장음표시 사용
11쪽
Pererant , utrimque conspecto comitatu proc Tum , auditoque sequentiuin agminum fremitu. Impetus fuit Z vestigio venire ad manus , iram. cue diu collectam non sustinere in crastinum. Verum pariter locus, ac tempus obstabant. Grona media per latε stagnantes aquas non aperiebat vadum. Partem eius paludis ad Crientem versam a qua propius terminabatur spraeterfluens amnis Etlestia claudebat: pars altera longe porrigebatur, v lo, & infido solo Praetenta. Cuius caput nequibat peti nisi circuitu ; nec ante noctem gradus conferri pol rat. Igitur ambobus ducibus , ceu communicatis consiliis , mane proximum expectari placuit ad pugnam luce dignam, qua nempe decernerent de Occidentis imperio. Mox digressa
copias suas, quas non longo interuallo praecesserant explorandi loci causa, repetunt. Horum alter Hemicus Caesaris Henrici cognomento Nigri filius erat. Is super Ellestrae rapam castra potuit, seu sorte , prout tulit diei tempus s seu consilio, ut suis intεrclusa suga strenue pugnandi necessitatem imponeret. Oblectus a tergo fluvius , a dcxtra palus, in propinquo eryt hostilis exercitus , rerumque dis. crimen. Militibus iussis intentiore cura seruare vigilias , corpora curare, primoque diluculo praesto in annis esse, ipse in tabernaculum sorecepit. Ibi menti inquietae coepit obuersati magnitudo periculi. Reputabat aemulum imperirii Rudolphum Saxoniae Regem, belli artibus , victoriisque notum imminere i seque
12쪽
muIum. Post unam noctein palain futurum , ex duobus, qui Caesares a partibus appellabantur, uter esset. Tantam in militum fide, ac dexteris verti sartunam. At Rudolphum adesse cum uniuersis copijs : se a vero partem e Xercitus in Italiam initisse aduersus Proreginam Mathiidem stantem pro hoste. Inde ira in ambos commotus, sollicitudinemque suam increpans statuebat sibi ad eos profligandos sat virium futurum , si satis animi seret. Agitabat deinde quo ordine i astrueret aciem, quos in fronte, quos in subsidiis locaret, ac prie sertiin quem
ex omnibus crearet signiferum principem. Erat id munus dix nitate, momentoque praecipuum. Optimum 1actu censuit, hac de re primores exercitus sententiam rogare , non ignarus eum
fore Iectissimum, quem sibi ipsis fraetuli stent.
Vbi illuxit postero die, quemadmodum decre uerat, impigre disposita acie ductores ordinum conuocat. Cohortatus omnes ad rem fortiter gerendam , b Caesareum vexillum proferri iubet aquila insigne, auroque collucens. Tum praefatus quanti interesset id committi spectatet fidei, virtutisque viro, quaesiuist cuinam tutissime credi posse censerent illa decus exeris citus , ac satale victoriae pignus..c Eques erat in ijs castris gloria militari fidi ens , qui tametsi non multo maior viginti annis, eminebat simul indole animi, simul chrporis robore. Quas suas dotes sic approbabat, ut his licet praeriperet Iaudem omnibus, omnium sibi
13쪽
. LAto RuM Hs Rcu LIs Toluntates adiungeret. Ita non belli socios modo, sed & inuidiam superarat. a Mirabili consensione responsum est, hupc prae reliquis aquiliferi munere dignum esse Quare iuuenia tot proceribus electo, & iudiciis omnium eximio Gesar aquilam offert. Ad quem ille
accedens , elegantia oris , & sermonis non minore, quam modestia . excusauit aetatem, de imparem oneri manum. Se munerum bellic
rum minime cupidum esse, ut minime dignum. Nilitis nomine contentum, titulos alios perlubenter cedere potiori. Et forsitan se in praelio. fore minus inutilem, si manum conserat cum hoste, quam si linplicet gloriosa gestatione vexilli. Deprecatione illa permodesta nihil esse-cit apud Hemicum , nisi ut censeretur dignior aquila testanda, quam ei, quantuinuis reni tenti, tradidit. Interitn vltra paludem RudoIphus instructam aciem ostenderat, Saxonibus iere , Sueuisque conflatam. Ergo canentibus tubis Aquilifer equo conscenso cum omnibus Henrici copiis procedit tanti agminis caput. Conuerterat in se utriusque exercitus oculos, non modo splendore noui honoris , sed etiam heroica corporis specie. Micabat ardore animi
vultus 3 artus torosi , latum pectus, caput mi litariter erectum , Sc multa pinnarum amoenitate inumbratum. Caeterum virilis armorurn cultus, non auro , aut gemmis , sed perpolito in argenti nitorem ferro lucebat. Honestabantur haec corporis magnitudine , cui adjicere
videbatur Caesareum vexillum , quod gerebat , a Gaia. Dr.
