Consilium novum de pestilentia ... / [Pierre Droet]

21쪽

DE EsTILENTIA.alisti amor apparuerit, corin eas partes, quae sunt supra diaphragmate in Nerioribus astici dicunt ut in cerebro malues e colligunt, si pone aures, aut in partibus eis vicinis, virus illud abscedat quamvis interdum accidant parotides, cum maior calor in altuna materiam sustulerit, ut autor est Gai Com. in AEphra lxxv. b. iiij. Urina etiam nostram hanc sententiam confirmat,quae interdum cst turbida, flava,&alba, silcque eam Variari anima lucr-timus pro humoruna Vitio,&diversa partium flectione : ut sceptus carie exeso cranio,iaccris ictu,aut putrefactis mentia-gibus,&pure intra cranium collecto, videas otium parum aut nihil mutatum. Sicubi venenum illud solidam substantiam partium depascit, urinae fanis similes cernuntur. Quam rem etiam confirmabant ea quae mox tradentur de signis.

SED cum antea a nobis positum sit,

hanc luem esse in aere,quem inspirando attrahimus , vel qui per augustio simos cutis meatus, arteriarum motu re cipi-

22쪽

CONSi LIVM NON VI cipitur in intimos corporis recessus miri fit ut non sena per cor afficiatur , cum in libera spiratione , attractus ille aer a pulmonibus,sicilius cordi propter viciniana, 1 com n virus suum communicare possit, quani

saepid. partibus remotioribus , iecori scilice dc cerebro Memineris inquit Galenus)hanc communem rationem , ab eodem

statu genitu , omnibus putrem humore, non easdem partes obsidere , qudd nec per naturam omnium in eadem conditione corpus esset eo statu, sed esset alia parsalia infirmior Solent enim partes robustiores fortiores, qualitate Vel quantitate molestu humorem , in imbecilliore transfundere deponere. Quapropter si cornatura, clope medica robustius fueurit,auram illam venenatam excutiet,& adiecur,vel cerebrum demandabit. Diversiaci iam putredinis analogia in causa esse potest,neque enim quidquid agendi aliquid

vim facultatem possidet,eam protinus in Obvia quaeque cxcrit , sed agenti cum eo quod patitur , magna prorsus naturaecat eisp. i. similitudo intercedat necesse est Sic di- dedit Prenti cimus naturae, vel substantiae similitudi-ieb. ne,

23쪽

DE PESTILENTIA, n medicamenta Hinc vel illiun humo . rem attrahere. Propterea recte 'cieres dixerunt,omnia in omnia non agere, sed ea solum quae agentis,materiae, & applicationis certam rationem habent quenaad-naodum cnim naturali dimidi O, cphemerum colchicum , vipera inimicitias exercent cum iecore, ut ex dimenteria hepatica, hydrope, alijs syinplomatis,que utrumque excitant, facile intelligi potestiit quarundam ferarum morsus ic erum facit converso in bilem finguine Porro hyoscyamus asipis cerebrum facultatis ih F loco nim si sedem xagitant hic somniin anexpugnabilem adfert, ille Vero men perturbat,quod frigore non facit, utitu lyςx scribunt: a Brionia quae eulida est h id etiam enicit, ut nec summu 24 Db

a talmasiliscus spiritus absumens homi Pessice tradunt. Taxus vero calidis re se QP

autem repentinae mortis causa non aliunde

24쪽

CONSILIUM NOVUM aliunde proficiscitur , quam ex proprio Venelai genere , quod arcem vitae primo impetu expugnat est enim omnibus rebus sua peculiarisq; mixti , ex qua substantiae proprietates emergunt .Haec aut non minus aeri, quam plantis aut brutis communia sunt putredinis ergo,quae in aere est diversus modus, diversa corporis nostri partes , alio atq; alio modo aniciet. Qualis enim aer fuerit, tales humores spiritus cise oportet in quibus integritas aut detrimentum partium con

