장음표시 사용
11쪽
vis et natura ad quam deinde in singulis libris diiudicandis nos applicare possimus, sive, ut aliis verbis utamur, quonam dure et consilio certi quidam libri a reliquo librorum grege discernantur, atque uno quidem codice canonis nomino Conjungantur; quod si intellectum fuerit, etiam do singuli libris judicari poterit, an summo illi
canonis consormati seu consormandi onsilio respondeant, ac proinde canonicorum librorum Coriplexu adnumerari mereantur. Jam vero
quum pluribus rationibus libros ad idem pertinentes appareat dispesci posse, ita ut diversa eorum genera ibi opponantur, etiam plures iam dispescendi rationes ad librorum anonicorum et non canonicorum discrimen a viris eruditis relatae fiunt. Sunt enim, qui quum de tota canonis notionalia sentiant, quasi ea non nisi ad historiam, ad rerum praeteritarum memoriam pertineat, neque ero nos adhuc attingat, eorum censeant librorum complexum ita denominari, quos in antiquissimis ecclesiis vel Judaicis vel Christianis publica Iectione recitari sanctium erat '); sunt, qui quum perpetuam quandam dignitatem librorum Canonicorum propriam defendant, tamen et ipsi
Io maeo est Semleri de propria et genuina eanonia notione sententia, libro supra laudata ob ipso de- sensa Τοin. I. p. s. R
12쪽
canonis notionem magis historicam teneant. Husmodi nempe Iibros censentes eo contineri, qui primitiva religionis vel Judiacae vel Christianae veram exhibeant imaginem, ex qua judicari possit, quid ab utraque illa religione abhorreat, quid sit consentaneum 'ν sunt, qui ad morum potissi-Il mae sere est sententia nuper a m. S. R. Bleehio et delii Ioeis supra laudatis proposita, imprimis quum Lite kius dieit p. 468i: Die historiaehound praetische Ide dea neutestamentischen anona istdie, authentische Urkunde glaubisurdiger Zeuge theilailber das Leben und die Lelire Iesu, theila liber dis Stif- tun de christlichen irehe thetis enduel liber dieerste BilduniundrantWiehelunides apostolischen Lehr-begrissa und de apostolixehenmirehensormis enthalten, und war in de Vollatandinei und Mannigfalligkei das es mdglie ist. liber alto,esenilichen omente desehristitehen Lebens xv iner hiare unil objectiven in- sielit in dio urehrisulchen Principienis gelangen. Sed ea quoque, quae Bleeli tua proponit, re ipsa non multum ab illis disserunt: Dio anonixitat des . . berulitnielit araus, das sei Inhal der christitehen Lehre genias ist, sonder das die Summe de Evangelium dari ausis vrspriinglielie eis ausgesproohen ist, asses eben destiat diemorm bilitet sir alles Andere, Masal ehristiteli ars angeselin erden, n dieaea araus mus abgeleitet erden. l. e. p. 476 Histocleam ano die notionem, quippe quod libri odie saero compre-
13쪽
mum disciplinam respicientes, eos libros, qui
ad emendandos hominum mores in inter omnes enicacissimi, collectione canonica conjungi et ecclesiarum christianarum observantiae comme
dari velint sunt denique qui dogmaticas p
tissiinum rationes sequentes, eos libros canone comprehendendos existiment, quorum auctores
sint inspiratione divina gavisi, seu in quibus vera religio sit initio sundata atque his cano-
hensi tanquam documenta deseribuntur, ex quibus res praeteritae, scilicet primitivae religionis vel Iudaieae vel Christianae indole et habitu eognose possunt, aleut ex Norano primitiva religionis ostemicleae indoles cogno-aei atque ad omnia singulorum theologorum Muhamedanorum dogmata diiudieanda adhiberi potest. Ceterum viros illo supra laudatos aliam quoque bibliis aeriseribuere auetoritatem, quam orano, nemo est, qui ignoret nos tantum de anonis definitione dicimus, Us rum propria, quae, ut jam diximus, historie est, ni ea Lite hio etiam historica nominatur. Ira meo quidam gententia non expressis orbis Sem Iero pronunciatur, attamen ex iis L illime derivari Potest, quae L . de inutili multorum Veteris Testamenti Iibrorum 1eetione disserit, quorum nullus it fruetus in moribus emendandis ad die morallacte Auabesserungμὲ i. g. P. a. 13 qnae est notissima theologiae orthodoxae Detrina.
