장음표시 사용
21쪽
ces et doctores idone OS, quo S quidem et pie Sequamur et veneremur. De his tanti S rebuS et cogitari et dici necesse erit quoties reverendi viri D. Martini Lutheri carissimi patris et praeceptoriS no Siri mentio siet, quem etiamsi multi profani homines acerbi SSime Oderunt: tamen no S, qui Selmus suisse ministrum Evangelii divinitus excitatum amemuS, B c probemUS et testimonia colligamuS, quae oStendunt, ejuS doctrin3m non e SSeseditiosas Opinione S SpurS3S coeco impetu, ut homines Epicurei judicant, Sed demon Strationem voluntatiS et veri cultus Dei et explicationem sacrarum litet Irum et praeconium Verbi
Dei, id eSt, evangelii Iesu Christi. Esti igitur in his orationibus, quae tali loco habentur,
multa de Ornameniis privati S eorum, qui laudantur, dici Solent, tamen ego ea parte orationiS relicta tantum de hoc praeci puo loco dicam, videlicet, de munere eccle Siastico. Ita enim bonae monte S Semper Statuento Si doctrinam in ecclesia salutarem et necessariam illuStravit; De O gratiaS agendaS eSSe quod eum excitaverit, et ipSiu S labore S, fidem, constantiam et ceteras virtutes laudand3S esse ac memoriam ejus bonis
Sit igitur hoc orationiS nostrae initium. Sedet, ut Paulus inquit, filius Dei ad dextram aeterni patris et largitur bona hominibus, id est, vocem evangelii et Spiritum Sanctum, quae ut impertiat, excisat prophetaS, apo Stolo S, doctoreS, et p3StOres, et hOS Sumit ex hoc no Stro, id eSi, di Scentium coetu, qui legunt, audiunt, amant Scripta prophetica et apostolica. Nec tantum illos vocat ad hanc militiam, qui tenent Ordinariam potestatem, sed saepe illis ipsis bellum infert per doctores ex aliis ordinibus delectos. Estque jucundum et Utile Spectaculum intueri occlesiam omnium aetatum et con Siderare boni tatem Dei, qui subinde salutares doctore S ita continuato Ordine misit, ut tanquam in acie prioribus decedentibus mox alii in horum vestigia insi Sterent. Nota serie S e St primorum patrum, Adae. Seth, Enoch. Methusalem, Noe, Sem. Hoc vivo et in vicinia Sodomorum habitante, cum iam oblitae gentes doctrinae Noe et Sem passim idola colerent, excitatus est ibi aliam, ut esset collega Semei socius hujus summi operis propagandae verae doctrinI Q.
22쪽
Huic succeSSerunt IS33c, J3COb, JOSeph, qui in univerSu Aegypto; quae tunc suit florenti SSimum regnum toto orbe terrarum, doctrinae lucem accendit. Deinde MOSes. JOSue, Samuel, David, Elias, EliSeus, quem audivit de SalaS, Jesaiam deremias, hunc Daniel, Danielem Zacharias. Deinde ΕSdra S, OniaS, po Sthunc Maccabaei, deinde Simeon; Zacharias, baptista, ChriStus apo Stoli. Hanc continuam Seriem juvat aSpicere, quae e Si illustre testimonium praeSentiae Dei in ecclesia. Ac POSt apo Stolo S Sequitur agmen, quod, etSi fuit imbecillius, tamen Dei testimoniiS Ornatum est POlJcarpta S, Irenaeus, GregoriuS NeocaeSarienSiS, Ba SiliuS, AuguStinia S, Pro Sper, MaXimVS, Hugo, Bernar dia S, Taulorus, et alibi alii. Etsi enim haec pOStrema Senecta Squalidior e Sio tamen DeuS Semper aliquaS reliquiaS Servavit et lucem evangelii splendidio
rem necenSum eSSe voce Lutheri manifestum est
