecib.C. de impub.
167 t .aeres adhuc quid sit in causa, qudd illa
tacita no parem hal at virtutem cum expresssa, cum iniit dispositiuE& militet regula. l. cum quid. i. si cert. t. Respondeo, ex iam dictis colligendam me rationem. non est enim disserentia in eo, quia una sit tacita alia pressa :sed in eo cum Uret. quia in alia est praesumptis ,r68 in alia est certa ,s batio. t & inter praesumptu& probatum concludenter sispe de multum in-i6yteresse potest; tu luti exempli gratia in tractatu excludendarum personarum, qui b. t Hi tima in esus bonis debetur, de cuius successi ne erit quaestio. in hoc enim tractam praesiuia 'ptionis tantumpondus noluit lex si cere, ut . eas persenas a successione ex ludat: notandus 'casus in .lai duobus. issile testam.minit. in . l. qui duos.&cium in bello.&. s. i. st de reb. diib. dc ideo factum est, quhil illa iuris praesumptio, qua dicitur pupillaris inesse vulgari, mini ne susticiat ad exclusionem matris. non enim peream aduersus matrem probata fuit pupillaris i nam in bonis filii matri legitima de ,ebatur. Lnam de si parentib.st . de inois test. idq; diligentilis rem consideranti euidenter apparebit ex
.l.fin. C. te inst.& subst. Non igitur in tacitam
praesumptam excluditur mater, quia non probata, non autem quia tacita: nam pro ea probanda minimξ sufficit praesumptio aduersus
persi,nam, cui tam aequo iure debetur imitib. ma: 'uod si proponeretur haec tacita, aliis cmiecturis concludenter probata quamuis tacita: 17ol attamen cum communi sententia mater ea a successione repelleretur. ut recte placuit D .inis l. a. de . l. centurio. Ede uulg. Sic voluit Bart. quod supra positum est in quarta cω clusione, ut expressionis uis de potestas in eo casu leuis non sit, in quo tacitum statim inesset ex voluntate pra inpia non concludenti &probata: nam per expressonem sequitur Hara& euidens probatio in ea quoq; specie, hi qua praesumptione sola aduersus certas persenas probari non possit: sed si tacitum inest et non
praesumptiue, verum manifeste & concludenter, eius inpressito non operaretur. Haec suit Bare sententia : qua bene intellecta corruunt omnes Moderi positiones. Et ex ea colli ει da est notanda exceptio regulae praesentis ina i17 I teriae, i si quoq; nostrae accommodata.' Le sis enim definitio, ut expresso eorum, quae instini non operetur, ad ea non penine quae dicentur inesse ex uoluntate praesumpta dc quε non est certo probata, neq; manifeste de con cludenter apparet. hic enim expressio opera
tur; iam enim perea manifesterrobamus diaspositionem, quae prius suerat sol sim praesumptiua: unde sequentur cfecta, quae parit dispositio probata de concludens, longe maiora& uberiora, quam ea, quae parit dispositio soliun praesumptiua; cuius res apertum fuit αλ plum in pupillari expressa, quae matrem e cludit eciam tamen tacita praesumpta contra
matrem non admittaturi de tenenatam est,
huius res differentia fuerit non in simplici re latione taciti de expressi; scis quoniam alia est praesiimpta de concludenter probata, aliavem manifeste de necessario probata. Hic estis
195쪽
. modo iii catini ciuam inesset, potest operari.
ς inter copulam &coniunctionem cos rit & argumentum m f. i quis ancillam. inst. Vis tali Ang.&oret. putent non interesse, Nil sollim spectandum euet an facta sit expres
uel non sit facta in ead .l. 3. C. si ped. appel. Sed bene intellecta mente Barti communis in suo casu probanda , ubi recise accipiemus alio modo s ciam exprestionem, quam tacite ines- χ prout uoluit luc Bart. Id sener alii r in hac
rnateria seid omnes probarunt, & quasi pro 'uniuersali limitatione regulae fuit ab illis saepei 3 repetitum Neq; obstat ulla ex parte text. in .l non recte. de fideiussile quo mirum quammat E ssentiant Moder.hic num. et 78. praesertim in eo quod putant ibi ut iuriq; fuisse cxpressu,
ct v ins blidum tenerentur, & quod ex epistola Diui Adrait in s.si plures. inst. de fideius. --
pressio operaretur, de quot. M. paulo post di-
taciti legati cuius dominium rectauia in lega. rarium non transscitura.seria viti filii . . iii .instaeo. ii in cnim tacite cx mcrae sine vcrborum significatione, at a. ideo uim liab fi cicon misit , nec est iter uin lcgatum, ut supra ossici cliin. l. i. sed ubi exprimitur voluntas , co i quitur di translatio ipsi, iure. dum ςnim iaci bis re .
aertur, iam non est sela fideicom. dispositio. sed dilegati: atq; ideo recte dicimus in hoc quoq;
asia rem ali rexpressam, quam tacite incisci. Maec de quinta conclusione.
