Institutiones medicinae practicae quas ad usum juventus digessit Petrus Aloysius Valentini in Romana universitate professor ... Vol. 1. 10.. .. De febribus

271쪽

respondent. Hujus sebris exacerbationes si excipiantur prima, frigore non ineunt

nec in remissionibus sudor manat, nisi raro , qui si manet, aequalis non est, eo utilis . Animadvertendum est, non omnEssebres, quae ab auctorihus ad quotidia-nas, vel tertianas remittentes reseruntur, ad has reapse spectare. Pleraeque enim vel continuae eontinentes, vel in termi tentes sunt. Denique quartana remittens,

quae dicitur etiam tutartophya , constat paroxysmis similibus . sibique respondentibus , quarta quaque die redeuntibus sine rigore, quos remissiones intermediis diebus sine sudore excipiunt. Haec ebris

rarissima est , et a perpaucis observata. lenam nisi symptomatica mi, ut secunda et tertia species a uva gesti nimirum tutartophya plenalgica , et hepatica, ut plurimum ad subres intermittentes pedit in Er videtur. . S 346. Observandum etiam est febres colli qualivas ab auctoribus inter remittentes Positas, pleriunque secundarias esse aut ad alias febres spectare, scilicet

272쪽

ad astricas , ervosas ariles teg. De his igitur speciatim non eloquar, ut de aliis,. quae vel ad interimitentes attinent , vel secundariae sunt, ut est labris soporosa senum , et hemiplegiaca, quae a morbosa aliqua cerebri assectione praecipue proficiscuntur, ut sectione cadaverum comprohatur. Nobis dumtaxat agendum erit dolegitimis et praecipuis et frequentior,bus sebribus continuis remi vemibus , quae aut quotidianas aut turtianae typum habent, aut cum aliqua intermittente conjunctae procedunt . in quibus remissio quidem, sed nunquam intermissio obser-

Quotidiana continua remittensi se a himerina

9 49 Inter quotidianas remittentes recensenda in primis est febris quotidiana Veterum, quae ob absconditum, et I

273쪽

cupata, et ab Avicenna lib. . phlegma tica periodica . Haec quotidie vespuri

recrudescit, laxatur mane. A putrido, et pituitoso sanguine in venis putrescente eam nasci putabant veteres recenti ει πυ-ro a lento viscos , et peccant humore, qui non solum ventri ulum, Et intestina,

sed etiam alia viscera , totumquo corpus obruit. Quam ob rationem non ad astri cas referri potest, sed potius tamquam alia remittentium species habenda est. S. do. Quidquid solida in lirmat , et lymphaticum laticem mage inficit eam gignere, aut ad eam disponere valeli ut est aetas senilis, teinpuries pituitosa anni humida , et frigida tempestas, Crudiora alimenta, humidae regiones, et alia, quae maxime perspirationem impediendi habent vim. Homines pituitosi, Obesi, Seues, pueri, insantes, desides, helluones,

uliginosas plagas incolentes, crudis alimentis alti hau febre . Dequuti tex Orri

Piuntur . . .

274쪽

271 S. Si Paroxysmi aliquo extremorum frigoris sensu non raro aggrediuntur in terdum calore qui mitis est, etiam in decursu febris, sed non nihil inaequalis, et acer. Hi longi sunt nam ad decima moctavam horam producuntur Pulsus sunt minus celeres et frequentes urina inbnus rubra quam in aliis Dbribus, imo Prius quea, mox crassior apparet. Sitis aut nihil, aut parum vexato facies est tu-Diidula et livescens adest etiam propen si ad somnunt et inappetentia. Haec se-bris propter fibrarum toniam, humoris- qu lymphatici viscositatem ita diuturna esse solet, ut ad duorum mensium spatium, et ultra exporrigatur. amen si ut, les evacuationes eveniant , Ocyus reSol itur. Non est diserimine expers, ut interdum a symptoinatum gravitate . et Virium desectu cognoscitur. Si enim valdo deficiant vires si lymphaticus latex maxime tenaX, et peccans sit, et aliquod viscus neret, ut cerebrum, ex quo profunes I somnus inducitur, nemo non videt

periculum. Et iam in alios morbos abire

275쪽

potest , ut in hepatis lienis, aliorumque viscerum obstructionec in hydropum, et in hecticam secundariam, ad quam potissimum proesi vis est ii Sosa Serosus late ita curatioue mundari, et parari debet, ut pur sudo-Tem , et urinarii copioso liminetur, ac eodem tempore confirmandae sunt vires. Raro igitur venam incidere convenit, nisi id temperamentum, et symptomata exi gant, ut gravis capitis dolor, aut om nolentia Satius plerumque est cucurbitulas Scarificatas admovere Admodum revellentia prosunt, in primis vesicantia, quae non solum revellunt, sed etiain humorum tenacitatem resolvunt, dejectasque exci tant vires. Si seros , et viscida colluvies ventriculum prae Cipuo premat , ex quainappetentia oritur . In ille nil a non sunt

purgantia levia , praesertim salina . quae etiam repeti possunt. Iuvat etiam emesis, quia cyssimo histomacho materiam elicit, et perspirationem promovet Omnia insuperi Edicamina praestant , quae ex

positio indicationi respondent, ut decoctio-

276쪽

nes aperitivae, leviter sudoriserae , aut simplices , aut cum syrupo quinque radi cum aperientium , aut xymelle si plici, aut scillitici spiritus indereri, sales volat iles, udii hermes minerale aliaque hujus generis Obsorvandum Vero est, II aliqua adsit complicatio, aut inflammatori , aut gastrica, aut nervosa. Ubi nulla sit complicatio, praecipue inflammatoria morbus nimis protrahatur, et aliquod veneficum iam in caussa sit, vinum T. hiberi potest, sed caute Victus sit tenuis resciens et curativis indicationibus