Annumerandus est igitur illi pulcherrimo agmini summo rum Virorum, quo S Deus ad colligendam et inStaurandam eccle Siam miSit, quo S quidem praecipuum florem e SSe generi Shumani intellignu)US. Fuerint Sane magni viri Solon, Themistocles, Scipio, Augustu S et SimileS, qui mugna imperia vel ConStituerunt vel re xerunt: tamen longo inferiores sunt his nostris ducibus Jusaia, bapti Sta. Paulo. AuguStino, Luthero. Haec vera discrimina intelligere nos in Ecclesia decet
Uuao igitur roS magnae et verae a Luthero patefactae Sunt, qu3e OStendunt ejus curriculum laudandum esse' Clamant enim multi, turbulum ecclesiam et controversias inextri cabiles Spni Sa S QSSe. HiS respondeo, talem OSSe gubernationem ecclesine. Cum Spiritus Sanctus arguit mundum dissidia propter impiorum pertinaciam Oriuntur et culpa e Si eorum
qui audire silium Dei nolunt, do quo coelestis pater inquit:
Hunc auditet Lutherus veram et necessariam doctrinam patefecit: fuisse enim funebras in doctrina de poenitentia densissimus manifestum est. His discussis ostendit, quae Sit Vera poenitentia ei qui S Sit portus, quae firma con Solatio mentis, quae expavit S sensu irae Dei. illustravit Pauli doctrinam
quae ait, fido justificari hominem. Ostendit discrimen Legis et exangotii justitiu0 spiritus et politicae. Ostendit et veram
23쪽
invocationem Dei ac totum eccleSiam ab ethnico furore rex Ocavit, qui fingit Deum invocari, etiam Si mentes academica dubitatione oppreSSae fugiant Deum. Iussit fide et bona con scientia seri invocationem et quidem ad unum mediatorem, filium Dei sedentem ad dextram aeterni patris et interpellantem pro nobis, deduxit nos, non ad Statuas aut homineS mortuos, ut horribili sui ore homines impii statuas et homines
Monstravit et alia vera officia Deo grata, et vitam civilem ita ornavit et munivit, ut nullius unquam literis ita ornata et munita Sit. Denique S unxit a necessariis OperibuS puerilem paedagogiam hum3narum caeremoniarum et ritu S ae leges impedientes verum invocationem Dei. Et ut illustrata doctrina coele Stis propagaretur ad posteritatem, vertit in linguam germanicam prophetica et apostolica Scripta tanta pei Spicuitate,
ut huec ipsa versio plus lucis adserat lectori quam pleriquo
Adjunxit et ipse multas eianarrationeS, quaS longe ante cellere omnium ennarrationibus, quae extant, EraSmUS etiam affirmare Solebat, et, ut scribitur de instaurantibus Hieroso lymaria, Ritera manu eos aedificasse, altera gladium tenui SSe, ita ipse et proeliabatur cum hostibus verae doctrinae, et Simul enarratione S plenas doctrinae coelestis condebat et multorum con Scientii S Opem tulit piis consiliis. Cumque magna pars doctrinae Supra humInum CODSPectum p OS ita Sit, ut doctrina de remissione peccatorum et fide, nece SSe e Si lateri, a Deo eruditum esse, ac multi ex nobi S viderunt ejus luctas, in quibus didicit, fido Statuendum eSSe, nos et recipi et exaudiri a Deo. Semper igitur in omni aeternitate bonae mentes beneficia, quae Deu S eccle Siae per Lutherum dedit, celebrabunt et primum Deo gratias agent, deinde et ipsius viri laboribus multum debere se praedicabunt, etiamsi homines athei, qui
