장음표시 사용
11쪽
adeoq;.vsile pontinus.ntini, laminim detrimentosa sint et Die a rosa, in multis etiam sint necessaria, omnibus autem utilia,&cum . primis salutaria: atqui eiusmodi sunt ea omnia, quae modo commo orauimus. Quod si quae principii infidelium leges in Bar bruterritoriis extant,quae huiuscemodi commerciorum usum damnensi vel inhibeant, illae utiq; non sunt leges, sed legum laruae,& corrupto. ita iuri diuino, ac naturali aperte cotrariae. Vnde neq; populum L iectum,nec ipsos etiam exteros, & peregrinos in secretiori anime ses liganti
i. Et viChristianis, ad modum iam expositu, potestas est apud infideles commeandi,commorandi,conuersandi,ac negotiandi. ita licita in quoq; iisdem lacultas est Euangelium apud eosdem praedicandi, eaq;,quae salutis sunt publich edocendi. Nam praeterqlia quod isthscmulto maioris momenti,multoq; maioris necessitatis sunt,quam cetera Qmnia, quorum ha nus meminimus, habent etiam peculiare Christi Domini nostri mandatum ait enim:Euntes in mundum uni uersum praedicate Eu ngelium omni creaturae.Certum est autem n
ad solos Apost los,reliquosq;.qui tunc aderant, hoc Christi manda tuin spectasse,sed ad omnes legitimos eoru successores. neq; Pri terea illos,quibus suas illi ea in re partes delegarent. XIX- Quare si summus Pontifex, vel alius authoritate pollens. ad Barbarorum prouincias solemnes amandet legatos, Euangelicaeq; legis
praecones egregios,legationis causa probe exposita de intellecta, prouinciarum praesedit,eiusmodi legatos diuiniq; verbi praecones,&adesinistros humaniter luscipere, patienter audire, efficacibusq:eorini monitis, & institutis reuerenter obtemperare,diuino,ac naturali iure obligantur. . XX. Et quamuis addito posteriora, nempe ad hoc visaIutis verbum patienter audiant, auditumq; reuerenter compleistantur, dc obse vensivi cmi non debeant nec iure etiam queant possunt tame dc de bent, si adhjbitae preces, de minae satis virium apud ipsos non habe. t. vi & armis coerceri, ne suangelii cursum impediantine eiusdem praecones, quominus rite ac strenuElegationis munere iungantur, infestenti ne conuers s ad fidem in fidei odium vexerit,aut hedantane
V conuersionem propensos ab expetit efidei, de religionis beneficio.
12쪽
terroribus ae comminationibus absterreant: ne ullum deniq; aut Insularium saluti,aut religionis propagationi obstaculum ponant. , XXI. Imo vero si pars aliqua paganorum,licet non admodum numero n. sacris Christianis esset ininuta, quam loci magistratus vi, minis, vel terroribus, ad abiurandum Christianum nomen compellere elaborarent,sas omne Catholici nominis principibus foret, si alia commoda via, vel ratione,conversorum salu ti,et paci consulere non possent.eiusmodi magistratus vi ab imperio. quod in Christi iniuriam,& fidei perniciem administrant, amouere, aliosq; catholico vel aliis idoneos, in amotorum locum suiscere. Idq; non ltim propter causam iam expositam, vertimetiam propter communem societatis legem: nam hoc ipso, quod Barbari illi Christi familiae ascribuntur, Christianorum socii.atq; amici essiciunturi sociis autem per iniquitarem oppressis, etiamsi ipsi id non petant,opem serre licere,dubitationem non habet.
Quodsi in exiguae partis gratiam hoc licet, multo sanhiustius licebit,si maior Barbarorum portio Christo nomina dederi ne a principibus, vel magistratibus suis ob receptam fidem non ita multum . infestetur. Nam si in fidei satiorem, uxor fidelis Iiberatur ab infidelis mariti coni or seruus item fidelis ab infidelis Domini,Ecclesiae insmen serui. seruitio: subditus Catholicus ab haeretici principis imperi
rio, cur consimilem ob causam, consimile Iibertatis beneficium Ecclesiae authoritate non concedatur Insulariariun multitudini,in mymmeum Christi Domini nostri corpus iam ascitae XXIII.
