Guilielmi de VVaha Melreusij e Societate Iesu Labores Herculis Christiani Godefredi Bullionij

51쪽

42LAso RuM HER cu LI sita composito, eaque vividar indolis laetitia, ut promicantibus e vultu dotibus animi a cor poris dehonestamento inentcs , oculosque sp viatorum statim auerteret. Processerant in m dium sponsi nexis inter se manibus , quas mox disiunctas ritu gentis admouε re tabulis donationis , toto.ore renidentes. Non dubitares ideo laetari par nobile , quod concessum esset iam tum munificentiae piae specimen dare, quo genere Iaudis, uti S caeterarum , postea claruere. Caeterum haec foedera gemina, quae Beatrix crediderat sibi, ac Mathaldi praehclio futura, tempestatern excivere protinus. Revertens e Belgica cuin Mathilde filia, ct anu matre nominis eiusdem , a Augustum Nigrum conuenit, Italiam ingressum. Feminae Prii cipes Caesarem propinqua cognatione attingentes , inuisentesque ossicij causa, nihil sibi

timendum in eius aula putauerant. Verum stiopidius exceptae , mox cinctae corporum custodibus intellexere se esse b captiuas. Percussit eas alter dolor, cum rescivere profectos iussu Nigri Canusium satellites, qui e tenerum Primcipem Mathildis fratrem Bonisecium quaer

rent, captumque sorori coniungerent. Cumulatit aerumnas acerbior nuncius. Bonifacius puer, & soror paruula Beatrix rurbati captiuitate matris , sororis, di auiae, exinde correpti morbo diem obierant. Ad haec peracerbum

illud nunciatur , suscitatas in Germania , &Ιt ilia iactiones in God redum Pro regem , ac Gibberum filiumr arceri illum ing ressu Italiae,

. utrumque

52쪽

utrumque de fortunis , ac salute periclitari. ntis captiuarum doloribus cumulus accesse. rat , quod non satis intelligerent , qua de cau-za, aut quo auctore impulsus Niser haec d senaret in pr inquas. Et vero primarius co filij auctor is erat, quein minime credidi s sent. Ventitabat ad eas honoris specie iuuenis , inter Caelatis proceres de gradu, & aulicarum artium peritia longe primus Gibertus. Is Pammae natus nobili Cometorum familia, quae principatum eius urbis asquando tenuit, ad tescens paterna domo emigrarat ambitiosa i dole tractus ad aulam saream, inus nescio tuas spes, ει inusitatum decus ostentantem.

bi a ingenio, doctrina, lacundia spectatus , probus quoque habebatur 3 quippe gui non

tantum mores probauerat mira calliditate,

sed & hanc ipsam, prudentiae specie. Apud

Nigrum primum , deInde apud Aueustam via duam , ac postea apud filium Henricum , gratia , de sinuma auctoritate floruit. Probitatis sectator accuratus videri palam madebat, non perinde clam esse. Vestem quoque profanam exuerat, at non una mentem. Caeterum licet allatus , profitebatur virtutem non seueram iam , sed elegantia, & molli quadam suauitate conditam. Nullus eo munditiarum, nullus' stadiosior formae suae , nec, quatenus tuto poterat , b amantior alienae. Unc in aula nitere eultu corporis , incedere cum splendore, ac Pompa quadam comitatus, super omnia solertissimε blandiri omnibus , etiam quibus male

53쪽

- LABORuM HERC ut Isvellet. saepius captiuas Principes invisebae velia consolaturus , & doliturus sortem, cuius erat auctor ; quippe cuius consilijs nihil nona oebat Caesar Niger. Causa captiuitatis su rant nuptiae , de sponsalia nupese cum Belgis , quotlim potentiam in Italia metuendam Cae 1 ri dicebat Gibertus , ipse certe metuebat, non tam Caesaris causa, quam sua. Nempe qui occultis machinis id agebat, ut redux in patriam sine tantis consortibus imperitaret Italiae. Caeterum non ijsdein oculis aspiciebat Nathi idem , quibus Principes anus , homo runciribus inhaerescens, tametsi ita caute, ut diu apud plurimos fefellarit pro pudico. Fl rentiae a desponsa erat Henrico sexenni Beria Ottonis Italici Marchionis filia. Magno a paratu acta res , magnoque Oinnium gaudio snisi captiuarum. Forte iacebat Mathudis in sinu auiae , lacrymasque cum ea miscebat, assidente moesta matre , cum ad illas admitti

