D. Georgii Franck de Franckenau, Satyræ medicæ 20. quibus accedunt dissertationes 6. varii simulque rarioris argumenti una cum oratione de studiorum noxa, editæ ab autoris filio Georgio Friderico Franck de Franckenau

발행: 1722년

분량: 730페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

an0 DECIMA SEXTA

quoad e iis fluxi potuit, causam vcuari, quam me raudem, Deo Duce, exparticulari illius fructiιra assecutum esse coi Ido. Nam quarta nemorum coniugatio, quaegustu Gratia in alii ' hominibus a natura producta e st, in hoc Lalaro Vitrmorace neqω ad palatum, v jue ad linguam reptabat, sed ad occipitium resectesiatur. Sed de hocLazaro ratissuperque.

An vero genuinam hanc credamus causam, acutimoribus dispiciendum relinqUO. g. s. De Vitrivoracibus agit Craane de Homine pag. IO2. ad h. l. Dqui Graebuerus in Medicina veteri restituta pag. 96. ait: Vitri voracita in exempla tradit Realae Columbus lib. 6. de iis, quae raro in a- Natome reperiUntur, pag. 486. Mart. Rereor. de Fermentatione sect 3. cap. z. pag. I87. Petr Bore in Hist. & obf rar. Med. Phys Cent. I. Obs 62. Pag. 58. Rob. Bopis de Gemmarum orig. & virtute pag. 38. Cons. Ephem. Germ. Dec. I. Ann. I. Obs. 83. Pag. I76. Ita elegantissimus Medicus Henricus ab merobs. 16. p. m. 2O8. saepe vidit inter Germanos vinum

sibi vitrumque simul propinantes, das hei si mana iiii citi' deis halit sausten qui cum totum vitrum

dentibus sitis molitum deglutissent, nou ideo morie- autur, licet gulam, somachum, ipsiaque intestina

excoriassent, quia natura omnia illa tribus vestivit tunicis, vel membranis, ut docet Galenus 4. de V. P. e posse illum tota Medicorum academia, ita, ut duabus primis tunicis erosis, atque adeo omnino exesis, sola tertia deglutitionisiuisiciat, nec mortem, ni istosi multor annos accersere possit. Et non nocere vitri 1 mila deglutita, quia cibis immista descendunt, sententia est Case. Hyma i, Germanorum do fhis- sunt, ait Ceseb. Th. Bartholinus Cent. s. hist. 66. 6. Fabris. Hildaia. Cent. s. obs a. & Cent. 6.obs 33. resert: Se in vicinia cognovisse duos Viros,qili.

312쪽

qui adhuc viverent & quidem satis commode; isti

vero vitra quam plurima Veluti cum aviditate devorarunt. EX eo citat quoque J. R. Camerar. SULω. memorab. Cent. IO. Part. 66. atque C. Reies in CamD. Elys qu. 88. n. q. de uno ex illis duobus iisdem Fabric. Hild. cap. 6. obf. 38. ita: Unum ex δε- ,

obus illis. qui actuc stupefites sunt, Paterniacensis, Er ami ilia mihi junnus, qu3mque a multis annis non videram, hisce diebus hic stendi, & miratusfus V euim, qNamvis nunc t senex, s in florenti aetate

quam plurima vitra devoraverit, attamen etiamnunc robustus, Er morbis parum obnoxius. . Amatus Lusitanus Cent. a. Curat. 69. in i Scholiis p. m. 3la. vidit apud Ferrarienses heluo-Dem, quam hominem potius dicendum, qui coria. testas, dc Dacha vitrea vasa comedebat, concoqu*bat & digerebat, ut eum Struthio camelum appellaverint avem. EX eodem allegat quoque MarcelT

Donat. lib. 4. Hist. med. mirab. Cap. I. Pag. m. 3OI.

g. R. Militem amicum habuit laboriosissimus T F. Bartholin. Ccnt. s. Hist. 66. qui masticatum vitrum sine detrimento saucium & ventriculi deglutiret. g. 9. Coquo castrensi s atri mrapicio mira fuit proprietas. Nam Vitrum, etsi satis spissiim, avidissime vorat in conviviis, vinum superbibendo sanguis autem ab illius ore fluit, dum Mec peragit di Id tamen sepissime & innoxie iacit coram me, ait Boi est. Cent. i. obs 'a. Paria aliquoties ipsemet ob s rvavi in aliis, praecipue in viro quodam NobiLiam in aula Principis Germ. versante. s. io. Observavimus nos scribit Pauarolus rin, tecost. 4. obs 6.ὶ propriis oculis quendam Germanum aut Dost Potum, Vitreum craterem dente in subtilissimas partes reduehun, devorabat sine ulla noxa. Ol. Borrichius in Hodaeporico suo MSC ait:

313쪽

DECIMA SEXTA .