14쪽
nis constituendi rationibus subnixi omnes suam quisque do vera singulorum librorum dignitaseeanonica judicium serunt. Quam aenientiarum varietatem ut effugiamus, quid nobis erit faciendum 3 Quum tota illa canonis notio antiquitus jam ab ecclesia concepta sit et usurpata, neque
vero ex arbitrio recens ingenda, nos quidem, qui ex tota fidei doctrina unum hunc locum, qui est de canone, hic separatim pertractare Conemur, proposito optime satis iacturos esse speramus, si historiae decursum sequentes canonis ideam et nascentem et magis magisque excultam contemplemur, usque dum eo perveniamus, ut statuendum sit, quid ex hoc canonis ideae per tempora excultae decursu in nostros usus Convertendum sit. Si vero ante omnia prima hujus otioni initia ac velut incunabula respicienda esse videntur, christiana antum celesiam oculis obversari posse in aprico est. Constat quidem, antiquiorem Jam librorum collectionem, eadem sere auctoritate ornatam, qua poSt-CL. etiam Marhoi nee ke, die Grandi re de Aristit-ehen Dogmati I 8 I9, ubi ea hue portinent, quae inde ast. sis de biblita aeris disputavit atque in peei de eanonsa 664. In altera hujus libri editione, quae prodiit a. 827, omissa sunt tantum non omnia quae aurea
15쪽
modum Novi Testamenti libri uterentur, Jesu Christi et Apostolorum aetate jamdudum fuissenbsolutam atque ex Judaeorum sacris ad Christi ecclesiam eontinuo translatam esse adeoque fieri posset, ut quis putaret, totam canonis ideam non esse in ecclesia christiana primitus conceptam sed tantum ab hac velut haereditatis jure receptam, ita ut se ejus origines intra hubus celesiae fine reperiri possent. - Attamen primum quidem historiam codicis Veteris Testamenti paulatim
consormati iam parca luce collustratam esse constat, ut conjecturis potius huc Illuc inclinantibus do illius collectionis aetate saltem et ordine ex tenebris huic rei onusis viri eruditi aliquid
scrutari laborent, , quam historias testimoniis subnixi ejus consilia et rationes enarrare possint. Clariora autem sunt et notiora, quae ad canonis Novi Testam ni incunabula pertinent, ita ut facilius etiam cognoscatur, quomodo ad hanc ea- nonis ideam concipiendam patres deducti suerint, et quaenam proinde fuerit librorum canonicorum vis propria et potestas. Deinde vero nec illud satis recte obtineri potest, canonis ideam non nisi extra ecclesiam christianam sua habere incunabula. oc enim tum demum ita se haberet, si non nisi Veteris Testamenti Canonem respicientes etiam Novi Testamenti scripturas Patres e serie consilio illi adjunxissent, ut, quum
16쪽
Veteris T. ecclesia suo semel canone uteretur, nec Christi ecclesia simili careret. Quod non ita factum est. Haudquaquam enim antiquissi mi illis ecclesiae temporibus, quibus ad canonem constituendum quasi adspirabatur, prompta jam aliqua et parata omnibus idea respiciebatur, cui nova tantum librorum collactio accommodaretur, immo vero certa rerum conditione ceri que necessitate urgente Patres eo deduci videmus, ut inter varios libros in Celesiae usu versantes, discrimen agnoscendum esse et ipsi intelligerent, et aliis ostenderent, atque ita libro rum canonicorum deam noviter quasi progignerent.
