D. Georgii Franck de Franckenau, Satyræ medicæ 20. quibus accedunt dissertationes 6. varii simulque rarioris argumenti una cum oratione de studiorum noxa, editæ ab autoris filio Georgio Friderico Franck de Franckenau

발행: 1722년

분량: 730페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

DECIM Λ SEPTIMA. 329

CU. p. m. 2 1. seqq. e Xplicat. Hinc Highmor. Disquis. Anat. l. 3. P. 2. c. 6. f. na. 24 . Vocat ca

theriam pueror. scorbuticam,vulginicheis dictam. s. 8. Addit denique t a. p. m. aψS. Glus risu hoc malum multum fuisse promotum a diuturna ac secura pace regionis; per quam ditiores familiae. quas primas hic morbus infestavit, & adhuc prae aliis infestat, otio se ac delicatiori molliorique vitae generi addixerunt atque inde in constitutionem humidiorem, laxiorem, molliorem, ememinatam, Ecub excrementitiis humoribus minus perpurgatam inciderunt, adeoque liberos huie morbo facile obnoxios procrearunt.

Nec adeo pertinacissum opinionis, ut solis quibusdam Angliae partibus illum frequentem credam, quin & in aliis Λngliae partibus, imo in Scottat ononnullis aliis regionibus deprehendi, non neget Glieon. p. m. 248. seq. utut a multis non statim in Principio agnoscatur. Imo memini, me olim vidi1-ie in Amplissimi cujusdain Viri filio, praemature magnae parentum spei subtrae tontidem in aurifabri

cujusda in tribus libe ris, quorum unus non ita pridem fatis concessit. I. IO. Aia vero veteribus cognitus suerit hic morbus, equidem nolim confidentius asserere. Poterunt one, qui assirmationis praetextum ex aliquot

locis Hippocraticis allegare possunt, qualia leguntur l. de Glandulis f. m. ss. edit. Foelii Franc. i593.3'lib. 2.' προ δτικων f. m. 82.6c ad hunc locum Foessus in Noti. f. m. 83. it. lib. de locis in homine Lm. 83. in principio. Verum hac in re magis possunt videri pii in Ρraeceptorem ac veraces, magis subtiles

atque accurati.

342쪽

6. I I. Πρωτον τo υποκει κενον huius mali, nore

est cor aut cerebrum Glisson cap. 6 p. m. q8. nec hepar sid. ib. p. seqq.) nec pulmo id. ib. P. m. 66seq. nec ossa sid. ib. p. 69.) sed calvariam egressiam edulla spinalis, teste eod. ib. p. m. 58. Quamvis improprie medulla audiat teste audiore Iib de Carnibus f. m. 3o. quem Exc. Sebast. Suesserus, dubcissimus Amicus, Medicus Francosuriensitum Cele-herrimus in Introd. in Artem Med. Conring. cap. 3. s. 9. p. λP. a. atque Casa m. in Specul. Art Med. Hipp. l. I. c. I. p. m. a. adscribunt Democrito . Hippocrati vero Piccothom. l. a. Praelech Anat. s. Lan. 37. & Th. Bartholiv. tr. de Pulmonibus f I. p. in a. Non tamen legitimum ejus esse, colligo ex DR Gallego de la Serna tr. de Principiis generationis l. 3. c. 33. I. 2OI. b. COM. Acad. Gcrm. Curios Λun. 3. P. m. S67. in fine.s . ia. Λb eadem spinas medulla videtur nomen ad imitationem Graeeorum adipisci, quam enim.

Angli t; e Tlettss nulla manifesta ratione steste

Glison. cap. p. m. 3. seqq.) nominaverunt; han studiose Medici Angli ad Graeciam reduxerunt: Iis

enim audit νο- Vel etiam mor

bus spinalis, ita vocat Frid. Lossius lib. I. Obs. 3. item νοσος τῆς μχεος, morbus spinae dorsi, qui haec est inter primo affectas partes princeps, Glisson . I. a. P. m. S. & ita alludit vernaculae Anglicae & Germanice qs. die Tu sena granage:t: Graecis enim ραχἰτης μυελος, spinalis medulla seu spinae dorsi medulla dicitur, teste Henr. Stephano in Thes. Linguae Tom. I. f. m. Sa3. Ubi etiam docet, unde ,1, spina dorsi descendat: Cons. eundem maxime Tom. 3. f m. 669. seq. ac praecipue G

