Pauli Aemilii Sanctorii Casertani 12. virgines, et martyres

231쪽

. tringitur ,: sartita redς funestatis Frbuinciis, eorpor, diis discisi i auulsis inenabrist,itriuacatis ceruicibiis, deb currenteque amnis in minem trucidatorum languine.in

signes relati a pugnantibus triumphi, crebraei uictoriae

robilissima in phaea fusum inter niciatus, mortem ostentat a norit couslantia, summa uirtus: inice moriae, ultroque accersitae, cum ludibrio Augustorum, ii

gentes praedae partae, de char una spolia uel in Caesa re gynoeaeo Augustarum stontibus nat illa cruce iiii

cantibus, superata persecutorum clud in retusis mucro, ne aut hebescente acie idemum cruhntis vi proe concursum, praeclarissimaeq. a nostris lebellatu in xon pulsis priuatam ad uitam deposito trabearu se OxeDio, cpetiano , de Maximiano Igitur cumisi emitu misit, qui Virginem ad tribunal attraherenti. mdgnus icirca Virgis nemi parentum, aequali na, ancillarum lite sub tu fis tuli, repercussis manibus, pataque crine et At ipsa Virgo interrita, uultuque Baetissima, affu i , placideq. suam v gentes uicem consolari fac cena deuictoria, ipsis liet ribus dignatione oris, corporisque uenerabilis, ad Pra sectum accessit. In eximia Vlaginis brma, adspectuque. aduersaris mollita ferocitas, cingeminata erga siliui ritas, non in uilia, iudenda labantem oratio quoque imollis, & blandi, longo captato initio: mox minae additae, respectata uis cruciatuum,omnibus a Virgine tiariusiis. Postera disparibus laboribus insudatum haud feliciori euentu si horreret sacra thalami, si castitas tant

pere illi probaretur, si Geganiam, Vereniam, Canaleia,

232쪽

martiuna murmiuo Vcstae ante aras obuolueretritia, esse illidocum uel ad si uix ues men

semi Ernuria Remiani luci fatale P gnus Imperi PQ Uminu Troianas triae statvinas se incresquc neptumiti, hi, scisse honorificinatim , augustiusque accidere ginta amaonim uirginitate posse ingenti sua gloriaciatis.

dera, non spernendum illum sacratum Virginum couentum, aqueis subinimeret se des aeterna SenatuSintigustos,riamque ut storitaside uti delet,d irrumphotum intra gaudi splendoremque tantum tribucrete hoc non ded

gnatas uel nobilissi,nas pulcherrimasque deuo in omniostem e re Ag oririli paulo tu ui nuptias dum detestata aliis sortasse non pretas 3 qui etsi in uestigio labat, di trici ad occasum more decurrit, utituriarum

beragno caeli ad e fulgentis, non aula, luceque piibuatur, uidet opibus, specie taboreque iuuentae. hv ς Christi ob amorem spreui dedignataque haud immer,

to sum: compellor nunc saxeis, aeratisque flectere genui dolis, in summi contemptum Dei atrox impietas, summum scelus, inexpiabile nefas etenim apud omnes gentes desciscere a religione horrendum piaculum, iseri to,Christianis uero non modo id funestu, sed prope abs que spe reconciliationis no enim in fictili structura, aut artificis manu elaborata, diuina Christi consistit mai stas is pedibus astra premit, ipse nos motu, Maura donat,4 ab eo pendent omnia: ipse principia statuit reru, certo in ordine locauit Vestam istam Pythagoreorum haud infitior non solum uolui circa ignem, ueluti aetera. nae uirtutis imaginem , a Numa Rege amico ut uestrae fabulae canunt Nymphis, Camoenisque constitutam, uerrum etiam igne cremari sempitemo, iam uestrorum ab occasu