Eadem ex authorationis &destitutionis ratio locum haberet,si paganoru Tyranni in subditos suos innocentes supra modum desaeui rent,eos mactantes, deuorantes, spoliantes.aliisq; &alijs modisasi duo diuexantes: si quide unicuiq; mandatum est de fratre suo:nulli non mortalium ab iniqua vi, ab iniusta nece . ab omni deniq; immerita vexatione, seruata semper moderatae tutelae lege, proximum tueri licet. Veruntamen eiusmodi Tyrannorum erca ut orationes.eOrundem de expulsiones,nec temerhnec citd fieri deberent: sed tum demum,cu nulla amplius spes esset fore. ut aliquando ab eiusmodi enserata immanitate desistant.
13쪽
Idem.& quidem multo iussius liceret si id Incommodi abhoste
quoppiam interno paterentur,nobisq; una cum hoc.aliquo societam vinculo coniuncti forent.Nam ut Machabeorum exemplo,sas est
Christianis O infidelibus tacietatis foedus.certis quibris dam te bus. contra Turcoso alios infideles inire. ita Dauidis de Abraham acto. nefas iisdem non merit,sociis infidelibus nua infideliu vim suppetias ferre.illarumq; ipsis iniuria,n5 secus ac propriae,vIcisci: hostiu muniti5es,dc ciuitates inpugnado,expugnatari si ita in pactis erat in Opria potestate redige . NAV- . . Ex liis planu fit quona sensu eoru opstilo defendi queat, qui propter Peccata,qus corra natiirs lege pagani comittunt.bellu ipiis inser-ri,eorumh; bona deripi posse cotenduntin5. n.loquuntur de omnib. hiusmodi peccatis piniscuh: sed de iis latum que cotra innocetis antis ni vel corporis salute cdmittuntur,vel in Christiane religionis iniuriam designant. XXV i' - - . Quod si verb indiscriminatim de omnib.loquuntur,&Scripturi, derects rationi dissentanee loqinanti uusq;.n .neq; per infidelitatem. nea; per vilii aliud peccati genus regna, aut iusta reru dominia amitisti haud obscurε ostenduENa de Saul,& David.& Salomo,&Roboa.dc Pharao,& alii eius ordinis coplures veri nominis Reges, de Principes suEre, &tamsi quida ex illis insignes peccatores,alij, praeter hocc-ria idololaus, de infideles extiteriit. Apostoli prstereario soliun e-tibus de probis honore & obedientia deseret volunt,verumetiam improbis & infidelibus . Nec causa huius obscura est: siquidem haec
mnia iuris naturalis ratione nituntur i gratia autem & fides hoc ius non tollunt,sed perficiunt.
Sunt qui dicant,vi Deus Opti Max: ob insignia Cananeoru Β'Utia,que cotra naturs lege patrabant, ipsosipsoriamq; terras,&ciuita-.tes in Iudsompotestate redegerati ita nunc eundem ob cosimilia ua rum portenti agentiu regna, Sc patrimonia nChristianorii Principatus,atq; ditionem contradere:Sed san hoc abb; vlla prorsus lege,&ratione,imo verb cotra omne legE & rationε asseritur. Nec Iudaei Pa Lestina,tametsi dudum ante promissam alio,quam belli iure occuparunt Et ut hi maximἡ coelesti donatione aulatio eiusmodi titulo te ram Canaan obtinuissent, hoc tamen hihil praeserit controuersiami siquidem priuilegi ii singulari Dei beneficio, via duntaxat po mulo indultu.citra expressum ipsius manda S,ad alios trahi no debet.