Gibertias rogauit. Postquam dolentibus similisi ira calliditate ita solatia adhibuit, ut quaerere videretur, Mathildi delicias sacere instituit. Nempe cuius sormam amabat, at non.

duin indolem pernorat. Virginem blande inis

tuitus rogauit, ut, carorum duorum senerum memoria tantisper omissa, parceret formam lacrymis corrumpere. Esse cur erigeret animmum , unica lain paternarum, ac maternarum omnium , non virtutum modo , sed & opui

heres. Mathildis primam consolationis partem moline , alteram etiam indigne tulit. Demissia Lamb. Sch. Bπιοι

54쪽

CΠRIsTIANI LIBER I. 4s verecunde in terram oculi primum , deinde sublati ad matrem rediere. Subiecit paulo post feneroso quodam spiritu : Vtinain non tantum eroditate tota , sed & languine mihi redimere licuisset cara sunera , matrisque, dc auiae liber talem. Promisit Gibertus , quod solebat, at uod nunquam praestabat , operam omnem seaturum, ut quam primum liberarentur. Ca terum senserat Mathiidem non capi laudibus suis, nedum pati verborum lenocinia, molis 1 emue petulantiam oculorum. Ergo, ut eam sibi demereretur , alio se conuertit. Consolationis specie nunc apud matrem Mathildis praedicare Iaudes eius institit , nunc apud auia in , quam sciebat audita repetituram nepti vel inuitae. Primum virginis excollentem som rnam extollebat , sed ea arte, tanquain ipsa Praeterirer. Dicebat non esse suum de formis

ferre sententiam , sed audiisse ab alijs , qui ad

aulas Europae primarias profecti esient, Mathild nulli Principum virginum cedere oris dignitate. Et vero ex quo in aula Caesaris apraruerit illa vel in captiuae habitu , caeterarum decorem suo velut extinxisse. Amari ab omnia Bus , quantuinuis placere nolit , nihilque comserat ad sui amorem , nisi eas dotes , qua1 ce-

Iare non possit. Nihil in ea affectatum , nihil sudiose comptum , at inesse quiddam ori di.

Minum , quod supra naturae vires animoS ra

Fiat. Haec alios pretedicare. Iam quod ab ipso-rnet dici posset, ac doceret , in Mathilde miraculum formae minimam esse laudum : corporis venustatem longe cedere animi praestantiae. Se

55쪽

LAgo RuM NERen Ira ex quo penitus eius mentem cestoquentis inspexerit, ita sentire, si virginis ullius an mus sermosus unquam dici potuerit a praeco excellentia ingenii, prudentiae , generositatis, pietatis a & virtutum omnium, haud dubie M thildi talem inesse. Id unum dolere omnibus tantae pulchritudinis virginem adolescenti Gibbero esse desponsam. Hare, & similia GDbertur identidem garriebat 3 caeterum comis perit Mathsdem nulla ingeniosae nequitiae arte vincendam , horrereoue denique coepit intractabilem , ut appellabat , virginis animum. De finienda captiuitate Principum nulIaiam inentio. E contrario iubentur hae praesto esse ad Germaniam cum Caesare repetendam. Τb ducebat copias Niger aduersus Godest

dum, de Gothilonem Gibberum , qui ostensi

uxoris, de sponsae captiuitate arma ceperant ,

quibus compellerent Caesarem vel exire It ia , vel captiuas dimittere. Nec sortius bellum capessivere , quam selicius. Niger rebus ma18 cedentibus, dolore, mox & morbo inire plus, paucos post dies a extinguitur. Vidua . Aenes funere subito territa , ct caelestem vi dicham ob inhumanitatem in captiuas consa tuineas interpretata, quidquid Gibertus contra nisus fuerit, Rhii Principes custodia iussit.' ae gratijs actis Augustae, salutatoque Nemrico silio septenni Caesare, repetiere Italiam. Beatrix experta hostes esse, at minimὰ tia meantur, censuit Mathisdem iis artibus im