raum in Defioiit. Med. Item Varini navorini Cm

343쪽

mertis Lexicon το Ρ μετα του A f. m. I 6 I s. edit. Basil. Roberti Chimerin. Is38. & Et molog. Magu. lit. P. f. m. 7Ca. Edit. Sylburg. IS94. .is. Nec spinalis solum medulla, sed omnes ab

eadem oriundi nervi, teste Cisseu. cap. q. p. m. '8. Oriuntur autem secus ac Veteres fere omnes de plurimi recentiorum crediderunt ; exclusa etiam Aristotelis sententia, e corde oriri, utut mordicus quoque a C. Hos anno defensa, una omnes nervitam intra quam eXtra cranium; unice a medulla oblongata & spinali, nullique a cerebro, quemadmodum praeter CL. Virorum auctoritatem, millisti Analom. Cerebr. c. I3. cap. I9. & passim de Anima Brutorum Blasse tr. pecul. de Spinai. Med. Tui i . I. Obs. c. 3. P. m. 7. Prioremque sententiam depo-Mens,i novam hanc quoque accepit & sustinuit CL. Th. Bartholis. A. R. lib. 3. cap. 3. p. m. 468. Edit. novis . Lugd. I67T. & cap. q. p. m. 483. α suse libell. 3. c. I. p. m. 639. Imo ipsiliana ocularis demonstratio, veluti ela

culum una omnibus Isian. spectatoribus demonstravi apertissime, ubi viderunt nec opticos etiam, nec oculorum motoriOS;nec acusticos; nec alios ullos e cerebro, sed unice e medulla dicta expansa Prodire. 6. I . Δεδέρ-,vero mali hujus subjectum, p ter eas a Glissonio cap. q. recensitas, esse possitiat aliae multae partes. Hinc in ejusmodi aegris caput justo majus, faeiesque habitior respectu reliquarum partium Glisson cap. a. p. m. IO. membra eXterna musculique totius corporis graciles re emaciati; quasi trophia vel tabe absumti cernuntor, quod in omnibus ita mortuis observatum. Id. ib. p. m. IO. 1eq. Cum tis universa, tum veta, tuin membrana carnosa& adi-

344쪽

SATYRA

chirothecae apparet, ita ni multo plus carnium eas continere posse putes. Ib. P. m. II. Ubi longe plura. It. pulmones cum pleura in omnibuS, qUos aperuere, fuere adnati plus minus, Glisson. Cap. 2. P. m. I3.

tibi addit: Arbitramur tamen eout ivgere posse hunc assectum sine huiusmodi coalescentia; licet ea in proingressis morbiplerunque ante obitum superveniat. Uerum uti prius facile largiri possvinus; ita posterius

credere nunquam adducimur. Plura apud laudatum Glissenium. y.I-b. Viam ver ,qua humores inutiles ad spinalem medullam possint meare, videtur quadantenus adumbrare Divinus Cous lib. πεδι γονης statim iuprincipio f. m. I I. exemplo ducto a seminis gen ratione. Verba ejus sunt haec: Oυτω δε κ' αν του αν-

ro etiam in homine quod validissmimi es inguissi

muni, assumescente humore secernitur, o ad pinalem medullam progreditur. In hanc enim ex toto corpore viae quaedam feruntur, s ex cerebro in lumis os, universum corpus F pinalem medullam diffunditur, ex eaque viae quaedam procedunt, ita ut ad sani humidum deferri, ex eastae ire queat. AC- curatius vero has vias explicuere Gisgνῖnius aluo Sthongast cap. 3. g. i6. Causiam proximam in laticem vel I-pha n abundantem di peccantem sorte non ii nerit

345쪽

333 DECIMA SEPTIMA.

rito rejicit CL. echongast, Disp. Inaug. Praeside D.

D. Stilaber ro cap. 2. In succum vero nervorum

nutritium Glisson. de Rachitid. cap. 6. ct in Anat. Ηepat. cap. 46. P. m. 38T. edit. Amstelod. 166s. quem locum quoque allegavit Chariston. Oecon.