3OIA-166a. d. Ig. Sept. Coloniae Agrippinae inter caenandum noster Baro Bremte, in vicinia hujus urbis habitans, integrum Vitrum potorium comedebat, & minutissime conl erebat dentibus, Walrathio Tribuno militari Caesareo propinans, cui respondere eo modo displicuit. f. Ii. Et quid opus peregre accersere eXempla, quae largius nobis domi nascuntur 7 Quam multos vidi olim in Academiis commilitones inter convivalia oblectamenta, sine ulla tamen noxa tentasse ZErunt nam&adhuc aliquot huic terrarum novi)qui ultro facient fidoni suis experimentis haud fallacibus. Ipsemet ego nuper in hyalurgia Schonaugiensi

aus dero luctuid nau) tribus serme horis hinc distante, experimentum seci, & non solum vitri scorias sive fel vitri de quo inferius) sed ipsa-met vitra dentibus, quam potui, minutissime trivisc deglutii sine ulla vel erosione, vel sanguinis profusione. Hoc tamen non dissiteor, me postera die in gula aliquem asperitatis, sed levitumae, deprehendisse sensiun. g. Ia. Non satis mirari potest . Fabric. Hildau. Cent. 6. Obs. 33. quomodo fragmenta illa acutissima, &in copia devorata, intestina, exquistissimo sensii praedita, tine incredibili cruciatu, ac vitae extinctione permeare potuerint ry. I3. Causam naturalem, quam investigaverit, invenerit nullam, quin potius id tribuit l. a. divinae bouitati & ιasγαλοψυχία εἰς τει ἐλεείνους ut Nazianz. Verbis utar, quae nimirum clementer nobiscumagat, ct resipiscentiam nostram patienter ex*ectet. s. I 4. Verum utut & hanc admittamus, nimis tamen remota, nimisque generalis est. Arridet ergo

magis C Greg. Horsit sententia in Responi. ad Fabric. Hildan. ap. hunc Cent. 6. Obs. 3S. inquien-

314쪽

SATYRA

tis: quanquam autem acut Tmafragmenta vitro rum alias acumiud Jo scistimo partes corporis dant ; alia tamcn es ratio, quando maficationis beansirio conteruritur, ac postea cum alimentorum aepotulentorum liquoribus commiscentur, ubi non duabito, quin ad primarum viarum puriscationem faciat ejusmodi Durum. g. Is. Ejusdemque opinionis deprehenditur taHUmaun. apud eundem Fabric. l. a. ubi ludicat, descendere fragmenta vitrorum iminista cibis & excrementis, atque ita minus laedere, obtusa videlicet acie illorum a lentore illoruim Et cum pollet objici; cur non sat in omnibus 3 respondet, se cre dere. fieri in iis tantum, in quibus natura sit robustiis hor, ideoque expeditior ad obet indas r es fias: L 16. Interim hanc petulantiam vitri devorati multi gravissimis luerunt poeois. Si etenim exter, iis in vulnere tantam intulit noXam; veluti M. I. & a. demonstravimus, imo ipsam mortem in Spigelio, supra i. Quidni interius in tam profundis, in tam sensibilibus nocuerit partibus saevius λόy.ir, Adest equidem exemplum D. Urchbergeri, Patritii ac Senatoris Bernensis ap. Fabric. Hildiri. Cent. 6. obs. 78. ille ante sesquialinum inter pocula assectae suo vitrum tenenti colaphum infligebat, inade comminuto vitro, eX ictu frustulorum vulnerabatur, 1iibsequente larga haemorrhagia, sed retine-hatur in vulnere frustulum vitri hac magnitudine A quod in metacarpo dextro ad indicis radicem tamdiu delituit sne dolore ac ullo fere incommodo ;nisi id comprimeret, aut contra corpus aliquod durum allideret, causam docet Greg. Horat. lib. 2. de Morb. Capit. Obs. 3s. ut Epist. ad Hildau. f. m. IOS. a. in mucilaginosiam succuin; vitream istam partici lam obducentem,illumvero alias e massa sanguinea r

315쪽

sibi familiarem paries istae tendinosae circa digitos pro sui nutritione trabant,) donec illud tuberculum durum. & ut videbatur scirrhosum, imposito emplastro de cicuta post dolorem pungentem in ulcus abiret, ct vitrum voliella sine dissicultate extraherc-tur: Ibi mundisicato ulcere intra paucos .dies fuit consolidatum. Dissicilius exemplum cum curatione habet Hildan. l. a. circa sinem. Alias ad vitra ex vulneribus extrahenda laudatur Emplastrum

