Institutiones medicinae practicae quas ad usum juventus digessit Petrus Aloysius Valentini in Romana universitate professor ... Vol. 1. 10.. .. De febribus

241쪽

ribus , sive post aures applicitae Cucurbitulae siccae , vel scariscata inserioribus extremitatibus , dorso, scapulis , vel occipiti admotae oesidatoria vel brachiis, vel seinoribus , vel pone aures , vel occipiti appositam liquando vomitus tam praeceps corripit , ut vix assumpta reddantur aliquando immodicus alvi fluxussunditus pessundat vires . Primus antie- melico Riverit, et optatic alter theriaca.diascordi , extracto corticis peruvianicum vino rubro comprimendus St, quamvis ne includatur venenum non ProrSuScohiberi debeat . Plures sunt clinici qui perniciosum ventris fluxum medicamentis diaphoreticis refraenatum suisse testantur . Si sudores nimis prosus , et colliquativi manent , rubro et generoso vino , aut tinctura uxhami cum aliquot elixiri vitrioli guttis compescantur Si sanguis ita tenuis sit, et solutus , ut inde nimiae haemorrhagiae OnSequantur, nec non peticularum nigrarum eruptio-Ne , et gangraenae , efficacia reperiuntur acida mineralia , alumen , decoctunt,

242쪽

23 3 aut extractum corticis eruviani , vinum

rubrum , alexipharmaca . Optimum vero consilium est, acidis mineralibus roboranalia , et aromatica jungere , ne a morbo et actione acidorum fibra rnm irritabilitas protinus extinguatur . Saepe in ore , et circa fauces prodeunt aphthae, quae ablutionibus , et gargarismatibus curandae Sunt . Componuntur gargarismata ex aqua hordei cum melle rosaceo , et syrupo demoris , cui interdum aliquid spiritus salis , aut sulphuris adjiciendum est , praecipue si phthae nigrae et gangraenosae sint . Dum vero dolent, lac tepidum , aut decoctum hordei retineatur in ore . De- mulcentia etiam sensim deglutita juvant, ut mucilago seminum emollientium , sym

pus do cydoniis , de succo granatorum de rubo idaeo , etc. Si in decursu Ombi parotides superveniant, in primis examinandum est , an criticae , vel symptomaticae sint . Primae ab imminutione morbi , et symptomatum alterae ab augmento dignoscuntur . In criticis noxiae materiei exitu i in symptomaticis lenis

243쪽

resolutio tentatula est . Si resolventia emollientia , nodyna ad hanc consequendam non sufficiant , instituatur Venae se incii , praesertim si tumor crescat ouis beat , doleat Galenus de compos medio. secundum loca lib. . cap. a. Pr Venae

sectione celebranda lethoram , et vires efflagitat. Experientia vero constitit, etiain in desectu virium sanguiuis missionerax subinde juvasse , praecipue si parotides vel propter morbi propagationeiu , vel

Propter spasmum symptomatice Exoriantur . Desinienda autem non est sanguinis

detrahendi quantitas , sed si deiiciant vires , prima vice haec ad aliquot uncias, nimirum ad duas , vel tres ascendat. Si ab exigua hac quantitate pulsus validior fiat,

rursus post paucas horas Secetur Vena

Iliverius in truculenta febre , quae anno 16a3 epidemice Onspelii grassata est si parotides superveniebant , exiguis repetitis venae sectionibus , instituta postero die purgatione , servavit omnes . an eus sanguinis missio anceps sit , hirudines potius prope tumorem applicentur Sucata

244쪽

autem Vena , tam internis , quam externis medicamentis resolutio sollicitanda est. Subinde parotides lente dissipantur , et nocua materies excernitur subinde improviso abiguntur . nec materies expellitur . Siquidem in hoc casu imminens est vitae discrimen , prompte revocentur , ut inimica materies canthnidum ope , si sieri potest corpore propulsetur 9 3s. Hac simelicitate medendi non

raro assertur salus . Nunquam autem ingenium , et origines nervosarum ebrium percontari negligatur , et firmiter memoriae mandentur inoae Sydenhamius lib. de in orbis endemiis ita scripta reliquita In tam spissa hac rerum caligine nil mihi Prius est , quam quando novae febres grassari incipiunt , cunctari paulisper , et ad magna remedia , non nisi tardius procedere , diligenter interina illarum ingenium , et mores observare , quibus itidem praesidiorum generibus aegris juventur , vel laedantur , ut quam primum his repudiatis illis utamur. - Diligenter praeterea servetur aer temperatus et purus ,

245쪽

ac nobis maxime cura sit , ne dii Meturconiagium . Aegroti igitur separentur a sanis , accurata sit corporum , indusiorum, cubiculorum mundities , removeatur ignis, et per conclave calici uni aspergatur acetum . Qui aegrotis adsunt , ne absorbeant ab ipsi transtriassi halitus , sedulo curent

Saepe vero ad impediendam contagii propagationem haec non suffciunt. Tum insecta loca , vestes , et res contagiosis vaporibus imbutas , acidis ossilibus sussire necesse est . cid una itaque nitricum ad mentem Smyt , aut muriaticum ad mentem Gu to a Morvea adhibere non omittatur rimus decomposuit nitrum acido sulphurico excalefacto hinc Ponatur dimidia uncia hujusce acidi in aliquo vase terreo, aut cyatho , ut super calidam ar nam excalefiat , cui ex intervallo additur nitrum . Hoc modo sumtus volatiles , penetrantus obtinentur , qui nec ingratum odorem emittunt . nec respirationet laedunt. Alter credidit, acidum muriaticum efficacius esse , quia magis diffusile est Dum hoc uti velimus , ponatur in vase