Animal. Exerc. IO. g. Il. p. m. I9. Verum hunc tq. Commentum multi recentiorum, nec sine causa rejiciunt; uti Deusing. Exerc. pecul. & in specie, quo- ad hanc rem, Elongast Disp. Inaug. cap. 3. g. 17. Reliquae causa: & propinquiores & remotiores fere coincidunt cum aliis morbis, qui ad intemperiem tum frigidam, tum humidam referuntur. iduoque supersedebitnus iis recensendis, cum iii genere apud plerosque Institutionistas reperiamus; in specie vero pro Rachitide ap. Guinon. de Rachit. c. I s. & seqq. Stos gasi cap. 4. seqq.

g. 18. Varia hujus mali habentur prodii la, potissimum a depravata nutritione dependentia, Veluti sunt: I. Extremitatum in artubus excrescentiae ct contorsiones earum atque spinae dorsi. Sic αλογοτροφiρα Vocatur ea vitiosa partis alicujus nutritio, quae conjuncta est cum illius figura vitiata; ita in Rachitide, si ossa vertebrarum dorsi ab altera parte plenius alantur in infantibus, necesse est, ea incurvari, quod fieri per alogotrophiam docet. Charistonus Exerc. IO. Patholog. I. M. Pag. 2 O. citante CLino Brunone in Lex. Med. pag. 41. b. . 2. I abes corporis, imo denique marasmus. 3.

Mollities & laxitas partium. q.) Impotentia, aut saltim dissicultas ambulandi s. Angustia peetorisci in dyspnoea. 6.)Tussis & alia plura, quibus re censendis insudarivit CL. Glissonius tr. sepe allegato

possim, pr.ecipue capp. 6. 7. leqq. it. c. et I . atquQ

346쪽

SATYRA

coneatenatae quae quasi catena globulorum ab an-riculis per colli longitudinem ad claviculas descendunt) majores cernuntur in pueris hoc malo affli

I9. Quod ad προγνωσιν, bigna quoque ambre depingit Frid. Lossust i . obf. 3. qui videatur:) specie sua lethalis non est ; quin saepe adeo benignus, ut pueri aliqui solo aetatis beneficio , calore vitaliquomodocunque aueto, absque medicamentis coim valuerint; teste Glisson. c. ad . p. m. au. Interdum tamen adeo contumax est; ut non nisi morti ced

re velit. Id. ib. tres infantes Thomae Mori ita mortuos notat Frid. Lollius i. I. Obs. 3. Quibus ante aut statim a partu accidit; aut nunquam, aut difficulter curantur Id. ib. p. m. asto. Grandiores junioribus, incedentes pedibus, non incedentibus facilius eurantur. Id. ib. Quo graviora eum stipant

symptomata, eo est gravior: quo debilior est sp1na dorsi, eo gravior S periculosior est morbus; siquidem qui nec erecti sedere, nec caput fere sust,nere valent, de vita periclitantur; M. ib. c.U. p. m. OS. ubi longe plura addit quae vide sis.

g. et O. De Curatione quaedam essent annectenda. Verum cum affectus hic non adeo notus aut fidiquens sit nostris in terris; ideo tuto, si occurrat, remittimus lectores ad eos, quos in hac materia laudavimus auctores veluti classicos, De V.S. in antitrago vide Highmor. Disqv. Anat. l. 3. p. z. c. 6. p. me

et O. qui improbat. Anglorum rachitidi filix med tur,aitLamb. Bidloo inDis de Re Herbaria mine- lini catalogo plantar. In dig. Holand. praefixa p. m. 7.

347쪽

DECIMA SEPTIMA. 33 s

Obiter 1altim hoc dicimus α) Intemperies frigida &humida per contraria tollenda,aut saltim mitiganda. Q Spiritumii inopia restauranda. s γ) Torpidi illi excitandi & roborandi: όJ Nutritio juvanda, M. vide Glisyn c. as. seq.

nis in Anglia, Ilelgio, Argentorati, Norim-bergae, Viennae, Lipsae, Francoserti sto. heic qυoque visitur, jam post solis ocasum statim ciuit cauda serme dimidium ccesi nostratis perlu- trante, sed pallida admodum a Virgine quod Libram &e. progressus est, multis horrorem futuri mali incutit. Pietati equidem nullius praejudica. umus, interim stellam i esse quondam erraricam a) cursum tamen sui generis certum 3) servantem, a primordio mundi comittam neque

quidquam sive s)Mm, s3 e 6 mali hominibus praesegire, sed omnia illa, quae saepe munero eis

veniunt, ct ab hominum ac temporum perenni

malitia, & Ethnicorum credulitate &c. peti posse serie sine piaculo 8) credimus.

