장음표시 사용
21쪽
24 Η Ε . N. R I c V sdinalibus, quibus cura commissa erat inquirendi in violatores Fidei, & vel ab ipso Hieronymo Casanata . viro docto & sapiente , qui in illorum Cardinalium Decuria Assessoris ut Vocant, munus sustinebat; sed in caussa facili & expilaata contigit Norisio eos ipsos,
apud quos accusabatur , non modo propugnatores sui , sed etiam ornatores habere . Nam a Cardinali Barberinio attributa pecunia ad imprimendum opus , ic quod triumphi instar fuit, ipse Censor factus est librorum. Qualiscatorem nominant qui ad Decuriam ipsam deseruntur. Itaque jussus est, explicatis rebus suis Patavii , ad Urbem remeare .
Erant nonnulli Si hi quidem aut Νorisii scripta minime legerant, aut de iis judicave non poterant ) qui assirmabant actum eumdem egisse , cum post Baronium . Rivium , Vossium , Latium , Usserium alloique de rebus Pelagianorum scribendum suscepisset. Baronio quidem . Userio , Sc Rivio id unice curae fuisse videtur, ut historici partes ag rent , eaque propter Pelagianorum ortum, progressum, atque exitum accurate quidem exposuere, sed in eorum dogm libus, oppo-
22쪽
Non Is I Us. ,ssitisque Patrum sententiis reserendis , examinandisque parcissimi fuerunt. Praestitit id Ioannes Vositus, quo exortas apud suos Batavos de divina Gratia ac libero arbitrio controversias componeret , cuius vestigia postea secutus est Latius. Nihilo tamen minus haud se dubitare ajebat Νorisius, quin multa adhuc essent, quae summos illos viros praeterierint , quod quidem re probavit, eum in contexendo , de quo diximus , opere multa nova protulerit. Non omnia tamen pro tulit . Nam eo, quo scripsit, tempore neque Io. Garnerius, neque Stephanus Balutius integra Μarii Mercatoris opera, neque Christianus Lupus synodicon adversus tragoediam Irenaei in vulgus emiserant, neque extabant
Vigilii Papae Constitutum , & S. Criumbani 0 λ solae , M aureus libellus de mortibus Perfeci torum , qui Lactantio Firmiano tribui solet ,& alia hujus generis plura antiquitatis monumenta , a quibus Pelagianorum historia mirifice illustratur : quare minime est mirandum si alii eamdem rem postea & eruditiusti eopiosius pertractarunt . Porro in 'iis , de quibus lectores suos docat Norisius, vix de-
23쪽
sideres persectius dici; & quod res erant magnae , implicatae , Variae atque graves , de quibus homines docti minime inter se conveniebant , di itincte , explicate , & abundanter eas illustravit aperuitqtie . Habet nonnulla , quae sumpsisse a Garnerio videri potuisset, si Historia Pelagiana serius Dissertatio-/ nibus in Marium Mercatorem emissa in vulgus fuisset. Quoniam vero caput illius historiae e se putavit Norisius, ut ostenderetorigenem Pelagianorum principem fuisse, Scrheodorum quoque Episcopum Μopsuestiae eorum sententiis addictum 8c consecratum fuisse , separatim disserenduin suscepit de
V. Synodo Oecumeniciet, a qua eorum errores
judicati ac damnati suere. Qua quidem iii re se operae pretium facturum judicavit , Sequod ejusdem Synodi historia confusius ab aliis exposita esset , & quod Petrus Halloi-xius Leodiensis magno apyaratu illius aucto-1itatem, nimis in Origenem & Theodorum, aliosque Pelagianos & Semipelagianos ac
turpem illorum caussam propensus eonvellere studuerat . Quoniam vero mos erat Νο-rilio tempora omnium rerum, ac personarum
24쪽
N D R I s I U s . de quibus disserendum susceperat, distiugitere. placuit ei initiorum errores corrigere de imperio Iustiniani , Iussini II. Tiberii & Mauricii,