14쪽
risdiimoni subiiciant barbaras cias gentes: confingunt enim ipsos ense vecordes, lidos, natura seruos, qui tapsos regere. nec sciant.nee valeant,'ais ideo Papa, vel Imperatore,tan* uniuersales orbis D minos,Per se,vel per alios idoneos,de ipsis,prout visum fuerisidis nere posse:prisertim cuni ipsorum Insularium utilitas hic quaeratur.&speetatur potius,quam priuata Papae, vel Imperatoris,vel eorum, quos suo ipli nomine ad eiusmodi prouincias tam remotEpolitas, &quasi perditas amandant.
Verum hic quoq; titulus multis modis laborat.Primo enim Insolani illi, nec pueri sunt, nec amentes sunt,nec natura serui sunt: Na 5c
Respui habent,& leges,& paetii,& caerimonias,& alia id genus sim ulla,quom omniu omnino nihil haberent,nec colerent,si omnes mentis expertes degerent.Sedet furimi quoq; eorti, ut so idandum est. Multiores ta facti,in peccatu Scanimae morte incidulaatqui peccatum deliberato rationis alma costat. Et ut Insularii illi tales omnino laret, quales esse coiinguntur,no ob id tame rem suaru dominia ainitterenvi quae no soliim hebetissimis qui scimq; coueniant, verumetiam pueris,& mente vere captis: sed solum earundem oeconomiam,&administiationem: ex quo hoc tantum conficeretur, curatores ipsia dandos esse,non etiam dominos imponendoε.
uὲ inept. &silsb in c5menti huius robur Caesaris monarchia allegat: Na si quid eiusmodi copeteret sari,aut natural aut diuino,
aut humano iure hoc ipsi copetereti no naturali,nam hoc iure omnes sunt pares,dcliberi,: nec rursum di itino, quia sacrae litem nulla huius Caesarianae monarchiae mentionem iaciunnsed nec in tot distincta regna atq; imperia Vnu illud orbis imperium ditandere lieuisset, si duuini iuris sanetione costitisset absolute: nec deniq; humano,quia nec
donatio nec emptioe,nec permittati 5e, nec eleetiocinec naccessione, nec alio simili titulo: nec etia lege aliqua, quia nuna talis lex prosere, aut siqua eiusmodi prosertur nulla tame ea vim obtinet, ut quae nec usu sit cofirmata,nec ab eo, qui orbis Dominus esset,lata. Et vi marime donetur mudi Dominu esse CaesarE,adhuc rame, quia hoc ipsumno est per proprietate, sed citum ster iurisdiction: no posset ar libito P uincias,aut prouinciam faculta sesin sua potestatE redigere. Deniq;n6 maius ius habet Imperator in Insulanos, eorutie Principes de magi furatus,* in Reges &Principes Europeos, inad sorte minus: quam- euauerrimi in eos haheat,bella, qus in Romano imperio non infrequenter acciderun hiatis declarant. XXXI.De
15쪽
De uniuersili.& temporali Pontificis maximi imperio,n5 est quod
multis hoc loco disseramus et est namq; consesse veritatis ipsi in temporalibus eiusmodi uniuersale, ac absolutum uni nequaquam uenire. Nam Pnxterj quod nullum ius,nulla te ut consuetudo hoc ipsi tussiuat,ipse quoq; in suis diplomatis, de sanctionibus diserte hoc ipsum negat. Succedit quidem illeChristo,non tamen in potesta te excellentiae, aut prierogatiuis personae: atq; ideo licet Christus terrenum sortitus suisset regnum,& illud uniuersalci quod tame ipse inficiari videtur, ait enim:Rmnum meum non est de hoc mundo: non ideo tamen regni huius ius necessarib in Papa descendisset. Habet ni- .hilominus Pauo imaximam,imo verb omnem in teniporalibus pol statem: sed id nun simpliciter, nec absolute, nec directe,sed tantum in ordinem ad spiritalia,qua Tenus videlicet illa ad spiritalium coseru tionem vel propaga tibnem sunt necessaria,ves admodum etiam λα-lia. XXXII.
