Tractatus de magno animali, quod Alcen nonnulli vocant, Germani vero Elend, et de ipsius partium in re medica facultatibus. Item historia cervi rangiferi et gulonis Filfros vocati / ... Accessit Remb. Dodonaei ... de Alce epistola

101쪽

8 S dictum Succiae ac Septentrionalium illarum regionum cdici Alcen Latine nominant. O laus Magnus in gentium Septentrionalium Historia Alcen quoque appellat. Atque haec quidem hactenus Omnia magnum illud ani mal Suecum,Eleiad dictum, Alcen, ram legittimam esse comprobant. Sed repugnat Hieronymus Cardanus; Alce etenim fera, quam Iulius Caesar

descripssit, differens est ab hoc magno animali ueco, ut ex ipsius descriptione manifesto apparet recte quidem idcirco Cardanus sciatit, nam Alce Caesaris non est magnum illud animal quod Eleiaddicitur , sed omnino alia fera,&illa quidem, quam absque nomine Solinus ex candi nauia insula mitti ait, cuique uilistagines lectit queunt, quae Plinio Machiis dicta est, ut ex ipsim Caesaris verbis, si cum Pluiiij ac Solini conferantur, O apparebit quae sic habent. Sumitὸm in Hercvnia videlicet sylva qua appellantur Για rum es consimil. Vrus ura, ct vari ias pessium ed magnitudine paulo antecedunt: mutilassunt corni&u, crura sine nodis,articuli s

102쪽

AD LECTOREM. 8ι

θ que habent, neque 'metu. casma procum gere sese aut sinuarepo sunt, hi Dut arbores pro ubiubm a rea se appliciam, atque ita aulum modo reclinatae, piletem capi suarura ex euigri cum est ima emum a venatoribu ,quo se recF reconlueuerim, omne eo loco, aut Oricibus ubruum, aut abstinaeum arborta tantum, V summa' cici earum antium retini quatur huc sis co raucone reclinauerint ms mas arboropondere assis uot, atque mi pia rancidunt. Ex his autem vel tu celarius

apparet, Caesarem non Alcen sed lis chim ostendi illa, non recte Alcis no mei huic tribui te, ut 5 caliger testatur Proinde&Cardanus ma numiulud animal uecum Caesaris alaen es se recte negauit Sed tamen Machii nesse non recte idcirco consequitur Magno anim ui suffra ines flectun tur, absque sexu ac litis has habet. Neq; aduersatur nobis quod labruniti perius pra grande Machii Pliniustra uadu cuia magno cit animali Nasupcrius ostendimus haec verba trans polita elle, ad Alcen refererenda, velitii Solintis habet Magnum igitur animal uecum ten dictum, non

103쪽

ti EPISTOLA AD LECTOREM. Iulii Caesaris Alce nc Plini Machiis est, sed aliori ina veterum Alce. Appeulat vero mancolaus Magnus Ona grum, sed Onager sylvestris est asinus,tolidos habens ungues cornibus carens Alce autem bisulcum est animal,

ωmas cornua habet.quamobrem re

Onager dici non potest. Et haec quidem de Alce nobis dicta' scripta

breuiter sint, quae speramus, non modo reliquis lectoribus, sed apollonio Menabeno non iniucunda nec ingrata futura,cum ad ipsius magni animalis descriptionem non parum faciant, ac lucisin veritatis conferant. Vale,Colonis

104쪽

Studiosis omnisin cupiemci gratificara modis, ct restantibin a quotmginis ociosis his adbrienaea existimavimus, uκ in Gentium Semunirionabum i Dria Oti . a m de ira reperiuntur esumpta ex Lib. XVD I cap. LII. III quae sic habent:

De cibi e Onagris,

eorum.

CAPUT I.

Raemissis animalibus domesticis, humano usuis miliarius inseruientibus, Vacetiam sylvestribus, insimili citictu idem facientibusaeum ei Ddem solitudinem deinceps alias feras Oportebit adducere, atque in primis Ricem , usitatiori modo sylvestrem Onagrum apud omnes Aquilonares interpretes appellatum de cuius natura, magnitudine, sit, ac proprietate, cum no exigua altercatio sit inter scriptores naturatcs, prout renicus Ge G a mani-

105쪽

t o LAI MAGNI marii carum feria in diligens Historicus d scriptor, lib. cap. i . monitrat ho-nc luia aestimabitur, ut Opinionibus auditis, va et abundo alioquin animali .erta tribuatur Origo propaginis, vili in Aquilone, unde tot millia citi generis pellium magnis nauigij cxportantur vltra mare Caesar libro 6. vi

capras esse putat. Plinius lib. 8. cap.IS. iii nacto, aut ali animali comparauit: ceruicis tamen,&aurium proceritate di stinguia iumento. Has tame in Her- cinia Caesar ponit, Solinus in Germ nia , Hermolaus Barbarus in Gallia Traiisalpina &medium tenere inter cerui, cameli magnitudinem ait. Multa I iij ius Capitolinus,&Pausanias Hermolaus Alces inuentu rara eL

se scribit. lubdin Plinius nunquam in hoc orbe visas putat. Ad ultimum , men eas in Scandi nauia id est exire mi regionibus Aquilonis ponit, atq; somno arbores lecti a capi.Solinus propenso labro ipsas scribit, ut nisi in posteriora reccderent, ali non possent. Hermolaus olfactu e longinquo natorem eas sentire aestimat Zacharias