de annis Totilas, Sc de universo Gothico bello, illud quo inter cetera ostendere , quod omnes antiquitatum investigatores fugerat, Procopisum re S , quae duobus annis acciderant , in unum compegisse. Quanquam hi libri, in quibus Augi illini sententiarum de divina Gratiae explicatio Sc de sensio posita est , omnem sere hujus generis do istrinam continere videantur, singularis tamen Νorisii in Parentem amor Sccultus, Sc magnitudo doloris, qua audiebat ab impurissimis hominibus inexpiabili scelere , impune tamen , sanctiis mi Doctoris sententias , ac libros perstringi, facile ab eo obtinuerunt. ut separatim ejus defensionem arriperet. Quod urnamentum, quae Vis, qui animus, quae dignitas defetisori defuit, qui in Magistri causese peroranda visus est a mortuis excitasse sanctissimos Pontifices, Bonifacium praesertim Sc Caelestinum, Sc illa lumina Augustinianae scholae Prosperum, Fulgentium , Caesarium, Pru dentium , Remigium , alios lite bena multos non tam doctriira quam saeiactitate praestantis
25쪽
smos viros , & ab iis exigere , iit quemadmodum oli in adversus suriosorum impetus sartam & tectam esie voluerunt sirin mi Doctoris laudem auctoritatemque, sic eamdem a re centium theologorum culumniis, tama e:t impunitas garriendi novitatisque disseminandae amor, propugnarenti Nihil est objectum, quod Augi istinianae Vin ictae sic enim liber inscribitur scienter perite tion diluant. & contorta & aculeata adversariorum sophisnata adeo patefaciunt, ut omnem suspicionem in illos ipsos incidere intelligas. Examinantur illorum sententiae, quae minus favere Augur stinianis dogmatibus putabantur & in extremo libro centum Sc triginta quinque recentio rum contra sanctissimum Dodiore in censur e. convicia ac dic eria reseruntur, certi mimis auctoritatibus comprobante Noricto, ea omnia
ab eodem Dosiore aliisque Sanctis Ecclesiae Patribus jamdudum fuit se repulsa. IIis vulgatis , quoniam se maxime peti Iesultae intelli-gcbant, majora etiam alienati M offensi animi signa dederunt. Sed non propterea commotus est Νorisius , qui satis se armis instrii-ctum putabat, quibus vel telus ipse esse
26쪽
posset, Vel provocare improbos , vel se ubcii ei lacessitum. Praeter quam quod caussa erat ejusmodi , in qua sibi nec dissimulandum, hec pertimescendum videbatur, ne aut metuendo ignavissimus, aut ignorando stultissiariis judicaretur. Non defuerunt qui vel in concionibus ad populum contumeliose laederent Nori sitim , ceterosque , qui recentes theologos In se stari 6c exagitare auderent, poenas ab optimo quoque deposcentes sui dolo ris , quas improbissimo cuique inusserat magistratuum severitas. Ad imminuendam vero Norisei famam a jebant Pelagianam historiani ab illo minime consectam fuisse, sed a Fran. ciseo Macedo ex Minorum, ut vocant, obser vantiam familia , se in Patavina Academia Ethices Doctore, quod cum persuadere homini. hus non potuissent, nihil non egerunt, ut Nacedum ipsum in Norisiuim concitarent. Pudet hujusmodi machinationes reserre, nec it bet singulas inquirere . Quod Romae vide
bat consociatos accusatorum greges, quodque minime sperabat se posse ibi tranquilla ac libere propter multas occupationes cs) stu .iusuis vacare, nam quae ibi scribebat, eran
27쪽
seu filiosa aliis, ipsi autem laboriosa, aut periculosa, aut certe gratuita ) libentiis mc mu nus accepit docendae Ecclesiasticae la illoriae in Academia Pisana , instruendique in sacris di- iplinis Io. Gastonem Cosmi III. M 'gni Etruriae Ducis filium, quod amore praesertim, te stimonio ac studio Antonii Magit ahechii ei obvenit. Assignatum ipsi stipendium fuit CCCLXXX., circiter centussum, jussusque nihil non sperarea beneficentissimorum Principum , ac praesertim Leopoldi Cardinalis, liberalitate. Autumno
an. MDCLXXm. in Etruriam venit; Sc cum
coepit e superiori loco dicere, magna frequentia magnoque plausu auditus eii, quod nihil non graviter , non subtiliter , non erudite , denique non theologice diceret. Interdum etiam sacetias jocos adhibebat tum ad nimiam orationis gravitatem relaxandam, tum