At dictum est illi.inquis: pasce oves meast, palae agnos meos. Nae: sed interim infideles actu,non sis it oues Papae, tametsi olimsuturae credantur: nec enim adhuc unus omnium ovium est pastor,& unum ouile . Vnde etia leges pontificiae, nisi quae forsan ex his n turalis iuris interpretes eXistant, infidelium coctum nihil quicqi iam obligant. sed Se posito quid enim vetat ex aequo fidelium de infidelium patre. Principem, ac Dominum esse Ponu Max: adhuc tamen, ut Christo initiatos propter peccata,quae contra ius naturae committunt: cuius modi sunt ea omnia,'ua contra legem Decalogi patrantur, nec per
se, vel per alium rem inarum domini' spoliat,nec iure sorte spolia epotest ita nec infideles quoq;: minus hos, vi qui remotius abius regno de ditione distent.
De inuentionis, α voluntariae electionis tituli quos in Christi norum principiim favorem adulatorie quidam hac assumunt, nilist hoc loco disputamus: constat namq; nullam prorsus inuentionem ibi locum habere, ubi nulla rerum antegressa est perditio, abi iact . o:hoc est, ubi omnia sana de integra in verorum, &legitimoruDominorum potestate habentur: nullam rursum voluntariam cle 'ionem, ubi vis, metus, error, vel ignorantia intercedit: Vtrum autem apud Insulares haec intercesserini aut etiam nunc intercedant,nec risi
id non est huius loci definire.
16쪽
Etsi verb Catholici Principes.spononea elemone,vel iusta partia inter se pactione.ad infideliu gubernatione assumi possint,& utiliter non uunst assumantur,infideles tamen, quantulibet probi &in reb. administrandis industrii, in Christiani populi rectores nun* institui
debent. Imo vero si qui tales iam ante instituti compererentur, qua cunq; tande infidelitatis specie illi laborarenKpublica authoritate interposita,statim amoueri deberent,modo tamen statim absque scandalo,& populi offensione fieri id posset. XXXV.
Nam etsi quotidiana cum infidelibus commercia tura esse valeat, cdmuniter tamen periculo non vacanti unde etiam Iudasis seuerE in-xerdictum legimus, ne ulla cum Cananaeis connubia miscerent,vlla. ste cum eorum ritibus,&caeremoniis consortia haberent.
Quin ipsa etia Catholica, de Apostolica Ecclesia,periculo edocta. non omnibus fidelibu promiscuam cum infidelibus consuetudinε permittiti sed validioris tig& in fide Catholica adultoribus tantum. Et ut Ecclesia ea de re nihilomnino cauissehipsa tamen periculi vis. re rationi 'κ, imbecilliores per se, ab huiuscemodi commercio,&consuetudine absterrere deberet.
Et quonia scripta no minus mouesi nec leuius imbecilles animos mordensiquam verba,imo verbinterdit acrius,nd sollini ab H ei corii de Iudaedorii necessitudine,ac familiaritate abstinendum est,ue rumetia ab eorunde libris,& comentariis:presertim verb ab his, quae apertc blasphema,cotra Domini etChristu eius dieteria ac dogmata continent. XXXVIII. A paganorum & Iudaeorum ritibus,& solennitatibus homini Christiano seriandum esse.in dubium non caditiquippe quae ne ipsis quidem, dum inter Christianos aetatem agunt, aliter, quam rarenter, ac sobrie admodum permittendae sunt.
Verum etsi Ecclesia Iudaeorum ritus, qui clarum fidei nostrae testi monium perhibent,d aliorum quorundam superstitiones, ne in altero peccetur grauius,indulgenter serasinon ideo tamen,qui hos, vel illos usurpant,a peccato immunes sunt. XL.