14쪽
Cir IsTIANi LIBER I. stanto signis reliquis celsius , quantum praesta bat ipse signiferis. Verum acrior, quam hilarior vadebat ad pugnam. Urebat animum ex arcano dolor priuatus , quem insolens, ac probrosa de Pror ina Mathilde fama inusserat. 9Egritudinem hanc licet ficta oris alacritate, sortibus que ad socios verbis dissimulare niteretur , suspiiij s tamen identidem prodebat. Excidebant etiam quandoque gementi, stupentiaque voces eiusmodi amat Mathil dis,& principem hostiuin Caesaris amat. Sed ea sciliceterat origo doloris , quae iuuenem a pugna non auerteret, sed ad capessendam magis accenderet. Duo a Imperatores,inter quos belli causa erat, admotas primum ad utramque paludis ripam copias , deinde ad caput eius subduxere. Hic sub teli iactum exhortati militem voce,&manu , inuadunt inuicem ordines. Principio acriter, & ancipiti euentu pugnauere a vitamque modo pellentes , modo pulsi. Henricus ,& Rudolphus praelium accendebant, restitu
bantque pari robore animorum. Ambos dei tuebantur conserti, cohaerentes que, ante Oculos principum certi aut virtute vincere, aut
cum gloria cadere. At dispar Henricianorum vigor notari coepit 9 non clamor , non tela nulla vim eandem habere, adhuc tamen Imperatoris sui , & Aquiliferi inaxime exemplis animati stare. Rudolphus ubi inclinatam aciem sensit, eo acrius sese inuehere , & hostibus nullum spatium respirandi, recipiendique se dare. Hi rcferre pedem, di vinccnte vero
15쪽
cundiam metu aperte tandem sugere. Henricus rebus desperatis , ne in hostis veniret potestatem , terga vertit , a ante tamen intuitus
Aquiliferi sui fidem , atque audax incoeptum. Quod ex claris auctoribus reseram, quantumuis iactu arduum , ac praeceps, suit intra iuuenis eius audaciam. Digna res visa b Viter-biensi, quam praedicaret versibus historiae suae interiectis, ex quibus haec aeterni elogii pars r
Quisnam miles ille, aut quod eius nomen snon prodidit is scriptor, siue quod haec essent ignota vulgo , siue alia de causa. Inuictus signifer indignatus suorum ignauiam non modo stetit, & medio in campo tenuit aquilam , sed designauit inauditum post hominum m moriam facinus. Uociseratus ad suos se vel solum, si nemo alius consistat, hosti restiturum ,
excepturumque potius mortem obuio pectore squam Rudolphus omnium Henricianorum terga videar, t ensit se verba perdere. Atque ut
saceret animos exemplo , quos voce non pote
rat, sortitus oculo Rudolphum Imperatoriis insignibus', lactisque spectabilem adoriri statuit. Non infestae, victricisque multitudinis
aspectus,non mortis facies terruere. Omnium,
prς ter hostem, oblitus procurrit a vestilli hastile dextra quatiens, & terribili qua gestu, qua voce Rudolphum prouocauit ad pugnam. Quia G. Dr. b God. Vii. pari. II.