ad auditorum benevolentiam sibi magis magisque conciliandam. Dolebat scholasticas exercitationes se revocasse semper ah iis studiis, quae ad orationem ornandam atque illuminandam valent; & quoniam vix ullam sententiari illustrem esse putabat sine luce verborum, magno labore effecit, ut in hac quo-
28쪽
N O R I s I U s a ἐ'que arte huidquam ei deesse minime videretur Id enim affert ratio , docent litterae , confirmat consueti ido & legendi & loquendi. In his exercitationibus comitem habebat Iacobum Gron vium , cui munus committam erat docendi in ipsa Academia Pisana humaniores litteras, in quibus excellere putabatur. Μulti quidem sperabant hanc studiorum similitudinem, suavistatem consuetudinis, delectationem vitae atque victus , sermonis societatem, interiores litteras aditum fore homini Batavo ad Catholicam religionem amplectendam Sc Norisius quidem nihil praetermisit, quantum eniti potuit, quin ipsum a Calvini erroribus avocaret. Quo studio providit, adversatrie etiam illo interdum actionibus suis , ne ullum existim tionis detrimentum faceret, & cam ei satis secisset, suam quoque in Magliabechium benevolentiam , cui magnopere cordi erant gloria & commoda GrOnovit, navare posset lSed ea postea acciderunt, ut Norisuis virtute , Sc omio. suo , minime vero exit a rerum laetari debueritia Erant malevoli clato enim patet hoc vitium , & est in multis ) qui aifirmabant teneri Gronovium a No-
29쪽
as' Η Ε N R I C υ stitio specie quadam assimulatae amicillae, veri rum secreto ab eodem comtemni 6 Sc odia
in illum strui. At qui haec suspicari possumus de homine, qui nihil non modo perfidiosam , ἐκ insidiosum, bc fallax in amicitia , sed nohumile quidem ac jejunum serre posse videbatur λ Quo plura in Norisio erant virtutis Se
industriae ornamenta, eo mirandum est minugnon defuisse illi malevolos, qui quidem cum indignatione videbant ipstim sudare acriter laborantem quomodo non sollim tueretur, sed etiam vinceret ex stationem , quam de soconcitaverat. Quia multiS gratum esse cognovit , & probabatur maxime ab Academiae Curatoribus, eam a se praesertim illustrari hi-m,riae Ecclesiasticae partem, quae cum Con santini Imperio conjungeretur, hoc oneris azmuneris libentissime suscepit. Magnum enim
per id sibi suppeditari campum intelligebat, in
quo excurrere sua doctrina cognoscique pos set, praesertim eum Arianorum atque Donatistarum praecipuae res gestae ad eadem spectarent tempora . Non ei erat in animo Baronium exscribere, sed suis ponderi hus omnia lab eo aliisque prolata examinare, de unaquM
30쪽
Nio R I s I U S : a que re subtiliter& copiose , quemadmodum in f , historia Pelagiana praestiterat. disputare, Scita limare veritatem , ut omnem legentibus tolleret dubitationem. Quo instrumento indiguisse hominem putamus , qui haec sibi proposuerat Θ Sed omnia abunde aderant Νorisio doctrina , eruditio, persecta cognitio antiqui talis , critice , dona illa naturae ad divinandum, comparandum, perspiciendumque quid ita quaque re verum esset, quid probabile, quid non: εα quod omnes ingenuas 8c humanaxartes uno quodam societatis vincula contin vi , & mirum quemdam omnium quasi con-Dnsum doctrinarum concentumque esse intelligebat , ex disparibus dissimilibusque lacultatibus multa sumpsit seposuitque , quae magno adjumento tibi in sacris litteris illustrandis suisse assirmavit. Atque his tot tantisquα- cognitionibus instructas ad historiam Donatistarum conscribendam animum cogitationem que adjecit Quantis laboribus, quantisque vigiliis sibi steterit ea colligere quae ad opus conte xendum , instruendosque in his ipsis rebus disci- ipulos suos pertinebant, declaravit amicissimo suo