106쪽

A L C E. 8sas Lilius varijs pellibus cas formauit, magnitudine capras antecellere

crura earum sine nodis rigere, ut cum ceciderint, eleuari non positiat. Rec tiores autem consor nauis sentiunt, ut

Alces sint ab Aquilone, tanquam loco originis , multiplici ratione prOdeuntes, Vbi vulgariter Elg, aut Elgax appellantur Pulli autem venatorum industria capti, ita successive mansues cunt, Vt naturali urgente siti, potent maxima ceruitiae vasa, a discumbentiabus eisdem propinata. Qua autem l se id fieri soleat, respondeant ipsi imsatiabiles potatores. De Dium medicinis extri pedis,

captura eari '

r gula exterior dexteri lateris, pedis posterioris,onagri masculi, tui nong nuit, abscisa a vivo pede securi, vel alio in strumento utilia post medita Augusti, spasmum, aut morbum caducum patienti adhibita continuo sanat.Simile scribitur de pelle hii popotami,quod e sinistra parte frontis

inguini alligata, venerem inhibet Alcesigia tur instar ceruorum gregatim in vasta soli- tudine

107쪽

tudine vagantur, insidijsque extensorum teloruim industria Venatorum saepissinae capiuntur, vel smaximorum canum intuitu, truduntur in antra rupium ut inde raro vi uae evadant: im quie centes humi vcserecti stantes onagri maximi, a minima quandoqimustela guttur insiliente mordentur,ut sin-ouine decurrente illico deficiant morituri.

Adeo insatiabilis est haec bestiola in cruore

sugendo, ut vix imilem suae quantitatis a beat in omnibus creaturis. Hacq bestia canonis imposita, chorda li directa, quidam prῖ- dantur nidos hirundi uiam columbarum,

gallinarum, ut earum etati abant pullos qui

bus mire infidiatur , lao solo instinctu, ut sanguinem fugat,quas ventrem haberet elephante maiorem Sic de Plinio autore Iib. 8.capcis .icheneumon per fauces, ut telum aliquod illabitur in os crocodili, eiulque erodit aluum Sic&erinacius ursum in mus serpens interemptorem, imb ipsi Dei phini cultellato dorso Nilum ingredientes, suum hostem interimunt crocodilum ubi alioquin impares viribus essent extra am ne in Callent enim in hoc cuncta animalia, sciunt l, non modo sua comoda,veru 'o

situ aduersa norunt sua tela, norunt occasiones, partes' dissidentiti imbellei sati ventre mollis.tenuis cutis est Crocodilo ideo sa

108쪽

. . DE ALCE. Dsevd territiam mergut Delphinissubeuntes , aluum, illam secant spina Nec solae bestiae aduersantur crocodilosses gens Tentyricarum serox,&pusilla: quae ut supra capite a lib. praecedenti dictum est)minaci vultu.&manu audet inire conflictum cum crocodilis: qui timidos sugunt,4 audacibus minu

me resiliunt.

contra pos.

ED nec susscit commodo, atque utili

Marinali laomines sustinere venatores te

lisas eris, sagittisque latis, millenis insidii, sese in vasta solitudine impetentes imo S destiolas contemptibiles, niti stelas scilicet praemissa respectu tam procera altitudinis

praesertim, sufferat insidiatores eo videlicet modo, ut cum asperrimae hyeme sint den- isequo niues, ipsi lupi fame pressit, herem latebras vasto agmine circumeuntes, expostu

inelle speculantur. in quos irruentes, in

gulis, cornibus vel interimuntur vel effugantur.Tanta enim vis est in ictu ungular, ut illico tactum lupum interimat, aut 'sodiat: quod pius in canibus robustisisimis vena-

109쪽

ss MLAI MAGNI DE ALCE.

tores experiuntur: imo elabente cane, opposita arbor illiditur , quasi iungus desiet. Onagri naturae instinctu, ut proximo sup riore cap.monstratum est, norunt apta certa tamini loca cilicet in lubrica glacie, si qua macronatis ungulis sunt solidiores ubi lupio uasi in vaginis ungulas ciment viribus v cuatas atque ita in conflictu manentes, non procul absunt venatores, qui fatigatam partem praelio excedentem, ad teritum sq. subsequi solent alieno periculo praedas opi lentiores conquisituri. Fit enim atrox certamen,ut pauci onagrorum, at multi porum lacerati linquantur quos ob pellium valorem venatores acceptant, atque terimona riseu Alces, in tuta recedunt Lupi procul dubio super congelatum nrurum cacumen ,tanquam leuius insultantes, exciperet vidi oriam ubi Alces graui pondere milibus immersae lupis fierent esca. Ita prouidens natura ut supradictum est)unicuique animant idoneum campum pro

sui defensione distribuis

se videtur.