No Tu LAE IN EI STELLAΜJ Ita sentio eum Seneca Quaest Nais eur. c.7. Amm. Marcellivo lib.as. & 3o. Servio ad Virgiani AEneid. lib. io. ν ossis de Lucis Natur. ct propriet. Eap. 32. pag. 79. Evc. Puteano lib. I. Paradoxo Io. yelfh. Atingten in Fundam. Medie. Modernae Eelecti-

eis, Parte special. sech I. cap. 2. I.37. pag. 6 I. ubi ita: Po eius ergo Cometae sideribus annumerandi erunt, ex eadem

348쪽

336 SATYRA

dem eum planetis materia constantes, ct sola saltini so. Iiditate & motu eis differentes S urateria vero videtur

esse similis illi, a qua maculae in sole originem sibi sua

Inunt.

dria, eons Cartesus ct Becbmanu. Phys. l. a. cap. 7. Insontis Thaumalogrδph. Classe 3. cap. a. q art. I. pag. v. ait: Perpetui quibusdam Videntur, circa Solem, Ve neris & Mercurii instar .volvi, plerunque latere; Bbdianus in stellas fixas tandem abire innuit. Paradoxa cerite sunt Paradoxa illa , quae CLmus JCtias ct Mathemat. Κiloniensis D. Sam Reyher Disp. Mathemat. de Praecipuisis Superior. Seculor. Phaenomenis in sine pag. 23. ct AU. Moerus Bremens Differt. de Observati. Aerometrieis in Append. de Cometa Κilon.I68s. Parad. I. ct a. asserunt, nempe 3 Cometas ex fixis fieri maxime probabile est i et ex Cometis fixas interdum fieri,exemplo novae stellae inCassiopeia superioris seculi anno72.visae probari poterit. 33 Cometas certis periodis absolutis redire vi inime eredibile est. coluetae proprio lumine carent. s Cois metae radios solares ad terrae incolas reflectunt. Re flexio haee differt ab illa, quam producunt Planetae; nam Plane tae non sunt corpora polita re insuper athmosphaearis involuta. Cometa modernus anni 168o) major est sole. s) Cauda longe minor est, quam ipse Cometa. '

Cauda latissima est ubi eontingere videtur eorpus com . tae ct contra. io cauda non est una, sed tot sunt caudae,

quot observatores, imo tot, quot observationes. Li.Cau da non cohaeret eum eorpore Cometae, sed multis mill ariorum myriad ibus ab eo remota est, cte.

3. CuRsu MCERTu MJ Vid. Petittis Munitionum Praesectiis in Diff. de Comer Nat. Hevelius in Prodrona. Comet. Dn. Augout in pecul. libello de Calculo Curtiis

Cometae anni 16So. praesupputato, Regique Galliae obla to. μγc. Puteavus lib. I. Paradox. 3. pag. 22. ait Comen illud fortassis fuisse semper, ex intervallo apparere, quod patet; subnasci veroot occulto quodammodo ria.

349쪽

DECIMA SEPTIMA.

turae, mea jam quidem Opinio est. Alb. quidem Moeriιs&Sain. Roberus contrarium,Cometas nempe, certisperiodis absolutis, redire minime probabile esse, statuunt; titi jam nota a. vidimus; verum assertum nostruine vincunt recentior uin Astronomorum Observationes

elarissimae, vid. Iuc. Bermusti traff. pecul. de Novo Systentate Cometarum. Bene quoque eundem cursum deis lineant Lubienis γ in magno illo Theatro Cometarum,&Jo. Georg. Meisne rus Disp. de Motu Cometarum Eterno Viteuibergae r 682. β. i p. seq. Dom. Cassivi Astronomus Regius Parisiens in pecul. trach. de Cometa anni I 68o. cta68 l. docuit apparentem motuum inaequalitatem ad certas leges & magni eirculi cireumferentiam revocari, ae nova demum ratione cometarum theoriam