233쪽

IOTRAMC IT 1: rorepse patiendorum non incerta cruciatuum pignus habe .ue Regina, dea uestra nullis conspecta uiris su plicium apud in seros sumitur idem de uobis illius culi ribus manet alia mihi mus en, multum ab inscitia, e

roribusque uestrisidiaeresia non nisi Christum colere, illi seruire, in animo est si ilibus ob nomen, amoremque tormenta subeam, id mihi in fama, gloria Quam Pra sectus elate loquente admirans, simul l excipiens, Puel laruar inquit cistam aetatulam quam uelim ratione a malam in agnis contumeliis inuidia deorum numinis cessis tolero haud impatienter damus id nimis tenellae aetati, damus pulchritudini. noli, quaese, Agnes, ei semio insania deiicere unde iustas numinum iras sentias. trahit aliquando omnia debita secima ultior lacessitique di rebellantes dignis solent mai lare suppiliciis,

quos antea insanientes multa miseratione pertulerunt ..

Cui Agnes: Ne tibi mea contemptum aetas pariat: fidesx religio haudquaquam percensis annorum lustris, sed consilio nititur, mens accepta Deo magis quam spatia aetatum: nullum apud te, tuosq. deos deprecor gramtiae locum si quid ipsi a me uelint, me alloquentur se rum non horreo adspeetum, nec reformido congressum riatis eorum noui imbecillitate, iudata robore pectora, ct saepe delusa terga spretamque dexterani, satis institiam, faudes id per te agunt, id moliuntur, in hoc ardentissime, cupidissimeq. incumbunt, ut omnia secum

in exitium trahant, paresque secum sentia omnis ino talitas poenas at tu frustra desudas, ruetque in irritu in

tam impiae spei uotu nec ipsi in suscepti discrimine belli, signorumq. mox conferendorum terrore fortuna suam laetanter excipiem , meq. sibi cessisse tripudiabunt cun

qa iam belli ipsa felicis omnia, certaeq. pignora uictoriae habeo quandoquidem eo in pectore, ubi Christi ei eorescit amor, uigetque pietas,dullus insidet mortalium Cc patior,

234쪽

M, PAVLLI . AEMII . 'ANCTOR. pauor , certusque inest de uestris diis, tyrannorumquem crudelitate trium plius,& palma. Et Sympla ronius: Duodrum iam tibi eligendorum optio datur, aut aliis cumluia 'giuibus patrio ritu, ac pietate procumbendi.Vestae amohmulacrum, aeternosque focos, aut ad gentilium ded icus impiter in lupanari inter multorum amplexus, ibidinem amittendae pudicitiae:&,ad aceruandum dolo rem 'facessendamque insigniorem contumelia, a tuo armcebitur congressi sacrilegum Christianorii genus, in lao rum impiis denudata carminibus, ad summa Christi tui turpitudinem, caelestisque ut dicis ipsa audibriatori inter infanda, atque obscena uerseris. Et Virgo: Ideo sic scelerate saris , sicque crud cliter fremis, anal impia Mindigna Romano homine minaris, quia Dei mei non

dum clade tua es uirtutem expertus, tremendique roboriris ictum sat perspectae mihi illius opes summa potestas

notaque benignitas, largiter c6municati fauores, cim nem tui, dolorumque timorem ex malint, penitusq. r pellunt extenta meu in auxilium, fauoi cmq. Iesu Christi dextera tonat, iam fulminat: a nullo corpus uiolabi tu meumra multoque cruore uadenti ad ficinus pudiciatia stabit Agnetis, emicabitq. alterius cum pernicie caelestis mucro, nec indignas libidini dabit inflarias no stam gilis pro me obiicitur murus, non tuoium ariete deum, non ullo fraudum, scelerumque machinamento quassan Adus, aut minarum sternendus, uellendusque terioribus: assurgant licet aera in proelium, capessant marmora turignas li ominum haec funduntur in usum, saepeque his platcae sternuntur, effulgentque inter tessellati operis, uermiculatique emblematis pietium pauimenta domo rum,d curiae pro quam neglecta deorum turba, quam uile asmen, quam praestadia acies, nulli metuenda bcs.lanti subcrucis uexillo Tunc praefectus, uehementer