Sc . quoniam in harum conclusionum tractatui vitae posuere Doct. & in multis ausi sunt
contradicentem opinar Barti expedit ut quaedam insignia& suas tanquam principia in ipsis conclusionib.Part.supposta, cui denti iis inlacein deducamus: ex qua luce oppositionuia
tenebrae praesertim Moder. penitus fugient &111 et anescent. t Primit in igitur consideranduist, quod in hac marcita explicanda Bart. mul nam interesse voluit inter uolliniat in critii i 6 suam&uoluntat cin dispositivam. t liciti&indispositiva multum interesse inter cam ,
rae sit praesi in pta iselum quanauis dispositi ita
inteream, quae sit concludenter probata.
Et ubi agitur de permis liva. eam de ex legis di sitione es e putat & ad dirierentiam dispontivae ut iris r. in distinctione sua: illam etiam ibi praeter uoluntatem scilicet dispositivam. quam supra dixerat ut in prima oppos . ex u lantate scilicet pernus iura, non ex praecisan cessitate. Vnde insero, non bene reprehendi Barti ab Imol.Aret.& Mod . in eo, quod putarunt dici ex uoluntate di positiva re quod est es dispositione legis, a qua testat )r non recessi sed cum ea seconiserinasse uidetur, utp'Barcindaurisiurandi. s. si libertum. is. de oper. lib. ina.si duo. 38 ff.de ama aer .ut & in legato & stipularione , alioue contractu die non
adiecta, censeant dispositive voluisse testantes uel contrahentes, quod relictum uel debitum sit praesens. l. eum qui calendis. s. quoties. l. liber homo. s. decentas de uerb. obi.& d. L talis scriptura. Haec obiectio cessat cognitis terminis uoluntatis permissiuae & uolui itatis disjhostiuae. Arbitratus est Soc. priori casu ap- lari tacitum ex dispositione i is, non hominis: altero autem casu ex dispositione hominis sed ille non aperit modum cognoscendi an insit ex dispositione scpis uel hominis,
neque s luit obielaones Imia. & Aret. quasi
utroq; casu adiit uoluntas disponentis. Alia est subtilis Ruin. inici pretatio, ubi antecedahominis uoluntas dc sequetur disi assolegis, quae de dicta uoluntate aliquid caueat: in hac specie dicetur legis dispositio de tacitum secudum uolum iem dispiatiuam. Vbi vero lexa princ. aliquid statuit praeter hominis uoluntat cm,ac ea deinde sequitur, quam disi ostio
ni iuris communis consorine putamus, in hac specie lex praecedens causa c si uolsitatis: de crit casus primae sententiae huius diuisionis. Sediam; Riun. docet quc madmodum cognos as, an praecedat, an sicquatur tacitam uoluntatem dis sitio legis: hoe autem non exposito res adhuc latet, quae sit uoluntas perminiua & quq . dispositiva: cst etiam quaeicinda ratio, oua factum sit, ut uno casu dicatur uoluntas dispositiva, alio cauia dicatur non dispositiva. cium tamen utroque casu eadem uideatur cile uoluni 7 tas. t Nos igitur caeteris reiectis ueram putamus atq; tuemur Tom. doctrinam: δ: pro exacta rei obsciam cognitione dicimus,aliquid
a lege subiistelligi . duplici modo. Interdum lex hoc facit non quas ex dispositione noua ,
sed in consequentiam cnectus quem l producit propter exiresiam dispositionem: & hoc modo tacitum, scilicet quod a lege intelligiutur, non dicemus esse secundum voluntatem
hominis dispositivam: ideo quandoque dixit
Bari. ut sit pra suit relatum esse praeter voluntatem . illud enim dictum negat uoluntatem dis 3 sitiuam, sed non negat permissiuam, de secundum eam in oppos prima dixit Bart. esse ex uoluntate, scilicet hac permissiua non disy stiua : quoniam in tali tacito non accipitur aliqua
196쪽
aliqua noua dispositio nes: tacita, quaesit distincta ab exprini sed dicitur se a dispositio
legis descendens per consequentias ab illo esse inducto a lege propter expressam dispo-stionem;& in huiusmodi terminis probandues quod dicimus de imato de contractu non adlisa die uel conditione, ut ex illis presentidie nobis debeat.d . l. eu qui calendis. d. l. talis scriptura.non. n.in hac specie hoc a l. pbatusuit,quasi lex noui aliquid tacite disponi intelligat Aa a legato ipse uel contractu distinctu sit ,