q. d. Initiis enim rerum christianarum, nempe saeculo primo et altero ineunte, nulla librorum propria canonis dignitate ornatorum vestigia reperiri et inter omnes constat et nuper a Cre-dnero, viro doctissimo, denuo est accurate commonstratum ' . Neque enim quidquam vel in interna variorum, qui sorte prodierunt, Iibellorum 4 Beluam xur Einletruncin die bibliaehen Selirin
17쪽
indole, vel in eorum usu esse potuit, quod om-ceret, ut varia eorum genera diversae cujusdam dignitatis ibi opponerentur Tantopere enim omnes, qui ecclesiae Communione continebantur, uno eodemque spiritu se regi, atque etiam regi debere sentiebant q), ut etiamsi vel pleniora vel parciora hujus spiritus dona in singulis ecclesiae membris agnoseerent, tamen, quae ab his prodirent, non ita distingui posse intelligerent, ut singula tantum cum singulis, exclusis reliquis, uno genere comprehenderentur. Accedit etiam, ut omnes tunc temporis ex eorum, qui vel ipsi Jesu Christi discipuli fuerant, vel ab his erant. instituti, sermonibus unice serme haererent, atque parcus in universum esset in evangelio vel tradendo vel addiscendo litterarum usus Si qui autem exsisterent libelli, res fidei tractantes, non sacile alio consilio illi legebantur, quam ut fides praedicat e geli Jam suscepta, illorum ope etiam amplius aleretur et confirmaretur id quod, ut hodienum, sic tunc quoque, atque tunc etiam magis, promiscuo Variorum librorum usu, dummodo a s a doctrina illi non abhorrerent, fieri potuit Si qui autem ita abhorrerent, ut fidelium mentes non illustrare et confirmare sed tantum conturbare possent, ac suisse tales o
18쪽
iasse, eonjici potest, quum doctorum allacium perversitatem et impudentiam jam in Apostolorum scriptis hic illic videamus castigari iamo utrique illi et doctores et eorum libelli
tunc temporis non solum obscuriori loco a gustis-nuo finibus se continebant, ita ut non facile plurium ecclesiarum culos in se converterent, sed etiam ubicunque exsisterent, ab ecclesiis si tim agnosci poterant, quum ab Vangelio recens tradito, an communi ecclesiarum side recepto discederent, et ab Apostolis aliisque ecclesiarum praesulibus, illorum auctoritate constitutis, notabantur. Itaque a scriptis sanam fidem spirantibus haeretica quidem haud dubie discernebantur,noque vero videmus inter ipsa illa scripta, Com- .munem Christianorum idem continentia talo aliquod discrimen sactum esse, ut non nulla eorum, exclusis reliquis ad unum corpus pertinere viderentur. Sponte quidem collectionem aliquam, ecclesiarum usu ereptam, sensim jam sub finem saeculi primi ac ineunte saeculo secundo paratam esse, facile conjicere possumus. Nam quum singula auctorum Christianorum scripta proprie quidem singulis Christianorum coetibus adeoque siu- 16 velut in epistolis pastoralibus, ad colossenses, ad
19쪽
gulis hominibus ostinata essent, eveni tamen, ut quae a doctoribus praestantioribus ac totam per ecclesiam aut certe per magnam ejus partem celebratis edita erant, etiam alius divulgarentur, atque a pluribus libenter et magno cum fructu egerentur. Quo factum est, ut etiam plura ejusmodi scripta iisdem ecclesiis praesto essent, Nque ad communem ipsarum pietatem confovendam et augendam in concionibus sacris identidem recitarentur. Ex hoc igitur genere fuerunt imprimis quae vel singuli Apostoli vel aestimatissimi eorum discipuli, velut Lucas, Marcus Barnabas, Hermas, Clemens Romanus de rebus fidei ali- qaiant fusius et ad multorum usum accomod
tuis conscripserant. Rusmodi igitur scripta, quibus ingulae forte ecclesiae etiam singulos libel-Ios ad se tantum pertinentes addiderunt, per saeculi primi et alterius dimidii decursum sensim ita divulgabantur, ut post medium saeculum
secundum plerasque orbis ultioris ecclosias ina-Jori eorum parti prorsus jam assuetas videamus Π, utilitate scilicet commotas, quam ex n-rui illic praestantiorum doctorum libris pro
. Dis. De Net te Arbue de histor erit. Εἰnlei- tun in die Bibe Alte undineue Testamenta. Vol. I. g. 20. l.
20쪽
communi pietato excitanda et lenita uberrime capere poSSent.
g. 5. Jam a Semmi erus, quum liberalem istam canonis perlustrationem moliretur, in hac tantum sententia defendenda substitisset, collectionem n brorum, qui Novi Testamenii denominatione nunc Comprehenduntur, non inde or inem cepisse, ut sorte ex omni libellorum opia certi quidam re-- liquis exclusis, divinarum scripturarum nomine segregarentur; imo vero eo tantum initio accumulatos esse, qui propteron agnam, quam eorum auctores consequuti erant, nominia elebritatem totam per ecclesiam dispergerentur, at quo argumento suo ad alendam communem ecclesiarum fidem et pietatem imprimis idonea viderentur, atque igitur ex praesulum singularum ecclesiarum
judicio plerumque pependisse, quot libri et quia
nam tali modo colligerentur et in ecclesiarum usum adhiberentur, a veritate ille prosecto non longe absuisset. At vero his se finibus non cohibuit imo vero eo progressus est, ut etiam canonis notionem ad hanc veterum ecclesiarum consuetudinem libros quosdam, neque eos in omnibus pares publice recitandi, referret, ideoque Ca-2.