indignatus, casui uestibus Virginem, si ita nudam duci

235쪽

dicos , stimulq. hi poetiis deorum expiari diras, luente noxam puella iubet Sed nudatae Agneti, cum undique lasciva a iuuentute ad spectaculum auidissime, cupidissi,mqque concurreretur, iamque omnium mente agitarentur, orarcturque inaestimabilis decor pulchritudinis, laxati fudere se crines, fiustrati spectatium lucem, atque cupidinem, obtecta nive non animaduersum prodigium caeca apud pectora, auida ultionis, inaudastixum Martiae gentis animo , si intellectum, haud adscriptum ueneficiis, damnatoque carmini, nec tum tantum in de decus dehonestatis pudicorum oculis,mentibusque nul- ius uerecundia uirginalem excellentiam,gloriamque,dc gentiliciat insignia tuente Virginem Romanam, nobilisi limo genere, decoreq. pulchritudinis splendidissimam, tantae modo gloriae, famae , singuIarissimaeque pudicitiae, iiiiii Virginum,matronarumque inferiorem, . quod iniusta alterius flamas repressisset,ac impia aman iis uora spreuisset, inti egissetque nςsatiam spem, quod de dignam patria, dignati binajoribus ostentasset, trahi ad infame prostibulum interkurras, saltatores, mimos, le'nones, scortaque impurissima non ista sancita Senatus, no praecepta maiorum, qui ornnibus uirtutibus, tum caseistimoni praecipue excri uere, quique muliebrium nudationem membrorum, ne in rebelles qui lena, captos I. usurparunt mortuis semel Vestalibus hoc ignominiae uulnus a Milesii si cu desperatione diriter in uiscera saeuirent sua ad terrendas reliquas hoc miserabili, ignomi, niosissimoque spectaculo inflictum. luces laetas, animasque haec poena perstringere, non uiuentes, quae tamen nimis inhumana, nimis crudelis, atroxque in ciuem, . Virginem uisa a nori uirginitati uis, ' signa insereban- tur,nec data tessera concinentibus tubis,emissarij, gladiatoresque in pudicitiae arcem, aeternumque domiciis

236쪽

Iium istis uti iniri fidelissime ille immittebantur, hee

eminentissimu castitatis fastigium conculcari, propriumue exstirpari seminae decus, nee tam infame sacrum diis offerebatur, mactabaturque ea Veneri,ac cupidini uictima, inuicti Quirini egibus no modo de pudicitia corpo ris oculorumque, sed ne uerbis labefactaretur obscenis persancte prouisum pro scelus,non iam Spartana id age, batur in Urbe inter pane ratium, ac ludia puellarum, O dissima Graecae libidinis, atque impudutiae monumen ta ac perpetuas infamiae notas non iam Babylon , γfam aes, foediq. Arabum populi, cognatae ueneri si bolas, iura orbi dabant stabat Senatus, Capitolii culmina visebantur, monstrabanturque aedest Pudicitiae,&sacra Vesta in tamen tantum usurpari facinus, DPque; in adesse , qui probarent scelus, sagitium, mobtereretque supplicium laudibus inter indecentissimos venum risus, libidinem, ac praeacitatem, tripudiaque

meretricum, lenonumque, quasi eorum nefariae intresco piSnore nobilitarentur,meretricibusque summae, e celsissimaeque Virginis societate turpitudines, ded corasia non uelata n do censentibus, sed apud omnes gentes illustrata, colloctae in gremio honoris fama que fuisset hoc tolerandum Caligulae Neronis,oth

nis,Vitellij,Heliogabali, alienique temporibus, quora insatiata, scelerataque libido per dirissima, foedissim