ut pr senti die debeatur; sed magis lex cum induxerit, ut eiusnodi legati uel contractus dies cedat & obligatio producat hinc factu est, ut presequentias praesenti quoq; die debeatur: &ideo non est noua dispositio, sed legis di hic e
sectus cui non repugnat testatis uel cotrahetis uolsitas: atq; ita in huiusnodi casibus erruitur lates permissita uolutas. Sunii et psit exeplain. l.si duo. ffide acq.haered.ubi ex pluribus lipredibus unus adit haereditatem. quis ab initio parte soliam adeat:atrame post cohaeredu repudiatione omnib.oneribus ii reditariis obligat, nsi ex nouo quasi cotractu uel actu uel connem
si distincto ab illo aditionis actu primo: velim hoc sequiturr cose luditas illius effectus, que
lex i aditione prima dr inducere .illa.n. voluit, eu heredε insolidia teneri.q adierit alio cohaeredensi adeunte. Est aut ξ hor u & similiti casuu& hui' primi capitis ro coclud&: na sicuti iuriseisinus a lege aeducitur sic & ea. quae in tale-quetia effectus iuris a lege producti ueni sit, di ceda sunt ex disi ne legis& inesse praeter uoluntate hominis dispositiva. sed recte ex uolutate permissua. non est .n. illius hominis noua
tacita disp6. sellim expressa & permissua illa.
qua dispones potuit Τhibere: dii uero no Phibuit, uoluisse dicimus. permissuξ, eam tacita legis dispositionε pertinentem ad consequentias effetius sui dilipositionis expressae. Haec edeclaratio primi modi quo aliquid a lege sub intelligitur,& tacit si pol dici ex uolutate .cvno modo permissile, non aut alio.sili sipositive. Interdum lex taciti aliquid intelligit ut& noua dicatur tacita dispositio ultra eam siue suit ex- 178 pressa: t&hoc modo tacitu inesse dicemus siti uoluntate dispolitiva quasi recte colligatur tacita dispositio ex uolutate ipsius dispondiis.& in huiusnodi teris accipi eda sunt qtiae de tacita pupillati colenta in uitlgari dici de tradi solent. eam .n. substitutione lex probat vis noua
dispositiona distinctam a uulgari: tacita tamen appellamus,quia non fuit cxpressa, sed dicitur
ex uoluntate dispostiua , quam lex praesemit. Ad eos quoq; terminos pertinet illa tacita dispositio, qua aliouis decedens sine testamento.
l gitimos haeredes honorasse videtur. hoc. n. fit
ex dispositione hominis noua separata a disj1ostione legis, qua haereditas intestati desert I
gitimis. l. coniiciuntur. 1 f. de iuri codicit. Ad eosdem terminos referamus.text.& reg. L cum
quid.issi cert. 'et .lex tacitu probauit pacta, ut creditori aeque bona reddatur tanqua mutuo adiecta dispositionem dillinctam a coninaetii mutui expresso: & ideo tale quoq; pactum nota sela legis constitutione, verum di si si dispositivam hominis uoluntatε prudenter cli Bin. post tex. inesse dicimus. Ide in caeteris similib. inlis. Talis est secundus modus, quo potest cognosci tacuit quod ineste dices ex uoluntate hominis dispositiva. Et haec simi perpetuo o seruanda an lex aliquid subintelligat cu noua suauis tacita dispositione,& ibi sciemus, tacitu inesse ex uolutate dispositiva ut in secudo mi An lex aliqd intelli sat sine noua tacita dispinne sed sollim p consequentias essectus, que lex producit propter expressam quam reperit dispositionem: & hic sciemus, tacitam inesse ex dispositione legis & uoluntate non dispositi- .ua , sed permissua. Haec de modis cognoscendi utranq; tacitam speciem ex utroq; v luntatis genere.
i Vt Deinde&secundo loco cognoscendu est, quid intersit, quod in aliqua spξ cut supra inter
conclusiones licuit animaduerteros expressa dicamus cessare tacitu, ut ia appellet hominis exprimentis no legis tantum dis ostio. Bart.
vi & c era. docte rem hanc tenuit & sensit per effrenam hominis dispositionem illa produci
estem,quae necessario parit expressa dispositio hominis quatentis dicitur dispo hominis non
legis:qd si adhuc sola dispo legis a cederet, ut
in his, quae sunt ex necessitate neq; per homine
mutant, expresso non operaretur, ut ind. l. si arroFatoriis de adop. l. lin. C. dei nos testam.