totam eccleSiIm rident, haec καιορθωρ circi judicant e S Se in η-nsem ludum nut sui Orem. Noc in sextric9biles disputatione S motae Sunt, ne C Cotilentionis pomum, ut aliqui sal Se dicunt, ecclesiae objectum e St, nec prop0Si a s p γγος aenigmata. Nam sani S et piiS et non Cn-
24쪽
lumnioso judicantibus, facile eSt collati S sententii S videre, quae congruant cum coeleSli doctrin3, qu3e non congruunt. Imo in Omnium piorum mentibu S has controversias jam dijudicatas esse non dubium est; quia cum DeuS Conspici Se et voluntatem suam in Sermone prophetico et apo Stolico velit, in quo Se patefecit, non eXi Stimandum e St, Sermonem illum ambiguam
esse ut solia Sibilla o Quae turbata volant rapidis ludibria ventis. Sed aliqui non muli tamen quae Sti Sunt, asperiorem suiSSe Luthorum quam debuerit. Nihil disputo in alterutram partem sed respondeo id, quod EraSinus Saepe dixit Deus dedit huic
pOStremae aetati propter morborum magnitudinem acrem medicum . Cumque tale organum adversus hostes veritatis Superbo S et impudentes excitarit, ut ad Ieremiam inquit is Ecce dedi verba mea in ore tuo, ut destruas et aedifice si et voluerit iis tanquam hanc Gorgonem obiicere; frustra eX- postulant illi cum Deo. Νoc regit Deus e colesiam humanis Con Siliis nec vult organa sua prorsus Similia esse. Illud autem Commune eSt, ut mediocria et moderata ingenia impetus BrdentioreS Seu bonas Seu malos minus probent. Vidit Aristides Themistoclem ingenti motu animi res magnRS SUSCipere et seliciter gerere: etsi autem solicitatem gratulabatur
reipublicao, tamen incitatum illius animum ex eo CurSU reVO- care Studeb3t.
Nec ego hoc nego, peccare interdum vehementiores impetu S, nemo enim in hac naturae infirmitate prorsus Sine labe est. Interim tamen, si quis talis est, ut veteres de Hercule, Cimone, et IliiS dixerunt, ακο/υρος μεν ἀλ2α, τα μεγεστα ἀγαθος vir bonus et laude dignus est. Ac in occlesia Si, ut Paulus inquit recto militat retinens fidem et bonam conscientiam. Deo placet, et a nobi S Venet IndUS e St. Talem fuisse Lutherum scimus. Nam et ConStanter doctrinae puritatem dolandit et conscientiae integritatem retinuit. Jam qui S est, cui quidem notus ille fuit . qui ne Sciat, quanta humanitate praeditus, quanta hujus in congressibus familia ribu S suavitas, quam minime hic contentiosus aut rixator fuerit' Et adiunctam tamon omnia gravitatem habuerunt QRm. quae in tali viro esse deberet, nam in hoc
25쪽
Vel potius erant Secundum Paulum Omnia osci
ut illam asperitatem χἁου veritatiS, non ἐριθειας aut 3cerbitatis suisse manifestum sit. Atque horum nOS Omne S et eX terni plurimi testes sunt. De reliqua autem Vita, quam ad armum LXIII produxit in maximo et acerrimo Studio pietati S et Om nium bonarum rerum atque artium, Si laudationem viri in stituissem: quam illia Strem et Specio Sam orationem habere possem' Nullae vagae libidine S unquam in eo animadversae Sunt, nulla seditiosa con Silia. imo auctor potius aliquoties sui tabiiciendorum armorum, non miSeuit cata Si S ecclesiasticis artificia augendae potentiae vel Suae Vel Suorum. Hanc et Sapientiam et virtutem esse judico t3ntum, ut sola humanu diligentia accersi posse non videatur, sed divinitus otium frenari animo S Oportet praeSertim aere S, eXCelSOS, Rrdente S, qualem omnino Lutheri fuisse res ostendit.