16쪽
CHRIsTIANI LIEER I. cum tardius prodiret, in ipsam aciem, sicut erat desertus, ac strenti sinitis irruit. Henricus , qui nondum procul aberat , Aquilis erum hostibus circumfusum aduertit , indoluitque strenui iuuenis infelici virtute. Nec iam dubitans , quin is periisset , auersus per iacentia passim militum suorum acina, & corpora fugam expedivit ad Ellestram. Ibi luctus eius senesto
stectaculo cumulatur. Amnis alueum simul equi, suntii homines impleuerant. Fugientium alios alio,plurimos huc compulerat metus: sed remedium malo peius inuenere. b Fluvius eo loco prolandus vorticosus,& adeo praeruptis utriinque ripis erat, & nec in aquam descendere snisi praecipites, nec inde possent emergere. Ergo armis graues, multi vulneribus , omnes fatigatione, metuque ipso debilitati cruentatis vorticibus hausti voluebantur inter iumenta. Pauci aegre per obluctantes undas enisi, ex equis insiliebant ripae, arreptisque virgultis repentes euadebant in crepidinem. Hanc gla. dijs emoliri, & complanare conati, tandem opere fatigati, relictis , quor extrahere nequi Uerant, equis, proiectisque armis sugiebant. Caesar e cIteriore ripa, viciit.tot malis accessisse id quoque, ut ne fugere quidem posset. Inceristus animi, vestiransque vadum serebatur , cum audiit equitem a tergo inclamantem , ut consisteret. Id seu hostis , seu ciuis iuberet, intempestivum Caesari visum. Quem fugere perseue rantem reuocare pergit idem eques, de ins qui. Tandemqtie propior , e quo, Henrice rape a T r. b ErAnο. c νιι erb.
17쪽
8 Lago RuM HER cu LI sris 3 inquit. Reser oculos ad campum . ubi Rudolphuin ego hac dextra peremi. Vide subsistentem hostium aciem , &alnisso duce, ceu
capite, exanimatam metu. Sta, tuoque exemplo militum fugam siste. .Henricus vociferantem respiciens agnouit Aquiliserum. Cuius insperata salute inotus exporrexit tantisper vultum : at mox in moerorem rursus deiecit , de concitauit equum, vel fugae viam , vel latibulum quae liturus. Aquilifer iterum asseuerat caesum Rudolphurn : at cum tristi risu abnuit Caesar , iuuenemque lacinus narrare exordientern auribus respuit. Videbatur loqui portentum , aut verius sabulam. Perruptam ab eo primam aciem oportebat, & Rudolphum Iacessitum inter suos, tectumque suorum armis. Et quantumuis ustue eo seu virtute, seu do Iopenetratum seret , nouerat Rudolphi ipsius non solum militare robur, sed etiam arma nul-Ia vi serri penetrabilia. a Memoriae insidebat victoria , quae ante desectionem Rudolphi
reportata suerat eius praesertim opera , quando inter prima signa sollissi ine dimicans, nebulaque pulueris , & hostium globo inuolutus , incognitusque iam militibus suis ,
virorumque telis tantum non obrutus erat
Vbi, licet undique gladijs, lanceisque pulsatus,
tamen cassidis, & loricae firmitate vitatis vulneribus , laborarat tantum contusione memobrorum. Ergo censebat Henricus, quantumuis
ille valide ictus , aut etiain prostratus ab Aqui-iisero esset, rem citra vulnus suturam. Itaque a Lamb. Scbas
18쪽
CΠRIsTI4NI LIBER I. 9 victum se citra dubium , & desperatis caeteris saluti consuleret. Hic Aquilifer cum
non proficeret , confidenter, si eoum equi Caesaris corripit , volentemque eluctari trahit, ac retinet. Τum elata , ventilataque aquila palantes reuocare milites, voce, & Intrepido vultu sistere, haesitantesque inter spem, di desperationem animare. Inter turbam accedentium Caesare manibus tenentis seu dimi fias, seu elapsus, videri desij t. Credibile Aquiliferum militi in agmen coeendo intemtum primum non aduertasse discessum. Eo notato , dubitasse fugissetne serio Caesar ; nec secutum esse , ne subita inuestigatione, ac sorte superuacanea collectos iam milites rursus in pauoreina sugamque conuerteret. Deinde illo non comparente, nescientem qua sequi oporteret , haesisse sollicitum. Denique quando imperatore destitutus repetere pugnam cum paucis non poterat, cum ijs-traiecisse fluvium , ut reliquos tuto loco reuocaret. Hi, ut quisque
redierat ad sit na , sciscitabantur de salute Caesaris. Aquilifer a se, alijsque vasuin sospitem respondebat, diuertisse tantisper, inox affutuis rum. Nox insecuta texit Principis absentiam , de Aesiderium lenijt apud milites. Verum Aquilifer magis, magisque anxius non serebat fructum sibi lacinoris eripi , cursumque victoriae sisti. Postero die cum non rediret inconspeetum Imperator, diutius militibus imponnon potuit. Eo quaesito quaquauersus, inuento , nullisque extantibus sugae vestigijs , a Idem.