Sed hinc alia praeter illa,quae sequuntur ab expressa disse,sitione non consequentur. idem enim in caeteris erit ac si non esset facta expressio&remaneret res subintellecta, ut est texti
in d. l. talis scriptura. dum Iurisconsilit refert adiectionem illam quo ad legata praesentia in eo superuacuam,quod ad uim & legati effecta
pertinet. in his . n. nihil efficiti attamen cum
propter illam adiectionem testantis dispositio sit expressa, legis vero tacita . sequitur ut uerba illa. quibus dies non est adiecta, ad eiusmodi legatum expressim de praesenti relictum, non
rererant: qua uerba prae se seruttitestate noluisse ea mutari,qui ab illo aperte suerat disposita: sed duntaxat ea aerogari, quae altae praesentia intelib
197쪽
intestigebantiir prauer esus voluntatem dispositivam,&solum ex permissiua cpratenus ipse contrariu non statuebat,prout ibi statuit prorogado diem in eis,quae alioquin ex ime praesentia & ipsa suissent non annua, bima, trimai 8odie luenda. t Et hinc insero , 9 non recthputarunt Docti & praesertim Moder. obstare
text.imi .non recte. C.de fideius & illo destrui theorica & tractatum Bart.nam multa coprehendetes dicimus ubi cum ratione per expreΩsionem partis, ut insolid si illi teneantur, n6 e fici quodienuntiatu videat beneficio diuisio. nis ex epistola Diui Adr. p bato.n n. sequit
hic neces lario,ut ex contrahentiu dispositione cautu sit insolidu,eos teneri, non aute ex t is dispositione .itaq; tex.no nega quin & h .dicatur ex contrahentium dispositione & hoc faciat expressio: non etiam negat, quin sequantur eisina que necessario producit illa di olitio,quae dicitur etiam ab homine expreua &non a lcge tantum intellecta. igit Non etiam obstat tex. in l.liber homo.&d
pressa illud efficiat,ut praesenti die debeatur ex
contrahentiu dispositione non amplius ex tacita legis dispositionesin mente contrahentiu permissiua: non tamen esicit, ut post die primu petitio di ferai.non.n. hoc statuit, quia per hominem dies sit expressus , quo praesenti d beatur : nam intestigimus diem expressum, ut ostendat uelle cotrahentes statim deberi. Sumi etiam potest exemptu ex quaestione Arbitride die ab illo expressi de qua infra plura cum
18i Wideamus post hic ex ordine,quid intersit, an tacitum insit ex dispositione legis praeteruollitatem hominisscilicet dispositivam qua- uis alio modo dicatur inesse ex uoluntate scilicet permissiua,an uero insit ex uoluntate dispositiva quamuis tacitamam cum Bart.hos casus distinxerit non eadem utriusque uis atque ρο-.
testas cen nda est: ipse tamen Bart. non corique descendit, ut disserentiam horum casuum quam praecipuam ipse supposuit, legen- ib. distincte uoluerit referre. Quinimo in 'terdum idem in utroque casu ex eodem Bart. videtur poste intelligi: nam sicuti in priori casu uoluntatis permissiuae, tacitum cessat propter expressum, ut in d. l. talis scriptura .: insci. similiter secundum Bariol. cessat haec in sequenti casia, quasi hoc sentiat Bartiin s lutione oppositionis secundae ex. l. sn. C. de inst.&subst. &.l. praecibus. C. de impub. illa enim loca ad ea pertinent, quae ex dispositione ii minis dicuntur ines: uoluit tamen Bari.eam expressi uim ut cesset tacitum , etsi in distinctione expressum in his, quae insunt dis, sitiue, subiciat nihil operari: non tamen at quod supra posuerat. Est & ratio ex
Aret sententia quasi non simul admittamus,
eandem dispositionem appellari expressam &tacitam, quemadmodum non concurrunt in eodem casu ad idem fictio& ueritas : quoniam existente ueritate, locus non est fictioni. l. filio. quem pater. T. de lib. &posthum. Barzin. l. IS. hoc aurem senatusconsul. E. ad Syllanian. Desinet ergo tacita per expressam ratque ita in utroque casu inpressa non taci
ta erit appellanda dispositio , & illi se uentur effectus, qui a dispositione expressa &in eius consequentiam nasci sistent : unde cernimus matrem ut supra fuit adnotatum
ui pupillaris expressae iure a successione fi lii repelli. d. l. praecibus. C. de impub. r. p pinianus. S. sed nec impuberis. E. de incisc.