Quid dicam do ceteris ejus virtutibus' Saepe ipse interveni, cum lacrimanS precatione S SuaS pro tota ecclesia dixit. Sumebat enim sibi sere quotidie certum tempus ud psalmos aliquos recitandos, quibuS Sua vota gemen S et l3crimans mi scebat, ac Saepe dixit se SuccenSere iSti S, qui aut propter ignaviam, aut propter occupationeS dicunt Sati S esse solo ge mitia precari. Ideo 1 Ormae nobiS divino consilio praescriptae
Sunt , inquit, is Ut lectio mente S accend3t, imo ut vox etiam pr0fiteatur, quem Deum inVocem IS .
Itaque cum multae graves deliberationes de periculis publicis Saepe inciderint, animadvertimus eum ingenti animi robore praeditum suiSSe, minimeque φοφοδελῆ, nec ulli Sunquam fractum terroribus. Nitebatur enim Sacra, ut dicitur ancora, id est, auxilio Dei, nec fidem excuti sibi patiebatur.
Ceterum et acie mentiS tantum valebat, ut unus in Obscuris rebus maxime videret, quid Conduceret. Νec erat, ut multi putant, negligens in consideranda republica aut inspiciendis aliorum voluntatibus: sed et rempublicam norat, et Omnium cum quibus vivebat senSUS ac voluntates Sagacissime perspiciebat. Et quanquam ingenii vis acerrima erat, tamen avidissime legebat scripta ecclesiastica, vetera et recenti Θ,
26쪽
et omnes hiStoriaS, qu3rum exempla Singul3ri dexteritate ad praesentia negotia tranSserebat. Eloquentiae vero ipSiu S perpetua monumenta DXtInt, qua par fuit, haud dubie iis, in quibus vis oratoria Summa suisse sexistimatur Talem virum summa vi ingenii praeditum, inStructum do- Cirin3 longo USu exercitatum, multis excellentibus et heroicis virtutibus ornatum ac a Deo ad ecclesiae instaurationem de
lectum denique complexum n OS OmneS paterno animo eX hac nostra con Suetudin0 eVOC3tum e SSe no Stra causa merito
dolemus. Sumus enim simillimi orphanis praestanti sit fidoli
patre orbati. Sed quia Deo obtemperctre nece SSe QSt, memoriam tamen virtutum et beneficiorum ipsius apud nos interire non Sinainu S. Ac ipsi quidem gratulemur jam familiarem et dulcissimam cum Deo et filio rius domino nostro Iesu Christo, prophetiS et apostoliS consuetudinem, quam fiducia filii Boi semper et petivit et expectavit; ubi non modo judicio Dei et testimoniis universae coelestis ecclesiae probari suos laboreS, quo S in propagatione evangelii Su Stinuit, audit, sed
etiam ipso jam eductus ex mortali corpore tanquam eX curcere, et ingressus in Scholam multo eruditiorem, Dei e S sentiam et in filio duas naturas conjunctas et totum con Silium conditae et redemptae ecclesiae prope contemPlntur, qua S re S maXimas involutas et brevibus oraculis propo Sitas cum fido hic conSideravit, nunc Coram videns laetitia Summa asscitur ut
Deo jam ardens tota mente gratias agit pro tanto benescio. Hic discit cur filius dot χογος καὶ σικων aeterni Patris dicatur, et quomodo Vinculum Sit SpirituS sanctus amoris mutui, non Solum inter aeternum patrum et filium, sed etiam inter ipsos et ecolesiam. Initia hujus doctrinae et rudimenta in hac moriali 'vita didicerat et saepe de his summis rebus, de discernonii 3 invo Catione Vera et Disa, de vera agnitione Dei in tu en Q patefactiones divinas, et discernente verum Deum a commentitiis numinibus gravissime sapientissimeque disse
Multi in hoc coetu audierunt eum aliquando enarrantem hoc dictum , Videbitis coelum aperium, et angelOS Dei aScendentes set descendentes sup0r filium hominis. Ubi primum
27쪽
auditores hanc ampliSSimam con Solationem infigere animis jubebat, quae adfirmat, coelum apertum esse. id est nobis ad Deum patefactum e SSe, irae divinae repagula confugientibus ad filium amota esse, Deum prope jam nobiScum versari ei invocantes ipsum ab eo recipi, regi et Servari. Hoc decretum Dei, quod homines 3thei sabulosum esse vociferantur, monebδt Opponendum esse humanae dubitationi et pavoribus qui deterrent fugienteS animo S, quo minus invo care Deum auSint, nec aequieScant in Deo. Deinde angelos ascendentes et de Scendentes in Christi corpore ministrOS evangelii esse dicebat, qui primum duce Christo ascendunt ad Deum. et ab eo evangelii lucem et Spiritum Sanctum accipiunt, postea vero deScendunt, id e St, ministerio docendi inter homines iunguntur. Addebat autem hanc interpretationem: etiam illos ipsos Spiritu S coeleSte S, quo S uSitate VocamuS angelOS, intuentes in filium erudiri et laetari hac miranda copulatione duarum naturarum, et cum hujus domini milites sint in desensione ecclesiae, qu3Si manu HUS gubernari eo S.