exposuit, teste M. Bapsidii Haniel in Vol. s. Philos Vet. dc Novae tr a. I lib. 2. Reg. Scient. Acad. Hist. sect. s.cὸ p. s. I. pag. i97. ubi β. 2. seq. addit: Neque id abhorret a vero, Cometas inter opera ab initio mundi eondii aliti & planetas referri oportere. Nee forte eorum motus minus est aequabilis quam planetarum, consule modo Auctorem ipsum, qui plura huc apta refert. 4. A PRIMORDio MuNDi Coruni TAM J Ηoeoli in jam alii crediderunt, teste Plinio Hist Nat. lib. 2. cap. 2ς. eontrarium vult Becbmannus Phys lib. 2. cap. . Priorem nostramque sententiam amplectitur quoque Evcius Pulvanus, cujus verba jam dedimus sub Nota 3. Di&B. Bapt. du Hamel verbis eadem nota exprellis eritis. De. Bernoulli in Novo System. Cometar. pag. s. Petr. Petitus in Actis Eruditor. Lips Anno i 682. pag. II6. I. Georg. Defieri Disp. de Motu Cometar.Raterno.3. I s. 5. Siv E Bo x iJ Faustum tamen esse Cometam prolixe probare eo natur Erγα Puteanus lib. 2. parad. 7. ct S. Utrumque, re bonum ae malum ominari eredidit Mazzotta lib. i. De Meteoris Igneis cap. 3. pag. 16s.

Thaumalogr. Classi 3 cap. 2. art. a. pag. io .

scribit: Unus faustus putatur, qui, cum Augustus ludos Veneri genetrici appararet, apparuit: hinc verbo i-

Y psius

350쪽

psius Plinii H. N lib. 2 eap as: Iis ipsis ludorum

semeorum diebus situs erinitum per T. dies in regione,,cceli, quae sub septentrionibus est, conspecti im. Id, oriebatur etrea undecimam horam diei, clarumque deisomnibus terris conspicuum fuit. Eo sidere signifieari vulgus eredidit Caesaris animam inter Deorum imis, mortalium nomina receptam: quo nomine id insigneri simulacro ea pitis, quod mox in foro consecravimus,ad lectu tu est ,, In antiqui denarii Romani altera parte spectatur Caesaris essigies cum his literis: ΙΜ p. Caes. Divi. m. VIR R R. C. in altero vero templi Veneris anterior facies eum stella Caesaris, statua augurali,hahituct ara ad quam saerifieare, vota suscipere, ct Controve

fas dirimere, interposito iureiurando per Caesarem solebant eum his literis: Di v o. I u L. Dalechamp. ad d. D. Plinii loe. Aug. Ouir. Rivinus Disp. de Medieo Su-isperstitioso Lips. i698. β4s ait: Apparuit sub finem isanni 168o Cometa satis horrendus,eum desiisset pestis. ASi apparuisset eirca initium illius anni, quis eum nonisaeeusasset audacteri Ab illo autem tempore, ut puto, senemo amplius est, qui eundem adeo metuat, ad minusimum dubitari posset, annon plus valeat in abigenda opeste gravioribusque morbis quam producendis iis,squod antehac ereditum fuit. 6. Sivg MALH Mazottae sententiam supra nota S. vidimus, B. Dii. 'FH. Grist. Meneter, Pastor quondam Eeel. D. PetriTeutonicae Hala. in Animadvers. ad Germ. Poema de Morte Chi isti lit s. pag. 62. ait: Pessimi Coa metas semper esse ominis inveterata φων,plurium est opinio; Ptolomaeus Quadripart 9. quem sequitur Fore ius lib. 6. Obs 9 pag. so. ast, quam frigide haee dbeantur, erudite ostendit M. Andr. Bulas de Signis G.

metar. Mala significare Cometas multis in compendis probare vult Ionstonus ThauinatOgr. clasT 3 eap. 2. Ert. 2. pag IOI. inquiens: se Praeeursorem calamitatum, si --

SEARCH

MENU NAVIGATION