Gratia Dei didium cujus usum & composisionem

aeui, pari. F. cV. I. g. I1. f. m. si . b. g. I 8. Sed age, reconseamus varia eXempla coisrum ς quibus haec temeritas υαλοφαγιας pessimetessit. Siquidein, vestiti paullo ante ex Henr. ab Heerretulimus, gulam, stomacluim di intestina facile eYeoriant ; summumque e citare possunt dolorem utpote in partibus membranaceis, & singulari Leti Βησὶα gaudentibus. Cons. Caesalpin. lj. c. 2y. ap. .

pati homines interdum dentibus scindentes s 'com

minuentes studio deporant) non solum rodens sed

N pungens lancinansque ventriculi dolor urget. Inde deglutitio alimentorum ad vitam tamen vel maxime necessariorum insigniter laeditiu: Ut eo minus dein miremur corporis ατροφίαν & extenuationem. Quin imo ipsamet medicamentorum deglutitio laesa non potest non retardando malum promovere. Quam noxam adtendunt quoque Job. Manlius in occ. com. mox. citandis p. m. aqq. -b D.

316쪽

Θ'efariint, pag. G. ap. I. R. Camerar. Cent. Io. memorabit. Part. s.f. 3 9. Cardanus lib. a. Contradidi. med. tr.eontra d. q. proponit historiam quarundam monialium; quae ex assumto vitro male sehabuerunt. S. 2O. Fabric. Hildan. Cent.F. obfa. ait: Se se novisse in vicinia virum, cui egregie nocuerit υαλο-

φαγω, secus ac suis duobus sociis, supra S. 6. Iste

enim postquam Vitra quam plurima, veluti cum aviditate, devorarat, ante duos annos ubi haec Auz ehor scribebat i62ς. phthisi obiit. Forte quia acu mina frustulorum ero serunt pulmonum substan tiam, unde eorum exulceratio. QDamvis idem Hildan. Cent. 6. ob A. super hoc exemplo ita ratiocinatur: An vero morbum sphthisin) qua ex

sinctus e I, ex deporatis vitris contraxerit, non constat. Ab eo enim tempore quo vitra devora vit, per aliquot annos incolumis vixit, sed adeo in temperanter, ut, an morbum ex devoratis Uitris, an potius ex ingurgitatione vini re ebrietate contrariarit, valde dubitem. Ego hoc & simili in ea tu acti tror caussas socias stetisse pro una; veluti scholae loqui amant. Ex Hildano hoc exemplum referunt quoque J. R. Cantior. Cent. Io. part . . R CReiet in Campo El . quae q. sS. n. . Aliud exemplum ex Κeckermania l. Syst. Phys. c. I 2. allegat Lotich.

ad Petron. Comm. . l. I. c. a. p. m. 2S. et s. Ita vitri deglutiti infelicem successimi expertus est Heduccus quidain, cui id tentanti, re albas adsueto, majusculum vitrI frustulum infimo obloa

phaga

317쪽

DECIMA SEXTA.

- Uphago inhaesit, cui erodendo , nec vomitoria, nec alia subsidia profuere. Tandem videbatur sua sponte deorsuin protrusum: inde post trimestre Conpulponibuι Dilepticis saepius misere suit divexatus; teste Th. Bartholin. Cent.F. his. ω. Ratio facile potest peti ab acutis vitri angulis, partea

membranaceas aut nervosas pungentibus, irritantibus atque vellicantibus.

g. 22. Quin imo non solum gravibus mulctati fuerunt symptomatibus liaut pauci υαλοφάγοι, sive vitrivori ; sed ipsa non raro functi sunt morte. Λ-

deo ingrata voluptate ingratiorem oppetierunt mortem. Ratio magnam partem ex antea dictis claret. f. 23. . Illam experientia confirmabit variis exemplis. Sistellites euiludam Regis sunt verba Iob. Manlii in Locis Commun. ad Praecepi. I. Tit. de Conviviis p. m. 243. largis se vino ingurgitantes contuderunt vitrea pocula, ac alter alteri praebibit illum pulverem. Elapsis vix duobus mensibus, omnes mortui sunt. Haec mihi narravit quidam mn tis nobis nolin, ijsque assidens, cui tamen, ut homini scholasico, pepercerunt. Ex eodem quoque allegant Fabr c. Hild Cent. s. Obs. 2. Cent. 6. ObUM.1 R. Camerar. Syllog. Mem. Cent. to. pari. P.

s. ΣΑ. Idem Manlius I. a. hanc subnectit historiam: Ante paucos annos fuerunt quidam Ambergae,in Bavaria, qui longa postationς inebriati, tandem vasa testacea, e quibus biberunt, contundunt, seu in erem redigunt, o alter alteri illum pulperem in V vino