Harum Optimarum rerum nunc Spectator e St, et ut antea
inter evangelii ministro S aScendebat et descendebat ducente Christo, ita nunc angelo S cernit mitti ab eo, et sapientiae divinae, et operum divinorum Con Sideratione una cum iis
Meminimus quanta cum voluptate prophetarum politiam. consilia, pericula, liberationeS recitabat, et quam erudito omnia Ecclesiae tempora Conserebat, ut flagrare Se illorum Summorum virorum desiderio non vulgari significaret. Hos nunc complectitur et gaudet vivaS audire et reddere voces. Hi hunc Suum συμφοετοχὴν laeti Salutant, et una gratias Deo agunt colligenti et seruanti ecclesiam. Ipsum igitur Lutherum beatum e SSe non dubitemus. ΝΟ - Stra vero Orbitato angamur, et quoniam Dei voluntati post quam eum hinc eVOen 'it, nOS quoque obtemperare neces See St, SciamuS hoc quoque Velle Deum, ut memoriam virtutum ipsius et beneficiorum retineamus. Id jam Officium praeste-mUS. Agno Scamus eum suisSo organum Dei salutare et ejus doctrinam studioso discamus. Virtutes etiam nobis ne Cessa-
28쪽
rias pro nostra mediocritate imitemur, timorem Dei, fidem et ardorem in invocatione, integritatem in miniSterio, castitatem diligentiam vitandi seditiosa conSilia, cupiditatem discendi. Utque de ceteris piis gubern3toribUS eccle Sine, quorum ex- Stant historiae, sappe multumque cogitandum e St, de Ieremia de baptista; de Paulo; ita saepe hujus viri doctrinam et cur
Sum con Sideremus, et gratiarum actionem et precationem ad
jungamus, quod nunc quoque in hac frequentia fieri deuot
Mecum igitur vera pietate animorum dicite Gratias agimuS tibi, OmnipotenS Deu S, aeterne pater domini nostri Iesu Christi, conditor ecclesiae tuae una cum filio coaeterno. domino no Stro deSu Chri Sto. et Spiritu Sancto, SapienS, bone, miSerico I S, judex Verax, sorti S et liberrime, quod colligis silio tuo haereditatem eX genere hum3no, et SerVIS evangelii ministerium, et nunc quoque per Lutherum inStaurasti, ac ardentibu S VotiS precamur, ut deinceps ecclesiam ei Serve S et regaS et ObSigne S in nobi S veram doctrinam, Sicut Iosaias de SutS diScipuliS precatur, et no StraS mente S Spiritu
Deinde, quia magnorum gubernatorum interitus Saepe denunciant posteritati poenaS, VOS Obte Stamur ego et omne S, quibus docendi munus commendatum est, ut de periculis orbis terrarum cogitetis. Alibi Turci grassantur, alibi minantur bolla domestica alii hostes: p3SSim etiam magna e St ingeniorum petulantia, quae praeSertim POStquam Lutheri cenSuram vereri desinent, majori audacia doctrinam recto traditam cor
Haec mula ui Deus avertat, diligentioreS Simus in regendis moribus et studiis, semperquo infixam hanc sententiam animi S teneamus, tanti Sper, donec puram evangelii doctrinam retinebimus, audiemuS, di Scemus, amabimus, sore nos Dol domicilium et ecclesiam, sicut inquit silius Dol Si quis diligit