testam . cernimus & per expressum legatumius & dominium recta uia transire in honoratum. hoc enim descendit a legato expresso. l. a titio. U. de sun. l. clim patens se dindeleg. a. non idem est in legato tacito. I. senium lilii. g. fin. eodem tit. nostro. I 83 t Propterea intueamur mentem Bart. ille igitur uoluit inter liqs casus uere interesse : nam in priori laecie dispositio quo ad tacitum inest uti dispositio lisis non homi nis; sed in expresso extat diseositio hominis,
non autem legis, cum prouisione hominis se-leat cessare legis prouisio. l.ii .Qde pact. l. ma
turiff.de publican. Vertim in alteras cie in qua dicitur inesse uoluntas dispositiva, &in tacito & in expressio eadem est hominis dispositio, nec est quod una aliam tollat : sed illud euenit, ut quae prius erat tacita l inis dissu sitio, nunc sit expresta. in hoc enim casu tacitum dicebanir inesse secundum uoluntate hominis dispositivam: ideo quavis homo expressim illud sua dis',stione constituat adhuc iure dicimus dispositione hominis,ut & prius
erat; nunc uero solum expressam vocamus , quam antea expressione non facta tacitam
appellabamus; Vertim tamen est, qu5d hoc genus dispositiuae uoluntatis diuiditur in duas species, ut supra in tertia & quarta conclusione, quarum adnotatio & persccta craniutio in tac materia utilissima est & maxime necessaria. Illud etiam intereste voluit Barti quod in priori casu facta expressione sequen
tur effecta, quae selent produci a dis , si 'ne hominis expressa cessate disr sitione legis
198쪽
7nam prius tacit E intelligebam inesse; & hine
nobis occurrent diuersa ei tenta . saepe enim
contingit, v alia efficiat hominis dispositio, quam operetur legis dis ossitio tacita praeter uoluntatem. Sed in alio casu, in quo inest umluntas dispositiva, reperitur in simina rad. ii minis dispositio & i tacito de in expres , sellam differt uerbis expressa & tacita: & ideo uulgaseeli dictum. expresso nihil operatur ,& illud par est uirtus taciti & express de eadem sequuntur esse ia. l. cum quid. ii. si cert. peti l. pediculis.&labeo. Ede suppclleci. lcg. l. quae dubitationis. E. de reg. iuri neque putes huic conclusioni obstare differentiam diuisionis supra traditae inter voluntatem disipositiva prae-shmptam,& uoluntatem disposititiam concludentem atq; probatam. illa . n. differentia non tollit paritatem uirtutis taciti & ex preis, dum in utroq; eadem est uoluntas dispositiva; sed iuste ponit diuersitatem effectus inteream umluntatem,quae dr praesumptiua vel constares
praesumptiones, di inter ea , quae dicit probata di constare per cocludetes probationes, qualis est expressa: de ideo ubi & tacita concludenter posset probari, inter una m & aliam nec quo ad istum effectum posset interesse: nam utroque casu idem sequeretur effectus etiam in specie. i. D. C. de inst.&subs l. ut ibi per Doci.&in
riis. C. de impub. de aliis sit,st. Haec de uo. luntate permissiua & dispositiua , & earum formatum subtili differentia. Ex his cons quenter expost laesi haec sublimis materies sciea,quae pertinent ad theoricam, & satisfactum est primo capiti supra in principio interpretationis proposito. Venio ad secundum , in quo rem & materiam G scholis& Ludis deduco ad strepitus serenses & ad litigantium altercationes. & ad ludicum & Ttibunalium definitiones. Exempla
primum desiimam ab utraq; Bart. q. quas nominatim examina .r8 t Finge Arbitrum in filo ut dicitur in Laudo diem damnato Reo dixisse eundem, quem lex condemnatis praestituit, ut intra illam Eluant , cogi tamen non possint antequam praetereat. Hoc tempus olim erat duorum mensium t postea ampliatum , est constitutum quadrimestici l. si debitori. ff. de iud. l. debit rib.Ede re iud. l. fin. C. de exec. rei iudi c. in quo nec userae debentur. l. in fideicommitasariam. E. de usur. Cum ita arbiter diem dixisset & intra illam non esses saeta Glutio , alter poenam petebat uti commissam lapsa die,
non impleto Mudo scivi dum Arbitri prae
ceptum : alter autem moram purgare uole bat ; Orta est 'uxilio pro quo iudicaridi imst. Pun tias secundum Bart.&D . in eo Videtur, an e ressio diei quae sili illos dicebatur tacite incise intelligeda sit eod. modo facta,
quo tacite inciat, an alio modo: nam si eodem modo, expressito nihil noui operaretur & ea noobstante mora facile possiet purgari uti in die a lege reis statuta, ut per texi & Doci. in . l. q.s. si quis damnatus. ff.de re iud. ii .l.si cum militi. is de compens in . l. quod dicimus. ff. de si tui.