246쪽

torreo libra una salis communis, quod identidem exigua quantitate acidi sulphurici aspergatur , donec humectetur . Quo vero major vaporum quantitas extricetur actioni levis caloris exponatur vas . Scaciora autem erunt sussimenta , si duas partes anganesii in pulverem redacti totidemque salis conamunis, tres partes acidi sulphurici , et una aqua adhibeantur. Hisce quidem suffimentis , et diligentiis Supra expositis non missis , contagionis extinctionem assequi OSSumus

S Ochus S. 3a Synochus est febris duarum, vel trium hebdomadari in ex synoch , et typho composita siquidem initio a synOcha , Progressu , et versus finem a typho non differt . Improprie veteres an se-brem synochum putrem vacaverunt. Haudita pridem circa commentitiam sanguinis, humorumque putrescentiam discepinlum

247쪽

est , scincet ait haud sit vera , ut totalis humorum resoluti , aut eoruin egerieratio simplex . Si vero vel eruia scripta petantur, nullo negotio elicitur, quod a plerisque putredinis nomine humo rurn Θgeneratio exprimebatur , qualis in febribus ortis ab angina , pleuritide , aliisque in-siammationibus observari solet. Et re quidem vera inquit Calenus de febr disser. lib. I. cap. 7. , putredinem in vasis esses illius similem , quae in inflammationibus, abscessibus , aliisque phymatis nota tur et

variam esse juxta humoris putrescentis Daturam , et majorem vel minorem eum concoquendi acultatem . Cognoscebant

enim plerique , in viventibus animalibus

locum non habere putrescentiam , ac mortem sequi . si in quibusdam subribus mali moris subinde eveniat sed humores a naturalibus conditionibus recedere . sicut ob circulationis impetum et aestum in s noctio contingit , ubi polius illi ad putrescendum proclivitatem acquirunt , ut exurinis . alvi dejectionibus , sudoribus odorem laetidissimum emanantibus aliquo

Dissilia πιν

248쪽

modo deducitur . Ex his igitur patet, non ab omnibus synoctium a corruptela sanguinis , sed ab eius spissitudine , et inflammatoria densitate vocatam fuisse putrem. Sanguis enim , si extrahatur mus est , et tenaci crusta obductus , quod in corruptis et dissolutis humoribus. minime cernitur , qui saepe Per nare , Te nes , uterum , aliasque vias effluunt , ut in ebribus pravae indolis usu venit S. 33 Synochus a caussis synochae,

sed validioribus , et ab illis typhi , et

nonnunquam a contagio nascitur . Corripit praecipue juvenes , hominesque sanguinea temperi donatos . In his enim si Caussa cca innalis accedat Macile accenditur , ut nimius motus , vini generos potationes ι etc. Frequenter in caussa sunt sanguinis abundantia , spissitudo , et humorum lentescentia , quia sanguis aegre per Vasa means circulationi impedimentum offert , proindeque insensibilis perspiratio retinetur , et quod secundum naturae leges h corpore abire debet iterum absorbetur inquit Boerhaavius S. 73o.

249쪽

Iianc febrem acutior acrimomae deberi et saepe prorsus singulari . Revera si in humoribus immutati generetur , aut intromittantur contagia , synochum oriri experientia confirmat . Quidquid igitur sanguinis circuitum concitat , ejusque crasim immutat , ac naturales humorum conditionbs depravat , inter caussas hujusce sebris adnumerandum si S. 34. Partitio synochi in sanguineam , et biliosam antiquissima quidem est . Veteres enim in sanguine quatuor discernebant partes , nimirum quae temperatio, est . sanguis Proprie dicta ; quae calidior , bilis nuncupata quae crudiore frigidior , pituitae nomine distincra quae densior et saeculentior . meIancholia vocata. Ubi prima pars abundat , vel, ut ipsi inquiebant . putrescit , syn Ochus sanguine ; ubi vero pars altera tenuior et calidior reliquis est copiosior, et putredine vitiata biliosa nasci credebatur Verum quin animum deis tam obsoletis adjiciamus, eamdem tamen partitionem servabimus. Alia enim est synochus, quae ju-

250쪽

venes , et homines sanouinea temperie praeditos alia est . quae iliosos , et aestivo tempore immodice sese exercentes eorripit. Prima dici debet sanguine , altera bilios . Aliae autem disserentiae non ad primariam , sed ad secundariam , et symptumaticam synochum spectant , ut est illa , quae o corbulo , vel a scabie proficiscitur S. 35. Synochus frigore et horrore incipitci sequitur calor morda, pulsus est equens , magnus , durus , inaequalisci respiratio crebra , magna , dissicilis suspiriosa urinae crassae , rubrae , turbidae , sine sedimento , aut hoc albescente , si morbus ad declinationem vergat Dum febris ascendit . et ad statum e vetiit , alia ingravescunt symptomata , ut

dolor capitis , vigilia , somnolentia , leve delirium , muscularium motuum difficultas , debilitas magna , corporis jactatio

supinus cubatus , et caetera , quas morbum ampliorem iactum testantur . Si synochus sanguinea sit , a pulsu pleno et frequent , gravi dolore capitis , omno