Quid quυ non isti solum bie peccent,sedalii etiam omnes,qui ea C ipsis
17쪽
Ipsis admῖnistrant,vel conficiunt,quae affinfidelitatis usum ae som&tum tantum conducunt: ut sum idola, ac delubra, ubi su2illi id nobmaniam exercem ,alia i, his cognata, quae videlicet idolatriae tantum deseruiunt. Imo vero eo grauius hi illis hic peccant,qtio hi certisus male ea in re se sacere intelligunt quam illi: Nam idem peccati genus,si caetera exaequatur grauius censeri solet, in fideli M Christiano; quam in infideli, pagano
Secus res habet,du ea ipsis venduntur,aut alio lituso administran- eur,quae promiscuum, hoc est bonum,& malum usum recipiunt, etiamsi qua suspicio non . desit fore, ut in sita illis perniciem,diuinamque offensionem abutantiir. Verum si res certa foret,nullo modo decereqnecetiam liceret,ea ipsis suppeditare,quibus certo seipsos conficiant. Quis enim .illum a scelere excuset, qui ilIi venena vendit, aut arma ministrat, quem cerib ad scelus patrandum Paratu accessisse cognoscit NOLAT veia licet opera illa superstitiosa quibus infidelis idolum colinc eteraq; omnia,quae in idoli cultum, tanquam in ultimum finem rofert mala sint, laesivi eiusminti,bona esse queant, reliqua tamen, qius ex se honesta sunt , ves si ex se ἁδιάφοIα sunt,in aliquet ranae honestum finem referuntur, ea non sunt peccata, sed veris virtutum adtinhus cognata:atq; ideo Deo grata,tametsi non simpliciteriunde etiam vita aeterna non remunerant, sed aliquo tantum momentaneo commodo: Quare qui omnes omnino infiditium adtiis peccaminosos statuunt, non solum veritati, veru metiam D. August. quem hic inomen pro se stare arbitrantur,aperte contradicunt.
XLIII. Quemadmodum Iudaei ves Pagani, ad fidei doctrinam imitti non sun ompellendi, ita nee ipsi, nec ipsorum quoq; parituli per vim,
hoc est aperte reclamantes, vel ob merum in constantem virum ca
dentem illatae vi cedentes, animo tamen abseluia dissentientes.ad fidei Sacramentum sunt adigendi: Quod fi secus fiat,necSacrament' nee rem Sacrameti suscipiunt,atq; ideo in eo statu baptizati,ad legis Euangelicae obseruationem cogi nullo iure possunt.
. Et quidem hoc ad solos adultos resarum extra omnem controuer fiam est positum:verum quia ron penitus incredibile est inlantes e rum,qui ipsis inuitis dc reclamantibus, sacris aquis ablutur,utrumq;, dc Sacramentiride si Min quoq; Sacramenti verEsuscipere, ades ti
18쪽
- sae i.ut sub Christianae militiae signis perseuerent,sihInc sorte rem tire veIlent simpliciter compellendi sunt. Idem de ipsorum parentiistibus,per vim quidem vel metum baptizatis, nullo tamen. dum imatiarentur,inuitumanimum signo prodentibus,statui potest.& debet. XLV. Quodsi Barbarorum.& infidelium infantes, ad seruandam fidem ipsortim nomine patrum,ubi adoleverint,compellendi sunt.quanto magis Christianorum liberi,ad adultam iam anatem euem,si qui sorate ex his retuo abire vellent,adhoc adigendi erunt
Est igitur errorpudedus plane ac nefarius,asserere paruulos Chri stianorum baptizatos,cum adoleverint inter rogandos esse,ratum ne id habere velint,quod patrini ipsorum nomine,dum baptizarentur. polliciti sunt:& ubi se velle responderint, suo arbitrio relinquendos esse. nec alia interim poena ad Christianam fidem compellendos. nisi ut ab Eucharistia, & aliorum Sacramentorum usu arceantur. donec videlicet resipiscant.
XLVII. Et haec breuiter, degeneratim tantum de Infidelibus 8e infidelitate dicta sufficiant n1 speciatim deriganis udais,dc Haereticis siquide
hae solae infidelitatis species assignari consueuerunt. nam a fide apo fialia non est peculiaris infidelitatis pars. sed aggravans tantum ci cumsitantia disserere, nimis prolixum laret. Veruntamen quod is hoc tempore,cum in Germania,tum aliis quoq; in locis,atq; Prouin iis haereticorum sit proventus, eaq; eorundem Impudentia, vipe multi haereseos ς ue,quam profitentur,nomine inii tanquam de re sanetis ima ac honestissima sibiBlandiantur,de haereticis.eorummorietine,ac scelere, alijsq; consimilibns paucaseorsum hic proponen
Sub praesidio Th.Peliant,publich delendit Paruietanus.
quam .eodem Pestano Praeside & Promotore. tuebitur D.Candidatus.