obl. Quod si dicetur alio modo ex prcsta,quam
iniit cuti dies hominis & praecepti im Arbitri,
non autem legiso purgatione morae impediet. sic. n. reum non satisfacientem in mora ipso iure sine alia interpellatione palam constituet: &uerum erit, eum sic condemnatum praecepto
non paruisse,cum intra die statuta minimἡ Ωluerit ; itaq; hoc sensit poenam non euitaret se
sas. T de recepi. arbit. Quaeramus quae pro
utraq; parte possint prima fronte probabiliter 18s allisari. t Nam prima facie Rei tutela uid
tur suscipienda. statim. n. pro eo occurrit regula supra in theorica retenta, ut expresso eoru ,
quae tacite insunt nihil operetur. Adde ultra Din. praesertim in praeiudicium & damnum eiustis' suo tacitu in dispositione dicitur inesse
l.titia. s. ad les. salcid. sed tempus quadrimestre Reorum fauore eis indulgetur. d. l. si cum militi. d.6 si quis damnatus . non ergo eius expresso damno Reis debet inferre: hoc ne contingat . eodcm modo & cum iis de qualitati, censeri debet facta expresso. Hoc etiam Badet tex.in d.l. .f. si quis damnatus. nam & in Iudice minorem diem dicete repletur, quod deest legi: hoc si in integra temporis parte suppletura lege, quant6 magis tota expresso ad tempus Icgis telata, cum eadem qualitate erit interpretanda ρ ut miserationis gratia eadem si dies quae inerat; non autem nouum Arbitri praeceptum, praesertim inspecia regula. l. i.&.l cum antea. C. de arbitr.&&. l. I. T. d. qua dicimus, arbitria ad instar iudiciorum esse redacta, quamuis ex Laudo non sit actio uti ex sententia pro re iudicata, sed agatur ex virtute compromisi. l. non distinguemus.*.de ossicio. fide arbitri tempus tamen utrisque casibus conuenire videtur.
Quod si talis intelligetur expresso, iam de eo facta censebitur , de quo est ius commune .&ideo non desinet dici ius commune, ex not. per D .in .l.ia ad les.salcat in c. i.ubigi ae assit.
199쪽
dem hae interpretatione reperietur quaedam c3- stiva; io in inpressione eius,quod tacit E inerati. t unde sequetur, ut no desinat dici dispositio le
luit nouum sacere actum , sed eum, qui inerat confirmare. nihil noui illum fecisse dicimus , quamuis ille actus in libera confirmantis v
Est&qubdsensum hominis exprimentis, quod
tacite inest accipiamus uti legi confbrin E. non uti ab ead: Ilinthum. cuin nulla nos ad disti imctionem cogat necessiirs. Neq; ficilὸ commutanda quae pro reorum fauo re expressim introducta suere, praesertim in casu duoloel . fauorabiliores. de reg. iurii. quod fauore. C. de legib.