me, Sermonem meum SerV3bit. et Pater meuS diliget eum, et ad eum veniemuS, et mansionem 3pud eum faciemus . Hac nos amplissima promissione ad discendam doctrinam coelestem accendam a S, et Sciamus, propter ecclesiam Servari genu S hu-
29쪽
manum et politiaS, et illam aeternitatem suturam mentibus intueamur, ad quam nOS DeuS Vocavit, qui quidem nec frustra se tam illustribus testimoniis pales ecit nec frustra filium misit sod vere diligit et curat haec beneficia magnifacientes. Dixi:
MARI . LUT HERO EVANGELII IESU CHRISTI DOCTORI VERITATIS AMATORI MAXIMO ET MENDACIORUM AC SUPERSI IΤIONISHOSI I RELIGIONIS ΕΤ ΡΙΕΤΑΤIS IN GER MANIA AUCI ORI ADMIRAI OR IΝ HOC OPERIS DEI F.
IIuiliori jacut hoc corpus mortale Sepulcro,
Depositum in patrio nuper inane Solo Cum piu S ad Superam properaret Spiritu S ctrcem Taedia post vitae multa laboriferae. Hunc urbs quae viventem habuit coluitque magistrum, Pulvere ab externo noluit OSSa tegi.
Nunc igitur quod in hac hujus populabile terra, Et qua vita viri parte caduca fuit,
Id tandem optato consectum fine tenet tr. Et suus inseriis est resolutus honor. Sancta sed in coelo non interitura manet mens Aeterna domini pace beata Sui, Quem pura venerata fide ConStanter amavit, Christe Deus; verbi sedula praeco tui. Nullius huic contra scripturae Or3cula Sacrne Magna suit virtus ingeniumque nimi S. Νullorum vires huic incuSSere timorem, Quo fidesi assereret dogmata Vern minUS.
Atque hunc mors placida et felix sirnilisque sopori Extremum vitae jussit obire diom
lnter amicorumque m 3nu S lacrimaSque piorum
Et, quas ipse suo fudit Ab ore preceS,
30쪽
Te quibuS aeternumque p3trem natumque Vocavit Vera decedens in sua vota fido Atque aetate graViS, genito cum tertiuS annus
Ultra ter quinas iret OlympiadaS.Christicola vita selix obituque beatus Jam tenet aetherii lucida regna poli Dosunctus salo Bique mali S. At tu, bone pastor Christe, tuo rapidos a grege pelle lupos Propitiusque huic custodes adiunge fidolosi Auxilio, si unqu3m, nunc eget ille tuo.
Sic illi Luthori auquales, qui mortem sanctiSSimi viri lugentes
immortales animi excelsi effectus in ipsa lamentatione augurabantur. ΝΟS trium Seculorum experientia docti non doloris sod lautitiae lacrimas standore cogimur admirantes tanti viriot fidem et Constantium et veritatis umorem, virtutes divinitus
illi immissas, quibus quid valuerit quidque offecerit bi ovis simo nuper Carmine germanico celebrare studui hocco Goti hat in stilior Lollo don Holdon sicli erwahit, Durch Prusians Streng gelautert, im Glauben sest gestu hit Dass ihil dor Fei nil nichi schroche mit seinem gist'gon Croti Dass ihil mit Lisi nichi lange, der alter Liston volt.