19쪽
omnes uno impetu moeror affixit. Captum , caesumue , aut aquis haustum querebantur,
sue ituri iterum , nisi resciissent hostem procia iam latim'. Aquilifero Lepius afferenti ,
alterum Imperatorum a se peremptum , alteterum incolumem visum, iam non habebatur
fides, & obtrectatione gloriae ut fit) clam
exprobrabatur plausus affectatione finxisse, quae diceret, nullo facti testo , nisi absente , vel mortuo. Id quoque iaciebat contra Aqui- Iiseri narrationem , quod rumor e castris hosti. Iibus serebat, Rudolphum quidem sauciatuin, sed manu unius e suis imprudentis : caeterum delatum Martiopolim vivere. At Saxones id commenti erant eo consilio , ut Henricianis eriperent decus caesi Rudolphi ; quem in tertisse, post paulo constitit. Non desistebant interim Henriciani Caesarem inuestigare, a Sex diebus quaesitus si ustra, pro deplorato habitus est, creditumquq in utroque exescitu , Imperatorem utrumque occidisse. Septimo die Aquili-ser , cum mota castra essent, sorte inambulans diuerterat a sociis. Is in usu familiari comis , aditu sacilis, ac mirum quam astabilis erat, caeterum b nemoribus , alijsque locis solis deIectabatΗr. Olim adolescens itare solitus radanachoretam, quo magistro bonas artes didi. cerat , ac militar disciplinam , ab eo quoque amorem quemdam secessus, ct solitudinis hau serat. Non quod iuuenem ad otium dulcedo inertiae pelliceret, sed magnis cogitationibus
illuc ducebatur. Plerumpue meditabatur ina Sabellic. Blond. b Ggib. Abb.
20쪽
Eo cire voluebat cum animo suo incestus per rum Irnperto. Deinde inconstantiain humanarum rerum cogitabat. Perquam mutabilem iri in Q I. Q - xum vomnorein morta. Iaum. Mathiidem heu, quam crediderat fidei, ac pudicitiae ab lutissimum exemplar, & vel Ideo non suo tanti in , sed ciuictorum amore Maxnissimain, tur r defecisse, odio tarn , 5e deIarranis persequendam annis. Inter has co LyratIones crebro suspirans , incertusque ani-Im Iongius a castris progressus est. SpeIuncarat in eo tractu, aut speluncae similis Iatebra occulta sinna ad quam sorte peruenit. Vesti- ferentibus, aut alia causa motus
more humani ingenii oculos in coni tit. Ibi quantum obscuro loco Copica poterat , iacentem hominein vidit. 'emin esse crebri, quos edebat, gemitus in-ulcabant Nec anachoretae, aut rusticani hominas cultus erat, sed militis. Qui ex : Henrico fugerant, nec ad signa ala I alio palantes . incredibile calamitates non soluin in f IIs, paludibus, que pertulerinis sed & in aquis,ac silvis. Fortes vara plurimi ab agrestibus trucidati secti a ac fustibus; muIti nobiles a multi lame premente armar equo a