sistit. Hinc est quod scripsit Hippocrates

Varias temporum mutationes autores esse diversorum morboru ut si testas sicca kAquilonia fuerit, autumnus Veri, pluvius admodum d austrinus, subsequenti hyeme dolores capitis,tusses, raucedineS, gravedines: nonnullis etiam tabes accidit Diversa vero atque alia aestatis autumni constitutio,alios ab his morbos gignet Ita ut videamus interdum morbos accrebro,aliquando Vero aliarum partiti, pro Varia coeli temperie,ut doctissime monuit Hipp. lib. iii Aphorismorum lib Epid.& de aere dcc.Plurimum etiam lucis

nostrae

25쪽

DE EI TILENTIA.nostrae huic sententiae allatura est alitoritas D. A. Parei quem pro tertio Aesculapi filio posteritas agnoscit ille apertolectulo, inqxio peste correptus decumbebat sensit foetidissimum odorem elatum e pestifero bubones carbunculis ita cerebrum oppressisse, ut statim prolapsus in terram anim linqueretur, sinae ullo cordis ut aiunt dolore aliove symptomate,

quod cor, Ventriculti Vel aliam corporis partem assectam esse demonstraret tandem recollectis viribus surrexit, coepit l, cerebrum auram illam contagiosam,tana violenta sternutatione excutere ut fanguis e naribus profluxerit quod sit inquit)cerebri facultas expultrix fortis robusta no fuisset, Vita tunc cum morte commutassem oppressa: expugnata animali facultate. Vides beneVOlelector, tanti

viri exemplo &iudicio,ciusmodi venenuprimo impetu cerebrum flendere posthillaesis reliquis partibus. Est enim perennis iugis' aeris in cerebrum attractio, re M l com mctaq; per Ossa κιγωίδιὰ in anteriorem cere Oh Hipp-debri Ventriculum, ubi fit odoratus trans 'μ' ro mittitur, qu sit ut cani quam contraxit

26쪽

Gabin convcONsILI UM NOVUM malignitatem promtiusin facilius cerebro quam cordi comunem facere queat. Nam in cordis sedem non, nisi prius et horatus in pulmone,eVchitur,ubi mora, venenosam qualitatem aliqua ex parte, deponit, aut pulmonis caVum, thoracis membranas, aut intersepiens mediastinuvitiat,unde nonnumquam anguinis sputum in pestilentia ut Guido de Catiliaco animadvertit in ea pestilentia, quae Avinione prius gliscens pervagata est universam Europam .Anlaetosa gravedo , Gallicoquellache vocabant, quae elapsiis annis per totam fere Europam debacchata est, ab aere causam habuit,seque suo impetu proprioque Veneni genere pestilentem prodidit in ea tamen cerebrum per diOpathiam affectum fuisse , commostrabant Omnia symptomata ut gravitas dolor capitis in somnum propensio,cOriZa, destillatio in pulinones: ventrem. Simile

est illud Hippocr. iij Epid quo loco pestilentem statum describit: Multi e faucibus

laborabant,vox crat viciata, alvi turbatae

tabidi multi,ut proxima hieme anginarcontagiosae hisce in partibus non parum

negotii

27쪽

D E EsTILENTIA.negotij nobis exhibuerunt , idq; accidit cum austro successisset aquilo,e aphoris . xxiiij. b.v. Subiungit postea hippocrates morbos, quos invehit pestilens aer, qui iecur offenderit,febres ardentes, hydrope , pubis&pudendorum putrefactio,i cum profundiores radices putredo egisset,inultis si liquit braclitum, solidus cubitus decidit. 4iusdem generis L . β ,

fuit illa pestis,quae Athenis saeviebat, ut citat Gai. ex Thucidide. aod si haec te non satis moverint, memineri lepram contagiosum malum esse : Ontagium autem hoc accidit, ex vitiato aere,&infecto aleprosiis,qui postea a fanis insipiratus,leprosos illos facit,comunicato victo iecinori,

in quo solo lepra sedem habet. Nee mi'

aut peste laborans circumstanti aeri vitiumsperget , qui adstantes inficiat cadent specie pestis quo sit ut ille morbus cum ijsdem symptomatis,nonnumquam perpetuetur in unum aut alterum annum,ut

in Anglia accidisse meminimus. ιυGματα consensu veterum a colluvie coelitus in aerem demissa ducunt Originem,siuntque egenere epidemiorum morborum, atque