que flagitia, inter crocotae, mitraeque ornatum, ac inter

strophij,psaliriique lasciuiam, uariatorumque mollitiemtasciolum sanctissima uetustatis iura, Caesarum nomen, remque Romanam fiterat depopulata, orbemque terr rum cadem flagitioru ue, corruptela dedecorarat. At ista Diocletiani, maximiani modestia non norat quibus etsi Christianum nomen quam maκime inissum cuset, ingrata tamen semper fuere turpitudinis,& libidinis

exempli; , si a Christiano sanguine continuissent am-

237쪽

scendissent . eaillorum lueemrerum gestamia i , .nitu doue ea cchitinentia.& selicitas soburque pectorum audacia. At Virgo, ad fornices Circi Asonalis, ubi a des illi nunc dicata conspicitur, non digna violes tanto certamine,ct arena, licet ad lupanarias. Suburra scabit,in monte scortis olimconstitutus esset locus tracti, Dei Angelum paratum inirenit, qui teπibili eam splen sdote circumdaret, obtusa intuemiunt acie, flammae iii morem emicante parie e profusa demisse ad preces aliberitem caelitus demissum sibi vestitu membris adaptat, nudaque operit, singularibus prosiunmo beneficto a

sis si gratiis .is uestitus adeo iusta irginis statura o cupabat, ut ad id data opera omnino fuctus crederetur tantus'. omicabat csid Mut haud caeleste dubitaretur id opus esse nefatius ille locus Virginis honestatus adspectu mutarat sectem, Musum sacellum, non lupanar, iam dideri rigabatur Virginis lacrymis pro aduersariis effusis, qui scortantium luxuria, deam ueritia uoluptatum inunciarat piissima uoces excipere, qui mereri icia pro cacitatem exhauserata sacrata Virgine, summae castit iis, ac puritatis honestari , qui non nisi nudata lasciuientium membra uiderat. At Praefecti filius, cuius gratia

virgo in iudicium trahebatur, uehementer afflicturi amiciusque uotis suis incassum effusis, erectus in spem uictoriae, uel in in uitae triumphadi Virginis amplexibus,stuproque, decurrerat ad locum, succinctus solita audactu, atque in ganeis exercitatorum cohorte elatus,tripudias, ct comma laetans, praemittit tamen ex sodalibus nonnullos delectos, seu ut Virgini criorem facesseret comtumeliam ex multorum osculis, amplexibusque , seu ut repulsam ulcisceretur, aut occultiori aliquo consilio deinferet plurientem libidinem praetextu humanitatis. si

deses, incitati stimulis dicentis, suopterimus ingenio, de

. a longa

238쪽

nentia, ac ueluti serici saeculi dui ille non ureliocritet improbata. Sed intrantibus obiectus cum terrore spleris dor, restigerata uenere, contusisque spiritibus exteron plo trepidis pectoribus relatus extra limina pes demissuetiam ore cu admiratione.Veiu Pia uesti filius, at mi: bi in throrem, libidinem ruens, irridere sodalium timetu ἔfractas uires, languidos an inios, torpida pectora iam rnare non tentatum ob ignauiam proelium, non concuselim puellae ualhun non praelibatam Virginitat , sed non eo dignos pra ligatiuae fauore; non tam rara, toeellentiq. pulchritudine fato sibi eam portendi palinam expugnatae Virginis: hairet tantani sibi inesse moliticio, aut puerilem spiritum espollere and cia, ualere uiribus. ἔno insuetum talibus haccliati, nec esse id turum quae

adorauerat toruam oculorum aciem, S tilabat ura, ata

iniiciundas pectori manus: exciperent modo ipsi ignaui, imbellesque,di nop digna is iles Romana eiulantisVis rginis uoces, pulsataque anhelitis pediora, ut iuri insuper raptae, protritaeque trophaea uirginitatis decorasque tanti fastus, tantaeque maiestatis exsuuia iuuenilirur,

tumideque iactabat: mox, agetibus fitriis, aegreditur ad Virginem, nixis demisse genibus apprecaritem id haudquaquam scintillanti luce conterritus, ipsiusque Virgirnis facio, Solis aemulante fulgorem, audaciter ad Agnintem, nec data si lute, amplexandam, quasi Laidem, a Floram, Gentiam, aut unam ex uulgaribus scortis, festi nanter accurrit, cum subito, non dimota Virgine loco,& haud illa tacta, ueluti ictus fulinine, praecllisis faucis bus, miserabiliter allisus humo, exanimis concidit Ioniga interim tracta mora, solita ad obsidendas mulierum ianuas, inuigilandumque stupro, sodalium caterug, sinstimans