Eo magis cium & ubi de damno quaeritur, & parvi riusq; causa esset potior sit ille qui conuenitur, quam qui persequitur. l. verum. S. sin. ff. de minor.l. i. is de vir. l. a. F. ne quis eum qui in ius ψ an . est. vi ex m. i. quoties .is. de
Amplius & hoc praeeἰpuum vitra Din. quemadmodu & multa ex supradiistis pro hac parte
ponitur fundam n tu in aequitate Rei & aequo ct bono interc.mnes casus maxime in hoc tractatu purgationis inorae admittendo. adeo ut ex eius reccptione pro reis serenda uideatur sententia, ut est casus insignis in. l. si seruum.&r86 sequitur T. de uerb.ob. qui text. toc in eo studiorum animos excitare ccbet, ut sic aequitatidi aequo&bono assuescant, ut & ipseru opiniones & sententiae quamuis Adolescentium, a Seniorib.&recitari & laudari possint . quem pdmodum in eo loco agrauissimo Iurisc. Paulo recitatur aequissima Celsi adolestentis sententia quam & lulianus ante Paulli confirmare n6 erubuit: verum addidit, quδd adtacscet tis sensus in praedic. tex. posset alio quoq; m do accipi. Talia fiant quae in aduocatione pro Reo poterant deduci. 18 1 lam ingreditur agentis aduocatus & iura Clientis illa potiora proponit, quibus tamen nominatim pars altera Dressens de in hac re mini in P sugitiva respondebit. Primum igitur ille aiebat, ubi est aliquid ex uoluntates imissu a magis quam dispositiua,expresso solet multu operari .l talis scriptura. inseo. ti. nostro.Sed dies si quae inest tacite ex dius sitione legis & in laudo Arbitri uidetur inesse ex uoluntate Arbitri permissiua cnam G- stat& aliam diem per Arbitrum statui possee. l.si clim dies.s.sin.&.l.Celsus. is de arbit . eo sto cum Osincialita receptum sit iuri asebitrio quamuis iniquo.l. diἴ. . stari eo.de arb. ergo dies expressa illud plane efficiet. ut tacita legis dispolitio desinat,acita sbium colideretur
dies hominis expressa, non ligis tacita.d l. talis scriptura. atq; inde sequetur ne mora purga ri Dint,neue interpellatio noua requiras, cum uersemur in die adiecta ab homine,non autem
a lege subintellecta. Haec in prima aduocatione S in agentis creditoris fauorem, quae altera pars in praesuppositis in suis argumentis de defensionib contendebat enervare; praesertim exlex. in d. l. q. s. si quis condemnatuς. non enim
admittebat disipositionem ex uolsitate permissiua , sed magis ex necessitate legis: atq; ideo negabat rem posse commutari, neq; pro parte temporis minus in hac parte ualde praeiudiciali. Verum pro actore replicatum est omissa contentione circa iudicia propriξ considerata 188 illud principium in arbitris uerius esse, tui tempus a tege iudicatis indultum, possi ab arbitris coarctari .ut est magis communis sinia ind. l. si quis condemnariis. ut ibi late per Alex.&si in leg nostra idem Alex.contrarium ponat& non bene i quia pro communi est casias in Ll. si cum dici. ἐ.fin. & .LCelsus. ff. de arbitri αprobant in leg nostra inter alios Aret.& Ruin.& urget inductio in d. s. stari. & repudianda Q- Iulio eiusdem Alexan. quod di Rip. hic as
Secundo adducebat d si diceretur dies ex dissip sitione legis, attamen expressa impediet purgationem morae: nam per expressonem dicitur
et ab homine adiecta:& ideo per di 1 3sitione legi, non desinit dici & dispositio hominis l.t,
tia. s ad leg falcid. atq: reus condemnatus intra illam diem non sita ues,&legem offendit Sc eius ministrum: morae igitur purgatio non admittenda. Sed instabat alia pars persistens in dispositione legis ne per hominem commutetur. uel per hominem expressa aliter intestigat. d. . dere iud &.l. nam rem. C.de fideius&. l. I .& fin .de excep. rei iud. Vinim e contra praemit inductio agentis, ut in arbitro negari non
possit, quin sit hominis disposito, atque ideo
probanda ct haec secunda ratio: pro qua est casus in d. l. si cum dies.& . l. Celsus. isde recepti
38 t Sed pro distinitione cum in consilio res definienda ageretur fuit a prudelib. animadue su, quaestion E in ambiguo uersari: na controuersia ex facto in ius deducta potest altero ex duobus modis intelligi. Aut. n. fingimus reum per Arbitrum nominatim damnatum ut praecia soluat intra illud tempus quadrime-
εις. expinguia in Laudo . Aut fingimus a
200쪽
sic reum damnatum,Mintra illam diem quadrimestrem ad Bluendum cogi possit. Et hoc secundo casu procedit prima opinio. in his
enim terminis expressam dies censetur relata,
prout a lese & iudicatis fuerat praestituta: & in Dac specie lapsu temporis poena, uel mora sine
interpellatione minime committetur.