28쪽

CONSILIUM NOVUM etiam pernitiosae pestilenti ne ιη' μd6quorum tamen causa fervori&ebulitioni sanguinis debetur, propterea 3 affectionum iecoris soboles erunt. At in his manifestissimum esse contagium etiam mulierculae norunt,t ases 4 alteram pestis specie facit. Haec autem Omnia quae dicta sunt, commostrant acrem pestilentem modo cerebrum,modi, iecur cor offendere,

Aphrodistus pro Vario modo putredinis&corporis di quaesim lib. spositione diversa. Vt enim facilius ignis suscipitur in stipula,quam viridi ligno sic aura illa venenata afflata, corpora praVis succis turgida,facilius astricat, pervadit, quam illa , quae eiusmodi succorum labe inquinata non sunt ob eam causam, ex naultis,qui peste correpto assistut videas

nonnumquam unum tantum servari incolumem sic non omnes qui lippientem inspexerint,lippi fient sed ij duntaxat in quo contagium agere potest.Hqc eadem ratio est, cur lippitudo pestem magna ex parte praecedere soleat, ut scribit Aphro

dis aeus. Qu0niam inquit pestis spiritus

essectio est,quod cum spiritus motus, Viciatusque efferatur ad caput,oculos perturbat Quae one

29쪽

DE PESTILENTIA.bat eo' prius,quam caetera Vitiat, utpote qui tenuior mobilior sedent adeat Ocul Ortina .Vicinum est huic quod Aristoteles non inconcinne quaerebat quomodo ea quae auditu tristia nobis occurrunt, horrorem incutiant: notae affectionu, qua patent affectui malles affectiones in nobis creent dentes enim stupescunt, cualios rena acidam edentes conspicimus,ctserra dum exacuitur, pume secatur,inhorrescimus .Horum Omnium causa Ari

stoteli spiritus est , qui nostrum subiens me ' F q

sensum mOVere nos solet, quae in eoi 'kέ pore nostro latent immutat, siepc intcrimit, facilius autem propter analogiam ca,quae sunt in corde , cercbro&iccore spiritus immutabit,quam extremos dentes .Haec tamen vulgo aut novis scriptoribus,non tam facile persuaseris quam in

te olens foetidum lutum istius civitatis, cerebro soli insensum olicus dolor

cuius post Hippocratem meminit Pau ' Τ liis AEginera hoc anno fuit revera epi- ' demuls&exitiosus : Omnes enim facti

sunt paralitici, vel cpileptici, lis non Hipp incoira luctanterierunt , vel in ipsa accession cu

B iij

30쪽

co NSILIUM NOVUM vel pauid post inuemadmodii in aedibus

nostri mecoenatis in coenobio Case Dei,prope nostras rugias Observavimus: non potuerunt enim Virgines huius coenobi j,aliter stibis alutem quaerere, quanastiga&loci mutatione Ante quindecini annos iste tyrannus cives nostros solos Opprimebat,praeterita tamen hyeme, totam hanc viciniam Oecupavit : ut anno M. D. LIIII. Abbevillae grassabatur : de cuius curatione in libello nostro demorbis hereditarijs, favente Deo optimo maximo, licemus. Habes benc 'ole lector, lecausis,et sedibus pestilentiae , audi designiS.

I in spiritibus putredo contagiosi aeris fuerit,calor no est mordax, neque pungens, in pectore aegri maiorem calorem sentiunt quam in reliquis corporis partibus, pulsus non est in totum imbecillis,sed aliquant , velocior solito, notamen ade frequens ut quando in humoribus pestis consistit urina est naturali