buendam , quibus ipsa sibi praesidio foret. Ei

56쪽

CRRIsTIANI LIBER I. Irgo Canusii virginem a educat viriliter, nec

civilibus solum , sed de militaribus disciplinis

excolendam curat. Puella nobilis, pro ea, qua lain tum erat, ingenij maturitate, praecepta virtutum, dc artium celeriter hausit. Praeter sexus sui opera equum conscendere, peragrare saltus venando, arcu tela dirigere, gladium, hastamque torquere, aciem instruere, ac ducere. Quae quam praeclare didicerit in umbra illa domestica , res in campo gestae mox ostendere, cum coepit arma tractare in Gibertum.

Is munus imprimis splendidum gerebat in aula Caesaris. Post mortem Nigri gratiosus apud

viduam Augustam, cum ea custos erat pueritiae

Hentici filij. Principio placebat sibi, & applaudebat in hoc oscio. Admotus solio , derector Caesareae pueritiae, videbatur sibi quiddam Caesaris Obtinere. Verum homo ingenio vasto , & audaci, nec unquam quantacumque sorte contentus ardebat cupiditate repetendi

patriam, S in Italia dominandi. Libidinem -- Perandi causam turbarum,& belli habuit. Conuenit Augustam , de exponit operose , nisi maturὸ caueatur, Hemicum filium de imperio periclitari in Italia, non tam ab externis Nor-rnannis , quam ab ijs ipsis , quorum procurationi , ac tutelae id regnum commi si um sit. Mathil dis potentiam augescentibus in dies viis

ribus momendam esse. Nempe malle eam suo . quain alieno nomine imperare , iamque nolis regi a Caesare, qui nondum seipsum per aeta-

tein regere posset. Non de nihilo esse, quod a

57쪽

48 LAgoRnM HERCuLIs pueritia militiae rudimentis imbuatur tum sul istum matris voluntate , nempe tinpetij cupidistate fasrantium. Ideo foederibus arctissimis Proreti Godest O , filioque Gibbero co iunctas. Meminisset Augusta eum esse God fredum, qui non semel acina ceperit in Caesamn Nigrum. Quo mortuo Matricem quidem libertati, de Godeste lum eius virum gratiae

Caenireae restitutum ab Augusta, sed si pedeam dicere liceat θ quanto periculo impetij a

Modb per occasionem pueritiae Caesaris cona tum esse Stephanum Pontificem a creare G deseedum fratrem suum ex Prorege Regem Italiae, ut nempe imperium deinceps herediatus Gibbero filio , Mathildique obueniret. Nunc successisse Stephano in Pontificatum, eandemque molitionem Nicolaum II. nimiarum opera Godesredi electum, Romamque perductum. Quare tempestiue obuiam eundum ambitioni, ac furori. Se, si Augustae videatur, petiturum Italiam , & quidquid erat in eo negotio molis, ac periculi subiturum. Denique ab Augusta credula impetrauit inunus Italiae Cancellarii, seu praesecturain iuris , ut scilicet ibi ius daret sceleri, & cuncta misceret. Pr fectus Roinam, sub tempus , b quo Alexander eius appellationis secundus Romanus Pontia sex renunciatus est, electionem non probauit optimi viri. Nempe Gibertus ita probus homo est, ut probitatem aliquam nimiam putet. Non censet is quidem, qua moderatione est , .

58쪽

CΠRisT1ANI LIBER I. 49xendum tamen. Ergo adductis in suam sente

etiam multis sui simpibus si tamen similes habet , nequitia princeps a usque eb in aula