19쪽
paucis i Iussuq damperfitiariter,aut disten
non abs reis gruestionem deuocatur, num hi propterea idecatholica excidant uniuersa, an nihilosecius eam retineant,
si nonde omnibus certa de piam p.
Timothee depositum custodidemtos prophanas-- cum nouitates, et oppositionessas nominis cientiar, quam quidam promittentes circa mem exciderunt. i. ad
Habenisdem bonum conscientiam, quam quidam
repellentes circa fidem naufragauerunt,ex quibas inmenaeus Ισ lexander. ι.ad Timoth. 1. Haereticum hominem post unam et sicundamcorreptio
nem deuita, scient quisbubuersa est,qui eiusmodi eIi, ad
prendum est non modo in delitate, per quam et ipsemet amittitur . fd quocuns alio mortali peccato.
quamvis non amittatur es, acceptam iustificationis grariam amitti. Con. Trid, Ss. s. cap. is. bmino igitur quemadmoduin unumquo peccatum mortale Charitatρ gratiam, ita quaelibet haere is, cum sit insidelitat, 'em exunguit. Vnde etiamconsequitur, quod Haereticin ta- ω pro Christi confessione mortem oppetant, uerust men Christimaror minime sciatur.
Dehaeresi tertia infidelitatis specie. Pars disputatim
20쪽
TErtia infidelitatis species eum Christo, qui Veluti quidam ere
dendorum omnium finis est,adhaerere profiteatur,interim verbmedia,sive ea,in quibus huic fini per firmit & indubitatum asstensum adhaerere oporter,non ampliat itur omnia,sed priuato iudicio subnixa ex his agnoscat unum,alterumrespuati merito nomen ab ele 'i ne sortita est,& haeretis nuncupata. Quanquam enim caeterae infideIitatis species passim ab auctoribus Christianis vocetur haereses ac sects, imb alicubi & fides nostra Catholica sic appelleturifit tamen illud quide minus proprie,hoc aut ex sola loquendi consuetudine inimicorum crucis Christi.
Quippe haeresis se. tauE dici poterit Paganom,Iudaeorumq; discuplina, equidem non propterea,qubd Christo eiusq; uniuersae doctrinae credere certii illa & constitutu habeat, & interim verb prava ouadam electione iis,quae n5 e Christo tradita sunt, sed a stultii mete sura gesta, consentiat, qus strictior & magis propria est haereseos sectaeq; in rebus fidei notio erlim propterea,quod no per voluntatem Ua, sed per solam hominis voluntatem iudicium; constet atq: recipiar.
Eides aut Catholica eum no sit inuentu aut comentum nosti ii,sed proponatur nobis diuinitus, cumq; in ea nihil opifiYmur pro arbitrio nostro,sed primam veritatemDeum,quocunq; trahit retrahitq;.iequanatir, utiq; ipsa neq; sedla,neq; haereus vel modo etiam illo mi-n iis proprio recth a quoquam vocabitur.
Porro si haeresis,qua,qui tenentur irretiti,haeretici dicuntur,definienda nobis sit, verE dc breuiter eam videmur posse definire, hominis professione Christiani.contra fidei Catholi e veritatem,pertinacem
Ex quib.definitionis verbis satis liquet,eii qui religionisnostr s
cra prorsus eiurauit neq; amplius etia Christo fide vult habere haereminime, sed Paganorum. vel Iudaeorum debere accenseri. VII. Nam quod homo permultiplicationem haeresum non desinates: se haereticus. quhd item apostatae ut haeretici ptiniantui non Giicit Pud nos,quo minus apostasiam haeresin esse absq; vlla dubitatione negem iis,quicquid efficiat apud recentiores nonnullos,qui apostasia esse haeresin contra sententiam communem se putant demonstrare.