S. 53. Inter amphimerinas adnumeranda est febris catarrhalis benigna, quae Baasperatur e8pere, imminuitur mane et catarrhalibus symptomatibus consociatur. Haec distinguenda est a catarrhali maligna, quae ad nervosas pertinet, et cum exanthemate aliquo, praesertim miliari incedit. Propter destilla tionis essectus aut caput, aut Pectus occupantes, distinguenda etiam est ambre quotidiana e terum, quae a recentioribus muccosa, aut

277쪽

pituitos dicitur. Εjus vespertini paroxy-- sui horroribus vagis, et extremorum resti geratione praesertim pedum aggrediuntur. Ad vesperam symptomata intenduntur, ut gravedo , tussis , raucedes, sternutatio , molestus laryngis stimulus , lacrymarum distillatio saucium inflammatio , dyspnoea

quae autem mane una cum sebre perspiratione aucta mitescunt. Progrediente autem morbo, copiosi sudores potissimum in remissionibus emanant, ut naribus, sau. cybus , ronchiis mucus, vel concocta Inateries, quae prius tenuis, . et acris erat expellitur.

S. 54. Hae febris a seroso et irritanti humore producitur , qui plerumque perspiratione retenta habet originent

et hinc ad vasa glandulas muCOSae membranae . Duces, nares, bronchia praeci

pue operientis conssuit, alicujus, vel omnium harum partium serosam, et levem inflammationem progignens Interdum etiam membranam oesophagi ventriculi, o intestinorum petit, et has partes irritat, ex quo aePu nausea , tormina, et alvi stu-

278쪽

lini , phlegmaticum , mollis , ut laxa corporis textura, aliquod vitiuui in humoribus , aut propter in tem pestivain alicujus excretionis suppressionem , aut propior vitii , vel spirituum ingurgitationem volu-tum, ad hanc febrem praeparant. Qua Propter Deminae pueri viri obesi ebriosi ei maxime sunt obnoxii. Quidquid autem perspirationem coinpescit , et hum res serosos superfluos, et impuros reddit, caussa occasionari est . ut repentina aeris mutatio. Qui occalido aere in frigidum transeunt, aut viceversa vel inconsulto aerifrigido exponuntur, dum corpus inedia vigilia debile sactum sita vel frigidam aquam hauriunt, aestuante corpore febre catarrhali frequenter laborant. Hinc ea ma-rime grassatur vere, et autumno ob requentes aeris vicissitudines , et in illis regionibus, ubi aer variabilis valde est aliquando aliquod miasma in caussa est, et uno morbus epidemico more corripit qui tam communis evadit, ut etiam qui caute vivunt, evitantque morborum caus-

279쪽

sas , tentet. Hujusmodi forte mlasma avaporibus terrae palustris, ut insalubria formatur siquidem febris magis saevit. dum aquis tempore, quo liquescunt nives, regelanturque glacies, impletur so liis . Si hoc lasma cum aere inspiretur, in fiammat, ubi transit, partes . febremque parit. Saepe pidemicum iasma aventis exportatur, et hinc morbus perplures regiones extenditur, Interdum tam catarrhi, quam febres catarrhales propa gantur contagio ut plerique clinici testam tur. Egregius pronget non admittit, quod a regressa materia perspirabili nascatur febris catarrhalis sed pro caussa ponit inae . qualem sentiendi facultatis distributionem et fluctuationem. Nam dum a frigore au-

getur contractilitas, in ea parte, quam aggreditur , sentiendi vis deprimitur quae accumulata in alia organa consentientia irruit . Inquit ideo pathol. pec Vol. 1. S. 6έ - in patet . sebrem clitarrhalem complecti irregularem per plexus nervorum conductionem, ex adfectione viarum aeriserarum ortam, qua vasa capillaria prae-

280쪽

primis laborant. qaoque ob consensum cutis eum iis viis facillime h frigore, quodo pus excepit, nascitur. - qua civis vero ab actione frigoris inaequalis sentiendi facultatis il istribuli oriatur , indubium est quin ab eadem actione im proviso supprimi possit insensibilis perspirati , cujus materies ad aeriseras vias cito, et videnter fertur, proindequo febrem , et catarrhasia symptomata induci . S. 55. Febris catarinalis , si benigna ἐet mitis sit , ubi recto curetur , Post septem aut quatuordecim dies sine periculo solvitur. Interdum etiam brevior est; nam post tertium, aut quartum ParOXy-Uin sudoribus, urinis copiosis et crassis, materie puriformis excreat , vel mater imucosae narium stillicidio expeditur Tamen gravior , et diuturnior est ubi caussa validior, et aliquod inritumoribus delitescat ilium. Hinc ob peculiares rationes graviora , et varia saepe adsunt symptomata. In juventhus sanguineis , bibacibus, salso et irritanti cibo vescentibus, febris est intensior, tussis asperior, ingens api-