239쪽

r , pietates ac dolbre saucius, inclamat, Accurrito F. inmani, pientissumis gens palecurriter iacet esstinctiis flosi Romanae pubis .imptulicissitna meretrix in alterius tris dii liat occasu haec praemita feralibus es Christianis sa ieris Roma poserta cim ante uam iterum patria cremetur, onereis' iid uallet ui aggeribus mactate nocentem, uertiis 4 auctorem: seelus. Sratimvd hanciscem ingens; Morta perturbmio, metus, rabies,&admiratio incem,rierit de efflandi raremitati,in dirae exaudiri. pars noxiam rapi ad caedo PS erachii Gemoritas trali claniit direm pars in nucentoni credere. propitiatiuii imilita deorum iudicio, non illatam i pudicitiam uel in s ie de d patriorumque contemptrice nummim caeloi Iram , iis nilam poenam, legendranti a maiorum castimonia nimis crudelena superis uissem, ideo uersam in auetorem haud tantum habere uirium magica carmina disserere. Sed aduentu Praefecti omnia subito mutata, decurrebat ille. audita fili mortet; non praeeuntibus lictoribus, non praelati fascibus, non purpuratuS, sed exsangui facie tunicatus, pletusque lacrymis,inter morem filis, o dinderium, interque uindictae cupidumn longus quoque comitum ordo, ipse lugubris,cu id ni ulto

240쪽

multo squalore excitis eum lacrymis ad ostentari nem, niaestos praeseserre uultus, ocutaque, M suppli

ces manus tendere ad in pulum, Ioueam, strxem . Hrinum, indigetesque Deosobtestantiunt. Praefecius,ub. ad incanune cadaueradstitit cum Amiciss Eu, ii telam pladii issima seminarum , Medusa elat, nocentior, iust iam dolori soluisti, magicique ut murmuri petiinς meorum impudicitiae paremasti Haec saepius ingeminnans oIcii uri filium, Mabluerefaciem lacrymi3 , de finuere artus deindςi, plorans . parcensque hi te iunbus, rimatur ab Agnete caussas initςritus, & originem λCui pia Virgo En, qualem sibi illius optarat tuus, Mintitus est exitum militabat inferorum Principi per uidet illius imperata compleuit in dignam meritis mercedemi tulit stratus suo maloiua libidine iacet. aliorumprimo in occursu cecidere uires, cessit audacia cu stupore, des procul ab illis pulsa cacodaemonis uis, atque potesta h

nemini enim cruenta illa bestia nisi ii Flenti persa

iiiim, scelus nocere potest certae quoque giaternum deratori reriun sunt adlaesis mihi beatam mentem cum, candidissimia hac cyclademisit , ut beneficio suo turpe tudinem, impudentiam uestram procul Ujceret,nota retque ais fiorem intemeratae meaei rauit castitatis

quam nutricis ubiriasiggens illi uoueralm huius caelitus irrumpcntium oculis, sus plando iuremtes libidimne in prece adegitant se at pernicata impudentissimilfilii tui frons, impurus animis, stribunda libido, nubiis est refrenata miraculis, nullis absterrita ostentis nec . me Virgitiem eluem suam; elarissimis ortam parenti ritnec inurbane lipcurioseque reducatam existimauit, seditote stridiorem irarum, illecebras libidini , intolerata' adaeque fremitum audaciae ruit in immane neses deae', lsitque inaudito facinore, di tamquam bellita, acerrimis morsibus, intolerabili impetu uehementissimaque m