Caesaris, S Basileae in comitijs connixus est, ut alius nominaretur Pontifex, qui Alexandro

illo seuero mollior Longobardis suis , alijsque

in voluptates proniorisus non terrori esset,

sed paterne indulgeret stilicet. Cadolus erat Parmae Epistopus , Giberti ciuis , vetusque familiaris. Non alius filmmo Pontificatu dignior visus, ut pote inter homines illius humanae imbecillitatis conscius imprimis, de particeps. Huic adulterino Pontisici , Gibertoque

suo repetentibus Italiam cum militari , de splendido comitatu plerique procerum ΙtRlorum vel fauerunt, vel non ausi sunt aclaei sari. θAt Mathildis cum matre obstitit, Se ingressu finium ditionis suae tuterdixit. Nihilominus cum illi porro accederent, magnanima virgo squam nunc inverecundiae inIimniant , in ilium pudicum gregem acina cepit, non motib uae, seti de publicae libertatis vindex. Dixerim ijs de morum honestate, ac pudieitia salso certamen, quam impugnante Giberto propugnarit Matntidis. Quae collatis ad Parmam Iagnis repressit. impctum , dc iter hostium , vicitque tanta sua gloria , quanto Giberti, Cain dolique dedecore. Ira percitus in Nathil demGibertus, vindictae studio ardebat, sed astu felicitis pugnaturus,quam acinis. Spe deiectus sstabiliendae Pontifici suo in Longobardi a s dis , sperauit rem melius .Romae successuram.

59쪽

lum muris ostentat, actaque caede castra in pratis Neronianis Iocat , aemulus Neronis. a Marithil dis cum corijs validis sequebatur. Romana praecesserat Belsa Mathil lis vitricus Prorex Gode redus, Alexandro Pontifici, qui isthie aiebat, praesidio futurus , dum interim filius Gibber in Bel stica rerum satagit. Is Prorem tantisper distillit Gibertum adorici, Mathi idem

in agmine venientem operiens. Qua apri pinquante eruptionem fecit,Gibertumque veriatum,ne ab tergo intercluderetur,in fugam comiscit, multis nostium partiin caesis, partim si mine haustis. Dedecus Giberti cumaeauit, quia sub id tempus Germaniae proceres,non serentes Caesarem,atque imperium a semina regi, & ab homine Parmensi malorum omnium auctore, Henricum matri, Gibertoque subduxere. Ille simul custodia pueritiae Caesaris, simuI tituta Cancellarii in Italia, & praefectura iuris exuitur. Coactus in ordinem vir superbus ad priauatam, inhonoramque vitam recidisse imp tientissime tulit. C iterum pervicax, Cadoli Pecunia reparatis copijs, clam communicato Cum aliquot Romanis seditiosis consiIio in urbem Leoninam pervadit. Est haec pars urbis cis Tiberim ad Vaticanum, quam pro muniamento sanctae sedis operibus egregiis firmauit tiro IV. & de suo nomine appellauit. Mathil- dis audito Giberri facinore vitricum Prore. em, qui in arce Romana Pontificem Alexan-- tutari pergebat , certiorem secit sibi in

60쪽

Cn is TIRNr LIBER L sh. animo esse Gibertum in urne Leonina adoriri. Quare ad operam constituto die conserendam paratus , intentusque esset. Adest deinde ipsa cum matre, & impetum in Gibertum facit, egregie auxiliante Gode redo. Non sustinuere vam utriusque Gibertini. Fuga elapsus Gibe tus recurrit in Germaniam a coram docet ad Iescentem Ciesarem, quo statu Romana res sit , queritur unius puellis opibus , atque opera totam inisceri Italiam. Satis intellexit Hemicus, ira, de pudore exprimi eas Giberto quere-Ias , nec praebuit tunc aures vindictain aeposiccnti. Miratus est antem egregiam indolem consobrinae Amazonis,quam a in Normannos quoque post paulo feliciter pugnasse audi j t. Gibertus , licet non auditus a Caesarea dc mox etiam desertus a Cadolo, non tamen resipuit.

t probris restingui non potuit furor hominis nihilo magis ira , quam ambitione fagra tis. Stimulabat animum insana cupido adipis.cendi summi fastistii , quo se dignum eredebat, .& credi volebat. Eo ut terueniret, gradus , de

modos commentus, desti nata exequi sic aggre..ditur. Coin videret annis adhuc rem non pro cessisse, alia via ad opulentiam , potentiam-que sumi in aspirare statuerat. Prnnum omnium ad suas artes se recipiens fingit se facto-- Tum poenitentem, Alexandroque, &Mathildi placatum,. addictumque. In eum vultum com positus Agnetein Augustam conuenit , quae exuta filii tutela, de aulae pertaesa , sanctioris. visae studio Romam se receperat. Summa reli -