9οt Amplius sic generaliter hoc uerum confirmo sine distinctione,an sit expressum idem te-pus, quod E a lege datu iudicatis,an vero aliud
tem pus uel minus, uel amplius. Est. n. utrobiq; ead. ratio: quia neutro casu dr praeceptum sol
uendi praecise intra illud tempus ; & ideo perlapsum arbiter&praeceptum non dicctur c5- temni;&in hoc casu uera est opinio Alexan. ci corum qui illam sequuntur: nam & quae interpretatio facta est in tempore legis secuti dum hunc sensum , ne intra illud tempus reus cogi pollet, cadcin obtinet in tempore ab homine eo modo dicto; atq; ideo non interest ut salso putarunt Doei. inter diem legis & diem hominis: sed recte interest inter dicin adiectam solum miserationis gratia ne interim debitor
cogi pollit.&illam diem, quae dicetur adiecta non humanitatis sista causa. scd magis P prae
cepto, ut intra illa solutio Oino fiat, ut notatur in a. si insulam. de uerb.ob.& pernari.& Doet. in. l.ita stipulatus. in prima. q. principali. ff. de Dem obi. & ibi colliges quantum intersit,utra intelligas tempus adiectum gratia miseratio
nis seu humanitatis, an magis censeas insese
ast tum ipsi obligationi. 1 Amplius idem probandum est & in stipulatione conuentionali. Ponea it tu mihi simpliciter promisisse dare cStum sub poena, ac postea adiectum este, ne in tra tepus expressum cogi posset ad solutione. illoc quoq; casu sbia teporis preteritione, poena non committet, neq; debitor ipse iure in mora sine interpellatione constituet. non n. promisit
sit, poena Blitere intra illud tempus, sed ieia
est, ne intra tantiam temporis cogi possit: itaque tale negotium cum recipit intellectum .
quem & tempus a l e ludi atis attributum.&in huiusmodi specie Bartargumentis locus non potest esse. 19al Altero igitur casu priore, accipi eda est opi- inio Bart.& magis cois,quo nominatim arbiter
res danet, ut intra illud tepus praecise Bluat.
tali. n. casu verum est lepus expressum non hu-
manitatis de miserationis graaed magis in uim Piscepti, prout uerba significant. sic in ad euitandam pomam reus intra illud tem lusire debet unde sequitur; v hoe modo dies fuerit expressa longe aliter, quam insit: itaque tit ut reus non Ibluendo intra tantum lcm-pus, uerξ dicatur non paruisse praecepto arbitri, ut est casus interminis in d. l. lsus. &.l. ii cum dies is de arbit. & in liac specie praeterita
die mora committetur, de morae purgatio im pedietur : nam in ea minimξ obtinet ratio legis que reperitur in tempore solium conii ituto, uel adiecto causa miserationis. Et in his terminis indubitater vera erit opinio Bart. de ma communis ; & tunc certi iis confirmanda, ubi l
luis uellet cum Soc. intelligi in arbitriis non nectitario inesse tempuς ά iure communi iudicatis constitiatum: nam secundu hac opinione quam de Moder. sequunt dies ab arbitro e pressa, perpetuo censeret dies hominis, nsia sit legis: itaq; in ea seruada essent quae ex dis olitione homiliis sequuntur,non ea, lus ex dispositione legis ni cis et iussus hominis, non legis
prout arbitrati sunt Alciat. Rip. Se Moderi de I cis videtur casus in d. l. ii cium dies. s. sin. S. l. I9ῖ Celsius.&.l. diem.&stari. V. de arbitr. t Et sociandum hunc priorem casum non obstant ac gumenta pro alia spinione deducia: nam ad primu dicimus expressionem aliter facia,quam Inestet .non.n.inerat praecise ad Bluendum,sed ne interim cogi posset; nuc autem dicimus fore expressum, ut ille damnatus praecise soluat: de ideo uersamur in casu, quo expresso
Ad secundumiraeiudicium in expresse supponitur arbitris fuisse permissum. d. l. Celsus. d. l. si clim dies. de ideo quamuis tempus tacite inesset; alio tamen modo per arbitrum dici potuit do si in damnum rei condemnati, clim de in totum ei praeiudicare potuerit. d. l. Ἐcm. . f. stari. Ad tertium de. I.;.Ssi quis . cum Bari .de communi sententia dicimus, arbitrorum habenas laxiores esse, quam iudicum , quamuis de iniudice cicca recepta sit teporis csimulatio, dc per coangustationem de per prorogationem, ut est
Ad quartum, dicimus contrarium obtinere ubi ilegis dispositio esset perpetua, quavis accediret cautio statuti uel hominis, ut s Do t. in d. l. I. stadi . falc.ded.c. i. se constit. Sed non idE
est in eas cie in qua dispositio legis non habet locum nisi pro causa miserationis, sic cessante arbitri dispositione circa temporis praefiniti em . Praeterea de si daretur tempus legis, attamen in re nostra extaret id arbitri. tanstitutio qua fit, ut uerum fateamiu dam natum minime paritisse praecepto arbitri. d. L