318쪽

vino praebibit. Tandem ventum est ad vitra, qua similiter in pulverem reda Iasunt, ac invicem sibi praebiberunt. Haec historia huc scripta est, additum. que erat in literis, tres ex nobilium numero eo die effihe mortuos, reliquos aegrotare, mortem certissi. mam exstectare. Non mirum est, venire Turcam altas poenas, cum tam impie vivamus. Ess lit su

jam vivitur, quam besiae certe bestia sibi nocisa fugiunt. Ita jam Diabolus grassatur in genere humano. Credo non fuisse tam nociva ista vasa te .cea, quam sunt vitra quae in alvum demi ad intestina arrodunt, unde homo superses esse nequit. Eandem historiam repetit I. R. Camerar. I. a. &digito veluti monstrat Fabric. Hild. Dcc. citi. f. et s. Cardanus I. a. Contradict. Medi tν' 1. contra se . allegat historiam quarundam monialium, qupe non solum ex vitro auumto male se habuerunt, sed & earum una aut altera perierunt, ap. RZacchiam l. a. r. a. quaest. meae legal. q. n. 2S. Ubi ex Caesast. L s. c. M. addit: Vitrum etiam posse mortem ciere. Acere. Philol. auctior Cent. 7. his f.

f. 26. Cepi mecum meditari, unde tantae noxae origo Z

319쪽

origo Τ Vitrumne res tam pestitera λ Adeone blanditur oculis, ut fallat ' Adeone pulchritudine sua hominem dementat, ut ob connatam ei fragilitatem, S inde patratam siraebiram vitri crystallini serviun mutaenis devorandum devoverit, Vedius Pollio apud Senecam Ly. de Ira c. 49. Cons. Dis v. g. l. 14. Quo etiam respexisse videntur Plin. Ist. c. u. Seneca l. I. de Clementia c. II. atque Terruilia an. L de Pallio. Imo inventor vitri ductilis seu iste xibilis, quia auro argentoque pretium minuebatur, trucidatus legitur a Tiberio. Principe apud Plin. l.

. e. 26. Dionem L J7. Histor. Isidor. l. les c. I s. ex quo habet Bartho Anglictui. IK de Propriet. Rorum c. ros. Cael. Rhodig. l. 2 o. L. A. c.Jo. Petrus Crinit.

de Hones. Discipi. N Janus Dotu. 'per inbitrum

ctili 1.1 exibili e inolve omnino,quae habet Morhos in Epistola de Scypho vitreo dcc. lit. A. 4.b.leq. Borrich. de ortu & Progr. Chym. p. m. DI. seq. Fr. HOLman. in Clave Schrod. p. m. l77. C. A Balduinus in

Hermete Curioso g. 6. p. m. ι 3. a. b. in Append. ad Ephem. Germ. CVr. Dec. a. ann. I. Vide omnino. . Cons Petron. in fragm. Tragit r. p. m. 22. seq. Petrus Damiani l. . Epist. ult. Sarisber. l. . c. s. g. 27. Imo constitit vitreorum poculorum innocentia; ex eorum talubritate atque puritate quum

adeo & prae metallicis effert Doctiss. Job. Langius I I. Epist. -d. b. e. m. iaz. ideo videlicet, quod

V a nulla

320쪽

nulla fulseris aut argenti, plumbi aceeruta virulen. tia participent; & suo congenito frigore saporem vini quavis nive S glacie melius conservent.

Quod allegat etiam me alae cent. . memorab. n. 44.

Nec solum hodie apud nos delicatulis placet potius

terso vitro; quam auro argentove bibere:

Quin imo jam olim Pliniin L 31. e.26. scripsit: Usus vitri) ad potandum, argenti metalla re auri pepulit.

Atque Isidorus I. ιε. e. is in fine ait: Revera, sivasa vitrea non frangerentur, meliora essent, quam aurum s argentum. g. 28. Videbatur contrariari usus vitri & quotidianus & summe necessarius, ct maxime curiosus invasis tam chymicis quam culinaribus&c. in poculis, in speculis,in fenestris, ct quod omnium maxime extollimus, in microscopiis S tubis opticis, vide CL. Ureher. in Arte Magna Luc. N Umbr. lib. da Speculis, s in Mundo Subterr. ιιa.sectJ.parad. de arte Vitriaria. cap. r. f. m. Io. g. 29 Refragabatur porro inculpata vitri materia atque compositio, quae nihil tale mereri videbatur. Non modo enim teste Galeno ex terra fabulosa,pubvi culis vitri micante sed ex daretico etiam queνcas fagi,phyllitidis he ba anti Eidu squam Arabes Casi vocant 3 addito certo, pondere saxi candore pesiacui , ex Arabia, AMypto, in oppi eta maνis Adriatici aduehi soliti. O in clibano costiquefactis, evsalgi

instar candidum re perlucidum con=iatur Pirrum,

SEARCH

MENU NAVIGATION